studiereeks14.pdf (3.44MB) - VRWI

WOORD VOORAF
Philippe Busquin, de vorige EU-commissaris voor Onderzoek, lanceerde de Europese onderzoeksruimte
(ERA). De bedoeling was om in Europa een gebied zonder grenzen tot stand te brengen voor onderzoek,
waarin de wetenschappelijke middelen beter worden gebruikt om de werkgelegenheid en de concurrentie-
kracht van Europa te verbeteren.
De Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid (VRWB) onderschreef graag de creatie van deze enige
ERA, maar was van oordeel dat het opkrikken van de economische concurrentiepositie een te
kortzichtige benadering was, teveel in de richting van het bastion Europa. Het oude continent met
zijn rijke geschiedenis, cultuur en traditie kan beter. Het potentieel aan wetenschappelijk onderzoek en
technologische innovatie in Europa moet evenzeer worden ingezet voor de aanpak van de grote
wereldproblemen. Een Europese Onderzoeksruimte moet gekenmerkt worden door mondiale
openheid, in het bijzonder naar de ontwikkelingslanden toe. De heer Busquin kon zich hierin trouwens
goed vinden.
In de kenniseconomie wordt kennis de belangrijkste productiefactor. De nieuwe armoede wordt
kennisarmoede, die fataler is dan de andere omdat zij buiten het besef verloopt van de uitgesloten,
die niet participeren aan het grote samenlevingsgebeuren van de ingewijden. Daarom bestaat een eerste
prioriteit van ontwikkelingswerk erin in de relevante regio's kenniscentra op te bouwen die zelf kennis
ontwikkelen en uitstralen in de eigen regio. Science sharing worldwide is de moderne vorm van
ontwikkelingssamenwerking.
Ook Vlaanderen heeft hierin een rol te vervullen. We mogen de wetenschappelijke agenda niet enkel
vaststellen op basis van de sterke punten en relevantie voor Vlaanderen. Wat op wereldschaal en in het
bijzonder voor de ontwikkelingslanden belangrijk is, moeten we daarbij eveneens in rekening brengen.
Zo kunnen Vlaamse onderzoekers in uiteenlopende disciplines, samen met partners uit de
ontwikkelingslanden, onderzoeksactiviteiten opzetten die van grote betekenis kunnen zijn voor de verdere
ontwikkeling van het betrokken ontwikkelingsland. De Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid, als