Technieken voor de observatie en analyse van verkeersconflicten

2 . I N T R O D U C T I E V E K E E R S C O N F L I C T O B S E R V A T I E
2.1 Gedrag als uitgangspunt
Conflictobservatietechnieken vertrekken van het uitgangspunt dat het functioneren van
de verkeersdeelnemer een van de belangrijkste voorwaarden is voor een succesvolle
uitvoering van verkeerstaken. Er is veel literatuuronderzoek gedaan naar de
verschillende taken die nodig zijn voor het besturen van een auto (Horst, 1990). Het
gedrag van bestuurders wordt gezien als waardevolle bron van informatie over de
verkeersveiligheid van een situatie (Hydén, 1987; Horst, 1990). Deze informatie kan
worden gebruikt om een beter inzicht te krijgen in de verkeersveiligheid, en kan als
aanvulling worden gebruikt op ongevallenstatistieken. Ongevallen komen immers maar
sporadisch voor en veel ongevallen met letsel worden niet geregistreerd. Door te werken
met bijna-ongevallen hoeft niet te worden gewacht op het feitelijk plaatsvinden van een
ongeval. Bovendien geeft het onderzoeken van bijna-ongevallen ook inzicht in de
verkeersveiligheid van een situatie en de factoren die ten grondslag liggen aan de
onveiligheid. De piramide van Hydén (Figuur 1) laat zien dat maar een klein gedeelte van
alle verplaatsingen uitmondt in fatale ongevallen. Het aandeel potentiële conflicten en
bijna-ongevallen is al veel groter.
Verkeersconflicttechnieken zijn gebaseerd op gestructureerde observaties door
observatoren van verkeerskundige situaties op kruispunten of wegvakken.
Figuur 1:
De piramide van Hydén
bron: Hydén 1987
2.2 Ontwikkeling Verkeersconflicttechnieken
Het observeren van conflictgedrag in verkeerssituaties gebeurt al sinds de jaren 50 van
de twintigste eeuw hebben. Farland & Moseley en Forbes (besproken in Archer, 2001)
hebben verschillende onderzoeken uitgevoerd. De wortels van de Traffic Conflict
Technique (TCT) liggen in Detroit bij de fabrieken van General Motors. De autofabrikant
Steunpunt Verkeersveiligheid 8 RA-2007-118