Een constante in beweging? - Maastricht University

We hebben in dit hoofdstuk willen betogen dat de BREVER-wet een 'gestileerd feit' is. De constante
verwijst niet ongeproblematiseerd naar een stand van zaken in de werkelijkheid. Integendeel, als we de
formulering en onderbouwing van BREVER analyseren, zien we dat de formulering ervan stoelt op:
• aannames over de aard van verplaatsingsgedrag;
• aannames over de aard en omvang van de onderzoekspopulatie;
• (impliciete) definities van begrippen als 'verplaatsingen', 'reistijd' en 'wet';
• de betrouwbaarheid van data verkregen middels uiteenlopende dataverzamelingstechnieken
(dagboeken, enquêtes, interviews);
• verwachtingen over de extrapoleerbaarheid en generaliseerbaarheid van bevindingen uit
verschillende onderzoeken.
In de brontekst blijkt een spanning te bestaan tussen de stelligheid waarmee de robuustheid van de
gevonden constante wordt aangeduid (als een 'wet') en de beknoptheid c.q. het ontbreken van
definities van kernbegrippen (waarvan 'verplaatsing' de belangrijkste is), van de onderbouwing (zowel
in termen van onderliggende data als theoretisch) en van het domein van de wet (waarop heeft zij
betrekking). Deze spanning heeft in het verleden aanleiding gegeven tot interpretatieproblemen en
discussies over de geldigheid van de aannames en claims van de BREVER-wet. Deze discussies
hebben geresulteerd in een aantal 'zwakke' en 'sterke' varianten van de these van de constante reistijd
(en alleen bij Hupkes ook het constante aantal verplaatsingen). Bij de vraag welke verklaringen
denkbaar zijn voor het gestileerde feit van de BREVER-wet gaan we uit van de oorspronkelijke
'sterke' formulering door Hupkes. Daarin dient dus niet alleen de constante maar ook de absolute
waarde verklaard te worden.
24