MaculaVisie 2 2022

Thema
Droge leeftijdsgebonden
maculadegeneratie:
achtergrond en
toekomstperspectief
Geschreven door drs. Francesco Cinque, promovendus en dr. Yara Lechanteur, Radboudumc,
Nijmegen, afdeling Oogheelkunde
Wat is leeftijdsgebonden
maculadegeneratie
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie
(LMD) is de meest voorkomende oorzaak
van slechtziendheid bij ouderen in de
westerse wereld. In de dagelijkse praktijk
wordt veelal gesproken over een droge
en natte variant. Dit artikel gaat over
droge LMD. We onderscheiden hierbij
een vroege en een late vorm. Bij de
vroege vorm zien we, centraal in de
macula, de voor LMD karakteristieke
gelige vlekjes: drusen, ophopingen van
afvalstoffen net onder het netvlies. Deze
drusen kunnen over de tijd uitbreiden
en uiteindelijk kan hierbij onherstelbare
schade ontstaan aan de fotoreceptoren,
de lichtgevoelige cellen van het
netvlies, waardoor deze afsterven.
Op dat moment spreken we van late
(gevorderde) droge LMD, we noemen
dit geografische atrofie. Deze vorm
komt naar schatting voor bij 1% van alle
zeventigplussers (Ref.1).
De atrofie bevindt zich meestal centraal
in het netvlies en neemt geleidelijk in de
loop der jaren toe. Door de afwezigheid
van fotoreceptoren functioneert
het netvlies niet in het gebied met
geografische atrofie. Dit resulteert in
een zwarte vlek (scotoom) in het beeld
van de patiënt. Dit kan met name bij
een zeer centrale lokalisatie leiden tot
ernstig visusverlies en geeft bijvoorbeeld
problemen met lezen en het herkennen
van gezichten.
Vooralsnog is er geen behandeling voor
droge LMD en bij veel patiënten leeft
de vraag welke ontwikkelingen er op dit
gebied zijn.
In dit artikel zullen we een uiteenzetting
geven van de huidige stand van zaken.
Het eerste deel van dit artikel legt de
focus op het complementsysteem, een
onderdeel van ons afweersysteem dat
een hele belangrijke rol speelt bij het
ontstaan van LMD. De laatste jaren is
er veel belangstelling voor klinische
studies die onderzoeken of remming van
het complementsysteem de groei van
geografische atrofie bij droge LMD kan
afremmen. Daar zullen we in het tweede
deel van dit artikel over uitweiden.
LMD is een multifactoriële aandoening
LMD is wat we noemen een
multifactoriële aandoening. Dat wil
zeggen dat er veel verschillende
factoren zijn die een rol spelen
MaculaVisie maart 2022 | 17