ROTARY INTERNATIONAL Nieuwe katalysator voor vrede in het Midden-Oosten Toen de overheid in Saoedi-Arabië enkele jaren geleden op zoek ging naar iemand die kon helpen om bemiddeling en conflictbeheersing een plaats te geven binnen de geplande justitiehervorming, stuitten ze op een probleem. ‘Jammer genoeg konden ze nergens een expert vinden die Arabisch sprak’, zegt Sherif Elnegahy, een Rotary Peace Fellow uit Egypte. Hij had zelf net een boek geschreven over het onderwerp - in het Arabisch - en dat werd bezorgd aan de minister van Justitie. De Saoedi’s hadden hun expert gevonden. 10
ROTARY INTERNATIONAL Elnegahy, één van de ongeveer 100 Peace Fellows die in het Midden-Oosten en Noord-Afrika actief zijn, beschikt over een expertise waar veel vraag naar is in de regio. Hij studeerde in 2016 af aan het voormalige Rotary Peace Center aan de universiteit van Chulalongkorn in Thailand. Op het feedbackformulier vermeldde hij al de behoefte aan een dergelijk centrum in het Midden-Oosten. Zijn wens is nu in vervulling gegaan. Na jaren van voorbereiding kondigde Rotary een nieuw partnerschap aan voor een Vredescentrum, met de Bahçeşehir Universiteit in Istanbul. Het programma, bekroond met een certificaat, zal vredeswerkers opleiden die uit de regio komen of er gewerkt hebben, of die elders in de wereld verwant werk doen. Het centrum in Istanbul is een volgende stap in het plan van Rotary om tegen 2030 in totaal vier certificaatprogramma’s op te zetten in Afrika, het Midden-Oosten of Noord-Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Het programma in Bahçeşehir is het tweede in de rij, na dat aan de Makerere University in Kampala, dat de eerste studenten verwelkomde in 2021. Daarnaast bestaan er ook vijf masteropleidingen, verspreid over de hele wereld. Open dialoog De oprichting van een centrum in het Midden-Oosten is al lang een doel van Rotary. De behoefte aan vertrouwde lokale leiders die fungeren als effectieve pleitbezorgers voor vrede is groter dan ooit, zoals blijkt uit de oorlog tussen Israël en Hamas en andere langlopende conflicten in Jemen, Soedan, Syrië en elders. ‘Dit centrum zal een plek zijn om openlijk te praten over alle conflicten en over de toekomst van de regio, en om nieuwe benaderingen te verkennen om vreedzame gemeenschappen op te bouwen’, zegt Laura Descher, algemeen directeur van de Rotary Peace Centers. ‘Het programma biedt de studenten de gelegenheid om kwesties als geweld, identiteit, armoede en ontheemding te onderzoeken en mogelijke oplossingen te bespreken.’ In februari 2021 kwam alles in een stroomversnelling dankzij de toezegging van 15,5 miljoen dollar door de Otto en Fran Walter Foundation. De volgende uitdaging was het selecteren van een universitaire partner. Rotary heeft een beperkt aantal clubs in het Midden-Oosten en moest weloverwogen te werk gaan bij het kiezen van de juiste universiteit. Eén van de criteria was dat het Vredescentrum gevestigd moest zijn in een land waar Rotary aanwezig is. Daarnaast moest het toegankelijk zijn voor alle internationale studenten en moest de universiteit aantonen dat ze een volwaardig partnerschap met Rotary nastreefde. Meer dan 30 instellingen in 11 landen kwamen in aanmerking. Uiteindelijk werden drie instellingen uitgenodigd om een uitgewerkt voorstel in te dienen. Naast Bahçeşehir waren dat de American University in Caïro en Sabancı University, ook in Istanbul. Wanneer het Otto en Fran Walter Rotary Peace Center aan de Bahçeşehir Universiteit in 2025 zijn eerste studenten verwelkomt, zal het succes ook afhangen van de betrokkenheid van de Rotariërs in de regio. Zij zullen de studenten mee opvangen en wegwijs maken, en hen in <strong>contact</strong> brengen met Turkse alumni van de Peace Centers. De drie Rotarydistricten van het land hebben alleszins een lange geschiedenis in vredesopbouw, onder meer met een grote vredesconferentie voor de Balkan in 2014. PDG 2420 Suat Baysan is voorzitter van een comité dat samenwerkt met het nieuwe vredescentrum en Rotary International om lokale Rotariërs bij het programma te betrekken. Brug tussen continenten Als brug tussen Europa en Azië is het Anatolische schiereiland al sinds de oudheid een kruispunt van culturen. Vandaag de dag is het moderne Turkije, een NAVO-lidstaat met ongeveer 85 miljoen inwoners, een regionale macht met invloed in zowel Europa als het Midden-Oosten. Door zijn positie op een kruispunt van continenten is het land de afgelopen jaren ook het toevluchtsoord geworden van de grootste vluchtelingenpopulatie ter wereld. Meer dan 3,7 miljoen mensen kwamen over uit buurland Syrië, waar al meer dan 12 jaar een oorlog woedt die minstens een half miljoen levens heeft geëist. Honderdduizenden extra vluchtelingen en migranten kwamen uit Afghanistan, Iran, Irak en andere landen. Die snelle toestroom heeft, samen met inflatie en andere economische problemen, de koopkracht onder druk gezet en tot sociale spanningen geleid. De catastrofale aardbeving die Turkije en Noord-Syrië een jaar geleden trof, heeft de druk op de bevolking nog vergroot. De opening van het nieuwe centrum is alleszins hoopgevend. De conflicten in de regio lijken misschien hardnekkig, maar Elnegahy is van mening dat vrede en gerechtigheid mogelijk zijn, zelfs in de nasleep van de ergste wreedheden uit de recente geschiedenis. Hij put hoop uit een ervaring tijdens zijn eigen studies in Zuidoost-Azië. Tijdens een bezoek aan de Killing Fields in Cambodja werd zijn geloof aan het wankelen gebracht toen hij een huilende vrouw zag voor een boom waar tijdens de Cambodjaanse genocide jonge kinderen waren vermoord. Die avond bevond hij zich in een circus, waar hij naar een voorstelling keek die het verhaal vertelde van een overlevende van de Rode Khmer, die genezing vond door kunst. Het circus, zo ontdekte hij, was opgericht door overlevenden van dat schrikbewind die het hun missie hadden gemaakt om genezing en vreugde te verspreiden. Het was een duidelijk bewijs, realiseerde hij zich, dat we de vrijheid hebben, als individu en als gemeenschap, om het pad van de vrede te kiezen. ‘Het is aan ons’, zegt hij, ‘om te beslissen welke stempel we willen achterlaten.’ Jason Keyser Rotary, 02/2024 Meer info: <strong>rotary</strong>.org/peace-fellowships. 11