VVP 2-2021

75 JAAR HÉT PLATFORM VOOR DE FINANCIEEL ADVISEUR 

VVPRUIM 

JAARGANG 78 • NUMMER 2 • APRIL 2021 

Actief klantbeheer 

Waarde vergroten 

van je advieskantoor 

Het geheim van 

klantgerichtheid 

Honderd procent 

tevredenheidsgarantie 

VVP Ondernemerspanel 

De adviseur is crisisproof! 

Duurzaam wonen 

Relevant en urgent

XXX 

VOORWOORD 

E rop of eronder 

Het moet socialer en het moet duurzamer. 

Dat leken de twee belangrijkste boodschappen 

van het afgelopen coronajaar. Socialer, 

omdat we een humane samenleving willen 

zijn die ook goed is voor ouderen, mensen in 

nood en mensen die uit de boot dreigen te vallen. Duurzamer, 

omdat we simpelweg de aarde leefbaar willen 

houden. Maar als we naar de uitslag van de verkiezingen 

kijken, dringt een ander beeld op. 

In feite hebben we gestemd op een beleid dat we 

diep van binnen niet wensen. Een paar willekeurige 

voorbeelden. We vinden het vreselijk dat de zorg voor 

onze ouderen is afgeschaald en zoveel ouderen niet langer 

de juiste zorg en aandacht krijgen. We begrijpen niet 

dat zorgmedewerkers zo hard moeten werken, zo weinig 

capaciteit tot hun beschikking hebben en zo weinig 

krijgen betaald. We vinden het onbegrijpelijk dat er 

tienduizenden mensen bij de voedselbank moeten aankloppen, 

dat vele honderdduizenden mensen in Nederland 

niet meer rond kunnen komen en dat er inmiddels 

duizenden economisch daklozen zijn. En het is bijzonder 

lastig te constateren dat werkenden niet of nauwelijks 

profiteren van de enorme winsten van veel grote ondernemingen, 

die vervolgens niet of nauwelijks belasting 

betalen. En toch kiezen we ook na dit coronajaar – een 

jaar waarin misstanden, weeffouten en ongelijkheden 

duidelijker dan ooit aan het licht kwamen – toch weer 

voor die partijen die de misstanden, weeffouten en ongelijkheden 

verder aangewakkerd hebben. Denk aan 

het ongebreidelde geloof in marktwerking, het dogma 

van eeuwige groei en de afbraak van de sociale verworvenheden. 

En dan hebben we het nog niet over de geheugenverliesdebatten 

van na de verkiezingen. 

Terwijl de noodzaak voor een nieuwe economie 

overduidelijk is, blijven we kiezen voor systemen en 

denkwijzen die ons al lange tijd niet meer dienen. De 

enige reden die ik kan bedenken, is dat ons eigen belang 

belangrijker wordt geacht dan het algemeen belang en 

dat de angst erg groot is dat juist het eigen belang ernstig 

onder druk staat. De instinctieve reactie is dan op 

de rem trappen en vasthouden aan wat je kent en hebt. 

Als financiële sector komen we relatief goed door 

deze crisis heen. Sterker nog, heel veel bedrijven hebben 

het nog nooit zo druk gehad. 

We worden geregeerd 

door de waan van de dag en 

moeten uitkijken dat we onszelf 

niet voorbij hollen en deze 

gekke drukke tijden als het 

nieuwe normaal gaan zien. 

U doet geweldig werk. Elke 

dag weer. Maar vergeet ondertussen 

niet stil te staan 

bij de twee boodschappen die 

deze tijd ons ook meegeven: 

de roep om een socialere en 

duurzamere samenleving. De 

komende tijd wordt voor heel 

veel particulieren en bedrijven 

erop of eronder! Hoe eerder 

u de problemen bij deze mensen en bedrijven signaleert 

en hen kan doorverwijzen naar maatschappelijke 

instanties die hen daadwerkelijk verder helpen, hoe 

meer leed u kunt voorkomen. 

Juist nu moeten we er voor elkaar zijn. In woorden 

en daden. 

Veel inspiratie en leesplezier met deze VVP. n 

WILLEM VREESWIJK 

HOOFDREDACTEUR / willem@vvponline.nl 

‘Wees er 

voor elkaar, 

in woorden 

én daden’ 

NR 2 APRIL 2021 VVP | 3

VVP Academy 

Alles voor de financieel 

professional van morgen 

De VVP Academy, een initiatief van VVP, Lindenhaeghe, Beeckestijn, 

CustomerTalk en C-Profile, biedt een breed palet op elkaar afgestemde 

trainingen, opleidingen en examens voor de financieel professional 

van morgen. In de VVP Academy bundelen gerenommeerde opleiders 

hun krachten om relaties van VVP te verrijken met inspiratie, 

kennis en gefundeerd vertrouwen in de toekomst. 

cademy VVP 

vvp.lindenhaeghe.nl

COLOFON 

VVP, Kennis- en inspiratiemagazine 

voor financieel adviseurs 

Uitgave van VVP Nederland 

Achtenzeventigste jaargang 

I 

nhoud 

uitgever en hoofdredacteur 

Willem Vreeswijk 06-10630149, 

willem@vvponline.nl 

(eind)redacteur 

Toon Berendsen 06-12907930, 

toon@vvponline.nl 

persberichten, reacties, ideeën 

vvp@vvponline.nl 

redactie-adres 

Wapendragervlinder 29, 3544 DL Utrecht 

senior accountmanager/traffic 

Arjan Cornelisse, 06-10628564, 

arjan@vvponline.nl 

abonnementenservice 

abonneeservice@vvponline.nl 

website www.vvponline.nl 

abonnementsprijs 2021 (excl. btw) 

Binnenland en België 172 euro. Financieel 

onafhankelijk adviseurs met een AFMinschrijving 

komen in aanmerking voor 

het gereduceerde tarief van 56 euro. 

Aanvragen voor dit tarief via 

abonneeservice@vvponline.nl. 

Abonnementen gelden voor één jaar en 

worden – zonder tegenbericht – automatisch 

verlengd. Opzeggingen dienen uiterlijk 

twee maanden voor het aflopen van 

de abonnementsperiode te geschieden. 

Opzeggen kan schriftelijk (per e-mail) of 

telefonisch (06-10628564). 

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd 

overeenkomstig ‘De Regelen 2021 Stichting 

ROTA’ 

copyright VVP Nederland, 2021 

vormgeving/prepress 

Peter Beemsterboer, Beemsfoto 

druk 

Veldhuis Media BV, Raalte. Deze uitgave is 

gedrukt op FSC-papier 

ISSN: 1388-2724 

10 22 44 59 

6 HET GEHEIM VAN KLANTGERICHTHEID Ondernemerschap 

van de beste advieskantoren van Nederland, deel 2 

10 VVP ONDERNEMERSPANEL Transitie naar nieuwe marktstructuur, 

Edwin Bosma 

14 HET VUUR VAN... Notaris Nick van Buitenen 

16 ACTIEF KLANTBEHEER Jan Verstegen en Peter Wormskamp, 

deel 1 

19 ADVISEREN IS TOPSPORT Christian Dijkhof, Hypotheek 

Company 

20 SAMEN BETROKKEN Jesse van Ekeren, Van Ekeren 

Hypotheken & Verzekeringen 

22 CULTUUR Diana Zandbergen, WIFS 

25 KENNISKATERN DUURZAAM WONEN Relevant en urgent 

44 INNOVATIE Kees Haverkamp, Tjip 

47 KEN JE VAK! Katern met need-to-know-informatie voor 

adviseurs, met onder meer de rubrieken ‘Leren van Kifiduitspraken, 

Innovatie, Compliance, Marketing & Sales, 

Inkomen, Permanent Actueel, Purpose en Duurzaamheid 

66 MONEYVIEW Pepijn van Kleef 


KLANTGERICHTHEID IN DE PRAKTIJK 

Ondernemerschap van de beste 

advieskantoren van Nederland 

Het geheim van 

klantgerichtheid 

deel 

2 

WAT IS HET GEHEIM VAN EEN DUURZAAM SUCCESVOL ADVIESKANTOOR? VVP VRAAGT 

HET IN DE KOMENDE EDITIES AAN DE PROVINCIEWINNAARS VAN DE ADVIES AWARD 

2020. DIT ZIJN VOLGENS DE JURY – BESTAANDE UIT VOORZITTER RICHARD MEINDERS 

(SVC GROEP), MARIEKE VAN ZUIDEN (BNP PARIBAS CARDIF), ROBIN VAN BEEM (POLIS 

ADVOCATEN), EDWIN BOSMA (BHB DULLEMOND), BOB KLIJN (HERENVEST) EN JACK VOS 

(BUILDING BLOCKS) – STUK VOOR STUK KANTOREN DIE HET ADVIESVAK EEN POSITIEVE 

BOOST GEVEN, DE A(DVIES)-FACTOR UITSTRALEN EN HUN KLANTGERICHTHEID WETEN 

TE VERZILVEREN. ONDERNEMERSTIPS EN VISIES OP ACTUELE VRAAGSTUKKEN. OMDAT 

JUIST DEZE KANTOREN EEN INSPIRATIEBRON KUNNEN ZIJN VOOR ANDERE COLLEGA- 

ADVIESKANTOREN. 

6 | VVP NR 2 APRIL 2021


Honderd procent tevredenheidsgarantie 

“Wij gaan net zoals veel andere kantoren door het 

vuur voor onze relaties, zijn beschikbaar buiten kantoortijden 

en hebben onze 100 procent tevredenheidsgarantie. 

Is de klant een keer niet helemaal tevreden? 

Dan bepaalt de klant wat die betaalt”, aldus Marco Kok 

van KOK Advies, in 2020 uitgeroepen tot het meest 

klantgerichte advieskantoor van Noord-Holland. 

nze missie is: ‘Leef je leven met financiële rust’. 

“ODat is wat wij onze klanten gunnen en waar we 

vol voor gaan om onze klanten te geven. Het gaan ons 

niet om financiële producten maar het doorlopend helpen 

van onze klanten met al hun financiële uitdagingen, 

wensen en doelen in het leven. De verzekering, hypotheek 

of het financieel product is slechts een middel 

om het doel te bereiken”, aldus Marco Kok. 

Het kantoor beschikt over meerdere specialismen. 

“Onze kracht zit in de één loket functie. Wij willen er 

zijn voor alle financiële vragen van onze klanten. Wij 

hebben een team zakelijk, particulier, hypotheek, financiële 

planning incl. pensioen. Het team bestaat uit vijftien 

medewerkers inclusief mijzelf en mijn vrouw en 

mede-eigenaar Léoni. Wij hebben een mix van doorlopende 

inkomsten uit abonnementen, provisie en eenmalige 

fee inkomsten.” 

Klanten willen in principe nooit meer weg bij KOK 

Advies. “Wij horen dit terug van onze klanten via onder 

andere het grote aantal reviews en onze jaarlijkse 

contactmomenten. In de reviews is de rode draad onze 

enorme betrokkenheid, duidelijkheid en de klantgerichte 

werkwijze. Dit weten wij niet alleen bij het eerste 

advies te geven, maar ook in onze voortdurende nazorg. 

Dit is mede mogelijk door een zeer klantvriendelijk jaarlijks 

digitaal contactmoment dat wordt ondersteund 

door persoonlijk contact. Hierdoor zijn we altijd op de 

hoogte van de (gewijzigde) persoonlijke situatie van de 

klant. Wij kunnen hierop inspelen en hebben wij als dat 

nodig of gewenst en dat wordt gewaardeerd.” 

WOW-FACTOR 

Wat is de wow-factor voor de klant? “Wij gaan net zoals 

veel andere kantoren door het vuur voor onze relaties, 

zijn beschikbaar buiten kantoortijden en hebben 

onze 100 procent tevredenheidsgarantie. En is de klant 

een keer niet helemaal tevreden? Dan bepaalt de klant 

wat die betaalt. Het verschil maken wij door met onze 

klanten mee te leven en te ondersteunen in goede en 

slechte tijden. Onze klanten waarderen ons om het proactieve 

advies en zeker ook de kleine attenties zoals een 

gepersonaliseerd geboorteboekje of een bloemetje bij 

ziekte of nu in corona aan getroffen ondernemers worden 

enorm door onze klanten gewaardeerd. Het zijn die 

kleine extra dingen die de wow-factor geven.” 

Volgens Marco heeft de coronaperiode de creativiteit 

en flexibiliteit van de medewerkers behoorlijk getest. 

“Het mooie is dat ze met vlag en wimpel zijn geslaagd. 

Vanaf dag één van de lockdown hebben wij 

Marco en Leoni Kok: ‘Rode 

draad is onze enorme betrokkenheid, 

duidelijkheid en de 

klantgerichte werkwijze.’ 



onze klanten volledig kunnen bedienen. Dit was ook 

mede te danken aan de vergaande digitalisering die 

KOK Advies al had doorgevoerd voor de coronaperiode, 

waarbij videobellen, online digitaal dossier, thuiswerkplekken 

inclusief belfunctionaliteit volledig beschikbaar 

waren. Ook het onderling contact met collega’s 

kon hierdoor goed onderhouden blijven. Niet alleen 

voor de vrijdagmiddag borrel maar juist ook voor het 

individuele en teamoverleg. Deze andere werkwijze en 

het minder fysieke contact met je collega’s en klanten 

vergt wel het en ander van de mens. Dat heeft iedereen 

inmiddels kunnen ervaren. Gelukkig hebben wij een 

fantastisch team waardoor wij op alle onderdelen van 

ons bedrijf de inkomsten in deze lastige periode hebben 

zien stijgen.” 

DIGITALE ACHTERSTAND AANBIEDERS 

“Onze relatie met de aanbieders is goed, maar we zijn 

wel altijd positief kritisch op de samenwerking. We 

merken dat veel aanbieders onvoldoende mee gaan in 

de digitale processen. Een simpel voorbeeld is dat wij 

dagelijks nog steeds fysieke post krijgen met een behoorlijk 

aantal polisbladen. Qua efficiency, milieu en 

kosten is dit niet meer van deze tijd. Ook wordt de verzekerbaarheid 

van bepaalde risico’s steeds lastiger door 

de consolidatieslag maar ook de financiële overwegingen 

van verzekeraars. Het blijft belangrijk voor verzekeraars 

om te blijven investeren in een optimaal proces 

voor de hele keten als ook het oog op die onverzekerbaarheid 

van die risico’s.” 

Beloning is al heel lang een issue voor KOK Advies. 

“Wij hebben in 2013 de keuze gemaakt om alle klanten 

ons rechtstreeks te laten betalen. Wij willen de financiële 

coach zijn van onze klanten ongeacht het financiële 

product. Door de (on)mogelijkheden van de CRM-systemen 

op dat moment hebben wij gekozen voor een model 

met een abonnement in combinatie met provisie 

op de verzekering, het Multisafe-model. Wij zijn volledig 

open over deze provisie en vermelden dit vooraf aan 

de klant. Wij hebben veel geïnvesteerd om onze toegevoegde 

waarde uit te leggen aan de klant. Wij merken 

dat klanten voor onze dienstverlening willen betalen. 

Dit blijkt ook uit het feit bijna geen relatie afhaakt. In de 

basis is de provisietransparantie voor ons geen punt. Wij 

hopen echter wel dat er een werkbare situatie wordt gecreëerd 

en de administratieve ballast beperkt wordt.” 

Het principe van genoeg 

Gabriël Financiële Bescherming werd in 2020 niet 

alleen uitgeroepen tot winnaar van de provincie 

Utrecht, maar ging ook door naar de halve finale ronde 

en de finaleronde in de professionele studio’s van 

First Impression in Tilburg. “Wij werken vanuit het 

principe van genoeg. Genoeg om gelukkig te leven, 

genoeg om te geven”, aldus oprichter Natasja Naron. 

ij Gabriël staat centraal dat wij klanten willen 

“Bhelpen met een gelukkig, tevreden en betekenisvol 

leven. Wij helpen hen hoe ze hun geld daar optimaal 

voor kunnen inzetten. Een onderdeel daarvan is 

dat we hen adviseren over de juiste financiële producten 

en hierin bemiddelen. Maar wel in deze volgorde”, 

aldus Naron. 

Het advieskantoor bedient met achttien mensen 

circa 2.000 klanten. “Ons specialisme is om mensen 

gelukkiger te maken met geld. Daarvoor betalen onze 

klanten ons per uur. Voor de doorlopende diensten bieden 

we ook een abonnement aan. Als we ook bemiddelen 

in schadeverzekeringen kan de klant kiezen voor 

een abonnement of provisie.” 

KLANTEN VOOR HET LEVEN 

Voorbeelden van hechte klantrelaties zijn er bij het advieskantoor 

in overvloed. Dat komt grotendeels door de 

bijzondere werkwijze van Gabriël Financiële Bescherming. 

“Zo kwamen Hans en Trudy voor advies. Hun insteek 

was dat ze een woning hadden gezien en ze benieuwd 

waren naar de hypotheekmogelijkheden hiervoor. 

Een financieel adviestraject starten wij altijd met 

een gesprek over wat zij belangrijk vinden in het leven. 

Welke momenten ben je het afgelopen jaar tevreden 

geweest? Welk uitgaven heeft je geluk gegeven? Als je 

terug kijkt op je leven, waar ben je dankbaar voor? Wat 

zijn je diepe dromen voor de toekomst? Vanuit welke 

waarden leef je en wil je leven? Het gesprek over hun 

waarden en wat zij belangrijk vinden, in combinatie 

met financieel inzicht voor nu en de toekomst, heeft ertoe 

geleid dat ze niet het beoogde huis hebben gekocht. 

Wel dat Hans gestopt is met zijn baan en voor zichzelf is 

gaan werken. Waarmee hij werk kan doen dat meer betekenis 

voor hem geeft. Ze hebben de keuken verbouwd 

zodat ze meer kunnen genieten van hun kookhobby. 

Dat was ook wat hen zo aanspraak in de woning die 



ze op het oog hadden. En ze hebben een piano gekocht 

waar Trudy nu veel achter zit. Ook zijn ze een kindje in 

Kenia gaan sponsoren. Hiermee hebben hun geldkeuzes 

bijgedragen aan een gelukkiger en betekenisvoller leven. 

Ze zijn dankbaar dat wij hen inzicht en advies hebben 

gegeven waarmee zij deze keuzes hebben kunnen 

maken. Een klant voor het leven.” 

WERKPLEZIER 

“We zijn dankbaar dat we in deze voor veel mensen ingewikkelde 

tijd mogen helpen met financieel inzicht 

en advies dat bijdraagt tot rust en zekerheid. Deze tijd is 

ook bij uitstek geschikt om onze klanten te helpen zich 

te focussen op wat echt belangrijk voor hen is, waar het 

voor hen ten diepste om draait in het leven. Waar geldzaken 

een middel voor kan zijn. Maar het gesprek over 

hun waarden en diepe wensen goed aangaan, is zeker 

bij nieuwe klanten wel ingewikkelder als je ze niet live 

kan zien. Via een scherm kan je toch minder hun emotie 

zien en voelen.” 

“Financieel gezien draaien we in deze coronaperiode 

erg goed, maar voor de optimale realisatie van onze 

missie en werkplezier zien we wel uit naar de periode 

waarin we weer onze klanten en collega’s live kunnen 

zien. Meer winst maken, is voor ons geen onderdeel 

van de missie. We hebben nu te veel, niet genoeg. Doordat 

we onze winst volledige aan goede doelen geven 

kunnen we er wel veel goeds mee doen, maar de grote 

vraag naar onze diensten geeft wel een hogere werkdruk 

dan past bij ons genoeg. We hopen daarom ook 

snel een financieel adviseur binnendienst te vinden.” 

RELATIE MET AANBIEDERS 

“Om klanten te helpen geld optimaal in te zetten voor 

geluk, tevredenheid en betekenisvoller leven zijn vaak 

financiële producten nodig. We zijn dan ook blij dat we 

met veel aanbieders een fijne relatie hebben zodat we 

hierin goed kunnen bemiddelen voor onze klanten. We 

zijn dankbaar dat de klantgerichtheid en focus op duurzaamheid 

de laatste tijd is gegroeid bij veel aanbieders. 

Als ik weer eens posters en dergelijke promotiematerialen 

van bepaalde aanbieders krijg dan vraag ik me wel 

af of zij enig idee hebben wat ons werkelijk bezighoudt. 

Vanuit Gabriël focussen wij al helemaal niet op financiële 

producten, maar als onafhankelijk intermediair 

ga je toch hoe dan ook niet een poster van één geldverstrekker 

ophangen? Besteed je geld en tijd dan aan dingen 

waar je wel het intermediair echt mee kan ondersteunen. 

En als je niet weet waar zij behoefte aan hebben, 

vraag het ze dan. Bespaar op deze zinloze en niet 

duurzame marketingactiviteiten en geef bijvoorbeeld 

de accountmanagers meer vrijheid en budget om dit 

per kantoor te kunnen afstemmen op hun wensen.” 

Natasja Naron: ‘Ik weet alles van 

mijn klanten, waarom zouden 

wij dan geheimzinnig doen over 

onze verdiensten?’ 

“We hebben zelfs volledige transparantie over onze salarissen. 

Ik weet alles over de financiën van mijn klanten, 

waarom zouden wij dan geheimzinnig doen over 

onze financiën en wat we aan hen verdienen? Wat we 

voor hen doen is het ook dik waard.” 

Natasja Naron is ook programmadirecteur van de 

execution program ‘De Betekenis van Rijkdom’ van de 

Erasmus Universiteit dat in september van start gaat. 

“Rijkdom wordt vaak geassocieerd met geld, maar het 

is zoveel meer dan dat. Ik associeer rijkdom met je goed 

voelen, waardevolle relaties hebben, persoonlijke ontwikkeling 

en de mogelijkheid om te delen en van betekenis 

te zijn. Ervaren dat je ertoe doet en een zinvol leven leidt, 

dat is voor mij rijkdom in volle glorie. Hoe kan je deze rijkdom 

vergaren? En anderen helpen te leven in ware rijkdom? 

Hoe kunnen wij als financiële dienstverleners meer 

betekenis gaan geven voor een rijker leven van onze klanten? 

Dat is wat we beogen met deze leergang. n 


VVP ONDERNEMERSPANEL 

Transitie 

naar nieuwe 

marktstructuur 

IN DE VERZEKERINGSMARKT VINDT EEN WARE CONSOLIDATIESLAG PLAATS. NIET 

ALLEEN HET INTERMEDIAIR IS ACTIEF MET DE AANKOOP VAN COLLEGA-INTERMEDIAIRS. 

STEEDS MEER BEGEVEN PRIVATE-EQUITYPARTIJEN EN VERZEKERAARS ZICH OP HET 

ACQUISITIEPAD. DOOR DE GEWIJZIGDE STRUCTUUR IN DE VERZEKERINGSMARKT EN 

MEDE GEDWONGEN DOOR DE MOEILIJKE ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN - VOORAL 

DE LAGE RENTE EN DE ECONOMISCHE CORONA-EFFECTEN - WORDT DE FOCUS VERLEGD 

NAAR HET INTERMEDIAIR. KIJK NAAR HET VERLEDEN IN 2000 EN JE ZIET MEER IN HET 

HEDEN EN WAT DAT BETEKENT VOOR DE ACQUISITIESTRATEGIE VAN PARTIJEN IN DE 

VERZEKERINGSMARKT. EN, KNAPPE VISIONAIR ALS JE DE STERKE OPKOMST VAN PRIVATE 

EQUITY IN DE VERZEKERINGSMARKT HAD VOORZIEN. 

TEKST EDWIN BOSMA, MANAGING PARTNER BHB DULLEMOND 



De bankensector heeft het zwaar. ABN 

Amro rapporteert voor het eerst in 

tien jaar een verlies over 2020. ING 

Bank ziet zijn winst meer dan halveren. 

Incidentele tegenvallers, boetes 

en witwasdossiers spelen hierin een 

rol. Maar bovenal doen de structureel 

lage (en zelfs negatieve) rente en corona zich voelen. Afboekingen 

op leningen zijn groot en dan moet de faillissementsgolf 

nog komen. Toenemende concurrentie 

van betaalbedrijven en van nieuwe munten als Bitcoin. 

Het huidige businessmodel van banken staat zwaar onder 

druk. De exploderende huizenmarkt en dito hypotheekverstrekking 

houdt de banken nog een beetje op 

de been. 

Het beeld bij verzekeraars is minder zwartgallig. Corona 

leidt tot positieve rendementen in de portefeuilles; 

vooral de auto- en opstal- en inboedelbranches draaien 

technisch zwarte cijfers. De premiegroei lijkt er - door 

een verzadigde markt - wel volledig uit. Gelukkig hebben 

de verzekeraars de premieverhogingen nog. De 

grote faillissementsgolf door corona wordt tweede helft 

2021 verwacht. Dit zal vertraagd tot verdere daling van 

premieomvang leiden. Het aantal verzekeraars neemt 

al decennia af. Nieuw zijn wel de buitenlandse toetreders. 

Sommige intermediairs worden zo groot dat ze – 

bijna - de rol van verzekeraars overnemen. 

In de verzekeringsbranche wordt momenteel het 

geld verdiend bij het intermediair. Omzet groeit over 

2020 en er is sprake van een hoog rendement. Ook voor 

2021 zijn de financiële verwachtingen positief. Het ondernemerschap 

en strategisch denken heeft zich sterk 

ontwikkeld. Door acquisities wordt schaalvergroting 

bereikt. De bedrijfsvoering is sterk gericht op het verhogen 

van de efficiency door procesverbetering. De afgelopen 

jaren zijn automatisering, marketing, doelgroepbewerking 

en het werven van nieuwe klanten middels 

nieuwe technieken breed omarmd. De intermediaire 

bedrijfstak staat er goed en solide voor. De behoefte aan 

advies (en begeleiding) over financiële diensten en producten 

is bij de klant onverminderd groot. 

KANTELJAAR 

Niet alleen omdat we een nieuw millennium instapten 

en kort daarna de euro werd ingevoerd, is 2000 een 

belangrijk jaar. Het is een kanteljaar in de markstructuur 

van de verzekeringsbranche geweest, waardoor de 

markt er in 2020 uitziet zoals die nu is; onvergelijkbaar 

met die in 2000. Sinds 2000 heeft automatisering, het 

world wide web en dus de communicatie en verkoop 

van verzekeringen via internet de markt op zijn kop 

gezet. Voor de jongeren onder ons is het een onbekend 

begrip: captives. Dat waren de assurantiekantoren in 

het bezit van verzekeraars. Tot 2000 de gewoonste zaak 

van de wereld en daarna in rap tempo afgebouwd. Toezicht 

en regulering heeft zich geëvolueerd langs het pad 

van de Wabb (nagenoeg geen toezicht) rond 2000 naar 

de Wfd en de Wft (steeds meer toezicht). Het gedragstoezicht 

kent de start met de oprichting van de AFM in 

maart 2002. Met de vele ingrijpende voorschriften op 

het gebied van integere bedrijfsvoering, zorgplicht, beloningsregels 

en onder meer Klantbelang Centraal. Een 

ware transitie naar een nieuwe marktstructuur. 

LOS EN ONAFHANKELIJK 

Resultaat van dit alles ten opzichte van 2000? Het aantal 

intermediairs is met meer dan 10.000 afgenomen. 

Tienduizend! Maar misschien nog belangrijker: de positie 

in de marktketen van het intermediair is volledig gewijzigd. 

In 2000 staat de tussenpersoon letterlijk tussen 

de verzekeraar (als soort verlengstuk voor verkoop van 

verzekeringsproducten) en de klant in. Twintig jaar later 

lijken de rollen omgedraaid, zijn posities gekanteld. 

Het nieuwe grote intermediair is - in de letterlijke zin 

van bemiddelaar tussen klant en verzekeraar - geen intermediair 

meer. Het is een volledig zelfstandig functionerend 

bedrijf; los en onafhankelijk van de verzekeraars. 

Met alle producten, know how en techniek in eigen 

huis. In de driehoek van klant, verzekeraar en intermediair 

staat de laatste bovenaan. De traditionele bedrijfskolom 

met de assurantiepersoon ertussen bestaat niet 

meer. Er zijn op dit moment zo’n 6.500 intermediairs. 

Aon - na de overname van Willis Towers Watson (2020) 

en Unirobe Meeùs Groep (2017) - met een omzet van circa 

460 miljoen euro op nummer 1. Na de fusie op nummer 

3 Voogd & Voogd Groep plus Heilbron Groep (met 

de investeringsmaatschappij Five Arrows Principal Investments 

op de achtergrond); 32 vestigingen in Nederland 

en 1.600 medewerkers. De Top Tien intermediairs 

beslaat nu ca 45 procent van de intermediaire markt. 

VIER KOPENDE PARTIJEN 

Als we in 2030 terugkijken in de geschiedenis, zullen 

we waarschijnlijk zeggen dat 2020 ook een kanteljaar is 

geweest in de marktstructuur van de verzekeringsbranche. 

Door de grote stijging van het aantal acquisities en 

‘Achteraf zal ook 2020 

een kanteljaar blijken in 

de marktstructuur’ 



Edwin Bosma 

(BHB Dullemond): 

‘Er komen nog meer 

grote acquisities aan.’ 



de toetreding van nieuwe investeerders komen steeds 

meer intermediairs in andere handen. Op enig moment 

zijn de intermediairs qua eigendom onder te verdelen 

in vier categorieën: 1) volledig zelfstandige - veelal kleinere 

- assurantiekantoren, 2) beursgenoteerde makelaars 

of een assurantiebedrijf van een bank, 3) intermediairs 

deels of geheel in het bezit van private equity en 

4) de intermediairs waar de verzekeraar eigenaar van 

is. Interessante vraag is vervolgens: hoe gaat de markt 

zich dan verder ontwikkelen? Dat antwoord zullen we 

ergens rond 2035 weten. 

Maar nu eerst eens kijken naar de huidige motieven 

en doelen van deze partijen om te investeren in de aankoop 

van intermediair. Achtereenvolgens komen het intermediair 

zelf, de private equity en ten slotte de verzekeraars 

als koper aan de orde. 

ZELF DOELWIT GEWORDEN 

Intermediairs uit de Top Tien zijn inmiddels zelf target 

geworden. Van oudsher is het intermediair actief in de 

aankoop van assurantieportefeuilles en verzekeringskantoren. 

Naast autonome groei draagt de aankoop 

van omzet bij tot versnelde groei. De basis en continuïteit 

van het bedrijf worden vergroot. Investeringen in 

personeel, ICT, compliance en Big Data en de hele logistiek 

van het assurantiebedrijf worden zo beter mogelijk 

gemaakt. Belangrijkste resultaat is een professionele 

bedrijfsomgeving creëren waarin op een moderne, 

technologisch onderbouwde wijze het vak assurantieadvies 

uitgeoefend kan worden. Lag de focus bij acquisities 

van de kantoren uit de Top 100 op in omvang 

kleinere kantoren, sinds enkele jaren zijn ze zelf targets 

geworden. Het intermediair koopt meer dan ooit en er 

vinden omvangrijke onderlinge consolidaties plaats. 

EEN PLUS EEN PLUS EEN = VIER 

Door private equity zijn ‘fondsenintermediairs’ ontstaan. 

Het intermediair blijkt bedrijfseconomisch crisisproof 

te zijn. De omzetten zijn stabiel, en blijven al jaren 

– licht - groeien. Rendementen zijn van een constant, 

behoorlijk hoog niveau. De rente op geld is nul. Een plus 

een plus een is vier. Private-equitypartijen beschikken 

over miljarden euro’s. Eigenlijk is er te veel geld en dat 

kan niet allemaal in aandelen of obligaties worden belegd. 

Investeren in assurantie-intermediair is veilig en 

solide. Het rendement lijkt gegarandeerd. Rond 2015 

zetten de eerste private-equitypartijen voorzichtig hun 

schreden op de Nederlandse markt. Op dit moment zijn 

er circa acht grote private-equitypartijen actief. Met hun 

acquisities hebben ze een sterke positie in de Top 100 

assurantie-intermediairs verworven. De komende jaren 

zullen ze nog diverse - grote - acquisities plegen en verdere 

consolidaties realiseren. Door samenvoegingen van 

‘Het intermediair blijkt 

bedrijfseconomisch 

crisisproof te zijn’ 

meerdere intermediairs kunnen synergievoordelen worden 

behaald. De inkooppositie wordt sterker. Er is veel 

budget om platforms voor en innovatieve communicatie 

met klanten te ontwikkelen. Zo ontstaan er ‘fondsenintermediairs’ 

met 3.000 of meer medewerkers en 

premievolumes die de twee miljard ruim overstijgen en 

deze fondsen worden op termijn doorverkocht. 

TERUG VAN WEGGEWEEST 

Verzekeraars halen de ‘captivestrategie’ weer uit de 

kast. Enkele jaren nadat het captivebeleid een zachte 

dood was gestorven, begonnen verzekeraars weer 

mondjesmaat met het acquireren van assurantiekantoren. 

Sinds 2018 valt hierin een versnelling waar te nemen. 

Kijk maar naar de diverse plaatsen die verzekeraars 

en hun participaties momenteel innemen in de 

Top 100. De toetreding van private-equitypartijen en 

de gewijzigde structuur in de verzekeringsmarkt lijken 

hieraan ten grondslag te liggen. Door nu versneld in het 

intermediair te investeren, kan een evenwicht met de 

machtsblokken van het grote intermediair en van private-equitypartijen 

bereikt worden. Onderliggend zal 

het verkrijgen van meer grip op het distributiekanaal 

ook een motivatie zijn. Om zodoende de afhankelijkheid 

van het intermediair te verkleinen. 

DISBALANS 

In de afgelopen jaren is het aantal (en de omvang van) 

de transacties in de verzekeringsmarkt sterk gestegen. 

Met name aan de kant van de kopende partijen is er 

sprake van veel kennis en ervaring op het gebied van acquisities. 

(Internationale) private-equitypartijen doen bij 

wijze van spreken vijftig hele grote transacties per jaar. 

Een intermediair daarentegen verkoopt over het algemeen 

maar één keer in zijn/haar leven het bedrijf. Hierdoor 

is er een disbalans tussen kopers en individuele 

verkopers ontstaan. Deze disbalans heeft tot gevolg dat 

wij als BHB Dullemond zien dat het aantal opdrachten 

in onze M&A-praktijk sterk is gestegen. Onze klanten 

beseffen steeds meer dat specialistische M&A-kennis 

op het gebied van fiscaal, financieel en juridische zaken 

noodzakelijk is om binnen verkoopprocessen een sterk 

tegenwicht te kunnen bieden aan de kopende partij. n 


HET VUUR VAN... 




ER ZIJN VEEL PRACHTIGE MENSEN IN 

ONZE SECTOR DIE ELKE DAG HET BESTE 

GEVEN WAT IN HEN ZIT. IN ‘HET VUUR VAN’ 

ZET VVP DEZE MENSEN OP EEN VOETSTUK. 

TEKST NICK VAN BUITENEN, VAN GRAFHORST NOTARISSEN | BEELD TRUUS VAN GOG 

Om te overleven moeten we veranderen, 

ons aanpassen aan de steeds 

verschuivende vraag. Dat geldt ook 

voor notarissen. In dat proces van 

verandering is het zaak te zien wat 

er speelt. Om dat te kunnen zien 

moet je uit je eigen wereldje treden, dus van buiten 

naar binnen kijken. Van dát proces krijg ik energie! 

Als notaris sta ik voor rechtszekerheid. Ik leg vast wat 

klanten mij in vertrouwen verklaren. Natuurlijk worden 

de marges daarvoor bepaald door weten regelgeving. 

Ook de strenge blik van de toezichthouder en de 

tuchtrechter speelt dan een rol. Safety first? Natuurlijk, 

maar notarissen zijn méér dan ‘legalistische risicobeperkers’. 

Bijvoorbeeld als het gaat om klanten met een 

beperking. Iemand die vertelt dat hij net de diagnose 

Alzheimer heeft gekregen, wijs ik niet de deur. Daar ga 

ik juist het gesprek mee aan. Onze belangrijkste taak is 

immers mensen toegang tot het recht bieden. 

Maar aan de andere kant ben ik ook poortwachter. Dus 

moet de poort af en toe dicht. De beslissing om wel of 

niet een dienst te kunnen verlenen is vaak een dilemma. 

Want welk belang weegt zwaarder? Sommigen 

gaan dilemma’s liever uit de weg, maar ik ben er juist 

blij mee. Ons wikken en wegen maakt dat een notaris 

niet makkelijk door een algoritme kan worden vervangen. 

De maatschappij vraagt van de notaris een actieve 

en oplossingsgerichte houding. 

Iedereen gaat er van uit dat de notaris een goede jurist 

is en deskundig in zijn vak. Terecht. Maar hoe zetten we 

die juridische kennis het beste in voor de consument en 

de maatschappij? Dat kunnen wij alleen als we empathisch 

zijn, onder de huid van de klant kunnen kruipen, 

‘Sommigen gaan 

dilemma’s liever uit 

de weg, maar ik ben er 

juist blij mee’ 

goed communiceren, in duidelijke taal. Maar we moeten 

ook moedig zijn als het nodig is, een vervelende beslissing 

durven nemen, een rechte rug hebben en tegen 

een stootje kunnen. 

Notarissen doen al veel goed, maar er valt nog veel 

te leren. Juridische kennis hebben is niet goed genoeg, 

ook andere vaardigheden zijn nodig. Door uit te blinken 

in menselijke eigenschappen kunnen wij ons onderscheiden 

van de oprukkende algoritmen. n 

POWERED BY ANTOINETTE KALKMAN 

NICK VAN 

BUITENEN NOTARIS 


ACTIEF KLANTBEHEER 

Deel 1 van een drieluik 

Waarom aan de 

slag met bestaande 

klanten? 

ACTIEF AAN DE SLAG MET JE BESTAANDE KLANTEN. EN HIER SUCCESVOL MEE ZIJN, 

IN ALLE OPZICHTEN. HET LIJKT ZO VOOR DE HAND TE LIGGEN, MAAR IN DE PRAKTIJK 

BLIJKT HET VAAK LASTIG. TOCH KAN HET ECHT! ER ZIJN INMIDDELS VERSCHILLENDE 

TECHNISCHE OPLOSSINGEN DE MARKT. WAT JE WEL MOET REALISEREN: HET DRAAIT 

NIET OM DE TOOL, HET IS DE AANPAK. IN EEN SERIE VAN DRIE ARTIKELEN SCHRIJVEN 

PETER WORMSKAMP (HELDER BEHEERD) EN JAN VERSTEGEN (EERSTESTAP) OVER 

WAAROM JE AAN DE SLAG MOET, DE PRAKTISCHE INVULLING EN DE STAPPEN DIE JE 

KUNT NEMEN OM SUCCESVOL JE BESTAANDE KLANTEN TE BENADEREN. DEEL 1 GEEFT 

JE ANTWOORD OP DE VRAAG, WAAROM AAN DE SLAG MET MIJN BESTAANDE KLANTEN. 

TEKST JAN VERSTEGEN EN PETER WORMSKAMP 



Een oude marketingwijsheid zegt: het is 

tien keer makkelijker om een bestaande 

klant te houden, dan één nieuwe klant 

binnen te halen. En van al je bestaande 

klanten weet je een ding zeker: hun leven 

verandert. Dus er zal in de loop van de 

tijd behoefte zijn aan advies over grote en 

kleine financiële vraagstukken. Met een mogelijkheid 

om service te verlenen en betaalde diensten te verlenen 

voor het advieskantoor. In de dagelijkse praktijk van 

een advieskantoor anno 2021 lijkt dit echter helemaal 

niet op te gaan. Alle aandacht gaat uit naar nieuwe 

klanten. Die melden zich op dit moment in grote getale 

voor een adviesgesprek. Gedreven door de huidige woningmarkt 

en het vaak goede netwerk van het advieskantoor. 

En alle zaken voor deze klanten te regelen, kost 

dagelijks veel energie. Het levert daarnaast ook direct 

mooie inkomsten op. Dus aandacht geven aan onze bestaande 

klanten, dat doen we later wel. 

MUST IN ELKE RELATIE 

Toch maak je afspraken met elke klant en schep je verwachtingen 

bij deze klant. Je gaat een relatie aan en 

zoals bij elke relatie moet het van twee kanten komen. 

Alleen afwachten tot een klant zich in de toekomst 

weer bij jou meldt, is een luxe die je niet meer hebt. Je 

klanten verwachten meer van je en ook de overheid en 

de toezichthouder stellen steeds meer eisen aan actief 

klantbeheer, bijvoorbeeld door een actieve invulling te 

eisen van je zorgplicht. 

Met al je klanten ben je die relatie aangegaan. Natuurlijk 

staat er nergens in jouw dienstverleningsdocument: 

‘U kunt bij mij alleen terecht voor een hit-andrun-advies’. 

Er is alle begrip dat je voornamelijk aandacht 

geeft aan het geven van advies en het regelen 

van bijvoorbeeld de hypotheek. Maar dat is in het begin 

van jullie relatie. Zoals elke echte relatie heeft ook de 

relatie met je klant doorlopende aandacht nodig. Want 

de klant die je structureel aandacht geeft, zal je op de 

hoogte brengen van relevante veranderingen of latente 

wensen met jou bespreken. 

Hierbij maakt het in onze ervaring gelukkig niet uit 

wanneer je begint met het geven van aandacht. In de 

projecten die wij begeleiden zien we dat klanten over 

het algemeen blij zijn om weer iets van hun adviseur 

te horen. Om van daaruit de relatie weer verder op te 

bouwen. 

“We spraken laatst met een adviseur die aangaf actief 

in de gaten te houden of woningen in haar werkgebied 

verkocht worden. En bij klanten waarbij dit het 

geval is, stuurt zij een kaartje met een felicitatie. Helaas 

wel te vaak aan klanten die de hypotheek van de 

Jan Verstegen: 

‘Waarde vergroten 

van je advieskantoor.’ 



nieuwe woning niet hebben geregeld via deze adviseur. 

Over gemiste kansen gesproken.” 

VERSCHERPT TOEZICHT 

Vanuit de AFM wordt er steeds meer gekeken naar de 

invulling door de adviseur van zorgplicht op een gegeven 

(product)advies. Zoals gezegd, verandert er potentieel 

veel in het (financiële)leven van een klant. Het is 

daarom van groot belang dat de adviseur actief een vinger 

aan de pols houdt en indien nodig het in het verleden 

gegeven (product)advies herijkt. 

We zien ook in toenemende mate dat de rol van 

een adviseur onder de loep ligt van het Kifid. Een recent 

voorbeeld is het uitblijven van actieve advisering 

van klanten met een overlijdensrisicoverzekering. 

En ook bij een dossier als aflossingsvrije hypotheken 

wordt nadrukkelijk verwacht van een adviseur die in 

het verleden een advies heeft gegeven, actief met de 

klant aan de slag gaat om indien nodig het advies te 

kunnen herijken. 

WAARDE PORTEFEUILLE VERGROTEN 

Het is te verwachten dat de huidige periode van hoogconjunctuur 

niet altijd door zal gaan. Wat ervoor zal 

zorgen dat de verdiensten van een advieskantoor onder 

druk komen te staan. Om dit voor te zijn is het verstandig 

om nu een nieuw verdienmodel op te tuigen. Dit 

verdienmodel zit in je portefeuille met bestaande klanten. 

Ga je actief en structureel aan de slag met klantbeheer, 

dan zorg je op relatief korte termijn voor een nieuwe 

inkomstenbron. 

Daarnaast hebben klantportefeuilles die aantoonbaar 

actief onderhouden worden een meerwaarde 

voor potentiële kopers van dit soort portefeuilles. Immers 

er komt een stabiele stroom van inkomsten uit 

de bestaande klanten en je weet dat er minder zorgplicht-risico 

in deze portefeuille zal zitten. Aantrekkelijker 

om in te investeren. Hiermee zorg je als advieskantoor 

niet alleen voor een verdienmodel op korte 

termijn, je vergroot daarnaast de waarde van je advieskantoor. 

En hiermee creëer je een grotere kans op een 

goede overnamesom als je wilt stoppen met je advieskantoor. 

Peter Wormskamp: 

‘Het draait niet om de 

tool, het is de aanpak.’ 

De voordelen van actief aan de slag te gaan met je bestaande 

klanten zijn evident. Naast tevredener klanten 

en toezichthouders, zorg je ervoor dat je geld blijft verdienen 

aan je klant. Breng dit zo spoedig mogelijk in de 

praktijk is ons advies. Het vereist echter wel een goed 

doordacht plan. In het volgende deel nemen we je mee 

in de stappen die nodig zijn om succesvol te kunnen 

zijn met actief klantbeheer. n 


ADVISEREN IS TOPSPORT! 

ADVISEREN IS TOPSPORT! VVP VRAAGT 

BRANCHEGENOTEN NAAR HUN 

SPORTHELDEN EN DE PARALLELLEN 

TUSSEN ADVISEREN EN TOPSPORT. 

DIT KEER CHRISTIAN DIJKHOF VAN 

HYPOTHEEKCOMPANY, TEVENS 

VOORZITTER OVFD. 

TEKST CHRISTIAN DIJKHOF | BEELD RICK DIKEMAN 

Topsporters vooral 

voorbeeld 

Wie vind jij de beste sporter ooit en waarom? 

Michael Schumacher is voor mij de eerste naam die me 

te binnen schiet. Niet alleen omdat hij zevenvoudig 

wereldkampioen Formule 1 is, maar eigenlijk nog meer 

omdat hij de enige coureur is die van het chaotische Italiaanse 

Ferrari-team een structureel topteam maakte. 

Dat was voor hem niemand gelukt en na hem ook niet. 

Legendarisch is daarbij het verhaal dat hij in de fabriek 

op een sinaasappelkistje ging staan en riep: vanaf nu 

spreekt iedereen hier in het team, zowel onderling als 

naar buiten, in het Engels. Daarvoor kakelden ze op bekende 

italiaanse wijze door en over elkaar heen. Het 

was een meer dan symbolisch begin van Duitse structuur 

in een Italiaanse chaos. En de start van succes. 

Adviseren is topsport! Welke overeenkomsten zie je 

tussen topsporters en financieel adviseurs? 

Kunnen we ons eigenlijk wel meten met topsport? Topsporters 

hebben een niet te temmen prestatiedrang, 

een geweldige focus en zijn bereid ultieme offers te 

brengen om te zorgen dat ze de beste in hun sport worden. 

Natuurlijk herkennen we onszelf graag in dat soort 

eigenschappen, die zéker ook nodig zijn voor een goede 

adviseur. Maar of we ons mogen meten aan topsporters? 

Ik zou eerder zeggen laten we er een voorbeeld 

aan nemen. n 

Wat doe je zelf aan sport en wat haal je daaruit? 

Ik train het lokale jeugdelftal van jongens onder vijftien, 

en daarnaast ben ik al een jaar of achttien actief in 

de autosport. Dat zijn ook meteen de twee sporten die 

mijn passie hebben. Autoracen geeft naast een adrenalineboost 

ook erg veel ontspanning. Alleen zijn in een 

auto op (en soms) over de limiet is een mentale uitdaging 

die je dwingt om uitsluitend daarmee bezig te zijn. 

Focus. Er is geen seconde ruimte voor iets anders. De 

kunst is om te doen wat de gegevens uit de boordcomputer 

zeggen dat kan, terwijl alles in je lichaam roept 

dat je het niet moet doen. Dus nog nét weer twee meter 

later remmen dan je zelf voor mogelijk houdt. Uiteindelijk 

kan er altijd meer dan je vooraf dacht. 

Christian Dijkhof 

‘Michael Schumacher 

bracht Duitse structuur in 

Italiaanse chaos’ 


SAMEN BETROKKEN 

Financieel adviseurs staan midden in de samenleving. 

Deze Local Hero’s zijn vraagbaak voor verzekeringen, 

hypotheken en andere geldzaken, plaatsen hun 

klanten op nummer één en zijn maatschappelijk 

betrokken in hun omgeving. VVP zet samen met 

Nh1816 verzekeringen het advieskantoor in de 

schijnwerpers. Dit keer Van Ekeren Hypotheken en 

Verzekeringen. Samen betrokken bij de samenleving. 

TEKST MARTIN NEYT | BEELD HERBERT WIGGERMAN 

Tijdens een lockdown hebben mensen behoefte 

aan lekker buiten zijn. Vandaar dat we samen 

met Nh1816 het dakterras van een gasthuis in 

Gorinchem hebben laten inrichten. De bewoners 

en het personeel van dit zorghotel waren 

dolgelukkig met ons initiatief. Ze konden natuurlijk 

wel naar buiten, maar dan stonden ze op een kaal terras 

van tien bij tien meter. Nu is het een oase met planten, 

bloemen en comfortabel meubilair. Mooi is ook, dat 

onze klanten het idee aandroegen. We hebben hen per 

mailing gevraagd welke maatschappelijk project we 

konden steunen, het gasthuis kwam daarbij als winnaar 

uit de bus. 

We sponsoren 21 voetbalclubs in onze regio Gorinchem 

en Leerdam. Je kunt ons dus wel voetbalminded 

noemen… Maar we doen meer, we steunen lokale muziekkorpsen, 

een speeltuin, biljartverenigingen en een 

kerstdiner voor ouderen die zich eenzaam voelen. Bijzonder 

is de installatie van twee Automatische Externe 

Defibrillators -AED- buiten ons kantoor in Dalem, een 

dorpje dat aan Gorinchem vast zit. We hebben de twee 

apparaten samen met Nh1816 bekostigd en een gratis 

AED-cursus voor buurtbewoners georganiseerd. Naast 

ons personeel, deden er 25 dorpsbewoners mee. We vinden 

het mooi dat Nh1816 bijdraagt een maatschappelijke 

projecten. 

VLIEGENIERSMUSEUM 

Van Ekeren is een echt familiebedrijf. Mijn vader startte 

in 1996 in Vuren, maar inmiddels zijn we verhuisd 

naar het nabijgelegen Dalem. We hebben daar een oude 

autoshowroom omgetoverd tot moderne kantoortuin. 

In Leerdam is onze makelaardij gevestigd, eveneens op 

een toplocatie. Wij runnen het bedrijf samen met drie 

compagnons onder wie mijn zus Tessa, die tevens makelaar 

is. Er werken nu in totaal 41 medewerkers bij ons 

bedrijf en dan reken ik de nieuwe hypotheekmedewerker 

die we gaan aannemen alvast mee. Op gebied van 

hypotheken is het sinds het begin van corona alleen 

maar drukker geworden. Mensen hebben tijd en geld 

om hun woning te verbouwen of te verduurzamen en 

dat zie je terug in het aantal hypotheekoversluitingen 

en -ophogingen. 

Dalem is een uitstekende plek voor ons kantoor: 

Het ligt aan de rand van Gorinchem en we hebben 

een mooie zichtlocatie met veel verkeer, nieuwbouw 

en bedrijvigheid. Zelf ben ik in het Gelderse Vuren opgegroeid, 

vandaar dat het sponsoren van het Vliegeniersmuseum 

in Fort Vuren voor de hand ligt. En ze zijn 

ook klant bij ons. Tegenwoordig is er een winkel met 

terras en restaurant gevestigd. Echt een aanrader om er 

eens te gaan kijken. 

VOOR ‘T LEVEN 

Wijsheid zit niet in de antwoorden die je geeft, maar in 

de vragen die je stelt. Dat is mijn definitie van goed advies. 

Blijf vooral luisteren en vragen stellen. Wat wil de 

klant nou echt? Aan de andere kant is het niet aan te 

raden om mee te gaan twijfelen. Wees maar duidelijk 

in je advies. Een klant komt naar jou omdat hij je vertrouwt. 

Heb je een goede oplossing voor een klant gevonden, 

schroom dan niet om die aan te dragen. 

Je maakt het verschil voor klanten door te doen wat 

je belooft en door betrokken te blijven. Wij hebben die 

visie gevat in de slogan ‘Voor ’t leven’. Het geeft aan dat 

we bij alle belangrijke financiële stappen kunnen adviseren, 

van studeren en huwelijk tot wonen en pensioen. 

En het is de belofte aan klanten dat ze hun leven lang 

op ons kunnen bouwen. Banken sluiten steeds meer 

vestigingen. Persoonlijk contact is vaak ver te zoeken. 

Bij ons kun je altijd terecht. Wij nemen gewoon direct 

de telefoon op of beantwoorden gelijk via whatsapp of 

livechat. En bij een fysieke afspraak krijg je ook gewoon 

nog steeds een bak koffie. n 

Robert Jesse van Ekeren (Van Ekeren Hypotheken en 

Verzekeringen) bij Fort Vuren (Gelderland). 


SAMEN BETROKKEN 

TROTS 

OP WELKE SCHADE-AFHANDELING KIJK JE 

MET TROTS TERUG? 

Soms komt er uit ellende iets moois voort. De 

brand bij een regionale biljartvereniging, een 

klant van ons, is daar een voorbeeld van. Binnen 

een halfuur na de melding stonden we tussen de 

zwartgeblakerde puinhopen van het verenigingsgebouw. 

De voorzitter liep er met een betraand 

gezicht rond, hij zag zijn levenswerk in rook op 

gaan. We zeiden: wij gaan je helpen. Binnen twee 

weken keerde de verzekeraar een bedrag met 

vijf nullen uit. Dat gebeurt eigenlijk nooit zo snel. 

Op zo’n moment toon je als financieel adviseur 

je waarde. Vijf maanden later was het pand herbouwd 

en groeide het ledental als kool. Wij werden 

tijdens de opening in het zonnetje gezet, echt 

geweldig. Inmiddels speelt de biljartvereniging 

op het hoogste niveau in een gebouw dat geschikt 

is voor de Nederlandse kampioenschappen. 


CULTUUR 

Diana Zandbergen: 

‘Nieuw leiderschap met 

vrouwelijke power meer 

nodig dan ooit.’ 

CULTUUR 

In de VVP-rubriek Cultuur geven Faisal Setoe (HDI 

Global Specialty), Diana Zandbergen (WIFS) en Indra 

Frishert (Dazure) afwisselend hun visie op de 

cultuur(verandering) in de financiële sector. 


CULTUUR 

WE ZAGEN HET ALS THEMA BIJ DE VERKIEZINGEN: NIEUW LEIDERSCHAP. 

JUIST TIJDENS DEZE CORONACRISIS HEBBEN WE BEHOEFTE AAN 

LEIDERSCHAP MET EEN VISIE OP DUURZAAM HERSTEL. 

Vrouwelijke power 

TEKST DIANA ZANDBERGEN | BEELD LAMAR PHOTOGRAPHY 

We leven in een wereld die continu 

in beweging is en de ontwikkelingen 

gaan sneller dan ooit. Door de 

technologie die we tot onze beschikking 

hebben, veranderen we 

sneller dan dat de aarde aankan. 

Dat verandering de enige constante is geworden, heeft 

ook een prijs. De aarde wordt steeds kwetsbaarder. Om 

voor ons en de generaties na ons een aarde beschikbaar 

te hebben waarop het fijn leven is, moeten we de 

manier waarop wij leven veranderen. We moeten meer 

oog hebben voor het grotere geheel en ons meer richten 

op de lange termijn, in plaats van de korte. Juist de 

focus op de lange termijn en compassie zijn de essentie 

van vrouwelijke power. 

BALANS 

Bij WIFS zetten we ons al sinds 2009 in voor meer vrouwelijke 

power in de financiële sector. In die tijd is er al 

heel wat veranderd. Zo zijn er meer vrouwen aan de top 

en is er steeds meer aandacht voor diversiteit en inclusie. 

Maar we zijn er nog niet. We hebben behoefte aan 

nieuw leiderschap. Nieuw leiderschap is gebalanceerd 

leiderschap, waarin vrouwelijke kwaliteiten net zo belangrijk 

zijn als mannelijke. Deze kwaliteiten zitten in 

iedereen, maar in de financiële sector zijn de mannelijke 

kwaliteiten in leiderschap nog altijd de norm zijn. 

Meer aanvulling en ruimte voor vrouwelijke kwaliteiten 

als empathie, samenwerking en een focus op de 

lange termijn, zorgt voor meer diverse teams die betere 

beslissingen nemen. Dit leidt tot betere producten en 

diensten en winstgevendere bedrijven. En tot een meer 

toekomstbestendigere sector en samenleving. 

Het is daarom tijd we met de changemakers in de financiële 

sector een krachtige visie op de toekomst formuleren 

en gezamenlijk een nieuw verhaal schrijven 

over hoe de wereld eruit kan zien en welke rol de sector 

daarin kan spelen. Door meer ruimte te bieden aan 

vrouwelijke kwaliteiten, creëren we deze verandering. 

Binnen financiële organisaties, binnen de sector en uiteindelijk 

in de hele wereld. Omdat de financiële sector 

een van de motors is van onze samenleving. 

FOR GOOD 

Binnen ons netwerk werken we op veel manieren aan 

meer vrouwelijke power in de financiële sector. Dat 

doen we met een community van meer dan 500 vrouwen 

uit de financiële sector. Vanuit onze waarden: connect, 

share, empower en energize verbinden we en helpen 

we zowel jonge als ervaren leden met hun groei, 

door onder andere kennis en ervaringen uit te wisselen. 

Door het organiseren van evenementen waarbij 

leden elkaar inspireren. Online en zodra het weer kan 

ook weer offline. Binnenkort starten we met een leiderschapsprogramma, 

waarin we met een groep changemakers 

uit de financiële sector momentum creëren om 

echt het verschil te maken. Niet alleen voor nu of voor 

onszelf, maar ‘for good’. Met als in de basis nieuw leiderschap 

met meer vrouwelijke power, juist omdat we 

dat nu meer nodig hebben dan nooit. n 

BEGIN VANDAAG! 

WIFS maakt zich hard voor een toekomst waarin de financiële 

sector net zo divers én inclusief is als onze samenleving. Sluit 

je aan via: www.wifs.nl. Wil je ons verhaal nog eens rustig horen? 

Luister dan naar onze podcast, onder andere op Spotify 

en in iTunes. WIFS.NL! 

Diana Zandbergen is sinds 2018 bestuursvoorzitter van 

WIFS. Zij is ondernemer en begeleidt ondernemers en organisatie 

met hun transformatie naar nieuw leiderschap. 


DUURZAAM WONEN 

Relevant 

en urgent 

DDuurzaam is een container begrip geworden waarover veel 

spraakverwarring kan ontstaan. Wat is nu eigenlijk duurzaam? 

Automatisch denken we aan gebruik van natuurlijke 

materialen en het verminderen van de uitstoot van gevaarlijke 

stoffen. In de bouw wordt duurzaam wonen vooral in 

één adem genoemd met een lage energierekening. Duurzaam betekent 

continu keuzes maken die op de lange termijn de beste uitkomst bieden 

voor mens en natuur. Financieel adviseurs kunnen een belangrijke rol 

spelen in de verduurzaming van de samenleving. Niet alleen door zelf 

een goed voorbeeld te geven, maar ook door particulieren en bedrijven te 

adviseren over mogelijkheden, opbrengsten en kosten van innovatie en 

verduurzaming. 

In dit VVP-katern Duurzaam Wonen treft u tips, trends, visies en praktijktips 

die u helpen uw advies te verbreden, zodat u uw klanten nog beter 

van dienst kan zijn, passend bij de uitdagingen van deze tijd. 



TWAN THEUNS VAN DE HYPOTHEKER HEERENVEEN NEEMT DE FINANCIERING 

VAN DUURZAAM WONEN CONSEQUENT MEE IN ZIJN ADVIEZEN. VEEL 

CONSUMENTEN ZIJN VOLGENS HEM ABSOLUUT BEREID TE INVESTEREN IN 

VERDUURZAMING. DE KUNST IS OM DE JUISTE OPLOSSING AAN TE KAARTEN 

BIJ DE JUISTE KLANT. EN: PASSIEF ADVISEREN HEEFT IN DIT GEVAL GEEN ZIN. 

“Stel adviseren 

over verduurzaming 

verplicht” 

TEKST TOON BERENDSEN 

Theuns: “Als iemand net voor 210.000 euro 

een eengezinswoning uit 1970 heeft gekocht, 

dan adviseren wij deze klant niet om afzonderlijk 

te lenen voor verduurzaming. Ons advies 

is dan in pirncipe om gebruik te maken 

van de mogelijkheid om voor verduurzaming 

tot 9.000 euro bij te lenen op de hypotheek, het Energiebespaarbudget. 

Meldt zich iemand die 10.000 euro 

wil lenen om te verduurzamen, dan is bijlenen op de 

hypotheek niet zonder meer het beste advies. Welke oplossing 

sluit het beste aan bij de financieringsbehoefte 

van de klant die wil verduurzamen? Dat is de vraag die 

wij ons continu stellen.” 

‘Duurzaamheid hoort 

een vast onderdeel te 

zijn van ieder adviesgesprek 

over hypotheken’ 

Theuns neemt het aspect verduurzaming altijd mee 

in het adviesgesprek. Bijna als vanzelf, want het onderwerp 

wordt gepresenteerd door de adviessoftware. 

Theuns: “Op een gegeven moment wordt gevraagd wat 

de klant aan de woning wenst te verbeteren. Dan komt 

ook verduurzaming aan de orde. Nu is de focus van 

veel klanten natuurlijk op het huis dat ze willen kopen. 

Een keuken of badkamer hebben ze bij wijze van spreken 

al drie keer verbouwd. Maar ik vind echt dat wij 

de klant tekort zouden doen als we het kopje ‘verduurzaming’ 

overslaan. De hypotheek biedt immers een 

interessante financieringsmogelijkheid. Er zijn trouwens 

nog ruimere financieringsmogelijkheden welke 

we natuurlijk ook onderzoeken. Met het Energiebespaarbudget 

kunnen huizenkopers hun woning heus 

al wel flink verduurzamen. Naar mijn mening mogen 

we hierin ook best wel een beetje sturen om onze klanten 

nieuwe inzichten te bieden. Het is immers voor de 

goede zaak.” 

Consumenten bewust maken van het belang van 

verduurzaming en van de financieringsmogelijkheden 

hierbij, heeft effect. Wel merkt Theuns dat sommige 

klanten “het lastig vinden om met naam en toenaam 

aan te geven wat ze aan verduurzaming willen doen. 



Daarom valt de keuze meestal ook op het Energiebespaarbudget 

en niet op Energiebesparende voorzieningen. 

Want dan hoef je niet meteen te kiezen maar heb 

je wel alvast financiële ruimte.” 

Overigens roept Theuns geldverstrekkers op om én 

het Energiebespaarbudget en Energiebesparende voorzieningen 

aan te bieden. “Sommige partijen bieden bijvoorbeeld 

alleen het laatste aan. Als ik het Energiebespaarbudget 

voor de klant een betere oplossing vind, 

kan ik daar dus niet terecht. Bied als geldverstrekker gewoon 

alle opties, dan is het maar duidelijk.” 

Theuns meent verder dat “verduurzaamproducten 

beter neergezet kunnen worden in het adviespakket en 

dat er bij de geldverstrekkers nog wel eens onduidelijkheid 

is inzake de berekeningen rondom energiebesparende 

voorzieningen. Hier kan nog (tijd)winst in behaald 

worden”. 

GRENS HELDER 

Theuns is overtuigd Adviseur Duurzaam Wonen. Een 

groot aantal partijen uit de hypotheekmarkt, waaronder 

De Hypotheker, wil het belang van verduurzaming 

van de eigen woning nog meer bij de consument op het 

netvlies krijgen. Zij hebben zich verenigd in het Sectorcollectief 

Duurzaam Wonen en voor hypotheekadviseurs 

een speciale opleiding over duurzaam wonen ontwikkeld. 

Inmiddels hebben meer dan 7.000 adviseurs 

deze opleiding gevolgd. Theuns juicht het toe. “Verduurzaming 

is absoluut een belangrijk onderdeel van het 

advies. Een hypotheekadviesgesprek is een goed moment 

om energiebesparende maatregelen te bespreken. 

Adviseurs kunnen zo een belangrijke bijdrage leveren 

aan de verduurzaming van de Nederlandse woningmarkt. 

Van mij mag dit zelfs een verplicht adviesonderdeel 

worden. 

“De advisering van een adviseur gaat over de totale 

woonlasten. Ik heb ervaren dat de opleiding Adviseur 

Duurzaam Wonen daar perfect bij aansluit. Want door 

verduurzaming kunnen de totale woonlasten soms 

flink omlaag. En met de extra kennis door de opleiding 

lukt het eigenlijk altijd om een verduurzaming mee te 

financieren.” 

Hoe ver moet het advies reiken, in de visie van 

Theuns? “De grens is wat mij betreft helder. Als adviseur 

adviseren wij over de financiële mogelijkheden en 

oplossingen om energiebesparende voorzieningen te financieren. 

Om inzicht te geven in welke energiebesparende 

voorzieningen geschikt zijn voor de betreffende 

woning kan de energie bespaartool gebruikt worden 

van HomeQgo, waar De Hypotheker sinds 2019 mee samenwerkt. 

De keuze betreffende de energiebesparende 

voorzieningen en hoe deze geïnstalleerd gaan worden, 

ligt bij deze partij.” 

Twan Theuns: ‘Adviseur 

mag in dit geval best 

beetje sturen.’ 

ACTIEF 

Theuns vraagt zich af of de klimaatdoelstellingen en de 

ambities bij de energietransitie niet te ver reiken. “Het 

moet wel realistisch blijven. Zelf heb ik vorig jaar een 

ander huis gekocht, uit 1907. Ik heb een nieuwe ketel genomen, 

zonnepanelen, dubbel glas zit in de pijplijn. De 

kosten moeten echter wel in verhouding blijven staan 

tot de opbrengst. Bij een oud huis is dat lastig. 

“Maar dat er iets moet veranderen, is duidelijk. Het 

is belangrijk dat iedereen zijn verantwoordelijkheid zoveel 

mogelijk neemt, zodat de aarde ook voor toekomstige 

generaties leefbaar blijft. Financieel adviseurs 

kunnen zeker een steentje bijdragen. Als ze het onderwerp 

actief oppakken. Passief adviseren over verduurzaming 

heeft geen zin.” n 



Adviesalerts! 

DUURZAAM WONEN IS HOT, DE ONTWIKKELINGEN GAAN 

SNEL. VVP PRAAT U BIJ MET ADVIESALERTS! 


Een goede zaak: steeds meer adviseurs volgen 

de opleiding tot Adviseur Duurzaam Wonen. 

Met deze opleiding doen hypotheek- en andere 

financieel adviseurs brede kennis op: 

van klimaatakkoord tot financieringsoplossingen 

en van de BENG-normen tot mogelijke 

verduurzamingsmaatregelen. In gesprek met een 

adviseur viel ons op dat hij nog niet wist dat er ook een 

vaardigheidstraining is na de opleiding Adviseur Duurzaam 

Wonen. Deze frist de kennis op en geeft vaardigheden 

en handvatten mee om het thema verduurzaming 

mee te nemen in het adviesgesprek. Dus misschien 

nog een tip voor u ook. 

BENG, de naam viel al. BENG staat voor Bijna Energiecentrale 

Gebouwen en is volgens het kabinet een 

belangrijke stap om de energievraag van gebouwen te 



beperken. De nieuwe eisen, van kracht sinds 1 januari, 

stellen in plaats van één, drie eisen aan gebouwen: aan 

de energiebehoefte, aan het primaire fossiel energiegebruik 

en het aandeel hernieuwbare energie. Bij de berekening 

van de energieprestaties onder BENG is een 

nieuwe methode ingevoerd: NTA 8800. Op deze methode 

is voortaan ook het energielabel gebaseerd. Het 

verklaart waarom de minister het nieuwe energielabel 

er per 1 januari door heeft gedrukt, ook al waren er nog 

niet voldoende energieadviseurs opgeleid. Want dat is 

de kern van het nieuwe label: een energieadviseur komt 

langs om het gebouw op energievriendelijkheid te beoordelen. 

Dit zou moeten maken dat het label ook echt 

iets zegt. Tegelijkertijd maakt deze aanpak het label ook 

duurder en naar het zich nu laat aanzien meer dan de 

minister zelf graag wilde geloven. 

ADVERTENTIEPLICHT OPGESCHORT 

De minister heeft een aantal extra maatregelen genomen 

om de invoering van het nieuwe energielabel 

te ondersteunen, zoals verbetering van vindbaarheid 

van energieadviseurs, uitbreiding en versnelling van 

online thuisexaminering van deze adviseurs, uitbreiding 

van de overgangsregeling en opschorting van de 

advertentieplicht. Dit laatste houdt in dat tot 1 juli het 

energielabel niet hoeft te worden genoemd in uitingen 

waarin een woning te koop wordt aangeboden. 

Wordt verkoop gerealiseerd, dan moet het label er wel 

zijn. Overigens is een oud label ook nog toegestaan. 

Dat heeft zijn geldigheidsduur van tien jaar behouden. 

Veel mensen hebben eind vorig jaar ook nog gauw online 

het oude label aangevraagd. Inmiddels heeft de 

Tweede Kamer de minister verzocht te onderzoeken of 

ook het nieuwe label digitaal aangeboden kan worden, 

waardoor het minder hoeft te kosten. De kunst zal dan 

wel zijn om de kwaliteitsslag die met het nieuwe energielabel 

is beoogd vast te houden. En de vraag is of het 

nieuwe label dan niet toch meer gaat kosten dan de 

paar euro die voor een oud online label moest worden 

neergeteld. 

Inmiddels is er een standaard voor woningisolatie 

ontwikkeld. Het voornemen is de standaard te communiceren 

op het energielabel “en hiermee voor kopers 

en huurders inzichtelijk te maken of de woning aan 

de standaard voldoet en welke verbeteringen mogelijk 

zijn”. De minister wil dat het nieuwe energielabel 

op zijn beurt wordt meegenomen in het nieuwe model 

taxatierapport woonruimte per 1 juli 2021. Met dit 

nieuwe taxatierapport worden onder meer de mogelijkheden 

en bijkomende kosten van verduurzaming in 

kaart gebracht. Ook ten aanzien van het nieuwe model 

taxatierapport leven zorgen als het gaat om de kosten 

ervan voor de consument. Volgens de minister vallen 

ANKEREFFECT GEBRUIKEN 

Er gaat een ongewenst ankereffect uit, aldus recent onderzoek, 

van het noemen van het maximale hypotheekbedrag. 

Mogelijk, aldus het rapport, “kunnen financieel adviseurs hun 

adviesrol nog beter invullen wanneer zij kennis hebben over 

het ankereffect, hoe zij hier het beste mee kunnen omgaan en 

bij welke groepen consumenten zij met name bedacht moeten 

zijn op ankereffecten. Er kan bijvoorbeeld worden gedacht 

aan het ontwikkelen van een training om deze kennis over te 

brengen. Om ankereffecten tegen te gaan onder consumenten 

die geen advies inwinnen van een financieel adviseur, valt ook 

te denken aan aanpassingen in online tools waarbij (ook) een 

voor een consument meer passend hypotheekbedrag wordt 

genoemd.” 

Het noemen van een maximaal hypotheekbedrag mag 

niet gewenst zijn, in het kader van verduurzaming is het ankerprincipe 

misschien juist wel goed inzetbaar. Want als een 

maximaal bedrag wordt genoemd dat de consument kan (bij) 

lenen voor verduurzaming, zal zich dat ook vast zetten. Zolang 

dat (bij)lenen verantwoord is, wordt verduurzaming zo aangejaagd. 

Misschien dat daar eens onderzoek naar gedaan kan 

worden. 

die kosten wel mee, juist door gebruik te maken van 

al bestaande informatie zoals van het (nieuwe) energielabel. 

Naar verwachting zullen de meeste kredietverstrekkers, 

inclusief NHG, vanaf 1 juli eisen dat het nieuwe 

modeltaxatierapport 2021 wordt gebruikt. Door richtsnoeren 

van de Europese Bankautoriteit (EBA) is het per 

30 juni voor bancaire hypotheekverstrekkers niet meer 

mogelijk om enkel gebruik te maken van een modelmatige 

waardering bij het verstrekken van een hypothecair 

krediet. Een betrouwbare modelmatige waardering 

kan nu nog gebruikt worden voor het afsluiten van 

een hypothecaire lening tot 90 procent van de woningwaarde 

voor de aankoop van een woning, of voor het 

oversluiten of verhogen van een bestaande hypothecaire 

lening tot 90 procent van de woningwaarde. De 

‘Focus moet zijn op 

aanzetten tot 

verduurzaming; niet 

op meer geld lenen’ 



richtsnoeren laten nog wel ruimte voor een zogenaamde 

hybride taxatie. Dit betreft een taxatievorm waarbij 

een modelmatige waardering het uitgangspunt is, die 

vervolgens door een taxateur wordt gecontroleerd. Op 

het moment van schrijven van dit artikel waren de banken, 

taxateurs en modelleveranciers met elkaar in gesprek 

over het inrichten van een hybride taxatieproces. 

WET KWALITEITSBORGING VOOR HET BOUWEN 

Rondom de bouwvergunning gaat er in 2022 wat veranderen. 

Voor veel bouwwerken gaat men niet meer naar de gemeente 

maar moet men een zogeheten kwaliteitsborger inschakelen. 

De veranderingen gelden (naar verwachting) tot en met 2024 

alleen voor eenvoudige bouwwerken. Dit zijn bijvoorbeeld 

eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden (gevolgklasse 

1). Vanaf 2025 volgen de andere bouwwerken. 

Onafhankelijke kwaliteitscontroleurs (kwaliteitsborgers) 

controleren of een gebouw voldoet aan de wettelijke technische 

eisen. Dit doen zij tijdens het ontwerp en op de bouwplaats. 

De aannemer is verantwoordelijk voor de gevolgen van alle 

gebreken in de bouw die hij zelf veroorzaakt heeft. Als er gebreken 

zijn, dan kan de klant de aannemer dwingen om de fouten 

te repareren. Ook als de klant deze fouten pas later ontdekt. 

De aannemer moet de klant laten weten of en hoe hij zich 

heeft verzekerd tegen faillissement en risico’s op schade en gebreken. 

Klanten kunnen, net als in de huidige situatie, vijf procent 

van het bouwbedrag (aanneemsom) parkeren bij de notaris. 

Nu gaat dit bedrag automatisch naar de aannemer als het gebouw 

klaar is. Vanaf 1 januari 2021 keert de notaris het geld 

aan de aannemer uit, wanneer de klant aangeeft dat alle gebreken 

zijn verholpen. 

Wanneer de kwaliteitsborger of de gemeente een probleem 

ziet, kan de gemeente de bouw stilleggen. 

Vereniging Eigen Huis vindt de invoering te snel: “Private 

kwaliteitsborging heeft zich tot op heden nog niet bewezen: 

er zijn veel te weinig proefprojecten uitgevoerd en de signalen 

die daarover naar buiten komen zijn niet positief. Bovendien 

gaan de kosten in de proefprojecten flink omhoog, vaak 

met een verdubbeling en soms wel meer. Aanscherping van 

de aansprakelijkheid van aannemers kan wat ons betreft wel 

per direct worden ingevoerd. Kopers kunnen dan voortaan ook 

gebreken die pas na de oplevering worden ontdekt op de aannemer 

verhalen.” 

GEEN AUTOMATISME 

Het hypotheekadviesgesprek is een natuurlijk moment 

om verduurzaming van de woning aan te kaarten. De 

mogelijkheid om op de hypotheek tot 9.000 euro bij 

te lenen voor verduurzaming is dan een interessante, 

maar ook wel een makkelijke oplossing. De minister berichtte 

de Tweede Kamer onlangs over de uitkomsten 

vorig jaar van het Platform Hypotheken. De toonzetting 

was zeer positief, maar de minister merkte wel op: “De 

mogelijkheid om tot 9.000 euro extra te lenen is niet 

voor elke consument nodig of passend omdat de consument 

de verduurzamingsmaatregelen bijvoorbeeld kan 

financieren met spaargeld. De focus ligt op het aanzetten 

van de klant tot verduurzaming; niet op meer geld 

lenen.” 

Inderdaad groeit het inzicht dat verduurzaming 

en de financiering ervan om maatwerk vraagt. En er 

zijn nogal wat financieringsmogelijkheden inmiddels. 

Waaronder ook subsidies. En waarom zou je lenen als je 

een subsidie kunt krijgen? Als hypotheek- of financieel 

adviseur zul je ook bij verduurzaming naar het totaalplaatje 

moeten gaan kijken. Dat is overigens niet hetzelfde 

als dat hij of zij ook warmtepompen, zonnepanelen 

en noem maar op hoeft te adviseren. Ieder zijn vak. 

Een groot probleem met de subsidieregelingen is 

helaas dat ze snel ‘uitverkocht’ zijn. Zo werden in de 

laatste twee weken van 2020 veel aanvragen ingediend 

voor de Subsidie energiebesparing eigen huis (SEEH), 

die energiebesparende maatregelen in bestaande koopwoningen 

wil aanjagen. In no time was het beschikbare 

budget uitgeput. Dat schiet niet op, en maakt het 

lastig zo’n subsidie in je financiële advies te verwerken. 

Want de klant moet er wel op kunnen rekenen. Overigens 

is de SEEH voor woningeigenaren (niet VvE’s) per 

1 januari 2021 gesloten. De Investeringssubsidie duurzame 

energie en energiebesparing (ISDE) is toen verbreed 

met energiebesparende isolatiemaatregelen. 

Verder nieuw op subsidievlak is onder meer de Subsidieregeling 

coöperatieve energieopwekking (SCE), die 

de fiscale regeling verlaagd tarief (postcoderoosregeling) 

vervangt. De laatste bood deelnemers aan projecten 

voor opwekking van zonne- of windenergie vijftien 

jaar lang vrijstelling van energiebelasting. De SCE 

is een exploitatiesubsidie met een looptijd van vijftien 

jaar. Voorlopig niet anders: de salderingsregeling voor 

zonnepanelen, die Rutte IV per 1 januari 2023 wilde afbouwen. 

De behandeling van dit wetsvoorstel werd stilgezet 

in afwachting van het nieuwe kabinet. 

Een handig overzicht van subsidies is te vinden op 

de website www.verbeterjehuis.nl/energiesubsidiewijzer/ 

van de Rijksoverheid. 

TE KORT DOOR DE BOCHT 

Het kabinet kondigde eerder aan de kennis- en ervaringstoets 

te schrappen voor mensen die ten behoeve 

van verduurzaming op basis van execution only tot 25 

mille willen bijlenen op hun hypotheek. Sinds 1 april is 

deze mogelijkheid realiteit. Veranderd is nog wel dat de 

kennis- en ervaringstoets alleen kan worden overgesla- 



‘Inzicht groeit dat 

verduurzaming en 

financiering daarvan 

om maatwerk vraagt’ 

gen bij verhogingen binnen vijf jaar na afsluiten van de 

oorspronkelijke hypotheek. 

Adfiz juicht de aanpassing toe, maar blijft tegenstander 

van “deze afkalving van consumentenbescherming. 

De kennis- en ervaringstoets is er immers juist 

voor bedoeld om klanten bewust te maken van de risico’s 

van execution only, zodat klanten alsnog voor financieel 

advies kunnen kiezen. Door de kennis- en ervaringstoets 

nu in het kader van verduurzaming deels 

af te schaffen, wordt consumenten deze kans ontnomen.” 

Positief noemt Adfiz dat de minister de sector uitnodigt 

om in gesprek te gaan over verkort advies. Adfiz: 

“In de praktijk krijgen wij vaak van adviseurs terug dat 

een integraal financieel advies voor klanten te duur is 

in verhouding tot de beperkte verhoging van de hypotheek. 

Een tussenvorm – verkort advies – biedt de adviseur 

de mogelijkheid de klant enkel te adviseren over 

aspecten die samenhangen met de beperkte verhoging 

van de hypotheek. Wij gaan dan ook graag op de uitnodiging 

in en zullen voorstellen doen om op korte termijn 

verkort advies mogelijk te maken. Wij blijven de 

afschaffing van de kennis- en ervaringstoets in alle gevallen 

onverstandig vinden, maar door ondersteuning 

van verkort advies bij verduurzaming krijg je als adviseur 

wel de mogelijkheid om je klanten een zinvol en 

betaalbaar advies te geven.” 

De mogelijkheid voor een verkort advies inzake aanvullende 

kredieten voor verduurzaming zou volgens de 

OvFD expliciet kunnen worden opgenomen in artikel 

4:23 Wft. “Of de AFM geeft meer duidelijkheid.” 

Verkort advies (dienstverlening op maat) is toegestaan, 

maar veel adviseurs voelen zich er volgens de 

OvFD “niet gemakkelijk bij omdat onduidelijk is wat 

wel en wat niet kan”. Jammer, want het is natuurlijk 

prima als je verduurzaming kunt bevorderen door een 

stukje af te snijden. Maar géén advies, zoals het kabinet 

promoot, dat is toch echt te kort door de bocht. n 



DE NOODZAAK VAN EEN MEER SAMENHANGEND 

GEHEEL VAN VERDUURZAMINGSMAATREGELEN 

EN FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN GROEIT. TIJD 

VOOR EEN DELTAPLAN DUURZAAM WONEN! 

Tijd voor Deltaplan 


Verduurzaming is natuurlijk 

onzettend belangrijk. 

Toch moeten er misschien 

maar eens een paar bomen 

gekapt worden… Niet 

letterlijk, hoor. Maar wie doorziet nog 

het almaar uitdijende woud van subsidies 

en (bij)leenmogelijkheden voor 

het verduurzamen van woningen (en 

bedrijfspanden)? Dus hier een pleidooi 

gericht aan de overheid: snoei de financieringsmogelijkheden 

voor verduurzaming 

terug naar een overzichtelijk bos. 

De bijl moet sowieso in de nieuwe 

mogelijkheid voor woningbezitters om 

op basis van execution only op de hypotheek 

bij te lenen voor verduurzaming. 

Als je mensen de tak wil laten afzagen 

waar ze op zitten, dan moet je ze vooral 

doe-het-zelf laten bijlenen op de hypotheek. 

Verder kun je je afvragen of je 

mensen moet laten lenen voor verduurzaming, 

terwijl je als overheid stiekem 

eigenlijk best wel weet dat dit soms niet 

verantwoord is. Met de Energiebespaarhypotheek 

wil de overheid bereiken dat 

iedereen mee kan doen met de wijkgerichte 

aanpak bij verduurzaming. Maar 

het zou ons verbazen als de financiële 

sector een product door het PARP-proces 

weet te krijgen dat a) mensen wordt opgedrongen 

en b) een restschuld incalculeert! 

Want mochten mensen de Energiebespaarhypotheek 

niet kunnen terugbetalen, 

garandeert de overheid dat het Nationaal 

Warmtefonds de restschuld aflost. 

‘Voorkomen dat 

duurzaam duurzaam 

wordt’ 

MAATWERK 

Hoe dan ook is het fijn als verduurzamingsmaatregelen 

zich terug verdienen. 

Maar dit geldt helemaal als er is 

geleend ten behoeve van verduurzaming 

en er dus rente en aflossing moet 

worden betaald. Er moet dus een goede 

afweging worden gemaakt tussen 

kosten en baten. En energietransitie 

is niet per se een fluitje van een cent. 

Het Planbureau voor de Leefomgeving 

(PBL) in februari over de ervaringen bij 

de proeftuinen aardgasvrij maken: “De 

overgang naar een aardgasvrije warmtevoorziening 

vraagt op dit moment 

zeer gedetailleerd maatwerk. Hierdoor 

duurt het aardgasvrij maken van de onderzochte 

proeftuinen vaak langer dan 

gedacht. Er zijn grote verschillen tussen 

woningen in de onderzochte wijken 

en in de bereidheid en de mogelijkheden 

van de bewoners om met het veranderingsproces 

mee te doen. Ook in 

het proces is veel maatwerk nodig: zo 

ontbreken er nog standaardstructuren 

voor kostenverdeling en is het onduidelijk 

wie welke risico’s en verantwoordelijkheden 

draagt. Soms zijn kostbare 

omwegen nodig: bijvoorbeeld een dubbele 

infrastructuur, omdat enkele bewoners 

(nog) niet aangesloten willen 

worden op een warmtenet. Om de financiën 

sluitend te krijgen blijkt vaak 

extra ondersteuning nodig.” 

In 2020 heeft 51 procent van de Nederlanders 

duurzame aanpassingen aan 

de woning gedaan of laten uitvoeren, 

blijkt uit het in februari gepubliceerde 

onderzoek ‘Duurzaam Wonen’ van Multiscope. 

Een goede zaak, maar uiteindelijk 

gaat het om meer dan energiezuinige 

lampen en een tochtstrip hier 

en daar. Een woning moet met beleid 

duurzaam worden gemaakt. Een meer 

samenhangend geheel van maatregelen 

en financieringsmogelijkheden 

voor verduurzaming is hard nodig. Ga 

de wildgroei tegen met een Deltaplan 

Duurzaam Wonen. Voordat duurzaam 

vooral duurzaam wordt. n 



U BIEDT GROEN EN DUURZAAM ADVIES, ZEGT U? DAT MOET U WEL HARD 

KUNNEN MAKEN, ANDERS DOET U SLECHTS AAN GREENWASHING. DE 

AUTORITEIT CONSUMENT & MARKT (ACM) HEEFT IN EEN LEIDRAAD VUIST- 

REGELS VASTGESTELD VOOR DUURZAAMHEIDSCLAIMS DOOR BEDRIJVEN. 

Eerlijk over groen 


Onder ‘claims’ vallen 

alle uitingen, beweringen, 

informatie, etiketten, 

slogans, merknamen, 

symbolen, afbeeldingen, 

bedrijfsstrategieën, keurmerken, 

certificaten en dergelijke die 

bedrijven gebruiken om de verkoop 

van hun producten en diensten te bevorderen. 

De vuistregels: maak duidelijk 

welk duurzaamheidsvoordeel het 

product heeft, onderbouw duurzaamheidsclaims 

met feiten en houd ze actueel, 

vergelijkingen met andere producten, 

diensten of bedrijven moeten 

eerlijk zijn, wees eerlijk en concreet 

over de duurzaamheidinspanningen 

van uw bedrijf, zorg dat visuele claims 

en keurmerken behulpzaam zijn voor 

consumenten en niet verwarrend. 

Bij de vierde vuistregel geeft de ACM 

als toelichting: “Consumenten hebben 

meer aan informatie over concrete initiatieven 

of concrete plannen van uw 

bedrijf om duurzaamheid te bevorderen, 

dan aan vage of onduidelijke uitingen 

over de betrokkenheid en de (kern) 

waarden van uw bedrijf. Een claim over 

de duurzaamheid van uw bedrijf moet 

in verhouding staan tot uw daadwerkelijke 

duurzaamheidsinspanningen. U 

mag een claim over toekomstige doelstellingen 

alleen voor marketingdoeleinden 

gebruiken als er een duidelijke, 

concrete en meetbare aanpak is om die 

doelstellingen te bereiken.” 

‘Verkoop geen 

gebakken 

groene lucht’ 

Dus een sticker ‘groen’ op uw voordeur 

en website volstaat niet. 

MISLEIDENDE HANDELSPRAKTIJKEN 

De ACM: “Deze leidraad gaat vooral over 

misleidende handelspraktijken. ‘Handelaren’ 

moeten hun duurzaamheidsclaims 

op duidelijke, concrete, correcte 

en ondubbelzinnige wijze presenteren 

om ervoor te zorgen dat consumenten 

niet worden misleid. Het begrip ‘handelspraktijken’ 

wordt ruim uitgelegd. 

Hieronder kunnen bijvoorbeeld ook 

initiatieven of claims ten aanzien van 

MVO of duurzame aspiraties, vallen. 

Veel bedrijven informeren consumenten 

hierover op hun websites. Dergelijke 

duurzaamheidsclaims moeten dus 

ook duidelijk, begrijpelijk, concreet en 

transparant zijn.” 

De leidraad roept op subjectieve 

termen te vermijden, zoals de ‘groenste’ 

of ‘schoonste’. Gebruik ook geen algemene 

of absolute termen zoals ‘eco’, 

‘groen’, ‘fair’, ‘duurzaam’ “zonder dat u 

dit toelicht aan de hand van de specifieke 

duurzaamheidsvoordelen van het 

product. Elke claim moet u dus onderbouwen. 

Hierbij geldt: hoe algemener 

of absoluter de claim, hoe zwaarder de 

bewijslast. Consumenten hebben meer 

aan informatie over specifieke initiatieven 

of plannen om duurzaamheid 

te bevorderen dan aan vage of onduidelijke 

uitingen over de betrokkenheid 

en de (kern)waarden van uw bedrijf. U 

moet duidelijk maken of de claim betrekking 

heeft op het gehele bedrijf, het 

productieproces of een productiefase. 

Een claim over de duurzaamheid van 

uw bedrijf moet in verhouding staan 

tot de daadwerkelijke duurzaamheidsinspanningen 

en gevolgen voor mens, 

dier en milieu. U moet kunnen bewijzen 

dat u de negatieve impact op mens, 

dier en milieu heeft verminderd en u 

mag de duurzaamheid van uw bedrijf 

niet overdrijven”. 

Go green! Maar verkoop dus geen 

gebakken groene lucht. n 



Duurzaam wonen: 

van Achterhoek 

tot Bhutan 

DUURZAAM, CIRCULAIR EN IN BALANS MET MENS EN NATUUR. HET IS ALLANG GEEN TREND MEER. HET IS 

EEN STERK GROEIENDE BEWEGING VAN MENSEN, BEDRIJVEN EN LANDEN DIE BESEFFEN DAT HET LEVEN 

OP AARDE LETTERLIJK NAAR DE FILISTIJNEN GAAT ALS WE BLIJVEN DENKEN EN DOEN, ZOALS WE ALTIJD 

HEBBEN GEDACHT EN GEDAAN. ZE ZOEKEN PRAKTISCHE OPLOSSINGEN OM HET ROER RADICAAL OM TE 

GOOIEN. ZE KIEZEN VOOR EEN NIEUWE VORM VAN RIJKDOM, ÉCHTE PRIJZEN, TRANSPARANTE KETENS, 

INCLUSIEF ONDERNEMEN, DUURZAME ENERGIE, BIODIVERSITEIT EN CIRCULAIRE ECONOMIE. OOK VOOR 

DE MANIER VAN BOUWEN EN WONEN IS ER GEEN WEG MEER TERUG NAAR DE OUDE ECONOMIE. IN DIT 

ARTIKEL DRIE PRAKTIJKVOORBEELDEN VAN HOE HET WONEN ANDERS KAN IN DE NIEUWE ECONOMIE. 

TEKST IVO VALKENBURG 



Woonpioniers 

Slimme bouwsystemen en collectieve woonconcepten 

“De landelijke overheid roept op tot ‘bouwen, 

bouwen, bouwen’. Maar moeten 

we simpelweg doordenderen, of is er 

een vernuftige aanpak denkbaar? Een 

aanpak die ons landschap niet verder 

opslokt, maar nieuw leven in blaast? Het bouwen van 

huizen en het vormgeven van onze woonomgeving is 

een fantastische kans om oude vastgelopen systemen 

en sociaal-maatschappelijke problemen bij de wortel 

aan te pakken. En die kans moeten we benutten. 

Het is tijd voor een wakkere, wijze kijk op de wereld, 

voor herstel, voor transformatie”, aldus Daniel Venneman, 

architect en oprichter van Woonpioniers, dat met 

slimme bouwsystemen en collectieve woonconcepten 

duurzaam wonen toegankelijker maakt voor iedereen 

op zoek naar rust, ruimte en natuur. 

Voordat Venneman Woonpioniers oprichtte, studeerde 

hij cum laude af als architect aan de technische 

universiteit van Eindhoven en werkte hij bij enkele 

prestigieuze kantoren in Madrid, Berlijn en Nederland 

waar hij zich ontwikkelde op het gebied van architectuur, 

landschapsarchitectuur en product design. Inmiddels 

is hij gedreven om ecologisch verantwoorde architectuur 

bereikbaar te maken voor iedereen. Daarvoor 

heeft hij verschillende innovatieve concepten ontwikkeld 

zoals Hermit Houses en Indigo, flexibele en modulaire 

bouwsystemen om persoonlijke en bio based architectuur 

mogelijk te maken voor een brede doelgroep. 

Hiermee is Woonpioniers tot een vertrouwde aanvliegroute 

uitgegroeid voor mensen en gemeenschappen die 

duurzaam willen bouwen en wonen. 

Venneman: “Terwijl het milieu piept en kraakt, staat 

Nederland voor een gigantische woningbouwopgave. 

Op de oude manier doordenderen is geen optie: het is 

zaak nu dat we gebiedsontwikkeling juist als katalysator 

voor een brede transitie richting duurzaam wonen 

inzetten. Eén die landschap, milieu en sociale verbondenheid 

ten goede komt.” 

Binnen verschillende samenwerkingsverbanden 

puzzelt Woonpioniers aan grensverleggende strategieën 

voor de inbreiding, uitbreiding en herstructurering 

van stad, dorp en erf. Om de Nederlandse woningbouw 

als katalysator in te zetten voor een duurzame transitie, 

ontwikkelt Venneman met zijn team tal van strategieën 

en instrumenten. “Wat we proberen is om steeds 

meer grip te krijgen op de schadelijke impact van het 

South House – ontwerp door Woonpioniers. 

(Beeld: Henny Van Belkom) 

‘Op de oude 

manier doordenderen 

is geen optie’ 



totaal van bouwen en wonen op de kwaliteit van al het 

leven op aarde. We proberen die impact te verkleinen, 

en wat nog rest op een betekenisvolle manier, lokaal te 

vereffenen. Bijvoorbeeld door te investeren in het landschap. 

Daarvoor is bijvoorbeeld GRASP ontwikkeld, 

een innovatieve ‘footprint calculator; voor de klein- of 

grootschalige ontwikkeling van woon- en leefgebieden. 

Het doel van dit instrument is een duurzame systeemverandering 

in bouwen en wonen tot stand te brengen. 

Om kunnen we hiermee voor alle betrokkenen de impact 

van bouwen en wonen zichtbaar maken. Bijvoorbeeld 

het verschil tussen wonen op basis van een traditionele 

voetafdruk (zie afbeelding: voorbeeldscenario 1) 

of wonen met een gereduceerde voetafdruk (zie afbeelding: 

voorbeeldscenario 2) en hoe dat verschil praktisch 

kan worden gerealiseerd. 

“In 2050 hoop ik dat we zullen terugkijken op de 

huidige top-down geplande industriële huisvesting als 

iets van het verleden, en hebben gezien dat er langzamerhand 

een steeds grotere schare aan kleinschaliger 

eco-vriendelijke mini-community’s in en rond steden 

zijn ontstaan.” 

www.woonpioniers.nl 

Schema met voorbeeldscenario 1 en 2. 

De bosuil 

Ecologisch wonen in het bos 

Bestuurskundige, schrijver en vrijdenker Tanja 

Abbas is met haar gezin vanuit een riante 

woonboerderij verhuisd naar een magische 

woonplek in het bos. “Het is de realisatie van 

een duurzaam sprookje. Mede met het oog 

op uit huis gaande kinderen, hebben we besloten om 

te gaan voor ‘tiny-er’, aardgasloos en energieneutraal 

wonen. Met de Indigo, het modulaire ontwerp van architect 

Daniel Venneman van de Woonpioniers, zijn al 

onze ontwerpwensen vervuld. Aangezien zonnepanelen 

en een bosrijke omgeving gaan qua rendement nog 

steeds niet goed samen gaan, hebben we in het dorp 

een gezamenlijk project gerealiseerd met zonnepanelen 

op het dak van het dorpshuis”, aldus Abbas die inmiddels 

in glossy tijdschriften en kranten heeft gestaan 

met de gerealiseerd droom die bij talloze mensen leeft 

om ook volledig in harmonie met de natuur te wonen. 

“Op een gegeven moment kon ik elke dag wel iemand 

rondleiden die ook zo graag zo mooi in het bos wilde 

wonen. De enorme hoeveelheid reacties en warme belangstelling 

om ook duurzaam te wonen, heeft me aan 

het denken gezet. Waarom zijn zoveel mensen in Nederland 

op zoek naar stilte, ruimte en natuur? Wat is 

precies ‘het waarom’ achter de grote vraag naar duurzame 

huisjes op mooie natuurplekken? Natuurlijk zijn 

‘Waarom zijn zoveel 

mensen op zoek naar 

stilte, ruimte en natuur?’ 



‘Realisatie van een duurzaam sprookje.’ 

steeds meer mensen bezorgd over de manier waarop 

we met de planeet omgaan. Mensen willen vaker 

op hun eigen manier iets praktisch bijdragen aan een 

nieuwe balans tussen natuur, economie en hoop voor 

een betere toekomst van alles dat leeft. Alhoewel ik dolgelukkig 

ben met dit huis op deze plek, moet ik ook concluderen 

dat werkelijke duurzaamheid bestaat uit het 

ruimte geven aan de ziel. Juist die verbinding met de 

ziel zijn we massaal kwijtgeraakt. We zijn vast komen 

te zitten in ons hoofd, dat systemen bedenkt die allesbehalve 

goed zijn voor mens en natuur. We verlangen, 

bewust of onbewust, terug naar de bron, naar de essentie 

van het leven. We willen ons weer thuisvoelen binnen 

onszelf. Daarvoor hoef je niet in het bos te wonen. 

Bomen, dieren, vogels, vissen en mineralen… het ‘zijn’ 

in de natuur helpt wel enorm om die bron binnen jezelf 

weer te voelen. Het grote verlangen om duurzaam 

te wonen, heeft volgens mij dan ook alles te maken met 

het ernaar snakken om weer te voelen waar het leven 

écht om gaat. Om opnieuw in diepe verbinding te komen 

met het diepere wezen binnen onszelf en de natuur 

om ons heen.” 

De Bosuil is opgetrokken uit 100 procent dubbel gecertificeerd 

FSC- en PEFC goedgekeurd hout, is praktisch 

en minimalistisch ingericht en straalt licht en gezelligheid 

uit. De hoge ramen in de woonkamer geven het 

gevoel buiten te zitten. De woning staat onderaan de 

berg waarop het voormalig huis van de Woodbrookebeweging 

omgebouwd is tot landgoedhotel. Het gedachtegoed 

van de Woodbrookers loopt als een rode 

draad door Tanja’s boek Leven in de Kanteltijd waarin ze 

beschrijft hoe we niet leven in een tijdperk van verandering, 

maar in een verandering van tijdperk. 

www.tanjaabbas.com 

Bhutan 

Het enige CO2-negatieve land ter wereld 

Iengeklemd tussen Tibet en India, is het Koninkrijk 

Bhutan koploper in de nieuwe economie. Er is geen 

land ter wereld waar duurzaam wonen zo centraal 

staat. Het Aziatische koninkrijk berekent sinds 1970 

haar ‘omzet’ in bruto nationaal geluk in plaats van 

bruto nationaal product. Geen enkel ander land had tot 

die tijd zo naar economie gekeken. Het accent ligt op 

‘Duurzaam wonen is verankerd 

in alle regels van 

het economische systeem’ 

duurzaam welzijn voor mens, natuur en samenleving. 

Zo mogen de economische activiteiten de natuurlijke 

hulpbronnen en de kwaliteit van moeder aarde niet 

aantasten. Duurzaam wonen is verankerd in alle regels 

van het economische systeem. 

Inmiddels is het vertrekpunt van geluk en welzijn 

door Bhutan ook praktisch vertaald in beleid dat het 

land tot het eerste en enige CO2-negatieve land ter wereld 

heeft gemaakt. Hiervoor is de onder meer de commerciële 

houtkap verboden, en is in de grondwet vastgelegd 

dat de bebossing in het land nooit verder kan 

dalen dan 60% van de totale oppervlakte. In plaats van 

milieu-onvriendelijke fossiele energie, wordt de energie 

gehaald uit het altijd maar stromende water in de 

rivieren. De zon zorgt ervoor dat het water uit de zee- 



ën verdampt en boven de bergen verandert in regen of 

sneeuw, op haar beurt weer goed voor een doorlopende 

cirkel van hydro-elektriciteit zonder vrijkomende broeikasgassen 

die als de voornaamste oorzaak van de huidige 

klimaatverandering wordt gezien. Lokale boeren 

ontvangen gratis elektriciteit. 

Bhutan heeft het voor elkaar gekregen om een positieve, 

ecologische voetafdruk te bewerkstelligen. Er 

wordt meer CO2 geabsorbeerd dan uitgestoten. Dat is 

uniek in de wereld. De keuze om Bhutan voor 60 procent 

uit bos te laten bestaan, vormt de basis voor de 

welzijnseconomie voor de slechts 800.000 inwoners 

die grotendeels in de landbouw en bosbouw werken. 

Jürgen Nagler van het VN-Ontwikkelingsprogramma 

in Bhutan spreekt als volgt over het politieke beleid 

van Bhutan: “Klimaatverandering is door de mens veroorzaakt, 

we kunnen ook zorgen voor de oplossing. En 

er zijn oplossingen als wij de bereidheid daartoe kunnen 

opbrengen. In Bhutan komt die bereidheid uit wijsheid 

en verlicht leiderschap.” 

Bhutan staat sinds een tijdje niet meer alleen in de 

holistische benadering van economie. Ook de vrouwelijke 

premiers van Schotland, IJsland en Nieuw-Zeeland 

hebben een netwerk opgericht om ‘welzijn’ te gaan meten 

als het gaat om het economisch succes van het land. 

Zo heeft Schotland de energietransitie naar hernieuwbare 

energie in 2020 al bijna afgerond. 97 procent van 

alle energie is daar duurzaam en schoon. Het is historisch 

om te zien hoe vandaag de dag er landen zijn die 

als geheel werken aan de realisatie van een nieuwe economie, 

waarin duurzaam wonen niet langer beperkt is 

tot de mens, maar ook al het leven op aarde een eervolle 

plaats kan gaan innemen. 

www.wellbeingeconomy.org/wego 

Tiger’s Nest Klooster, gebouwd tegen een klif van ruim 3.000 meter 

hoog, op 700 meter boven de Paro Vallei. (Beeld: Jaanam Haleem) 

IVO VALKENBURG 

Ivo Valkenburg (1966) is auteur van Niet gezwicht voor de wereld – Transitie 

in de voetsporen van Kahlil Gibran waarvoor hij in gesprek ging met 45 

mensen en organisaties die aanjagers zijn van vakinhoudelijk beroepsvernieuwing 

en maatschappelijke transitie. Ivo is al meer dan dertig jaar actief 

in de wereld van financiële dienstverlening. Eerst als financieel adviseur, 

later als facilitator van vernieuwingsprocessen binnen ondernemingen. 

Zeven jaar woonde hij met zijn gezin in de bergen van Transsylvanië. 

In 2020 voelde hij zich geroepen terug te keren naar Nederland. Daar helpt 

hij als adviseur en interimmanager mensen in organisaties met de praktische 

realisatie van duurzame en innovatieve ideeën, altijd met een enthousiast 

oog voor het welzijn van mens en natuur in de transitie naar een 

toekomstige wereld. Meer informatie: www.ivovalkenburg.nl. 



Iris en Bouke: ‘Ontspullen, 

minimalisme en zero waste 

heeft ons veel opgeleverd.’ 

Een echt duurzaam 

huis bouw je zelf 

IRIS COEHOORN EN BOUKE KOOREMAN ZIJN BEGIN DERTIG ALS ZE IN 2020, MIDDEN IN 

DE CORONACRISIS, BESLUITEN HUN DROOM WAAR TE MAKEN: EEN TINY HOUSE BOUWEN 

DAT PAST BIJ HOE ZE IN HET LEVEN STAAN: BEWUST, MINIMALISTISCH, ZERO WASTE. 

ALS ‘HET BEWUSTE STEL’ DELEN ZE VIA EEN AANTAL BLOGS HUN ERVARINGEN IN DE 

HOOP DAT ANDEREN HET WIEL NIET OPNIEUW HOEVEN TE VINDEN ÉN GEÏNSPIREERD 

RAKEN. EÉN DING IS ZEKER: VEEL DUURZAMER KUN JE NIET BOUWEN. EN PASSANT 

VERWACHTEN ZE HUN EERSTE KINDJE EN TROUWEN ZE. 

SAMENSTELLING WILLEM VREESWIJK | BEELD HET BEWUSTE STEL 



Tijdens een rondreis met de trein door Rusland, 

China, Zuidoost-Azië en Japan hadden ze alle 

tijd om zich te buigen over de vraag hoe ze hun 

leven echt wilden leiden. “We realiseerden ons 

dat we bewust wilden leven. Met liefde. Voor 

onszelf, voor anderen en voor de natuur”, zo is te lezen 

op hun eerste blog in mei 2020. En het antwoord was: 

“We gaan een tiny house bouwen. We zien een tiny 

house gemeenschap voor ons, waar verschillende generaties 

met elkaar leven, waar we workshops geven over 

zero waste, minimalisme en spiritualiteit en waar anderen 

terecht kunnen om tot rust te komen in de natuur.” 

Bovendien wilden ze hun ervaringen delen met anderen. 

“Ontspullen, minimalisme en zero waste heeft 

ons veel opgeleverd: tevredenheid, ontspanning, vrijgevigheid 

en rust. We gunnen het anderen om dit ook 

te ervaren. Als tegenwicht aan de drukke maatschappij 

waarin we leven, waarin we zo ons best doen om te voldoen 

aan vele verwachtingen die we onszelf opleggen. 

Terwijl het erom gaat hoe jij je leven wil leiden. En wat 

bij jou past.” 

In mei 2020 legden ze drie ontwerpen van Bouke 

voor aan de ervaren tiny house bouwer Dimka en gingen 

ze op zoek naar bouwmaterialen. Na een gesprek met de 

circulaire bouwhandel Buurman Utrecht waren ze overtuigd. 

“Het is mogelijk een mooi en strak tiny house te 

bouwen dat uit gebruikte bouwmaterialen bestaat! Het 

is ongelooflijk wat Buurman beschikbaar heeft. Van isolatiemateriaal 

tot deuren, van vuren balken tot badkamerkranen, 

van schroeven tot kozijnen. Het is goedkoop 

– je bent voor minder dan een kwart van de kosten klaar 

– en het is duurzaam. Tip is wel om het bouwproces om 

te draaien. Begin met zoeken naar materialen en maak 

je ontwerp op basis van wat er beschikbaar is en begin 

niet met ontwerpen, zoals wij hebben gedaan. Ons lukt 

het daarom niet meer om ons tiny house volledig te bouwen 

van tweedehands bouwmaterialen.” 

PLAATSMAKER 

Begin juni vonden Iris en Bouke een bouwlocatie om 

hun tiny house te gaan bouwen. “Midden in Utrecht, op 

het Werkspoorkwartier aan de rand van het centrum. 

Via DePlaatsmaker vonden we een plek op de Haventuin, 

een oud industrieel terrein waar kunstenaars en 

‘Begin met zoeken naar 

materialen en maak je 

ontwerp op basis van 

wat er beschikbaar is’ 

Het ontwerp van Bouke. 



creatieve ondernemers hun eigen werkruimtes creëren. 

Het is aan te raden een overdekte werkplek te creëren. 

Een loods is een geschikte optie, maar wij kozen voor 

een tent. De bouwtent die wij kochten, is niet zomaar 

een tent: het is er een van 6 meter breed, 12 meter lang 

en 5 meter hoog. Groot genoeg om te dienen als pop-up 

tiny house werkplaats.” De niet zo tiny bouwtent kost 

3100 euro. Liever hadden ze een tent gehuurd, maar dat 

bleek te duur. Via marktplaats wordt in de zomer al het 

gereedschap en de benodigdheden voor de bouwplaatsinrichting 

aangeschaft. 

De fundering van het huis is een Vlemmix TH720, 

een trailer van 8,7 meter lang en 2,55 meter breed. Met 

een bouwplateau van 7,2 meter bij 2,44 meter. Tiny 

Houses zijn booming. Het bedrijf kan de vraag dan ook 

nauwelijks nog aan. De levertijd bedroeg veertien weken. 

In totaal produceert Vlemmix per jaar een kleine 

‘Een tiny house bouwen 

staat gelijk aan keuzes 

maken. Heel veel keuzes’ 

1000 tiny house trailers waarvan tachtig procent is bestemd 

voor de Duitse markt. 

Eind juni onthullen ze de maquette van hun tiny 

house met als highlights het ‘vaasraam’, de ‘tatamiruimte’ 

en de vide met dakraam en in augustus starten 

ze met bouwen. Ze beginnen met de vloer, die er na vier 

dagen klussen voor de helft in ligt. “Een tiny house bouwen 

staat gelijk aan keuzes maken. Heel veel keuzes. 

Dat merkten we toen we op zoek gingen naar ramen 

en deuren voor ons tiny house. We hebben meer dan 

tien ramen in ons tiny house zitten. Aan de voorkant 

onze mooie vaasraampartij met openslaande terrasdeuren. 

Links daarvan een hoekraam dat meeloopt met 

de schuine gevelbekleding. En rechts daarvan een uitstekend 

hoekraam met zitvensterbank. Boven de vide 

een dakraam. En rondom het huis acht kleine raampjes: 

drie rondom de vide, drie naast elkaar aan de achterkant 

van het huis, één aan de achterkant bij de badkamer 

en één als onderdeel van het hoekraam aan de linkerkant 

van het huis. Verder hebben we aan de kopse 

kant van het huis de voorkeur met daarin een raam. En 

een meterkastdeur (want de meterkast is via buiten te 

bereiken).” 

Iris en Bouke houden alles nauwgezet bij. Zo weten 

ze precies dat ze eind augustus 52 dagen hebben gewerkt, 

dat ze gemiddeld vijf dagen per week aan hun 

tiny house werken en dat ze tot nu toe slechts één van 

Begin maart arriveerde het Tiny House 

op de bestemming in Apeldoorn. 



die vijf dagen daadwerkelijk hebben gebouwd. Een goede 

voorbereiding is het halve werk. 

Op 13 september vindt de eerste open dag plaats. 

Meer dan 200 mensen komen kijken. Ervaringen en dromen 

worden gedeeld. En er wordt genoten van de kokosmakronen 

en vegan chocolade fudge van de zus van Iris. 

Een paar weken later krijgt het huisje vorm. Met 

behulp van vrienden worden de wanden rechtop geplaatst 

en het dak gemonteerd. In één dag van vloer 

naar huis. 

Tot nu toe hadden Iris en Bouke nog geen zicht op 

een woonplek, maar half oktober komt er vanuit Apeldoorn 

groen licht. Zij kunnen terecht op een nieuwe 

tiny house community. 

Terwijl er hard wordt gewerkt aan het huis, wordt er 

ook volop geminimaliseerd, nu er een concrete woonplek 

is gevonden. Voor Iris, die in 2019 een opleiding 

volgde als opruimcoach, een favoriete bezigheid. Ze 

merkt dat ze nog steeds verder kunnen opruimen, ook 

al hadden ze al heel veel spullen de deur uit gedaan. 

“Onze familie is blij met onze ‘afdankertjes’. Ook via 

Marktplaats maken we mensen blij met onze overtollige 

spullen. Met als dank af en toe een stukje taart of 

een doosje Merci.” 

ALS EEN MALLE 

Ze klussen naar eigen zeggen bijna dagelijks ‘als een 

malle’. Het voortdurend keuzes moeten maken, blijft 

vermoeiend. Eind december is er een nieuwe blog van 

Iris: “Groot nieuws! Of klein, het is maar net hoe je het 

bekijkt… We zijn in verwachting van ons eerste kind! 

Begin juni verwelkomen we een kleine Iris of Bouke in 

ons tiny house. (…) In tegenstelling tot wat sommige 

mensen in onze omgeving dachten, gaat ons tiny house 

avontuur gewoon door met een baby in aantocht. En 

we hoeven ons ontwerp ook niet aan te passen. We zijn 

van het stempel: een baby heeft vooral liefde en warmte 

nodig. Veel ruimte of een eigen kamer is, in ieder geval 

de eerste paar jaar, niet nodig. En verder gaan we in 

de praktijk wel zien en ervaren hoe het gaat.” 

Eind december is er meer nieuws: Iris en Bouke zijn 

getrouwd. Door corona werd het een kleine ceremonie 

met acht mensen in het tiny house. “Met als klap op de 

vuurpijl onze eerste nacht in ons tiny house. Heel bijzonder 

om ons huis met zo’n speciale trouwdag in te 

wijden.” 

De twee zetten alles op alles om hun tiny house snel 

gereed te krijgen. Zo plaatsen ze onder meer de gevelen 

dakbekleding, installeren ze de regenpijp, zetten ze 

de houten gevelbekleding in de olie, verven ze raam- en 

deurkozijnen, maken ze een meterkastdeur en plaatsen 

ze het glas. Ook installeren ze de geiser, de waterpomp 

en het waterfiltersysteem. 

September 2020, de eerste 

open dag, van Iris en Bouke. 

‘Bijzonder om ons 

tiny house met onze 

trouwdag in te wijden’ 

Eind februari 2021 is hun tiny house helemaal ‘af’. “Het 

voelde alsof we een cadeau mochten uitpakken toen 

we onze bouwtent afbraken. Laag voor laag kwamen 

de tentdoeken eraf en kregen we steeds beter zicht op 

ons huis. Het hoogtepunt kwam toen de bouwtent helemaal 

weg was en we voor het eerst ons tiny house van 

afstand konden bewonderen. Het tweede hoogtepunt 

volgde kort daarop: we legden al duwend de eerste meters 

af met het huis.” 

Begin maart is hun huis verplaatst naar Apeldoorn. 

In totaal heeft het huis bijna 40.000 euro gekost, net 

nog passend binnen het budget van tussen de 30.000 

en 40.000 euro. Ze betalen aan de gemeente 300 euro 

huur per maand. “Daar krijgen we een stuk grond voor, 

zonder iets erop. We hebben echter geen kosten voor 

elektra, water en licht, omdat we dat zelf opwekken. Ook 

bijvoorbeeld rioolheffing hoeven we niet te betalen, omdat 

we niet zijn aangesloten op het riool. In de winter 

hebben we alleen wat kosten voor een gastankje”, zeggen 

Iris en Bouke. “Ongetwijfeld zullen we hier nieuwe 

tiny house dagen organiseren. Wordt vervolgd.” n 

Meer informatie: www.hetbewustestel.nl 


INNOVATIE 

IN MAART 2014 SCHREEF IK IN EEN VVP-ARTIKEL ENTHOUSIAST OVER 

BITCOINS, HET JUISTE GEBRUIK VAN KLANTDATA, PRIVACY EN HET 

FEIT DAT ALS JE DEZE DATA OP EEN JUISTE MANIER INZET, JE DE 

DIENSTVERLENING VAN DE TOEKOMST KUNT GAAN BIEDEN. ONDANKS 

DAT DEZE ONDERWERPEN ONDERTUSSEN IN SNELTREINVAART AAN 

RELEVANTIE HEBBEN GEWONNEN MOET IK TOT MIJN TELEURSTELLING 

CONCLUDEREN DAT WE MET ONZE SECTOR IN DE AFGELOPEN ZES JAAR 

NOG GEEN (R)EVOLUTIE HEBBEN LATEN ZIEN. 

Reddit Financiële 

Diensten 

TEKST KEES HAVERKAMP, TJIP | BEELD CHRISTIAN KEIJSERS 

Zonde, want voor mijn gevoel hadden we 

juist een goede start. In de eerste digitaliseringsgolf 

hebben we als sector aanpassingsvermogen 

en lef laten zien en hiermee 

grote verbeteringen kunnen doorvoeren in 

onze dienstverlening. Echter gaan innovaties 

vandaag de dag eerder langzamer dan sneller. En 

als we het dan over innovaties hebben dan neigt het 

meer naar optimalisatie dan innovatie. Een chatbot hier 

en daar, hypotheekadvies via de webcam, acceptatie 

op basis van ‘brondata’ en korting op je hypotheek als 

je een goed energielabel op je woning hebt. Allemaal 

prima optimalisaties, echter laten de echte innovaties 

binnen de sector wat mij betreft lang op zich wachten. 

‘Innovaties gaan vandaag 

de dag eerder 

langzamer dan sneller’ 

RESILIENCE 

Als ik naar de agenda kijk van vooraanstaande wetenschappelijke 

organisaties dan zie ik dat er in de boodschap 

een sterke focus ligt op ‘resilience’; het veerkrachtig 

kunnen reageren op de buitenwereld. En die 

veerkracht zullen we nodig hebben, want op wat logische 

inkoppers na laat het zich lastig voorspellen hoe 

de nieuwe economie zich gaat vormgeven. Een andere 

belangrijke variabele is natuurlijk hoe de weten regelgevers 

hierop gaan reageren. Een neveneffect van 

deze digitalisatiesprint is dat we gedwongen worden 

alsmaar transparanter te zijn. Voor steeds meer consumenten 

wordt informatie toegankelijker en begrijpelijker. 

De consument meer aan het roer laten resulteert in 

voor de hand liggende verbeteringen maar gaat in de 

toekomst ook voor veel onverwachtere wendingen kunnen 

zorgen. 

PHYSICAL DISTANCING 

De post-COVID maatschappij komt er anders uit te zien 

dan die van ervoor. We worden gedwongen om meer op 

afstand en digitaal te acteren. En daar worden we ook 

echt beter in. Het onwennige gestuntel van achter de 

webcam heeft plaatsgemaakt voor comfortabele en ef- 


INNOVATIE 

ficiënte interactie via de digitale kanalen. De term ‘social 

distancing’ die nog steeds regelmatig gebruikt wordt 

vind ik daarom erg onhandig gekozen. We zijn steeds 

beter in staat om de sociale afstand te verkleinen, zonder 

fysiek bij elkaar in de buurt te komen. Dankzij deze 

digitaliseringslag zijn steeds meer mensen bereid en in 

staat om zaken die eerder fysiek gebeurden nu digitaal 

te doen. Overbodig om te zeggen dat nieuwe generaties 

vanaf Gen-x online geboren zijn en per definitie gemakkelijker 

digitaal werken en hier de voordelen van beginnen 

in te zien. 

TED TALK 

In de inspirerende TED Talk ‘The pitchforks are coming’ waarschuwt 

Nick Hanauer in 2014 de kijker voor de gevolgen van 

de groeiende ongelijkheid in de maatschappij en trekt hierin 

de vergelijking met de situatie in het pre-revolutionaire Frankrijk 

van de 18e eeuw. Juist bij innovaties kunnen we ontzettend 

veel leren door te kijken naar het verleden. Lessons learned, 

van mezelf en van anderen, spelen een belangrijke rol in mijn 

doelstelling om middels innovatieve projecten bij te dragen 

aan een fatsoenlijke en duurzame financiële sector. 

REDDIT 

Toen een groep ‘normale beleggers’ zich via nieuwswebsite 

Reddit verenigden en het via het aandeel 

Gamestop samen succesvol opnamen tegen de onaantastbare 

hedgefondsen zagen we wat mij betreft een 

perfect voorbeeld van de kracht van het collectief. Ik 

verwacht dat de combinatie van meer transparantie en 

een versnelde digitalisatie van de maatschappij de komende 

periode echt voor baanbrekende concepten zal 

gaan zorgen. Ik hoop en denk dat mensen steeds meer 

deze potentie willen gaan benutten. Ik zie dit overigens 

zeker niet als bedreiging maar juist als enorme innovatiekans. 

Aan ons de schone taak om hier een passende 

dienstverlening op te ontwikkelen. 

POWER TO THE PEOPLE 

Met de huidige en door COVID gedwongen push richting 

digitaal genereren we nog meer data. In combinatie 

met de versnelling die kunstmatige intelligentie 

nu veroorzaakt, is het nog beter mogelijk om data te 

analyseren en om te zetten naar relevante informatie. 

Organisaties die dit proces onder controle hebben en 

op basis hiervan de juiste beslissingen nemen zullen 

beter in staat zijn om de klant van de toekomst te bedienen. 

Consumenten willen niet alleen steeds meer 

zelf aan de knoppen zitten, maar verwachten meer en 

meer real-time en gehyperpersonaliseerde diensten en 

producten. Overigens is het essentieel om binnen al dit 

digitale geweld de menselijke maat niet uit het oog te 

verliezen. 

STILTE VOOR DE STORM 

Ik geloof dat we qua disruptie in de financiële sector 

slechts het topje van de ijsberg hebben gezien en dat de 

spreekwoordelijke tsunami onderweg is. Een paar vooruitstrevende 

organisaties binnen onze sector dragen 

hun steentje bij, voorbeelden als Amazon Insurance en 

Lemonade kennen we ook. Wat mij betreft is het juist 

de uitdaging om ons klaar te stomen om de volgende 

groep ‘Redditters’ die het anders willen zien te faciliteren. 

Wie pakt met ons de handschoen op? n 

KEES HAVERKAMP 

Kees Haverkamp is oprichter van diverse innovatieve fintechondernemingen. 

Als Director Innovations werkt hij bij TJIP aan 

platformoplossingen voor de financiële sector die mens, organisatie 

en data met elkaar verbinden en balanceren. Binnen 

het TJIP Innovationlab realiseert hij met marktpartijen vernieuwende 

concepten die customer journeys slimmer maken. 


ADVERTENTIE 

DAZURE 

1/1

Het praktijkgerichte katern Ken je vak! vormt het hart van iedere VVP-editie 

en biedt need to know-informatie voor iedere adviseur. Met onder meer de 

vertaling van belangrijke Kifid-uitspraken op het gebied van leven, schade en 

hypotheken naar de dagelijkse adviespraktijk, de rubriek Permanent 

Actueel en informatie en tips met betrekking tot Innovatie, Compliance, 

Marketing & Sales, Inkomen, Purpose en Duurzaamheid. 

FOTO PETER BEEMSTERBOER 


Resterende jaarpremie 

PAARDENVERZEKERING – Op 3 juli 2020 is het paard van de consument geëuthanaseerd 

en om die reden is de verzekering per die datum beëindigd. De 

bemiddelaar (Xcellent Horse Insurance) heeft een schadevergoeding uitgekeerd 

van 90 procent van het verzekerd bedrag in verband met blijvende ongeschiktheid 

verminderd met de restwaarde euthanasie. Verder is de consument 

erover geïnformeerd dat, omdat sprake is van totaal verlies, de resterende 

jaarpremie tot 8 februari 2021 in mindering wordt gebracht op de uitkering. 

De te verrekenen premie bedraagt 283,62 euro. De consument beklaagt 

zich hierover, zonder succes. 

Dominant cause 

FOTO PETER BEEMSTERBOER 

De Geschillencommissie: “In de Algemene Voorwaarden is in artikel 11.1.1 bepaald 

dat bij totaal verlies de premie over het resterende gedeelte van het 

verzekeringsjaar verschuldigd is. De wet verzet zich niet tegen deze bepaling. 

In artikel 7:938 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is bepaald dat geen premie 

is verschuldigd als in het geheel geen risico is gelopen en dat als over een 

vol verzekeringsjaar geen risico is gelopen, over dat jaar geen premie is verschuldigd. 

In deze situatie is geen sprake van een vol verzekeringsjaar waarin 

geen risico is gelopen omdat de verzekeraar in het destijds lopende verzekeringsjaar 

wel een risico heeft gelopen. Bovendien is de genoemde wettelijke 

bepaling niet van dwingend recht – vergelijk artikel 7:943 BW - en kan hiervan 

in de voorwaarden op welke manier dan ook worden afgeweken. De wetgever 

heeft in artikel 7:939 BW voor een bijzondere situatie een afwijking in 

de wet opgenomen waarvan op grond van artikel 7:943 lid 1 niet mag worden 

afgeweken in de verzekeringsvoorwaarden maar deze situatie doet zich hier 

niet voor nu het in hetonderhavige geval gaat om een automatische beëindiging 

in geval van totaal verlies en niet om een tussentijdse opzegging door 

een verzekeraar.” – Uitspraak GC 2021-0170 

Leren van Kifid-uitspraken 

De uitspraken van Kifid bevatten regelmatig leermomenten voor financieel 

adviseurs en verzekeraars. In elk nummer vat VVP een aantal relevante 

uitspraken samen. 

CAMPERVERZEKERING – De consument heeft een 

beroep op zijn camperverzekering gedaan vanwege 

een afgewaaid panoramadak. a.s.r. heeft 

de claim afgewezen met een beroep op de voorwaarden 

stellende dat geen sprake was van een 

van buiten komende gebeurtenis. De door de expert 

vastgestelde oorzaak (slechte hechting van 

kit/lijm) kan worden beschouwd als de dominant 

cause van de schade en deze is noch een onder de 

voorwaarden gedekte gebeurtenis noch een gevolg 

van een van buiten komende gebeurtenis. De 

consument heeft onvoldoende aangetoond dat 

wel sprake was van een van buiten komende gebeurtenis 

en zijn stelling dat de oorzaak was gelegen 

in de luchtdruk/vacuüm ontstaan door het 

passeren van een vrachtwagen is niet bewezen. 

De Geschillencommissie is van oordeel dat verzekeraar 

terecht dekking heeft geweigerd en wijst 

de vordering af. 

De commissie: “De dominant cause-maatstaf 

is doorslaggevend indien geen causaliteitsmaatstaf 

blijkt uit de voorwaarden. De dominant cause 

vaststellen gebeurt door te bepalen welke oorzaak 

of welke oorzaken als effectieve oorzaak of oorzaken 

van de schade kunnen worden gezien. Zie onder 

andere r.o. 4.2 van GC Kifid 2019-116 en r.o. 4.4 

van GC Kifid 2017-455. Als effectieve oorzaak van 

de schade kan worden aangemerkt een oorzaak 

die van beslissende invloed is geweest voor de 

schade die Consument heeft geleden. Een dergelijke 

oorzaak wordt uit het feitencomplex afgeleid 

door toepassing van regels van gezond verstand. 

Een gebeurtenis kan als oorzaak van de schade 

worden aangemerkt wanneer de daaropvolgende 

gebeurtenissen geen zelfstandige betekenis meer 

hebben en zijn terug te voeren op die ene gebeurtenis.” 

– Uitspraak GC 2021-0159 

48 | VVP NR 12 FEBRUARI APRIL 20212019

LEREN VAN KIFID-UITSPRAKEN 

Voldoende belang 

KLASSIEKERVERZEKERING – Kifid laat de 

Europeesche de klassiekerverzekering herstellen 

van een Alfa Romeo Spider. De Geschillencommissie: 

“Tussen partijen staat 

niet ter discussie dat de verzekeraar bij het 

opzeggen van de autoverzekering per 15 

juni 2018 niet de in artikel 3.9 van de voorwaarden 

opgenomen opzegtermijn in acht 

heeft genomen. Er is dus sprake van een onregelmatige opzegging.” 

De verzekeraar voerde onder meer aan dat de consument zijn belang bij 

zijn vordering tot herstel van de autoverzekering onvoldoende duidelijk heeft 

gemaakt. De commissie volgt de verzekeraar hier niet: “Het gegeven dat de 

consument zonder de autoverzekering geen gebruik kan maken van de auto, 

maakt al dat hij voldoende belang heeft bij zijn vordering. Dat hij de auto 

mogelijk elders had kunnen verzekeren, doet dit belang niet vervallen. Ook de 

omstandigheid dat de verzekeraar heeft aangeboden de autoverzekering opnieuw 

te accepteren voor de duur van maximaal één jaar neemt het belang 

van de consument bij zijn vordering niet weg. De consument hoeft er immers 

niet (vooraf) mee akkoord te gaan dat een nieuwe autoverzekering bij de verzekeraar 

per definitie een looptijd heeft van maximaal één jaar. Bovendien 

is het zo dat, als de opzegging door de verzekeraar in stand zou blijven, niet 

uitgesloten kan worden dat de consument inderdaad in de toekomst, in het 

kader van een verzekeringsaanvraag bij een andere verzekeraar, mededeling 

moet doen van deze opzegging, hetgeen op voorhand niet in zijn belang zou 

zijn. De consument zou dan weliswaar kunnen uitleggen wat er gebeurd is en 

dat van een onregelmatige opzegging sprake was, maar niet geheel zeker is 

of de veronderstelde andere verzekeraar met die uitleg genoegen zal nemen.” 

De opzegging vind plaats nadat de rechtspersoon waarvan de consument 

eigenaar is, bij de verzekeraar een bootverzekering had aangevraagd. De Europeesche 

wees de aanvraag af, omdat de consument zijn mededelingsplicht 

zou hebben geschonden door het beëindigen van een eerdere bootverzekering 

door een andere verzekeraar (in verband met veronderstelde fraude) niet 

mede te delen. De vraag of het correct is hierom een andere polis op te zeggen, 

blijft hier onbeantwoord. Ook op een ander punt gaat deze zaak niet in. 

De consument stelde bij de aanvraag van de bootverzekering zelf geen onjuiste 

gegevens te hebben verstrekt aan de verzekeraar, omdat zijn tussenpersoon 

de aanvraag heeft ingevuld. 

In 2019 oordeelde de Rechtbank Limburg: “Een assurantietussenpersoon 

handelt onzorgvuldig indien hij een aanvraagformulier voor een verzekering 

aan zijn opdrachtgever (de aspirant-verzekerde) verstrekt, waarop vragen 

staan die de verzekerde zelf moet invullen, maar die de assurantietussenpersoon 

al (deels) heeft ingevuld zonder dat de assurantietussenpersoon weet of 

de door hem voor-ingevulde antwoorden juist zijn. De assurantietussenpersoon 

die dergelijk voor-invulwerk doet moet zeker weten dat de door hem gegeven 

antwoorden op vragen, die gegeven hadden moeten worden door de 

aspirant-verzekerde, juist zijn. Die tussenpersoon moet zich er verder van vergewissen 

dat zijn opdrachtgever (de aspirant-verzekerde) de voor-ingevulde 

antwoorden controleert en de assurantietussenpersoon dient zijn opdrachtgever 

nadrukkelijk te wijzen op de eventuele gevolgen voor de verzekerde bij 

het laten staan van foute antwoorden.” – Uitspraak GC 2021-0150 

Dure schending 

zorgplicht 

ZORGPLICHT – Als na het afsluiten van een nieuwe 

overlijdensrisicoverzekering een carenzperiode 

gaat lopen, moet de assurantietussenpersoon de 

(aspirant)verzekeringnemer daarop wijzen. Niet 

is komen vast te staan dat de tussenpersoon (R. 

Lindhout handelend onder de naam RL Financieel 

Advies) dat in dit geval heeft gedaan. Dit betekent 

dat de tussenpersoon de op hem rustende zorgplicht 

jegens de consument heeft geschonden en 

aansprakelijk is voor de als gevolg daarvan door 

consument geleden schade: 132.919,50 euro. 

De consument en de tussenpersoon hebben 

gekozen voor een bindend advies. Maar omdat 

een bedrag hoger dan 100.000 euro wordt toegewezen, 

is deze uitspraak op grond van artikel 38.6 

onder b van het reglement niet-bindend. 

Tegen de uitspraak staat geen hoger beroep 

open bij de Commissie van Beroep Financiële 

Dienstverlening. 

De Geschillencommissie: “De tussenpersoon 

heeft in zijn verweren betoogd dat hij de carenzperiode 

heeft genoemd. Dit heeft de consument 

betwist en hij heeft erop gewezen heeft dat de 

tussenpersoon zich ook heeft verweerd met de 

stelling dat niet van hem kan worden verwacht 

dat hij alle clausules met zijn cliënten doorloopt. 

De tussenpersoon heeft geen aantekeningen uit 

zijn dossier of andere onderliggende stukken overgelegd 

waarmee hij zijn verweer kan motiveren 

dat hij de consument en zijn echtgenote op de carenzperiode 

heeft gewezen. Dit komt voor risico 

van de tussenpersoon. 

“Bij het lezen van de voorwaarden hadden 

consument en zijn echtgenote er inderdaad kennis 

van kunnen nemen dat de verzekering een carenzperiode 

van twee jaren kende. Als dit artikel 

bij de consument en zijn echtgenote vragen had 

opgeroepen, dan had het op hun weg gelegen 

hierover vragen aan de tussenpersoon te stellen. 

De schade is dus mede het gevolg van feiten en 

omstandigheden die de consument en de echtgenote 

betreffen. Een kwart van de schade moet 

daarom voor rekening van de consument blijven.” 

– Uitspraak GC 2021-0131 

NR 1 NR FEBRUARI 2 APRIL 2021 2019 VVP | 49

LEREN VAN KIFID-UITSPRAKEN 

‘Onhaalbare’ opdracht accepteren 

HYPOTHEKEN – Mag een adviseur aanspraak maken op een vergoeding voor 

een door hem geaccepteerde overeenkomst van opdracht, indien de adviseur 

op grond van het gevoerde oriëntatiegesprek had moeten weten dat de door 

de consument beoogde financiering ‘onhaalbaar’ was? 

De Geschillencommissie acht dit in zo’n situatie niet terecht: “De commissie 

volgt in dit geval de stelling van de consument dat de adviseur de opdracht 

tot dienstverlening niet had moeten aannemen. Hierbij is van belang 

dat de consument op dat moment zijn inkomen in buitenlandse valuta ontving 

en zijn partner nog in de proeftijd van een tijdelijk arbeidscontract verkeerde. 

De adviseur heeft ter zitting verklaard dat de hypotheekaanvraag ‘een 

flinke kluif’ zou worden en dat ze ‘zouden kijken of ze het rond zouden kunnen 

krijgen’. Naar het oordeel van de commissie kwalificeert een dergelijke 

insteek niet als een inspanningsverplichting, aangezien het voor de adviseur 

duidelijk had moeten zijn dat de kans dat een geldverstrekker een hypothecaire 

geldlening (onder die omstandigheden) aan de consument zou verstrekken 

zo goed als nihil was.” – Uitspraak GC 2021 -0220 

Declareren is tijd registeren 

HYPOTHEKEN – Wil een adviseur zijn werkelijk gemaakte uren declareren dan 

moet hij een goede tijdregistratie hebben. Aldus de Geschillencommissie in 

deze uitspraak: “Nu in de overeenkomst is opgenomen dat bij voortijdig beëindigen 

van de opdracht de tot dan toe gemaakte uren in rekening worden 

gebracht, had het op de weg van de adviseur gelegen een nauwkeurig gespecificeerde 

tijdsbesteding bij te houden die in geval van tussentijdse beëindiging 

had kunnen worden overgelegd (zie ook Kifid Geschillencommissie 2017- 

269 r.o. 4.11). Een dergelijke tijdsbesteding is echter niet overgelegd en ook op 

basis van het dossier is niet precies komen vast te staan hoeveel tijd aan de 

opdracht van de consument is besteed. Gelet daarop zal, op grond van artikel 

7:405 lid 2 BW, de commissie zelf het bedrag vaststellen dat de adviseur in redelijkheid 

in rekening had mogen brengen.” – Uitspraak GC 2021-0163 

Kennis hebben van 

acceptatiebeleid 

HYPOTHEKEN – De consument in deze klacht 

heeft zich tot de adviseur gewend voor advies en 

bemiddeling voor de financiering van de aankoop 

van een woning op een bedrijventerrein. De adviseur 

dient hierop een aanvraag in bij een geldverstrekker 

die de aanvraag afwijst omdat deze geen 

woningen op bedrijfsterreinen adviseert, hetgeen 

ook blijkt uit de gepubliceerde acceptatienormen 

van de aanbieder. De consument in kwestie claimt 

schadevergoeding onder meer omdat hij voor 

een nieuwe financieringsaanvraag bij een andere 

geldverstrekker nieuwe taxatierapporten moet laten 

opmaken. 

De Geschillencommissie doet vervolgens een 

uitspraak die een norm bevat die als algemene 

norm heeft te gelden en daarom hieronder wordt 

weergegeven: “De commissie oordeelt als volgt. 

Volgens de vaste lijn in haar uitspraken mag van 

de adviseur worden verwacht dat hij op de hoogte 

is van het acceptatiebeleid van de verschillende 

kredietverstrekkers waarmee hij samenwerkt. Zie 

Geschillencommissie Kifid nrs. 2018-488, 2019-507, 

2019-819 en 2021-112. Bij een eventuele onduidelijkheid 

mag van de adviseur bovendien worden 

verwacht dat hij contact opneemt met de kredietverstrekker 

en hem de situatie voorlegt. Zie 

Geschillencommissie Kifid nr. 2019-813. Door de 

hypotheekaanvraag bij door te zetten zonder de 

consumenten over het daarmee samenhangende 

risico van afwijzing te informeren, terwijl de adviseur 

had moeten weten dat geldverstrekker in 

beginsel geen onderpanden op bedrijventerreinen 

accepteert, heeft de adviseur een misverstand gecreëerd. 

Daarmee heeft de adviseur niet gehandeld 

zoals van een redelijk bekwaam en redelijk 

handelend beroepsgenoot mag worden verwacht. 

In het licht van het voorgaande stelt de commissie 

vast dat de adviseur is tekortgeschoten in de 

nakoming van zijn zorgplicht ten opzichte van de 

consumenten. – Uitspraak GC 2021–0203 

De samenvatting Hypotheken 

wordt u aangeboden door de 


DUURZAAM BELEGGEN 

In drie stappen 

voldoen aan de SFDR 

Met ingang van 10 maart 2021 is de Sustainable Finance 

Disclosure Regulation (SFDR) van toepassing geworden. 

Deze Europese Verordening stelt eisen aan de beleggingsadviezen 

die adviseurs geven en aan de informatieverschaffing 

over de duurzaamheid van bepaalde financiële 

producten. 

TEKST ADFIZ 

Wat dat concreet betekent voor de adviseur hebben we begin 

maart tijdens een webinar uitgebreid toegelicht. Was je daar 

niet bij aanwezig? Hieronder volgt in het kort wat je moet doen 

om aan de SFDR te voldoen. 

STAP 1 – Bepaal of jouw onderneming onder de SFDR valt 

De SFDR is van toepassing als de werkzaamheden van jouw onderneming betrekking 

hebben op advies over verzekeringen met een beleggingscomponent 

(IBIP’s) of individueel pensioenadvies. Daarnaast is de omvang van jouw 

onderneming van belang. Heeft jouw onderneming ten minste drie medewerkers? 

Dan valt jouw onderneming mogelijk 

onder de SFDR. Het gaat daarbij om het aantal 

medewerkers; niet om het aantal FTE’s. De rechtsvorm 

van jouw onderneming is niet van belang. 

STAP 2 – Voldoe aan de organisatorische en informatievereisten 

De SFDR bevat regels die kort gezegd vereisen dat 

partijen in het kader van transparantie over duurzaamheid 

hun interne beleid aanpassen, en meer 

informatie aan de klant verschaffen. Van partijen 

wordt verwacht dat ze hieraan voldoen, tenzij de 

SFDR de keuze biedt om dit niet te doen (comply 

or explain). 

‘De SFDR 

beoogt 

duurzaam 

beleggen te 

stimuleren’ 

De SFDR beoogt duurzaam beleggen te stimuleren 

en klanten meer inzicht te geven in beleggingsstromen. 

Het is daarom van belang dat je als 

adviseur rekening houdt met aspecten van duurzaamheid, 

zoals klimaat, mensenrechten, fraude 

en goed werkgeverschap. Je moet onder de SFDR 

bepalen hoe jij hier in je advisering rekening mee 

houdt en je moet je klant hierover informeren. 

Daarbij gaat het enerzijds om de impact van duurzaamheidsrisico’s 

op de waarde van de beleggingen 

en anderzijds om de impact van de beleggingen 

op duurzaamheidsfactoren. In je beloningsbeleid 

moet duidelijk worden gemaakt dat het rekening 

houden met duurzaamheidsrisico’s tot de 

goede adviespraktijk behoort. 

STAP 3 – ONtvang de juiste informatie van aanbieders 

Voor het verwerken van de thema’s duurzaamheidsrisico’s 

en duurzaamheidsfactoren in je 

advies ben je in grote mate afhankelijk van de 

productinformatie van de aanbieder van producten 

met een beleggingscomponent. In deze productinformatie 

kun je namelijk nagaan of en op 

welke manier rekening is gehouden met duurzaamheidsrisico’s 

en -factoren. Veel verzekeraars 

passen op dit moment hun precontractuele informatie 

nog aan. Houd daarom de komende tijd 

de nieuwsbrieven van verzekeraars goed in de 

gaten. n 

Meer informatie over de verordening is te vinden 

in ons kennisportaal SFDR (www.adfiz.nl/dossiers/ 

sfdr). Je vindt daar ook modellen die we hebben 

ontwikkeld om je te helpen op een efficiënte manier 

te voldoen aan de nieuwe regels. 


De termijn voor het aanleveren van 

het juist en volledig ingevulde informatieformulier 

bij het afkopen van 

een pensioen in eigen beheer of het 

omzetten hiervan in een aanspraak 

ingevolge een oudedagsverplichting 

is vorig jaar verlengd. 

Wft Pensioen 

Verlengde termijn 

Tot 31 december 2019 was het mogelijk om een pensioenvoorziening 

in eigen beheer (PEB) af te kopen of om te zetten in een oudedagsvoorziening. 

Als hiervoor werd gekozen, dan moest de partner hiermee 

instemmen. Ook moest de Belastingdienst binnen een maand 

worden geïnformeerd en er moest worden aangegeven of er een regeling 

was getroffen met het oog op een eventuele echtscheiding. Als hiervoor niet 

werd gekozen of hieraan niet werd voldaan, dan bleven de opgebouwde 

pensioenrechten gewoon in stand. 

Het voordeel van afkoop of omzetting is dat het verschil tussen de fiscale 

en commerciële waarde van de pensioenvoorziening fiscaal geruisloos kan 

worden prijsgegeven. Er is eveneens geen revisierente verschuldigd. 

Voor afkoop of omzetting van pensioen in eigen beheer moest de DGA 

een informatieformulier invullen, ondertekenen en binnen een maand indienen 

bij de Belastingdienst. Daarnaast moest de (gewezen) partner van de 

DGA het informatieformulier ook ondertekenen. Als hier niet aan werd voldaan, 

dan kon dit leiden tot een belaste pensioenaanspraak en het betalen 

van revisierente; dit betekende maximaal 72 procent heffing over de commerciële 

waarde van de pensioenvoorziening in eigen beheer. 

In de praktijk is gebleken dat niet iedere DGA het informatieformulier tijdig, 

juist en volledig ingevuld heeft ingestuurd. Daarom is er nu in een herzien 

besluit van 31 maart 2020 besloten om de termijn voor het alsnog aanleveren 

van de juiste informatie eenmalig te verlengen. Daarnaast is in dit 

besluit opgenomen dat er een herstelmogelijkheid is als de (gewezen) partner 

het informatieformulier niet heeft medeondertekend. 

TWEE VOORWAARDEN 

De staatssecretaris van Financiën keurt onder twee voorwaarden in de volgende 

twee situaties goed dat een informatieformulier alsnog als tijdig 

wordt aangemerkt: 

1. Een te laat ingediend informatieformulier dat binnen een jaar na de afkoop 

of de omzetting van het PEB bij de Belastingdienst is of wordt aangeleverd, 

wordt in afwijking in zoverre van artikel 12c, lid 2, UBLB, als tijdig 

aangemerkt. Ter verduidelijking: in artikel 

12c, lid 2, UBLB stond de termijn van één 

maand benoemd. Dit artikel is nu dus vervallen; 

2. Als de inspecteur constateert dat nog geen 

informatieformulier is ingediend en gebruik 

is gemaakt van de gefaciliteerde beëindiging 

van het PEB, dan stelt hij de DGA in de gelegenheid 

dit te herstellen. De inspecteur geeft 

hierbij een termijn van ten minste zes weken. 

De volgende twee voorwaarden liggen hieraan 

ten grondslag: aan de overige voorwaarden van 

de artikelen 38n tot en met 38q van de Wet op de 

loonbelasting is volledig voldaan, bij afkoop van 

het PEB is tijdig en volledig voldaan aan de wettelijke 

verplichting tot het indienen van de aangifte 

loonheffingen en het afdragen van de ter zake van 

de afkoop verschuldigde loonheffingen. 

ONTBREKEN MEDEONDERTEKENING 

De DGA krijgt van de Belastingdienst de gelegenheid 

om een (gewezen) partner alsnog te laten 

ondertekenen als blijkt dat deze medeondertekening 

ontbreekt. Hiervoor is een termijn van ten 

minste zes weken gegeven. Dit geldt ook voor informatieformulieren 

die zijn of worden aangeleverd 

volgens de in de vorige paragraaf beschreven 

goedkeuringen. Het aangevulde en medeondertekende 

informatieformulier treedt met terugwerkende 

kracht in de plaats van het eerder aangeleverde 

informatieformulier.. n 


PERMANENT ACTUEEL 

De Wet Herziening van beslag- en 

executierecht is sinds 1 oktober 2020 

gefaseerd in werking getreden. 

Wft Consumptief krediet 

Herziening beslag- 

en executierecht 

De wet heeft ten doel om te voorkomen 

dat mensen met schulden onder het bestaansminimum 

terechtkomen. Daarnaast 

moet het beslag- en executierecht 

efficiënter en eenvoudiger worden gemaakt en er 

moet worden voorkomen dat een beslag puur als 

drukmiddel wordt gebruikt. 

EERSTE FASE 

Er mag geen beslag meer worden gelegd op roerende 

zaken (zoals de inboedel of een auto) als 

de kosten van de verkoop hoger zijn dan de opbrengsten. 

Kleding, levensmiddelen en andere 

zaken die iemand nodig heeft voor zijn persoonlijke 

verzorging en de algemene dagelijkse levensbehoeften, 

mogen in beginsel niet meer in beslag 

worden genomen. Het zijn zaken die over het algemeen 

weinig waarde vertegenwoordigen. Op 

humanitaire gronden mag geen beslag worden 

gelegd op bepaalde zaken van minderjarige kinderen 

van de schuldenaar, gezelschapsdieren en 

zaken van hoogstpersoonlijke aard. Roerende zaken 

die een schuldenaar redelijkerwijs nodig heeft 

voor de verwerving van de noodzakelijke middelen 

van bestaan of voor zijn scholing of studie, 

vallen ook onder het beslagverbod. Het beslagverbod 

is alleen van toepassing op zaken die zich 

in de woonruimte van de schuldenaar bevinden. 

Een auto valt daarmee bijvoorbeeld niet onder het 

beslagverbod. Echter kan een auto wel onder een 

andere bepaling van het beslagverbod vallen, bijvoorbeeld 

als een schuldenaar om gezondheidsredenen 

volledig afhankelijk is van zijn aangepaste 

auto. 

TWEEDE FASE 

De tweede fase is ingegaan op 1 januari 2021. Met ingang van die datum is 

een beslagvrij bedrag ingevoerd. Bij een beslag op de bankrekening (bankbeslag) 

wordt nu een deel van het tegoed vrijgehouden. De hoogte van het beslagvrije 

bedrag verschilt per leefsituatie. Dit kennen we al van het beslag op 

loon of een uitkering, waarbij een beslagvrije voet wordt gehanteerd. Hiermee 

moet worden voorkomen dat de regeling van de beslagvrije voet wordt 

doorkruist, doordat er beslag wordt gelegd op de bankrekening van de schuldenaar 

in plaats van op het loon of de uitkering zelf, puur om de beslagvrije 

voet te omzeilen. 

DERDE FASE 

De derde fase is ingegaan op 1 april 2021. Deze fase maakt het mogelijk om 

een administratief beslag te leggen op motorrijtuigen en aanhangwagens. 

Hierdoor wordt het in beslag nemen van een auto of aanhanger efficiënter. 

Zo kan de deurwaarder nu beslag leggen op een motorrijtuig of aanhanger 

na inzage in het kentekenregister en hij hoeft het voertuig of de aanhanger 

niet meer daadwerkelijk te zien. Het is ook niet meer mogelijk om een voertuig 

of aanhanger na een beslag snel over te schrijven op een andere naam, 

omdat het beslag in het kentekenregister wordt vermeld. n 

PERMANENT ACTUEEL. OMDAT HET MOET. 

Heeft u inhoudelijk klantcontact? Dan heeft u ook de verplichting om 

Permanent Actueel te zijn. Met de rubriek ‘Permanent Actueel’ in VVP 

helpen wij u op weg. Wij brengen verschillende actualiteiten onder de 

aandacht. Wat zijn de ontwikkelingen in de branche, toegespitst op uw 

vakgebied? Aan bod komen wetswijzigingen, nieuwe regelingen en aandachtspunten 

binnen het Wft-vakbekwaamheidsstelsel. Even lezen en 

u bent weer op de hoogte. De rubriek wordt verzorgd door de Vakredactie 

van Lindenhaeghe. Wilt u op een van de onderwerpen reageren? Mail 

uw reactie naar contact@lindenhaeghe.nl. 

Powered by 


PURPOSE 

Op dit moment is het biedingssysteem in de woningmarkt 

ondoorzichtig en zelfs een beetje dubieus. Zowel kopers als 

verkopers hebben baat bij meer transparantie en regels. 

Maak biedingen in woningmarkt 

transparant 

TEKST HERGEN DUTRIEUX, VIISI HYPOTHEKEN 

Degin maart betoog econoom Wouter Weijand in het FD dat als we 

het vertrouwen in de woningmarkt willen opvijzelen, een transparant 

biedingssysteem nodig is. Bij de verkoop van zijn eigen woning 

had hij ervaring met een schimmig biedingsproces en makelaars 

die onderling informatie toespelen om elkaar te bevoordelen. Zijn dochter, die 

vergeefs op een huis had geboden, kreeg zelfs te horen dat zij zonder makelaar 

kansloos was. Allemaal niet in het voordeel van consumenten. Voorkennis 

en onderling handjeklap ondermijnen het vertrouwen in de woningmarkt, 

stelt Weijand terecht. Ik postte zijn artikel op LinkedIn en kreeg – ondanks 

mijn bescheiden bereik – veel duimpjes en applaus. Kennelijk leeft dit thema 

meer dan ik vermoedde. 

GELIJKE KANSEN 

Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik me erover verbaas dat er rond een 

woningtransactie zo weinig transparantie is. Ga maar na: bij het afsluiten van 

een hypotheek geldt al enige jaren een verregaande transparantieverplichting. 

Tevens is de Mortgage Credit Directive ingevoerd, die het financieringsproces 

van tevoren duidelijk maakt. Ook het provisieverbod illustreert de verbeterde 

transparantie die de afgelopen jaren werd doorgevoerd in de hypotheekmarkt. 

Doel van al deze aanpassingen is dat het proces eerlijk verloopt. Dat zou 

ook moeten gebeuren met het biedingssysteem. Bij een gelijkwaardig bod 

hebben kopers in principe gelijke kansen op dezelfde woning. Een transparant 

koopproces kan dit bevorderen. Een ding is zeker: handjeklap tussen makelaars 

onderling is niet eerlijk. 

‘Dit is geen 

oproep om 

makelaars te 

boycotten’ 

GESTANDAARDISEERD BOD 

Dit is geen oproep om makelaars te boycotten. 

Integendeel. Kundige makelaars zijn van waarde 

bij een aan- en verkoopproces. Maar tegelijkertijd 

mag je voor toegang tot de woningmarkt niet van 

hen afhankelijk zijn. Bij Viisi raden wij onze klanten 

meestal wel aan een aankoopmakelaar in te 

schakelen. Dit draagt namelijk bij aan de geloofwaardigheid. 

En een geloofwaardig bod is voor 

de verkoper belangrijk. Het voorkomt nare verrassingen. 

Een bewijs van financiering van een hypotheekadviseur 

draagt ook bij aan de geloofwaardigheid. 

Makelaars gaan we dus niet boycotten. Maar 

wat moet er dan wel gebeuren? Ik pleit voor objectieve 

criteria voor een gestandaardiseerd bod. 

Denk aan: 

– hoogte koopprijs 

– wel/geen financieringsvoorbehoud + voorwaarden 

– wel/geen voorbehoud bouwkundige keuring 

– datum levering 

– wel/geen financieringscertificaat aangeleverd 

– naam aankoopmakelaar indien van toepassing 

In de eerste ronde selecteert de verkoper een 

voorlopige winnaar en is hij/zij verplicht de objectieve 

criteria van het bod kenbaar te maken. In de 

tweede ronde mag iedereen een finaal bod uitbrengen. 

De verkoper selecteert een finale winnaar. 

Ook hiervan wordt de uitkomst gedeeld. 

Voor kopers zou deze transparantie heel fijn zijn. 

Zo weten zij achteraf altijd wat het winnende bod 

was. En ook voor verkopers is een dergelijk doorzichtig 

proces welkom. Geen gefilterde informatie 

van een verkoopmakelaar, maar objectieve data. 

Op basis hiervan kun je – samen met je verkoopmakelaar 

– een weloverwogen en eerlijke keuze 

maken. Na de transactie zijn de data reproduceerbaar 

en toegankelijk net zoals huidige woningdata 

bij het Kadaster. 

Gaat deze innovatie vanuit de makelaarsbranche 

zelf komen? Ik vrees van niet. Wat mij betreft 

komt er daarom een neutrale, externe toezichthouder 

die een eerlijk koopproces afdwingt. n 


INKOMEN 

Wat is het geheim van minder verzuim in 

coronatijd? Het is ons gelukt door het anders 

aan te pakken. Met actieve aandacht 

voor onze relaties en heldere communicatie 

als belangrijkste voorwaarden. 

Minder verzuim in coronatijd 

TEKST ANGELO WIEGMANS 

Het zal je niet verbazen als ik je vertel dat 

het verzuim stijgt. Het is historisch hoog 

zelfs, als we de statistieken mogen geloven. 

Corona en de coronamaatregelen 

zullen daar een grote invloed op hebben. Recent 

spraken wij hierover met enkele verzekeraars. Een 

beetje onverwacht kregen we flinke complimenten. 

Het verzuim in onze portefeuille bleek helemaal 

niet zo hoog. Het steekt gunstig af bij andere 

portefeuilles. Ook het rendement in onze portefeuille 

ontwikkelt zich nog steeds goed. De verzekeraars 

waar wij contact mee hebben, vroegen 

ons te verklaren hoe wij er kennelijk in geslaagd 

zijn onze verzuimcijfers zo goed te houden. 

Ik kan je vertellen wat wij anders gedaan hebben. 

Na de eerste persconferentie nu een jaar 

geleden, hebben we direct onze klanten geïnformeerd. 

Daarbij hebben we aandacht besteed aan 

de steunmaatregelen en aan de vragen welke de 

werkgevers zouden kunnen krijgen in verband 

met een ziekmelding in relatie tot corona. Alle 

branches welke hard geraakt werden, hebben we 

gebeld om ze te informeren en vragen te beantwoorden. 

We merkten dat onze aanpak werd gewaardeerd. 

GESPREKSPARTNER 

We hebben ons een positie verworven als gesprekspartner. 

Zo kregen we ook veel vragen over verzuim 

in relatie tot corona. Met de ondernemer 

zochten we naar mogelijkheden en oplossingen 

buiten het verzuimtraject om. Immers hadden 

medewerkers vaak serieuze problemen, doch waren 

ze niet arbeidsongeschikt. We hebben alle vragen 

gebundeld en gepubliceerd op een speciale 

Angelo Wiegmans is 

raadgever voor werkgevers 

en specialist op 

het gebied van verzuim. 

Vanuit Bedrijf Plus en 

Qees helpt hij werkgevers 

bij problemen in 

verzuimdossiers, organisatievraagstukken, 

bezwaarprocedures 

UWV, WGA-herbeoordelingen 

en het maken 

van de afweging ERD 

WGA en Ziektewet. 

sectie op de website. Vragen uit de praktijk. Antwoorden 

uit het vak. 

Een categorie die vaak aan de orde kwam: wat 

doe je bijvoorbeeld als je medewerker verkouden 

is en niet komt werken. Of: wat doe je als je kind 

naar huis wordt gestuurd met een snotneus en 

je werknemer ‘dus niet kan komen werken’? Ga in 

elk geval in gesprek en kijk of er andere mogelijkheden 

zijn, was dan een veelgebruikt antwoord. 

Kan de medewerker thuiswerken of op een andere 

moment het werk inhalen? Daarbij denken wij 

zo veel mogelijk mee met onze werkgevers op de 

inzetbaarheid van het personeel. Als het dan eens 

moeilijk wordt hebben we onze raadgevers, die 

met de werkgever kunnen meedenken over de reactie 

of antwoorden richting werknemer. 

We bleven naast onze werkgevers staan. Juist 

als we de medewerker niet ziek konden melden. 

Want als verzekeraar en arbodienst niets voor 

werkgever en medewerker kunnen beteken (want 

niet arbeidsongeschikt) is het probleem voor 

werkgever en medewerker niet verholpen. Integendeel. 

Het probleem bleef levensgroot op het 

bord van werkgever liggen. Als je op dat moment 

met praktische oplossingen komt, win je het vertrouwen 

van de ondernemer. En uiteindelijk ook 

van de medewerker. Het eerlijke verhaal wordt gewaardeerd. 

We gaan verder. In het komende halfjaar gaan we 

de werknemer veel meer verantwoordelijkheid 

geven voor zijn eigen inzetbaarheid. Van controle 

naar bevlogenheid. Ook in dit traject zal communicatie 

weer belangrijk zijn. Gelukkig zijn we volwaardig 

gesprekspartner van onze werkgevers. n 


ESSENTIËLE VAARDIGHEDEN 

Als je wilt blijven spelen In de wereld van het oneindige spel 

schreef ik in mijn vorige artikel dat je vijf essentiële vaardigheden 

nodig hebt: een goede zaak, een vertrouwensteam, leren van waardige 

rivalen, existentiële flexibiliteit en moed om te leiden. In dit artikel 

lees je over de vaardigheid ‘het inzetten voor een goede zaak’. 

Zet je in voor een goede zaak 

TEKST JELLE BARTELS, NEXT STEP FACTORY 

Een goede zaak is een specifiek toekomstbeeld 

om te verwezenlijken. Je schetst een 

toekomstige situatie die zo aantrekkelijk 

is dat mensen er veel voor over hebben 

om dat toekomstbeeld tot werkelijkheid te maken. 

Waar de doelen in een eindig spel een snelle 

kick geven (bijvoorbeeld het behalen van targets 

of een promotie) kunnen we dit niet jarenlang 

vasthouden. De vreugde van het winnen in een 

eindig spel is al snel voorbij: targets worden verhoogd 

en de promotie went alweer snel. Door je in 

te spannen voor een goede zaak dan krijgt je werk 

en leven meer betekenis en voel je je voldaan. 

Een goede zaak is toekomstgericht. Het vertelt 

ons iets over de wereld waarin we hopen te leven 

en waaraan we bij willen dragen. Je kunt bijdragen 

aan meerdere goede zaken. Of je aansluiten 

bij een goede zaak van een ander. Het is nog niet 

concreet en geeft alle ruimte om er eindeloos aan 

te kunnen werken en continu bij te kunnen schaven. 

Je kunt een goede zaak zien als het ideale 

huis dat je wilt neerzetten. Het is nooit af, maar 

het wordt stukje bij beetje steeds meer zichtbaar. 

Het geeft richting aan ons werk, het inspireert en 

betreft niet alleen jezelf maar ook toekomstige 

generaties. 

POSITIEF EN OPTIMISTISCH 

Met vijf criteria kunt je eenvoudig testen of jij een 

‘goede zaak’ hebt: 

– het is ergens vóór: positief en optimistisch; 

– inclusief: open voor ieders bijdrage; 

– dienstgericht: primair gericht op het voordeel 

van anderen; 

‘Een goede 

zaak is 

toekomstgericht’ 

– veerkrachtig: bij politieke, technologische en 

culturele veranderingen; 

– idealistisch: groots, stoutmoedig en nooit voltooid. 

Soms valt een goede zaak je in, maar vaker zien 

we dat we in een goed gesprek met collega’s en 

klanten langs de weg van ‘toegevoegde waarde’ 

gaan begrijpen wat onze goede zaak is. Door 

aan een klant te vragen wat we als waarde leveren 

(bijvoorbeeld inzicht, keuzevrijheid, het heft in 

handen) kunnen we gaan nadenken wat dat betekent 

als we daarmee de hele wereld helpen (iedereen 

begrijpt zijn eigen financiële situatie of iedereen 

heeft een gezonde financiële huishouding). 

Neem je team bij de hand, interview klanten 

en ga na welke individuele toegevoegde waarde 

je hebt geleverd en wat dit betekent als je de kans 

zou krijgen om dat voor de hele wereld te doen. 

Grote kans dat je dan een inspirerende ‘goede 

zaak’ kan formuleren! n 


DUURZAAMHEID 

Snel handelen door het nieuwe kabinet 

is gewenst om onze wereld leefbaar 

te houden. Maar ook wij kunnen 

een steentje bijdragen. 

Voor of na corona? 

TEKST PAUL BURGER, MVO-ADVISEUR 

BIJ ANSVARIDÉA 

Terwijl ik dit artikel schrijf, ben ik herstellende van corona. Ik had het 

flink te pakken, had blijkbaar te weinig zuurstof, was snel moe maar 

voelde me verder prima. Met nadenken, navelstaren en de verkiezingen 

volgen verstreken de dagen. Elke dag voelde ik me een stukje beter. 

Elke dag dacht ik meer te begrijpen van wat er allemaal is veranderd en 

hoe de kiezers en Den Haag daarop reageren. 

Eén op de zes stemmers gelooft blijkbaar dat de door de overheid gestelde 

maatregelen rondom corona onnodig zijn of dat de milieuproblemen 

dusdanig meevallen dat we onze levensstijl niet hoeven te veranderen. Onzin 

allemaal, gewoon doorgaan zoals we gewend waren, lijkt het credo. Ik hoop 

oprecht dat deze mensen gelijk hebben. 

De overige vijf kiezers stemden op partijen die allemaal aangeven dat 

doorgaan op de oude manier geen optie meer is. De snelheid en urgentie van 

de te nemen maatregelen verschillen per partij, maar de neuzen staan min 

of meer noodgedwongen dezelfde kant op. Onze jongeren (tot 35 jaar) geven 

hierbij doorgaans de voorkeur aan partijen die voorop lopen in het nemen 

van maatregelen. De Urgendazaak en het stikstofarrest in 2019 zorgden 

niet alleen voor een vermindering van de maximumsnelheid maar maakten 

helaas ook dat grote delen van onze samenleving krakend tot stilstand kwamen. 

Corona, vooralsnog en hopelijk de hekkensluiter, dwingt ons sinds vorig 

jaar tot het nemen van nog meer maatregelen 

die echt impact hebben op onze manier van leven. 

We zijn het zat maar realiseren ons ook dat zowel 

de stikstof-, de CO2 -problematiek en de coronapandemie 

het gevolg zijn van niet duurzaam en 

te veel menselijk handelen en dat we dit uit eigen 

belang wel moeten veranderen. 

AANPAKKEN! 

Ik kan er misschien een beetje naast zitten, maar 

wist u dat de wereldbevolking sinds het begin van 

onze jaartelling met ongeveer factor 50 gegroeid 

is? En dat de mondiale uitstoot van broeikasgassen 

in 2018 ongeveer 57 procent hoger was dan in 

‘Bijdrage 

leveren door 

duurzaam te 

verzekeren en 

te financieren’ 

1990? Dit, terwijl we juist terug moeten naar 40 

tot 50 procent van de uitstoot uit 1990 om binnen 

de klimaatdoelen uit Parijs van een maximale 

stijging van 1,5 tot 2 graden te blijven. Dat er in 

2017 wereldwijd 4,1 miljard mensen op het vliegtuig 

stapten en dat dit een toename was van 7,1 

procent ten opzichte van 2016? Dat Nederland als 

tweede landbouwexportland ter wereld en als 

nummer zestien op de lijst van dichtstbevolkte 

landen haar biodiversiteit in 2010 zag krimpen tot 

vijftien procent van wat we ooit hadden? 

Ik hoop dat als dit artikel uitkomt het nieuwe 

kabinet geformeerd is en de noodzakelijke hervormingen 

snel doorvoert en hiermee de juiste 

kaders schept. Want er is haast geboden. Maar 

onze regering kan het niet alleen, als bedrijfsleven 

moet wij anticiperen door duurzame innovatie 

mogelijk te maken en in ons geval duurzaam te 

verzekeren en te financieren. Door schades zoveel 

mogelijk te voorkomen en duurzaam te herstellen. 

Zodat we diezelfde kiezers ondersteunen en faciliteren 

dat ze duurzaam kunnen leven, consumeren 

en consuminderen. Om dit voor elkaar te krijgen 

is het van belang dat ook al onze neuzen dezelfde 

kant op staan. Dus geen geneuzel graag, maar 

aanpakken! n 

KANSEN BIJ VERDUURZAMING 

In de rubriek ‘Duurzaamheid’ onderzoeken Björn 

Jalving en Paul Burger van Turien & Co. kansen 

voor financieel adviseurs bij verduurzaming. 

Reacties zijn welkom op bjalving@turien.nl. 


KLANTGERICHTHEID 

De feedback van klanten is de brandstof van iedere organisatie. 

En het mooie is, deze feedback is er altijd en 

daarmee een duurzame energiebron. Het komt gevraagd 

en ongevraagd, in kwalitatieve en kwantitatieve reviews. 

Het is de kunst al deze feedback voor je organisatie te laten 

werken. Hoe doe je dat? 

Energie van klanten 

TEKST SONJA STALFOORT, PUURKLANT 

de Nederlanders vindt 63 procent dat organisaties niet goed 

luisteren naar de wensen van de klant”, komt uit klant-energiek 

onderzoek uitgevoerd door MSI-ACI Europe bv. Dat is een 

“Van 

teleurstellend resultaat in een tijd waarin veel bedrijven bezig 

zijn de klant centraal te zetten en waarin klantgerichtheid een must is om 

toekomstbestendig te ondernemen. Luisteren naar de klant, the voice of the 

customer, blijkt in de praktijk nog niet zo eenvoudig. De feedback van klanten 

komt in vele verschillende vormen; van verkoopcijfers, klachten, vragen, review, 

trends tot klantonderzoek. Vaak zijn er in een organisatie wel veel cijfers 

aanwezig, maar ontbreekt een overzicht van de vragen die via de mail of 

telefoon binnenkomen. En juist die feedback is heel waardevol. Medewerkers 

met veel klantcontact zouden een actieve rol moeten spelen in het doorgeven 

van de klantsignalen. 

KLANTFEEDBACK 

Al deze feedback vangen is al klus en dan moet 

het nog gestructureerd worden. Aan een excellsheet 

met heel veel cijfers heb je niets als je het 

niet kunt interpreteren. Als je een groot deel van 

de feedback hebt weten te vangen en te structuren, 

begint de moeilijkste uitdaging; transformeren. 

Dit betekent de échte klantinzichten uit alle 

feedback halen. Voor groot intermediair heb ik 

een keer onderzoek gedaan wat de zakelijke relaties 

belangrijk vonden. In de top 5 stond de bereikbaarheid 

van de organisatie die slechts tot 17.00 

uur was. Terwijl veel ondernemers ‘s avonds de administratie 

en ook verzekeringszaken deden. Toen 

we verder vroegen met welke vragen ze dan zaten, 

ontstond een heel ander klantinzicht. Er was 

behoefte aan een goed verzekeringsoverzicht en 

de betaalde premies en de huidige mijnomgeving 

‘Klantfeedback 

is de brandstof 

van iedere 

organisatie’ 

bood onvoldoende inzicht. Dat was de hoofdreden 

om ’s avonds contact te willen hebben met de 

adviseur. Het eerste project werd dus de mijnomgeving 

optimaliseren en niet de openingstijden 

verruimen. 

BRANDSTOF 

Klantfeedback is de brandstof van iedere organisatie 

en als je deze op de juiste wijze weet te 

vertalen naar verbeteringen, ontstaat er energie. 

Klanten voelen zich begrepen en medewerkers 

voelen zich gehoord. Klantfeedback draait continu 

om de vraag ”waarom”. Kleine kinderen doen niet 

anders dan deze vraag stellen en als volwassenen 

vergeten we nog wel eens door te vragen. Klantfeedback 

draait ook om een samenspel tussen 

klanten, medewerkers en de organisatie. Een continu 

dialoog en feedback op de feedback zijn randvoorwaarden 

om een continu verbeterende organisatie 

te worden. Ga op regelmatige basis met 

medewerkers én klanten in gesprek en probeer de 

data op de juiste wijze te interpreteren. Hang een 

(digitaal) bord op waar medewerkers klantsignalen 

en ideeën kunnen opplakken. Als je je focust 

op het écht begrijpen van klanten volgen de klantgerichte 

oplossingen bijna vanzelf. n 

Sonja Stalfoort is expert in klantbeleving en auteur 

van het boek ‘De klant-energieke organisatie’. 

Zij kent de financiële sector als geen ander en was 

werkzaam onder bij ARAG. 


In 2007 komen twee fietsers met elkaar in botsing. Het slachtoffer 

loopt daarbij blijvend letsel aan zijn linkerknie op. Door het letsel 

moet zijn huis ingrijpend worden aangepast. Dit blijkt niet mogelijk, 

het slachtoffer moet verhuizen. De veroorzaker van het ongeval 

is verzekerd bij Univé. Moet Univé financieel bijspringen bij het 

kopen van een passend, maar duurder huis? 

Gedwongen verhuizing? 

TEKST MAYA SPETTER, SPETTER ADVOCAAT & MEDIATOR 

Als gevolg van het knieletsel maakt het slachtoffer in huis gebruik 

van krukken en een rollator. Buitenshuis van een rolstoel en/of 

scootmobiel. Het gebruik van de krukken en de rollator is echter fysiek 

belastend en het zou beter zijn als slachtoffer in huis een trippelstoel 

zou gebruiken. Hiermee kan hij zich gemakkelijk door het huis verplaatsen. 

De huidige woning van het slachtoffer is daarvoor niet geschikt. 

VERHUIZING NOODZAKELIJK? 

Partijen vragen een ergotherapeut om te onderzoeken of de huidige woning 

aangepast kan worden zodat deze wel rolstoelgeschikt wordt. En als dat niet 

mogelijk is, wat dan een passend alternatief kan zijn. De ergotherapeut heeft 

een onafhankelijk rapport opgemaakt. Daarin staat dat de woning waar het 

slachtoffer nu woont niet rolstoeltoegankelijk te maken is. Verhuizen is de 

enige optie. 

Daarnaast heeft de ergotherapeut onderzocht welke woningen wel passend 

(te maken) zijn. Dergelijke woningen zijn ongeveer € 300.000 duurder 

dan het budget van het slachtoffer toelaat. 

STANDPUNT PARTIJEN 

Het slachtoffer vindt dat Univé hem in staat moet 

stellen een passende of aan te passen woning te 

kopen. Hij moet zoveel mogelijk in de situatie worden 

gebracht zoals die was voor het ongeval. Daarom 

kan van hem niet worden gevraagd dat hij genoegen 

neemt met een verhuizing naar een appartement. 

Hij had immers een woning met een tuin. 

Univé wijst de verzoeken van het slachtoffer 

af. De man moet inderdaad verhuizen, maar Univé 

vindt verhuizing naar een appartement een passend 

alternatief. Dit kan het slachtoffer zelf financieren. 

Univé vindt het dan ook niet redelijk dat 

zij moet bijdragen aan de aankoop van een duurder 

huis. 

‘Het slachtoffer 

hoeft geen 

genoegen te 

nemen met wat 

de verzekeraar 

de beste 

oplossing vindt’ 

Partijen komen er niet uit. Het slachtoffer begint 

met zijn letselschade advocaat een deelgeschilprocedure. 

VERHUIZEN VAN EEN WONING MET TUIN NAAR 

EEN APPARTEMENT? 

Verhuizen naar een appartement is ook volgens 

de rechtbank geen passend alternatief. De rechtbank 

overweegt het volgende: 

‘’De rechtbank stelt voorop dat Univé de schade 

die [verzoeker] door het ongeval lijdt volledig 

moet vergoeden. Dit uitgangspunt volgt uit het arrest 

van de Hoge Raad van 5 december 2008 (NJ 

2009/387). In dit arrest heeft de Hoge Raad beslist 

dat een benadeelde in een situatie moet worden 

gebracht die zoveel mogelijk vergelijkbaar is met de 

situatie zoals die zou zijn als het ongeval niet zou 

zijn gebeurd, en dat dat leidend is bij het vaststellen 

van de hoogte van de schadevergoeding.’’ 

Het slachtoffer woont momenteel in een 2-onder-1-kapwoning 

met tuin. De rechtbank is het 

met het slachtoffer eens dat verhuizing naar een 

appartement geen passend alternatief is. Het 

zou een verslechtering van zijn woonsituatie zijn. 

Het slachtoffer heeft recht op een gelijkwaardige 

woonsituatie, in dit geval een woning mét tuin. 

VERGOEDING VAN DE SCHADE 

Univé moet de schade vergoeden die het slachtoffer 

lijdt. Partijen zijn het er over eens dat het 

slachtoffer een andere woning moet kunnen kopen. 

Wanneer het slachtoffer financieel gezien 

niet in staat is een andere woning te kopen, zal 


LETSELSCHADE 

Univé in dat tekort moeten voorzien. Hoe dient 

Univé dat te doen? De rechtbank stelt voor dat 

Univé garant staat voor het gedeelte van de koopsom 

waarvoor het slachtoffer zelf geen hypothecaire 

lening kan krijgen. 

VERREKENING VAN VOORDEEL? 

Univé doet ook een beroep op voordeelsverrekening. 

De rechtbank is het met Univé eens dat als 

het slachtoffer eigenaar wordt van een duurder, 

groter huis, dat een voordeel kan opleveren. ‘’Door 

de eigendom van een duurder huis neemt zijn vermogen 

toe, maar daarvan geniet hij pas daadwerkelijk 

voordeel als hij het huis verkoopt of er op een 

andere manier financieel voordeel aan ontleent.’’, 

oordeelt de rechtbank. “Of en wanneer dat zo zal 

zijn en welk bedrag daarmee gemoeid zal zijn is 

niet op voorhand vast te stellen. De prijzen van huizen 

fluctueren immers en een waardestijging of 

-daling is niet goed te voorspellen.” 

Verrekening van mogelijk voordeel door een 

toename van het vermogen van het slachtoffer is 

nu niet redelijk. Het letselschadeslachtoffer hoeft 

geen genoegen te nemen met wat de verzekeraar 

de goedkoopste of beste oplossing vindt. n 

MAYA SPETTER 

Sinds 1990 is Maya 

Spetter advocaat en 

na een aantal jaren 

heeft zij zich gespecialiseerd 

in letselschade 

en aansprakelijkheidsrecht. 

Na jarenlang 

bij grote kantoren te 

hebben gewerkt, is zij 

negen jaar geleden 

haar eigen kantoor in 

Amersfoort begonnen. 

Zij is één van de 

weinige advocaten in Nederland die gespecialiseerd is in de juridische afwikkeling 

van vliegtuigongevallen. Zo maakte zij deel uit van het kernteam 

van advocaten dat de slachtoffers van de ramp met Turkish Airlines bijstond 

en maakt zij deel uit van het Rechtsbijstandsteam MH17. Zij trad op 

in de schadeafwikkeling met Malaysia Airlines en staat nu een grote groep 

nabestaanden bij in de strafzaak tegen vier verdachten en in een procedure 

bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. 

Zij treedt alleen voor slachtoffers van ongevallen op en is lid van de 

specialisatieverenigingen van letselschade advocaten LSA, ASP en Peopil. 

Meer informatie: www.spetteradvocaat.nl 


In de jaren 2017 t/m 2019 hebben ruim 50.000 DGA’s hun 

pensioenregeling in eigen beheer omgezet naar de Oudedagsverplichting 

eigen beheer (ODV). Uiterlijk vanaf 

datum ingang AOW dient de DGA zijn opgebouwde ODVreserve 

vanuit de BV in 20 jaar uit te keren. 

De ODV, een adviesgevoelige 

voorziening 

TEKST PIETER VAN DEUDEKOM 

Voordat dit moment aanbreekt, is het verstandig als de DGA samen 

met zijn adviseur bespreekt wat alle opties zijn, want een aantal 

goede alternatieven is bij hem vaak niet bekend. Een belangrijke afweging, 

die gemaakt moet worden, is de volgende: 

Dient de ODV-uitkering daadwerkelijk vanuit de BV te worden gedaan of 

heeft het de voorkeur het opgebouwde ODV-kapitaal naar een externe partij 

over te dragen? 

UITKERING VANUIT DE BV 

De regels hiervoor zijn vrij strikt; de ODV-uitkering moet uiterlijk vanaf de 

AOW-ingangsdatum starten en met een vaste looptijd van 20 jaar worden 

uitgekeerd. 

Op zijn vroegst start de uitkering vijf jaar voor de AOW-ingangsdatum, 

dan is de looptijd overigens ook 5 jaar langer. Afhankelijk van het u-rendement 

vindt er jaarlijks een kleine aanpassing plaats. 

OVERHEVELING 

Indien het ODV-kapitaal wordt overgeheveld naar een bancaire lijfrente of 

een beleggingslijfrente, zijn de regels veel flexibeler. De belangrijkste zijn: 

– De looptijd van de uitkering (binnen fiscale grenzen) is van 5 tot 20 jaar; 

ook langer is mogelijk. 

– De ingangsdatum van de uitkering is uiterlijk 5 jaar na de AOW-ingangsdatum. 

– Het gehele overgedragen ODV-kapitaal wordt inclusief behaald rendement, 

volledig aan de DGA, en bij diens overlijden aan de erfgenamen, 

uitgekeerd. 

Het is de vraag of het verstandig is het ODV-kapitaal ook in de uitkeringsfase 

in de BV te houden. De volgende argumenten kunnen een rol spelen om het 

ODV-kapitaal over te hevelen naar een externe partij: 

1. De gepensioneerde DGA wil op termijn van zijn BV af. 

2. De DGA wil doorwerken na de AOW-gerechtigde leeftijd . 

3. De DGA wenst de ODV in een kortere periode 

dan 20 jaar uit te laten keren. 

4. De DGA heeft behoefte aan meer flexibiliteit 

in zijn uitkering. 

5. De BV heeft een negatief eigen vermogen en 

de wens snel te liquideren. 

1. De gepensioneerde DGA wil op termijn van 

de BV af 

Menig DGA wil na het ondernemerschap de BV 

nog even aanhouden, om deze uiteindelijk op te 

heffen. Belangrijke overweging naast het kostenaspect 

is, dat de DGA de eigen financiële situatie 

van de oude dag overzichtelijk wil krijgen 

en vereenvoudigen, zeker met het oog op de toekomstige 

nalatenschap. De mogelijkheid, dat de 

BV vererft vindt men in de regel geen aantrekkelijk 

idee. 

De ODV-verplichting blokkeert de optie van 

opheffen van de BV, waardoor de BV nog tot 20 

jaar na de AOW-leeftijd moet worden voortgezet. 

N.B. Uiterlijk tot 5 jaar na de AOW-datum kan, 

met toestemming van de belastingdienst, de uitkerende 

ODV worden overgeheveld naar een externe 

partij. 

2. De DGA wil doorwerken na de AOW-gerechtigde 

leeftijd 

Fiscaal kan de samenloop van de ODV-uitkering 

en het verplicht doorbetalen van een salaris, op 

bezwaren stuiten. De doorwerkende DGA zal minimaal 

een zakelijk loon moeten doorbetalen, en 


DOELBELEGGEN 

Pieter van Deudekom: 

‘Adviseur speelt 

belangrijke rol.’ 

zijn AOW en soms andere aanvullende pensioenen zijn dan ook al ingegaan. 

Hiermee wordt de ODV vaak in de hoogste schijf belast, terwijl als het inkomen 

uit arbeid stopt, de ODV-uitkering (fiscaal) meer welkom is. Het ODV-kapitaal 

overdragen in de eerder genoemde lijfrente producten geeft nog 5 jaar 

respijt, voordat er moet worden uitgekeerd. 

3. De DGA wenst de ODV in een kortere periode dan 20 jaar uit te laten 

keren 

Indien het opgebouwde ODV-kapitaal beperkt is, zou het aantrekkelijk kunnen 

zijn een kortere looptijd te kiezen dan 20 jaar. Ook de kosten van het 

aanhouden van een BV voor een relatief lage ODV-uitkering (jaarrekening 

opstellen, loonadministratie, fiscale berekeningen etc.) kan hierbij een rol 

spelen. 

4. De DGA wenst meer flexibiliteit in zijn uitkering 

Naast de optie van een kortere uitkering dan de verplichte 20 jaar, is het mogelijk 

bij de bancaire of beleggingslijfrente, om voor een hoog-laag uitkering 

te kiezen. 

Dus bijvoorbeeld de eerste 10 jaar een uitkering van € 20.000,00 en daarna 

10 jaar een uitkering van € 10.000,00. Deze flexibiliteit kan niet middels 

een uitkering vanuit de BV worden bewerkstelligd. 

Het is niet noodzakelijk om het volledige ODV-kapitaal over te dragen 

naar een externe partij. Het kan zijn, dat de BV niet voldoende liquide is om 

de volledige reserve over te dragen. Ook kan het zijn, dat het de voorkeur 

heeft de ODV in eigen beheer te houden, maar dat de DGA deels wil profiteren 

van een kortere uitkering dan de vereiste 20 jaar. Dan zou een deel voor 

een kortere uitkering naar de externe lijfrente kunnen worden overgedragen. 

5. BV heeft een negatief Eigen Vermogen 

In de situatie, dat onvoldoende vermogen in de BV aanwezig is, om de volledige 

ODV-reserve in 20 jaar uit te keren, kan na goedkeuring van de belastingdienst, 

het aanwezige kapitaal worden afgestort, waarna (binnen de fiscale 

bandbreedte) een uitkering met een eventueel 

kortere looptijd kan worden afgesproken. 

EXTERNE PARTIJEN 

De ODV-verplichting kan worden ondergebracht 

bij verzekeraar, bank of vermogensbeheerder. De 

lijfrente bij de verzekeraar wordt vooral gekozen, 

indien het lang leven risico moet worden afgedekt. 

Bij overlijden van de DGA en de eventuele 

partner stopt de uitkering. 

De fiscale regels voor de bancaire lijfrente en 

de beleggingslijfrente zijn gelijk. De populariteit 

van de bancaire lijfrente is door de lage rentestand 

wat verminderd. 

De beleggingslijfrente is zeker bij een lange 

beleggingshorizon een goed alternatief voor de 

huidige, relatief lage, gegarandeerde uitkering. In 

dat geval moet de DGA bereid zijn om de bijbehorende 

beleggingsrisico’s te nemen. Hij kan alvast 

voorsorteren door het ODV-kapitaal reeds voor de 

uitkeringsperiode over te dragen naar een opbouwende 

beleggingslijfrente-rekening. Hiermee verlengt 

hij feitelijk zijn beleggingshorizon. 

Nieuwe moderne producten worden door de 

vermogensbeheerders ontwikkeld. Welk product 

of producten het beste past, is geheel afhankelijk 

van de persoonlijke situatie van de DGA. En daar 

kunt u als adviseur een belangrijke rol in spelen. n 

Pieter van Deudekom is Senior Pensioenadviseur bij 

Velthuyse • Mulder. 


Met de 

VVP Nieuws App 

dagelijks op de 

hoogte van al 

het nieuws in de 

financiële sector 

De VVP Nieuws App voorziet u van al het verzekerings-, 

hypotheek- en ander financieel nieuws! 

De VVP Nieuws App maakt gebruik van informatie uit 

alle betrouwbare en toonaangevende media zoals het FD, 

de Telegraaf, Adfiz, AFM, Kifid, New Finacial Forum, 

AM en VVP. 

Naast het laatste nieuws biedt de VVP Nieuws App 

onder meer: 

● maximale hypotheek berekenen; 

● boete berekenen; 

● hypotheekcheck; 

● VVP Vacatures Service; 

● vakevents; 

● actuele hypotheekrentes; 

● VVP Ondernemerspanel. 

Download hem nu 

www.vvpapp.nl

NABESTAANDENPENSIOEN 

Enkel nog op risicobasis 

Het tweede pijler nabestaandenpensioen bij overlijden 

vóór pensioendatum gaat op de schop. Adviseurs en verzekeraars 

hameren op het belang de actuariële premie te 

handhaven. 


Tegelijk met het pensioenstelsel wordt het tweede pijler nabestaandenpensioen 

vernieuwd. Het wetsvoorstel dat het kabinet Rutte IV 

ter consultatie voorlegde, kent geen inhoudelijke wijzigingen ten 

aanzien van het partnerpensioen ter dekking van het risico op overlijden 

ná pensioendatum. Conform het advies uit 2020 van de Stichting van 

de Arbeid stelt het wetsvoorstel wel voor dat (fiscaal gefaciliteerd) partnerpensioen 

ter dekking van het risico op overlijden vóór pensioendatum enkel 

nog op risicobasis plaats vindt. Daarnaast zou, eveneens conform het advies 

van de Stichting, een levenslange uitkering 

het uitgangspunt moeten vormen. Wat betreft 

de hoogte van de dekking wordt een ander fiscaal 

maximum voorgesteld, namelijk 50 procent 

van het pensioengevend salaris in plaats van 70 

procent van het te bereiken ouderdomspensioen. 

Voorgesteld wordt verder dat de dekking voortaan 

diensttijdonafhankelijk is. 

Met betrekking tot het wezenpensioen wordt 

voorgesteld de fiscale ruimte voor het wezenpensioen 

voor half wezen te verruimen naar 20 en 

voor volle wezen naar 40 procent van het pensioengevend 

salaris. Naast een fiscaal maximum 

geldt er voor wezenpensioen ook een wettelijk 

maximum tot wanneer het wezenpensioen uitgekeerd 

mag worden. Deze leeftijd is momenteel 30 

jaar. Het wetsvoorstel gaat uit van 25 jaar. 

‘Handhaaf 

de actuariële 

premie’ 

VLAK PREMIEPERCENTAGE ONWENSELIJK 

Verzekeraars en adviseurs pleiten in hun consultatiereacties 

voor behoud van de actuariële premie 

te handhaven. Adfiz: “Uitgangspunt van het wetsvoorstel 

is een leeftijdsonafhankelijke premie voor 

de verschillende pensioenvormen. Een leeftijdsonafhankelijke 

premie is volgens ons goed te hanteren 

voor de opbouw van het ouderdomspensioen 

en het partnerpensioen ná de pensioendatum. 

Voor dekking van het risico van partnerpensioen 

vóór de pensioendatum is een actuariële premie 

voor de hand liggend voor pensioenregelingen 

uitgevoerd door een verzekeraar/PPI. De keuze 

voor de premie kan ook aan marktpartijen worden 

gelaten. Een leeftijdsonafhankelijke premie voor 

het nabestaandenpensioen is wel een begrijpelijke 

keuze voor bedrijfstakpensioenfondsen.” 

Aon: “Normaliter wordt het risiconabestaandenpensioen 

berekend op basis van actuariële 

premies. Als de premie voor iedereen gelijk is en 

het op te bouwen pensioen ook, dan is dit in feite 

een soort doorsneepremie.” 

NN: “Een vlak premiepercentage voor alle 

deelnemers lijkt logisch in navolging van de introductie 

van een vlak premiepercentage voor de 

opbouw van ouderdomspensioen. Maar dat is het 

niet. Dit zou namelijk betekenen dat een herverdeling 

van de vlakke pensioenpremie noodzakelijk 

wordt. Vooral bij contracten met een kleine 

omvang kan deze vlakke premie veel hoger uitvallen 

dan de huidige actuariële premie, en daarmee 

juist leiden tot minder of geen verzekering van 

nabestaandenpensioen. Wij stellen dan ook voor 

de actuariële premie voor nabestaandenpensioen 

te handhaven.” n 


COLUMN 

IN ALLE CORONA- EN VERKIEZINGSGEWELD 

VERDWIJNT ER DE LAATSTE TIJD NOG WELEENS 

EEN THEMA VAN DE RADAR. EÉN VAN DIE 

THEMA’S IS HET PENSIOENAKKOORD DAT 

IN DE ZOMER VAN 2020 WERD GESLOTEN. 

NU KUN JE VAN DIT AKKOORD VAN ALLES 

VINDEN, MAAR FEIT IS DAT ER MET HET 

PENSIOENAKKOORD (NOG) MEER ONZEKERHEID 

SLUIPT IN DE OUDEDAGSVOORZIENING VAN ALLE 

NEDERLANDERS, ÓÓK ALS ER SPRAKE IS VAN EEN 

VERPLICHT PENSIOEN VIA DE WERKGEVER. 

TEKST PEPIJN VAN KLEEF, MONEYVIEW 

Er is een goede reden waarom voor veel 

burgers het opbouwen van pensioen 

een verplichting is. Het pensioen helemaal 

overlaten aan het individu, werkt 

niet. Het is te ver weg (in de tijd) en het 

gaat om zulke enorme bedragen dat 

het menselijke brein hier niet mee kan omgaan. 

Ga maar na. Om 70 procent van een modaal salaris 

(2020: 36.500 euro) aan pensioen bij elkaar te sparen, 

heb je het al snel over drie à vier ton aan pensioenvermogen 

dat op pensioenleeftijd klaar moet 

staan. Een dergelijk bedrag veroorzaakt kortsluiting 

in de hersenen, het is te veel om te bevatten 

en dus ontstaat er vlucht- en uitstelgedrag. 

Het gekke is: een hypotheekschuld aangaan 

van drie à vier ton is geen enkel probleem. Er wordt 

dan alleen de vraag gesteld: wat kost het mij iedere 

maand? 500 à 600 euro aan woonlasten is dan 

geen bezwaar, terwijl datzelfde bedrag opzij zetten 

voor de oude dag toch wel als erg lastig wordt beschouwd. 


MONEYVIEW 

Pensioen- 

(on)vermogen 

ADVIESKOSTEN 

In het verlengde daarvan hebben we te maken met 

nóg een fenomeen dat niet bijdraagt aan de pensioenvreugde: 

dat er betaald moet worden voor hypotheekadvies, 

dat zo maar 1.500 euro kan kosten, is inmiddels 

algemeen aanvaard. Eenzelfde bedrag neerleggen 

voor een advies over het goed regelen van de 

oudedagsvoorziening blijkt een veel groter obstakel 

te zijn. En dat terwijl juist die adviezen met de in het 

nieuwe pensioenstelsel ingebouwde onzekerheid 

meer en meer noodzakelijk worden. 

Daarnaast zijn lang niet alle Nederlanders aangesloten 

bij een pensioenfonds. Deze groep zit al helemaal 

met een dubbel probleem: hun brein overziet 

het niet - ze zijn onbewust onbekwaam – en degene 

die ze het potentiële probleem duidelijk kan maken 

en kan helpen oplossen - de adviseur - komt niet aan 

bod. Omdat datzelfde brein wél ziet dat 1.500 euro érg 

veel geld is. En voor die 1.500 euro krijg je dan ook nog 

eens een advies dat alleen maar nog méér gaat kosten, 

elke maand opnieuw. 

WERKEN TOT JE ER DOOD BIJ NEERVALT 

Er komt met alle recente en toekomstige aanpassingen 

van het pensioenstelsel echt wel een probleempje 

op ons af. In het collectieve brein zit nog steeds 

verankerd dat een pensioen 70 procent van het laatstverdiende 

inkomen is. Dat is al lang niet meer zo en 

het wordt alleen maar minder. Een hele generatie 

gaat straks niet meer kunnen rondkomen en moet 

door blijven werken tot ze er letterlijk dood bij neervallen, 

tenzij er nú geld opzij gaat worden gelegd. Nu 

is de vrijheid om zelf over je eigen toekomst te mogen 

beslissen een groot goed. Dus het staat iedereen ook 

vrij om te beslissen om géén geld opzij te zetten voor 

later. Maar die beslissing moet wel bewust genomen 

worden, op basis van de juiste kennis en de juiste afwegingen. 

En laat het daaraan nu juist ontbreken. 

‘Mijn idee: elke 

Nederlander krijgt op zijn 

dertigste verplicht een 

financieel toekomstadvies’ 

We moeten dus met heel het land van pensioenonvermogen 

naar pensioenvermogen. De vraag is: hoe dan? 

Ik pleit in dat kader voor overheidsingrijpen. Mijn 

idee: elke Nederlander krijgt op zijn dertigste verplicht 

een financieel toekomstadvies, bekostigd door 

ons allemaal samen. Als we hier een budget voor aanhouden 

van 1.000 euro per persoon heb je het over 

ongeveer 230 miljoen euro per jaar. Een schijntje vergeleken 

bij wat het gaat kosten als we de burger ‘onbewust 

onbekwaam’ laten als het gaat om zijn oude 

dag. Want reken maar dat er naar Vadertje Staat gekeken 

gaat worden als de huidige en toekomstige generaties 

er straks achter komen dat er niet veel meer in 

het potje zit dan een armzalig AOW-tje. n

VVP 2-2021

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?