STAtOR 2007 2c.indd - Universiteit Twente

RR analyses gericht op interventiesNaast het schatten van de prevalentie en frequentievan het gevoelige gedrag is het voor beleidsonderzoekersook belangrijk om gedrag te verklaren.Met dergelijke informatie kan meer gericht beleidworden gevoerd. Met behulp van gewogen logistischeregressietechnieken is het mogelijk omde FR resultaten te verklaren. Op deze manier isbijvoorbeeld regelovertreding bij sociale uitkeringenverklaard aan de hand van onder meer kennisvan de regels voor het recht op een uitkering, dewaargenomen redelijkheid van deze regels en degeschatte kans om gepakt te worden bij overtreding.Het standaard logistische model wordt alsvolgt gedefinieerd:Als π 1|i is de kans dat het antwoord ‘nee’ is enπ 2|i de kans dat het antwoord ‘ja’ is, beiden alsfunctie van covariaat vector i. Laat dan de k decovariaat waarde in de vector geïndexeerd zijn alsi gedefinieerd als x ik , waar x ik zowel een continueals een dummy variabele kan zijn. Dan is β k deregressieparameter voor de relatie tussen verklarendevariabele k en het gegeven antwoord. Destandaard logistische regressie wordt danπ 1|i =11 + exp(∑x ik β k )kVoor een nee-antwoord geldt dat w i het gewichtis voor respondent i waarbij (n i1 ,n i2 ) is (1,0) envoor een ja-antwoord geldt (n i1 ,n i2 ) met (0,1). Danwordt de loglikelihood geven door:log(L)=∑w i n i1 log(π 1|i ) + ∑w i n i2 log(π 2|i )iiDit algemene model kan worden aangepast voorde RR vraag, zodanig dat kan worden gecorrigeerdvoor ware en geforceerde antwoorden.Voor meer informatie over statistische methodenom RR modellen te schatten verwijzen wenaar van den Hout and van der Heijden (2004),Van den Hout en Lensvelt-Mulders (2005) enLensvelt-Mulders, van der Heijden, Laudy en vanGils (2006).Het controleren voor bias in RRTenslotte wil ik de lezer nog een blik in de keukenvan de randomized response techniek gunnen,door het geven van een korte samenvatting vande allerlaatste ontwikkelingen op het terrein vanRR: het corrigeren voor vertekening door noncompliancemet RR. De basisaanname van de RRis dat, doordat de privacy volledig beschermd is,respondenten eerlijk antwoord zullen geven opgevoelige vragen. Meta-analyse van RR-onderzoekwees uit dat RR inderdaad de meest valideschatters geeft bij onderzoek naar gevoeligeonderwerpen. Datzelfde onderzoek wijst ook uitdat de RR schatters toch niet helemaal onvertekendzijn. Böckenholt en van der Heijden hebbenmet behulp van multivariate modellen deze vertekeninggemodelleerd. Twee soorten vertekeningkonden daarbij worden onderscheiden: vertekeningdoordat de respondent toch weigert eeneerlijk antwoord te geven, en vertekening omdatde respondent geen geforceerd ‘ja’-antwoordwil geven. Het corrigeren voor deze vertekeningenleidt tot hogere schatters van het gevoeligegedrag. Voor een meer volledige beschrijving vandeze technieken wordt verwezen naar Böckenholten Van der Heijden (2007), Böckenholt, Barlas, enVan der Heijden (2007) en Cruijff, Van den Hout,Van der Heijden, en Böckenholt (2007).Samenvatting en conclusieDe RR techniek is een methode voor het onderzoekenvan gevoelige vragen die zowel methodologenals statistici al ruim 40 jaar bezighoudt.28STAtOR juni 2007/2