You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DENKEN EN DICHTEN IN PLATO’S ION<br />
Op verschill<strong>en</strong>de punt<strong>en</strong> wijkt deze vertaling af van de gebruikelijke. Waarom niet<br />
gewoon ‘begrijp<strong>en</strong>’, maar het vreemd klink<strong>en</strong>de ‘sam<strong>en</strong>br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>’ voor het werkwoord<br />
suni/hmi?<br />
De rapsode br<strong>en</strong>gt de lego/m<strong>en</strong>a sam<strong>en</strong>. Wat zegt nu het voorvoegsel sun- van<br />
sunihmi? Waarom wordt het gesprok<strong>en</strong>e verzameld? De volg<strong>en</strong>de zin geeft antwoord:<br />
zodat de rapsode de betek<strong>en</strong>is (dia/noia) van het gesprok<strong>en</strong>e naar de toehoorders kan<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Wat betek<strong>en</strong>t dit? We stell<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de lezing voor: de diverse verz<strong>en</strong> zijn al<br />
tevor<strong>en</strong> verzameld in het <strong>en</strong>e, van waaruit de dichter spreekt. Dit <strong>en</strong>e is ge<strong>en</strong> mystieke<br />
wolk die zich achter de tekst schuilhoudt, maar is dat wat de verz<strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> toon <strong>en</strong><br />
ritme geeft. Op deze toon stemt de rapsode zijn verschijning af. Naar deze toon ‘voegt’<br />
hij zijn gezang om deze vervolg<strong>en</strong>s de toehoorders toe te voeg<strong>en</strong>.<br />
Waar vind<strong>en</strong> we bewijs voor deze lezing? Wordt in de Ion iets gezegd van dit<br />
‘<strong>en</strong>e’? Wat is dat precies? Socrates expliciteert inderdaad het <strong>en</strong>e waarover sumpantej<br />
oi(/ poihtai/ […] legein, waarover alle dichters tezam<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong>:<br />
61 Ion, 531c1-d2.<br />
h)\ (/Omhroj peri\ a)/llwn tinw=n le/gei h)\ w(=nper su/mpantej oi( a)/lloi<br />
poihtai/; ou) peri\ pole/mou te ta\ polla\ dielh/luq<strong>en</strong> kai\ peri\ o(miliw=n<br />
pro\j a)llh/louj a)nqrw/pwn a)gaqw=n te kai\ kakw=n kai\ i)diwtw=n kai\<br />
dhmiourgw=n, kai\ peri\ qew=n pro\j a)llh/louj kai\ pro\j a)nqrw/pouj<br />
o(milou/ntwn, w(j o(milou=si, kai\ peri\ tw=n ou)rani/wn paqhma/twn kai\<br />
peri\ tw=n e)n (/Aidou, kai\ g<strong>en</strong>e/seij kai\ qew=n kai\ h(rw/wn; ou) tau=ta/<br />
e)sti peri\ w(=n (/Omhroj th\n poi/hsin pepoi/hk<strong>en</strong>; 61<br />
“Of spreekt Homerus soms van andere zak<strong>en</strong> dan die waarvan alle<br />
andere dichters tezam<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong>? Heeft hij niet meestal de oorlog<br />
doorgelicht; <strong>en</strong> de betrekking<strong>en</strong> van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> tot elkaar, van<br />
goede <strong>en</strong> slechte, van onkundig<strong>en</strong> <strong>en</strong> vakkundig<strong>en</strong>; <strong>en</strong> van de<br />
betrekking<strong>en</strong> van de god<strong>en</strong> - hoe zij betrekking<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> tot elkaar<br />
<strong>en</strong> tot de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>; <strong>en</strong> over dat wat omgaat in de hemel<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat wat<br />
omgaat in de Hades; <strong>en</strong> over het ontstaan van zowel god<strong>en</strong> alsook<br />
heroën? Zijn dat niet de ding<strong>en</strong> waarover Homerus zijn gedicht<br />
dicht?”<br />
29
Change language