HET ONTSTAAN VAN DE NEDERDUITSCH HERVORMDE ...

More documents

Recommendations

Info

Zoo had Hoogvliet dus predikant en kerkeraad, maar de vergaderplaats der gemeente was nog steeds een bouwvallige schuur. 19 Juni 1656 komt ds. de Smeth in de classicale vergadering met het bericht, dat zijn gemeente door het snel aanwassend ledental een kerkgebouw zeer van noode heeft. Hiervoor was echter veel geld noodig en de hulp van de classis zeer gewenscht. De Schielandsche predikanten geven ds. de Smeth recommandaties mede voor kerken, kerkelijke colleges, enz., maar leggen er toch ook den nadruk op, „dat die van hoochvliet vooral sullen ondersoecken, ofte sij niet yets tot exempel van anderen uyt haer eyge plaets soude connen opbrengen". Al spoedig begon ds. de Smeth, daarbij geholpen door zijn collega's Meysterus en van Son, giften in te zamelen. Vanzelfsprekend was nu Hoogvliet eerst aan de beurt. Ongeveer 1300 gulden brachten de bewoners op*); „alle de ingesetenen", zegt de Smeth in het kerkeraadsboek, „hebben na, ia boven haer vermogen daertoe belooft ende gegeven" - en dan volgt er iets, waarover de predikant, toen hij het schreef, zich zeker nog boos maakte -, „alleen de schout van Hoogvliet, Bastiaen Dirksen van Driel, met die gene, die in den Boerenhoek wonen, hoewel sij geensins van de minste ingesetenen zijn, ende daeronder twee schepenen, Jacob Leendertsen ende Arij Bouwenss. Robol genaemt, hebben sig daer over gelieven te excuseren". Met verwondering vraagt de lezer zich af, wat hiervan de reden kan zijn. Met absolute zekerheid kan ik geen verklaring geven, maar wel kan ik wijzen op zekere omstandigheden, die misschien begrijpelijk maken, dat de bovengenoemde personen hun geldelijke steun aan den opbouw van Hoogvliet's kerk ontzegden. Wij moeten hiertoe teruggaan tot 1654. Van 27 Juni van dat jaar dateert de volgende attestatie, die te kostelijk is om haar niet geheel weer te geven: „Alsoo dijckgraeflF ende heemraden vant gemeenelant van Poortugael op donderdach den XXVen Junij XVI.C vier en vijftich, op Hoochvliet, op des gemeenlants meulen kaden waren gegaen, omme aldaer eenige wercken bij haerl. voor 1) Acta classis 2 Oct. 1656.
desen besteet, te visiteren, soo is Cornelis Willemsz. Voocht, woonende op Hoochvliet voorsz. (uijt wiens lant gelegen aen de voorsz. meulekade, volgens de ordre van de voorsz. dijckgraeff ende heemraden, mede eenige aerde moet werden, ende al eenige is gehaelt tot verhooginge ende verswaringe van deselve kade) bij henluyden aldaer gecomen, ende haer met een toornich ende heevich gemoet gerecontreert ende bejegent, seggende onder andere scheltwoorden, „Ghij sijt landtroovers, dat segh ick, ende landtbedervers, die weduwen ende wesen te cort doet, 't welck veele wel weten", seggende wijders, „men weet wel wat gij voor een man bent" (denoterende daermede de heere dijckgraeff), waerop de heere dijckgraeff seyde, „wat ben ick voor een man?", daerop de voorn. Cornelis Willemsz. antwoorde ende seyde: „dat weet alle man wel, ende 't loopt alle daech genoech langs den dijck", seggende noch vorders daerbij: „Ick en salt daerbij niet laten, al soude ick doen dat mij rouwen soude, al soudt mijn duijsent gulden costen", waerop dat de heere dijckgraeff tegens hem seyde: „hoe baert ende tiert gij dus, spreect met fatsoen, ofte siet wat gij segt," waerop de voorn. Cornelis Willemsz. seijde: „ghij sijt maer een particulier persoon, ick mach u wel aenspreecken, gij sijt onsen lieven heer niet", waer op de heere dijckgraeff seijde: „ick representere mijn heeren ende meesters, ende die sijn die van de Graeffelijckheyt", waerover dijckgraeff ende heemraden sijn heenen gegaen, ende sijn genootsaeckt geweest van het voorsz. werck off te gaen ende te vertrecken, sulcx dat se geen regardt, noch geen visitatie daer op en hebben connen nemen ofte doen. In kennisse ende oirkonden, dat dit alsoo is geschiet, soo hebben wij heemraden voorsz. dit elcx met onse eygen ende gewoonelijcke handt onderteijckent. D. Jansen Hoogherwerf. Bastiaen Dirckss van Driel. Leendert de Groot. Mijn present Secretaris Aart van Driel. B. van der Swaen 1654 6". Behalve het aardige beeld, dat dit stuk *•) ons geeft van het plattelandsleven uit vroeger tijden, staat er ook iets in voor 1) Origineel in bezit van de familie van der Poest Clement te Poortugaal. 152
Page 1 and 2: HET ONTSTAAN VAN DE NEDERDUITSCH HE
Page 3 and 4: lijsten van de Domfabriek *), noch
Page 5 and 6: hun pogen was te vergeefs: Poortuga
Page 7 and 8: steun van de classis van Schieland
Page 9 and 10: mandeerde ende bij de classis aenge
Page 11: Cornelia Boudaerts het ouderlijk ge
Page 15 and 16: onder wiens dijksgebied ook het Amb

HET ONTSTAAN VAN DE NEDERDUITSCH HERVORMDE ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?