2009 Thema Plaats - Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Bron: Blokhuis, J., Aardrijkskunde & Didactiek bronnenboek. Noordhoff 2009
Kinderen kijken naar de wereld op verschillende schaalniveaus.
Ze zoomen daarbij in en uit, van hun eigen woonomgeving naar
grotere gehelen. Het doel daarbij is het begrijpen van de ruimte.
Het beleven van die ruimte door naar buiten te gaan en in ieder
geval de schoolomgeving te benutten, is natuurlijk het mooiste
en biedt vele mogelijkheden tot onderzoek (Jan Karel Verheij
e.a., Aardrijkskunde is overal, Cantal 2007; Billy Gunterman en
Hans de Jong, Aardrijkskunde is buiten, Zwijsen 1983).
Er komen ook in de klas steeds meer nieuwe mogelijkheden tot
activerend en onderzoekend leren. Die bieden de meester en juf
ondersteuning en verdere ondersteuning. Websites bieden talloze
beeldvormers waarmee aan inhouden gewerkt kan worden,
bijvoorbeeld www.schooltv.nl/beeldbank, http://po.teleblik.nl,
www.landenweb.net of www.ngc.tv (National Geographic). Er
worden ook aardrijkskundige webkwesties aangeboden via www.
webkwestie.nl en www.geoquest.nl. Programma’s als Google
Earth (www.werkenmetgoogleearth.nl, www.edugis.nl/ge/lesmodules.html)
en Google Maps kunnen, naast de atlas en de
methode, ingezet worden voor het ontwikkelen van kaartvaardigheden.
De opmars van het digibord in
het klaslokaal helpt de leerkracht om de
ruimtelijke werkelijkheid de klas binnen
te halen. Mooie startpagina’s daarvoor
zijn www.davindi.nl en www.digibordopschool.nl.
Daarmee gaat vaak letterlijk een
wereld voor je open.
Een methode kan nooit helemaal aansluiten
bij de wensen van een leerkracht of
een kind. Het is een algemeen leermiddel
waarin bepaalde vakinhoudelijke, didactische
en organisatorische keuzes gemaakt
zijn. Een leerkracht zou een methode flexibel
moeten gebruiken in afstemming op de
kinderen. Hij zou zelf keuzes moeten maken
voor betekenisvolle inhouden en uitdagende
werkvormen. Samenhang met andere
vakken, aansluiten bij de actualiteit of
bij de eigen omgeving, eigen ervaringen erbij betrekken of een
motiverend begin van een lesactiviteit zijn enkele redenen om
de methode de baas te zijn (worden). Dat vraagt kennis en vaardigheden
en vooral durf. Dat je als leerkracht daarvoor beloond
wordt, is echter zeker.
Het geeft jezelf en alle
kinderen extra motivatie
om binnen het vak aan
de slag te gaan. ‘Hoi,
aardrijkskunde!’ is dan
ook een uitdaging voor
ons allemaal.
05