Gezondheidsmonitor 2006 - GGD Zuid-Holland Zuid

28
3 Lichamelijke gezondheid 29
3.1 Chronische aandoeningen
Een chronische ziekte is een ziekte die lange tijd voortduurt. Meestal spreekt men van een chronische ziekte als deze minstens
drie maanden aanhoudt. Chronische aandoeningen verdwijnen niet spontaan. Vaccinatie en medicatie werken niet preventief
of genezend op chronische aandoeningen.
Circa negen van de tien personen ouder dan 65 jaar heeft ten minste één chronische ziekte. Schadelijk gezondheidsgedrag, in
het bijzonder tabaks- en/of alcoholgebruik, gebrek aan fysieke activiteit en slechte eetgewoonten zijn belangrijke determinanten
voor een aantal chronische ziektes 1 .
3.1.1 Zuid-Holland Zuid
De gezondheidsenquête van 2005 in regio Zuid-Holland Zuid bevatte vragen over verschillende chronische aandoeningen.
Naast de vraag of de respondent de aandoening de afgelopen twaalf maanden heeft (gehad), is ook geïnventariseerd of deze
aandoening is vastgesteld door een arts (afbeelding 3.1.1).
Het is moeilijk te bepalen welk percentage van de bevolking een chronische aandoening heeft. Er zijn grote verschillen in
uitkomsten te zien bij vergelijking van diverse onderzoeken. Dit komt voornamelijk omdat op verschillende wijzen naar verschillende
aandoeningen gevraagd wordt (gezondheidsenquête versus zorgregistraties).
De ziekten die in ons land volgens epidemiologisch bevolkingsonderzoek het meest voorkomen zijn nek- en rugklachten,
gehoorstoornissen en angststoornissen. Het is moeilijk te zeggen of dit echt de meest voorkomende aandoeningen zijn,
omdat niet voor alle ziektes en aandoeningen gegevens uit bevolkingsonderzoek beschikbaar zijn.
Gegevens uit zorgregistraties wijzen uit dat ook coronaire hartziekten, gezichtsstoornissen, astma en diabetes mellitus zeer
frequent voorkomen. Volgens deze zorgregistraties staan gehoorstoornissen bij zowel mannen als vrouwen bovenaan in de
lijst van veel voorkomende ziektes. Bij mannen staan coronaire hartziekten op de tweede plaats, bij vrouwen is dit artrose 7 .
De meest voorkomende chronische aandoeningen in Zuid-Holland Zuid
zijn hoge bloeddruk en gewrichtsslijtage
Afbeelding 3.1.1
Chronische aandoeningen in Zuid-Holland Zuid
3.1.2 Hart- en vaatziekten en diabetes
Omdat uit de resultaten van de sterftecijfers is gebleken dat in de regio Zuid-Holland Zuid meer sterfte ten gevolge van harten
vaatziekten voorkomt dan in andere regio's in Nederland worden deze aandoeningen specifiek aan de orde gesteld.
In Zuid-Holland Zuid sterft 3% meer mannen dan gemiddeld in Nederland aan hart- en vaatziekten. Aan overige hartziekten
sterft 19% meer mannen dan gemiddeld. Voor vrouwen in Zuid-Holland Zuid is de totale sterfte aan hart-en vaatziekten vergelijkbaar
met Nederland, maar de sterfte aan overige hartziekten is hoger (+7%) dan in Nederland 1 .
Door de explosieve stijging van het aantal diabetespatiënten zal preventie op het gebied van diabetes in de komende preventienota
van het ministerie van VWS een speerpunt zijn. Diabetes is gerelateerd aan leefstijlfactoren zoals overgewicht.
Overgewicht zal een belangrijk punt worden in het beleid van de rijksoverheid in de komende jaren 10 .
Hart-en vaatziekten
Hart- en vaatziekten is de verzamelnaam voor aandoeningen van het hart- en vaatsysteem, zoals hartinfarct (myocard infarcten),
beroerten (cerebrovasculair accident/CVA), ischemische attack (TIA) en vaatlijden van de grote vaten. Deze ziektes zijn op dit
ogenblik doodsoorzaak nummer 1 in de westerse wereld 2 . Wel is in de afgelopen tien jaar het risico om aan een hart- of vaatziekte
te overlijden gedaald 3,4 .
In hoofdstuk 2 over sterftecijfers is naar voren gekomen dat in de periode 1996-2002, in vergelijking met Nederland, in de
regio Zuid-Holland Zuid sprake was van een hogere sterfte aan hart- en vaatziekte en met name aan overige hartziekten.
Binnen deze groep is hartfalen een belangrijk ziektebeeld 4 .
In de gezondheidsenquête wordt gevraagd of de respondent in de afgelopen 12 maanden de aandoening/ziekte 'beroerte,
hersenbloeding, herseninfarct of TIA', 'een hartinfarct' of 'een andere ernstige hartaandoening (zoals hartfalen of angina
pectoris)' heeft gehad. In afbeelding 3.1.1 zijn de aandoeningen die door een arts zijn vastgesteld opgenomen.