1kjravp

Gerechtsgebouw aan de Noordsingel.naar vierslagmodel). Deze manier van verkavelenkomt vooral voor in de stratenplannen die in het laatstedecennium zijn uitgevoerd. In deze buurten werden vooralwoningen van drie bouwlagen gebouwd.Stratenplannen en bebouwingHet Oude NoordenHet eerste grote bouwproject in het Oude Noorden betrofde bouw van de strafinrichting aan de Noordsingel. Doorde begrenzende werking van de Rotte, de Schie en despoorlijn was het Oude Noorden een geschikte locatievoor een gevangenis. Het lag destijds een flink eind buitende bebouwde kom.In 1866-1872 werd de gevangenis naar ontwerp vanA. C. Pierson gebouwd. De gevangenis heeft eenstervormig grondplan met vier cellenvleugels. Het is deeerste cellulaire gevangenis in Nederland. Het cellulaireopsluitingsyteem was in 1851 bij de wet vastgesteld. Inplaats van de gedetineerden in één ruimte gevangente houden, werden ze geïsoleerd opgesloten in apartecellen. De Bleiswijkstraat was de toegangsweg voor degedetineerden.In 1882 werd aan de westzijde een Huis van Bewaringtoegevoegd naar ontwerp van J.F. Metzelaar. De cellulairegevangenis en het Huis van Bewaring werden gebouwdin de Rondboogstijl, een sobere eclectische bouwstijl diehalverwege de negentiende eeuw veel werd toegepastvoor utiliteitsgebouwen zoals gevangenissen.In 1897-1899 verrees aan de singelzijde hetgerechtsgebouw naar ontwerp van W.C. Metzelaar.Het gerechtsgebouw is vanwege zijn representatievefunctie opgetrokken in de stijl van de neorenaissance.Het gerechtsgebouw staat met zijn statige, bredesymmetrische voorgevel aan de Noordsingel. Aan dewestzijde van het gerechtsgebouw verrees in 1900een brandvrij gebouw voor het notarieel archief, aande oostzijde twee-onder-een-kapwoningen voor degevangenisdirecteur en de gestichtsarts.Tot 1870 kon in de buurt van de Blommersdijksewatermolen niet worden gebouwd vanwege het windrechtdat de molen van de Blommersdijkse polder daaropuitoefende. Nadat grondeigenaren in 1870 gezamenlijk hetwindrecht afkochten, konden ze de grond ontwikkelen.Het terrein waar tegenwoordig het Erasmuskwartierligt, was oorspronkelijk eigendom van de gemeente.In 1873 verkocht de gemeente het terrein aan debankvereniging Rensburg en Van Witsen. Exploitantwas de Rotterdamsche Maatschappij tot Exploitatievan Onroerende Goederen. Het stratenplan voor hetErasmuskwartier, dat uit 1877 dateert, was het eersteplan voor het Oude Noorden dat werd goedgekeurd. Hetplan was gemaakt door Gerard Scholten, destijds adjunctdirecteurvan Gemeentewerken. Het Erasmuskwartierwerd in drieslagmodel verkaveld, dat wil zeggen metdrie bouwblokken tussen de geprojecteerde doorgaandestraten.De aanleg van het Erasmuskwartier liep echtervertraging op door onenigheid over de tracering vande Burgemeester Roosstraat. Als de BurgemeesterRoosstraat in het verlengde van de Teilingerstraat zoukomen te liggen, zou de oostelijke bebouwing op deMiddelwetering gebouwd moeten worden. Het uiteindelijketracé vormt een onderbreking in de ceintuurweg van G.J.de Jongh.Voor verdere aanleg van straten diende hetuitbreidingsplan van G.J. de Jongh uit 1883 als richtlijn.Het plan voor het Oude Noorden bestond uit een centraalgelegen rond plein van waaruit radiale straten werdengeprojecteerd. De Jacob Catsstraat liep als een bredestraat vanaf de Noordsingel naar het plein. Destijdseen populair stedenbouwkundig model; denk aan hetParijs van Baron Haussmann. Maar de Jongh hield geenrekening met eigendomsgrenzen. De meeste exploitantenbezaten een te klein en te grillig gevormd perceelwaardoor het stedenbouwkundige plan niet uitvoerbaarwas. De aanleg van het plein kon na moeizameonderhandelingen tussen gemeente en particulieren totstand komen. Het Pijnackerplein kwam op een andere dande oorspronkelijk geprojecteerde locatie terecht en kreeguiteindelijk een rechthoekig aanleg.19e-eeuwse wijken in Noord - Cultuurhistorische Verkenning29