dossierVeel groepen komen naar buiten met een groepsblaadje. Voor je aan zoietsbegint, bouw je best een momentje van bezinning in. Waarom willen jullieeen groepsblad maken? Wie is jullie lezerspubliek? Je zou bijvoorbeeldenkel de oudere afdelingen kunnen bereiken, en zo het groepsgevoel tussenhen versterken. Maar je kunt ook alle leden al warm maken voor het programmavan de komende weken. Ouders kunnen nuttige informatie terugvindenover de werking van je groep. Oud-leiding blijft op de hoogte van jullieactiviteiten. Keuze te over, dus.Een groepsblaadje wordt op die manier algauw het uithangbord van julliechirogroep. Reden te meer om over kwaliteit te waken en goed af te spreken.Welke informatie mag erin, welke grappen en weetjes kunnen wel enwelke niet? Hoe kan het overkomen bij andere nieuwsgierige en leesgrageogen?AANPAKx Hoe vaak wil je het maken? Als jeéén keer per jaar (b.v. bij de start)een boekje maakt, heeft dit een heelandere inhoud dan wanneer je elkemaand iets opstuurt. Kies je vooreen uitgave om de paar maanden,dan bestaat de mogelijkheid te werkenmet seizoensedities of in thema’s.x Wie maakt het? Je kunt ééniemand verantwoordelijk makenvoor de organisatie of opmaak, ofwerken met een redactieploegje.x Is er tijd voor? Past het in jullieplanning om elke maand een voormiddagachter de computer te zitten?Plan zulke momenten in jewerkjaar, dan liggen meteen ook dedeadlines vast.x Ga je het zelf kopiëren of werk jevia een drukker? In welk formaat(krantje, folder, boekje,…) en opwelk papier? Welk budget is ervoorzien? Moet er betaald wordenvoor je groepsblad?x Wat is de inhoud? Werk je metvaste rubrieken of zie je wel of er‘iets’ is? Wie schrijft de teksten?Wie zoekt op? Wil de andere leidingartikels schrijven voor deeigen afdeling? Heeft iedereenhiervoor de mogelijkheid? Laat jeruimte om geschreven artikels uitte typen?x Hoe wordt het verspreid? Verdeeltde leiding het over de straten van jedorp of in de eigen afdeling, ofstuur je het op met de post?INHOUDDe leukste mix bestaat uit informatieen amusement, of voor ieder wat wils.Een onvolledig lijstje ideeën: welkomstwoordje,nieuws uit de <strong>Chiro</strong>,activiteitenkalenders, afdelingsprogramma’s,verjaardagen, jaarthemaaanbod,geboortes-huwelijken-overlijdens,praktische info (lidgeld – verzekeringen– financiële stand – werkingsuren– lokalen), adressen entaakverdeling van je leidingsploeg,verslagjes van activiteiten, afspraken,berichten uit de gemeente die ookvoor je eigen groep van belang zijn,andere nuttige adressen, bivakinfo(wat meenemen – dagplanning –afspraken – de bivakplaats – …), uitnodigingen,inhoudstafel, liedjes, verhaaltjes,moppen, tekeningen, wedstrijden(quiz of kleurwedstrijd),afscheid en verwelkoming van leiding,wist-je-datjes, recepten, spelletjes,knutselen, interviews, ludieke voorstellingenvan de leiding en afdelingen,bezinningstekstjes, opiniestukken,…LAY-OUTTIPSx Laat voldoende witruimte, verdeel jetekst in alinea’s en laat dan telkenseen regel tussen.x Experimenteer niet met lettertypes,maar kies er enkele uit die je in alleteksten gebruikt. Gebruik ook altijddezelfde groottes voor titels, tussentitels,tekst, bijschriftjes,...x Maak een vaste schikking op jeblad: een kader rondom het blad,een vaste stek voor de titel, eenafbeelding, een indeling in kolommen,kop- en voettekst,…x Probeer niet te veel foto’s, tekeningenen titels op één (voor)paginakwijt te spelen, maak er een overzichtelijken aantrekkelijk geheelvan.x Laat één iemand het samenstellen,die de teksten verzamelt en lay-outdoet, of maak goede afspraken overje lay-out.SCHRIJFTIPSSchrijf zoals je spreekt‘k Wille iermee nie zêggn dajje in’t dialectmoe skrîvvn of zuk iet, of dat geeen soort tussentaal moet beginnenbezigen.Niemand gebruikt in een gesprek nogwoorden als ‘reeds’, ‘steeds’, ‘men’,‘zoveel maal’ of ‘heus’. Toch komenze nog dikwijls voor in geschreven12 DUBBELPUNT • <strong>december</strong> <strong>2003</strong>
dossierherkenbaarheidteksten. Er is nochtans niets verkeerdmet ‘al’, ‘altijd’, ‘zoveel keer’ of ‘echt’.‘Men’ kun je vermijden door een je- ofze-vorm te gebruiken. Ook constructiesals ‘dienen te’ en ‘trachten te’maken je zinnen nodeloos lang (ensoms ingewikkeld). ‘Moeten’ en ‘proberen’zijn volwaardige alternatieven.Gebruik eenvoudige zinnenx Hou het op één mededeling per zin.x Gebruik zo veel mogelijk werkwoordenen zo weinig mogelijknaamwoorden.x Vermijd ingewikkelde omschrijvingen.x Gebruik actieve in plaats van passievezinnen.x Gebruik zo weinig mogelijk voorzetsels.Zo maak je van dit gedrocht: …Het geeft misschien de indruk nogalmoeilijk te zijn te vermijden dat zinnenheel lang worden omdat er, wegensalle informatie die erin gepropt dientte worden, altijd maar bijzinnen nodigzijn om duidelijk te maken wat meteen bepaald woord of een bepaaldezin in een bepaalde context bedoeldwordt.… het volgende pareltje:Het lijkt misschien moeilijk om zinneneenvoudig te houden. Soms moeteneen aantal dingen verduidelijkt worden,anders snappen lezers niet waarhet over gaat. Dat moet niet per se ineen bijzin gebeuren.Vermijd clichésClichés zijn vaak handig om een tekstte beginnen of te eindigen, maar af entoe zijn ze ook toe aan een opfrissing.Wens daarom vanaf nu je lezers bijvoorbeeld geen ‘Veel leesplezier’ meertoe. Ze zullen zelf wel merken of zeplezier beleven aan je tekst of niet.En laat hen aarzelen zoveel ze willen(dus niet: ‘aarzel dan niet om contactop te nemen…’), maar vertel hencontact op te nemen als ze wat meerwillen weten.Discrimineer niet in je taalWil je je tekst genderneutraal opstellen,dan struikel je vaak over haakjes,dubbele vormen en dubbele onderwerpen.Als een auteur (m/v) overal‘hij/zij’ zet, of ‘hem/haar’ of ‘zijn/haar’,en dat komt een paar keer voor, danis zijn/haar tekst verre van vlot tenoemen.Wat doe je eraan?x Schrijf in de je-vorm. (Dan geef jede rest van de uitleg.)x Schrijf in de imperatief. (Geef dande rest van de uitleg.)x Schrijf in het meervoud. (Alle kinderenbrengen hun knuffel mee.)x Soms kun je ‘een’ gebruiken inplaats van ‘zijn/haar’. (Iedereenbrengt een knuffel mee.)LET OP MET VERALGEMENINGENEN VOOROORDELENIn de <strong>Chiro</strong> willen we dat jongens enmeisjes zich vollédig kunnen ontwikkelen,dat ze opgroeien tot kritischemensen die zich goed voelen in hunvel. Daarom willen we iedereen evenveel kansen geven.Daarom:x let op als je veralgemeent: geldtwat je schrijft voor de hele groep?x let op met waardeoordelen: deeltiedereen wel jouw mening?x kan iedereen zich herkennen in deinkleding van je spel?x …Schrijf doelgroepgerichtWie zijn je lezers? Waar zijn zegevoelig voor? Begrijpen ze wat jeschrijft? Gebruik je niet te veel jargon?Wees helder en directSchrijf niet rond de pot en zeg hetbelangrijkste eerst.DUBBELPUNT • <strong>december</strong> <strong>2003</strong> 13