09 magazine Leef!

Rijncoepel
Op feestjes en verjaardagen wordt vaak uitgebreid
gesproken over de hernia, het hoge cholesterol
of het maagonderzoek van iemand zelf of
van familie of bekenden. Maar over getob met
plasproblemen hoor je bijna niemand, laat staan
dat men aan elkaar zoiets vraagt als: “en welk merk
incontinentiemateriaal gebruik jij nou?...”
TEKST CORRIE VLIET VLIELAND, HUISARTS
Ongewenst urineverlies:
één van de laatste taboes
Veel mensen schamen zich voor hun
incontinentieklachten. Ze zijn bang dat
anderen het ‘lekken’ kunnen zien, maar
vooral dat anderen het kunnen ruiken! Ze
durven niet te gaan sporten, niet te gaan
winkelen of uit eten te gaan, uit angst niet
op tijd de wc te kunnen halen. Sommigen
willen niet meer op vakantie, omdat ze
niet weten hoe ze hun incontinentiemateriaal
mee moeten krijgen in de koffer.
WIST U DAT ?
• Men gemiddeld 4-6 x per dag naar
het toilet gaat om te plassen?
• Dat er per keer 250-350 ml geplast
wordt (een flinke beker vol)?
• Dat 10 à 20 % van de mannen en 25 à
50 % van de vrouwen vanaf hun 50e jaar
steeds meer last krijgen van plasklachten en
ongewenst urineverlies?
• En dat minder dan helft van deze mannen
en vrouwen daarmee naar de huisarts gaat?
• En dat vaak de eigen partner niet eens
weet dat er sprake is van een
incontinentieprobleem?
Er zijn verschillende soorten en oorzaken
van ongewenst urineverlies:
Stress- (of inspannings-) incontinentie:
hierbij treedt het urineverlies op bij drukverhoging
in de buik: bij hoesten, niezen
of lachen of bij sporten, springen of hardlopen.
Deze vorm van incontinentie komt
vooral bij vrouwen voor en is het gevolg
van onvoldoende stevigheid van de bekkenbodemspieren
of van een zogenaamde
“verzakking”.
Urge- (of aandrangs-) incontinentie:
hierbij staat de plotselinge onhoudbare
plasdrang op de voorgrond, men moet
rennen om het toilet te halen, anders
gaat het mis. De oorzaak hiervan is een
geprikkelde (overactieve) blaas, zoals die
bijvoorbeeld voor kan komen bij een –
soms ook onopgemerkte – blaasontsteking,
óók bij mannen.
Gemengde incontinentie: heeft kenmerken
van zowel stress- als urge-incontinentie.
Overloopincontinentie: ontstaat als
iemand niet goed uit kan plassen, doordat
de blaasuitgang vernauwd is of afgesloten
wordt door een verzakking (bij vrouwen)
of een vergrote prostaat (bij mannen) of
door een neurologisch probleem: de
blaas raakt overvol en ‘lekt’ continu.
Functionele incontinentie: hiervan is
sprake als er met de urinewegen eigenlijk
niets mis is, maar iemand doordat hij of zij
slecht ter been is, of de kleding niet makkelijk
los kan krijgen (bv door reuma in de
handen) niet op tijd het toilet kan bereiken.
Maar…. Aan ongewenst urineverlies
is wèl wat te doen!
Dus: praat erover, met uw huisarts of
één van de andere zorgverleners in het
samenwerkingsverband van uw huisarts.
Zij hebben met elkaar afspraken gemaakt
over de aanpak van dit lastige probleem!
De huisarts
Om er achter te komen om welke soort
incontinentie het gaat, zal de huisarts u
vragen stellen over de aard en ernst van
het urineverlies. Bij het lichamelijk (inwendig)
onderzoek kijkt de huisarts hoe
het gesteld is met de bekkenbodemspieren,
of de prostaat vergroot is en of er
tekenen zijn van het achterblijven van
urine in de blaas. De urine wordt onderzocht,
om te kijken of er sprake is van
een blaasontsteking. Soms zal de huisarts
u vragen om gedurende een aantal
dagen een plasdagboekje bij te houden.
Een voorbeeld hiervan vindt u op