Th&ma Hoger Onderwijs 2021-1

TH MA 5-20
De bijwerkingen van meritocratie
Tolerantie en respect
moeten niet alleen gelden
jegens gender of etniciteit,
maar ook jegens opleiding
blijkt dat wie inzicht heeft in de bevoorrechte positie van
de eigen groep, doorgaans minder negatief staat tegenover
groepen die het minder goed hebben.
Het is duidelijk dat er in het geval van opleidingsgroepen
grote nood is aan een positievere houding tegenover de
groep die onderaan staat. Recent onderzoek met studenten
aan Amerikaanse elite-universiteiten toont dat studenten
die geconfronteerd worden met hun bevoorrechte positie,
gaan claimen dat ze het moeilijk hebben gehad in hun leven,
of dat ze erg hard werken. Het idee dat ze hun positie
‘verdienen’ is hun duidelijk erg dierbaar. Er zal dus een
echte inspanning nodig zijn om het meritocratische idee
af te bouwen, en om studenten ervan te overtuigen dat ze
dankbaar mogen zijn dat ze al zover zijn geraakt, en dat de
samenleving in hen investeert door hen een kwaliteitsvolle
hogere opleiding te laten volgen.
Aan de bestaande beleidsvisies en beleidsplannen over diversiteit
zouden we kunnen toevoegen dat een instelling het
doel heeft een opleidingsgroep te creëren met een tolerante
en respectvolle houding tegenover andere opleidingsgroepen.
Tolerantie en respect zijn vaak belangrijke waarden
voor die instellingen. Ze zouden niet alleen moeten gelden
jegens gender of etniciteit, maar ook jegens opleiding.
Toon Kuppens
is universitair docent aan de faculteit Gedrags- en
maatschappijwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen
38