Rapport - 'Handreiking Risicocommunicatie' voor ... - Leven met Water

3
Handreiking
Risicocommunicatie
Deel 1:
Inleiding
‘Burgemeester en Wethouders hebben de
plicht hun inwoners te informeren over de
rampen en ongevallen die hun kunnen
treffen.’ Sinds de vuurwerkramp in
Enschede en de cafébrand in Volendam is
deze wettelijke verplichting niet alleen een
formele eis, maar ook een ethisch appèl
dat moeilijk te negeren is. Het klinkt
logisch, maar in de praktijk is het niet
eenvoudig om er invulling aan te geven.
Want heeft het college van B&W in uw
gemeente zelf wel het overzicht van alle
mogelijke risico’s Wat als ze een inventarisatie
maken, het resultaat van deze
inventarisatie openbaar maken, en er blijkt
een ramp uit onverwachte hoek te komen
Heeft B&W de bevolking dan in slaap
gesust en zijn ze per definitie aansprakelijk
En hoe plezierig vinden bedrijven het
om openlijk het predikaat ‘onveilig’ te krijgen
En wat doet een risico-indicatie met
onroerend goedprijzen in de omgeving
Willen burgers eigenlijk wel weten dat ze
op gevaarlijke plekken wonen Het
communiceren over risico’s heeft vele
haken en ogen. Onmogelijk is het echter
niet, in tegendeel, met een goed risicocommunicatiebeleid
is veel te winnen.
Wettelijke verplichting
Het is de Wet Rampen en Zware Ongevallen
die u verplicht om de inwoners te
informeren over:
1. de rampen en ongevallen die hun
kunnen treffen;
2.de maatregelen die u getroffen heeft ter
voorkoming en verspreiding van deze
rampen en zware ongevallen;
3. de te volgen gedragslijn.
Maar ook de Wet Openbaarheid van
Bestuur bepaalt dat u informatie over
beleid uit eigen beweging moeten
verstrekken; ook als het gaat om beleid
dat nog in voorbereiding of juist in uitvoering
is.
Wat is risicocommunicatie
Risicocommunicatie is communicatie
over risico’s waaraan mensen blootstaan
voordat zich een ramp of incident voordoet.
We hebben het dus niet over crisiscommunicatie,
de communicatie die
plaatsvindt tijdens en na een ramp. Goede
risicocommunicatie is wel een opmaat
naar crisiscommunicatie. Als mensen van
te voren weten aan welke risico’s zij zijn
blootgesteld, welke maatregelen getroffen
zijn om de kans op een incident of ramp
te minimaliseren en wat zij moeten doen
mocht er onverhoopt toch iets gebeuren,
dan kunt u daar ten tijde van een incident
of ramp uw voordeel mee doen. Zo zullen
mensen minder snel in paniek raken en
is de kans op adequaat handelen groter,
waardoor de ramp niet nog groter wordt.
Risicocommunicatie
en integraal
veiligheidsbeleid
De handreiking risicocommunicatie
vloeit voort uit aanbevelingen naar
aanleiding van de vuurwerkramp en
nieuwjaarsbrand. Het ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties
heeft, samen met een aantal partners, een
integraal veiligheidsbeleid opgesteld waar
de volgende actiepunten onderdeel van
zijn 1 . Het actiepunt Risicocommunicatie
staat niet op zichzelf maar hangt samen
met de plicht om risico’s te inventariseren
(actiepunt 35) en het ontwikkelen van een
risicokaart (actiepunt 36) waarmee de
geïnventariseerde risico’s voor burgers
inzichtelijk wordt gemaakt. De publicatie
van de risico’s door middel van zo’n risicokaart
is een aanknopingspunt voor u
om vorm te geven aan het risicocommunicatiebeleid
in uw gemeente.
1 Meer informatie over het integraal veiligheidsbeleid vindt u bijvoorbeeld op
www.slagenvoorveiligheid.nl