Nl - Bureau fédéral du Plan

sterk gelijkende onderwerpen: de regelmatige raadpleging over het voorontwerpplan inzake duurzame
ontwikkeling en de bijzondere raadpleging van het forum voor de Lente van het leefmilieu.
Bovendien werd de raadpleging over dat voorontwerpplan bemoeilijkt door de weinig leesbare tekst
en het onzeker wettelijk statuut ervan.
18 Wat de uitwerking van de federale plannen inzake duurzame ontwikkeling betreft, werd gedurende
die dertien jaar een engagement van de federale administratie waargenomen; maar het
lopende leerproces om dergelijke plannen uit te werken, staat nog voor verscheidene uitdagingen.
De verankering ervan in wetenschappelijke vaststellingen en internationale verbintenissen was tot nu
toe onvoldoende en de rol van indicatoren in de planningsfase van de besluitvormingscyclus is niet
duidelijk bepaald. Toch zijn er positieve evoluties waar te nemen, zoals de systematischere vermelding
van informatie over de verantwoordelijken en van een tijdschema voor meer dan de helft van de
maatregelen uit het Voorontwerpplan 2009-2012.
19 Een bijdrage van de federale strategie inzake duurzame ontwikkeling is ten slotte de ontwikkeling
van een praktijk in de federale administratie om de genomen maatregelen op te volgen en te
evalueren. De opvolging van de maatregelen uit de plannen door de ICDO in haar rapporten en
databank, en ook de bewaking van indicatoren over de uitvoering van de maatregelen in de federale
rapporten inzake duurzame ontwikkeling, kunnen de uitvoering van die maatregelen aanmoedigen.
De procesindicatoren die de TFDO ontwikkelde op basis van informatie van de departementen
tonen een relatief laag niveau van uitvoering bij het begin van de evaluatie van beide plannen. Dat
niveau is daarna aanzienlijk toegenomen zodat na vier jaar ongeveer de helft van de maatregelen uitgevoerd
is en dat cijfer blijft ook stijgen met de verlenging van de opvolgingsperiode. Die vooruitgang
wordt gevolgd met een sleutelindicator en dat is een bijzonderheid van de Belgische federale rapporten.
20 De gepresenteerde analyse heeft betrekking op dertien jaar Belgische federale strategie. De periode
is die van de toepassing van de wet van 5 mei 1997 die de leercycli voor het beleid inzake duurzame
ontwikkeling opstartte, gevolgd door de herziene versie van 2010. Om geen kopie te zijn van de
gedetailleerde analyses uit de vorige rapporten is deel B meer in het bijzonder gericht op de opeenvolging
van feiten en gebeurtenissen in verband met de twee federale plannen inzake duurzame
ontwikkeling die de federale regering aangenomen heeft en ook op de voorbereiding van het
derde plan (Voorontwerpplan 2009-2012). De gebruikte methode om de strategie te evalueren,
steunt op de vijf criteria van duurzame ontwikkeling, of fundamentele beginselen uit de Verklaring van
Rio die in alle federale rapporten gebruikt werden om de definitie van dat begrip te verruimen ten
opzichte van die uit het Brundtland-rapport. Die criteria worden aangevuld met die van het European
Sustainable Development Network (ESDN) om de aspecten betreffende het politieke engagement en
de uitvoerings- en monitoringinstrumenten te evalueren. De plannen inzake duurzame ontwikkeling
werden zeer gedetailleerd geanalyseerd, zowel wat betreft hun voorbereidingsproces als hun inhoud
en hun uitvoeringsniveau.
Deel C – Verbintenissen uit de federale plannen inzake duurzame ontwikkeling
21 De elf thema's die dit rapport analyseert, zijn van sociale, milieu-, economische en institutionele
aard. Ze werden gekozen volgens een methodologie die in alinea 28 wordt samengevat. Die diversiteit
van uitdagingen voor het beleid om het welzijn van de huidige generaties te verbeteren zonder de
behoeftenvoorziening van de komende generaties in het gedrang te brengen, is zeker niet beperkt tot
vraagstukken van groene economie of milieubeheer (de centrale thema’s van de tweede Rio-conferentie).
Het gamma van de elf onderzochte thema's toont het belang van transversale vraagstukken
zoals de verandering van productie- en consumptiepatronen, in het bijzonder de vervoers- en voedingspatronen,
om de transitie van onze samenleving naar een duurzaam model mogelijk te maken.
De resultaten van dat thematisch onderzoek in deel C kunnen om twee redenen niet veralgemeend
worden. Ten eerste hebben de tachtig maatregelen, die uit de plannen werden gekozen volgens de
methodologie die in alinea 28 wordt samengevat, als gemeenschappelijk kenmerk hun hogere uitvoeringsniveau
dan het gemiddelde van de eerste twee federale plannen beschreven in deel B. Ten
tweede gaat het slechts om minder dan een tiende van de ongeveer duizend maatregelen uit de twee
plannen.
Federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling 2011 5