You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bruto b<strong>in</strong>nenlands product<br />
(volume; procentuele mutaties jaar op jaar<br />
met 2019 = 100%)<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
-2<br />
115<br />
110<br />
105<br />
100<br />
95<br />
> In <strong>2023</strong> is de bijdrage van de consumptie negatief.<br />
<strong>De</strong> consumptie van huishoudens staat vanaf e<strong>in</strong>d<br />
2022 al onder druk, door het zeer lage vertrouwen,<br />
de hoge prijzen en de afkoelende won<strong>in</strong>gmarkt.<br />
Vanaf 2024 herstelt het consumentenvertrouwen<br />
langzaam weer, neemt de <strong>in</strong>flatie af, en dragen alle<br />
bested<strong>in</strong>gscomponenten weer bij aan de bbp-groei,<br />
behalve de licht negatieve won<strong>in</strong>g<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> 2024.<br />
40<br />
-4<br />
-6<br />
6<br />
4<br />
2<br />
10 12 14 16 18 20 22 24<br />
Groei<br />
Niveau, schaal rechts<br />
> Naar verwacht<strong>in</strong>g is de <strong>in</strong>z<strong>in</strong>k<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de tweede<br />
0<br />
helft van 2022 van korte duur. In de loop van <strong>2023</strong><br />
-2<br />
kan de economie weer langzaam op gang komen,<br />
-4<br />
ondersteund door het overheidsbeleid om de<br />
-6 gevolgen van de energieprijsstijg<strong>in</strong>g op te vangen.<br />
Verwacht wordt dat het bbp <strong>in</strong> het eerste kwartaal<br />
5 Niveau, schaal rechts<br />
van <strong>2023</strong> nog krimpt. Over heel <strong>2023</strong> wordt een<br />
stabilisatie verwacht, met een bbp-groei van 0,8%.<br />
3<br />
In 2024 groeit het bbp weer <strong>in</strong> het trendmatige tempo.<br />
1<br />
-1 Bronnen van groei van het bbp<br />
(procentuele mutaties jaar op jaar en bijdrage <strong>in</strong><br />
-3<br />
procentpunten)<br />
-5<br />
5<br />
3<br />
1<br />
-1<br />
-3<br />
-5<br />
4<br />
3<br />
Uitvoer<br />
Particuliere consumptie<br />
Overheidsbested<strong>in</strong>gen<br />
Bedrijfs<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen<br />
> Over de hele ram<strong>in</strong>gsperiode dragen vooral de<br />
bested<strong>in</strong>gen<br />
2<br />
7<br />
van de overheid positief bij aan de bbpgroei.<br />
1 In 2022 is de groeibijdrage van de particuliere<br />
consumptie nog positief, hetgeen voornamelijk<br />
0<br />
komt door de overloop uit 2021.<br />
-1<br />
-2<br />
4<br />
Groei<br />
<strong>De</strong> 3 branche Werkgelegenheid <strong>in</strong> <strong>2023</strong> | (personen)<br />
Arbeidsaanbod (personen)<br />
Werkloosheidspercentage, schaal rechts<br />
2<br />
Ram<strong>in</strong>g DNB<br />
90<br />
85<br />
115<br />
110<br />
Bron: CBS en DNB.<br />
Ram<strong>in</strong>g DNB<br />
10 12 14 16 18 20 22 24<br />
Bron: CBS en DNB.<br />
Ram<strong>in</strong>g DNB<br />
16 17 18 19 20 21 22 23 24<br />
Invester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> won<strong>in</strong>gen<br />
Voorraadvorm<strong>in</strong>g <strong>in</strong>cl. stat. verschil<br />
Bbp<br />
Bron: CBS en DNB.<br />
Ram<strong>in</strong>g DNB<br />
16 17 18 19 20 21 22 23 24<br />
Uitvoer<br />
Particuliere consumptie<br />
Overheidsbested<strong>in</strong>gen<br />
Bedrijfs<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen<br />
Ram<strong>in</strong>g DNB<br />
10 12 14 16 18 20 22 24<br />
105<br />
100<br />
Invester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> won<strong>in</strong>gen<br />
Voorraadvorm<strong>in</strong>g <strong>in</strong>cl. stat. verschil<br />
Bbp<br />
Bron: CBS en DNB. 9<br />
95<br />
90<br />
85<br />
8<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
9<br />
8<br />
Bron: CBS en DNB.<br />
7<br />
Inflatie<br />
> <strong>De</strong> <strong>in</strong>flatie komt <strong>in</strong> 2022 uit op een ongekend<br />
hoog niveau van 11,5%, grotendeels gedreven<br />
door de energieprijzen. <strong>De</strong> energieprijzen voor<br />
consumenten stijgen <strong>in</strong> 2022 met ruim 80% en<br />
dragen ongeveer 6,5%-punt bij aan de totale<br />
<strong>in</strong>flatie. <strong>De</strong>ze cijfers zijn opwaarts vertekend<br />
door de methode die het CBS hanteert om de<br />
energieprijzen te meten. Die methode berekent<br />
schommel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de marktprijzen voor gas en<br />
elektriciteit sneller door <strong>in</strong> de <strong>in</strong>flatie dan <strong>in</strong> de<br />
praktijk voor consumenten het geval is.<br />
> Het CBS veronderstelt namelijk dat consumenten<br />
iedere maand een nieuw energiecontract (vast of<br />
variabel) afsluiten.<br />
> Het CBS denk medio <strong>2023</strong> over te stappen op<br />
een nieuwe methode om energieprijzen te meten.<br />
<strong>De</strong>ze methode sluit beter aan bij de werkelijke<br />
energiecontracten van consumenten. Omdat nog<br />
niet alle details hiervan bekend zijn, is <strong>in</strong> deze tekst<br />
voor de hele horizon de huidige methode gebruikt.<br />
> Ook de voedselprijzen zijn het afgelopen jaar met<br />
8,9% sterk toegenomen. <strong>De</strong> hogere prijzen voor<br />
voed<strong>in</strong>gsmiddelen hangen voor een belangrijk deel<br />
ook weer samen met de gestegen energiekosten<br />
die nodig zijn voor de productie, opslag en het<br />
vervoer van voed<strong>in</strong>gsmiddelen. Daarnaast heeft de<br />
Russische <strong>in</strong>val <strong>in</strong> Oekraïne de prijzen van graan en<br />
voed<strong>in</strong>gsoliën doen stijgen. <strong>De</strong> verwacht<strong>in</strong>g is dan<br />
ook dat voedselprijzen de komende maanden nog<br />
sterk zullen stijgen.<br />
1<br />
6