2009 Thema Plaats - Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Een voorbeeld:
Een leerkracht wil met kinderen uit groep vier beginnen het
kaartlezen te oefenen met behulp van Google Earth. De kinderen
hebben vooraf excursies gemaakt in de omgeving van de
school. In de les laat hij op het digitale schoolbord eerst Nederland
zien d.m.v. de globe van Google Earth, waarop alleen
de ligging van Amsterdam is af te lezen. Vervolgens zoomt hij
dieper in op Nederland, daarna op Gelderland en tot slot op Nijmegen.
Daarna krijgen de kinderen (Afb. 4) de volgende vragen
voorgelegd:
• Wie kan het oude klooster met park zien?
• Wie kan Pabo Groenewoud op de kaart aangeven?
• Waar is dan café Groenewoud?
• Waar is de spoorlijn?
• Kan iemand aangeven waar .....woont?
Update’ van de leerlijn ruimtelijke oriëntatie
Hulpmiddelen die ‘geld-gemak-genot‘ bieden bij het oriënteren
zullen ongetwijfeld een grote vlucht nemen. Door de opgedane
ervaringen met deze hulpmiddelen worden de voor- en nadelen
steeds duidelijker en zal er ook meer regelgeving komen.
Is het gebruik van mobieltjes voor onderwijsdoeleinden wel of
niet toestaan op school? Is het gebruik van navigatieapparatuur
in de auto wel veilig? En hoe zit het met de privacy van foto’s op
Street View bijvoorbeeld? Leerlingen vinden het vaak interessant
om over deze vragen mee te denken en te discussiëren. Steeds
meer musea, scoutingclubs, natuur- en monumentenverenigingen,
toeristenbureaus en gemeentelijke informatiediensten
maken gebruik van GPS-gestuurde rondleidingen, stadswandelingen,
fietstochten, avontuurspelen enz. Een ‘update’ van de
leerlijn ruimtelijke oriëntatie is noodzakelijk vanwege dit groeiend
aantal GPS-kaartnavigatie toepassingen in de samenleving.
Het bijna onbeperkt in- en uitzoomen op kaarten en luchtfoto’s
brengt veraf en dichtbij dichter bij elkaar. Het belang van de
(globale) topografiekennis zal eerder toenemen dan afnemen,
evenals het benutten van de directe schoolomgeving als bron
van concrete ruimtelijke leeractiviteiten. Leerkrachten en leerlingen
kunnen volop gebruik maken van reeds bestaande GPSkaartmaterialen,
samengesteld door diverse maatschappelijke
instellingen. Vooral de opdrachten met een spelelement prikkelen
leerlingen om zich al spelenderwijs ruimtelijk te oriënteren. 2
Basisschoolleerlingen, die met hun (GPS-)mobieltje ouderen
naar de dichtstbijzijnde apotheek navigeren, zullen eerder realiteit
zijn dan algemeen gedacht wordt.
Inspiratiebronnen
Type bij Google de volgende trefwoorden in:
1. Google Maps
2. Google Earth
3. Google Sky
4. Street View Amsterdam (Afb. 5)
5. Geocaches
6. Geosense spel
Tot slot voor de doeners:
7. Waar ben jij nu pictonel? 3
Afb. 3 Geografische coördinaten op aarde
09