2010-09-03-09-17 IV Audit ZH Maria Middelares - De Standaard

fixatie kan dan aan de hand van een aantal criteria genomen worden (bv. de mate van
sedatie, al of niet weanen, aanwezigheid van de familie …) (Aanb)
Voor andere fixaties wordt, volgens verklaring, de ziekenhuisbrede procedure gevolgd. Men
verkiest driepunts- of vijfpuntsfixatie. Een voorzettafel wordt soms gebruikt maar niet als
fixatiemiddel beschouwd. Op het moment van het bezoek waren er, behalve beademde
postoperatieve patiënten, geen gefixeerden aanwezig. Fixaties worden niet geregistreerd en
er waren dus geen cijfers over deze activiteit beschikbaar.
• Er is onvoldoende aandacht voor de risico’s die verbonden zijn aan fixatie. (TK)
o Er is onvoldoende aandacht voor het gebruik van het minst ingrijpende middel,
aangepast aan de ernst van de situatie en met aandacht voor veiligheid. In de
procedure staat beschreven dat men opbouwend te werk dient te gaan (eerst enkel
lendengordel en pas in tweede instantie bijkomende fixatiepunten aan polsen en / of
enkels). Het gebruik van een lendengordel zonder bijkomende fixatiepunten houdt
een reëel risico in op verhanging. Hierdoor is er tevens meer kans op bevrijden
waardoor, vooral in combinatie met onrusthekkens in hoogstand de kans op ernstige
letsels bij vallen vergroot.
o Het correct gebruik van fixatiemiddelen is een aandachtspunt, zowel in de procedure
als in de praktijk. Niet alle materiaal wordt op een correcte manier aangewend. Een
lendengordel voor gebruik in bed, wordt ook gebruikt in de zetel. Men maakt hierbij
geen gebruik van aangepast materiaal zoals een driehoeklendengordel om
onderuitschuiven te vermijden. Hierdoor kan de patiëntveiligheid onvoldoende
gegarandeerd worden.
o Bedhekkens worden frequent gebruikt bij onrustige patiënten of op sommige
afdelingen bij nagenoeg alle patiënten (bv. bij beademde patiënten op IZ). Bij de
bedsponden uit twee delen worden er plankjes tussengeplaatst. Ook hier vergroot de
kans op ernstige letsels bij vallen wanneer de patiënt over de bedsponden kruipt. In
één dossier werd teruggevonden dat de patiënt met de benen tussen de sponden
gekneld zat. In een ander dossier was te lezen dat patiënt steeds over de sponden
klauterde.
• In de tekst visie fixatie arm beleid staan mogelijke alternatieven kort opgesomd. (SP) We
bevelen aan om deze verder uit te werken en jaarlijks bijscholingen hierover te voorzien.
(Aanb)
• Aangezien er inherente risico’s verbonden zijn aan het gebruik van fixatiemiddelen, is een
verhoogd toezicht onontbeerlijk.
Een beperkt aantal aandachtspunten werden uitgeschreven (voedsel en vocht inname,
stoelgang- en mictiepatroon, mobilisatie).
In de procedure is opgenomen dat verhoogd toezicht aangewezen is om het uur. (SP)
In praktijk werden er in de dossiers geen notities teruggevonden in het dossier die een
verhoogd toezicht om het uur aangeven . Er kon op basis van het dossier niet achterhaald
worden welke items geobserveerd werden). (TK)
De definiëring van ‘verhoogd toezicht bij een gefixeerde patiënt’ wordt best duidelijk
omschreven: wie, wat (gedetailleerde lijst van te checken items), wanneer (frequentie
verhoogd toezicht. Er kan hiervoor gebruik gemaakt worden van een standaardformulier
voor verhoogd toezicht dat als leidraad kan dienen. (Aanb) Belangrijk is dat hiervoor ruimte
voorzien wordt in het dossier.
• Overleg met de familie is niet steeds gedocumenteerd in het dossier. (TK)
38