Groenboek Interne Staatshervorming.pdf - VVSG

1.1.2. Een veranderende omgeving
Naast de bestuurlijke organisatie zelf, is ook de omgeving van het openbaar
bestuur veranderd. Er is een toenemende globalisering en internationale
afhankelijkheid. De maatschappij wordt steeds complexer, met steeds
complexere beleidsvraagstukken op het vlak van, bijvoorbeeld, milieu,
mobiliteit, verstedelijking en energie. De burger stelt hogere eisen aan het
openbaar bestuur. In de private sector heeft er een gigantische
schaalvergroting plaatsgevonden, bijvoorbeeld in de sector van de
nutsbedrijven. Dit is ook al het geval geweest in de semi-publieke sector,
denk hierbij aan de ziekenhuizen, onderwijsinstellingen en
intercommunales.
Al deze veranderingen gebeuren in een snel tempo. De capaciteit van de
overheid om met deze veranderingen en nieuwe uitdagingen om te gaan is
essentieel. De structuur van onze bestuurlijke organisatie is onvoldoende in
staat om met deze veranderingen om te gaan en zich aan te passen aan een
steeds wijzigende omgeving.
1.1.3. Grenzen aan het oplossingsvermogen
Heel wat bestuurders, ondernemers, wetenschappers en burgers geven aan
dat er zich een probleem stelt met het oplossingsvermogen van de overheid.
Dit bleek ook uit de bevindingen van de commissies Berx en Sauwens over
de doorlooptijden van grote investeringsprojecten.
De redenen die hiervoor op het vlak van de bestuurlijke organisatie worden
aangereikt zijn divers. De provincies klagen de toegenomen verrommeling
op het intermediaire niveau aan (Vereniging van Vlaamse Provincies, 2009).
Er is een wirwar van structuren en overlegorganen ontstaan die de
besluitvorming afremmen, veel tijd en middelen opslorpen, maar weinig
resultaat afleveren. De gemeenten verwijzen naar het gebrek aan
subsidiariteit en de grote drang van de Vlaamse overheid om in alle
sectoren aan detailsturing en –controle te doen (Vereniging van Vlaamse
Steden en Gemeenten, 2009). Het bedrijfsleven klaagt de te sterke aangroei
van de overheid en het overheidsbeslag aan (VOKA, 2009) (VOKA, 2008)
(Unizo, 2009) (Unizo, 2010). De Commissie Efficiënte en Effectieve Overheid
verwijst naar te inefficiënte en ineffectieve processen van
dienstverlening en beleid (Commissie Efficiënte en Effectieve Overheid,
2009).
Dit is geen nieuwe vaststelling. Heel wat van deze conclusies gaan al enkele
jaren mee. Denk maar aan het rapport van de Commissie voor Bestuurlijke
Organisatie (1997), de nota over subsidiariteit van het College van
Secretarissen-Generaal (1997), het Pact met de gemeenten, de afsprakennota
8