Gezondheidsmonitor 2006 - GGD Zuid-Holland Zuid

16
1 Bevolking 17
1.2.1 Groene en grijze gemeenten
De zes jongste leeftijdsgroepen (0 - 30 jaar) zijn relatief smal en vrijwel gelijk van omvang. Dit is de bevolkingsgroep die straks
voor een belangrijk deel uit economisch actieven bestaat. Deze “ontgroening” van de bevolking leidt echter tot een afname
van het aanbod aan arbeidskrachten. De groep bestaat ook uit degenen die zorg hebben voor kinderen en/of ouderen (de
toekomstige “sandwich generatie”). Het beroep op deze nu nog “jonge” groep als toekomstige mantelzorgers voor ouderen
zal sterk toenemen.
Afbeelding 1.2.2
Bevolkingscijfers per 1 januari 2005 per gemeente en percentages per 1 januari 2006
per gemeente van niet-werkende werkzoekenden 6 en algemene
bijstandsuitkeringen 1, 7
Meer “vergrijsde of vergrijzende” gemeenten zijn Alblasserdam, Sliedrecht en Zwijndrecht.
De minst vergrijsde gemeenten zijn Liesveld en Nieuw-Lekkerland.
1.2.2 Niet-werkende werkzoekenden en bijstandsgerechtigden
Andere gegevens die sociaal-economisch kenmerkend zijn voor een bevolking, zijn het percentage bijstandsuitkeringen en het
percentage niet-werkende werkzoekenden, geregistreerd respectievelijk door UWV/CBS en CWI. In afbeelding 1.2.2 worden
deze percentages weergegeven in de laatste twee kolommen. Het is opvallend, maar niet verwonderlijk, dat de percentages
gerelateerd zijn aan de mate van urbanisatie.
Dordrecht, Gorinchem, Leerdam en Zwijndrecht hebben een percentage werkzoekenden van meer dan 3% van de totale bevolking.
Ook als men de percentages uitkeringsgerechtigden (algemene bijstand) beziet, is de conclusie te trekken dat deze zijn
gerelateerd aan de mate van urbanisatie.
Dezelfde gemeenten hebben een bovengemiddeld percentage allochtonen. Daarvan zijn in vergelijking met autochtonen
velen werkzoekend en of uitkeringsgerechtigd.
De gemeenten Leerdam, Gorinchem en Dordrecht komen boven het regiogemiddelde van 9.85% (afbeelding 1.2.3).
Als gevolg van internationale migratie is de bevolkingssamenstelling kleurrijker geworden. Het Sociaal Cultureel Planbureau
hanteert de term “verkleuring” 4 .
Het aandeel in de Nederlandse bevolking van mensen van allochtone herkomst is sterk toegenomen. Er is een stijging van
7,3% in 1995 naar 10,3% in 2005 in met name het deel van niet-westerse origine. De toename komt vooral voor rekening van
de tweede generatie (waarvan tenminste één van de ouders in het buitenland is geboren).
Het aandeel westerse allochtonen is vrijwel stabiel gebleven op circa 8.7 % 4 .
Ruim 60% van de niet-westerse allochtonen is afkomstig uit Turkije, Marokko, Suriname en de Nederlandse Antillen en Aruba 5 .
Afbeelding 1.2.3 Aandeel niet-westerse allochtonen Zuid-Holland Zuid per 1 januari 2005
In afbeelding 1.2.2 worden bevolkingscijfers per gemeente weergegeven. In de tweede kolom staat het totaal aantal inwoners
per gemeente per 1 januari 2005. In de volgende drie kolommen staan de aantallen inwoners weergegeven per leeftijdsgroep
(respectievelijk 0-19 jaar, 20-64 jaar en 65 jaar en ouder). Daaruit kunnen de “groene druk” en de “grijze druk” worden
gedestilleerd.
De groene druk is het aantal 0-19 jarigen per 100 personen ten opzichte van 20-64 jarigen. De grijze druk is het aantal 65-
plussers per 100 personen ten opzichte van 20-64 jaar 3 . Dit is in de laatste twee kolommen weergegeven. Samen geven de
“groene” en “grijze” druk de afhankelijkheidsgraad aan van de jongeren en de ouderen ten opzichte van de productieve
leeftijdsgroep (20 t/m 64 jarigen).
In verhouding tot de leeftijdsgroep 20-64 jaar zijn er in Graafstroom en Nieuw-Lekkerland veel jongeren. Het zijn “groene”
gemeenten. Er wonen relatief weinig jongeren in Dordrecht, Gorinchem en Papendrecht.