Gelimiteerde CO2 bij Het Nieuwe Telen Tomaat - Energiek2020

De keuze om de aanvullende dosering te starten vanaf 11 uur is gebaseerd op enerzijds de theorie dat de bladfotosynthese
toeneemt met meer instraling en hogere temperatuur (Dieleman et al. 2009) en anderzijds een praktische benadering
om de 10 kg/m² additionele CO 2 die we mogen gebruiken te kunnen inzetten. Voor de bladfotosynthese geldt dat de
bladtemperatuur rond de middag mag oplopen omdat de instraling dan het hoogst is. Daarom was de ventilatiestrategie
zodanig dat die naar de middag mocht oplopen. Dit is een gunstige situatie zodat het meeste rendement van extra CO 2
in die periode mag worden verwacht. De CO 2 -dosering houdt hierdoor rekening met zowel het stralingsverloop als het
temperatuur verloop. In een geoptimaliseerde regeling zou dit nog verfi jnder kunnen maar dat is met de INTEGRO niet
mogelijk.
Voor de hoeveelheid CO 2 was aanvankelijk uitgegaan van 5 kg/m² extra maar begin april was de totale dosering in kg/m²
in de gelimiteerd afdeling slechts 2.5 kg/m² zodat er ruimte was om 5 kg/m² extra additioneel in te zetten. De 10 kg/m²
kan over een periode van 20 weken (week 15 tot 34) met een extra dosering van 75 kg/(ha.uur) gedurende negen en half
uur per dag worden gegeven. Dat betekent gemiddeld van 11:00 u tot 20:30 u.
In het project is dus een aantal malen de doseerstrategie aangepast aan de omstandigheden en één keer om de doelstelling
te kunnen bereiken. Dit heeft ertoe geleid dat de hoofdlijn, namelijk het streven naar een halvering van de gedoseerde
hoeveelheid CO 2 , is gehandhaafd. Daarbij is die halvering gerealiseerd in periodes waarvan verwacht mag worden dat
deze voor de plant het meest zinvol zijn, gezien de combinatie van temperatuur en straling.
In Figuur 15. wordt voor een periode van 4 weken het verloop van de CO 2 over de dag getoond. In de onderste van de 4
grafi eken is goed te zien het verschil van moment van starten van de dosering. Bij de normale CO 2 dosering stijgt de CO 2
concentratie aan het eind van de dag als het licht begint af te nemen en de ramen iets sluiten. In de gelimiteerde afdeling
is dit effect afwezig. Dit is conform de verwachting. In de nacht wordt in de gelimiteerde afdeling altijd een iets hogere
concentratie gemeten dan in de normale afdeling. Dit is geen afwijking van de analysers maar een klein systematisch
verschil tussen de afdelingen, de reden hiervoor is niet bekend.
In de bovenste afbeeldingen van Figuur 15. is te zien dat in de normale afdeling het CO 2 niveau onder in de kas bij de
vrucht duidelijk hoger is dan bij de kop. In de gelimiteerde afdeling is dit effect veel kleiner. Dit heeft te maken met zowel de
doseercapaciteit als met het feit dat bij de gelimiteerde afdeling de CO 2 geinjecteerd wordt in een lucht stroom. Hierdoor
wordt de CO 2 beter gemengd in de kas gebracht. In de gelimiteerde afdeling komen daardoor in de afzonderlijke metingen
geen hoge pieken voor. Bij de normale CO 2 dosering kunnen wel tijdelijke pieken met concentraties bover de 1500 ppm
worden gemeten. De verschillen tussen de afdelingen in CO 2 concentratie bij de kop zijn bij geopende luchtramen klein,
maar nog wel aanwezig. Een verschil van 50 ppm zou wel tot een klein verschil in productie moeten leiden, maar ook bij
gelimiteerd CO 2 is de concentratie in de kas nog altijd boven de 400 ppm.
Het verloop van de CO 2 -concentratie kan ook bekeken worden voor de gehele teelt periode. In Figuur 16. wordt het
gemiddeld CO 2 niveau tussen 10 en 17 uur voor de beide afdelingen getoond gemeten met de INTEGRO meetbox en de
LICOR 840A. Duidelijk is te zien dat in de normale afdeling het CO 2 niveau tussen de dagen sterker varieert. Het wordt
hoger als er minder gelucht hoeft te worden.
Figuur 16. De gemiddelde CO 2 concentratie per dag tussen 10 en 17 uur voor gelimiteerd en normaal CO 2 doseren.
31