Behoeften van slachtoffers van delicten - WODC
Behoeften van slachtoffers van delicten - WODC
Behoeften van slachtoffers van delicten - WODC
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
18 <strong>Behoeften</strong> <strong>van</strong> <strong>slachtoffers</strong> <strong>van</strong> <strong>delicten</strong><br />
1.4 Theorievorming over behoeften<br />
In deze paragraaf wordt het concept ‘behoeften’ verkend. Door de jaren<br />
zijn diverse ‘menselijke behoeften theorieën’ ontwikkeld (zie Staub 2004<br />
voor een overzicht <strong>van</strong> theoretici op dit gebied). De bekendste is zonder<br />
twijfel die <strong>van</strong> Maslow (1943). De door hem onderscheiden behoeften zijn<br />
niet alleen inhoudelijk interessant voor deze studie, maar ook raakt hij<br />
in zijn uiteenzetting aan veel aspecten <strong>van</strong> het behoeftebegrip; ook dat<br />
maakt zijn artikel bruikbaar voor een verkenning <strong>van</strong> het concept. Daarna<br />
laten we de nieuwere behoeftetheorie <strong>van</strong> Staub de revue passeren.<br />
Vervolgens besteden we aandacht aan op het terrein <strong>van</strong> het recht toegespitste<br />
theorievorming over wat men zou kunnen noemen ‘behoeften met<br />
betrekking tot procedures’ of de vraag wat als rechtvaardige procedure<br />
wordt beschouwd en aan behoeften zoals af te leiden uit de stroming <strong>van</strong><br />
het herstelrecht. Dit biedt een meer domeinspecifieke aanvulling op de<br />
kennis over menselijke behoeften.<br />
1.4.1 Maslows algemene behoeftetheorie<br />
De theorie <strong>van</strong> Maslow heeft betrekking op wat mensen motiveert tot<br />
bepaald gedrag. Er zijn volgens Maslow enkele basisbehoeften die mensen<br />
motiveren. Hoewel Maslow primair spreekt over menselijke behoeften<br />
in ‘normale’ omstandigheden, stelt hij ook dat de situatie of het veld<br />
waarin de mens reageert (in dit geval: de situatie waarin men slachtoffer<br />
is geworden <strong>van</strong> criminaliteit) weliswaar betrokken moet worden, maar<br />
zelden als exclusieve verklaring voor gedrag kan dienen. De veldtheorie<br />
kan niet in de plaats <strong>van</strong> motivatietheorie worden gesteld. We begrijpen<br />
hieruit dat hij zijn motivatietheorie een algemene geldigheid toedicht.<br />
Maslow onderscheidt vijf basisbehoeften. De ‘laagste’, meest dominante<br />
behoeften zijn de fysiologische. Daarna volgen respectievelijk de behoefte<br />
aan veiligheid, liefde, achting en zelfverwezenlijking. Een behoefte zal<br />
zich volgens Maslow pas manifesteren als de ‘lagere’ onderliggende<br />
behoeften in zeker mate zijn vervuld. Iemand die niets heeft in het leven<br />
zal de fysiologische behoefte het sterkste voelen, vooral hongerig zijn<br />
naar eten en drinken, veel meer dan naar liefde bijvoorbeeld. Alle andere<br />
behoeften ‘bestaan’ in die situatie niet, of ze zijn naar de achtergrond<br />
geduwd. De fysiologische behoeften houden op te bestaan als actieve<br />
determinanten of organisatoren <strong>van</strong> het gedrag indien zij chronisch in<br />
zekere mate bevredigd zijn. Dan doet zich de volgende, hogere, behoefte<br />
<br />
<br />
Daarbij wordt aangetekend dat gedrag niet enkel het gevolg is <strong>van</strong> motivaties; motivaties vormen één<br />
groep gedragsdeterminanten (er zijn bijv. ook culturele en situationele gedragsdeterminanten).<br />
Waarbij niet geldt dat een behoefte pas opkomt als de onderliggende voor 100% is vervuld; Maslow<br />
veronderstelt dat men normaliter gedeeltelijk bevredigd en gedeeltelijk onbevredigd zal zijn in al zijn<br />
basisbehoeften. Het deel <strong>van</strong> elke behoefte dat bevredigd is zal afnemen als we omhoog gaan in de<br />
hiërarchie <strong>van</strong> dominantie (prepotency). Het gaat dus eerder om graduele verschillen dan om plotselinge<br />
overgangen.
Change language