Nl - Bureau fédéral du Plan

lijk dat de mate van uitvoering van de federale plannen inzake duurzame ontwikkeling uit die strategie
weinig bevredigend blijft.
11 De balans van sleutelindicatoren in deel A toont niet enkel de hiervoor aangehaalde langetermijnevoluties,
maar ook de situatie van België ten opzichte van gekwantificeerde intermediaire
doelstellingen waartoe het zich verbonden heeft. Die doelstellingen hebben een termijn tussen
het recentst waargenomen jaar en de zeerlangetermijnhorizon van 2050. Van de 25 sleutelindicatoren
zijn er tien gekoppeld aan een gekwantificeerde doelstelling die in of vóór 2010 moet
bereikt worden. Die tien indicatoren betreffen uiteenlopende thema's als werkgelegenheid, vorming
van jongeren, uitstoot van vervuilende stoffen in de lucht en in het water, verbruik van primaire energie
waaronder hernieuwbare energie, officiële ontwikkelingshulp, uitgaven voor O&O en overheidsschuld.
De evaluatie toont dat die tien indicatoren allemaal hun gekwantificeerde intermediaire
doelstelling genaderd zijn. Twee van die tien indicatoren zouden hun doelstelling op tijd moeten kunnen
bereiken, namelijk die over verbruik van hernieuwbare energie en uitstoot van broeikasgassen.
Voor de overige acht, onder andere over werkgelegenheid, uitstoot van stikstof in het water, uitgaven
voor O&O en overheidsschuld, is de vooruitgang onvoldoende om de doelstellingen op tijd te bereiken.
Die evaluatie suggereert dus dat een zekere vooruitgang werd bevorderd door die doelstellingen
aan te nemen, maar stelt ook vast dat die vooruitgang in de meeste gevallen onvoldoende was om
die doelstellingen te bereiken.
12 Op basis van die balans van de voorbije trends gaat deel A van het rapport ten slotte in op de doelstellingen
van de EU 2020-strategie. Zijn die doelstellingen voor België een tussenstap van de
transitie naar een duurzame ontwikkeling tegen 2050? De EU 2020-strategie, die de Lissabonstrategie
vervangt, brengt twee essentiële uitdagingen in het middelpunt van het Europese beleid om
een duurzame ontwikkeling te bevorderen, namelijk de strijd tegen de armoede en de strijd tegen de
klimaatverandering. Die strategie is erop gericht de coherentie van het Europese beleid te vergroten
om de economische en financiële crisis te overwinnen. Ze bevat hiertoe acht gekwantificeerde, tegen
2020 te bereiken doelstellingen over vijf grote thema's: werkgelegenheid, onderzoek en ontwikkeling
en innovatie, klimaatverandering en energie, onderwijs, en armoede/sociale uitsluiting. Het rapport
toont dat de gekwantificeerde doelstellingen van de EU 2020-strategie noodzakelijk zijn voor een
transitie naar een duurzame ontwikkeling omdat (zoals hiervoor reeds werd gesuggereerd) de kwantitatieve
doelstellingen een zekere vooruitgang lijken te bevorderen en omdat verscheidene van die
doelstellingen ambitieus zijn vergeleken met de voorbije trends. Maar voor de twee transversale uitdagingen
van een duurzame ontwikkeling in verband met klimaat en armoede lijken de gekwantificeerde
intermediaire doelstellingen uit die strategie niet ambitieus genoeg. Als immers de
inspanningen die nodig zijn om de doelstellingen in 2020 te bereiken, in hetzelfde tempo tot 2050
worden voortgezet, zal dat waarschijnlijk niet snel genoeg zijn om tegen 2050 de doelstellingen van
duurzame ontwikkeling in verband met de strijd tegen de armoede en de klimaatverandering (de temperatuurstijging
tot twee graden Celsius beperken) te bereiken.
13 De hiervoor samengevatte analyses waren mogelijk dankzij een signaleringssysteem met
25 sleutelindicatoren die gekozen werden uit de indicatorenlijst van het Federaal rapport 2009 en
uit beleidsstrategieën, onder meer de EU 2020-strategie. Die keuze is dus verankerd in een multidimensionale
werkelijkheid op verscheidene niveaus, zowel Belgisch als Europees en wereldwijd. Die
sleutelindicatoren hebben een communicatief en pedagogisch potentieel over de onderling afhankelijke
uitdagingen van een duurzame ontwikkeling. Hun evoluties samen analyseren en die regelmatig
opvolgen, maakt niet alleen transparante communicatie mogelijk, maar ook een beter begrip en
een betere sturing van de sociale, milieu- en economische verschijnselen waarvoor de federale regering
verbintenissen van duurzame ontwikkeling is aangegaan. De balans geeft informatie over de toepassing
van die verbintenissen door het tempo te meten waarin de indicatoren naar of weg van
doelstellingen van duurzame ontwikkeling op lange termijn evolueren, en dat volgens een methode
die aan Eurostat werd ontleend. Die methode rangschikt de indicatoren naargelang ze snel naar
hun doelstelling evolueren, daar traag naar evolueren of er zich van verwijderen. Die eenvoudige en
duidelijke methode leidt tot een synthetische balans van de verschillende kwantitatieve trends van
de ontwikkeling van de samenleving. Ze moet worden aangevuld met een meer kwalitatieve analyse
van het gevoerde beleid om de doelstellingen te realiseren, zoals die uit deel C van het rapport.
Federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling 2011 3