13.03.2024 Views

avpao-para-commando-154-def

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

MORTS POUR LA DÉFENSE DE LA LIBERTÉ<br />

ET DES DROITS DE L'HOMME<br />

Christophe DUPONT<br />

Thierry LOTIN<br />

Yannick LEROY<br />

Alain DEBATTY<br />

Marc UYTEBROECK<br />

7 avril 1994 7 april 1994<br />

Christophe RENWA<br />

Louis PLESCIA<br />

Stéphane LHOIR<br />

Bruno BASSINE<br />

Bruno MEAUX<br />

GEVALLEN VOOR DE VERDEDIGING VAN<br />

DE VRIJHEID EN DE MENSENRECHTEN<br />

Revue de Tijdschrift van<br />

Amicale Nationale Para-Commando Vriendenkring<br />

Maart – Mars 2024 – Prijs – Prix : 3,00 € N°<strong>154</strong>


Para-Commando N° <strong>154</strong><br />

Amicale Nationale<br />

Para - Commando<br />

Inhoud – Sommaire<br />

59ste jaargang – 59e année<br />

Maart – Mars 2024<br />

Le mot du Président en fonction<br />

Het woord van de dienstdoende Voorzitter3<br />

Toespraak Frédéric Linotte, Colonel BEM Comd<br />

SO Regt en Wim Denolf, Colonel (GS)<br />

Director SOCOM - 30/01/2024 stadhuis Brussels..........4<br />

Discours Frédéric Linotte, Colonel BEM Comd<br />

SO Regt et Wim Denolf, Colonel (GS)<br />

Director SOCOM - 30/01/2024 hôtel de ville Bruxelles....5<br />

Nationale Para - Commando<br />

Vriendenkring<br />

A.N.P.C.V.<br />

Il y aura 30 ans le 7 avril 1994<br />

Un drame au pays des mille collines éclatait..................8<br />

30 Jaar geleden op 7 april 1994<br />

Vond een drama plaats in het land der duizend heuvelen ....9<br />

Ere aan de slachtoffers van Detmold en Veckershagen<br />

Hommage aux victimes de Detmold et Veckershagen<br />

26 oktober - 26 Octobre 2023....................................... 11<br />

Hulde aan Koning Boudewijn.......................................12<br />

Hommage au Roi Baudouin .........................................13<br />

They only fly away.......................................................19<br />

Editeur responsable – Verantwoordelijke uitgever :<br />

Michel Leenaers<br />

Siège Social – Sociale Zetel<br />

Club Prince Albert<br />

Rue des Petits Carmes 20<br />

1000 Bruxelles<br />

Compte en banque - Bankrekening:<br />

BE56 7360 31 94 45 88<br />

Secrétaire – Secretaris<br />

092-30.23.84<br />

Trésorier – Penningmeester<br />

02-377.54.28<br />

Rédacteur en chef – Hoofdredacteur :<br />

E. Genot (milo.genot@gmail.com)<br />

Comité de Rédaction – Redactiecomité :<br />

M. Leenaers – W. Mertens – M. Daemen – S. Stienlet<br />

Photos - Foto's :<br />

J. Grauls<br />

Lay-out – Drukkerij / Mise en page –<br />

Imprimerie : Van der Poorten.<br />

Me and my pal - le vendredi 13 septembre a<br />

Woluwe Saint Lambert<br />

Me and my pal op vrijdag 13 september in<br />

Sint-Lambrechts Woluwe....................................................19<br />

Luitenant John Van der Heyden werd in de nacht van 9<br />

op 10 augustus 1944 met zijn « squad » ge<strong>para</strong>chuteerde<br />

ten zuiden van Monschau. Hij is de eerste geallieerde<br />

officier die, in uniform, duitsland binnendringt............20<br />

Le Lieutenant John Van der Heyden, largué avec<br />

son « squad » au sud de Monschau dans la nuit du 9<br />

au 10 août 1944 est le premier officier allié à pénétrer<br />

en allemagne en uniforme.............................................21<br />

Guy Beck ancien Para-Commando et poète<br />

Un homme de chez nous...............................................30<br />

Guy Beck gewezen Para-Commando en dichter<br />

Een man van bij ons.....................................................31<br />

Assemblée Générale de l’ANPCV (AG)<br />

ANPCV Algemene Vergadering (AV)..........................33<br />

Dates a ne pas oublier - Data om niet te vergeten.........33<br />

Les Parachutistes de la 82 ème Airborne<br />

Dans la bataille de Cheneux..........................................34<br />

De Parachutisten van de 82 e Airborne<br />

In de veldslag van Cheneux..........................................35<br />

Un peu d'humour – Even lachen...................................42<br />

Website : www.anpcv.be<br />

La Régionale de Mouscron<br />

Une exposition des Paras pendant le Service Militaire.....43<br />

2<br />

Para-Commando Nr <strong>154</strong>


Mot du président en fonction<br />

Woord van de dienstdoende voorzitter<br />

Permettez-moi tout d’abord de renouveler les vœux<br />

que notre past-président vous a déjà adressés<br />

lors de son mot de départ dans le Para-Commando<br />

153. Après son départ inopiné pour raisons personnelles,<br />

je me permets de vous adresser ces<br />

quelques mots.<br />

Je suis entré au conseil d’administration de<br />

l’ANPCV en 2007, recruté par Milo Genot, et<br />

j’avais déjà acté comme président faisant fonction<br />

en 2017 lors du départ de Paul Van Neste, avant<br />

de contacter la plupart des anciens commandants de<br />

régiment qui avaient tous refusé de reprendre la présidence.<br />

C’est alors que je m’étais tourné vers le Général<br />

de Brigade Pascal Laureys, jeune retraité en provenance de<br />

Brunssum sur les conseils de Richard Schepkens. Je tiens tout d’abord<br />

à lui rendre hommage et le remercier pour les cinq années qu’il a<br />

passées auprès de nous. Je peux confirmer qu’il s’est engagé à fond<br />

dans cette tâche et qu’il a participé régulièrement aux activités tant<br />

nationales que celles organisées par les régionales. Pendant sa prési<br />

dence, il fut fort apprécié par tous les membres du Comité Exécutif<br />

National ainsi que par les conseils d’administration des régionales.<br />

Comme le Général e.r. Laureys l’a annoncé dans son éditorial,<br />

2024 sera pour les <strong>para</strong>-<strong>commando</strong>s une année de célébration. En<br />

plus de nous revoir pour les 60 ans des opérations Red et Black<br />

Dragon et les 30 ans de la commémoration des 10 <strong>commando</strong>s tués<br />

à Kigali, je vous informe que se tiendra une autre cérémonie le<br />

15 novembre 2024 au Musée Africain de Tervuren, en présence<br />

de beaucoup d’autorités tant militaires que civiles, dont le général<br />

Aviateur Karel Vervoort, pilote lors de l’opération. Cette activité est<br />

organisée par l’ASBL « Mémoires du Congo » et se tiendra de 10 à<br />

12 hr, suivi d’une moambe au prix de 35 €. Tous les anciens seront<br />

cordialement invités.<br />

En ce qui me concerne, je ne tiens pas personnellement à reprendre<br />

la tête de l’ANPCV ayant déjà d’autres fonctions de direction dans<br />

d’autres organismes civils et/ou reconnus par la Défense. Je continuerai<br />

cependant à assumer ma fonction de président f.f. national au<br />

service de l’ANPCV. C’est la raison pour laquelle je fais appel aux<br />

jeunes officiers retraités (ou moins jeunes) qui viennent de quitter les<br />

<strong>para</strong>-<strong>commando</strong>s de se porter candidats pour reprendre la présidence.<br />

Ils peuvent me contacter sans problème au 0497/680195 ou par mail<br />

à mon adresse : leenaersm@hotmail.com<br />

J’espère de tout cœur que le Spirit qui nous caractérise motivera<br />

les hésitants.<br />

Michel Leenaers<br />

Colonel BEM e.r.<br />

Président en fonction ANPCV<br />

United we Conquer !<br />

Never Surrender !<br />

Staat u mij allereerst toe de wensen te hernieuwen<br />

die onze vorige voorzitter al tot U had gericht<br />

in zijn afscheidswoord in Para-Commando 153. Na<br />

zijn onverwacht vertrek om persoonlijke redenen<br />

wil ik graag deze paar woorden tot u richten.<br />

Ik werd in 2007 lid van de raad van bestuur<br />

van de ANPCV, gerekruteerd door Milo Genot,<br />

en ik was al dienstdoende (d.d) voorzitter in 2017<br />

toen Paul Van Neste vertrok. Ik nam contact met<br />

de meeste vorige regimentscommandanten, die<br />

weigerden om het voorzitterschap over te nemen.<br />

Op dat moment wendde ik mij op advies van Richard<br />

Schepkens tot Brigadegeneraal b.d. Pascal Laureys, een<br />

jonge gepensioneerde uit Brunssum. Ik wil eerst hulde aan<br />

hem brengen en hem bedanken voor de vijf jaar die hij bij ons heeft<br />

doorgebracht. Ik kan bevestigen dat hij zich volledig voor deze taak<br />

heeft ingezet en dat hij regelmatig heeft deelgenomen aan zowel<br />

nationale als regionale activiteiten. Tijdens zijn voorzitterschap werd<br />

hij enorm gewaardeerd door alle leden van het Nationaal Uitvoerend<br />

Comité en door de regionale raden van bestuur.<br />

Zoals Generaal b.d. Laureys aankondigde in zijn editoriaal, zal<br />

2024 een celebratie jaar zal zijn voor de <strong>para</strong><strong>commando</strong>’s. Buiten dat<br />

wij ons zullen weer zien voor de 60e verjaardag van de Operaties Red<br />

en Black Dragon en de 30e verjaardag van de herdenking van de 10<br />

<strong>commando</strong>’s die in Kigali zijn omgekomen, deel ik U mee dat er op<br />

15 november 2024 nog een ceremonie in het Afrikaans Museum in<br />

Tervuren zal worden gehouden, in aanwezigheid van vele autoriteiten,<br />

zowel militaire als civiele, waaronder Generaal Vlieger Karel Vervoort,<br />

piloot tijdens de operatie. Deze activiteit wordt georganiseerd door<br />

de VZW “Mémoires du Congo” en zal plaatsvinden van 10.00 tot<br />

12.00 uur, gevolgd door een moambe aan de prijs van € 35. Alle leden<br />

ANPCV die in de operaties deel namen zijn van harte uitgenodigd.<br />

Wat mij betreft wil ik niet persoonlijk het hoofd overnemen van de<br />

ANPCV, als ik al andere managementfuncties heb bij andere civiele<br />

organisaties en/of erkend is door Defensie. Ik zal echter mijn rol als<br />

nationaal dienstdoende voorzitter in dienst van de ANPCV blijven<br />

vervullen. Daarom roep ik jonge gepensioneerde officieren (of niet<br />

zo jong) die net de <strong>para</strong><strong>commando</strong>’s hebben verlaten op om zich<br />

kandidaat te stellen voor het voorzitterschap. Zij kunnen mij zonder<br />

probleem contacteren op het nummer 0497/680195 of per e-mail op<br />

mijn adres: leenaersm@hotmail.com<br />

Ik hoop oprecht dat de Spirit die ons karakteriseert, de aarzelaars<br />

zal motiveren.<br />

United we Conquer !<br />

Never Surrender !<br />

Michel Leenaers<br />

Kolonel SBH b. d.<br />

Dienstdoende voorzitter ANPCV<br />

United We Conquer Never Surrender Who Dares Wins<br />

3


Toespraak Frédéric LINOTTE, Ir Colonel BEM Comd SO Regt<br />

en Wim DENOLF, Colonel (GS) Director SOCOM -<br />

30/01/2024 Stadhuis Brussels<br />

2024: Een jaar van omwenteling<br />

Dames en Heren, 2024 belooft een jaar van grote veranderingen<br />

te worden voor de Belgische Special Forces. Terwijl<br />

België het voorzitterschap van de Europese Unie op zich neemt, wordt<br />

onze grootschalige oefening, Storm Tide, een showcase van onze<br />

nationale evacuatiecapaciteit van Belgische en Europese onderdanen<br />

ingebed in een Europese partnerschap tussen België, Frankrijk,<br />

Groot-Brittannië en Spanje. Dit jaar, met federale verkiezingen en een<br />

wereldwijd politiek landschap dat in 40% van de landen gekenmerkt<br />

wordt door volatiliteit, onzekerheid, complexiteit en ambiguïteit,<br />

benadrukt de cruciale rol van onze Special Forces in het handhaven<br />

van stabiliteit en veiligheid. In de woorden van een andere militaire<br />

grootheid, Generaal Dwight D. Eisenhower: ‘plans are nothing,<br />

planning is everything’. Deze woorden weerspiegelen de noodzaak<br />

van constante aanpassing en voorbereiding, een essentieel aspect van<br />

onze strategische benadering. Wij hebben daarbij heel erg oog voor<br />

de Lessons Learned in de actuele conflicten, die wij implementeren<br />

in onze doctrines.<br />

Dames en Heren, Geachte Gasten in uw rangen, titels en kwaliteiten<br />

en leden van het Belgian Special Operations Command<br />

en Special Operation Regiment,<br />

Bij deze veelbelovende gelegenheid om 2024 in te luiden, willen<br />

Wim en ikzelf onze oprechte dankbaarheid betuigen aan elk van jullie.<br />

Vanavond is niet alleen een viering van het nieuwe jaar, maar ook<br />

een reflectie op de ontembare geest en de niet aflatende toewijding<br />

die onze Belgische Speciale Operatie Strijdkrachten kenmerkt; niet<br />

alleen de Speciale Strijdkrachten en de ParaCommando’s, maar ook<br />

de vele helpers die deze bijzondere SOF geest uitdragen.<br />

© sal<strong>para</strong>dis / Adobe Stock<br />

Meer concreet, in 2024, dragen de Belgische Special Operations<br />

Forces ook bij aan het Nieuwe NATO Force Model en wij maken de<br />

delta tussen wat we zeggen wat we kunnen doen en wat we effectief<br />

doen voor de NATO zo klein mogelijk. Wij willen met verschillende<br />

Taskgroups van verschillende niveaus bijdragen aan wat de NAVO<br />

van ons vraagt. 2024 is daarvoor het opwerkjaar en bovendien plannen<br />

wij de ontplooiing van FSF (Forward Special Operation Forces)<br />

die het terrein, de cultuur en de partners beter moeten leren kennen.<br />

Specifiek ook voor dit jaar vieren we de significante realisatie<br />

van het STOL-project, waarmee we ons eerste vliegtuig met vaste<br />

vleugels, toegewijd aan de Special Operations Forces (SOF), hebben<br />

verworven. Daarnaast hebben we concrete stappen gezet met<br />

het contract voor de Rotary Wing (RW) Light Utility Helicopter en<br />

de succesvolle afronding van de operationele test- en evaluatiefase<br />

voor de A400M, die nu volledig operationeel is. Deze vooruitgang<br />

markeert een grote stap richting de implementatie van het «jointness»-<br />

concept voor Special Operations Forces in België.<br />

In the face of adversity, courage is the key to triumph... Deze diepe<br />

woorden weerspiegelen het ethos van onze troepen, die veerkracht<br />

en moed tonen bij elke ondernomen missie.<br />

Speciale dank aan onze gewaardeerde internationale gasten, die<br />

de eenheid symboliseren die essentieel is voor wereldwijde veiligheid.<br />

Aangezien Speciale Operaties meestal worden uitgevoerd in<br />

een interdepartementale omgeving, willen we ook onze collega’s<br />

van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, het NCCN, de<br />

VSSE (en onze Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst) eren.<br />

Inderdaad, zoals Clemenceau zei: «Oorlog! Het is een te ernstige<br />

zaak om aan militairen toe te vertrouwen.» Tenslotte willen we ook<br />

de burgemeester van Brussel en het stadsbestuur bedanken voor<br />

het ter beschikking stellen van dit prachtige symbolische gebouw<br />

in het hart van Brussel en meer nog deze zaal van Sint-Michael<br />

(de patroonheilige van de <strong>para</strong>chutisten). Op die manier is onze<br />

doelstelling van een ‘speciale’ lokalisatie bereikt. Onze band met<br />

het hart van Brussel en onze samenwerking met PolBru in de strijd<br />

tegen het terrorisme, samen met onze collega’s van Federale Politie<br />

en CGSU, versterkt nog onze inzet voor de veiligheid van onze<br />

stad en natie.<br />

D.g.à.d. : Colonel BEM F. Linotte, le bourgmestre de Bruxelles<br />

Ph. Close et le Colonel W. Denolf<br />

V.r.n.l. : Kolonel SBH F. Linotte, de burgemeester van Brussel<br />

Ph. Close en Kolonel W. Denolf<br />

4


Discours Frédéric LINOTTE, Ir Colonel BEM Comd SO Regt<br />

et Wim DENOLF, Colonel (GS) Director SOCOM -<br />

30/01/2024 Hôtel de ville Bruxelles<br />

Mesdames et Messieurs, chers invités en raison de vos grades,<br />

titres et qualités, membres du Commandement des opérations<br />

spéciales et du Régiment d’opérations spéciales de Belgique,<br />

En cette occasion propice à l’avènement de 2024, Wim et moimême<br />

exprimons notre sincère gratitude à chacun d’entre vous. Ce<br />

soir n’est pas seulement une célébration de la nouvelle année, mais<br />

une réflexion sur l’esprit indomptable et le dévouement inébranlable<br />

qui définissent nos forces d’opérations spéciales belges ; non<br />

seulement les forces spéciales et les <strong>para</strong>-<strong>commando</strong>s, mais aussi<br />

les nombreux facilitateurs qui disposent de cet esprit particulier des<br />

forces d’opérations spéciales.<br />

Face à l’adversité, le courage est la clé du triomphe... Ces mots<br />

profonds font écho à l’éthique de nos forces, qui font preuve de<br />

résilience et de courage dans chaque mission entreprise.<br />

Nous remercions tout particulièrement nos estimés invités internationaux,<br />

qui symbolisent l’unité essentielle à la sécurité mondiale.<br />

Les opérations spéciales étant le plus souvent exécutées dans un<br />

environnement interdépartemental, nous tenons également à saluer<br />

la présence de nos collègues du Service public fédéral des Affaires<br />

étrangères, du NCCN, du VSSE (et de notre Service Général du<br />

Renseignement et de Sécurité). En effet, comme le disait Clemenceau,<br />

«La guerre ! C’est une affaire trop sérieuse pour être confiée aux<br />

militaires». Enfin, nous tenons également à remercier le bourgmestre<br />

de Bruxelles et l’administration communale pour la mise à disposition<br />

de ce magnifique bâtiment symbolique au cœur de Bruxelles et surtout<br />

de cette salle Saint-Michel (qui est le patron des <strong>para</strong>chutistes).<br />

De cette manière, notre objectif d’avoir une localisation «spéciale»<br />

a été atteint. Notre lien avec le cœur de Bruxelles et notre collaboration<br />

dans la lutte contre le terrorisme avec la Police de Bruxelles,<br />

aux côtés de nos collègues de la Police Fédérale (FedPol) et de la<br />

CGSU, renforcent encore notre engagement en faveur de la sécurité<br />

de notre ville et de notre nation.<br />

2024 : Une année de bouleversements<br />

Mesdames et Messieurs, 2024 s’annonce comme une année<br />

de grands changements pour les Forces Spéciales belges.<br />

Alors que la Belgique assume la présidence de l’Union européenne,<br />

notre exercice à grande échelle, Storm Tide, sera une vitrine de notre<br />

capacité nationale d’évacuation des ressortissants belges et européens<br />

dans le cadre d’un partenariat européen entre la Belgique, la France,<br />

la Grande-Bretagne et l’Espagne. Cette année, avec les élections<br />

fédérales et un paysage politique mondial marqué par la volatilité,<br />

l’incertitude, la complexité et l’ambiguïté dans 40 % des pays, le<br />

rôle crucial de nos forces spéciales dans le maintien de la stabilité<br />

et de la sécurité est mis en évidence. Pour reprendre les mots d’un<br />

autre grand militaire, le général Dwight D. Eisenhower : «les plans<br />

ne sont rien, la planification est tout». Ces mots reflètent la nécessité<br />

d’une adaptation et d’une pré<strong>para</strong>tion constantes, un aspect essentiel<br />

de notre approche stratégique. Ce faisant, nous sommes très attentifs<br />

aux enseignements tirés des conflits actuels, que nous mettons en<br />

œuvre dans nos doctrines.<br />

Cette année encore, nous célébrons la réalisation importante du<br />

projet STOL, grâce auquel nous avons acquis notre premier aéronef<br />

à voilure fixe destiné aux forces d’opérations spéciales (SOF). Nous<br />

avons également franchi des étapes concrètes avec le contrat relatif<br />

à l’hélicoptère utilitaire léger (LUH) à voilure tournante et l’achèvement<br />

réussi de la phase d’essai et d’évaluation opérationnels de<br />

l’A400M, qui est désormais pleinement opérationnel. Ces progrès<br />

marquent une étape importante vers la mise en œuvre du concept<br />

d’interarmisation pour les forces d’opérations spéciales en Belgique.<br />

Bilan de 2023<br />

Regardons maintenant le passé proche : l’année 2023. En<br />

2023, notre gouvernement a pu compter sur nous. Malgré un<br />

environnement mondial fortement incertain et volatile, nous étions<br />

toujours prêts et préparés. Chaque crise majeure a fait l’objet d’une<br />

planification minutieuse d’options possibles, parfois, de détachements<br />

précurseurs ou de protection de Very Very Important Persons ont été<br />

envoyés en zones de conflit.. Les ‘Speciales operation Forces’ belges,<br />

nos forces spéciales et nos <strong>para</strong><strong>commando</strong>s ont ainsi été déployés<br />

l’année passée dans 15 pays différents, sous l’égide de 20 différents<br />

mandats ou missions. Nos troupes sont restées inébranlables, incarnant<br />

les leçons apprises du passé. Pendant ces missions, nous devons<br />

nous assurer d’être prêts au combat et même prêts pour une mission<br />

24 heures sur 24 et 7 jours sur 7 pour un certain nombre de tâches.<br />

Comme le mentionnait le Général George S. Patton : ‘le succès, c’est<br />

rebondir haut lorsque vous touchez le fond’. En 2023, nous avons<br />

démontré que notre capacité à nous adapter et à surmonter les défis<br />

n’est pas seulement un témoignage de notre passé, mais aussi un<br />

phare qui nous guide vers un avenir incertain. Dans ce cadre, Wim<br />

et moi voudraient spécialement remercier les commandants des<br />

composantes, le leadership et personnel de HR et MR et également<br />

notre IF, sans eux, notre transformation serait impossible.<br />

Plus concrètement, en 2024, les forces spéciales de la Belgique<br />

contribuent également au nouveau modèle de force de l’OTAN et<br />

nous minimisons le delta entre ce que nous disons pouvoir faire<br />

et ce que nous faisons effectivement pour l’OTAN. Nous voulons<br />

contribuer, avec différents groupes de travail de différents niveaux,<br />

à ce que l’OTAN nous demande. 2024 est l’année de montée en<br />

puissance pour cela et, en outre, nous planifions le déploiement des<br />

FSF (Forward Special Operation Forces) pour mieux connaître le<br />

terrain, la culture et les partenaires.<br />

5


Toespraak Frédéric LINOTTE en Wim DENOLF<br />

Terugblik op 2023<br />

Laten we eens kijken naar het nabije verleden: het jaar 2023.<br />

In 2023 kon onze regering op ons rekenen. Ondanks een zeer<br />

onzekere en volatiele mondiale omgeving waren we altijd klaar en<br />

voorbereid. Elke grote crisis was het voorwerp van een nauwgezette<br />

planning van de mogelijke opties, en soms werden vooruitgeschoven<br />

of beschermende detachementen van Very Very Important Persons<br />

naar conflictzones gestuurd. De Belgische Special Operations Forces,<br />

onze speciale strijdkrachten en <strong>para</strong><strong>commando</strong>’s werden vorig jaar<br />

ingezet in 15 verschillende landen, onder 20 verschillende mandaten<br />

of missies. Onze troepen bleven standvastig en belichamen de lessen<br />

uit het verleden. Tijdens deze missies moeten we ervoor zorgen dat<br />

we 24/7 gevechtsklaar en zelfs missieklaar zijn voor een aantal taken.<br />

Zoals generaal George S. Patton zei: ‘Succes is hoog terugveren als<br />

je de bodem hebt bereikt’. In 2023 hebben we laten zien dat ons<br />

vermogen om ons aan te passen en uitdagingen te overwinnen niet<br />

alleen een bewijs is van ons verleden, maar ook een baken dat ons<br />

de weg wijst naar een onzekere toekomst. In deze context willen<br />

Wim en ik in het bijzonder de commandanten van de onderdelen,<br />

de HR- en MR-leiding en het personeel bedanken, en ook onze FI,<br />

zonder wie onze transformatie onmogelijk zou zijn.<br />

Transformatie & visie 2040<br />

Onze transformatie is in volle gang. Voorbeelden van<br />

nieuwe capaciteiten en nieuwe missies en een nieuwe<br />

organisatie voor de bataljons tonen onze flexibiliteit en vastberadenheid<br />

om voorop te blijven lopen. Terwijl we ons ontwikkelen<br />

om de steeds veranderende dreigingen het hoofd te bieden, zetten<br />

we ons in om onze bijdrage aan vrede en veiligheid voortdurend<br />

te vernieuwen.<br />

In de woorden van Sun-Tzu: “In het midden van chaos zijn er ook<br />

kansen». Deze transformatie biedt ons niet alleen de kans om onze<br />

effectiviteit te vergroten, maar ook om nieuwe wegen te verkennen<br />

om ons land en de internationale gemeenschap te dienen.<br />

Na 20 jaar CT, waarin Special Operations Forces leidend en ondersteunend<br />

was, bevinden we ons nu weer in de realiteit van peerto-peer<br />

conflicten, waarin SOF in de meeste gevallen een ondersteunende<br />

rol zal hebben. Vergis je echter niet: de realiteit in Oekraïne<br />

laat dagelijks zien hoe SOF zeer relevant zijn op het slagveld en het<br />

verschil maken in de gevechten door hun gezamenlijkheid, gelaagdheid,<br />

creativiteit en moed.<br />

Als we vooruitkijken naar 2030-2040, zien we een ambitieuze toekomst<br />

voor de Belgische Defensie en de Special Operations Forces.<br />

Het Sterrenplan, het toekomstige Sterrenplan+ en onze ontwikkeling<br />

van de BELSOF Visie 2040 geven de weg aan naar modernisering en<br />

innovatie. Maar, zoals een bekend gezegde luidt, ‘de enige bron van<br />

kennis is ervaring’. Zoals eerder vermeld, vormen de lessen die we<br />

getrokken hebben uit recente gebeurtenissen, zoals die in Oekraïne,<br />

een schat aan kennis van onschatbare waarde.<br />

Hoewel we er niet op uit zijn om onze aantallen te verhogen,<br />

maar om ervoor te zorgen dat ons huidige OT goed gevuld is met<br />

de kwalitatieve mensen die we nodig hebben, staat het Belgische<br />

SOF de komende decennia voor de uitdaging om de flexibiliteit aan<br />

te passen aan de veranderende geopolitieke dynamiek en technologische<br />

vooruitgang.<br />

De transformatie van onze strijdkrachten stemt overeen met de<br />

doelstellingen die in de bovenvermelde documenten zijn uiteengezet<br />

en weerspiegelt de evoluerende aard van oorlogsvoering. Onze<br />

wereldwijde inzet en de aan SOF toegewezen taken onderstrepen<br />

hun relevantie in hedendaagse operaties.<br />

Geschiedenis en herdenkingen<br />

Tot slot wordt 2024 ook een jaar van herdenken en gedenken.<br />

Zoals kolonel Blondeel, oprichter van de Belgische SAS,<br />

ooit zei: «Wie het verleden negeert, is een dwaas voor het heden en<br />

gedesoriënteerd voor de toekomst».<br />

Onze oorsprong gaat terug tot de Tweede Wereldoorlog, toen<br />

kleine groepen <strong>commando</strong>’s en <strong>para</strong>chutisten werden gevormd, getraind<br />

en operationeel ingezet. Hun motto’s waren «wie durft, die<br />

wint» en «samen overwint». We wilden je inzicht geven in deze<br />

oorsprong en daarom is er een kleine tentoonstelling ingericht met<br />

kleding en uitrusting uit die tijd. En op een heel bijzondere manier<br />

wordt ook het Manneken Pis-<strong>commando</strong> uniform tentoongesteld.<br />

Speciale waardering is op zijn plaats voor het Commando Museum<br />

en het Pegasus Museum, bewaarders van onze geschiedenis. Door<br />

hun toegewijde inspanningen bewaren ze het erfgoed van onze strijdkrachten<br />

en vormen ze een bron van inspiratie voor toekomstige<br />

generaties.<br />

Het jaar 2024 is ook een gedenkwaardig jaar, met meerdere significante<br />

jubilea. Het is het 80-jarig jubileum van de landing in<br />

Normandië (D-Day), met deelname van ons regiment aan de grote<br />

herdenking met inzet via <strong>para</strong>chutage. Het is ook het 80-jarig jubileum<br />

van de bevrijding van België en Operatie Market Garden. Maar<br />

in 2024 vieren we ook het 60-jarig jubileum van Operatie Dragon<br />

Rouge en Noir. Deze risicovolle evacuatie werd in Congo in 1964<br />

uitgevoerd, met de steun van twaalf Amerikaanse C-130. Vandaag<br />

de dag worden ze nog altijd hernomen als schoolvoorbeeld van een<br />

NEO in het Amerikaanse Defense College. Ten slotte herdenken we<br />

ook de 30 jaar van de Genocide in Rwanda waar wij tien van onze<br />

collega’s hebben verloren.<br />

Om af te sluiten:<br />

Het onderscheid tussen en de unieke taken van het Special<br />

Operations Regiment en het Special Operations Command<br />

benadrukt de unieke capaciteiten en verantwoordelijkheden van SOF,<br />

evenals de bereidheid om zich te ontwikkelen zoals onze internationale<br />

partners doen. In het streven naar geheimhouding klinken<br />

de woorden van generaal Eisenhower door: ‘de ware soldaat vecht<br />

niet omdat hij haat wat voor hem ligt, maar omdat hij houdt van<br />

wat achter hem ligt’. De vertrouwelijkheid rond onze operaties is<br />

niet alleen een kwestie van noodzaak, het is een bewijs van onze<br />

toewijding om de natie te beschermen.<br />

Laten we tot slot beginnen aan de uitdagingen en kansen die<br />

2024 biedt. Moge dit jaar een bewijs zijn van onze gezamenlijke<br />

toewijding aan uitmuntendheid, innovatie en de bescherming van<br />

onze mooie natie.<br />

Leve de SOF, Vive la Belgique.<br />

6


Discours Frédéric LINOTTE et Wim DENOLF<br />

Histoire et commémorations<br />

Finalement, 2024 sera aussi une année de commémorations<br />

et de souvenir. Comme nous le livrait le Colonel Blondeel,<br />

fondateur des SAS belges : «celui qui ignore le passé, est un ahuri<br />

du présent et un déboussolé du futur».<br />

Nos origines remontent en effet à la Seconde Guerre mondiale,<br />

lorsque de petits groupes de <strong>commando</strong>s et de <strong>para</strong>chutistes ont été<br />

formés, entraînés et déployés opérationnellement. Leurs devises<br />

étaient « who dares wins » et « united we conquer”. Nous tenions<br />

à vous donner un aperçu de ces origines, c’est pourquoi une petite<br />

exposition de vêtements et de matériel de cette époque est mise<br />

en place. Et de manière très spéciale, l’uniforme de <strong>commando</strong> de<br />

Manneken Pis y est également exposé. Une reconnaissance spéciale<br />

est due au Musée Commando et au Musée Pegasus, gardiens de notre<br />

histoire. Grâce à leurs efforts dévoués, ils préservent l’héritage de nos<br />

forces, servant de source d’inspiration pour les générations à venir.<br />

Transformation et vision 2040<br />

Notre transformation est en fait bien engagée. Des exemples<br />

de nouvelles capacités et de nouvelles missions, ainsi qu’une<br />

nouvelle organisation des bataillons, témoignent de notre flexibilité<br />

et de notre détermination à rester à l’avant-garde. Alors que nous<br />

évoluons pour faire face à des menaces en constante évolution, nous<br />

nous engageons à renouveler sans cesse notre contribution à la paix<br />

et à la sécurité.<br />

Comme le disait Sun-Tzu : Au milieu du chaos, il y a aussi une<br />

opportunité». Cette transformation nous offre non seulement la possibilité<br />

d’améliorer notre efficacité, mais aussi d’explorer de nouvelles<br />

voies au service de notre pays et de la communauté internationale.<br />

Après 20 ans de Contre Terrorisme, où les forces spéciales dirigeaient<br />

et soutenaient les opérations, nous sommes à nouveau<br />

confrontés à la réalité des conflits d’égal à égal, dans lesquels les<br />

forces spéciales auront dans la plupart des cas un rôle de soutien.<br />

Néanmoins, il ne faut pas se tromper : la réalité en Ukraine montre<br />

quotidiennement que les forces spéciales sont très pertinentes sur<br />

le champ de bataille et qu’elles font la différence dans les combats<br />

grâce à leur jonction, à leur échelonnement, à leur créativité et à<br />

leur courage.<br />

À l’horizon 2030-2040, nous envisageons un avenir ambitieux<br />

pour la défense belge et les forces d’opérations spéciales. Le Plan<br />

Étoile, le futur Plan Étoile+ et notre développement de la Vision des<br />

forces d’opérations spéciales de Belgique 2040 indiquent la voie<br />

vers la modernisation et l’innovation. Cependant, comme le dit un<br />

proverbe bien connu, «la seule source de connaissance est l’expérience».<br />

Comme nous l’avons déjà mentionné, les leçons tirées des<br />

événements récents, tels que ceux survenus en Ukraine, constituent<br />

un trésor inestimable de connaissances.<br />

L’année 2024 est également une année importante, avec plusieurs<br />

anniversaires significatifs. C’est le 80e anniversaire du Débarquement<br />

en Normandie (D-Day), et notre régiment participera à la grande<br />

commémoration en se déployant en <strong>para</strong>chute. C’est aussi le 80e<br />

anniversaire de la libération de la Belgique et de l’opération Market<br />

Garden. Mais 2024, c’est aussi le 60e anniversaire de l’opération<br />

Dragon Rouge et Noir. Cette évacuation à haut risque a été menée au<br />

Congo en 1964, avec l’appui de vingt C-130 américains. Aujourd’hui<br />

encore, on se souvient de cette opération comme d’un exemple classique<br />

de NEO au sein du Collège de défense américain. Enfin, nous<br />

commémorons également les 30 ans du génocide au Rwanda, où<br />

nous avons perdu 10 de nos collègues.<br />

Pour conclure :<br />

La distinction entre le régiment d’opérations spéciales et le<br />

commandement des opérations spéciales, ainsi que les tâches<br />

qui leur sont propres, mettent en évidence les capacités et les responsabilités<br />

uniques des forces d’opérations spéciales, ainsi que la<br />

volonté d’évoluer comme le font nos partenaires internationaux. Dans<br />

la quête du secret, les mots du général Eisenhower résonnent : «Le<br />

vrai soldat se bat non pas parce qu’il déteste ce qui est devant lui,<br />

mais parce qu’il aime ce qui est derrière lui». La confidentialité qui<br />

entoure nos opérations n’est pas seulement une question de nécessité,<br />

elle témoigne de notre dévouement à la sauvegarde de la nation.<br />

En conclusion, nous nous lançons dans les défis et les opportunités<br />

que nous offre 2024. En restant unis dans nos objectifs et<br />

notre détermination, que cette année soit un témoignage de notre<br />

engagement commun en faveur de l’excellence, de l’innovation et<br />

de la sauvegarde de notre belle nation.<br />

Leve de SOF, Vive la Belgique.<br />

Bien que nous ne cherchions pas à augmenter nos effectifs, mais<br />

à nous assurer que nos forces opérationnelles actuelles sont bien<br />

remplies par les personnes de qualité dont nous avons besoin, dans<br />

les décennies à venir, les forces spéciales belges devront relever le<br />

défi d’adapter leur flexibilité aux dynamiques géopolitiques changeantes<br />

et aux avancées technologiques.<br />

La transformation de nos forces s’aligne sur les objectifs décrits<br />

dans les documents mentionnés ci-dessus, reflétant la nature évolutive<br />

de la guerre. Nos déploiements dans le monde entier et les<br />

tâches assignées aux forces d’opérations spéciales soulignent leur<br />

pertinence dans les opérations contemporaines.<br />

7


Il y aura 30 ans le 7 avril 1994<br />

Un Drame au pays des Mille Collines éclatait<br />

10 Para-Commandos perdaient la vie<br />

Près d’un million de Ruandais étaient victimes d’un génocide<br />

Texte : E. Genot<br />

Photos : Archives ANPCV<br />

Un peu d’Histoire<br />

Vers la fin des années 1950, peuplant le pays à plus 80 % et<br />

appuyés par l’administration belge, les Hutus du Rwanda se<br />

révoltent contre l’autorité ancestrale du Mwami. Les Tutsis, amés de<br />

lances et de machettes réagissent en menant des actions agressives :<br />

massacres, incendies de huttes, destructions de cultures et de bétails…<br />

auxquelles répondent les Hutus.<br />

Les unités de la Force Publique, composées essentiellement<br />

de Congolais ne suffisent plus pour maintenir l’ordre. De plus, au<br />

lendemain de l’Indépendance du Congo, elles seront désarmées et<br />

renvoyées dans leur pays. Dès lors, début 1960, afin de faire cesser<br />

les combats, deux bataillons Para-Commandos s’installeront dans<br />

les deux protectorats belges, le 4 Commando au Ruanda et le 3 Para<br />

en Urundi où la situation est également préoccupante.<br />

Ces deux unités, renforcées périodiquement par le 1 Para et par<br />

des Compagnies de Marche, constamment sur la brèche dans des<br />

opérations de maintien et de rétablissement de l’ordre, parviendront<br />

à restaurer la paix. Mais après l’organisation d’élections communales<br />

et législatives, remportées par les Hutus et la proclamation de la<br />

République du Ruanda, de nombreux Tutsis s’expatrient dans les<br />

pays limitrophes.<br />

Accédant à l’Indépendance le 1 er juillet 1962, ces deux anciens<br />

protectorats ne souhaitent pas de présence de militaires belges dans<br />

leur pays, toutes les unités belges auront quittés l’Afrique à la miaoût.<br />

Tandis que le Burundi sera régulièrement perturbé par des conflits<br />

sanglants entre ethnies rivales, le Rwanda, profitant pendant de<br />

nombreuses années d’un régime dirigé par le Président Kayibanda,<br />

sera considéré par beaucoup comme un pays d’Afrique centrale ayant<br />

adopté un style de gouvernement suscitant l’exemple. Néanmoins,<br />

les Tutsis restés au pays sont écartés des fonctions importantes.<br />

Dans les années 70, le pays subissait un changement de pouvoir<br />

après le coup d’Etat du Général Juvénal Habyarimana mais continuait<br />

à se développer tant socialement qu’économiquement, profitant<br />

d’aides économiques internationales. En instaurant un régime présidentiel<br />

fort, Habyarimana refusera, lui aussi, toute participation de<br />

Tutsis et même d’opposants Hutus au gouvernement ! Si au cours<br />

des années qui se succéderont après l’Indépendance, ces Tutsis réfugiés<br />

dans les pays voisins feront régulièrement parler d’eux par des<br />

interventions à l’ONU ; en 1990, un tel coup de tonnerre dans ce<br />

pays calme et serein, venant d’Ouganda, ceux-ci déclenchent des<br />

hostilités contre les Forces armées rwandaises -FAR- . Des bandes<br />

armées bien organisées envahissent le nord du pays, nécessitant alors<br />

l’intervention de l’Armée Française et du 2 Commando (renforcé par<br />

d’un peloton de l’Escadron Recce Para-Commando) en octobre afin<br />

d’occuper l’aérodrome de Kigali, protéger les expatriés et procéder<br />

à des évacuations.<br />

Les FAR renforcées pendant un certain temps par des unités<br />

zaïroises, opposent une résistance farouche aux troupes du Front<br />

Patriotique Rwandais -FPR- mais ne parviennent pas à les refouler<br />

en Ouganda.<br />

.<br />

Les accords d’Arusha<br />

Depuis le déclenchement de ces troubles, le pays cherche vainement<br />

à retrouver la paix et à accéder à un régime démocratique.<br />

De conférence en conférence, les antagonistes se rencontrent.<br />

Après 17 ans de parti unique, Habyarimana instaure le multipartisme<br />

le 10 juin 1991 et fin décembre de la même année, neuf<br />

partis politiques sont reconnus. Grâce à une médiation difficile de la<br />

Communauté économique des pays des Grands Lacs, Hutus et Tutsis<br />

parviennent à signer les accords d’Arusha le 4 août 1993.<br />

Un processus de paix patronné par les Nations Unies est alors<br />

en marche…Une force de l’ONU, dont le 1 Para s’installe dans le<br />

pays. En décembre 1993, un bataillon FFR, escorté par le 1 Para,<br />

fait son entrée à Kigali et le Président de la République nomme une<br />

Première Ministre, Madame Uwilingiyimana, pour constituer un<br />

gouvernement d’union nationale. Mais Habyarimana, freiné par son<br />

aile dure, tarde à élargir le Parlement à des hommes de l’opposition…<br />

Alors que le 2 Commando a repris la mission du 1 Para (au sein<br />

des casques bleus) à partir du 15 mars 1994, le 6 avril, rentrant de<br />

Tanzanie, l’avion du Président Habyarimana, dans lequel a pris<br />

place également son homologue burundais, Cypprien Ntaryamira,<br />

atteint par des tirs, s’écrase en flamme dans les environs de l’aérodrome<br />

de Kigali!<br />

L’Unamir<br />

Au lendemain de ces assassinats, le Rwanda bascule brutalement<br />

dans la guerre civile, plongeant le pays dans l’anarchie<br />

en ravivant les antagonismes et suscitant des massacres entre les deux<br />

races, provoquant la mort de centaines de milliers de Rwandais et<br />

des exodes massifs de populations !<br />

L’Unamir (United Nations Assisted Mission In Rwanda), sur<br />

place depuis novembre 1993, avait déployé quelque 2.500 hommes<br />

dont quelque 400 Para-Commandos belges. Cette force disposant de<br />

moyens de feux limités, soumis à des ROE (Rules Of Engagement)<br />

de « Peace keeping » maintien de la paix dispersée à Kigali et dans<br />

le nord du pays, s’est brutalement retrouvée au milieu de conflits<br />

entre ethnies rivales et des combats entre FPR et FAR s’accusant<br />

mutuellement d’avoir assassiner le Président dans une campagne<br />

de désinformation anti-belge. Le Gouvernement Rwandais accuse<br />

même la Belgique de cet attentat !<br />

Le Drame<br />

Le 7 avril, dix Para-Commandos du Peloton Mortiers du<br />

2 Commando, en mission d’escorte de la Première Ministre,<br />

se voient encerclés par des militaires de la Garde Présidentielle<br />

et sont sauvagement massacrés. Les derniers moments de nos dix<br />

camarades sont mal connus. Nous savons qu’ils ont été interceptés<br />

8


30 jaar geleden op 7 april 1994<br />

Vond een drama plaats in het Land der Duizend Heuvelen<br />

10 Para-Commando’s vonden de dood. Bijna een miljoen Ruandezen<br />

werden het slachtoffer van een genocide<br />

Tekst: E. Genot<br />

Vertaling: W. Mertens<br />

Foto’s: Archieven ANPCV<br />

Een stuk geschiedenis<br />

Tegen het einde der vijftiger jaren, met meer dan 80 % van<br />

de bevolking en gesteund door de Belgische administratie,<br />

komen de Rwandese Hutu’s in opstand tegen de voorouderlijke<br />

autoriteit van de Mwami. De net speren en manchetten gewapende<br />

Tutsi’s reageren op agressieve wijze met moorden, brandstichtingen<br />

van hutten, vernietigen van oogsten en vee, waar de Hutu’s dan<br />

weer op reageren. De eenheden van de Openbare Weermacht, die<br />

hoofdzakelijk uit Congolezen bestaat, slagen er niet neer in van de<br />

openbare orde te handhaven. Ze zullen na de onafhankelijkheid<br />

worden ontwapend en teruggestuurd naar hun land. Daarenboven<br />

zullen begin 1960 twee bataljons Para-Commando, positie nemen<br />

in de twee Belgische protectoraten, het 4 e Commando in Rwanda<br />

en het 3 e Para in Urundi, waar de situatie ook onrustwekkend is.<br />

Deze twee eenheden worden regelmatig versterkt met eenheden<br />

van1 Para en Marscompagnies, die permanent ingezet worden voor<br />

het handhaven of herstellen van de openbare orde. Maar na de door<br />

de Hutu’s gewonnen gemeentelijke en grondwettelijke verkiezingen<br />

en de proclalatie van de Republiek Ruanda trekken veel Tutsi’s naar<br />

de buurlanden.<br />

Na de onafhankelijkheid op 1 juli 1962 wensen de twee gewezen<br />

protectoraten geen Belgische militairen op hun grondgebied. Die<br />

militairen verlaten dan ook Afrika rond half augustus.<br />

Terwijl Burundi geregeld verstoord wordt door bloedige ethnische<br />

conflicten, zal Rwanda, dat jaren genoten heeft van een regime, geleid<br />

door President Kayibanda, door velen worden beschouwd als een<br />

land in Centraal- Afrika met een stijl van regeren die als voorbeeld<br />

wordt beschouwd. Nochtans krijgen de Tutsi’s, die in het land zijn<br />

gebleven, geen belangrijke functies.<br />

In de jaren 70 kent het land een grondige verandering na de<br />

machtsgreep van Generaal Juvenal Habyarimana die nochtans<br />

doorgaat net sociale en economische hervormingen dank zij de internationale<br />

steun. In zijn sterk presidentieel regime zal Habyarimana<br />

ook elke deelname van Tutsi’s en Hutu-opposanten weigeren in de<br />

regering!<br />

In de jaren na de onafhankelijkheid gaan de in de buurlanden<br />

verscholen Tutsi’s geregeld van zich laten horen via hun interventies<br />

in de VN. In 1990, donderslag bij heldere hemel in dit kalm en sereen<br />

land: vanuit Oeganda vallen gewapende en goed georganiseerde groepen<br />

het leger, de ‘Forces Armées Rwandaises-FAR- in het noorden<br />

van het land aan zodat in oktober de interventie van het Frans Leger<br />

en het 2 e Commando (versterkt met een peloton van het Escadron<br />

Recce Para-Commando) noodzakelijk wordt om het vliegveld van<br />

Kigali te bezetten, de expats te beschermen en over te gaan tot hun<br />

evacuatie.De FAR, gedurende een zekere tijd versterkt met Zaïrese<br />

eenheden bieden hevig weerstand aan de troepen van het FPR, maar<br />

slagen er niet in hen terug te drijven naar Oeganda.<br />

De akkoorden van Arusha<br />

Van bij de start van de onlusten zoekt het land naar vrede en<br />

herstel van een democratisch regime. Conferentie na Conferentie<br />

komen de antagonisten samen. Na 17 jaar eenheidsspartij gaat<br />

Habyarimana op 10 juni 1990 over naar het multipartijenstelel en<br />

in december van hetzelfde jaar worden negen partijen erkend. Dank<br />

zij de moeilijke bemiddeling van de Economische Gemeenschap<br />

van de landen van de Grote Meren slagen Hutu’s en Tutsi’s er in op<br />

4 augustus 1993 de akkoorden<br />

van Arusha te ondertekenen.<br />

Een vredesproces, geleid<br />

door de VN gaat van<br />

start. Een VN vredesmacht,<br />

waaronder 1 Para installeert<br />

zich in het land. In<br />

december 1993, doet een<br />

FFR bataljon, begeleid<br />

door 1 Para, zijn intrede in<br />

Kigali en de President van<br />

de Republiek benoemt Madame<br />

Uwilingiyimana als<br />

eerste minister en belast<br />

haar met een regering van<br />

nationale eenheid samen te<br />

stellen. Maar Habyarimana,<br />

geremd door zijn harde<br />

vleugel, twijfelt om het Parlement<br />

uit te breiden met leden<br />

van de oppositie.Het 2 e<br />

Commando heeft op 5 maart<br />

1994 de opdracht van 1 Para<br />

overgenomen (in de schoot<br />

van de blauwhelmen).Op<br />

6 april, tijdens de terugvlucht<br />

van Tanzania, wordt<br />

het vliegtuig van President<br />

Habyarimana, waarin ook<br />

zijn Burundese homoloog,<br />

Cypprien Ntaryamira, zich<br />

bevindt, neergeschoten en stort brandend neer in de omgeving van<br />

het vliegveld van Kigali!<br />

Unamir<br />

De dag na de beide moorden begint in Rwanda een brutale<br />

burgeroorlog die het land in totale anachie stort, het antagonisme<br />

opwekt, aanzet tot moord tussen beide rassen, met honderd<br />

duizenden Rwandese doden en een massale uitwijking van de bevolking<br />

tot gevolg!<br />

De Unamir (United Nations Assisted Mission In Rwanda), in<br />

Rwanda sinds november 1993, had 2.500 manschappen ontplooid,<br />

waaronder 400 Belgische Para-Commando’s. Deze strijdmacht met<br />

beperkte vuurkracht, onderworpen aan de ROE (Rules Of Engagement)<br />

en van « Peace keeping » (bewaren van de vrede), verspreid<br />

over Kigali en het noorden van het land, op brutale wijze beland<br />

in een etnisch conflict en gevechten tussen FPR en FAR, elkaar<br />

beschuldigend van moord op de President in een anti-Belgische<br />

perscampagne van desinformatie. De Rwandese regering beschuldigt<br />

zelfs België van de aanslag!<br />

Het Drama<br />

Op 7 april worden tien Para-Commando’ van het Peloton<br />

Mortieren van het 2 e Commando, gelast met een begeleidingsopdracht<br />

ten voordele van de Eerste Minister, omsingeld door<br />

militairen van de Presidentiele garde en op brutale wijze vermoord.<br />

9


7 avril 1994 – 7 april 1994<br />

vers 8hr45, que la Première Ministre a été assassinée, que leur chef<br />

de peloton, le Lieutenant Lotin, a eu un contact avec le bataillon<br />

expliquant qu’il est entouré de militaires très vindicatifs exigeant<br />

que ses hommes remettent leurs armes. Il lui est alors conseillé de<br />

palabrer et de tâcher de rejoindre un des cantonnements belges. Deux<br />

minutes plus tard, il précise que sa situation devient précaire et que<br />

les militaires rwandais refusent tout compromis et exigent toujours<br />

qu’il remette ses armes.<br />

Vers 9h05, le commandant de bataillon, le Lieutenant-Colonel<br />

BEM J. Dewez parle pour la dernière fois avec son chef de peloton<br />

à l’aide d’un Motorola et il comprend que ses hommes se trouvent<br />

dans une situation difficile, ensuite plus rien…<br />

Nous n’en savons pas plus sinon que les dix Commandos sont<br />

emmenés au Camp Kigali ! Des enquêtes de l’ONU et de la Défense<br />

Nationale ont fait ap<strong>para</strong>ître qu’un officier togolais, observateur des<br />

Nations Unies, a assisté à ces derniers événements. Hélas, quelques<br />

heures plus tard, les dépouilles de nos malheureux amis et d’un<br />

coopérant belge sont retrouvées à la morgue de Kigali !<br />

Nous n’en connaitrons probablement jamais plus sur les circonstances<br />

exactes et les auteurs de ces assassinats ! Ce que nous pouvons<br />

affirmer, c’est que nos camarades ont été faits prisonniers et en toute<br />

méconnaissance de la Convention de Genève, ont été sauvagement<br />

massacrés !<br />

Acte que nous réprouvons avec énergie !<br />

Nous ne souhaitons nullement susciter ni haine ni vengeance,<br />

sentiments que nous réprouvons tout autant, mais nous sommes<br />

forcés d’admettre que :<br />

…nos camarades ont été tués par ceux que nous n’avons cessé<br />

d’aider économiquement, socialement et militairement depuis<br />

des décennies,<br />

…nos camarades ont été tués par ceux qu’ils étaient censés<br />

protéger…<br />

Le devoir de mémoire<br />

Une folie meurtrière s’est développée au Ruanda et de nombreux<br />

Ruandais ont été assassinés. Un monument a été érigé<br />

à leur mémoire afin d’immortaliser ce génocide<br />

A l’endroit où les dix Para-Commandos ont été assassinés un lieu<br />

de mémoire a également été érigé et de nombreuses fois, hommages<br />

leur ont été rendus par des délégations du 2 Commando.<br />

De laatste ogenblikken van onze tien kameraden zijn niet gekend.<br />

We weten dat ze onderschept werden rond 8ur45, dat de Eerste Minister<br />

werd vermoord, dat de pelotonscommandant Luitenant Lotin,<br />

contact heeft gehad met het bataljon, zeggend dat hij omringd was<br />

door wraaklustige militairen die eisen dat zijn manschappen hun<br />

wapens afgeven. Men raad hem aan zijn wapens af te geven, te palaveren<br />

en te trachten een der Belgische kantonnementen te bereiken.<br />

Twee minuten later meldt hij dat zijn situatie ernstig wordt, dat de<br />

Rwandese militairen elk compromis weigeren en nog steeds eisen<br />

dat ze hun wapens afgeven. Rond 9h05 spreekt de bataljonscommandant,<br />

Luitenant-kolonel SBH J. Dewez voor de laatste maal<br />

met de pelotonscommandant langs een Motorola en begrijpt dat zijn<br />

mannen zich in een benarde situatie bevinden, en dan …niets meer.<br />

We weten niets ten zij dat de tien Commandos naar Kamp Kigali<br />

werden gebracht! Uit onderzoeken van de VN en de Nationale Defensie<br />

blijkt dat een Togolese officier, VN waarnemer, getuige was<br />

van deze laatste gebeurtenissen. Halaas worden enkele uren later de<br />

stoffelijke overschotten van onze kameraden en van een Belgische<br />

coöperant terug gevonden in het mortuarium van Kigali!We zullen<br />

waarschijnlijk nooit nog iets vernemen over de juiste omstandigheden<br />

van de moord noch van hun daders! Wat we kunnen bevestigen is dat<br />

onze kameraden zijn gevangen genomen en met volledige miskenning<br />

van de Conventie van Geneve op brutale wijze werden omgebracht!<br />

Een daad die we met volle kracht afkeuren!<br />

We willen geenszins haat of wrok aanwakkeren, en hoewel het<br />

gevoelens zijn die we afkeuren moeten we toegeven dat<br />

…onze kameraden werden omgebracht door hen die we gedurende<br />

tientallen jaren op economisch, sociaal en militair gebied<br />

hebben geholpen<br />

…onze kameraden werden gedood door hen die ze veronderstelden<br />

te beschermen.<br />

De plicht tot gedenken<br />

Een dodelijke gekte ontwikkelde zich in Ruanda en een groot<br />

aantal Rwandezen werd vermoord. Een monument werd<br />

opgericht ter hunner nagedachtenis om deze genocide te vereeuwigen.<br />

Op de plaats waar de tien Para-Commando’s werden vermoord<br />

werd ook een gedenkplaats opgericht waar menig maal eer werd<br />

gebracht door delegaties van het 2 Commando.<br />

La perte de nos dix Para-Commandos a plongé la<br />

communauté <strong>para</strong>-<strong>commando</strong> dans la tristesse et<br />

l’amertume.<br />

Formant une famille réunie par un esprit né d’efforts et<br />

d’idéaux communs, perdre dix camarades, en pleine condition<br />

physique et enthousiastes à la cause humanitaire qu’ils<br />

défendaient, ne peut qu’évoquer tristesse et nostalgie !<br />

Amertume, parce qu’aguerris par quatre mois de missions<br />

en 1993 en Somalie, ces hommes n’étaient plus des<br />

débutants mais des militaires ayant déjà fréquemment<br />

essuyé le feu d’adversaires belliqueux et vécu des actions<br />

de combats.<br />

Amertume, parce que nous ne sommes pas persuadés<br />

qu’ils disposaient des moyens efficaces pour se défendre<br />

ou pour effectuer leur mission, de plus, ils se sont trouvés,<br />

isolés, dans une situation particulièrement difficile.<br />

Malgré ces deux sentiments et contrairement à ce qui a<br />

parfois été dit ici ou là, nous voulons solennellement proclamer<br />

que leur sacrifice n’a pas été vain. Ils sont morts<br />

pour faire respecter des valeurs universelles, celles qui<br />

doivent rassembler les hommes par-delà les frontières :<br />

la liberté et les droits de l’homme, valeur aussi noble que<br />

l’amour de la patrie !<br />

Si nous sommes tristes et remplis d’amertume, nous<br />

sommes fiers de leur générosité, fiers du travail accompli<br />

par le 2 Commando et la Brigade Para-Commando (opérations<br />

« Silver Bag et Blue Safari » ) pour se porter au<br />

secours des expatriés menacés et organiser leur évacuation.<br />

H<br />

et verlies van onze tien Para-Commando’s heeft<br />

de Para-<strong>commando</strong> gemeenschap met droefhed<br />

en bitterheid geslagen.<br />

Tien enthousiaste kameraden in een goede fysieke<br />

conditie verliezen in een familie, verenigd door een spirit<br />

geboren uit inspanningen en gemeenschappelijke idealen,<br />

enthousiast voor de humanitaire zaak die ze verdedigden,<br />

kan enkel droefheid en nostalgie oproepen!<br />

Bitterheid, want gehard door vier maanden opdrachten<br />

in 1993 in Somalië, waren die mannen geen beginnelingen<br />

meer maar militairen die al vaak onder vuur hebben<br />

gelegen van een oorlogszuchtige vijand en gevechtsacties<br />

hebben meegemaakt.<br />

Bitterheid omdat we niet overtuigd zijn dat ze over de<br />

doeltreffende middelen beschikten om zich te verdedigen<br />

of om hun opdracht uit te voeren. Daarenboven waren ze<br />

geïsoleerd in een bijzonder moeilijke situatie. Ondanks<br />

deze twee gevoelens en, in tegenstelling met wat soms hier<br />

en daar werd verteld, willen we plechtig verklaren dat<br />

hun offer niet vruchteloos is geweest. Ze zijn gestorven<br />

om universele waarden te doen eerbiedigen, waarden die<br />

de mensen moeten samen brengen over de grenzen heen:<br />

de vrijheid en de mensenrechten, waarden, zo edel als de<br />

liefde voor het vaderland!<br />

Indien we droevig zijn en vol bitterheid, zijn we fier voor<br />

hun edelmoedigheid, fier over het gepresteerde werk van het<br />

2 e Commando en de Brigade Para-Commando (operaties<br />

« Silver back en Blue Safari » ) om hulp te brengen aan de<br />

bedreigde expats en voor het organiseren van hun evacuatie.<br />

10


Ere aan de slachtoffers van Detmold en Veckershagen<br />

26 oktober 2023<br />

Foto's - Photos : J. Grauls<br />

Hommage aux victimes de Detmold et Veckershagen<br />

26 octobre 2023


Hulde aan Koning Boudewijn<br />

Tekst: E. Genot<br />

Vertaling: W. Mertens<br />

Foto's: Archieven ANPCV<br />

De zomer van 1993 zal nog lang in de geheugens gegrift blijven!<br />

De dag na de Nationale Feestdag verlieten Koning Boudewijn en Koningin<br />

Fabiola België voor Motril in Spanje om er hun verlof door te brengen.<br />

Maar in de nacht van 31 juli overlijdt Koning Boudewijn aan een hartaanval.<br />

Van bij de aankondiging van zijn overlijden, brengen de media veelvuldig commentaar<br />

op de dood van de Vorst. Gerepatrieerd in België naar het Koninklijk<br />

Paleis van Brussel, wacht hem een ontroerend eerbetoon door een talrijk publiek.<br />

Het volk stroomt dag en nacht toe…<br />

Op de begrafenis wordt de rouwstoet gevolgd door de leden van de Koninklijke<br />

familie en een groot aantal staatshoofden, Kardinaal Godfried Danneels, aartsbisschop<br />

van Mechelen-Brussel leidt de uitvaartliturgie. Een licht gepantserd voertuig<br />

zal het stoffelijk overschot van de Koning naar de kerk van Laken vervoeren, waar<br />

het zal worden bijgezet in de Koninklijke Crypte, naast zijn voorgangers.<br />

« Para-Commando » wenst deze droevige gebeurtenis te herdenken door enkele<br />

foto’s van zijn bezoeken aan het Regiment Para-Commando en enkele uittreksels<br />

uit zijn toespraken te publiceren uit zijn 43-jarig bewind, eerst als Koninklijke<br />

Prins, daarna als Koning!<br />

De Koning gaat daarna verder in het Engels:<br />

Ik groet eerbiedig de bemanningen van de Luchtmacht der Verenigde<br />

Staten die, dank zij hun meesterschap en hun koelbloedigheid<br />

deze uitgebreide en uiterst delicate operatie van luchttransport en<br />

<strong>para</strong>chutage met succes tot een goed einde hebben gebracht. De<br />

honderden gijzelaars die werden bevrijd zullen, samen met hun<br />

families, deze bemanningen nooit vergeten.<br />

Toespraak gehouden in Parijs op 24 mei 1961 ter gelegenheid<br />

van een diner, aangeboden door Generaal de Gaulle:<br />

De grootsheid van uw land doorheen de geschiedenis, Mijnheer<br />

de President, komt door de cultus van de essentiële waarden die<br />

aan de basis liggen van onze beschaving en die de erfenis zijn van<br />

het christendom.<br />

Op 1 december 1964, bij de terugkeer van de Para-Commando’s<br />

uit Congo, drukt Koning Boudewijn, in naam van het<br />

hele land, zijn erkentelijkheid uit voor het welslagen van de<br />

humanitaire operaties « Rode Draak » en « Zwarte Draak » in<br />

volgende woorden:<br />

…Officieren, onderofficieren en soldaten van het Regiment Para-<br />

Commando, de moed en de vastberadenheid die u hebt betoond bij de<br />

uitvoering van uw opdracht gaan recht naar het hart van ons volk.<br />

Om uw militaire plicht te vervullen had u voor een elitewapen gekozen<br />

dat reeds in vredestijd het aanvaarden van risico’s en de betrokkenheid<br />

van de persoonlijkheid inhield. Maar de zware opleiding en de<br />

uitdagingen die u hebt aanvaard hebben hun vruchten afgeworpen.<br />

Op enkele dagen van aangehouden inspanningen, gesteund door<br />

een medisch detachement en bemanningen van de Amerikaanse<br />

Luchtmacht hebt u tweeduizend landgenoten en vrienden gered van<br />

een vreselijke dood. Voor die humanitaire opdracht hebben enkelen<br />

hun bloed en hun leven gegeven. Hun offer is een eer voor uw Regiment<br />

en onze jeugd.<br />

De solidariteit tussen uw eenheden, hun geestdrift, hun pit, de<br />

discipline, de zelfopoffering die u hebt bewezen, zijn nu in eenieders<br />

geheugen gegrift. Door deze kwaliteiten terug gevonden te hebben<br />

bij de elite die u bent, vervult mij met fierheid en vertrouwen in de<br />

toekomst van ons land.<br />

1954: Eerste bezoek van Koning Boudewijn aan het TrgC Cdo<br />

1954 : Première visite du Roi Baudouin au CECdo<br />

12


Hommage au Roi Baudouin<br />

L’été 1993 restera gravé dans bien des mémoires !<br />

Au lendemain de la fête Nationale, Le Roi Baudouin et la Reine Fabiola<br />

quittent la Belgique pour Motril en Espagne afin d’y passer leurs vacances.<br />

Mais dans la nuit du 31 juillet, le Roi Baudouin décède d’une crise cardiaque.<br />

Dès son annonce, les médias commentent abondamment l'événement.<br />

Rapatrié en Belgique au Palais Royal de Bruxelles, un hommage émouvant lui est<br />

rendu par un nombreux public. Nuit et jour, le monde afflue…<br />

Le jour des funérailles, les membres de la famille royale et de nombreux chefs<br />

d’état suivent le cortège funèbre, le Cardinal Godfrey Danneels, archevêque de<br />

Malines-Bruxelles célèbre la liturgie des funérailles et un blindé léger transportera<br />

la dépouille mortelle du Roi à l’église de Laeken où elle sera inhumée dans la Crypte<br />

royale aux côtés de ses prédécesseurs.<br />

« Para-Commando » souhaite marquer cet événement douloureux en publiant<br />

quelques photos de ses visites au Régiment Para-Commando et quelques extraits<br />

de ses allocutions prononcées pendant ses 43 ans de règne, comme Prince Royal<br />

d’abord, ensuite comme Roi !<br />

Texte : E. Genot<br />

Photos : Archives ANPCV<br />

Le 1 er décembre 1964, au retour des Para-Commandos du<br />

Congo, le Roi Beaudouin, au nom du pays, exprime sa reconnaissance<br />

pour l’accomplissement des opérations humanitaires<br />

« Dragon Rouge » et « Dragon Noir » en ces termes :<br />

…Officiers, sous-officiers et soldats du Régiment Para-Commando,<br />

le courage et la détermination que vous avez montrés dans<br />

l’accomplissement de votre mission sont allés droit au cœur de tout<br />

notre peuple. Pour remplir votre devoir militaire, vous aviez choisi<br />

une arme d’élite qui dès le temps de paix, postule l’acceptation d’un<br />

risque et l’engagement de la personne. Mais l’entraînement exigeant<br />

et les épreuves de volonté que vous avez acceptés ont porté des fruits.<br />

En quelques jours d’efforts, soutenus par un détachement médical<br />

et par des équipages de la Force Aérienne Américaine,vous avez<br />

sauvé deux mille compatriotes et amis d’un sort redoutable.<br />

1957 : Major Roman offre un<br />

Poignard Commando au Roi Baudoin<br />

Majoor Roman biedt een Commandodolk aan<br />

aan Koning Boudewijn<br />

Pour cette œuvre humanitaire, certains ont donné leur sang et leur<br />

vie. Leur sacrifice fait honneur à votre Régiment et à notre jeunesse.<br />

La solidarité de vos unités, l’enthousiasme, l’allant, la discipline<br />

et l’abnégation dont vous avez fait preuve sont désormais inscrit dans<br />

la mémoire de tous. D’avoir retrouvé ces qualités parmi l’élite que<br />

vous constituez me remplit de fierté et de confiance pour l’avenir<br />

de notre pays.<br />

Prenant ensuite la parole en anglais, le Roi poursuit :<br />

Je salue avec reconnaissance les équipages de la Force aérienne<br />

des Etats-Unis qui, grâce à leur maîtrise et à leur sang-froid, ont<br />

exécuté cette vaste opération de transport et de <strong>para</strong>chutage dans<br />

des circonstances particulièrement délicates et avec plein succès. Les<br />

centaines de civils qui ont été sauvés et leurs familles n’oublieront<br />

jamais ces équipages.<br />

1957 : Remise du béret vert au 1 er Sergent Th Van Mol au cours<br />

d’une cérémonie à Namur à l’occasion du 15 ème anniversaire de<br />

la création de la Troupe Commando.<br />

1957: Uitreiking groene muts aan 1 e Sergeant Th Van Mol op een<br />

plechtigheid te Namen ter gelegenheid van de 15 e verjaardag van<br />

de oprichting van de Troop Commando.<br />

Discours prononcé le 24 mai 1961 à Paris, à l’occasion d’un<br />

dîner offert par le Général de Gaulle :<br />

La grandeur de votre pays à travers l’histoire, Monsieur le Président,<br />

vient de ce qu’il a gardé le culte des valeurs essentielles<br />

qui sont à la base de notre civilisation et qui sont l’héritage du<br />

christianisme<br />

13


Hulde aan Koning Boudewijn<br />

Op een galadiner in Moskou op 25 juni 1975:<br />

Het bestaan van verschillende ideologieën binnen een land of<br />

tussen verschillende naties kan een gezonde vorm van competitie<br />

bevorderen. Het succes van een bepaalde levensvisie kan echter niet<br />

alleen worden afgemeten aan hoe wijdverspreid deze geografisch is.<br />

Belangrijker is dat deze levensvisie een uitdrukking is van de vrije<br />

wil van de betrokken bevolking, wat impliceert dat het draagvlak<br />

en de acceptatie ervan door de mensen cruciaal zijn voor het meten<br />

van succes.<br />

Uit een toespraak van 1984 gericht aan de autoriteiten van<br />

het land:<br />

De economische wereldcrisis, die vandaag haar elfde jaar ingaat,<br />

heeft enkele grondige veranderingen teweeg gebracht. De meest<br />

pijnlijke gevolgen er van zijn de enorme verhoging van de werkloosheid<br />

in de geïndustrialiseerde landen en een nog grotere ellende in<br />

de ontwikkelingslanden.<br />

Op 18 januari 1985, aan de autoriteiten van het land:<br />

De verdraagzaamheid is een andere fundamentele kwaliteit van<br />

een ware democratie. Ze omvat de eerbied voor de ander, ondanks<br />

het verschil in filosofische, economische of sociale opvattingen,<br />

vooral in ons land met zijn verschillende gemeenschappen. In dit<br />

soort samenleving moeten de burgers zich veilig voelen en elke vorm<br />

van geweld moet geweerd worden.<br />

Koning Boudewijn woont enkele belangrijke<br />

plechtigheden bij in het Regiment Para-Commando<br />

Tijdens zijn bewind heeft Koning Boudewijn vaak zijn belangstelling<br />

en zijn sympathie getoond voor het Regiment Para-<br />

Commando.<br />

De veelvuldige bezoeken aan de eenheden zijn er het duidelijkste<br />

bewijs van.<br />

Op 24 november 1954 gaat Koning Boudewijn naar het TrgC<br />

Cdo waar hij wordt ontvangen door Luitenant-Kolonel G.Vivario<br />

(commandant van het Regiment Para-Commando), Majoor F. Renard<br />

(commandant van het 2 Commando), en Kapitein R. Meunier<br />

commandant van de Kampcompagnie. De Koning woont <strong>commando</strong>demonstraties<br />

bij, laat zich de aanwezige officieren en onderofficieren<br />

voorstellen, tekent het gulden boek van het 2 Commando en neemt<br />

deel aan de lunch in de mess der officieren.<br />

In zijn Kerstboodschap van 1985 zegt hij:<br />

Het gezin is geen op zich terug getrokken cel. Het is volgens mij<br />

iets heel anders. Het is een haard van verstandhouding en luisterbereidheid,<br />

van onderlinge steun en solidariteit, van openheid en<br />

tederheid.<br />

In zijn toespraak van 21 juli 1988 zegt de Koning:<br />

Eerst en vooral houden we er aan u te zeggen dat we u graag zien.<br />

U weet dat we zelf geen kinderen hebben. We hebben lang nagedacht<br />

over de zin van dit lijden. Langzamerhand hebben we begrepen dat,<br />

door zelf geen kinderen te hebben, onze harten meer open stonden<br />

om alle kinderen graag te zien, volstrekt allemaal.<br />

Voor de eerste keer heeft de Koning zich positief uitgedrukt<br />

over het federalisme, maar met het behoud van België als Staat:<br />

Daarom moet de Staatshervorming de cohesie en de samenwerking<br />

tussen de verschillende meer autonoom geworden entiteiten en het<br />

centraal gezag verbeteren. Het gaat dus over een federalisme dat de<br />

eenheid moet bevorderen, dat de solidariteit tussen de veschillende<br />

componenten bewaart en die elke vorm van expliciete of verdoken<br />

se<strong>para</strong>tisme verwerpt.<br />

De meerderheid van de Belgen wenst dat de eigenheid van de<br />

Regio’s en de Gemeenschappen erkend wordt en zich kan ontplooien.<br />

Maar ze wil ook verenigd leven in ons land, gericht op Europa en de<br />

wereld, zonder tegenstrijdige maar eerder zich aanvullende belangen.<br />

Ze beseffen dat federeren in feite verenigen betekent.<br />

In zijn Kerstboodschap van 1991 herinnert de Vorst aan de<br />

operatie die hij niet zo lang geleden heeft ondergaan:<br />

Ik wil net besluiten zonder uit de grond van mijn hart het groot<br />

aantal personen te danken die hun wensen hebben gestuurd na mijn<br />

operatie en u zeggen dat ik, dank zij de operatie, die voor mij een<br />

positieve levenservaring was, ik dit beter heb begrepen. Iedereen<br />

beseft op een bepaald moment in zijn leven zijn grote kwetsbaarheid,<br />

samen met de grootheid van de menselijke conditie. Dit brengt ons<br />

in de realiteit. We onderscheiden dan beter wat essentieel en wat<br />

voorbijgaand is in het leven. Onze kwetsbaarheid doet ons tevens<br />

beseffen hoe fundamenteel we op elkaar gelijken en met dezelfde<br />

eerbied moeten worden behandeld.<br />

Dit versterkt ook mijn wil om te vechten tegen elke vorm van<br />

uitsluiting en discriminatie.<br />

In verschillende landen, waaronder het onze, steekt het racisme op<br />

een onrustwekkende wijze de kop op. Er is geen compromis mogelijk<br />

met een houding die de menselijke en fundamentele democratische<br />

waarden miskent. We moeten ze bestrijden, samen met die situaties<br />

die het extremisme en de onveiligheid in de grote steden bevorderen.<br />

April 1960: de Koning overhandigt de standaard van het 4 e Commando<br />

aan Lt-Kol V. Bruneau<br />

Avril 1960, le Roi remet l’étendard du 4 Commando au Lt-Col<br />

V. Bruneau<br />

Op 8 maart 1958 woont de Koning op de place Saint-Aubain in<br />

Namen de herdenking bij van de 15 e verjaardag van de oprichting,<br />

in Engeland, van de 4 e Troop. Tijdens de plechtigheid overhandigt<br />

de Koning de groene muts aan de 1 e Sergeant Th. Van Mol, aan<br />

KRO Vandenbergh, aan KROO R Van de Rostijne en aan soldaten<br />

Guevorsts, Harvengt en Van Schil. Veel anciens van Engeland worden<br />

aan de Koning voorgesteld door Luitenant-Kolonel G. Danloy.<br />

In mei 1955, tijdens zijn bezoek aan Congo schouwt de Koning<br />

de Para-Commando’s van het 4 e Detachement.<br />

Op 3 mei 1956 woont de Koning de inhuldiging bij van het<br />

Gedenkteken der Parachutisten in de Home der Parachutisten, Kasteleinstraat<br />

in Brussel.<br />

Op 1 april 1960 overhandigt de Koning plechtig op het voorplein<br />

van het Jubelpark te Brussel de standaard van het 4 e Commando aan<br />

Majoor Bruneau, die voor de gelegenheid speciaal met een escorte<br />

uit Kitona was gekomen.<br />

14


Hommage au Roi Baudouin<br />

Lors du dîner de gala à Moscou, le 25 juin 1975 :<br />

L’existence d’idéologies à l’intérieur d’un pays comme dans<br />

diverses nations peut avoir un effet de saine émulation. Mais pour<br />

nous, le succès d’une conception de vie ne peut se mesurer à son<br />

extension géographique, si elle n’est pas l’expression de la libre<br />

volonté des populations concernées<br />

Dans son discours aux autorités du pays en 1984 :<br />

La crise économique mondiale, qui dure aujourd’hui depuis onze<br />

ans déjà, a entraîné des changements profonds. Les conséquences<br />

les plus pénibles en sont l’augmentation considérable du chômage<br />

dans les pays industrialisés et une grande misère encore dans les<br />

pays en voies de développement.<br />

Le 18 janvier 1985, aux autorités du pays :<br />

La tolérance est une autre qualité fondamentale d’une vraie démocratie<br />

pluraliste. Elle implique le respect de l’autre, au-delà des<br />

différences de conception philosophique, économique ou sociale et<br />

plus particulièrement dans notre pays au-delà des différences entre<br />

communautés. Dans une telle démocratie, les citoyens doivent aussi<br />

se sentir en sécurité, et toute violence doit être combattue.<br />

Dans son discours de Noël 1985, il déclare :<br />

La famille ne doit pas être une cellule repliée sur elle-même. Elle<br />

est à mon sens tout autre chose. Elle est un foyer de compréhension<br />

et d’écoute, de soutien mutuel et de solidarité, d’ouverture et de<br />

tendresse.<br />

Le Roi dans son allocution du 21 juillet 1988 :<br />

D’abord nous voulons vous dire que nous vous aimons beaucoup.<br />

Vous savez que nous n’avons pas d’enfants. Longtemps nous nous<br />

sommes interrogés sur le sens de cette souffrance. Peu à peu, nous<br />

avons compris qu’en n’ayant pas d’enfants à nous, notre cœur était<br />

plus libre pour aimer tous les enfants, absolument tous.<br />

Pour la première fois, le Roi s’est prononcé de manière positive<br />

à propos du fédéralisme, mais avec le maintien de la Belgique<br />

comme Etat :<br />

Pour cela, la réforme de l’Etat doit assurer la cohésion et la<br />

coopération entre les différentes entités devenues plus autonome, et<br />

entre celles-ci et le pouvoir central. Il s’agit donc d’un fédéralisme<br />

qui doit favoriser l’union, maintenir une solidarité entre les diverses<br />

composantes et rejeter toute forme de sé<strong>para</strong>tisme explicite ou larvée.<br />

La majorité des Belges souhaite que la personnalité propre des<br />

Régions et des Communautés soit reconnue et puisse s’épanouir. Mais<br />

elle veut aussi vivre unie dans notre pays, ouverte sur l’Europe et<br />

le monde, et elle désire que ces volontés ne s’opposent jamais et se<br />

complètent l’une l’autre. Elle sait que fédérer signifie unir.<br />

Août 1960, revue par le Roi d'une Compagnie Para-Commando<br />

ayant participé aux opérations au Congo.<br />

Augustus 1960, receptie door de koning van een Para-Commandocompagnie<br />

die deelnam aan operaties in Congo.<br />

Dans son message de Noël 1991, le Souverain évoque l’opération<br />

qu’il a subie peu de temps au<strong>para</strong>vant :<br />

Je ne voudrais pas conclure sans remercier du fond du cœur<br />

les nombreuses personnes qui m’ont envoyé leurs vœux après mon<br />

opération et vous dire ce que j’ai mieux compris grâce à l’épreuve<br />

qui fut pour moi, une expérience de vie très positive. Chacun perçoit<br />

à un moment de son existence son extrême fragilité en même temps<br />

que la grandeur de sa condition humaine. Cela nous place dans la<br />

vérité. Nous distinguons mieux alors ce qui est essentiel et ce qui est<br />

passager dans notre vie. Notre fragilité nous permet aussi de réaliser<br />

combien nous sommes fondamentalement semblables et devrions être<br />

traités avec le même respect. Cela renforce ma volonté d’œuvrer<br />

contre toutes les exclusions et les discriminations.<br />

Dans plusieurs pays, dont le nôtre, le racisme refait surface de<br />

manière inquiétante. Il n’y a pas de compromis possible avec une<br />

telle attitude qui nie les valeurs humaines et démocratiques fondamentales.<br />

Il faut la combattre et en même temps nous attaquer à<br />

des situations qui favorisent l’extrémisme comme l’insécurité dans<br />

les grandes villes.<br />

1982 Le Roi Baudoin assiste à une céremonie à Marche-les-Dames et remet le bérèt vert au Prince Philippe à l'issue de son Camp<br />

Commando.<br />

1982 Koning Boudewijn woont een ceremonie bij te Marche-les-Dames et reikt de groene muts uit aan Prins Filip op het einde van<br />

zijn Commando Kamp.<br />

15


Hulde aan Koning Boudewijn<br />

Op 17 december 1982 heeft Koning Boudewijn er aan gehouden<br />

om de groene muts en het Commandobrevet te overhandigen aan<br />

Prins Filip. De groene muts heeft hij maar een dag gedragen. Omdat<br />

hij aansluitend een bevelvoeringsstage ging doen bij het 3 Para, ging<br />

hij de attributen van 3 Para moeten dragen.<br />

Na de operatie « Red Bean », ontvangt de Koning een belangrijke<br />

delegatie van het 3 Para onder leiding van Majoor SBH G. Couwenberg,<br />

terwijl het bataljon de wacht opgaat aan het Koninklijk paleis<br />

van 26 augustus tot 11 september 1997.<br />

In 1982 kent Z.M. de Koning de titel van baron toe aan twee<br />

gewezen Regimentscommandanten Para-Commando, Generaal-<br />

Majoor o.r. G.Danloy en Luitenant-Generaal o.r Vivario.<br />

Ter gelegenheid van de 40 e verjaardag van de oprichting van<br />

de eerste eenheden van Parachutisten en Commando’s, ontvangt<br />

de Koning op 3 juni 1982 in zijn paleis van Laken, een delegatie<br />

gewezen SAS <strong>para</strong>chutisten, geleid door Ereluitenant-Kolonel E.<br />

Blondeel en, op 26 maat 1983, een groep gewezen Commando’s<br />

van 1942 en 1944, met aan het hoofd Generaal o.r. Baron Danloy.<br />

1964: Koning Boudewijn en zijn oom, Koning Olav van Noorwegen.<br />

1964 ; Le Roi Baudouin et son oncle le Roi Olav de Norvège<br />

Begin augustus 1960 schouwt Koning Boudewijn de 11 e en 14 e<br />

Onafhankelijke Compagnies Para-Commando bij hun terugkeer uit<br />

Congo, waar ze hulp brachten aan de Europeanen.<br />

Op 22 september 1964 gaat de Vorst, begeleid door zijn oom,<br />

Koning Olav van Noorwegen, naar het TrgC Commando, bevolen<br />

door Majoor J.Militis en wonen er de demonstraties bij die hen een<br />

idee geven van de <strong>commando</strong>training.<br />

Op 1 december 1964, na hun humanitaire interventie in Stanleyville<br />

en Paulis, huldigt de Koning de Para-Commando’s bij hun<br />

terugkeer in België.<br />

Hij verleent het Kruis van Commandeur in de Orde van Leopold<br />

II aan Kolonel Ch. Laurent, commandant van de operatie, en aan<br />

de Amerikaanse Kolonel Gradwell, commandant van de Escadrille<br />

C-130.<br />

Op 23 september 1966 gaat de Koning naar het TrgC Para in<br />

Schaffen. Hij wordt er ontvangen door Ch. Poswick, Defensieminister<br />

Kolonel SBH P. Roman, commandant van het Regiment Para-Commando<br />

en Majoor P. Desprechins, commandant van het Centrum.<br />

Nadat hij een briefing heeft bijgewoond over de opdrachten van<br />

het Centrum, bezocht hij de installaties en de verschillende secties.<br />

Hij heeft vervolgens een groet gebracht aan het monument ter ere<br />

van de 33 <strong>para</strong>chutisten, omgekomen bij het vliegtuigongeval te<br />

Detmold op 26 juin 1963.<br />

Op 11 oktober 1982 begeeft Koning Boudewijn zich naar de<br />

DBR ter gelegenheid van het manœuver Cross-Eifel, georganiseerd<br />

door Generaal-Majoor R. Depoorter. Tijdens zijn bezoek gaat hij<br />

naar de CP van 3 Para, waar hij wordt ontvangen door Luitenant-<br />

Kolonel SBH R. Reynders.<br />

Tijdens een plechtigheid op 17 december 1982 in het TrgC Cdo<br />

overhandigt de Koning de groene muts en het Commandobrevet aan<br />

zijn petekind Prins Filip.<br />

Verschillende commandanten van het Regiment-Para-Commando<br />

hebben de functie uitgeoefend van Vleugeladjudant van Koning<br />

Boudewijn, hetzij tijdens, hetzij na hun bevelvoering: Kolonel G.<br />

Danloy, Kolonel SBH Vivario, Kolonel SBH R.Delperdange, Kolonel<br />

SBH P Roman, Kolonel SBH J.Segers, Kolonel SBH R.<br />

Depoorter en Kolonel SBH L. Verstraeten.<br />

Luitenant-Kolonel E. Blondeel was benoemd tot Vleugeladjudant<br />

van de Prins Regent. Luitenant-Kolonel SBH P. Roman en<br />

Luitenant-Kolonel SBH M. Jacqmin onder het regentschap van<br />

Prins Albert II.<br />

Op 24 september 1967, tijdens de viering op de Grote Markt van<br />

Brussel, van de 25 e verjaardag van de oprichting van de Parachutisten<br />

en de Commando’s, schouwt Koning Boudewijn de eenheden, samen<br />

met de commandant van het Regiment Para-Commando, de Kolonel<br />

SBH P. Roman, van de Minister van Defensie, Ch Poswick, van de<br />

Generaal-Majoor G. Danloy en van Luitenant-Kolonel E. Blondeel.<br />

Hij laat zich enkele veteranen voorstellen en geeft vervolgens<br />

een speech waarin hij lof brengt aan alle militairen: officieren, onderofficieren<br />

en dienstplichtige Para-Commando’s voor hun inzet<br />

in een elite-eenheid.<br />

Op 22 april 1978, gaat de Koning, begeleid door Prins Albert<br />

en Prinses Paola, op privébezoek aan het TrgC Para. Ze worden<br />

ontvangen door Majoor du Bois de Vroylande, commandant van<br />

het Centrum. De leden van de Koninklijke familie wonen de laatste<br />

sprong bij voor het B-brevet <strong>para</strong> van Prins Filip. Prins Filip deed<br />

een stage bij de Nationale Federatie van Belgische Parachutisten<br />

(FNPB), gepaard gaand met een sessie van het B-brevet van de<br />

leerlingen van de Koninklijke Kadettenschool<br />

1955. Bij een bezoek aan onze vroegere kolonie bracht de Koning<br />

de groet aan de standaard van het 3 Para op de Basis van Kamina.<br />

1955. Lors d'une visite à notre ancienne colonie, le Roi salue<br />

l'étendard du 3 Para à la Base de Kamina.<br />

16


Hommage au Roi Baudouin<br />

1967 : Cérémonie à la Grand Place<br />

de Bruxelles à l’occasion du 25 ème<br />

anniversaire de la création des unités<br />

Parachutiste et Commando et le 15 ème<br />

anniversaire de la création du Régiment<br />

Para-Commando.<br />

1967: Plechtigheid op de Grote Markt<br />

van Brussel ter gelegenheid van de 25 e<br />

verjaardag van de oprichting van de<br />

Parachutisten en Commando eenheden<br />

en de 15 e verjaardag van de oprichting<br />

van het Regiment Para-Commando.<br />

Le Roi Baudouin assiste à quelques cérémonies<br />

importantes au Régiment Para-Commando<br />

Au cours de son règne, le Roi Baudouin, à de nombreuses<br />

reprises, manifesté son intérêt et sa sympathie pour le Régiment<br />

Para-Commando.<br />

De fréquentes visites aux différentes unités en sont un témoignage<br />

probant.<br />

Le 24 novembre 1954 : le Roi Baudouin, se rend au CECdo où<br />

il est reçu par le Lieutenant-Colonel G.Vivario (commandant du<br />

Régiment Para-Commando), le Major F .Renard (commandant du 2<br />

Commando), et le Capitaine R.Meunier commandant la Compagnie<br />

Camp. Le Roi, assiste à des démonstrations Commandos, se fait<br />

présenter les officiers et sous-officiers présents, signe le livre d’or<br />

du 2 Commando et déjeune au mess des officiers.<br />

Le 8 mars 1958, le Roi assiste, sur la place Saint- Aubain à<br />

Namur, à la commémoration du 15 ème anniversaire de la création, en<br />

Angleterre, de la 4 ème Troupe. Au cours de la cérémonie, le Roi remet<br />

le béret vert au 1er Sergent Th. Van Mol, au COR Vandenbergh, au<br />

CSOR Van de Rostijne et aux soldats Guevorsts, Harvengt et Van<br />

Schil. De nombreux anciens d’Angleterre sont présentés au Roi par<br />

le Lieutenant-Colonel G. Danloy.<br />

En mai 1955, lors de sa visite au Congo, le Roi passe en revue<br />

les Para-Commandos du 4ème Détachement.<br />

Le 3 mai 1956, le Roi, assiste à l’inauguration du Mémorial<br />

des Parachutistes au Home des Parachutistes, rue du Chatelain à<br />

Bruxelles.<br />

Le 1er avril 1960, le Roi remet solennellement, sur l’esplanade<br />

du Cinquantenaire à Bruxelles, l’étendard du 4 Commando au Major<br />

Bruneau, venu spécialement avec une escorte de Kitona.<br />

Début août 1960, le Roi Baudouin passe en revue les 11ème et<br />

14ème Compagnies Indépendantes Para-Commandos, rentrées du<br />

Congo après s’être portées au secours des Européens.<br />

Le 22 septembre 1964 : le Souverain, accompagné de son oncle,<br />

le Roi Olav de Norvège se rendent au CECdo commandé par le<br />

Major J.Militis et assistent à des démonstrations donnant un aperçu<br />

de l’entraînement Commando.<br />

Le 1er décembre 1964, après l’intervention humanitaire à Stanleyville<br />

et à Paulis, le Roi s’adresse aux Para-Commandos, à leurs<br />

rentrées en Belgique, pour leur rendre hommage.<br />

Il décore de la Croix de Commandeur de l’Ordre de Léopold II,<br />

le Colonel Ch. Laurent, commandant de l’opération, et le Colonel<br />

américain Gradwell, commandant de l’escadrille C-130.<br />

1978 : Réception de Para-Commandos au Palais de Bruxelles<br />

après l’opération « Red Bean » au Katanga.<br />

1978: Ontvangst van Para-Commando’s in het Paleis van Brussel<br />

na de operatie « Red Bean » in Katanga.<br />

Le 23 septembre 1966, le Souverain se rend au CEPara à Schaffen.<br />

Il est reçu par Ch. Poswick, ministre de la Défense, le Colonel<br />

BEM P. Roman, commandant le Régiment Para-Commando et le<br />

Major P. Desprechins, commandant le centre.<br />

Le Roi après avoir assisté à un briefing sur les missions du centre,<br />

a visité les installations et les différentes sections. Il s’est ensuite<br />

incliné devant le monument érigé à la mémoire des 33 <strong>para</strong>chutistes<br />

décédés lors de l’accident d’aviation de Detmold le 26 juin 1963.<br />

Le 24 septembre 1967, lors de la célébration du 25 ème anniversaire<br />

de la création des unités Parachutiste et Commando à la Grand-Place<br />

de Bruxelles, le Roi Baudouin passe les unités en revue, accompagné<br />

du commandant du Régiment Para-Commando, le Colonel BEM<br />

P.Roman, du ministre de la Défense, Ch Poswick, du Général-Major<br />

G .Danloy et du Lieutenant-Colonel E. Blondeel.<br />

Il se fera présenter quelques vétérans et prononcera ensuite un<br />

discours rendant hommage à tous les militaires ; officiers, sousofficiers<br />

et miliciens Para-Commandos pour leur engagement dans<br />

une unité d’élite.<br />

17


Hommage au Roi Baudouin<br />

En 1982, S.M. le Roi décerne le titre de baron à deux anciens<br />

commandants du Régiment Para-Commando, le Général-Major e.r.<br />

G.Danloy et le Lieutenant-Général e.r Vivario.<br />

A l’occasion du 40 ème anniversaire de la création des premières<br />

unités Parachutiste et Commando, le Roi reçoit en son palais de<br />

Laeken, le 3 juin 1982, une délégation d’anciens Parachutistes SAS,<br />

conduite par le Lieutenant-Colonel Hre E. Blondeel et, le 26 mars<br />

1983, un groupe d’anciens Commandos de 1942 et 1944, à la tête<br />

de laquelle se trouvait le Général e.r. Baron Danloy.<br />

1983 : Réception d'anciens Commandos au Palais de Laeken<br />

Ontvangst van gewezen Commando's in het Paleis van Laken<br />

Le 22 avril 1978, le Roi, accompagné du Prince Albert et la<br />

Princesse Paola, se rend en visite privée au CEPara. Reçus par le<br />

Major du Bois de Vroylande, commandant le centre, les membres<br />

de la famille royale assistent au dernier saut du Prince Philippe pour<br />

l’obtention du brevet B Para. Le Prince Philippe a effectué un stage<br />

de la Fédération Nationale de Parachutisme (FNPB) jumelé à une<br />

session de brevet B destinée aux élèves de l’Ecole Royale des Cadets.<br />

Le 17 décembre 1982, le Roi Baudouin a tenu à remettre le béret<br />

vert et son brevet Commando au Prince Philippe. Béret qu’il n’a<br />

porté qu’un jour. Etant destiné à effectuer un stage de commandement<br />

au 3 Para, il revêtira ensuite les attributs du 3 Para.<br />

Après l’opération « Red Bean », le Roi reçoit une délégation<br />

importante du 3 Para conduite par le Major BEM G. Couwenberg,<br />

alors que le bataillon monte de garde aux Palais Royaux du 26 août<br />

au 11 septembre 1978.<br />

1966 : Visite du Roi Beaudouin au CEPara<br />

Bezoek van Koning Boudewijn aan het Trg C Para<br />

Le 11 octobre 1982, le Roi Baudouin se déplace en RFA à l’occasion<br />

de la manœuvre Cross-Eifel organisée par le Général-Major<br />

R. Depoorter. Au cours de sa visite, il se rend au PC du 3 Para où il<br />

est reçu par le Lieutenant-Colonel BEM R. Reynders.<br />

Le 17 décembre 1982, le Roi remet le béret vert et le brevet<br />

Commando à son filleul, le Prince Philippe, au cours d’une cérémonie<br />

au CECdo.<br />

Plusieurs commandants du Régiment-Para-Commando ont exercé<br />

la fonction d’Aide de Camp du Roi Baudouin, soit pendant leur<br />

commandement soit après ; le Colonel G.Danloy, le Colonel BEM<br />

Vivario, le Colonel BEM R. Delperdange, le Colonel BEM P. Roman,<br />

le Colonel BEM J. Segers, le Colonel BEM R. Depoorter et le<br />

Colonel BEM L.Verstraeten.<br />

Visite du Roi au 3 Para en 1982, lors d'une manœuvre en Allemagne.<br />

Bezoek van de Koning aan 3 Para in 1982, tijdens een manœuver<br />

in Duitsland.<br />

Le Lieutenant-Colonel E. Blondeel avait été nommé aide de<br />

camp du Prince Régent.<br />

Les Lieutenants Colonels BEM T. Roman et M. Jacqmin l'ont<br />

été sous le règne du Prince Albert II.<br />

18


They only fly away<br />

Nous avons le triste devoir de vous informer du décès de:<br />

Wij hebben de droevige plicht u het overlijden te melden van:<br />

Freddy Morelle geboren te Thuin op 24 september 1932,<br />

overleden in Soignies op 4 december 2023. Gewezen voorzitter<br />

van de Vriendenkring Commando voor de oprichting<br />

van de ANPCV. Heeft gedurende talrijke jaren de “Chesty<br />

George” georganiseerd.<br />

Freddy Morelle né à Thuin le 24 septembre 1932 et décédé<br />

à Soignies le 4 décembre 2023. Ancien président de la Fraternelle<br />

Commando avant la création de l’ANPCV, a organisé le<br />

« Chesty Georges » pendant de nombreuses années.<br />

Prosper Bavay, geboren te Aarlen op 20 april 1933 en<br />

overleden te Libramont op 23 januari 2024.<br />

Heeft zijn militaire loopbaan begonnen met een groene<br />

muts in het Regiment Commando. Daarna is hij TS operator<br />

in het hoofdkwartier Regiment Para-Commando met een rode<br />

muts geworden. Hij was onder de groene mutsen één van de<br />

eersten die de twee brevetten Commando en Parachutist behaalde.<br />

Zeer goed klimmer, één van de sporen in Marche-les-Dames,<br />

“La Prosper”, draagt zijn naam. Hij wordt instructeur “Rotsen” in<br />

het Trg C Cdo gedurende enkele jaren met tussentijds een verblijf<br />

in de GVP Compagnie in Weiden.<br />

Na de oprichting van het TrgCCdo in Kota Koli wordt hij instructeur,<br />

met de graad van adjudant, gedurende enkele jaren.<br />

Kolonel b.d. SBH Gus Couwenberg overleden op 27<br />

januari 2024.<br />

Na de Koninklijke Militaire School, sectie “Alle Wapens”<br />

en de cursus in de Infanterieschool in Aarlen heeft hij mutatie<br />

gedaan naar de Schoolcompagnie Para-Commando, waar hij<br />

pelotonscommandant was in het 2 Commando met verblijven<br />

in Afrika. Daarna officier in het 3 Para te Lombardsijde.<br />

Stafbrevet (SBH) na de Krijgsschool. Korpscommandant van<br />

3 Para gedurende de operatie “Red Bean” in Katanga op mei 1977.<br />

Prosper Bavay, né à Arlon le 30 avril 1933 et décédé à<br />

Libramont le 23 janvier 2024.<br />

A commencé sa carrière militaire comme béret vert au<br />

Régiment Commando, ensuite est passé au QG Régiment<br />

comme opérateur radio en portant alors le béret lie de vin. Il<br />

fut parmi les premiers à obtenir les deux brevets <strong>commando</strong><br />

et <strong>para</strong>chutiste. Excellent grimpeur, une voie « La prosper »<br />

porte son nom. Il devient ensuite instructeur « Rochers » au CECdo<br />

pendant plusieurs années avec entretemps un passage à la Compagnie<br />

ESR à Weiden.<br />

Lors de la création du CECdo à Kota Koli en République Démocratique<br />

du Congo, il sera durant de longues années, alors comme<br />

adjudant, instructeur.<br />

Colonel e.r. BEM Gus Couwenberg décédé le 27 janvier<br />

2024.<br />

Arrivé à la Compagnie Ecole Para-Commando à Wartet<br />

après avoir suivi les cours à l’Ecole Royale Militaire division<br />

« Toutes Armes » et son école d’armes à Arlon.<br />

Breveté Para-Commando, il est passé au 2 Commando et<br />

a effectué plusieurs séjours en Afrique. Ensuite Officier au 3<br />

Para à Lombardsijde.<br />

Devenu Commandant du 3 Para de 1978 à 1980 à Tielen. il a<br />

participé avec son bataillon à l’opération « Red Bean» au Katanga<br />

in mai 1977.<br />

De Redactie van « Para-Commando » biedt aan de beproefde familieleden haar deelneming aan.<br />

La Rédaction de “Para-Commando” présente ses plus sincères condoléances aux membres de leur famille.<br />

ME AND MY PAL<br />

LE VENDREDI<br />

13 SEPTEMBRE A<br />

WOLUWE SAINT LAMBERT<br />

ME AND MY PAL<br />

OP VRIJDAG<br />

13 SEPTEMBER IN<br />

SINT-LAMBRECHTS WOLUWE<br />

Rendons les hommages à l’opérations<br />

STAN ET PAULIS 1964<br />

Communiquez nous l’adresse de vos amis<br />

qui y ont participé<br />

pour recevoir l’invitation<br />

meandmypal.wsl@gmail.com<br />

Laten we hulde brengen aan operaties<br />

STAN EN PAULIS 1964<br />

Stuur ons de adressen van je vrienden<br />

die hebben deelgenomen<br />

om de uitnodiging te ontvangen<br />

meandmypal.wsl@gmail.com<br />

19


Luitenant John Van der Heyden werd in de nacht van 9 op 10 augustus<br />

1944 met zijn « squad » ge<strong>para</strong>chuteerde ten zuiden van Monschau. Hij is<br />

de eerste geallieerde officier die, in uniform, Duitsland binnendringt<br />

Tekst: E. Genot en M. Neyt<br />

Foto's: E. Genot<br />

Vertaling: W. Mertens<br />

Officier, artillerist, <strong>para</strong>chutist, twee SAS opdrachten achter de linies: « Chaucer<br />

» in Frankrijk en « Bergbang » in België. Operatie « Regent » in de<br />

Belgische Ardennen. De veldtocht « Larkswood » in Holland … oprichting<br />

van de School voor valschermspringen in Schaffen, Commandant van het 3 Para-<br />

Cdo op de Basis van Kamina, Commandant van het Regiment Para-Commando.<br />

Een loopbaan die eindigt met de graad van Luitenant-generaal en die we u voorstellen<br />

ter gelegenheid van de 80 e verjaardag van de operatie « Bergbang ».<br />

Zijn militaire studies<br />

V<br />

an der Heyden Raymond, (John voor de vrienden), Edmond,<br />

Antoine, Pierre, Paul werd geboren in Kilo-Moto<br />

(Belgisch Congo) op 12 juni 1917. Hij is de zoon van Raymond Van<br />

der Heyden, bestuurder van bruggen en wegen en Leonie Van Lint.<br />

Hij beëindigt zijn Grieks-Latijnse middelbare studies in 1934 in<br />

het Instituut Saint-Louis in Brussel. In hetzelfde Instituut doet hij<br />

van 1934 tot1935 een extra wetenschappelijk studiejaar als voorbereiding<br />

op de ingangsexamens van de Koninklijke Militaire School.<br />

Hij slaagt en wordt op 18 oktober 1935 lid van de 96 e Polytechnische<br />

Promotie Artillerie Genie!<br />

Op 26 december 1937 wordt hij aanvaard in het officierenkader.<br />

(Stamnummer 38403), en gaat daarna, op 26 augustus 1939, naar<br />

de Applicatieschool van de Artillerie. In 1940 wordt hij lid van het<br />

Korps der Artillerieofficieren.<br />

Wanneer op 10 mei 1940 de oorlog uitbreekt, vertrekt zijn promotie<br />

naar Frankrijk, waar veel Belgische militairen hergroeperen na<br />

de Achtiendaagse Veldtocht, in de hoop het gevecht verder te zetten.<br />

Hij blijft er van 18 mei tot 21 augustus 1940. Na de wapenstilstand,<br />

ondertekend door Pétain keert hij terug naar België, waar hij in het<br />

bezette land zonder werk valt.<br />

Op 28 maart 1941 beslist hij een ontsnappingspoging te wagen richting<br />

Engeland. Hij steekt de Belgische grens en de demarcatielijn over,<br />

gaat het door de Duitsers belette Frankrijk en dat van Vichy binnen,<br />

steekt de Pyreneeën over maar wordt gearresteerd door de Spaanse politie<br />

en opgesloten door de Seguridad van Madrid van19 april tot 5 mei<br />

1941. Daarna wordt hij opgesloten in het sinistere concentratiekamp van<br />

Miranda de Ebro. Daar wordt hij bevrijd dankzij de interventie van de<br />

Ambassadeur van België en opgenomen als Luitenant in de getalsterkte<br />

van de Belgische Strijdkrachten in Groot-Brittannië op 24 november<br />

1941. Hij gaat naar de 1st Belgian Battery op 26 november 1941 en<br />

daarna op 24 januari 1942 als vrijwilliger naar de Luchtvaartcompagnie<br />

maar wordt er ongeschikt verklaard wegens gebrekkig zicht.<br />

In maart 1942 gaat hij naar de Signal School.<br />

Officier SAS Parachutist<br />

Van der Heyden is vrijwilliger om de training van <strong>para</strong>chutist<br />

te volgen. Hij maakt deel uit van de groep, waartoe ook<br />

Kapitein E.Blondeel behoort en die naar de Parachutageschool van<br />

Ringway gaat.<br />

De 20 vrijwilligers worden allen op 2 mei 1942 gebreveteerd. Bij<br />

de oprichting van de « D (Parachute) Company van het 2 e Bataljon<br />

Fusiliers » op 8 mei 942, die achteraf in juli 1942 de « Belgian<br />

Independant Parachute Company » wordt, is Van der Heyden er<br />

pelotonscommandant<br />

Hij volgt verschillende stages in de Engelse Scholen: in september<br />

1942 in de « Polish Brigade », de Street fighting course in de<br />

1st Airborne Division in februari 1943 en bij de Airborne Forces<br />

Experimental Establishment in april 1943.<br />

Op 19 december 1942 huwt hij de Engelse Dorothy Williams<br />

Hazel.<br />

Een amusant detail, het is Kapitein E.Blondeel die de plechtigheid<br />

op de piano begeleid.<br />

De eenheid, nu officieel bevolen door Kapitein Eddy Blondeel,<br />

wordt op 4 februari 1944 aangehecht aan de « Special Air Service<br />

Brigade » met als naam « Belgian SAS Squadron » (5Th SAS).<br />

Hij is er Commandant van de « A Troop »!<br />

Hij kan in maart 1944 nog de « Demolition course » volgen.<br />

In operatie<br />

J<br />

ohn Van der Heyden wordt aangesteld als kapitein voor de<br />

duur van zijn opdracht. Hij wordt in de nacht van 9 op 10<br />

augustus 1944 in Normandië, ten zuidoosten van Nogent-le-Rotrou<br />

met 15 man ge<strong>para</strong>chuteerd met een bestokingsopdracht.: « Operatie<br />

Chaucer ».<br />

Lt. Van der Heyden<br />

20


Le Lieutenant John Van der Heyden, largué avec son « squad »<br />

au sud de Monschau dans la nuit du 9 au 10 août 1944 est le premier<br />

officier Allié à pénétrer en Allemagne en uniforme<br />

Officier, artilleur, <strong>para</strong>chutiste, deux missions SAS derrière les Lignes « Chaucer<br />

» en France et « Bergbang » en Belgique, opération « Regent » dans<br />

les Ardennes belges, Campagne « Larkswood » en Hollande…création<br />

de l’Ecole de Parachutage à Schaffen, commandant du 3 Para-Cdo à la Base de<br />

Kamina, commandant du Régiment Para-Commando…<br />

Une carrière qu’il terminera avec le grade de lieutenant-général que nous vous<br />

présenterons à l’occasion du 80 ème anniversaire de l’opération « Bergbang ».<br />

Texte : E. Genot et M. Neyt<br />

Photos : E. Genot<br />

Ses études militaires<br />

V<br />

an der Heyden Raymond, (John pour les intimes), Edmond,<br />

Antoine, Pierre, Paul est né à Kilo-Moto (Congo Belge) le<br />

12 juin 1917. Il est le fils de Raymond Van der Heyden, qui exerce<br />

la profession de conducteur des ponts et chaussées et de Léonie<br />

Van Lint.<br />

Il achève ses humanités gréco-latines à l’Institut Saint-Louis à<br />

Bruxelles en 1934. Il suit dans la même école, une année spéciale<br />

scientifique en 1934-1935 afin de préparer les examens d’entrée à<br />

l’Ecole Royale Militaire. Examens réussis, il est admis à la 96 ème<br />

Promotion Artillerie Génie Polytechnique le 18 octobre 1935!<br />

Nommé au grade de sous-lieutenant du cadre des officiers de<br />

carrière le 26 décembre 1937 (matricule 38403), il passe ensuite à<br />

l’Ecole d’Application de l’Artillerie le 26 août 1939 et est admis<br />

dans le Corps des officiers d’Artillerie en 1940.<br />

A la déclaration de guerre, le 10 mai 1940, sa promotion est dirigée<br />

vers la France où de nombreux militaires belges vont se regrouper après<br />

la Campagne des 18 jours en espérant reprendre le combat. Il y séjourne<br />

du 18 mai au 21 août 1940. Rapatrié en Belgique après l’armistice<br />

signé par Pétain, il se retrouve sans emploi en Belgique occupée.<br />

Il décide de s’évader de Belgique le 28 mars 1941 et de tenter de<br />

rejoindre l’Angleterre.<br />

Il traverse la frontière belge, franchit la ligne de démarcation<br />

entre la France occupée par les Allemands et la France de Vichy,<br />

traverse les Pyrénées mais est arrêté par la police espagnole et détenu<br />

à la Seguridad de Madrid du 19 avril au 5 mai 1941. Il est ensuite<br />

interné dans le sinistre camp de concentration de Miranda de Ebro.<br />

Libéré grâce à l’intervention de l’Ambassadeur de Belgique, il<br />

est repris en force comme lieutenant aux Forces Belges de Grande-<br />

Bretagne le 24 novembre 1941 et rejoint la 1st Belgian 7d Battery le<br />

26 novembre 1941, passe ensuite à la Compagnie Aéronautique le 24<br />

janvier 1942 comme volontaire pilote mais est déclaré inapte pour<br />

vue insuffisante. Il est alors muté vers la Signal Section en mars 1942.<br />

Officier SAS Parachutiste<br />

V<br />

an der Heyden se porte alors volontaire pour suivre l’entraînement<br />

<strong>para</strong>chutiste. Il fait partie d’un quatrième groupe le<br />

comprenant ainsi que le Capitaine E.Blondeel qui se rend à l’Ecole<br />

de Parachutage de Ringway le 26 avril et les 20 volontaires sont tous<br />

brevetés <strong>para</strong>chutistes le 2 mai 1942.<br />

Il devient ensuite chef de peloton, à la création à la « D (Parachute)<br />

Company du 2 ème Bataillon de Fusiliers » le 8 mai 1942 et<br />

qui deviendra la « Belgian Independant Parachute Company »<br />

en juillet 1942.<br />

Il suit plusieurs stages de formation dans des écoles anglaises: à<br />

la Polish Brigade en septembre 1942, à la 1st Airborne Division en<br />

octobre 1942, le Street fighting course en février 1943 et à l’Airborne<br />

Forces Experimental Establishment en avril 1943.<br />

Friz Hill (England 1943)<br />

D.g.à.d. / V.l.n.r.: Radino, Dr. J. Limbosch, Van der Heyden, F. Limbosch, G. Kirschen<br />

21


Luitenant John Van der Heyden<br />

Op het voorziene uur komen twee « Stirling » vliegtuigen aangevlogen<br />

op lage hoogte boven de DZ waar het eerder afgeworpen<br />

« squad » van de « advanced party », bevolen door Luitenant Ghys,<br />

hen opwacht. De valschermen zijn met moeite open wanneer de SAS<br />

de grond raken. Enkele, waaronder Sergeant-Majoor Devignez, zijn<br />

zwaargekwetst aan de wervelkolom, met enkele maanden hospitaal in<br />

het verschiet, maar de drie anderen zullen aan de volgende operaties<br />

deelnemen. Het « squad » begint zijn opdracht van bestoken van<br />

Duitse kolonnes en overmaken van inlichtingen.<br />

… De bestokingsacties gebeuren soms in samenwerking met de<br />

Weerstand. De Weerstand in mijn sector beslist van het dertigtal<br />

Duitsers van Nogent-le-Rotrou te verjagen en vragen hen te steunen.<br />

Wanneer de vijand de stad verlaat legt hij mijnen op de wegen. Het<br />

« squad » van Luitenant Ghys neutraliseert er een zestigtal terwijl<br />

mijn « squad » de terugtocht van de Duitsers in het noorden van de<br />

lokaliteit tracht af te snijden.<br />

Wanneer de Amerikanen op 14 augustus in het zicht van de stad<br />

komen zijn alle toegangen open zodat van Le Mans tot Chartres<br />

langs Nogent-le-Rotrou, de Amerikanen geen enkele Duitser meer<br />

ontmoeten. De 15 e gaan we naar het hoofdkwartier van het 3 e Leger<br />

en daarna naar Engeland via de haven van Arromanches.<br />

(J. Van der Heyden).<br />

John Van der Heyden wordt de nacht van 6 op 7 september<br />

1944, met tien man, op 3 km ten zuiden van Monschau ge<strong>para</strong>chuteerd<br />

voor een tweede SAS opdracht met bestoking. Het is de<br />

Operatie « Bergbang ». Door een vergissing bij het <strong>para</strong>chuteren,<br />

de voorziene plaats was Solwaster, zijn deze mannen onvrijwillig<br />

de eerste Geallieerden die, in uniform, Duitsland binnendringen.<br />

Het « squad » moet nu, in de gietende regen en zonder kaart van<br />

de streek, de hindernissen van de Siegfriedlinie overschrijden, om<br />

België op 8 augustus te bereiken en bestokingsacties uit te voeren op<br />

door de Duitsers gebruikte assen. Wanneer hij, na het bestoken van<br />

de vijand, zijn basis bereikt, verneemt Van de Heyden dat Sergent<br />

Pus en 11 <strong>para</strong>chutisten gedropt werden met containers munitie en<br />

voedsel. De twee « squads » zetten zich in om het Duits verkeer tot<br />

12 september te verstoren, datum waarop ze vaststellen dat er geen<br />

Duitsers meer zijn in de streek.<br />

Met een Ford, veroverd in de Duitse staf van Sart, met een andere<br />

Ford en twee camionnetten, trekken de <strong>para</strong>chutisten naar het op 13<br />

september bevrijde stadhuis van Brussel, waar Kapitein Blondeel,<br />

ge<strong>para</strong>chuteerd in Gedinne, rendez-vous had gegeven aan de zes<br />

« squads », die in België waren ge<strong>para</strong>chuteerd. Bij zijn aankomst<br />

verneemt Van der Heyden dat zijn strijdmakker Luitenant Freddy<br />

Limbosch en Sergeant Jean Melsens in Limburg zijn gesneuveld.<br />

In het Eskadron SAS<br />

Het gehergroepeerd eskadron komt terug uit Engeland en<br />

installeert zich in oktober1944 in de Kazerne der Twee Leeuwen<br />

in Tervuren. De eenheid groeit in personeel, wordt uitgerust met<br />

een veertigtal half gepantserde jeeps en wordt het « Belgian SAS<br />

Recce Squadron ».<br />

Van der Heyden wordt commandant van de 1 e Verkennerstroop.<br />

Wanneer op 16 december 1944 het offensief « von Rundstedt » begint,<br />

voert hij van 19 tot 23 december 1944 met zijn « Troop » (24 jeeps)<br />

patrouilles uit langs de Maas om inlichtingen in te winnen over de<br />

bezetting van de bruggen door de Amerikanen.<br />

…Patrouilleren van Luik tot Givet om te beletten dat de Duitsers<br />

de Maas oversteken, wat neerkomt op meer dan honderd kilometer<br />

kronkelende banen baan controleren met 24 jeeps. Wat een opdracht<br />

« O boy, o boy » roept Van der Heyden uit.<br />

Ze denken dat we een brigade zijn, zelfs een divisie!<br />

Ondanks enkele moeilijkheden tijdens de uitvoering van hun<br />

opdracht; de Amerikanen nemen de Belgische SAS voor de mannen<br />

van Skorseny (1), vervult Van der Heyden perfect zijn opdracht en<br />

keert naar Brussel terug met de gevraagde inlichtingen.<br />

Kapitein / Capitaine Van der Heyden<br />

Het eskadron wordt dan volledig ingezet in de operatie « Regent »<br />

in het tegenoffensief in de Ardennen.<br />

Van der Heyden leidt zijn mannen zonder onderbreking in het<br />

gevecht van 28 december 1944 tot 13 januari 1945.<br />

Hij voert verschillende verkenningspatrouilles uit op jeep vanaf<br />

Froidfontaine, waar Kapitein E. Blondeel zijn <strong>commando</strong>post heeft<br />

opgesteld. Het eskadron heeft als opdracht patrouilles uit te voeren<br />

op de vordering as van het 62 e Recce: Halma, Chanly, Tellin, Bure,<br />

Saint-Hubert, terwijl het de Britse rechterflank dekt en verbinding<br />

houdt met de Franse SAS, opgesteld in Libin en de linkerflank van<br />

het 3 e Amerikaans leger beschermt.<br />

Op 31 december worden twee groepen gevormd, een bevolen<br />

door Luitenant Van der Heyden, de andere door Luitenant Renkin.<br />

In het noorden bezet Van der Heyden de kapel van Bure om vanaf<br />

deze observatiepost de Duitse kanonnen op te sporen. Hij slaat dan<br />

de baan Telin-Wavreille in en na twee kilometer verlaat een van zijn<br />

jeeps, bevolen door Sergeant G. d’Oultremont, de baan en rijdt over<br />

het veld in de richting van de kapel. Daar vallen ze op zes Duitsers<br />

die ze gevangennemen. De ploeg van Renkin vordert op de beboste<br />

hoogten van de rechterflank. Na een vordering in verharde sneeuw,<br />

door veldwegen en velden, vallen ze onder vuur van een belangrijke<br />

weerstand. Een projectiel raakt de jeep van P. Renkin. De officier en<br />

de <strong>para</strong>chutisten C. de Villermont en E. Lorphevre worden gedood.<br />

Als machteloze getuige van het drama beslist Van der Heyden om<br />

tot de actie over te gaan. Hij infiltreert tot aan de eerste huizen van<br />

het dorp en ontdekt de juiste posities van de twee antitankkanonnen.<br />

Deze informatie zal toelaten dat de artillerie ze vernietigt.<br />

De daaropvolgende dagen zet het eskadron onvermoeid zijn opdracht<br />

verder. Tijdens een patrouille komen Blondeel en Van der<br />

Heyden aan de plaats waar Renkin en zijn ploeg gesneuveld zijn.<br />

Maar door de intensiteit van het vijandelijk vuur slagen ze er niet in<br />

de lichamen die dag te evacueren. (2).<br />

(1) In het offensief « von Runstedt » had Skorseny ploegen Duitsers, uitgerust in Amerikaanse uniformen aangeworven, vervoerd met buitgemaakte Amerikaanse voertuigen met de<br />

bedoeling de Amerikaanse linies te infiltreren.<br />

(2) Ze zullen in februari worden begraven op het kerkhof van het dorp en daarna aan de families worden overhandigd.<br />

22


Lieutenant John Van der Heyden<br />

Il épouse une Anglaise, Dorothy Williams Hazel, le 19 décembre<br />

1942 et détail amusant, c’est le Capitaine E.Blondeel qui accompagnera<br />

la cérémonie de mariage au piano.<br />

Son unité alors commandée officiellement par le Capitaine Eddy<br />

Blondeel est affectée à la « Special Air Service Brigade » sous le<br />

nom de « Belgian SAS Squadron » (5th SAS) le 4 février 1944. Il<br />

y est alors commandant de la « A Troop »!<br />

Il a encore l’occasion de suivre le « Demolition course » en<br />

mars 1944.<br />

En opération<br />

J<br />

ohn Van der Heyden, commissionné capitaine pour la durée<br />

de sa mission, est <strong>para</strong>chuté en Normandie dans la nuit du 9<br />

au 10 août 1944, au sud-est de Nogent-le-Rotrou avec 15 hommes<br />

en mission de harcèlement, l’ « Opération Chaucer ».<br />

A l’heure prévue, deux avions « Stirling » se profilent très bas au-dessus<br />

de la zone de saut où les attend le « squad » de l’ « advanced party »<br />

commandé par le Lieutenant Ghys <strong>para</strong>chuté quelques jours plus tôt.<br />

Les <strong>para</strong>chutes ont à peine le temps de s’ouvrir que les SAS touchent<br />

déjà le sol: quatre hommes sont blessés dont le Sergent-Major Devignez<br />

gravement atteint à la colonne vertébrale ce qui lui occasionnera quelques<br />

mois d’hôpital mais les trois autres participeront aux prochaines opérations.<br />

Aussi le « squad » commence-t-il ses actions de harcèlement des<br />

colonnes allemandes et de transmissions de renseignements.<br />

… Les actions de harcèlement se déroulent parfois en collaboration<br />

avec la Résistance. Dans mon secteur, les résistants décident<br />

de déloger la trentaine d’Allemands de Nogent-le-Rotrou et nous<br />

demande de les appuyer. En quittant la ville, l’adversaire place des<br />

mines sur les routes. Le « squad » du Lieutenant Ghys en neutralise<br />

une bonne soixantaine, tandis que mon « squad » s’efforce de couper<br />

la retraite des Allemands au nord de la localité.<br />

Lorsque les Américains arrivent en vue de la ville le 14 août, tous<br />

les accès sont débloqués, si bien que du Mans à Chartres par Nogentle-Rotrou,<br />

les Américains ne rencontreront pas un seul Allemand.<br />

Le 15, nous rejoignons l’état-major de la 3 ème Armée, ensuite l’Angleterre<br />

en passant par le port d’Arromanches. (J. Van der Heyden).<br />

John Van der Heyden est <strong>para</strong>chuté pour une seconde opération<br />

SAS dans la nuit du 6 au 7 septembre 1944, à 3 kilomètres au sud de<br />

Monschau, avec dix hommes, toujours en mission de harcèlement<br />

dans l’opération « Bergbang ». Par suite d’une erreur de largage,<br />

alors qu’ils auraient dû atterrir à Solwaster, ces hommes sont involontairement<br />

les premiers Alliés à pénétrer en uniforme en Allemagne.<br />

Le « squad » doit franchir, par une pluie battante, à revers,<br />

sans carte de la région, les obstacles de la Ligne Siegfried et rentrer<br />

en Belgique le 8 octobre pour y remplir sa mission: effectuer du<br />

harcèlement sur les routes fréquentées par les Allemands se retirant<br />

vers l’Allemagne.<br />

Ayant rejoint sa base, après avoir harcelé l’ennemi, Van de Heyden<br />

apprend que le Sergent Pus et 11 <strong>para</strong>chutistes ont été <strong>para</strong>chutés<br />

avec des conteneurs contenant des munitions et des vivres. Ces deux<br />

« squads » vont s’efforcer de perturber le trafic allemand jusqu’au<br />

12 septembre, date où ils constateront qu’il n’y a plus d’Allemands<br />

dans la région.<br />

A bord d’une Ford capturée à l’état-major allemand de Sart, d’une<br />

autre Ford et de deux camionnettes, les <strong>para</strong>chutistes rejoignent<br />

l’hôtel de ville de Bruxelles libérée, le 13 septembre où le Capitaine<br />

Blondeel, <strong>para</strong>chuté à Gedinne, avait donné rendez-vous, en fin de<br />

mission, aux six « squads » <strong>para</strong>chutés en Belgique.<br />

En arrivant, Van der Heyden apprend que son camarade le Lieutenant<br />

Freddy Limbosch et le Sergent Jean Melsens avaient perdu<br />

la vie en opérant dans le Limbourg.<br />

Au sein de l’Escadron SAS<br />

L<br />

’escadron regroupé, rentre d’Angleterre et prend ensuite<br />

ses quartiers à la Casernes des Deux Lions à Tervuren en<br />

octobre 1944. L’unité se renforce en personnel et est équipée d’une<br />

quarantaine de jeeps semi-blindées pour se reconvertir en « Belgian<br />

SAS Recce Squadron ».<br />

Van der Heyden y est commandant de la 1 ère Troop de reconnaissance.<br />

A la suite du déclenchement de l’offensive « von Rundstedt »,<br />

le 16 décembre 1944, il exécute avec sa « Troop » (24 jeeps) une<br />

mission de patrouilles, le long de la Meuse du 19 au 23 décembre<br />

D.g.à.d. / V.l.n.r.: Van der Heyden, een Engels officier, Eddy Blondeel, E. Delelienne, G. Kirschen<br />

23


Luitenant John Van der Heyden<br />

De « Well done », voldoening uitgedrukt door Kapitein Blondeel<br />

aan het adres van Luitenant Van der Heyden, klinkt droevig en bitter<br />

op deze avond van 31 december, wanneer de gevechten worden verder<br />

gezet terwijl de kapitein enkele lessen trekt uit de gebeurtenissen van<br />

de dag: de helm moet permanent worden gedragen, de brand van de<br />

jeep van Luitenant Renkin deed beslissen dat de volle tanks op de<br />

achterkant van de jeeps moesten verdwijnen. Tenslotte, wanneer men<br />

een dekking moet verlaten het beter is van te voet te gaan.<br />

(J. Temmerman).<br />

De operatie « Regent » eindigt op 13 januari en het Eskadron<br />

keert terug naar de kazerne van Tervuren. Maar niet voor lang want<br />

de 17e wordt het naar Antwerpen gestuurd. In die regio, geteisterd<br />

door de V1 en V2 bommen, worden ze belast met een opdracht van<br />

oppervlakteverdediging tot de 2 e februari.<br />

In de schoot van het Regiment<br />

SAS Parachutisten<br />

Versterkt met de in september aangeworven vrijwilligers,<br />

wordt de eenheid nu het « Belgian SAS Regiment » met<br />

drie eskadrons, bevolen door Majoor E. Blondeel.<br />

Op 5 april 1945 wordt Van der Heyden, aangesteld met de graad<br />

van kapitein, commandant van het eerste Eskadron, bestaande uit<br />

een troop op jeep en een Stormtroop.<br />

…Het Regiment wordt, vanaf 5 april 1945, ononderbroken als<br />

verkenningseenheid van het 2 e Canadese Corps ingezet in Holland,<br />

in de operatie « Larkswood », Van der Heyden leidt zijn eskadron<br />

ononderbroken in het gevecht tot 15 april 1945. Op 15 april, vordert<br />

hij op de baan Beerta- Finsterwolde.<br />

Het eskadron is verdeeld in drie groepen met jeeps en drie Stormtroops.<br />

Jeeps : Luitenant Romnée, Stormtroop: Aspirant Tinchant.<br />

Jeeps: Onderluitenant d’Oultremont, Stormtroop: Sergeant<br />

Jeukens<br />

Jeeps : Sergeant Crèvecoeur, Stormtroop : Sergeant Goffinet<br />

Een Duitse achterwacht op fietsen wordt ingehaald aan de rand<br />

van Beerta. De Duitsers installeren zich in een verlaten hoeve. De<br />

Stormtroop van Aspirant Tinchant en die van Sergeant Jeukens<br />

ontplooien en, onder dekking van het vuur der jeeps van Luitenant<br />

Romnée en van Sergeant Van Broekhuizen vallen ze de hoeve aan.<br />

De vijand vlucht in wanorde. Voortgaand op hun impuls veroveren<br />

de <strong>para</strong>chutisten het dorp in lichte looppas. De Duitsers laten acht<br />

doden en twee gekwetsten achter. Er worden 23 gevangenen gemaakt<br />

met 20 geweren en bajonetten. De Duitsers slagen er in het munitiedepot,<br />

die ze hadden ingericht in de school, in brand te steken.<br />

Luitenant Romnée en Sergeant Van Broekhuizen gaan tot voorbij<br />

het kruispunt buiten het dorp maar stoten op een vernielde brug. Om<br />

16h30 uur, gaat de commandant van het Eskadron, Kapitein Van<br />

der Heyden, tot aan het kruispunt om een nieuwe vordering as te<br />

bepalen. Granaten en mortierbommen vallen met nauwkeurigheid<br />

op het kruispunt. De kapitein wordt gekwetst door granaatscherven<br />

voor hij een schuilplaats kon vinden en heeft een open wonde aan<br />

de linkerarm. De Poolse liaisonofficier vraagt tegenbatterijvuur<br />

aan. Luitenant Romnée beveelt de verspreiding van de voertuigen<br />

en organiseert de verdediging van twee kruispunten van het dorp<br />

want hij vreest dat de bommenregen de voorbode is van een tegenaanval<br />

komend vanaf de Duitse grens. Een bericht verwittigt de<br />

eenheid dat ze haar posities moet houden en dat bij aankomst van<br />

een versterking van zes tanks ze de vordering in de richting van de<br />

zee moet verderzetten. Ondanks de felle waarschuwingen van zijn<br />

officieren weigert Kapitein Van der Heyden zich naar achter te laten<br />

afvoeren voor de aankomst van de tanks. Met zijn open breuken van<br />

de ellepijp en de linker radius wordt hij tenslotte afgevormd naar<br />

een Canadees veldhospitaal.<br />

(J. Timmerman).<br />

Nieuwe opdracht …<br />

de School voor Parachutage oprichten<br />

Na de herstelperiode op het einde van de vijandelijkheden<br />

wordt hij door Majoor Blondeel aangeduid om vanaf 1 april<br />

1947 de School voor Parachutage te Schaffen op te richten. Het is<br />

geen eenvoudige taak, er moeten despatchers worden gevormd, ook<br />

plooiers en herstellers van valschermen, ballonisten. Bestellen en in<br />

ontvangst nemen van materiaal. Het plein en de gebouwen moeten<br />

tot 1949 gedeeld worden met de Elementaire Vliegschool van de<br />

Luchtmacht.<br />

Op 11 september 1947 vindt de eerste <strong>para</strong>chutage van DC-3<br />

plaats op het plein van Schaffen en Kapitein Van der Heyden springt<br />

als drifter.<br />

De eskadrons met dienstplichtigen beginnen daarna te springen en<br />

op vrijdag 17 oktober 1947 wordt de duizendste sprong uitgevoerd.<br />

Op 28 november 1947 is de ballon operationeel en de drie eerste<br />

kooien van de ballon met actief personeel springen op de DZ van<br />

Schaffen.<br />

Stafofficier<br />

Van der Heyden wordt eindelijk benoemd met terug erkende<br />

kracht op datum van 26 december 1946, met de graad van<br />

kapitein op 23 juni 1947. Hij wordt leerling in de Krijgsschool op<br />

3 november 1947. Hij wordt op 1 september 1948 benoemd tot ordonnansofficier<br />

van de Prins Regent voor de duur van vier maanden.<br />

Op 4 oktober 1948 wordt hem het brevet van Stafadjunct en<br />

op 1 augustus 1950 het hoger stafbrevet toegekend. Hij wordt dan<br />

op 2 augustus 1950 lid van het kader van de Krijgsshool en op<br />

1 september 1951 lid van het HK van het 1(BE) Corps en benoemd<br />

tot de graad van kapitein -commandant stafbrevethouder (SBH) op<br />

26 december 1952.<br />

In het Regiment Para-Commando<br />

Hij wordt lid van het HK van het Regiment Para-Commando<br />

op 7 maart 1955 en op 26 maart 1955, wordt hij benoemd<br />

tot de graad van majoor SBH. Op l september 1955 wordt hij de<br />

eerste Korpscommandant van het 3 e Bataljon Para-Commando, dat<br />

de tradities van het Vrijwilligerskorps voor Korea overneemt en<br />

gestationeerd wordt op de Basis van Kamina. Het is tijdens zijn<br />

bevelvoering dat de overlevingsproef in 1956 wordt gestart onder<br />

leiding van Kapitein Militis. Van der Heyden was een der eersten<br />

om de proef te ondergaan.<br />

24


Lieutenant John Van der Heyden<br />

1944, afin d’obtenir des renseignements sur l’occupation des ponts<br />

par les Américains.<br />

…Patrouiller de Liège à Givet pour empêcher le franchissement<br />

de la Meuse par les Allemands, soit donc plus de cent kilomètres de<br />

routes sinueuses avec 24 jeeps, en voilà une mission. « Oh boy, oh<br />

boy » s’exclame Van der Heyden. Ils croient que nous sommes une<br />

brigade, voire une division!<br />

Malgré quelques difficultés rencontrées lors de la mission; les<br />

Américains prenant les SAS belges pour des hommes de Skorseny<br />

(1), Van der Heyden remplît parfaitement sa mission et rentre à<br />

Bruxelles avec les renseignements demandés.<br />

L’escadron, en entier, est ensuite engagé dans l’opération « Regent<br />

» au sein de la contre-offensive des Ardennes. Il mène sa troupe<br />

au combat sans désemparer du 28 décembre 1944 au 13 janvier 1944.<br />

Il participe à de nombreuses patrouilles de reconnaissance sur<br />

jeeps à partir de Froidfontaine où le Capitaine E.Blondeel a installé<br />

son poste de commandement.<br />

L’escadron a pour mission d’organiser des patrouilles, sur l’axe de<br />

progression du 62 Recce: Halma, Chanly, Tellin, Bure, Saint-Hubert<br />

tout en protégeant le flanc droit britannique et en établissant la liaison<br />

avec les SAS français basés à Libin qui assurent la protection du<br />

flanc gauche de la 3 ème Armée américaine.<br />

Le 31 décembre, deux groupes sont constitués, l’un commandé<br />

par le Lieutenant Van der Heyden, l’autre par le Lieutenant Renkin.<br />

Au nord, Van der Heyden occupe la chapelle de Bure pour s’efforcer<br />

de cet observatoire, de distinguer les canons ennemis. Il s’engage<br />

sur la route de Telin-Wavreille et après deux kilomètres, une de ses<br />

jeeps, commandée par le Sergent G. d’Outremont, coupe à travers la<br />

campagne en direction du calvaire. Le sergent et ses hommes tombent<br />

sur six Allemands installés dans la chapelle et les font prisonniers.<br />

L’équipe de Renkin s’avance en flanc droit sur les hauteurs boisées.<br />

Après une progression dans la neige durcie, par des chemins de<br />

campagne et à travers champs, elle tombe sous le feu d’une importante<br />

résistance. Un obus touche la jeep de P. Renkin. L’officier ainsi que les<br />

<strong>para</strong>chutistes C. de Villermont et E. Lorphevre sont tués sur le coup.<br />

Témoin impuissant de ce drame, Van der Heyden décide de passer<br />

à l’action; il se faufile jusqu’aux premières maisons du village,<br />

découvre les positions exactes de deux canons Anti-Tanks et les<br />

renseignements précis permettront à l’artillerie de les détruire.<br />

Dans les jours qui suivent, l’escadron continue inlassablement<br />

sa mission. Au cours d’une patrouille, Blondeel et Van der Heyden<br />

parviennent à l’endroit où sont tombés Renkin et ses hommes. Mais la<br />

densité du feu ennemi les empêche d’évacuer les corps ce jour-là (2).<br />

…Le « Bien fait », satisfaction exprimée par le Capitaine Blondeel<br />

au Lieutenant Van der Heyden, se teintait de tristesse et d’amertume en<br />

ce soir du 31 décembre, toutefois les combats se poursuivaient et déjà<br />

le capitaine tirait certaines leçons de la journée; le casque devait être<br />

constamment porté, l’incendie de la jeep du Lieutenant Renkin indiquait<br />

que les réservoirs placés à l’arrière devaient être supprimés; enfin s’il<br />

fallait abandonner un couvert, il était préférable de le faire à pied.<br />

(J. Temmerman).<br />

Le 13 janvier, l’opération « Regent » se termine et l’Escadron<br />

rejoint ses cantonnements de Tervuren. Mais pas pour longtemps<br />

puisque le 17, il est dirigé vers Anvers. Dans cette région harcelée<br />

par les bombes volantes V1 et V2, il est chargé d’une mission de<br />

défense en surface jusqu’au 2 février.<br />

Au sein du Régiment SAS Parachutiste<br />

Renforcée par des volontaires recrutés en septembre, l’unité se<br />

transforme en « Belgian SAS Regiment » à trois escadrons,<br />

commandés par le Major E. Blondeel.<br />

Van der Heyden commissionné au grade de capitaine le 5 avril<br />

1945, devient commandant du 1er Escadron composé d’une troupe<br />

sur jeeps et d’une troupe d’assaut.<br />

(1) Au cours de l'offensive von Runstedt, Skorseny avait engagé, des équipes Allemandes<br />

équipées d'uniformes et de véhicules Américains, afin de s'infiltrer derrière les lignes<br />

Américaines.<br />

(2) Ils seront enterrés en février 1945 dans le cimetièrre de Bure, avant d'être rendus aux<br />

famille.<br />

…Le régiment étant engagé dans l’offensive de Hollande comme<br />

unité de reconnaissance du 2 ème Corps Canadien dans l’opération<br />

« Larkwood » à partir du 5 avril 1945, Van der Heyden mène son<br />

escadron, sans désemparer, au combat jusqu’au 15 avril 1945.<br />

Le 15 avril, il progresse sur la route Beerta- Finsterwolde. Il a<br />

réparti son unité en trois groupes de jeeps et trois groupes d’assaut.<br />

Jeeps: Lieutenant Romnée, assaut: Aspirant Tinchant.<br />

Jeeps: Sous-Lieutenant d’Oultremont, assaut: Sergent Jeukens<br />

Jeeps: Sergent Crèvevoeur, assaut: Sergent Goffinet<br />

Une arrière-garde ennemie à vélo est rejointe aux lisières de<br />

Beerta. Les Allemands s’établissent dans une ferme isolée. Les sections<br />

d’assaut de l’Aspirant Tinchant et du Sergent Jeukens se<br />

déploient et, couvertes par le feu des jeeps du Lieutenant Romnée et<br />

du Sergent Van Broekhuizen attaquent la ferme. L’ennemi s’enfuit<br />

en désordre. Poursuivant sur leur lancée, les <strong>para</strong>chutistes nettoient<br />

le village au pas de gymnastique. Les Allemands abandonnent huit<br />

morts, deux blessés, 23 prisonniers, 20 fusils et des bicyclettes mais<br />

parviennent à incendier le dépôt de munitions qu’ils avaient établi<br />

à l’école.<br />

Le Lieutenant Romnée et le Sergent Van Broekhuizen dépassent<br />

le carrefour situé à la sortie du village et se heurtent à un pont détruit.<br />

A 16h30, le commandant de l’Escadron, le Capitaine Van der<br />

Heyden avance jusqu’au carrefour pour établir un nouvel axe de<br />

progression vers le Lieutenant Romnée. Des obus et des bombes<br />

mortiers s’abattent avec précision sur le carrefour, le capitaine,<br />

touché par des éclats avant d’avoir trouvé un abri, a une fracture<br />

ouverte du bras gauche.<br />

L’officier de liaison polonais demande alors un tir de contrebatterie.<br />

Le Lieutenant Romnée ordonne aux véhicules de se disperser<br />

et organise la défense de deux carrefours du village, car il craint que<br />

ce déluge d’obus ne soit prélude à une contre-attaque en provenance<br />

de la frontière allemande.<br />

Un message avise l’unité qu’elle doit garder ses positions et<br />

qu’à l’arrivée d’un renfort de six tanks, continuer sa progression<br />

vers la mer.<br />

Malgré les objurgations de ses officiers, le Capitaine Van der<br />

Heyden refuse de se laisser évacuer avant l’arrivée des tanks.<br />

Atteint de fractures ouvertes du cubitus et du radius gauche, il<br />

est finalement transporté vers un hôpital de campagne canadien.<br />

(J. Timmerman).<br />

Nouvelle mission …<br />

créer l’Ecole de Parachutage<br />

Sorti de convalescence après la cessation des hostilités, il est<br />

chargé par le Major Blondeel, de créer l’Ecole de Parachutage<br />

à Schaffen à partir du 1 avril 1947.<br />

La tâche n’est guère aisée: il faut former des despatchers, des<br />

plieurs et des ré<strong>para</strong>teurs de <strong>para</strong>chutes, des ballonistes, commander<br />

et réceptionner le matériel… tout en partageant la plaine et les<br />

bâtiments avec l’Ecole de Pilotage Elémentaire de la Force aérienne<br />

jusqu’en 1949.<br />

Le 11 septembre 1947 a lieu le premier <strong>para</strong>chutage de DC-3<br />

sur la plaine de Schaffen, et le Capitaine Van der Heyden saute<br />

comme drifter.<br />

Les escadrons de miliciens commencent ensuite à sauter et le<br />

vendredi 17 octobre 1947, le millième saut est accompli.<br />

Le 28 novembre 1947, le ballon est opérationnel et les trois premières<br />

cages de ballon avec du personnel d’active sont droppés sur<br />

la DZ de Schaffen.<br />

Officier d’Etat-Major<br />

Van der Heyden est enfin nommé, (avec effet rétroactif pour<br />

l’ancienneté à la date du 26 décembre 1946), au grade de<br />

capitaine le 23 juin 1947. Il passe comme élève à l’Ecole de Guerre<br />

le 3 novembre 1947. Il est nommé officier d’ordonnance du Prince<br />

Régent pour une durée de quatre mois le 1 er septembre 1948.<br />

Il obtient ensuite le brevet d’adjoint d’Etat-Major le 4 octobre<br />

1948 et le brevet supérieur d’Etat-Major le 1 août 1950. Il devient<br />

alors membre du cadre de l’Ecole de Guerre le 2 août 1950.<br />

Il est affecté ensuite au QG du 1(BE) Corps le 1 er septembre 1951<br />

et est nommé au grade de capitaine-commandant breveté d’état-major<br />

(BEM) le 26 décembre 1952.<br />

25


Luitenant John Van der Heyden<br />

…Als lid van het 7 e detachement op de Basis van Kamina, heb<br />

ik gedurende iets meer dan zes maanden onder zijn bevel gewerkt.<br />

Het is een veeleisend Korpscommandant met een grote ervaring,<br />

opgedaan in de loop van zijn carriere. Hij dwingt respect af. Hij<br />

is de man die ik het meest heb gewaardeerd in het Regiment Para-<br />

Commando. (E.Genot).<br />

Na twee jaar (6 e , 7 e en 8 e Afrikadetachementen) wordt hij Stafchef<br />

van de Basis van Kamina.<br />

Hij wordt op11 februari 1960 ambtshalve overgebracht naar het<br />

korps der officieren van de infanterie.<br />

Op 2 maart 1960 gaat hij naar het HK Regiment Para-Commando<br />

en wordt benoemd tot luitenant-kolonel SBH op 26 maart 1960. Hij<br />

is terug op de Basis van Kamina tijdens de onafhankelijkheid van<br />

Congo en organiseert de bevrijding en evacuatie van veel Belgische<br />

burgers door Para -Commando’s.<br />

OP 24 augustus 1960 wordt hij benoemd tot commandant<br />

van het Regiment Para-Commando, functie die hij uitoefent tot<br />

1 februari 1963. Hij werkt aan de herscholing van het Regiment tot<br />

steuneenheid van het 1 (BE) Corps.<br />

In de functies van Generaal-Majoor<br />

en Luitenant-Generaal<br />

Na het verlaten van het Regiment Para-Commando gaat hij,<br />

tot aan zijn pensioen, veel belangrijke functies bekleden.<br />

Hij gaat naar het Defensiecollege van de NAVO in Parijs en daarna,<br />

op 16 augustus 1963, naar het (BE) Part van het HK LANDCENT.<br />

Op 1 januari 1964 wordt hij kabinetschef van de Chef van de<br />

Landmacht Centraal Europa.<br />

Op 26 september 1964 wordt hij benoemd tot kolonel SBH. Van<br />

5 februari tot 19 oktober 1966 is hij ter beschikking gesteld van de<br />

Militaire Technische Coöperatie in Congo.<br />

Hij gaat op 2 december 1966 naar de Generale Stafen krijgt op<br />

1 oktober 1968 de functie van Sectiechef Planning en Programmatie<br />

in de Staf van de Landmacht. Hij wordt Generaal-Majoor op<br />

26 september 1969.<br />

Op 1 oktober 1969 wordt hij Militair Attaché te Land, ter Zee<br />

en in de Lucht, bij de Ambassades van België in de VS en Canada<br />

te Washington.<br />

Hij zal nog op 17 oktober 1972 de functie bekleden van « Assistant<br />

Chief of Staff, Logistic Division » van SHAPE.<br />

Op 26 september 1973 wordt hij benoemd tot Luitenant-Generaal<br />

en op 1 september 1974 tot Voorzitter van de Commissie voor de<br />

Nationale Defensieproblemen.<br />

Luitenant -Generaal John Van der Heyden gaat op 1 juli 1978<br />

met pensioen.<br />

Hij overlijdt in Tervuren op 14 oktober 1991.<br />

Drager van een groot aantal<br />

eervolle onderscheidingen<br />

Groot officier in de Leopoldsorde, Groot officier in de<br />

Kroonorde, Militair Ereteken 1 e Klas, Oorlogskruis 1940-<br />

1945 met palm,<br />

Herinneringsmedaille Oorlog 1940-19454 met gekruiste zwaarden,<br />

Kruis van de Ontsnapten, Croix Militaire Française Oologskruis<br />

met zilveren ster, Luxemburgs Oorlogskruis, 1939-1945, Star,<br />

France and Germany Star (UK), Medaille van Bevrijd Frankrijk.<br />

Vermelding bij het Military Cross<br />

Lt Van der Heyden Raymond, John (38403)<br />

SAS operation Bergbang in September 44 (Belgium)<br />

Showed high qualities of courage and leadership. The group<br />

under his command was dropped in Germany by error 35 miles away<br />

from the intended DZ. He found his maps useless and was unable<br />

to locate his position. His presence was immediately detected by the<br />

enemy, yet he led his men fighting westwards through hostile country<br />

and across the Siegfried Line, successfully engaging and destroying<br />

interfering enemy. The party having reached Belgium in a state of<br />

exhaustion, he inspired them by his example and started at once<br />

harassing the enemy, so successfully that he forced the German Staff<br />

established in Sart, to abandon their billets and leave for Germany.<br />

3 Para - Défilé à Léopoldville / Défilé in Leopoldstad<br />

En tête / Op kop Major BEM J. Van der Heyden, Major E. Debèfve, Adj Chef B. Schils<br />

26


Lieutenant John Van der Heyden<br />

L'Étendard du 3 Para / De standaard van 3 Para<br />

Au Régiment Para-Commando<br />

Il réintègre le QG du Régiment Para-Commando le 7 mars 1955<br />

et le 26 mars 1955, il est nommé au grade de major BEM.<br />

Il va ensuite devenir, le 1 er septembre 1955, le premier chef de<br />

Corps du 3 ème Bataillon Para-Commando, reprenant les traditions du<br />

Corps des Volontaires pour la Corée et stationné à la Base de Kamina.<br />

C’est sous son commandement que sera créé l’exercice de survie<br />

par le Capitaine Militis en 1956 et Van der Heyden a été parmi les<br />

premiers à effectuer l’épreuve.<br />

…Faisant partie du 7 ème détachement à la Base de Kamina, j’ai<br />

l’occasion de travailler sous ses ordres pendant un peu plus de six<br />

mois. Il est le chef de Corps exigeant mais ayant acquis une grande<br />

expérience en cours de sa carrière, il en impose. Il est celui que<br />

j’ai le plus apprécié au cours de ma carrière au Régiment Para-<br />

Commando. (E.Genot).<br />

Mais après deux ans (6 ème , 7 ème et 8 ème détachements d’Afrique) de<br />

commandement, il devient chef d’Etat-Major de la Base de Kamina.<br />

Il sera transféré d’office dans le Corps des officiers d’Infanterie<br />

le 11 février 1960.<br />

Il passe au QG Régiment Para-Commando le 2 mars 1960 et est<br />

nommé au grade de lieutenant-colonel BEM le 26 mars 1960. Il se<br />

retrouve à la Base de Kamina lors de l’Indépendance du Congo et<br />

organise la libération et l’évacuation de nombreux civils belges par<br />

des unités Para-Commandos.<br />

Il est alors nommé commandant du Régiment Para-Commando<br />

le 24 août 1960, fonction qu’il va exercer jusqu’au 1 er février 1963.<br />

Il entamera alors la reconversion du Régiment Para-Commando en<br />

une unité en appui du 1 (BE) Corps.<br />

Dans les fonctions de Général-Major<br />

et de Lieutenant-Général<br />

Ayant quitté le Régiment Para-Commando, il va occuper de<br />

nombreuses fonctions importantes jusqu’à sa pension.<br />

Il passe au Collège de Défense de l’OTAN à Paris ensuite au (BE)<br />

Part QG LANDCENT le 16 août 1963.<br />

Il devient chef de cabinet du Chef des Forces Terrestres alliées<br />

Centre Europe le 1 janvier 1964.<br />

Il est nommé au grade de colonel BEM le 26 septembre 1964, sera<br />

mis à la disposition de la Coopération Technique Militaire au Congo<br />

le 5 février 1966, fonction qu’il exercera jusqu’au 19 octobre 1966.<br />

Il passe ensuite à l’Etat-Major-Général le 2 décembre 1966, en<br />

fonction de Chef de Section Plans et Programmes à l’Etat-Major de<br />

la Force Terrestre le 1 octobre 1968. Et sera nommé général-major<br />

le 26 septembre 1969.<br />

Il occupera ensuite le poste d’Attaché Militaire, Naval et de l’Air<br />

à Washington, auprès des Ambassadeurs de Belgique aux Etats-Unis<br />

d’Amérique et du Canada le 1 er octobre 1969.<br />

Il occupera encore la fonction de « Assistant Chief of Staff,<br />

Logistic Division » du SHAPE le 17 octobre 1972.<br />

Nommé au grade de Lieutenant-Général le 26 septembre 1973, il<br />

deviendra Président de la Commission pour les Problèmes Nationaux<br />

de Défense le 1 septembre 1974.<br />

Le Lieutenant Général John Van der Heyden sera admis à la<br />

pension le 1 juillet 1978.<br />

Il décédera à Tervuren le 14 octobre 1991.<br />

Porteur de nombreuses<br />

Distinctions Honorifiques<br />

Grand officier de l’Ordre de Léopold, Grand officier de<br />

l’Ordre de la Couronne, Décoration Militaire de 1 ère<br />

Classe, Croix de Guerre 1940-1945 avec palme, Médaille Commémorative<br />

de la Guerre 1940-1945 avec deux sabres croisés et<br />

croix en émail rouge, Croix des Evadés, Military Cross, Croix<br />

de Guerre française avec étoile de vermeil, Croix de Guerre<br />

luxembourgeoise, 1939-1945 Star, France and Germany Star<br />

(UK), Médaille de la France Libérée.<br />

Citation accompagnant l’attribution de la Military Cross<br />

Lt Van der Heyden Raymond, John (38403)<br />

SAS operation Bergbang in September 44 (Belgium)<br />

Showed high qualities of courage and leadership. The group<br />

under his command was dropped in Germany by error. 35 miles<br />

away from the intended DZ. He found his maps useless and was<br />

unable to locate his position. His presence was immediately detected<br />

by the enemy, yet he led his men fighting westwards through hostile<br />

country and across the Siegfried Line, successfully engaging and<br />

destroying interfering enemy. The party having reached Belgium<br />

in a state of exhaustion, he inspired them by his example and<br />

started at once harassing the enemy, so successfully that he forced<br />

the German Staff established in Sart, to abandon their billets and<br />

leave for Germany.<br />

27


Luitenant John Van der Heyden – Lieutenant John Van der Heyden<br />

Vermelding op de dagorde van het Legerkorps (FR)<br />

bij de toekenning van het Frans Oorlogskruis<br />

Aan het hoofd van een peloton <strong>para</strong>chutisten, werd op 8 augustus<br />

1944 in Normandië in de rug van de vijand ge<strong>para</strong>chuteerd,<br />

(Collines de Perche). Toonde grote dapperheid en aanvalskracht<br />

in de bestokingsopdracht die hem werd bevolen en droeg zodoende<br />

bij tot de ontreddering van de vijand en zijn neutralisatie.<br />

Voorstel voor de Tekening van het Kruis van Officier<br />

in de Kroonorde met palm en toekenning van<br />

het Oorlogskruis met palm.<br />

Officier die in actie de mooiste getuigenis heeft gebracht van<br />

moed en zelfopoffering. Een eerste maal ge<strong>para</strong>chuteerd op kop<br />

van zijn manschappen achter de vijandelijke linies in Normandië<br />

op 8 augustus 1944, daarna een tweede maal op 5 september<br />

in Duitsland (de eerste Geallieerde militair in uniform op Duits<br />

grondgebied), hij leidt op briljante wijze zijn manschappen in de<br />

aanval, op de vijandelijke konvooien en depots. Na de Siegfriedlinie<br />

te zijn overgestoken van oost naar west, komt hij terug aan in<br />

België, waar hij een Duits HK in Sart (Luik) vernietigt. Gedurende<br />

de Veldtocht in de Ardennen, tijdens het offensief von Rundstedt,<br />

leidt hij persoonlijk raids met gepantserde jeeps op de vijandelijke<br />

posities, daarbij handigheid durf en voorzichtigheid combinerend.<br />

Hij speelde een grote en belangrijke rol in de Veldtocht in Holland<br />

in April 1945.<br />

Voortdurend in contact met de vijand, tijdens offensieve verkenningen,<br />

heeft hij zich bijzonder onderscheiden aan het hoofd van<br />

zijn eskadron, op 12 en 13 april, in de gevechten om Veele-Wedde<br />

(waar zijn Regiment de overgang van een kanaal afdwong), hierbij<br />

10% van zijn effectief verloor, dan op 15 april in Beerte, waar hij<br />

met twee tegen drie aanviel en in hevige gevechten huis na huis<br />

veroverde ( de vijand 50 % verliezen aan doden en gekwetsten<br />

toebrengend) en achteraf stand hield in een hevig bombardement<br />

van mortieren en zware kustbatterijen, maar in die actie een officier<br />

en twee onderofficieren verloor. Zelf zwaargekwetst door shrapnel<br />

blijft hij in bevel, ondanks de afkeuring van zijn officieren die aandrongen<br />

op zijn evacuatie naar achter. Hij liet zich pas afvoeren na<br />

aankomst van de versterkingen die de plaats veiligstelden voor een<br />

vijandelijke tegenaanval. Het is dankzij het dynamisme van deze<br />

jonge en energie chef dat we in grote mate de snelle vordering en<br />

de beslissende resultaten van het Belgisch Regiment Parachutisten<br />

België hebben te danken.<br />

Kreeg het British Military Cross voor zijn briljante houding in<br />

Normandië en in België.<br />

Citation à l’Ordre du Corps d’Armée (FR) accompagnant l’attribution<br />

de la Croix de Guerre française avec Etoile de vermeil.<br />

Commandant un peloton de <strong>para</strong>chutistes, fût lâché derrière<br />

les lignes en Normandie (Colline de Perche) le 8 août 1944. Fit<br />

preuve d’une grande bravoure et d’un mordant splendide dans la<br />

mission de harcèlement qui lui avait été confiée, contribuant ainsi<br />

à la désorganisation des Forces adverses et à leur neutralisation.<br />

Etat de proposition pour l’octroi de la Croix d’Officier de<br />

l’Ordre de la Couronne avec palme et attribution de la Croix<br />

de guerre avec palme.<br />

Officier qui a montré en action les plus belles qualités de courage<br />

et d’abnégation. Parachuté une première fois derrière les lignes<br />

ennemies en Normandie le 8 août 1944 à la tête de ses hommes,<br />

puis, une deuxième fois le 5 septembre en Allemagne (le premier<br />

militaire allié en uniforme à fouler le sol ennemi), il mène brillamment<br />

ses hommes à l’attaque de l’adversaire, détruisant ses convois<br />

et ses dépôts, ayant traversé la ligne Siegfried d’Est en Ouest, il<br />

rentre en Belgique, attaque et disperse un Etat-Major allemand à<br />

Sart (Liège). Pendant la Campagne d’Ardennes, lors de l’offensive<br />

von Rundstedt, il conduisit personnellement des raids en jeeps<br />

blindées contre les positions allemandes, combinant habillement<br />

audace et prudence.<br />

Il joua un rôle de premier plan, lors de la campagne de Hollande<br />

en avril 1945. Toujours au contact de l’ennemi, au cours de<br />

reconnaissances offensives, il s’est particulièrement distingué à la<br />

tête de son escadron, les 12 et 13 avril, aux combats de Veele-Wedde<br />

(où son Régiment força le passage d’un canal) perdant 10% de<br />

son effectif, puis le 15 avril, à Beerte, qu’il attaqua, deux contre<br />

trois, et enleva, maison par maison, de haute lutte (infligeant à<br />

l’ennemi 50 % de pertes en tués et blessés) et qu’il tint ensuite<br />

sous un bombardement violent de mortiers et de batteries côtières<br />

lourdes, perdant dans cette action un officier et deux sous-officiers.<br />

Grièvement blessé par un schrapnell, il garda le commandement de<br />

ses troupes, malgré les objurgations de ses officiers qui le pressaient<br />

de se faire transporter vers l’arrière, il ne se laissa évacuer qu’après<br />

l’arrivée de renforts mettant la place à l’abri d’une reprise par<br />

l’ennemi. C’est au dynamisme de ce chef jeune et énergique que<br />

l’on dut en grande partie l’avance rapide et les résultats décisifs<br />

obtenus par le Régiment Parachutiste Belge au cours des missions<br />

qui lui furent confiées.<br />

S’est vu décerner la Military Cross britannique pour sa brillante<br />

conduite en Normandie et en Belgique.<br />

A l'occasion du 70ème anniversaire<br />

de la Force Publique, les<br />

Forces Métropolitaines ont organisé<br />

à Léopoldville, le 5 juillet<br />

1956, un meeting d'aviation et<br />

de <strong>para</strong>chutage en collaboration<br />

avec la Force Publique.<br />

D.g.à.d. : Général-Major Janssens,<br />

Commandant en Chef de<br />

la Force Publique et le Colonel<br />

Gheysen, Commandant en Chef<br />

des Forces Métropolitaines,<br />

Monsieur Léo A.M. Pétillon,<br />

Gouverneur-Général du Congo<br />

Belge et du Ruanda-Urundi, le<br />

Major BEM Van der Heyden,<br />

Commandant du 3 Para, le<br />

Lieutenant-Colonel Danloy,<br />

Fondateur des Commandos en<br />

1942.<br />

Ter gelegenheid van de 70ste<br />

verjaardag van de Openbare<br />

Machten, hebben de Metropolitaanse<br />

Strijdkrachten te<br />

Leopoldville, op 5 juli 1956, een<br />

vliegmeeting georganieerd met<br />

<strong>para</strong>chutage, in samenwerking<br />

met de Openbare Machten.<br />

V.l.n.r. : Generaal-Majoor<br />

Janssens, Bevelhebber van de<br />

Openbare Machten, Kolonel<br />

Gheysen, Bevelhebber van<br />

de Metropolitaanse Strijdkrachten,<br />

De Heer Léo A.M.<br />

Pétillon, Gouverneur-Generaal<br />

van Belgisch Congo en Rwanda-Ururndi,<br />

Majoor BEM Van<br />

der Heyden, Bevelhebber van<br />

3 Para, Luitenant-Kolonel<br />

Danloy, Stichter van de Commandos<br />

in 1942.<br />

28


Boetiek ANPCV – Boutique ANPCV<br />

Pins<br />

Vétérans<br />

Veteranen<br />

4,00 Euros<br />

Medaille 40 jaar/ans A.N.P.C.V 40,00 Euros<br />

Ecrin/doos 40 ans/jaar A.N.P.C.V 6,00 Euros<br />

Badge Blazer A.N.P.C.V.<br />

16,00 Euros<br />

Cravate<br />

Das<br />

A.N.P.C.V.<br />

15,00 Euros<br />

Ruban - Kraaglintje<br />

ANPCV 5,00 Euros<br />

Pins A.N.P.C.V<br />

4,00 Euros<br />

20,00 Euros<br />

KW A.N.P.C.V<br />

21,00 Euros<br />

Pins Marguerite commémoration<br />

1914/1918<br />

Madeliefje herdenking<br />

1914/1918<br />

5,00 Euros<br />

Médaille<br />

Ops Humanitaires<br />

Eretekens van<br />

Humanitaire Ops<br />

28,00 Euros<br />

Porte emblème<br />

Embleemhouder<br />

8,50 Euros<br />

Autocollant<br />

Sticker<br />

3,00 Euros<br />

Barettes<br />

Baretten<br />

10,00 Euros<br />

Chemise 70% coton / 3<br />

0% polyester poche gauche<br />

Hemd 70% katoen /<br />

30% polyester linkerzak<br />

LM 30,00 Euros<br />

CM / KM 28 Euros<br />

Pet<br />

Casquette<br />

22,00 Euros<br />

Tous les articles peuvent être commandés via le site de l'ANPCV national rubrique "boutique".<br />

Alle artikelen zijn via de site van de nationale ANPCV rubriek "boetiek" bestelbaar.<br />

Frais de poste non-inclus- Verzendkosten niet inbegrepen<br />

Prijslijst – Liste des prix<br />

Badge<br />

24,50 Euros<br />

29


Guy Beck Ancien Para-Commando et Poète<br />

Un homme de chez nous<br />

Texte : E. Genot<br />

Dans l’avant-propos de ce livre, il avait écrit :<br />

…Ecrit dans la suite des événements qui ont marqué ces vingt<br />

mois, pour relater des instants, captés sur le vif.<br />

Chaque texte revit le moment du drame, de la passion, du désir,<br />

des regrets qui marquent chaque fois l’émotion comme la révolte,<br />

mais aussi la fascination du moment.<br />

Chaque texte est encore une suite du précédent qui s’arrête<br />

insaisissable et parfois…incompréhensible au dernier mot.<br />

Les textes furent écrits durant mon service militaire du 1 er<br />

février 1954 au 30 septembre 1955.<br />

Compte tenu du caractère poétique et du style particulier de<br />

l’auteur, nous avons décidé de ne pas les traduire en néerlandais<br />

mais de les soumettre à votre réflexion en français.<br />

En 2023, nous avons appris le décès de Guy Joseph Zoé Marie<br />

Beck.<br />

Cet ancien Para-Commando, était né le 11 août 1929, habitait<br />

à Waremme et avait été incorporé en février 1954.<br />

Il avait quitté Ostende à bord du TNA Kamina le 28 février 1955,<br />

et séjourné au Congo, à la Base de Kamina au sein du 4 ème Détachement,<br />

commandé par le Capitaine H. Hazée.<br />

Milicien le plus âgé de sa promotion, il avait rejoint la Belgique<br />

après avoir séjourné au Congo du 16 mars au 3 septembre 1955.<br />

Après avoir débarqué du TNA Kamina à Ostende le 21 septembre<br />

1955, il avait été démobilisé fin septembre après 20 mois de service<br />

dont trois de volontaire de carrière à court terme.<br />

Membre assidu de l’ANPCV, il avait été victime d’un accident.<br />

Après avoir assisté à une cérémonie dans la province de Luxembourg<br />

et en rentrant à Arlon à bord d’une voiture pilotée par le Lieutenant-Colonel<br />

Hre Uytdebroeks, celui-ci avait eu un accident et était<br />

décédé le 14 juin 2015 tandis que Guy avait été blessé gravement.<br />

Membre très actif de l’ANPCV, il consacrait également une partie<br />

de ses loisirs à l’écriture, il avait publié sept recueils de poésies,<br />

sous le titre des « Les Cahiers du Geer » ; le Geer étant une rivière<br />

prenant sa source au village de Geer en Wallonie et se jetant dans la<br />

Meuse en aval de Liège.<br />

Ses œuvres, publiées en quelques exemplaires pour ses proches<br />

et dont il m’avait offert un exemplaire illustré de quelques belles<br />

photos assez originales, comportent :<br />

L’avent-Premier « Estivités »,<br />

Le premier « Le Face à Main »<br />

Le second « « La Voie Impériale »<br />

Le troisième consacré à son service militaire, « Le Cheval Ailé »<br />

Le quatrième « Domaine ».<br />

Le cinquième « Colloque dans le Rêve »<br />

Le sixième « Les Bas-Reliefs ».<br />

Schaffen 29-09-1954<br />

Attentif, ton fleuve<br />

Poursuit<br />

Nos destinées.<br />

Nul ne te désire,<br />

Et pourtant<br />

On t’appèle.<br />

Qu’ai-je à craindre<br />

De tes flots glacés,<br />

De ta main loyale ?<br />

Ton lit gelé<br />

Ne m’ouvre-t-il pas une voie<br />

Nouvelle ?<br />

Nul audacieux<br />

N’a foulé ton onde.<br />

Tu caresses mon rêve !<br />

Né par ton appel ;<br />

J’e t’espère<br />

Et en vain t’éloigne.<br />

Tu es mon fantôme !<br />

Qu’attends-tu donc,<br />

………..Pour agir<br />

Dans le présent « Para-Commando » nous souhaitons lui<br />

rendre hommage pour son engagement au 1 Para, sa participation<br />

à nos activités et sa créativité poétique en publiant quelques<br />

extraits de son « Le Cheval Ailé ».<br />

Le livre situe le parcours des 20 mois de service vécus au CI<br />

Para-Commando à Namur, ensuite à la Citadelle de Diest : au<br />

1 Para 1 ère Compagnie 1 er Peloton, au C.E Para, au Camp de Poulseur<br />

et au 4 ème détachement d’Afrique à Kamina.<br />

30


Guy Beck Gewezen Para-Commando en dichter<br />

Een man van bij ons<br />

Sur le TNA Kamina<br />

le 10-03-1955<br />

…Mer :<br />

Voile de soie bleue<br />

Aux franges incolores<br />

Où clignote<br />

Des haleines étoilées.<br />

…La voie marine<br />

Est là sur la mappemonde…<br />

Je suis seul<br />

Avec mes rêves,<br />

Avec mon cœur ému<br />

Qui ne cesse de battre<br />

Ce que mon esprit lui propose<br />

En fait de taquineries,<br />

Avec la mer<br />

Qui est un autre cœur<br />

(…Qui se bat et se déchire.)<br />

…Je suis seul<br />

Avec devant moi<br />

Et la mer bleue,<br />

Et le ciel bleu,<br />

Et les nuages blancs,<br />

Et les mouettes blanches,<br />

Et là-bas, bien loin,<br />

Ça doit être…l’horizon ?<br />

Ah ! oui l’horizon…<br />

Et, par-delà peut-être :<br />

La terre…ferme ?<br />

TERRE ! TERRE !<br />

Vite, que je lance<br />

A l’amarre lointaine,<br />

Miroitant dans mes pensées,<br />

Le filin de silence argenté<br />

A ma très aimée ABSENCE…<br />

Illusion d’optique…<br />

Un lit aux draps d’eau claire<br />

Ou se prélasse<br />

Ma très limpide<br />

… Aimée.<br />

Que se ferment les portes<br />

D’où se faufile le rêve<br />

Qui m’enveloppe !<br />

Au lit aux draps limpides<br />

Plus de formes attendries :<br />

Le lit VIDE !<br />

Mon rêve se vide…<br />

Devant moi…<br />

C’est la mer aux mystérieuses<br />

…Surprises,<br />

C’est le ciel aux escapades<br />

…Solitaires.<br />

Là-bas, l’horizon se devine :<br />

…Figure géométrique !<br />

Et puis, il y a ça<br />

Et en rêve…..<br />

Tandis que le navire,<br />

TNA-Kamina,<br />

Suit sa voie maritime<br />

….Tracée,<br />

Tekst: E. Genot<br />

Vertaling: W. Mertens<br />

In 2023 vernamen we het overlijden van Guy Joseph<br />

Zoë Marie Beck.<br />

Deze oud- Para-Commando, geboren de 11 augustus<br />

1929, woonachtig in Waremme, was in dienst getreden in<br />

Februari1954 in het Opleidingscentrum van Namen.<br />

Hij was uit Oostende afgevaren aan boord van de TNA<br />

Kamina op 28 februari 1955 en verbleef in Congo op de<br />

Basis van Kamima met het 4 e Detachement, bevolen door<br />

Kapitein H. Hazée. Hij was de oudste milicien van zijn<br />

promotie en was hij naar België teruggekeerd na een verblijf<br />

in Congo van 16 maart tot 3 september 1955.<br />

Na zijn ontscheping van de TNA Kamina in Oostende op<br />

21 september 1955, was hij gedemobiliseerd eind september,<br />

na 20 maanden dienst, waaronder drie als beroepsvrijwilliger<br />

op korte termijn.<br />

Trouw lid van ANPCV, was hij het slachtoffer geworden<br />

van een ongeluk. Na een plechtigheid te hebben bijgewoond<br />

in de provincie Luxemburg en bij het terug rijden<br />

naar Aarlen aan boord van een voertuig bestuurd door Ere<br />

Luitenant-Kolonel Uytebroeckx, hadden ze een ongeluk.<br />

Uytebroeckx overleed op 14 juni 2015 terwijl Guy zwaargekwetst<br />

was maar overleefde.<br />

Als actief lid van ANPCV, besteedde hij een deel van zijn<br />

vrije tijd aan het schrijven. Hij had al zeven verzamelbundels<br />

gepubliceerd met als titel « Les Cahiers du Geer »: de Geer<br />

is een rivier die in het dorp Geer in Wallonië ontspringt en<br />

uitmondt in de Maas stroomafwaarts van Luik.<br />

Dit werk, slechts uitgebracht in enkele exemplaren voor<br />

zijn familieleden en waarvan ik een exemplaar had gekregen,<br />

geïllustreerd met enkele mooie originele foto’s begint net:<br />

de voorlaatste:<br />

« Estivités »,<br />

de eerste: « Le Face à Main »,<br />

de tweede: « « La Voie Impériale »,<br />

de derde, gewijd aan zijn militaire dienst: « Le Cheval<br />

Ailé »,<br />

de vierde: « Domaine »,<br />

dee vijfde« Colloque dans le Rêve »,<br />

de Zesde: « Les Bas-Reliefs ».<br />

In deze « Para-Commando » willen we hem een hulde<br />

brengen voor zijn inzet in het 1 Para, voor zijn deelname<br />

aan onze activiteiten en zijn dichterlijke creativiteit door<br />

enkele uittreksels uit zijn « Le Cheval Ailé » te publiceren.<br />

Het boek vertelt het parcours van de 20 maanden in het<br />

OC op de Citadel van Namen, in het 2 e Peloton, op de Citadel<br />

van Diest: 1 Para 1 e Compagnie, 1 e Peloton, CE Para,<br />

Kamp van Poulseur,4 e detachement van Afrika in Kamina.<br />

In het voorwoord van dat boek had hij geschreven:<br />

…Opgetekend naargelang de gebeurtenissen die deze<br />

twintig maanden hebben gekenmerkt en ter plaats waren<br />

genoteerd.<br />

Een dramatisch moment herleeft in elk verhaal, maar<br />

de passie, het verlangen, de spijt die moet telkens de emotie<br />

verbergen, maar ook de fascinatie van elk moment.<br />

Elke tekst is het vervolg van de voorgaande die onvatbaar<br />

stopt en soms onbegrijpelijk wordt op het einde.<br />

De tekst werd geschreven tijdens mijn militaire dienst<br />

tussen 1februari 1954 en 30 september 1955.<br />

Rekening houdend met het dichterlijk karakter en de<br />

bijzondere stijl van de auteur, hebben we beslist van de<br />

teksten niet in het Nederlands te vertalen maar ze u in de<br />

originele versie aan te bieden.<br />

31


Un homme de chez nous – Een man van bij ons<br />

Là, sur la MAPPEMONDE.<br />

Croix du SUD<br />

Kamina, le 15 avril 1955.<br />

Croix du Sud !<br />

Brise fraiche du soir<br />

Où mon visage tout entier<br />

S’enfonce<br />

Et me réjouit.<br />

Croix du Sud !<br />

Je suis du regard<br />

Ta directive.<br />

Quels pays illuminés<br />

Vais-je connaître<br />

Ainsi à te suivre ?<br />

Croix du Sud !<br />

Que de voies étranges<br />

Nous entretiennent :<br />

Et déjà me grisent !<br />

Croix du Sud !<br />

Dispense<br />

Ton climat<br />

Fugitivement<br />

Complice.<br />

Croix du Sud !<br />

Quiète sérénité<br />

Dans la lourde tiédeur du soir,<br />

Où je me retrouve<br />

Solitairement inquiet.<br />

Croix du Sud !<br />

Je me souviendrai longtemps encore<br />

Comme, quand enfant,<br />

Je rêvais d’étoiles<br />

Ou d’imaginaires aventures.<br />

Que de joies inconnues émues !<br />

Ô CROIX du SUD…<br />

Reste,<br />

Reste bien là-haut<br />

A me veiller<br />

…Souverainement.<br />

NAJE, l’eau pure !<br />

La KILUBI, le 03 juin 1955.<br />

A la frêle fontaine,<br />

Je me suis baigné<br />

Les pieds.<br />

A la frêle fontaine<br />

Je me suis baigné<br />

Tout entier.<br />

L’eau était si fraîche,<br />

Si fraîche….<br />

Qu’elle m’a bercé !<br />

Et le chant des oiseaux<br />

Si doux….<br />

Que j’en fus enivré !<br />

A la claire fontaine,<br />

Un jour d’école buissonnière,<br />

Tout entier,<br />

Je m’y suis glisse.<br />

Et l’eau,<br />

Si fraîche…si frêle,<br />

M‘a tant délassé.<br />

Et, dans ce silence enchanté<br />

Bercé de rêves et d’eau<br />

Je m’endormis bientôt.<br />

Et, à la pure fontaineµ<br />

J’y dormis,<br />

Dormis en l’eau si frêle,<br />

Si frêle….<br />

Que depuis, je ne me suis<br />

…..Réveillé !<br />

Venus du CIEL<br />

Manono, 05 juillet 1955<br />

De la D.Z. à Manono-ville.<br />

…Bwana Sana !<br />

Tu passes sans me regarder,<br />

Tu passes la mine hautaine,<br />

Et je balais ton chemin.<br />

…Bwana Sana !<br />

Dis-moi le murmure<br />

Des nuages vus d’en bas ?<br />

Et leurs chants mêlés d’azur !<br />

…Bwana Sana !<br />

Toi, tu as vu les nyota…<br />

…Et la mwezi ?<br />

…Bwana Sana !<br />

Donne- moi un peu de ta joie<br />

A traverser<br />

A franchir<br />

A conquérir<br />

Ces fastueux espèces !<br />

…Bwana Sana !<br />

J’ai une calebasse pleine<br />

De MAJI<br />

Pour te fraichir<br />

Et t’essuyer la sueur<br />

Du visage.<br />

…Ô Bwana Sana…<br />

L’AIGLE<br />

KINEMENA, 08-08-1955<br />

Dans le ciel bleu,<br />

Indolemment,<br />

Un aigle planant,<br />

L’œil aux aguets,<br />

Et narguant le chasseur…<br />

…L’aigle<br />

S’est posé, là-bas,<br />

Sur le roc tourmenté.<br />

Hautain<br />

Et l’orgueil à l’œil,<br />

Il nargue le danger.<br />

Mais il n’a pas vu<br />

L’ignoble chasseur<br />

Guettant…sa proie.<br />

Et, frappé à mort,<br />

Il est venu,<br />

De son vol gracile et doux,<br />

Se prosterner à genoux<br />

Devant cet impitoyable rival.<br />

Puis, dans sa suprême agonie,<br />

Il s’est retourné,<br />

Et de son ultime regard,<br />

Il a salué<br />

Ses roches hautaines<br />

Et sa demeure escarpée<br />

Où réside à jamais<br />

…Son passé déchu.<br />

32


Assemblée générale<br />

de l’ANPCV (AG)<br />

ANPCV<br />

Algemene vergadering (AV)<br />

Date : 26 juin 2024<br />

Endroit : Caserne Cdt de Hemptine<br />

Hertogstraat 184 3001 Heverlée<br />

09 :30 - 10 :30 : accueil (café, eaux)<br />

10 :30 - 11 :30 : assemblée générale<br />

11 : 30 – 12 :15 : séance académique<br />

12 :15 – 13 : 00 : apéritif et pré<strong>para</strong>tion salle<br />

13 :00 – 16 : 30 : repas<br />

16 :30 : clôture AG<br />

Inscriptions pour le repas: 35 € p/p<br />

À payer par régionale et à verser pour le 10 juin 2024 sur le compte<br />

de la SROR nationale.<br />

Indiquer : Nom Prénom membre/partenaire régionale.<br />

ATTENTION : Suite au coût prohibitif de l’envoi de brochures<br />

Para-Commando par courrier postal à l’étranger (+/- 2000 €/an), il<br />

est instamment demandé aux destinataires des brochures résidant à<br />

l’étranger de contacter par courrier postal le secrétaire général pour<br />

confirmer leur adresse avant le 10 avril 2024. Les membres ne répondant<br />

pas à cette demande NE recevront PLUS le Para-Commando<br />

à partir du juillet 2024.<br />

Une adresse mail est fortement recommandée.<br />

Adresse du secrétaire général<br />

Freddy De Mulder<br />

Tuinwijk ter heide, 73<br />

9050 Gentbrugge<br />

Datum: 26 juni 2024<br />

Plaats: Kazerne Cdt de Hemptine<br />

Hertogstraat 184 3001 Heverlee<br />

09:30 - 10:30: onthaal (Koffie, water)<br />

10:30 - 11:30: algemene vergadering<br />

11:30 – 12:15: academische toespraak<br />

12:15 – 13: 00: Aperitief en voorbereiding zaal<br />

13:00 – 16: 30: maaltijd<br />

16:30: Sluiting AV<br />

Inschrijvingen voor de maaltijd: 35 € p/p<br />

Per regionale te betalen en op de rekening van nationale ANPCV<br />

betalen voor 10 juni 2024<br />

Wel specifiëren: Naam Voornaam Lid/partner Regionale<br />

OPGEPAST: Rekening houdend met een te grote kost voor het<br />

versturen van de brochures Para-Commando naar het buitenland<br />

(+/- 2000 €/jaar), is het dringend gevraagd aan de bestemmelingen<br />

in het buitenland per brief onze algemene secretaris te contacteren<br />

om hun adressen te bevestigen voor 10 april 2024. De leden die geen<br />

antwoord geven zullen de brochure Para-Commando vanaf juli 2024<br />

NIET MEER krijgen.<br />

Een mailadres is zeer wenselijk<br />

Adres van de nationale secretaris<br />

Freddy De Mulder<br />

Tuinwijk ter heide, 73<br />

9050 Gentbrugge<br />

DATES A NE PAS OUBLIER – DATA OM NIET TE VERGETEN<br />

Date Datum Régionale Activité - Activiteit<br />

2024/04/19 National 10:30Hr : CEN CPA - 11 Hr Conseil des présidents<br />

2024/05/08 National Escalade MLD - Klimdag MLD<br />

2024/06/26 National AG Heverlee - AV Heverlee<br />

2024/07/21 National Défilé Bruxelles - Defile Brussel<br />

2024/09/13 National Me & my Pal Woluwe St Lambert<br />

2024/10/11 National 10:30Hr : CEN CPA - 11 Hr Conseil des présidents<br />

2024/10/25 National Fête Saint Michel - St Michaëls feest<br />

2024/11/07 National Escalade MLD - Klimdag MLD<br />

2024/11/11 National Cérémonies Armistice Bruxelles - Wapenstilstand plechtigheid Brussel<br />

2024/11/15 National Fête du Roi - Koningsdag<br />

2024/12/13 National 10:30Hr : CEN CPA - 11 Hr Conseil des présidents<br />

33


Les Parachutistes de la 82 ème Airborne<br />

dans la bataille de Cheneux<br />

Texte : E. Genot<br />

Photos : Archives de l’époque, E. Genot<br />

Après la libération de la France, de la Belgique et l’échec de l’opération<br />

« Market Garden » en septembre 1944, les Alliés se réorganisent durant<br />

le dernier trimestre et s’installent en défensive derrière la Ligne Siegfried.<br />

Mais lorsqu’en décembre, les Allemands déclenchent l’offensive « Herbstnebel » (1)<br />

(Brouillard d’automne), l’effet de surprise est total chez les Alliés! Nos Ardennes,<br />

libérées trois mois plus tôt, vont se retrouver au centre de violents combats.<br />

Bastogne encerclé, deviendra célèbre par le « Nuts » du Général Mac Auliffe aux<br />

Allemands lui demandant de se rendre…et par les combats victorieux des hommes du<br />

Général Patton et de la 101 ème Airborne pour refouler les Allemands vers l’Allemagne.<br />

Alors que les combats héroïques de la 82 ème Airborne dans le nord du saillant ont<br />

été moins glorifiés, nous vous proposons de les développer dans le présent article.<br />

Rappel historique<br />

La bataille de Normandie s’est terminée par un échec des<br />

Armées allemandes. Mais, après une retraite réorganisée<br />

par le Feldmarschall Model, les forces du 3 ème Reich se regroupent<br />

en Hollande et aux frontières de l’Allemagne. Hitler se convainc<br />

de la nécessité d’une contre-offensive sur le front des Ardennes<br />

belges avec pour objectif d’atteindre Anvers, par Bruxelles en se<br />

développant entre Dinant et Liège.<br />

Le 16 décembre à 5hr30, 250.000 combattants, 1.900 canons, 700<br />

chars, concentrés dans l’Eifel, face aux forces américaines vont se<br />

ruer vers l’ouest, de Monjoie à Echternach, en souhaitant réaliser la<br />

même percée qu’en mai 1940.<br />

Les Américains surpris par cette offensive doivent céder du terrain<br />

face aux deux percées extrêmes : dans le nord, jusqu’à La Gleize et<br />

dans le sud, jusqu’à Celles.<br />

Initialement, les unités alliées impliquées dans la bataille font<br />

partie de la 1 ère Armée américaine commandée par le Général Hodge.<br />

Mais à partir du 20 décembre, sur ordre du Général Eisenhower une<br />

articulation comprenant plusieurs divisions britanniques et canadiennes<br />

(50.000 hommes) est effectuée. Certaines unités Belges<br />

(bataillons de fusiliers, SAS belges) et SAS français étaient également<br />

présents.<br />

A 250 kilomètres de là, à Mourmelon, (France) le 18 décembre,<br />

très tôt dans la matinée, 11.000 combattants de la 82 ème Airborne<br />

étaient tirés en hâte de leur cantonnement, embarqués dans 380<br />

camions et envoyés vers l’important noeux routier de Bastogne.<br />

Mais arrivée sur place, l’unité recevra l’ordre de se diriger vers<br />

Werbomont.<br />

Six heures plus tard, la 101 ème Airborne avec 12.000 hommes et<br />

420 camions démarrait à son tour vers son objectif initial Bastogne.<br />

La Percée du Kampfgruppe dans le nord<br />

Face au rideau des troupes américaines, se massait entre autres<br />

la 1 ère SS Panzer Division fractionnée en quatre groupes principaux<br />

dont le premier, commandé par l’Obersturmbannführer<br />

Joachim Peiper comprenant le 1 er Régiment Panzer, le fer de lance<br />

de la division. Celui-ci s’appuyait sur la puissance de troupes blindées<br />

équipées des chars les plus perfectionnés du moment, mais<br />

consommant énormément de carburant.<br />

Il devait sans s’occuper de ses flancs, progresser vers l’ouest,<br />

c’est-à-dire Stavelot, Trois-Ponts, Werbomont, Ouffet et Ombret-<br />

Rausa près de Huy.<br />

(1) Également nommé « Offensif Von Runstedt »<br />

Carte présentant l’extrême avancée de Peiper<br />

les 23 et 24 décembre.<br />

Kaart met voorstelling van de extreme opmars<br />

van Peiper op 23 en 24 december.<br />

34


De Parachutisten van de 82 e Airborne<br />

in de veldslag van Cheneux<br />

Na de bevrijding van Frankrijk en België en na de mislukte operatie « Market<br />

Garden » in september 1944, hergroeperen de Geallieerden zich gedurende<br />

het laatste trimester en nemen <strong>def</strong>ensieve stellingen in, achter de Siegfriedlinie.<br />

Maar wanneer in december de Duitsers het « Herbstnebel »-offensief (1) ontketenen,<br />

is het verrassingseffect totaal bij de Geallieerden!<br />

Onze drie maanden eerder bevrijde Ardennen zullen zich in het centrum bevinden<br />

van hevige gevechten. Bastogne geraakt ingesloten en wordt beroemd door het<br />

« Nuts » van Generaal Mac Auliffe wanneer de Duitsers hem tot overgave willen<br />

dwingen… en door de zegenrijke gevechten van de mannen van Generaal Patton<br />

en van de 101 ste Airborne om de Duitsers terug te dringen richting de Rijn.<br />

Terwijl de heldhaftige gevechten van de 82 e Airborne in het noorden van de Duitse<br />

opmars minder glorierijk werden, willen wij deze gevechten hier nader toelichten.<br />

Tekst: E. Genot<br />

Foto’s: Archieven van destijds, E. Genot<br />

Vertaling: G. Poriau<br />

Historisch overzicht<br />

De landing en de strijd om Normandië werden beslecht met<br />

een nederlaag van de Duitse Legers. Maar na een gereorganiseerde<br />

terugtocht door Feldmarschall Model, hergroeperen de<br />

machten van het 3 e Reich zich in Holland en dicht bij de grenzen<br />

met Duitsland. Hitler vindt het nodig een tegenoffensief te ontketenen<br />

aan het front van de Belgische Ardennen met als objectief het<br />

forceren van een doorbraak tussen Dinant en Luik om Antwerpen<br />

te bereiken via Brussel.<br />

Op 16 december om 5u30 gaan 250.000 soldaten, 1.900 kanonnen,<br />

700 tanks, samengebracht in de Eiffel tegenover de Amerikaanse<br />

troepen, oprukken naar het westen, van Monjoie tot Echternach, in<br />

de hoop eenzelfde doorbraak te verwezenlijken als in 1940.<br />

De Amerikanen zijn verrast door dit offensief en moeten terrein<br />

prijsgeven tegenover de twee meest laterale doorbraken: in het noorden<br />

tot aan La Gleize en in het zuiden tot aan Celles.<br />

Aanvankelijk maken de geallieerde eenheden die in de strijd<br />

verwikkeld zijn deel uit van het 1 ste Amerikaanse Legerkorps onder<br />

bevel van Generaal Hodge. Maar vanaf 20 december wordt op bevel<br />

van Generaal Eisenhower een geleding welke meerdere Britse<br />

en Canadese divisies omvat (50.000 man) in de strijd geworpen.<br />

Sommige Belgische eenheden (fuselierbataljons, Belgische SAS)<br />

en Franse SAS maken daar eveneens deel van uit.<br />

(1) Ook het « Offensief Van Runstedt » genaamd<br />

Op 250 km daar vandaan, te Mourmelon in Frankrijk,<br />

worden op 18 december bij het ochtendkrieken 11.000 strijders<br />

van de 82 ste Airborne in allerijl uit hun kantonnement gehaald,<br />

ingescheept in 380 vrachtwagens en naar het belangrijke<br />

wegenknooppunt van Bastogne gestuurd. Daar krijgt de<br />

eenheid echter het bevel zich naar Werbomont te begeven.<br />

Zes uur later spoedt het 101 ste Airborne zich op zijn beurt met 12.000<br />

man en 420 vrachtwagens naar het initiële objectief Bastogne.<br />

Doorbraak van de Kampfgruppe<br />

in het noorden<br />

Tegenover dit gewapende gordijn der Amerikaanse troepen,<br />

boetseert zich onder meer de 1 ste SS Panzer divisie, opgesplitst<br />

in vier voornaamste gevechtsgroepen, waarvan de eerste,<br />

aangevoerd door Obersturmbannführer Joachim Peiper, het 1 ste<br />

Regiment Panzer omvat, de speerpunt van de divisie. De kracht van<br />

deze pantsertroepen steunt op hun uitrusting met de meest geperfectioneerde<br />

tanks van dat ogenblik, maar met als nadeel een enorm<br />

verbruik van brandstof.<br />

Zonder zich te hoeven bekommeren om de flankverdediging<br />

moest de eenheid doorstoten naar het westen, namelijk Stavelot,<br />

Trois-Ponts, Werbomont, Ouffet en Ombret-Rausa nabij Huy (Hoei).<br />

Dessins sur la bataille réalisés par Philippe Jardinet<br />

né en 1948 et habitant La Gleize<br />

Tekeningen van het strijdtoneel gerealiseerd door<br />

Philippe Jardinet geboren in 1948 en inwoner van La Gleize.<br />

35


Nieuws Les Parachutistes van de Brigade la – 82 Nouvelles ème Airborne de la dans Bri- la bataille de Cheneux<br />

Reuben Tucker<br />

Après avoir eu plusieurs engagements avec des unités américaines<br />

dont la pression s’accentue, les unités de tête arrivent le 19 décembre<br />

à Cheneux. Des ponts sautés vont forcer Peiper à faire des détours,<br />

de plus, il ne parviendra pas à s’emparer des dépôts d’essence américains<br />

stationnés dans la région.<br />

Et au soir, les Forces US vont arrêter l’élan de Peiper à la gare<br />

de Stoumont.<br />

Ses éléments avancés s’arrêtent à Cheneux où il parvient à franchir<br />

l’Amblève, le pont n’ayant pas été détruit mais où de violents<br />

combats vont se dérouler.<br />

La population de Cheneux<br />

e matin du 18 décembre 1944, la rumeur d’une nouvelle<br />

…Linvasion allemande se répand dans la localité. L’instituteur<br />

du village renvoie les élèves chez eux. Par peur de réquisitions,<br />

beaucoup de jeunes quittent le village.<br />

En début d’après-midi, les troupes allemandes conduites par<br />

Peiper et venant de Trois-Ponts, traversent le village de La Gleize<br />

et se dirigent vers Cheneux en espérant rejoindre la route de Werbomont<br />

et ensuite Huy.<br />

La colonne de chars allemands arrive... Quelques habitants circulent<br />

à proximité du pont sur l’Amblève quand tout à coup, le char<br />

de tête tire en direction du pont. Plusieurs habitants du village sont<br />

tués ou blessés. Mais les Allemands poursuivent leur offensive.<br />

Profitant d’une éclaircie, des bombardements alliés viennent<br />

ralentir leur avancée. Un char se renverse dans le talus bordant la<br />

rue de l’abreuvoir, un autre est à l’arrêt, ce qui ralentit la progression<br />

de la colonne. Tandis que l’armée alliée bombarde, Peiper se<br />

réfugie dans le fortin construit à l’entrée du village par l’Armée<br />

belge fin des années 30.<br />

Du 18 au 25 décembre 1944, les villages de La Gleize, Stoumont et<br />

Cheneux sont au premier plan de cette dernière offensive allemande.<br />

Face aux redoutables chars « Tigre Royal », les troupes américaines<br />

ne parviennent à refouler l’attaque que le 25 décembre après<br />

avoir essuyé de sévères pertes.<br />

Au cours de ces combats, la population de Cheneux vit des moments<br />

douloureux !<br />

L’intervention de la 82 ème Airborne Division<br />

L<br />

’après-midi du 20 décembre, de l’autre côté de l’Amblève,<br />

à quelques kilomètres, le 504 ème Régiment d’Infanterie <strong>para</strong>chutiste<br />

de la 82 ème Division aéroportée envoie une patrouille vers<br />

Cheneux. Son commandant, le Colonel Reuben H. Tucker devait<br />

s’emparer du village parce que celui-ci était situé à une altitude plus<br />

élevée que Rahier où se trouvaient ses propres troupes et parce que<br />

Cheneux et son pont voisin aux mains des Allemands constituaient<br />

une menace pour toute la division.<br />

D’ailleurs comme le découvrit rapidement la patrouille, les Allemands<br />

occupaient Cheneux en Force.<br />

Au milieu de l’après-midi, un épais brouillard limitait la visibilité<br />

à moins de 200 mètres. Tucker renvoya vers Cheneux, deux<br />

compagnies (B et C) déployées en tirailleurs, à terrain découverts.<br />

Le brouillard empêchait un tir d’artillerie précis. Tout à coup, les<br />

hommes des deux compagnies s‘aplatirent au sol, menacés par le tir<br />

des mitrailleuses et des canons anti-aériens allemands.<br />

Quand la nuit tomba, les commandants de compagnies firent<br />

replier leurs hommes à la lisière d’un petit bois.<br />

Mais lorsque le Tucker fut informé du repli, il insista pour que<br />

ses hommes repartent à l’assaut.<br />

L’attaque du 18 décembre au pont de Cheneux<br />

Aanval op 18 december aan de brug van Cheneux.<br />

36


Na verschillende schermutselingen met Amerikaanse eenheden die de<br />

druk opvoeren, bereiken de stooteenheden op 19 december Cheneux.<br />

Opgeblazen bruggen dwingen Peiper lange omwegen te maken,<br />

wat hem vooral verhindert zich meester te maken van aanzienlijk<br />

benzinedepots opgeslagen door in de streek gestationeerde Amerikanen.<br />

En tegen de avond zullen de US Forces het elan van Peiper<br />

breken aan het station van Stoumont. Zijn voorposten worden gestopt<br />

in Cheneux waar hij er toch in slaagt de niet vernietigde brug over<br />

de Amblève te overschrijden en verder naar het dorp toe hevige<br />

gevechten te ontketenen.<br />

De Parachutisten Nieuws van de van 82 e Airborne de Brigade in – de Nouvelles veldslag van de la Cheneux Bri-<br />

De bevolking van Cheneux<br />

e ochtend van 18 december 1944 doet in het dorp het<br />

…Dgerucht de ronde over een nieuwe Duitse invasie. De<br />

dorpsonderwijzer stuurt zijn leerlingen terug naar huis. Uit schrik<br />

voor opeisingen verlaten talrijke jongelui de streek.<br />

In de vroege namiddag trekken de Duitse troepen komende van<br />

Trois-Ponts onder leiding van Peiper door het dorp La Gleize richting<br />

Cheneux, met de bedoeling de weg naar Werbomont en vervolgens<br />

Huy te bereiken.<br />

De Duitse tankkolonne ratelt naderbij… Enkele bewoners zijn op<br />

pad in de omgeving van de brug over de Amblève, wanneer plots de<br />

voorpost een salvo afvuurt in de richting van de brug. Verscheidene<br />

dorpsbewoners zijn dood of gekwetst. Maar de Duitsers zetten hun<br />

opmars verder.<br />

Profiterend van een opklaring in het wolkendek komen geallieerde<br />

bommenwerpers de Duitse opmars bestoken. Een tank kantelt in de<br />

berm langsheen de weg naar de drenkplaats (rue de l’Abreuvoir), een<br />

andere staat geblokkeerd, waardoor de kolonne opgehouden wordt.<br />

Terwijl het geallieerde eskadron bommen uitgooit, zoekt Peiper<br />

beschutting in de kleine bunker bij het binnenkomen van het dorp,<br />

eind jaren 30 gebetonneerd door het Belgisch leger.<br />

Van 18 tot 25 december 1944 bevinden de dorpen La Gleize, Stoumont<br />

en Cheneux zich in de vuurlijn van dit ultiem Duitse offensief.<br />

Tegenover de geduchte “Tigre Royal» pantsers, slagen de Amerikaanse<br />

troepen er pas op 25 december in de aanval af te slaan,<br />

echter niet zonder zware verliezen te hebben geleden, en het is evident<br />

dat ook de burgerbevolking van Cheneux pijnlijke momenten heeft<br />

meegemaakt tijdens deze gevechten.<br />

James Gavin<br />

De interventie van de 82 ste Airborne Divisie<br />

De namiddag van 20 december, op enkele kilometers aan de<br />

andere kant van de Amblève, stuurt het 504 e Regiment Parachutisten<br />

Infanterie van de 82 ste Divisie Luchttroepen een patrouille<br />

naar Cheneux. Zijn bevelhebber Kolonel Reuben H. Tucker had<br />

tot taak het dorp te veroveren want het is hoger gelegen dan Rahier<br />

waar zijn eigen troepen gelegerd waren en ook omdat Cheneux met<br />

de nabijgelegen brug in handen van de Duitsers een rechtstreekse<br />

bedreiging vormde voor de ganse divisie. Ten andere, zoals de patrouille<br />

al gauw zou ondervinden, de Duitsers bezetten Cheneux met<br />

een verpletterende macht.<br />

Tegen halfweg de namiddag beperkte een dikke mist het zicht tot<br />

minder dan 200 meter. Tucker stuurde naar Cheneux twee compagnies<br />

(B en C) ontplooid “en tirailleurs” in onbeschut terrein. De mist<br />

maakte een precies artillerievuur echter onmogelijk.<br />

Les civils enfermés dans la chapelle de Cheneux.<br />

Burgers opgesloten in de kapel van Cheneux.<br />

37


Nieuws Les Parachutistes van de Brigade la – 82 Nouvelles ème Airborne de la dans Bri- la bataille de Cheneux<br />

Dans l’obscurité, les <strong>para</strong>chutistes avancèrent malgré les clôtures<br />

de barbelés qui déchiraient leurs uniformes.<br />

Ils étaient à 200 mètres d’un barrage routier en bordure du village<br />

lorsque les Allemands ouvrirent un feu foudroyant. De nouveau,<br />

les hommes s’aplatirent au sol mais comme le tir continuait, le 1er<br />

Sergent-Major Georges Walsh, de la Compagnie B, se leva et cria :<br />

« Attrapons ces fils de garces », ce qui relança l’attaque. Des hommes<br />

tombèrent… mais les survivants continuèrent d’avancer.<br />

Walsh et quelques hommes furent bientôt sur le barrage. Luimême<br />

jeta une grenade à main sur un véhicule d’artillerie AA, tuant<br />

l’équipage. Un autre soldat sauta dans un véhicule antiaérien et tua<br />

le pointeur.<br />

Le combat corps à corps continuait quand deux chasseurs de chars<br />

autotractés que, depuis des heures Tucker s’était efforcé de retrouver,<br />

s’avancèrent enfin. Á l’aide de ces deux pièces, les survivants des<br />

deux compagnies purent pénétrer dans le village mais si peu de soldats<br />

restaient qu’ils furent incapables de nettoyer tous les bâtiments.<br />

Entretemps, Tucker décida d’encercler le village afin d’arriver<br />

derrière les Allemands au pont sur l’Amblève. Il envoya son 3 ème<br />

Bataillon et ce n’est que tard dans l’après-midi du 21 décembre, que<br />

ce bataillon arriva à la hauteur dominant le pont.<br />

A ce moment, les Allemands étaient isolés à Cheneux et la Compagnie<br />

G envoyée en renfort intervint pour terminer de nettoyer le<br />

village.<br />

Dans l’obscurité qui tombait, quelques-uns des Allemands s’enfuirent<br />

et traversèrent l’Amblève. Ils laissaient derrière eux quatorze<br />

véhicules antiaériens, une batterie de canons d’assaut de 105mm<br />

autotractés, six half-tracks, quelques camions, d’autres véhicules et<br />

de nombreux Panzergrenadiere SS morts.<br />

Au cours de l’attaque contre Cheneux, les deux compagnies du<br />

Bataillon de Harisson, perdirent 23 tués et 200 blessés. Ainsi, la<br />

Compagnie B fut réduite à 18 hommes et la Compagnie C à 38<br />

hommes et 3 officiers.<br />

L’assaut de ces deux compagnies fut une action incroyablement<br />

héroïque. Quel que fut le courage déployé, ce fut une attaque d’infanterie<br />

sans appui d’artillerie, à travers des terrains découverts<br />

entrecoupés de clôtures de barbelés.<br />

Mais cette bataille de Cheneux marqua un tournant dans la<br />

bataille des Ardennes car elle fut le signe que l’Armée Américaine,<br />

après 5 jours de contre-offensives allemandes foudroyantes, était<br />

elle-même capable de contre-attaquer avec succès.<br />

Bunker à l’entrée du village où s’est abrité Peiper pendant un<br />

bombardement allié.<br />

Bunker aan de ingang van het dorp waar Peiper dekking zocht<br />

gedurende een geallieerd bombardement.<br />

Jochem Peiper<br />

La place de Cheneux à la fin des combats.<br />

Plaats van Cheneux tegen het einde van de strijd.<br />

38


De Parachutisten Nieuws van de van 82 e Airborne de Brigade in – de Nouvelles veldslag van de la Cheneux Bri-<br />

De brug van Cheneux.<br />

Le pont de Cheneux.<br />

Onverwacht barstten de salvo’s los. De mannen van de twee compagnies<br />

moesten plat op de grond dekking zoeken onder dreigend<br />

Duits mitrailleurvuur en luchtafweergeschut. Bij het vallen van de<br />

avond lieten de compagniecommandanten hun mannen terugplooien<br />

naar de rand van een klein bos. Maar dit paste niet in Tucker’s kraam<br />

en hij beval de strijders onmiddellijk weer in de aanval te gaan.<br />

In de duisternis vorderden de <strong>para</strong>chutisten, ondanks de prikkeldraad<br />

afsluitingen die hun uniformen aan flarden scheurden. Zij<br />

bevonden zich op 200 meter van een wegversperring aan de rand<br />

van het dorp wanneer de Duitsers een moordend spervuur openden.<br />

Opnieuw moesten de mannen tegen de grond maar het geschut hield<br />

aan waarop 1 e Sergeant-Majoor Georges Walsh, van Compagnie<br />

B, recht sprong en schreeuwde: «Vermorzel dat hoerengespuis »,<br />

wat de aanval opnieuw aanjoeg. Soldaten sneuvelden… maar de<br />

overlevenden konden weer vooruit.<br />

Walsh en enkele van zijn mannen stonden weldra op de versperring.<br />

Zelf gooide hij een handgranaat naar een voertuig van de<br />

luchtartillerie waarbij de bemanning omkwam. Een andere soldaat<br />

sprong in een voertuig van de luchtafweer en doodde de schutter.<br />

Het lijf aan lijf gevecht bleef maar duren toen twee zelfrijdende<br />

tankjagers, die Tucker al urenlang had trachten op te sporen, eindelijk<br />

kwamen opdagen. Met de steun van deze twee geschutstukken<br />

konden de overlevenden van de twee compagnies het dorp binnendringen<br />

maar ze waren met zo weinig over dat het onmogelijk was<br />

alle gebouwen te zuiveren.<br />

Bijgevolg besloot Tucker het dorp om te trekken teneinde achter<br />

de Duitsers te geraken aan de brug over de Amblève. Deze opdracht<br />

vertrouwde hij toe aan zijn 3 e Bataljon en het is slechts laat in de<br />

namiddag van 21 december, dat dit bataljon de dominante hoogte<br />

bereikte aan de brug.<br />

Op dat ogenblik waren de Duitsers in Cheneux geïsoleerd zodat<br />

Compagnie G met versterking kon aanrukken om de zuivering van<br />

het dorp te beëindigen.<br />

Intussen konden enkele Duitsers van de ingevallen duisternis<br />

gebruik maken om te ontkomen en de Amblève over te steken. Zij<br />

lieten veertien luchtafweer voertuigen achter, evenals een batterij<br />

zelfrijdende 105 mm aanvalskanonnen, zes halftracks, enkele vrachtwagens<br />

en andere voertuigen met daarenboven talrijke gesneuvelde<br />

SS Panzergrenadiere.<br />

In de loop van de aanval tegen Cheneux, betreurden de twee<br />

compagnies van het Bataljon van Harisson, 23 gesneuvelden en<br />

200 gekwetsten. Zodoende werd Compagnie B gereduceerd tot 18<br />

man en Compagnie C tot 38 man en 3 officieren.<br />

De stormaanval door deze twee compagnies was een ongelooflijk<br />

heldhaftige actie. Er werd danig veel moed betoond, het was<br />

een infanterie aanval zonder artilleriesteun doorheen open terrein<br />

doorsneden met prikkeldraad afsluitingen.<br />

Maar het gevecht van Cheneux markeerde een ommezwaai<br />

in de slag van de Ardennen vermits dit aantoonde dat het Amerikaanse<br />

Leger, na 5 dagen verwoede Duitse tegenoffensieven te<br />

hebben doorstaan, zelf in staat was met succes tegenaanvallen<br />

op touw te zetten.<br />

L'exode vers Rahier.<br />

De vlucht naar Rahier.<br />

39


Nieuws Les Parachutistes van de Brigade la – 82 Nouvelles ème Airborne de la dans Bri- la bataille de Cheneux<br />

Témoignages de <strong>para</strong>chutistes<br />

e mercredi 20 décembre, une première unité de la 82ème<br />

…Ldivision aéroportée débarque à Werbomont des camions<br />

non bâchés qui les ont trimbalés depuis Mourmelon, la veille. Ils<br />

montent en file indienne vers plusieurs villages dont celui de Cheneux,<br />

sur l’Amblève, près de Stoumont-La Gleize.<br />

Le combat qui va s’engager est un des plus violents de toute<br />

l’histoire de leur unité d’élite. Les Allemands, des grenadiers SS,<br />

occupent Cheneux depuis la veille.<br />

(Mike Holmstok faisant partie de la première vague d’assaut).<br />

…La nuit était froide et brumeuse. Il devait être six ou huit heures<br />

du soir quand nous avons quitté le couvert des bois pour traverser<br />

500 mètres de prairies à découvert avant le village de Cheneux. Nous<br />

étions à peu près au milieu du champs traversé par des clôtures,<br />

quand les armes automatiques allemandes ont ouvert le feu. En plus<br />

des mitrailleuses et mitraillettes, ils avaient plusieurs chenillettes<br />

de canons anti-aériens qu’ils avaient tournées dans notre direction.<br />

Heureusement pour moi, je passais sous une clôture à ce moment-là,<br />

je n’ai pas été touché mais les rafales étaient terribles autour de<br />

moi. Aussi, j’ai pu ramper jusqu’à une vingtaine de mètres d’une<br />

des chenillettes de Flak, dans un petit fossé, près d’un pommier.<br />

J’ai tiré sur les servants, mais ceux-ci ont perçu l’éclair de départ<br />

de mon arme. Ils ont tourné leurs canons dans ma direction et je<br />

pouvais voir les balles traçantes arriver dans ma direction. J’ai<br />

plongé derrière un arbre, mais pas assez vite, car j’ai été touché au<br />

front par un éclat et j’ai commencé à saigner abondamment. J’ai<br />

reculé en rampant jusqu’à notre antenne médicale où je me suis fait<br />

rafistoler avant de repartir au combat.<br />

Á l’entrée du village, le Sergent Walsh attaquait une des chenillettes<br />

avec quelques hommes. Ceux-ci ne parvenaient pas à sortir<br />

des fossés et le sergent était grièvement blessé à la main et à l’épaule<br />

gauche. Il a pris une grenade et me l’a tendue en me disant de la<br />

dégoupiller, après quoi, il a couru jusqu’à la chenillette et balancé<br />

la grenade à l’intérieur.<br />

Le Panzer Tiger II 213 exposé devant le musée de La Gleize.<br />

De Panzer Tiger II 213 opgesteld voor het museum van La Gleize.<br />

Les Allemands étaient hors d’action. Puis le Sergent Snow et le<br />

soldat Halliday ont sauté dans le véhicule. Ils ont réussi à le mettre<br />

en marche et ont foncé dans le village en tirant sur les Allemands<br />

avec leurs propres armes.<br />

Avec d’autres vagues d’assaut successives, nous avons fermement<br />

pris pied dans le village en attaquant à la baïonnette. C’était terrible :<br />

au couteau, à la mitraillette, à la grenade…Je me souviens que le<br />

lendemain matin à l’aube, j’étais assis sur un petit mur avec un<br />

autre gars de ma compagnie et nous tremblions comme des feuilles.<br />

Pas moyen d’arrêter de trembler ; c’était sans doute notre taux<br />

d’adrénaline qui baissait. Nous avons été appelés pour entasser<br />

les morts sur la route, afin que la commission mortuaire puisse les<br />

identifier et les enterrer.<br />

Le sol était rouge de sang. Il y avait des morts et de l’équipement<br />

partout. Presque tous mes camarades étaient morts ou blessés. Je<br />

ne comprends pas comment j’ai pu survivre …<br />

Le Général James Gavin, commandant de la 82 ème Airborne a<br />

déclaré plus tard :<br />

…Pour moi, la bataille de Saint-Vith est beaucoup plus importante<br />

que ce qui s’est passé à Bastogne parce que c’est au nord que les<br />

Allemands voulaient passer.<br />

Ils n’auraient jamais pu réussir ; ils auraient manqué de carburant<br />

et nous aurions pu mettre en ligne des réserves bien plus grandes,<br />

mais pour mon unité, la 82 ème Aéroportée, la bataille d’Ardenne a<br />

été une des plus dures de toute la guerre. Nous nous sommes battus<br />

dans le désert d’Afrique du Nord, en Sicile où les combats ont été<br />

violents…en Italie, mais l’Ardenne avait quelque chose de terrible :<br />

le froid glacial. Nous n’avions pas d’uniformes adaptés à la neige,<br />

alors nous avons pris les draps de lit que les Belges nous donnaient<br />

et comme toute division <strong>para</strong>chutiste a des machines à coudre pour<br />

les ré<strong>para</strong>tions aux <strong>para</strong>chutes, nous nous sommes confectionné des<br />

tenues de neige, devenues indispensables après Noël.<br />

J’admire beaucoup la manière dont mes hommes ont tenu le coup<br />

dans leur trou, nuit après nuit. Les pieds gelés ont été nombreux. Le<br />

froid était glacial mais ils ont accompli leur travail…et bien.<br />

Le château de Froidcourt, vu de Cheneux, situé à Stoumont qui<br />

a été utilisé par les Allemands comme antenne médicale et de<br />

lieu de détention de prisonniers américains. Peiper avait installé<br />

son PC dans la maison du garde du château.<br />

Kasteel van Froidcourt, gezien vanuit Cheneux, gelegen te<br />

Stoumont. Werd door de Duitsers gebruikt als medische antenne<br />

en voor detentie van Amerikaanse krijgsgevangenen.<br />

Peiper had er zijn PC geïnstalleerd in het huis van de kasteelwachter.<br />

Amis, si vous passer dans la région, ne manquez pas<br />

d’aller visiter le musée de La Gleize où vous y trouverez<br />

des pièces d’équipement et des armes des armées<br />

retrouvées presque toutes sur le champ de bataille, des<br />

reconstitutions historiques, des photos et une projection<br />

de la bataille qui s’y est déroulée.<br />

Vous pourrez voir à l’entrée le dernier type de char<br />

allemand engagé dans la bataille, le Panzer II 213 (Tigre<br />

Royal) (2), un nouveau char lancé peu avant le déclenchement<br />

de l’offensive allemande et qui consommait 800 litres<br />

d’essence au 100 kilomètres.<br />

(2) Il n’existe plus que trois exemplaires de ce type de char, un à La Gleize, un à Saumur<br />

en France et un troisième aux Etats-Unis.<br />

40


De Parachutisten Nieuws van de van 82 e Airborne de Brigade in – de Nouvelles veldslag van de la Cheneux Bri-<br />

Plaats te Werbomont waar de 82ste Airborne is neergestreken.<br />

Een gedenkzuil werd er opgericht en er prijkt een kanon van<br />

de artillerie-batterij.<br />

Place à Werbomont où est arrivée la 82ème Airborne. Une stèle<br />

commémorative a été érigée et un canon de la batterie d’artillerie<br />

est exposé.<br />

Gelukkig kroop ik op dat moment onderdoor een prikkeldraadafsluiting,<br />

ik werd niet geraakt maar de kogelregen rondom mij was<br />

verschrikkelijk. Ook kon ik tot op een twintigtal meter van één van<br />

de FLAK rupswagens kruipen in een kleine gracht nabij een appelboom.<br />

Ik schoot op de bedienaars maar zij moeten de lichtflits uit de<br />

vuurmond van mijn geweer hebben bemerkt en draaiden ogenblikkelijk<br />

hun kanonnen in mijn richting. Ik kon de lichtkogels op mij<br />

af zien komen. Ik dook achter een boom maar blijkbaar niet snel<br />

genoeg want ik kreeg een scherf in het voorhoofd en begon hevig te<br />

bloeden. Al kruipend week ik terug tot aan onze medische antenne<br />

waar ik mij liet oplappen alvorens mij weer in de strijd te werpen.<br />

Bij de ingang van het dorp lanceerde Sergeant Walsh met enkele<br />

van zijn mannen een aanval tegen een van de rupswagens. Ze<br />

geraakten niet uit hun dekkingsgrachten en de sergeant was zwaargekwetst<br />

aan de hand en de linker schouder. Hij greep een granaat,<br />

hield me die voor om de pin uit te trekken, rende vervolgens tot aan<br />

de rupswagen en gooide de granaat naar binnen.<br />

De Duitsers waren uitgeschakeld. Daarop sprongen Sergeant<br />

Snow en soldaat Halliday in het voertuig. Zij slaagden erin om dit<br />

in gang te krijgen en ratelden het dorp in schietend op al wat Duits<br />

was met diens eigen wapens.<br />

Doorrazend met andere opeenvolgende aanvalsgolven hebben<br />

wij vaste voet gekregen in het dorp al vechtend met de bajonet. Het<br />

was verschrikkelijk: met de dolk, het machinepistool, granaten… Ik<br />

herinner me nog dat ik ‘s anderendaags ‘s morgens op een muurtje<br />

zat met een makker van mijn compagnie en dat we rilden als een<br />

riet. Geen middel om het beven te doen stoppen; allicht was ons<br />

adrenaline-gehalte danig laag gezakt. Er werd ons opgedragen de<br />

doden langs de weg te leggen, opdat de commissie voor de overledenen<br />

hen kon identificeren en begraven.<br />

De aarde zag rood van het bloed. Overal lagen doden en stukken<br />

uitrusting. Bijna al mijn kameraden waren dood of gekwetst. Ik<br />

begreep zelf niet hoe ik het heb kunnen overleven…<br />

Generaal James Gavin, commandant van de 82 ste Airborne, heeft<br />

later verklaard:<br />

…Voor mij is de slag van Sankt-Vith veel belangrijker dan<br />

wat zich heeft afgespeeld in Bastogne omdat het juist in het<br />

noorden is dat de Duitsers wouden doorbreken. Dat zou hen<br />

nooit gelukt zijn; zij zouden brandstof tekortgekomen zijn en<br />

wij zouden in lijn veel grotere reserves hebben kunnen aanleggen,<br />

maar voor mijn eenheid, de 82 ste Luchtlandingsdivisie, was<br />

de slag der Ardennen één van de hardste van de hele oorlog.<br />

Wij streden in de woestijn van Noord-Afrika, in Sicilië waar ook<br />

hevige gevechten woedden… in Italië, maar de Ardennen hadden iets<br />

vreselijks: de ijselijke kou. Wij hadden geen uniformen aangepast<br />

aan de sneeuw, terwijl wij ons moesten behelpen met de lakens die de<br />

Belgen ons gaven, maar vermits elke <strong>para</strong>chutisten-divisie beschikt<br />

over naaimachines om de <strong>para</strong>chutes te herstellen, konden wij onze<br />

sneeuwovertrekken stikken, die onontbeerlijk werden na Kerstmis.<br />

Ik sta in bewondering voor de manier waarop mijn mannen stand<br />

hebben gehouden in hun vossenhol, nacht na nacht. Velen hadden<br />

bevroren voeten. De koude was ijzig maar zij hebben zich van hun<br />

taak gekweten… en hoe.<br />

…O<br />

Getuigenissen van <strong>para</strong>chutisten<br />

p woensdag 20 december ontscheept een eerste eenheid<br />

van de 82 ste Luchtlandings-divisie te Werbomont<br />

in open vrachtwagens, die hen de vooravond al vanuit Mourmelon<br />

hebben meegezeuld. In eenmanskolonne gaan ze op pad naar diverse<br />

dorpen waaronder Cheneux op de Amblève nabij Stoumont-La Gleize.<br />

Het gevecht dat zal losbarsten is een van de hevigste uit de ganse<br />

geschiedenis van hun elite-eenheid. Duitse SS grenadiers bezetten<br />

Cheneux sedert de vooravond.<br />

(Mike Holmstok maakte deel uit van de eerste aanvalsgolf).<br />

…De nacht was koud en mistig. Het moest tussen zes en acht uur<br />

van de avond zijn wanneer we de beschutting van het bos hebben<br />

verlaten om 500 meter open weiland over te steken voor het dorp<br />

Cheneux. Wij bevonden ons ongeveer in het midden van het met prikkeldraad<br />

doorsneden veld, wanneer de Duitse automatische wapens<br />

het vuur openden. Behalve hun mitrailleurs en machinepistolen<br />

(stenguns) hadden ze nog meerdere op rupsbanden gemonteerde<br />

luchtafweerkanonnen die ze eveneens op ons richtten.<br />

Vrienden, wanneer u in de streek bent, laat niet na een<br />

bezoek te brengen aan het museum van La Gleize,<br />

waar u uitrustingsstukken en wapenrustingen zult zien die<br />

haast allemaal zijn teruggevonden op het slagveld. Er zijn<br />

historische reconstructies voorhanden, o.m. met foto’s en<br />

een film van de strijd die er is uitgevochten.<br />

Aan de ingang ziet u het recentste type Duitse tank in<br />

de strijd verwikkeld: Panzer II 213 (Tigre Royal) (2), een<br />

nieuw type gevechtspantserwagen gelanceerd kort voor<br />

het uitbreken van het Duitse offensief, met een verbruik<br />

van 800 liter benzine per 100 km.<br />

(2) Van dit type tank bestaan nog slechts 3 exemplaren, een in La Gleize, een in Saumur<br />

in Frankrijk en een derde in de USA.<br />

41


Un peu d'humour – Even lachen<br />

Les derniers dessins de Stephane Stienlet : le Chef de Corps,<br />

le RSM et le Caporal de Corps du Special Forces Group.<br />

e nieuwe tekeningen van Stephane Stienlet: de Corps Comman-<br />

de RSM en de Korporaal van het Special Forces Ddant, Group.


La vie dans les Régionales<br />

La Régionale de Mouscron<br />

Une exposition des Paras pendant le Service Militaire<br />

Texte : T. Turillon (Presse Locale (L'Avenir)<br />

Photos : Com. + D. Hooghe<br />

y aller" est l'intitulé éloquent d'une exposition à voir au Musée de<br />

folklore, à partir de ce vendredi, dans le cadre des 50 ans de l'amicale<br />

«Fàllait<br />

<strong>para</strong><strong>commando</strong> hurlue.<br />

Commc nous avons déjà eu l'occasion de l'écrire, l'amicale<br />

<strong>para</strong><strong>commando</strong> de Mouscron célèbre ses 50 ans. A cette<br />

occasion, ses forces vives mettent en place plusieurs rendez-vous.<br />

Aussi pour les écoles<br />

Le prochain débute ce vendredi 1 er septembre avec une exposition<br />

sur le service militaire belge. Pour l'occasion, le Musée<br />

de folklore vie frontalière met certains de ses espaces à disposition.<br />

« Instauré en 1913, le service militaire obligatoire est suspendu<br />

en 1994. L'exposition se focalise sur le quotidien des militaires et<br />

surtout sur l'évolution de leurs objets durant les décennies, en les<br />

mettant en vis-à-vis : à quoi ressemblait par exemple une gourde<br />

en 1914 et en 1994 ? Il y aura des objets communs et d'autres plus<br />

rares, comme une boussole belge de la Première Guerre mondiale<br />

recherchée par les collectionneurs. Il y aura des vitrines, des mannequins<br />

avec des tenues spécifiques de l'armée belge et des pannaux<br />

didactiques incluant photos et explications, détaille Dominique<br />

Hooghe, visage de l'amicale hurlue et coordinateur de l'exposition.<br />

Cela devrait rappeler bien des souvenirs à ceux qui ont effectué<br />

leur service militaire mais ce sera aussi éclairant pour les jeunes<br />

qui ne l'ont pas connu. On espère d'ailleurs voir des écoles visiter<br />

l'exposition pour comprendre ce passé pas si lointain… »<br />

Grâce à de nombreux acteurs de l'ombre<br />

L<br />

'amicale <strong>para</strong> remercie quelques personnes et associations pour<br />

des prêts de mannequins, du matériel et des engins motorisés, à<br />

savoir la conservatrice du Musée de folklore. Véronique Van de Voorde,<br />

Bruno Marquant de la Fraternelle <strong>para</strong>-<strong>commando</strong> de Tournai, Aurélien<br />

Deleforterie du Tir national de Tourcoing ainsi que Fernand Verheylesonne,<br />

Hubert Fache, Johnny Knockaert, Alain Leplat, Philippe<br />

Plateau, Mickaël Deconninck, Sébastien Lapie, Christophe Yzerbyt et<br />

le Colonel Guy Dobbelaere, commandant de la Province de Hainaut.<br />

Bivouac<br />

Canif Militaire pour Ruban<br />

Dinghy<br />

Le merci de Mme la Bourgmestre<br />

43


La vie dans les Régionales<br />

Moto et Pers...<br />

Le service militaire belge est suspendu – et non supprimé – en<br />

1994. Il laisse bien des souvenirs que la Régionale de Mouscron<br />

propose de retrouver mais aussi d'expliquer aux plus jeunes.<br />

Speech de Mme la Bourgmestre<br />

Visiteurs<br />

Eqt anciens<br />

Visiteurs

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!