You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Voorwoord<br />
Voor mijn gevoel was 2022 nog maar net begonnen of <strong>2023</strong> diende<br />
zich al ongeduldig aan. Een jaar dat niet direct de beste papieren heeft<br />
om een glansrol te gaan vervullen voor de branche.<br />
Het geopolitieke klimaat is grillig. We zien de eerste kle<strong>in</strong>e signalen<br />
over en weer tussen Oekraïne en Rusland met een mogelijke eerste<br />
stap naar vrede <strong>in</strong> februari <strong>2023</strong>. Tegelijkertijd wordt de <strong>in</strong>frastructuur<br />
van Oekraïne iedere dag verder verzwakt en zit <strong>in</strong>middels nagenoeg<br />
heel Oekraïne zonder stroom. Een d<strong>in</strong>g is zeker, dit krankz<strong>in</strong>nige<br />
conflict kent alleen maar verliezers.<br />
Of is het misschien de klimaatverander<strong>in</strong>g? Door de schok <strong>in</strong> de<br />
energieprijzen accelereerde de noodzaak tot een meer duurzame<br />
energievoorzien<strong>in</strong>g. Na 2021 gaat ook de uit te keren klimaatschade<br />
<strong>in</strong> 2022 de $100 miljard overschrijden. Het wordt steeds meer<br />
duidelijk dat het proces onomkeerbaar is.<br />
Met de nu beschikbare gasvoorraden komen we deze w<strong>in</strong>ter <strong>in</strong><br />
Europa wel door. <strong>De</strong> topvrouw van Shell Nederland Marjan van<br />
Loon waarschuwde <strong>in</strong> een recent <strong>in</strong>terview <strong>in</strong> <strong>De</strong> Telegraaf overigens<br />
nadrukkelijk dat de aanloop naar de w<strong>in</strong>ter <strong>2023</strong>/2024 een heel<br />
andere zou kunnen zijn omdat zonder Russisch gas vraag en aanbod<br />
<strong>in</strong> Nederland geheel uit het lood staan. Geen goed vooruitzicht voor<br />
de prijsvorm<strong>in</strong>g dus.<br />
Naast de onopgeloste problemen met vluchtel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Europa beg<strong>in</strong>t<br />
er ook spann<strong>in</strong>g te ontstaan tussen Servië en Kosovo. Daarnaast<br />
lezen we dat Ch<strong>in</strong>a het recent nodig vond om Taiwan verder te<br />
oms<strong>in</strong>gelen met oorlogsbodems. Alsof ze daar niet voldoende andere<br />
zaken hebben om zich druk over te maken.<br />
Ter voorkom<strong>in</strong>g van een volksopstand maakte de Ch<strong>in</strong>ese reger<strong>in</strong>g<br />
kortgeleden een totale ommezwaai <strong>in</strong> haar covidbeleid. Direct<br />
gevolg: tientallen miljoenen besmett<strong>in</strong>gen per dag, met name <strong>in</strong> grote<br />
steden. Dat gaat hoe dan ook gevolgen hebben. We mogen wederom<br />
rekenen op verstor<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de wereldwijde logistieke ketens en uit<br />
eerdere ervar<strong>in</strong>gen weten we dat met een vertrag<strong>in</strong>g van twee tot<br />
drie maanden ook buiten Ch<strong>in</strong>a weer een toename van het aantal<br />
besmett<strong>in</strong>gen zal volgen.<br />
6<br />
<strong>De</strong> branche <strong>in</strong> <strong>2023</strong> |