De Afscheiding van 1834 te Oud-Loosdrecht

III Een gemeente in verval en verwording
Dit hoofdstuk en het volgende hoofdstuk beschrijven de meest verdrietige periode van
de Afgescheiden Gemeente in Oud-Loosdrecht. Een periode waarin we helaas weinig weten
over de achtergronden, omdat er blijkbaar geen notulenboeken werden bijgehouden.
De gemeente was verscheurd door interne twisten, viel in verschillende groepen uiteen,
die wel godsdienstoefeningen hielden, maar zonder gekozen en bevestigde ambtsdragers
Nu waren twisten in die tijd onder de Afgescheidenen niet ongewoon. Ook landelijk
waren er grote konflikten tussen de verschillende stromingen, die geleid werden
door de voormannen van het eerste uur. Er was bijv. verschil van mening m.b.t. het kerkverband.
De Cock en van Velzen wilden handhaving van de Dordtse K.O. en zij gaven de voorkeur
aan een nationaal geinstitueerde kerkgemeenschap. Scholte en Brummelkamp dachten
vooral aan vrije, zelfstandige, plaatselijk gemeenten, waarbij het kerkverband een
ondergeschikte rol speelde.
Er was verschil in prediking. Van Velzen is de meer steilegereformeerde prediker,
Brummelkamp wordt getypeerd als de meer evangelisch getinte. En er was verschil in
dooppraktijk. Hier stonden de Cock en Scholte tegenover elkaar.
De konflikten leidden in 1843 tot een breuk tussen de verschillende stromingen. De
belangrijkste stroming volgde de lijn van de Cock en van Velzen. Het waren vooral de
kerken in Noord-Holland en de noordelijke provincies die hiertoe behoorden. Brummelkamp
en met hem van Raalte hadden hun aanhang in Overijssel en Gelderland.
De Brantse gemeenten o.l.v. Gezelle Meerburg bleven afzijdig van het konflikt.
Scholte die vooral aanhang had in Utrecht en Zuid-Holland raakte tenslotte in een
isolement en vertrok in 1846 naar Noord-Amerika, waar hij in de staat Iowa de stad
Pella stichtte.
In hoeverre de landelijk konflikten hun uitstraling hebben gehad in Oud-Loosdrecht
is niet meer te achterhalen. Mogelijk hebben ze op de achtergrond een rol gespeeld.
De konflikten in deze gemeente blijken echter meer persoonlijk dan kerkelijk van aard te
zijn, en spitsen zich vooral toe op de kontroverse tussen W. Karsemeijer en
F.H. Reymerink.
De konflikten ontstaan in 1839 over de toepassing van de tucht in de gemeente en
over de verkiezing van een ambtsdrager, en laaien zo hoog op dat het tot een breuk
komt • Reymerink onttrekt zich aan ~e bijeenkomsten van de gemeente en houdt apa~te
bijeenkomsten in zijn eigen woning.
Deze breuk vindt'dus plaats kort voordat de gemeente erkenning verkrijgt bU de overheid.
Op het .verzoek om erkenning komt de ' naam Reymerink niet voor.
Verrreldenswaard is misschien wel dat Reymerink sterk bevriend is met de kring rondom
ds. Scholte. O.a. met mevr. Zeelt uit Baambrugge en Wormser uit Amsterdam.
Over de jaren 1840 tot 1849 is erg weinig bekend. Zoals gezegd, notulen van de
kerkeraadsvergaderingen worden blijkbaar niet bijgehouden.
Uit de spaarzame gegevens in de notulenboeken van de klassikale en provinciale
vergaderingen blijkt dat het kerkelijk leven in Loosdrecht op een heel laag pitje is
komen staan. Er is een groep achter W. Karsemeijer die het kerkgebouw Oranjelust in
bezit heeft en er is een groep achter F.H. Reymerink die afzonderlijke bijeenkomsten
houdt.
De groep achter Karsemeijer heeft kontakten met de kerken uit Gelderland, die geleid
worden door ds. A. Brummelkamp.
De groep van Reymerink valt in 1845 uiteen, zonder dat duidelijk is waarom.
Er worden nog wel bijeenkomsten gehouden maar een duidelijke kerkelijke struktuur
ontbreekt.
Kontakten met het kerkverband zijn sporadisch.