De Afscheiding van 1834 te Oud-Loosdrecht

Denk bijvoorbeeld maar aan het Reveil. Het Reveil was een opwekkingsb~ng binnen
de kerk in de eerste helft van de 19e eeuw. Het was een krachtig getuigenis tegen
de godsdienstige, maar tegelijk ook sociale zelfgenoegzaamheid, waaraan de kerken
in West-Europa leden. Aan het Reveil zijn in ons land de narnen verbonden van o.a.
Bilderdijk, Da Costa, Groen van Prinsterer en de Liefde.
Zij braken niet met de kerk, maar stirnuleerden het ontstaan van kleine geloofs- .
gemeenschappen binnen de kerk, waar sterk de nadruk gelegd wordt op de persoonlijke,
gelovige gemeenschap met God in Christus. Daarnaast was men in de kring van het
Reveil sterk sociaal bewogen.
Het verzet tegen de overheidsbemoeienis en de leervrijheid in de kerk werd de
bezwaarden niet in dank afgenomen. Zowel de overheid als de kerkelijke instanties
reageerden scherp. Predikanten die zich openlijk (d.m.v. verweerschriften) verzetten
tegen de rnachtige vrijzinnigheid werden de pin op de neus gezet.
Dat gebeurde met ds. Hendrik de . Cock uit Ulrurn in het noorden van Groningen.
Hij werd door het provinciaal kerkbestuur van Grdningen geschorst en afgezet als
predikant, omdat hij in een boekje op krasse wijze twee kollega's hun vrijzinnigheid
aanwreef. Ook werd het hem kwalijk genomen dat hij kinderen doopte van buiten zijn
eigen gemeente. Zijn kerkraad zag toen geen andere weg, dan zich af te scheiden van
de Ned. Herv. Kerk om zo Gereformeerde Kerk te blijven.
Ds. Hendrik de Cock
De gemeente van Ulrurn is om haar predikant heen gaan staan en dat betekende een
breuk met het k~ootschap.Dit gebeurde op 13 oktober 1834 doordat de kerkeraad
de gerneente de "Acte van Afscheiding of Wederkering" tekenden.
Medestanders van Hendrik de Cock werden op een zelfde wijze behandeld. En ook zij
scheidden zich af. Zo ontstond er een groep van Afgescheiden ~erken, die elkaar
vonden en die zich de Christelijke Afgescheiden Gemeenten of Kerken noemden.
Maar die door de overheid niet als Gereforrneerde kerken erkend werden.