You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
RONDOM<br />
Professoren<br />
Sandra Amor<br />
Pre-actieve laesie vorming voorafgaand<br />
aan de EBV infectie<br />
“Mijn huidige onderzoek richt zich op<br />
de allereerste stappen in de allereerste<br />
vorming van ontstekingshaarden bij <strong>MS</strong>.<br />
We denken dat het begin van een nieuwe<br />
laesie 2 ontstaat door bepaalde afwijkingen<br />
in het brein of ruggenmerg zelf en niet<br />
door een aanval van buitenaf door het<br />
afweersysteem. In de groep van Paul<br />
van der Valk zijn vijftien jaar geleden al<br />
duidelijke afwijkingen in hersenweefsel<br />
van mensen met <strong>MS</strong> gevonden waarbij er<br />
nog geen afweercellen te bekennen zijn.<br />
Deze afwijkingen noemen we pre-actieve<br />
laesies en lijken een voorstadium te zijn<br />
van echte schade. Recent hebben we<br />
gevonden dat in het stadium voorafgaand<br />
aan een EBV infectie, pre-actieve laesies<br />
een reactie zijn op bepaalde vormen van<br />
stress in de cellen die myeline aanmaken.<br />
Het eerder genoemde stresseiwit alfa<br />
B-crystalline hoopt zich op in myelinevormende<br />
cellen. Door dit proces verder te<br />
ontrafelen denken we dichter bij de echte<br />
oorzaak van <strong>MS</strong> te komen. Behalve de<br />
vraag wat deze stress veroorzaakt, is het<br />
ook interessant dat niet alle pre-actieve<br />
laesies zich tot een echte ontstekingshaard<br />
ontwikkelen. Dat wijst erop dat er<br />
processen in het brein moeten zijn die<br />
de ontwikkeling kunnen stopzetten. Meer<br />
kennis over deze natuurlijke remmende<br />
processen kan wellicht leiden tot een<br />
therapeutische toepassing.”<br />
Leeftijd<br />
“Terwijl de behandeling van relapsingremitting<br />
<strong>MS</strong> vorderingen maakt, blijft<br />
progressieve <strong>MS</strong> nog een groot probleem.<br />
We denken dat leeftijd de belangrijkste<br />
factor is die bepaalt of <strong>MS</strong> een progressief<br />
beloop krijgt. Juist als deze vorm van <strong>MS</strong><br />
➊<br />
➋<br />
➍<br />
zich inzet, zo rond het 45e levensjaar,<br />
veranderen ook bepaalde hersencellen<br />
hun gedrag. Deze hersencellen, microglia<br />
genoemd, spelen een belangrijke rol<br />
bij herstelprocessen en ontstekingen in<br />
het centrale zenuwstelsel. Samen met<br />
professor Erik Boddeke, <strong>MS</strong> Centrum<br />
Noord-Nederland, onderzoeken we de<br />
invloed van leeftijd op het functioneren van<br />
deze hersencellen.” rw<br />
1. Hersenen met <strong>MS</strong><br />
2. Gezonde hersenen<br />
3. Pre-actieve en actieve <strong>MS</strong>-laesies<br />
4. Chronisch actieve en inactieve <strong>MS</strong>-laesies<br />
5. Herstel en nieuwe aanmaak van myeline<br />
➌<br />
➎<br />
1<br />
Cellen in ons lichaam zijn erg gevoelig voor<br />
gevaren van binnen en buitenaf, zoals<br />
virussen en bacteriën, maar ook een tekort<br />
aan voedingsstoffen of de aanwezigheid van<br />
gifstoffen. Cellen reageren op deze stressfactoren<br />
door zogenaamde stress-eiwitten<br />
aan te maken. Deze eiwitten vormen een<br />
beschermingsmechanisme en zorgen ervoor<br />
dat eventuele schade wordt beperkt.<br />
2<br />
<strong>MS</strong> wordt gekenmerkt door gebieden in de<br />
hersenen en het ruggenmerg waar myeline is<br />
verminderd en waar vaak litteken is ontstaan.<br />
Een door <strong>MS</strong>-aangedaan gebied wordt een<br />
laesie genoemd.<br />
14
Change language