II. Vollenhove en Drenthe - Historisch Centrum Overijssel

i
{
i,
3
men al verband willen leggen tusschen de oorkonden van
914 en 1042; zoo noemt Racer 1) het kerspel Vollenhove
m~t Wanneperveen en Baarle de ..Ommelanden" van Vollenhave,
terwijl ~lpk Umbalahe deze beteekenis zou hebben.
, Hógeman 2) noemt echter juist deze streek- het eigenlijke ..Land
van Vollenhove" en de kerspelen Steenwijk, Steenwijkerwold,
Paaslo, Ijsselhem en Scheerwolde de ..Ommelanden", onder
welke benaming ze ook voorkomen in een oorkonde van
het jaar 1405 in het Rijksarchief in Utrecht S). Dat deze
theorie van Bresslau e.a, niet erg sterk staat, blijkt voorts
uit de argumentatie vanyan den Bergh 4), die haar verdedigt
omdat "men hier toch moeilijk aan de gouw Agrotingun 5)
(kan) denken ..... ; er .schiet dus geen andere graafschap
over, waarop die naam toepasselijk is dan het onderhavige,
gelijk ook Buchelius, die met de Utrechtsche bezittingen goed
bekend was dit gevoelen aankleeft" 8). Anderen hebben dit
graafschap Umbalahe op grond van min of meer twijfelach-
, . tige etymologische argumenten meenen terug te vinden in
Ommen 7). De beste oplossing is m.i, nog die van Mr.
S. Muller Hzn. 8), die de tekst van de oorkonde van 1042
aldus willen lezen: "comitatum quendamagri diocesis umba
- Laka" en het graafschap dus in de buurt van de Lek zoekt,
1) Overijsselsche Gedenkstukken, II p, 66.
2) O. R. en G., Handelingen Me verg. p. 16 vlg.
3) Muller, Regesten der bisschoppen van Utrecht, II no. 1780 (vql. ook
van Engelen vander Veen. p, 95).
') Middelned.-Geographie (2e dr.), p. 174.
~) De gouw Agrotingon, die in 946 (Falke, Codex trad. Corb .• p, 358)
in deze vorm voorkomt, lag ten Z. van de Eemsgo en hoorde kerkelijk'
onder Münster (vgI. ook Fruin. Gesch. van Westerwolde, p. 3 en 27).
0) Zie echter Heda=-Bucheltus, p. 123 "Donatio comitatus Agrodiocensis
sive Umbalaho, quem credimus forsan esse forestum Fulnaho vel Amalant":
ook Buchelius was er blijkbaar niet zoo zeker van.
1) Buitenrust Hettema in O. R. en G.. Handelingen 84e verg. p. 6 en
van Vloten in O. R. en Gesch., Vers!. en Med., 3e st. p. 59, 60.
') Geschledk. Atlas, De kerkelijke indeeling omstr. 1550, I p. 101 noot 6.