jaarverslag-2006-nl - Centrum voor gelijkheid van kansen en voor ...

maghrebijn te zijn bijvoorbeeld, de houding van
de maatschappij ten opzichte van die persoon en
de kansen die zij/hij krijgt verder beïnvloeden.
Dit toont dus aan in welke mate het concept van
diversiteit duidt op een nieuwe zienswijze van de
samenleving op die categorieën van mensen die
vroeger als het ware op een ‘natuurlijke’ manier
uit de aanwervingsprocedures werden uitgesloten.
Reeds in juli 2003 heeft de federale regering de
weg gebaand en die kwesties op de agenda van
de legislatuur geplaatst. Hierbij willen we even
herinneren aan bepaalde passages uit het
regeerakkoord van juli 2003 ‘Een creatief en solidair
België’ :
“België moet een open samenleving blijven waarbinnen
mensen van verschillende culturen
kunnen samenwerken in een sfeer van openheid,
ontmoeting, verdraagzaamheid en wederzijds
respect, een open samenleving die doordrongen
is van uiteenlopende gevoeligheden, afkomsten
en culturen, die permanent in ontwikkeling is en
gehecht is aan de gemeenschappelijke, fundamentele
waarden van de Grondwet en van de
Rechten van de Mens (…) ; (…) Ten einde op
doeltreffende wijze de rechten van de burgers en
de fundamentele waarden van onze democratische
rechtsorde te verdedigen, zal de regering er
voor zorgen dat de maatregelen die vandaag in
onze wetgeving voorhanden zijn, effectiever
worden. (…) ; (…) De regering wil de ondernemingen
ook aanmoedigen bij het opstellen van
zogenaamde diversiteitsplannen. Eveneens met
dat doel voor ogen wil zij de toegang tot
bepaalde openbaar ambten aanmoedigen van
vreemdelingen en de deelname stimuleren van
landgenoten van vreemde herkomst aan de
vorming en de selectieproeven in het openbaar
ambt.”
De rol van de overheid is des te belangrijker daar
de kwestie van de diversiteit kadert in het
project van duurzame ontwikkeling dat, naast de
ecologische en economische pijlers ook een
sociale justitie verdedigt, de sokkel van de strijd
tegen discriminatie en van het promoten van de
diversiteit. Als we weten dat duurzame ontwikkeling
probeert te voorzien “in de behoeften van
nu, zonder de mogelijkheden van de toekomstige
generaties aan te tasten” en dat het concept van
de behoefte, en meer in het bijzonder de essentiële
behoeften van de kansarmen, daar de basis
voor vormen, dan kan men stellen dat de overheid
ten minste een drievoudige rol dient te
spelen op het vlak van diversiteit: het op punt
stellen en toepassen van het wettelijke kader,
een voorbeeldrol en de promotie.
Uit ervaring weten wij dat dwingende en repressieve
acties wellicht nodig zijn, maar niet voldoende
om discriminatie te bannen. Elke consequente
vorm van discriminatiebestrijding
impliceert een verandering van mentaliteit en
cultuur, en de medewerking van alle economische,
politieke, culturele en sociale actoren.
Discriminatie interpelleert niet enkel het personeelsbeleid
in de ondernemingen en openbare
diensten, maar ook de logica waarop de aanwervingen
en de gebruikte selectiecriteria gestoeld
zijn, de weerstand van het personeel tegen het
omgaan met mensen van vreemde herkomst of
personen met een handicap, het imago dat de
onderneming of de openbare dienst zich geeft of
wenst te geven naar de klanten of gebruikers
toe. Het is de bedrijfscultuur zelf die moet veranderen,
wil men komen tot arbeidsrelaties die vrij
zijn van elke vorm van discriminatie.
In een dergelijk kader wil het Centrum zijn rol
spelen op het vlak van vorming, begeleiding en
aanzetting tot verandering. Maar het wil ook
meewerken aan het uitdenken en het creëren
van nieuwe en nuttige werkinstrumenten die
nodig zijn voor het meten en beoordelen van de
ingevoerde maatregelen. In de volgende passage
worden die acties beschreven, die zich wellicht
onderscheiden van het meer gekende werk van
het Centrum, namelijk het doen toepassen van
de wetten en het inspannen van procedures
tegen diegenen die discriminatie plegen.
4.2 Meten van diversiteit
In het oorspronkelijke 10-puntenplan tegen
racisme staat de doelstelling van de barometer
voor verdraagzaamheid als volgt omschreven:
“Wat werkt de verdraagzaamheid en de interculturele
dialoog in ons land in de hand? Wat
versterkt het racisme of veroorzaakt spanningen
tussen bevolkingsgroepen van diverse oorsprong?
Wat is de impact van factoren zoals het
socio- economische of culturele niveau? Om op
deze vragen een antwoord te geven, heeft het
antiracismeplan in navolging van andere Europese
landen zoals Frankrijk meer bepaald voorzien
in de oprichting van een instrument dat de
regering kan inlichten over het fenomeen
racisme en over de evolutie ervan over een
bepaalde periode en dat kan helpen om een
gericht openbaar beleid op touw te zetten.”
58