Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MORTS POUR LA DÉFENSE DE LA LIBERTÉ<br />
ET DES DROITS DE L'HOMME<br />
Christophe DUPONT<br />
Thierry LOTIN<br />
Yannick LEROY<br />
Alain DEBATTY<br />
Marc UYTEBROECK<br />
7 avril 1994 7 april 1994<br />
Christophe RENWA<br />
Louis PLESCIA<br />
Stéphane LHOIR<br />
Bruno BASSINE<br />
Bruno MEAUX<br />
GEVALLEN VOOR DE VERDEDIGING VAN<br />
DE VRIJHEID EN DE MENSENRECHTEN<br />
Revue de Tijdschrift van<br />
Amicale Nationale Para-Commando Vriendenkring<br />
Maart – Mars 2024 – Prijs – Prix : 3,00 € N°<strong>154</strong>
Para-Commando N° <strong>154</strong><br />
Amicale Nationale<br />
Para - Commando<br />
Inhoud – Sommaire<br />
59ste jaargang – 59e année<br />
Maart – Mars 2024<br />
Le mot du Président en fonction<br />
Het woord van de dienstdoende Voorzitter3<br />
Toespraak Frédéric Linotte, Colonel BEM Comd<br />
SO Regt en Wim Denolf, Colonel (GS)<br />
Director SOCOM - 30/01/2024 stadhuis Brussels..........4<br />
Discours Frédéric Linotte, Colonel BEM Comd<br />
SO Regt et Wim Denolf, Colonel (GS)<br />
Director SOCOM - 30/01/2024 hôtel de ville Bruxelles....5<br />
Nationale Para - Commando<br />
Vriendenkring<br />
A.N.P.C.V.<br />
Il y aura 30 ans le 7 avril 1994<br />
Un drame au pays des mille collines éclatait..................8<br />
30 Jaar geleden op 7 april 1994<br />
Vond een drama plaats in het land der duizend heuvelen ....9<br />
Ere aan de slachtoffers van Detmold en Veckershagen<br />
Hommage aux victimes de Detmold et Veckershagen<br />
26 oktober - 26 Octobre 2023....................................... 11<br />
Hulde aan Koning Boudewijn.......................................12<br />
Hommage au Roi Baudouin .........................................13<br />
They only fly away.......................................................19<br />
Editeur responsable – Verantwoordelijke uitgever :<br />
Michel Leenaers<br />
Siège Social – Sociale Zetel<br />
Club Prince Albert<br />
Rue des Petits Carmes 20<br />
1000 Bruxelles<br />
Compte en banque - Bankrekening:<br />
BE56 7360 31 94 45 88<br />
Secrétaire – Secretaris<br />
092-30.23.84<br />
Trésorier – Penningmeester<br />
02-377.54.28<br />
Rédacteur en chef – Hoofdredacteur :<br />
E. Genot (milo.genot@gmail.com)<br />
Comité de Rédaction – Redactiecomité :<br />
M. Leenaers – W. Mertens – M. Daemen – S. Stienlet<br />
Photos - Foto's :<br />
J. Grauls<br />
Lay-out – Drukkerij / Mise en page –<br />
Imprimerie : Van der Poorten.<br />
Me and my pal - le vendredi 13 septembre a<br />
Woluwe Saint Lambert<br />
Me and my pal op vrijdag 13 september in<br />
Sint-Lambrechts Woluwe....................................................19<br />
Luitenant John Van der Heyden werd in de nacht van 9<br />
op 10 augustus 1944 met zijn « squad » ge<strong>para</strong>chuteerde<br />
ten zuiden van Monschau. Hij is de eerste geallieerde<br />
officier die, in uniform, duitsland binnendringt............20<br />
Le Lieutenant John Van der Heyden, largué avec<br />
son « squad » au sud de Monschau dans la nuit du 9<br />
au 10 août 1944 est le premier officier allié à pénétrer<br />
en allemagne en uniforme.............................................21<br />
Guy Beck ancien Para-Commando et poète<br />
Un homme de chez nous...............................................30<br />
Guy Beck gewezen Para-Commando en dichter<br />
Een man van bij ons.....................................................31<br />
Assemblée Générale de l’ANPCV (AG)<br />
ANPCV Algemene Vergadering (AV)..........................33<br />
Dates a ne pas oublier - Data om niet te vergeten.........33<br />
Les Parachutistes de la 82 ème Airborne<br />
Dans la bataille de Cheneux..........................................34<br />
De Parachutisten van de 82 e Airborne<br />
In de veldslag van Cheneux..........................................35<br />
Un peu d'humour – Even lachen...................................42<br />
Website : www.anpcv.be<br />
La Régionale de Mouscron<br />
Une exposition des Paras pendant le Service Militaire.....43<br />
2<br />
Para-Commando Nr <strong>154</strong>
Mot du président en fonction<br />
Woord van de dienstdoende voorzitter<br />
Permettez-moi tout d’abord de renouveler les vœux<br />
que notre past-président vous a déjà adressés<br />
lors de son mot de départ dans le Para-Commando<br />
153. Après son départ inopiné pour raisons personnelles,<br />
je me permets de vous adresser ces<br />
quelques mots.<br />
Je suis entré au conseil d’administration de<br />
l’ANPCV en 2007, recruté par Milo Genot, et<br />
j’avais déjà acté comme président faisant fonction<br />
en 2017 lors du départ de Paul Van Neste, avant<br />
de contacter la plupart des anciens commandants de<br />
régiment qui avaient tous refusé de reprendre la présidence.<br />
C’est alors que je m’étais tourné vers le Général<br />
de Brigade Pascal Laureys, jeune retraité en provenance de<br />
Brunssum sur les conseils de Richard Schepkens. Je tiens tout d’abord<br />
à lui rendre hommage et le remercier pour les cinq années qu’il a<br />
passées auprès de nous. Je peux confirmer qu’il s’est engagé à fond<br />
dans cette tâche et qu’il a participé régulièrement aux activités tant<br />
nationales que celles organisées par les régionales. Pendant sa prési<br />
dence, il fut fort apprécié par tous les membres du Comité Exécutif<br />
National ainsi que par les conseils d’administration des régionales.<br />
Comme le Général e.r. Laureys l’a annoncé dans son éditorial,<br />
2024 sera pour les <strong>para</strong>-<strong>commando</strong>s une année de célébration. En<br />
plus de nous revoir pour les 60 ans des opérations Red et Black<br />
Dragon et les 30 ans de la commémoration des 10 <strong>commando</strong>s tués<br />
à Kigali, je vous informe que se tiendra une autre cérémonie le<br />
15 novembre 2024 au Musée Africain de Tervuren, en présence<br />
de beaucoup d’autorités tant militaires que civiles, dont le général<br />
Aviateur Karel Vervoort, pilote lors de l’opération. Cette activité est<br />
organisée par l’ASBL « Mémoires du Congo » et se tiendra de 10 à<br />
12 hr, suivi d’une moambe au prix de 35 €. Tous les anciens seront<br />
cordialement invités.<br />
En ce qui me concerne, je ne tiens pas personnellement à reprendre<br />
la tête de l’ANPCV ayant déjà d’autres fonctions de direction dans<br />
d’autres organismes civils et/ou reconnus par la Défense. Je continuerai<br />
cependant à assumer ma fonction de président f.f. national au<br />
service de l’ANPCV. C’est la raison pour laquelle je fais appel aux<br />
jeunes officiers retraités (ou moins jeunes) qui viennent de quitter les<br />
<strong>para</strong>-<strong>commando</strong>s de se porter candidats pour reprendre la présidence.<br />
Ils peuvent me contacter sans problème au 0497/680195 ou par mail<br />
à mon adresse : leenaersm@hotmail.com<br />
J’espère de tout cœur que le Spirit qui nous caractérise motivera<br />
les hésitants.<br />
Michel Leenaers<br />
Colonel BEM e.r.<br />
Président en fonction ANPCV<br />
United we Conquer !<br />
Never Surrender !<br />
Staat u mij allereerst toe de wensen te hernieuwen<br />
die onze vorige voorzitter al tot U had gericht<br />
in zijn afscheidswoord in Para-Commando 153. Na<br />
zijn onverwacht vertrek om persoonlijke redenen<br />
wil ik graag deze paar woorden tot u richten.<br />
Ik werd in 2007 lid van de raad van bestuur<br />
van de ANPCV, gerekruteerd door Milo Genot,<br />
en ik was al dienstdoende (d.d) voorzitter in 2017<br />
toen Paul Van Neste vertrok. Ik nam contact met<br />
de meeste vorige regimentscommandanten, die<br />
weigerden om het voorzitterschap over te nemen.<br />
Op dat moment wendde ik mij op advies van Richard<br />
Schepkens tot Brigadegeneraal b.d. Pascal Laureys, een<br />
jonge gepensioneerde uit Brunssum. Ik wil eerst hulde aan<br />
hem brengen en hem bedanken voor de vijf jaar die hij bij ons heeft<br />
doorgebracht. Ik kan bevestigen dat hij zich volledig voor deze taak<br />
heeft ingezet en dat hij regelmatig heeft deelgenomen aan zowel<br />
nationale als regionale activiteiten. Tijdens zijn voorzitterschap werd<br />
hij enorm gewaardeerd door alle leden van het Nationaal Uitvoerend<br />
Comité en door de regionale raden van bestuur.<br />
Zoals Generaal b.d. Laureys aankondigde in zijn editoriaal, zal<br />
2024 een celebratie jaar zal zijn voor de <strong>para</strong><strong>commando</strong>’s. Buiten dat<br />
wij ons zullen weer zien voor de 60e verjaardag van de Operaties Red<br />
en Black Dragon en de 30e verjaardag van de herdenking van de 10<br />
<strong>commando</strong>’s die in Kigali zijn omgekomen, deel ik U mee dat er op<br />
15 november 2024 nog een ceremonie in het Afrikaans Museum in<br />
Tervuren zal worden gehouden, in aanwezigheid van vele autoriteiten,<br />
zowel militaire als civiele, waaronder Generaal Vlieger Karel Vervoort,<br />
piloot tijdens de operatie. Deze activiteit wordt georganiseerd door<br />
de VZW “Mémoires du Congo” en zal plaatsvinden van 10.00 tot<br />
12.00 uur, gevolgd door een moambe aan de prijs van € 35. Alle leden<br />
ANPCV die in de operaties deel namen zijn van harte uitgenodigd.<br />
Wat mij betreft wil ik niet persoonlijk het hoofd overnemen van de<br />
ANPCV, als ik al andere managementfuncties heb bij andere civiele<br />
organisaties en/of erkend is door Defensie. Ik zal echter mijn rol als<br />
nationaal dienstdoende voorzitter in dienst van de ANPCV blijven<br />
vervullen. Daarom roep ik jonge gepensioneerde officieren (of niet<br />
zo jong) die net de <strong>para</strong><strong>commando</strong>’s hebben verlaten op om zich<br />
kandidaat te stellen voor het voorzitterschap. Zij kunnen mij zonder<br />
probleem contacteren op het nummer 0497/680195 of per e-mail op<br />
mijn adres: leenaersm@hotmail.com<br />
Ik hoop oprecht dat de Spirit die ons karakteriseert, de aarzelaars<br />
zal motiveren.<br />
United we Conquer !<br />
Never Surrender !<br />
Michel Leenaers<br />
Kolonel SBH b. d.<br />
Dienstdoende voorzitter ANPCV<br />
United We Conquer Never Surrender Who Dares Wins<br />
3
Toespraak Frédéric LINOTTE, Ir Colonel BEM Comd SO Regt<br />
en Wim DENOLF, Colonel (GS) Director SOCOM -<br />
30/01/2024 Stadhuis Brussels<br />
2024: Een jaar van omwenteling<br />
Dames en Heren, 2024 belooft een jaar van grote veranderingen<br />
te worden voor de Belgische Special Forces. Terwijl<br />
België het voorzitterschap van de Europese Unie op zich neemt, wordt<br />
onze grootschalige oefening, Storm Tide, een showcase van onze<br />
nationale evacuatiecapaciteit van Belgische en Europese onderdanen<br />
ingebed in een Europese partnerschap tussen België, Frankrijk,<br />
Groot-Brittannië en Spanje. Dit jaar, met federale verkiezingen en een<br />
wereldwijd politiek landschap dat in 40% van de landen gekenmerkt<br />
wordt door volatiliteit, onzekerheid, complexiteit en ambiguïteit,<br />
benadrukt de cruciale rol van onze Special Forces in het handhaven<br />
van stabiliteit en veiligheid. In de woorden van een andere militaire<br />
grootheid, Generaal Dwight D. Eisenhower: ‘plans are nothing,<br />
planning is everything’. Deze woorden weerspiegelen de noodzaak<br />
van constante aanpassing en voorbereiding, een essentieel aspect van<br />
onze strategische benadering. Wij hebben daarbij heel erg oog voor<br />
de Lessons Learned in de actuele conflicten, die wij implementeren<br />
in onze doctrines.<br />
Dames en Heren, Geachte Gasten in uw rangen, titels en kwaliteiten<br />
en leden van het Belgian Special Operations Command<br />
en Special Operation Regiment,<br />
Bij deze veelbelovende gelegenheid om 2024 in te luiden, willen<br />
Wim en ikzelf onze oprechte dankbaarheid betuigen aan elk van jullie.<br />
Vanavond is niet alleen een viering van het nieuwe jaar, maar ook<br />
een reflectie op de ontembare geest en de niet aflatende toewijding<br />
die onze Belgische Speciale Operatie Strijdkrachten kenmerkt; niet<br />
alleen de Speciale Strijdkrachten en de ParaCommando’s, maar ook<br />
de vele helpers die deze bijzondere SOF geest uitdragen.<br />
© sal<strong>para</strong>dis / Adobe Stock<br />
Meer concreet, in 2024, dragen de Belgische Special Operations<br />
Forces ook bij aan het Nieuwe NATO Force Model en wij maken de<br />
delta tussen wat we zeggen wat we kunnen doen en wat we effectief<br />
doen voor de NATO zo klein mogelijk. Wij willen met verschillende<br />
Taskgroups van verschillende niveaus bijdragen aan wat de NAVO<br />
van ons vraagt. 2024 is daarvoor het opwerkjaar en bovendien plannen<br />
wij de ontplooiing van FSF (Forward Special Operation Forces)<br />
die het terrein, de cultuur en de partners beter moeten leren kennen.<br />
Specifiek ook voor dit jaar vieren we de significante realisatie<br />
van het STOL-project, waarmee we ons eerste vliegtuig met vaste<br />
vleugels, toegewijd aan de Special Operations Forces (SOF), hebben<br />
verworven. Daarnaast hebben we concrete stappen gezet met<br />
het contract voor de Rotary Wing (RW) Light Utility Helicopter en<br />
de succesvolle afronding van de operationele test- en evaluatiefase<br />
voor de A400M, die nu volledig operationeel is. Deze vooruitgang<br />
markeert een grote stap richting de implementatie van het «jointness»-<br />
concept voor Special Operations Forces in België.<br />
In the face of adversity, courage is the key to triumph... Deze diepe<br />
woorden weerspiegelen het ethos van onze troepen, die veerkracht<br />
en moed tonen bij elke ondernomen missie.<br />
Speciale dank aan onze gewaardeerde internationale gasten, die<br />
de eenheid symboliseren die essentieel is voor wereldwijde veiligheid.<br />
Aangezien Speciale Operaties meestal worden uitgevoerd in<br />
een interdepartementale omgeving, willen we ook onze collega’s<br />
van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, het NCCN, de<br />
VSSE (en onze Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst) eren.<br />
Inderdaad, zoals Clemenceau zei: «Oorlog! Het is een te ernstige<br />
zaak om aan militairen toe te vertrouwen.» Tenslotte willen we ook<br />
de burgemeester van Brussel en het stadsbestuur bedanken voor<br />
het ter beschikking stellen van dit prachtige symbolische gebouw<br />
in het hart van Brussel en meer nog deze zaal van Sint-Michael<br />
(de patroonheilige van de <strong>para</strong>chutisten). Op die manier is onze<br />
doelstelling van een ‘speciale’ lokalisatie bereikt. Onze band met<br />
het hart van Brussel en onze samenwerking met PolBru in de strijd<br />
tegen het terrorisme, samen met onze collega’s van Federale Politie<br />
en CGSU, versterkt nog onze inzet voor de veiligheid van onze<br />
stad en natie.<br />
D.g.à.d. : Colonel BEM F. Linotte, le bourgmestre de Bruxelles<br />
Ph. Close et le Colonel W. Denolf<br />
V.r.n.l. : Kolonel SBH F. Linotte, de burgemeester van Brussel<br />
Ph. Close en Kolonel W. Denolf<br />
4
Discours Frédéric LINOTTE, Ir Colonel BEM Comd SO Regt<br />
et Wim DENOLF, Colonel (GS) Director SOCOM -<br />
30/01/2024 Hôtel de ville Bruxelles<br />
Mesdames et Messieurs, chers invités en raison de vos grades,<br />
titres et qualités, membres du Commandement des opérations<br />
spéciales et du Régiment d’opérations spéciales de Belgique,<br />
En cette occasion propice à l’avènement de 2024, Wim et moimême<br />
exprimons notre sincère gratitude à chacun d’entre vous. Ce<br />
soir n’est pas seulement une célébration de la nouvelle année, mais<br />
une réflexion sur l’esprit indomptable et le dévouement inébranlable<br />
qui définissent nos forces d’opérations spéciales belges ; non<br />
seulement les forces spéciales et les <strong>para</strong>-<strong>commando</strong>s, mais aussi<br />
les nombreux facilitateurs qui disposent de cet esprit particulier des<br />
forces d’opérations spéciales.<br />
Face à l’adversité, le courage est la clé du triomphe... Ces mots<br />
profonds font écho à l’éthique de nos forces, qui font preuve de<br />
résilience et de courage dans chaque mission entreprise.<br />
Nous remercions tout particulièrement nos estimés invités internationaux,<br />
qui symbolisent l’unité essentielle à la sécurité mondiale.<br />
Les opérations spéciales étant le plus souvent exécutées dans un<br />
environnement interdépartemental, nous tenons également à saluer<br />
la présence de nos collègues du Service public fédéral des Affaires<br />
étrangères, du NCCN, du VSSE (et de notre Service Général du<br />
Renseignement et de Sécurité). En effet, comme le disait Clemenceau,<br />
«La guerre ! C’est une affaire trop sérieuse pour être confiée aux<br />
militaires». Enfin, nous tenons également à remercier le bourgmestre<br />
de Bruxelles et l’administration communale pour la mise à disposition<br />
de ce magnifique bâtiment symbolique au cœur de Bruxelles et surtout<br />
de cette salle Saint-Michel (qui est le patron des <strong>para</strong>chutistes).<br />
De cette manière, notre objectif d’avoir une localisation «spéciale»<br />
a été atteint. Notre lien avec le cœur de Bruxelles et notre collaboration<br />
dans la lutte contre le terrorisme avec la Police de Bruxelles,<br />
aux côtés de nos collègues de la Police Fédérale (FedPol) et de la<br />
CGSU, renforcent encore notre engagement en faveur de la sécurité<br />
de notre ville et de notre nation.<br />
2024 : Une année de bouleversements<br />
Mesdames et Messieurs, 2024 s’annonce comme une année<br />
de grands changements pour les Forces Spéciales belges.<br />
Alors que la Belgique assume la présidence de l’Union européenne,<br />
notre exercice à grande échelle, Storm Tide, sera une vitrine de notre<br />
capacité nationale d’évacuation des ressortissants belges et européens<br />
dans le cadre d’un partenariat européen entre la Belgique, la France,<br />
la Grande-Bretagne et l’Espagne. Cette année, avec les élections<br />
fédérales et un paysage politique mondial marqué par la volatilité,<br />
l’incertitude, la complexité et l’ambiguïté dans 40 % des pays, le<br />
rôle crucial de nos forces spéciales dans le maintien de la stabilité<br />
et de la sécurité est mis en évidence. Pour reprendre les mots d’un<br />
autre grand militaire, le général Dwight D. Eisenhower : «les plans<br />
ne sont rien, la planification est tout». Ces mots reflètent la nécessité<br />
d’une adaptation et d’une pré<strong>para</strong>tion constantes, un aspect essentiel<br />
de notre approche stratégique. Ce faisant, nous sommes très attentifs<br />
aux enseignements tirés des conflits actuels, que nous mettons en<br />
œuvre dans nos doctrines.<br />
Cette année encore, nous célébrons la réalisation importante du<br />
projet STOL, grâce auquel nous avons acquis notre premier aéronef<br />
à voilure fixe destiné aux forces d’opérations spéciales (SOF). Nous<br />
avons également franchi des étapes concrètes avec le contrat relatif<br />
à l’hélicoptère utilitaire léger (LUH) à voilure tournante et l’achèvement<br />
réussi de la phase d’essai et d’évaluation opérationnels de<br />
l’A400M, qui est désormais pleinement opérationnel. Ces progrès<br />
marquent une étape importante vers la mise en œuvre du concept<br />
d’interarmisation pour les forces d’opérations spéciales en Belgique.<br />
Bilan de 2023<br />
Regardons maintenant le passé proche : l’année 2023. En<br />
2023, notre gouvernement a pu compter sur nous. Malgré un<br />
environnement mondial fortement incertain et volatile, nous étions<br />
toujours prêts et préparés. Chaque crise majeure a fait l’objet d’une<br />
planification minutieuse d’options possibles, parfois, de détachements<br />
précurseurs ou de protection de Very Very Important Persons ont été<br />
envoyés en zones de conflit.. Les ‘Speciales operation Forces’ belges,<br />
nos forces spéciales et nos <strong>para</strong><strong>commando</strong>s ont ainsi été déployés<br />
l’année passée dans 15 pays différents, sous l’égide de 20 différents<br />
mandats ou missions. Nos troupes sont restées inébranlables, incarnant<br />
les leçons apprises du passé. Pendant ces missions, nous devons<br />
nous assurer d’être prêts au combat et même prêts pour une mission<br />
24 heures sur 24 et 7 jours sur 7 pour un certain nombre de tâches.<br />
Comme le mentionnait le Général George S. Patton : ‘le succès, c’est<br />
rebondir haut lorsque vous touchez le fond’. En 2023, nous avons<br />
démontré que notre capacité à nous adapter et à surmonter les défis<br />
n’est pas seulement un témoignage de notre passé, mais aussi un<br />
phare qui nous guide vers un avenir incertain. Dans ce cadre, Wim<br />
et moi voudraient spécialement remercier les commandants des<br />
composantes, le leadership et personnel de HR et MR et également<br />
notre IF, sans eux, notre transformation serait impossible.<br />
Plus concrètement, en 2024, les forces spéciales de la Belgique<br />
contribuent également au nouveau modèle de force de l’OTAN et<br />
nous minimisons le delta entre ce que nous disons pouvoir faire<br />
et ce que nous faisons effectivement pour l’OTAN. Nous voulons<br />
contribuer, avec différents groupes de travail de différents niveaux,<br />
à ce que l’OTAN nous demande. 2024 est l’année de montée en<br />
puissance pour cela et, en outre, nous planifions le déploiement des<br />
FSF (Forward Special Operation Forces) pour mieux connaître le<br />
terrain, la culture et les partenaires.<br />
5
Toespraak Frédéric LINOTTE en Wim DENOLF<br />
Terugblik op 2023<br />
Laten we eens kijken naar het nabije verleden: het jaar 2023.<br />
In 2023 kon onze regering op ons rekenen. Ondanks een zeer<br />
onzekere en volatiele mondiale omgeving waren we altijd klaar en<br />
voorbereid. Elke grote crisis was het voorwerp van een nauwgezette<br />
planning van de mogelijke opties, en soms werden vooruitgeschoven<br />
of beschermende detachementen van Very Very Important Persons<br />
naar conflictzones gestuurd. De Belgische Special Operations Forces,<br />
onze speciale strijdkrachten en <strong>para</strong><strong>commando</strong>’s werden vorig jaar<br />
ingezet in 15 verschillende landen, onder 20 verschillende mandaten<br />
of missies. Onze troepen bleven standvastig en belichamen de lessen<br />
uit het verleden. Tijdens deze missies moeten we ervoor zorgen dat<br />
we 24/7 gevechtsklaar en zelfs missieklaar zijn voor een aantal taken.<br />
Zoals generaal George S. Patton zei: ‘Succes is hoog terugveren als<br />
je de bodem hebt bereikt’. In 2023 hebben we laten zien dat ons<br />
vermogen om ons aan te passen en uitdagingen te overwinnen niet<br />
alleen een bewijs is van ons verleden, maar ook een baken dat ons<br />
de weg wijst naar een onzekere toekomst. In deze context willen<br />
Wim en ik in het bijzonder de commandanten van de onderdelen,<br />
de HR- en MR-leiding en het personeel bedanken, en ook onze FI,<br />
zonder wie onze transformatie onmogelijk zou zijn.<br />
Transformatie & visie 2040<br />
Onze transformatie is in volle gang. Voorbeelden van<br />
nieuwe capaciteiten en nieuwe missies en een nieuwe<br />
organisatie voor de bataljons tonen onze flexibiliteit en vastberadenheid<br />
om voorop te blijven lopen. Terwijl we ons ontwikkelen<br />
om de steeds veranderende dreigingen het hoofd te bieden, zetten<br />
we ons in om onze bijdrage aan vrede en veiligheid voortdurend<br />
te vernieuwen.<br />
In de woorden van Sun-Tzu: “In het midden van chaos zijn er ook<br />
kansen». Deze transformatie biedt ons niet alleen de kans om onze<br />
effectiviteit te vergroten, maar ook om nieuwe wegen te verkennen<br />
om ons land en de internationale gemeenschap te dienen.<br />
Na 20 jaar CT, waarin Special Operations Forces leidend en ondersteunend<br />
was, bevinden we ons nu weer in de realiteit van peerto-peer<br />
conflicten, waarin SOF in de meeste gevallen een ondersteunende<br />
rol zal hebben. Vergis je echter niet: de realiteit in Oekraïne<br />
laat dagelijks zien hoe SOF zeer relevant zijn op het slagveld en het<br />
verschil maken in de gevechten door hun gezamenlijkheid, gelaagdheid,<br />
creativiteit en moed.<br />
Als we vooruitkijken naar 2030-2040, zien we een ambitieuze toekomst<br />
voor de Belgische Defensie en de Special Operations Forces.<br />
Het Sterrenplan, het toekomstige Sterrenplan+ en onze ontwikkeling<br />
van de BELSOF Visie 2040 geven de weg aan naar modernisering en<br />
innovatie. Maar, zoals een bekend gezegde luidt, ‘de enige bron van<br />
kennis is ervaring’. Zoals eerder vermeld, vormen de lessen die we<br />
getrokken hebben uit recente gebeurtenissen, zoals die in Oekraïne,<br />
een schat aan kennis van onschatbare waarde.<br />
Hoewel we er niet op uit zijn om onze aantallen te verhogen,<br />
maar om ervoor te zorgen dat ons huidige OT goed gevuld is met<br />
de kwalitatieve mensen die we nodig hebben, staat het Belgische<br />
SOF de komende decennia voor de uitdaging om de flexibiliteit aan<br />
te passen aan de veranderende geopolitieke dynamiek en technologische<br />
vooruitgang.<br />
De transformatie van onze strijdkrachten stemt overeen met de<br />
doelstellingen die in de bovenvermelde documenten zijn uiteengezet<br />
en weerspiegelt de evoluerende aard van oorlogsvoering. Onze<br />
wereldwijde inzet en de aan SOF toegewezen taken onderstrepen<br />
hun relevantie in hedendaagse operaties.<br />
Geschiedenis en herdenkingen<br />
Tot slot wordt 2024 ook een jaar van herdenken en gedenken.<br />
Zoals kolonel Blondeel, oprichter van de Belgische SAS,<br />
ooit zei: «Wie het verleden negeert, is een dwaas voor het heden en<br />
gedesoriënteerd voor de toekomst».<br />
Onze oorsprong gaat terug tot de Tweede Wereldoorlog, toen<br />
kleine groepen <strong>commando</strong>’s en <strong>para</strong>chutisten werden gevormd, getraind<br />
en operationeel ingezet. Hun motto’s waren «wie durft, die<br />
wint» en «samen overwint». We wilden je inzicht geven in deze<br />
oorsprong en daarom is er een kleine tentoonstelling ingericht met<br />
kleding en uitrusting uit die tijd. En op een heel bijzondere manier<br />
wordt ook het Manneken Pis-<strong>commando</strong> uniform tentoongesteld.<br />
Speciale waardering is op zijn plaats voor het Commando Museum<br />
en het Pegasus Museum, bewaarders van onze geschiedenis. Door<br />
hun toegewijde inspanningen bewaren ze het erfgoed van onze strijdkrachten<br />
en vormen ze een bron van inspiratie voor toekomstige<br />
generaties.<br />
Het jaar 2024 is ook een gedenkwaardig jaar, met meerdere significante<br />
jubilea. Het is het 80-jarig jubileum van de landing in<br />
Normandië (D-Day), met deelname van ons regiment aan de grote<br />
herdenking met inzet via <strong>para</strong>chutage. Het is ook het 80-jarig jubileum<br />
van de bevrijding van België en Operatie Market Garden. Maar<br />
in 2024 vieren we ook het 60-jarig jubileum van Operatie Dragon<br />
Rouge en Noir. Deze risicovolle evacuatie werd in Congo in 1964<br />
uitgevoerd, met de steun van twaalf Amerikaanse C-130. Vandaag<br />
de dag worden ze nog altijd hernomen als schoolvoorbeeld van een<br />
NEO in het Amerikaanse Defense College. Ten slotte herdenken we<br />
ook de 30 jaar van de Genocide in Rwanda waar wij tien van onze<br />
collega’s hebben verloren.<br />
Om af te sluiten:<br />
Het onderscheid tussen en de unieke taken van het Special<br />
Operations Regiment en het Special Operations Command<br />
benadrukt de unieke capaciteiten en verantwoordelijkheden van SOF,<br />
evenals de bereidheid om zich te ontwikkelen zoals onze internationale<br />
partners doen. In het streven naar geheimhouding klinken<br />
de woorden van generaal Eisenhower door: ‘de ware soldaat vecht<br />
niet omdat hij haat wat voor hem ligt, maar omdat hij houdt van<br />
wat achter hem ligt’. De vertrouwelijkheid rond onze operaties is<br />
niet alleen een kwestie van noodzaak, het is een bewijs van onze<br />
toewijding om de natie te beschermen.<br />
Laten we tot slot beginnen aan de uitdagingen en kansen die<br />
2024 biedt. Moge dit jaar een bewijs zijn van onze gezamenlijke<br />
toewijding aan uitmuntendheid, innovatie en de bescherming van<br />
onze mooie natie.<br />
Leve de SOF, Vive la Belgique.<br />
6
Discours Frédéric LINOTTE et Wim DENOLF<br />
Histoire et commémorations<br />
Finalement, 2024 sera aussi une année de commémorations<br />
et de souvenir. Comme nous le livrait le Colonel Blondeel,<br />
fondateur des SAS belges : «celui qui ignore le passé, est un ahuri<br />
du présent et un déboussolé du futur».<br />
Nos origines remontent en effet à la Seconde Guerre mondiale,<br />
lorsque de petits groupes de <strong>commando</strong>s et de <strong>para</strong>chutistes ont été<br />
formés, entraînés et déployés opérationnellement. Leurs devises<br />
étaient « who dares wins » et « united we conquer”. Nous tenions<br />
à vous donner un aperçu de ces origines, c’est pourquoi une petite<br />
exposition de vêtements et de matériel de cette époque est mise<br />
en place. Et de manière très spéciale, l’uniforme de <strong>commando</strong> de<br />
Manneken Pis y est également exposé. Une reconnaissance spéciale<br />
est due au Musée Commando et au Musée Pegasus, gardiens de notre<br />
histoire. Grâce à leurs efforts dévoués, ils préservent l’héritage de nos<br />
forces, servant de source d’inspiration pour les générations à venir.<br />
Transformation et vision 2040<br />
Notre transformation est en fait bien engagée. Des exemples<br />
de nouvelles capacités et de nouvelles missions, ainsi qu’une<br />
nouvelle organisation des bataillons, témoignent de notre flexibilité<br />
et de notre détermination à rester à l’avant-garde. Alors que nous<br />
évoluons pour faire face à des menaces en constante évolution, nous<br />
nous engageons à renouveler sans cesse notre contribution à la paix<br />
et à la sécurité.<br />
Comme le disait Sun-Tzu : Au milieu du chaos, il y a aussi une<br />
opportunité». Cette transformation nous offre non seulement la possibilité<br />
d’améliorer notre efficacité, mais aussi d’explorer de nouvelles<br />
voies au service de notre pays et de la communauté internationale.<br />
Après 20 ans de Contre Terrorisme, où les forces spéciales dirigeaient<br />
et soutenaient les opérations, nous sommes à nouveau<br />
confrontés à la réalité des conflits d’égal à égal, dans lesquels les<br />
forces spéciales auront dans la plupart des cas un rôle de soutien.<br />
Néanmoins, il ne faut pas se tromper : la réalité en Ukraine montre<br />
quotidiennement que les forces spéciales sont très pertinentes sur<br />
le champ de bataille et qu’elles font la différence dans les combats<br />
grâce à leur jonction, à leur échelonnement, à leur créativité et à<br />
leur courage.<br />
À l’horizon 2030-2040, nous envisageons un avenir ambitieux<br />
pour la défense belge et les forces d’opérations spéciales. Le Plan<br />
Étoile, le futur Plan Étoile+ et notre développement de la Vision des<br />
forces d’opérations spéciales de Belgique 2040 indiquent la voie<br />
vers la modernisation et l’innovation. Cependant, comme le dit un<br />
proverbe bien connu, «la seule source de connaissance est l’expérience».<br />
Comme nous l’avons déjà mentionné, les leçons tirées des<br />
événements récents, tels que ceux survenus en Ukraine, constituent<br />
un trésor inestimable de connaissances.<br />
L’année 2024 est également une année importante, avec plusieurs<br />
anniversaires significatifs. C’est le 80e anniversaire du Débarquement<br />
en Normandie (D-Day), et notre régiment participera à la grande<br />
commémoration en se déployant en <strong>para</strong>chute. C’est aussi le 80e<br />
anniversaire de la libération de la Belgique et de l’opération Market<br />
Garden. Mais 2024, c’est aussi le 60e anniversaire de l’opération<br />
Dragon Rouge et Noir. Cette évacuation à haut risque a été menée au<br />
Congo en 1964, avec l’appui de vingt C-130 américains. Aujourd’hui<br />
encore, on se souvient de cette opération comme d’un exemple classique<br />
de NEO au sein du Collège de défense américain. Enfin, nous<br />
commémorons également les 30 ans du génocide au Rwanda, où<br />
nous avons perdu 10 de nos collègues.<br />
Pour conclure :<br />
La distinction entre le régiment d’opérations spéciales et le<br />
commandement des opérations spéciales, ainsi que les tâches<br />
qui leur sont propres, mettent en évidence les capacités et les responsabilités<br />
uniques des forces d’opérations spéciales, ainsi que la<br />
volonté d’évoluer comme le font nos partenaires internationaux. Dans<br />
la quête du secret, les mots du général Eisenhower résonnent : «Le<br />
vrai soldat se bat non pas parce qu’il déteste ce qui est devant lui,<br />
mais parce qu’il aime ce qui est derrière lui». La confidentialité qui<br />
entoure nos opérations n’est pas seulement une question de nécessité,<br />
elle témoigne de notre dévouement à la sauvegarde de la nation.<br />
En conclusion, nous nous lançons dans les défis et les opportunités<br />
que nous offre 2024. En restant unis dans nos objectifs et<br />
notre détermination, que cette année soit un témoignage de notre<br />
engagement commun en faveur de l’excellence, de l’innovation et<br />
de la sauvegarde de notre belle nation.<br />
Leve de SOF, Vive la Belgique.<br />
Bien que nous ne cherchions pas à augmenter nos effectifs, mais<br />
à nous assurer que nos forces opérationnelles actuelles sont bien<br />
remplies par les personnes de qualité dont nous avons besoin, dans<br />
les décennies à venir, les forces spéciales belges devront relever le<br />
défi d’adapter leur flexibilité aux dynamiques géopolitiques changeantes<br />
et aux avancées technologiques.<br />
La transformation de nos forces s’aligne sur les objectifs décrits<br />
dans les documents mentionnés ci-dessus, reflétant la nature évolutive<br />
de la guerre. Nos déploiements dans le monde entier et les<br />
tâches assignées aux forces d’opérations spéciales soulignent leur<br />
pertinence dans les opérations contemporaines.<br />
7
Il y aura 30 ans le 7 avril 1994<br />
Un Drame au pays des Mille Collines éclatait<br />
10 Para-Commandos perdaient la vie<br />
Près d’un million de Ruandais étaient victimes d’un génocide<br />
Texte : E. Genot<br />
Photos : Archives ANPCV<br />
Un peu d’Histoire<br />
Vers la fin des années 1950, peuplant le pays à plus 80 % et<br />
appuyés par l’administration belge, les Hutus du Rwanda se<br />
révoltent contre l’autorité ancestrale du Mwami. Les Tutsis, amés de<br />
lances et de machettes réagissent en menant des actions agressives :<br />
massacres, incendies de huttes, destructions de cultures et de bétails…<br />
auxquelles répondent les Hutus.<br />
Les unités de la Force Publique, composées essentiellement<br />
de Congolais ne suffisent plus pour maintenir l’ordre. De plus, au<br />
lendemain de l’Indépendance du Congo, elles seront désarmées et<br />
renvoyées dans leur pays. Dès lors, début 1960, afin de faire cesser<br />
les combats, deux bataillons Para-Commandos s’installeront dans<br />
les deux protectorats belges, le 4 Commando au Ruanda et le 3 Para<br />
en Urundi où la situation est également préoccupante.<br />
Ces deux unités, renforcées périodiquement par le 1 Para et par<br />
des Compagnies de Marche, constamment sur la brèche dans des<br />
opérations de maintien et de rétablissement de l’ordre, parviendront<br />
à restaurer la paix. Mais après l’organisation d’élections communales<br />
et législatives, remportées par les Hutus et la proclamation de la<br />
République du Ruanda, de nombreux Tutsis s’expatrient dans les<br />
pays limitrophes.<br />
Accédant à l’Indépendance le 1 er juillet 1962, ces deux anciens<br />
protectorats ne souhaitent pas de présence de militaires belges dans<br />
leur pays, toutes les unités belges auront quittés l’Afrique à la miaoût.<br />
Tandis que le Burundi sera régulièrement perturbé par des conflits<br />
sanglants entre ethnies rivales, le Rwanda, profitant pendant de<br />
nombreuses années d’un régime dirigé par le Président Kayibanda,<br />
sera considéré par beaucoup comme un pays d’Afrique centrale ayant<br />
adopté un style de gouvernement suscitant l’exemple. Néanmoins,<br />
les Tutsis restés au pays sont écartés des fonctions importantes.<br />
Dans les années 70, le pays subissait un changement de pouvoir<br />
après le coup d’Etat du Général Juvénal Habyarimana mais continuait<br />
à se développer tant socialement qu’économiquement, profitant<br />
d’aides économiques internationales. En instaurant un régime présidentiel<br />
fort, Habyarimana refusera, lui aussi, toute participation de<br />
Tutsis et même d’opposants Hutus au gouvernement ! Si au cours<br />
des années qui se succéderont après l’Indépendance, ces Tutsis réfugiés<br />
dans les pays voisins feront régulièrement parler d’eux par des<br />
interventions à l’ONU ; en 1990, un tel coup de tonnerre dans ce<br />
pays calme et serein, venant d’Ouganda, ceux-ci déclenchent des<br />
hostilités contre les Forces armées rwandaises -FAR- . Des bandes<br />
armées bien organisées envahissent le nord du pays, nécessitant alors<br />
l’intervention de l’Armée Française et du 2 Commando (renforcé par<br />
d’un peloton de l’Escadron Recce Para-Commando) en octobre afin<br />
d’occuper l’aérodrome de Kigali, protéger les expatriés et procéder<br />
à des évacuations.<br />
Les FAR renforcées pendant un certain temps par des unités<br />
zaïroises, opposent une résistance farouche aux troupes du Front<br />
Patriotique Rwandais -FPR- mais ne parviennent pas à les refouler<br />
en Ouganda.<br />
.<br />
Les accords d’Arusha<br />
Depuis le déclenchement de ces troubles, le pays cherche vainement<br />
à retrouver la paix et à accéder à un régime démocratique.<br />
De conférence en conférence, les antagonistes se rencontrent.<br />
Après 17 ans de parti unique, Habyarimana instaure le multipartisme<br />
le 10 juin 1991 et fin décembre de la même année, neuf<br />
partis politiques sont reconnus. Grâce à une médiation difficile de la<br />
Communauté économique des pays des Grands Lacs, Hutus et Tutsis<br />
parviennent à signer les accords d’Arusha le 4 août 1993.<br />
Un processus de paix patronné par les Nations Unies est alors<br />
en marche…Une force de l’ONU, dont le 1 Para s’installe dans le<br />
pays. En décembre 1993, un bataillon FFR, escorté par le 1 Para,<br />
fait son entrée à Kigali et le Président de la République nomme une<br />
Première Ministre, Madame Uwilingiyimana, pour constituer un<br />
gouvernement d’union nationale. Mais Habyarimana, freiné par son<br />
aile dure, tarde à élargir le Parlement à des hommes de l’opposition…<br />
Alors que le 2 Commando a repris la mission du 1 Para (au sein<br />
des casques bleus) à partir du 15 mars 1994, le 6 avril, rentrant de<br />
Tanzanie, l’avion du Président Habyarimana, dans lequel a pris<br />
place également son homologue burundais, Cypprien Ntaryamira,<br />
atteint par des tirs, s’écrase en flamme dans les environs de l’aérodrome<br />
de Kigali!<br />
L’Unamir<br />
Au lendemain de ces assassinats, le Rwanda bascule brutalement<br />
dans la guerre civile, plongeant le pays dans l’anarchie<br />
en ravivant les antagonismes et suscitant des massacres entre les deux<br />
races, provoquant la mort de centaines de milliers de Rwandais et<br />
des exodes massifs de populations !<br />
L’Unamir (United Nations Assisted Mission In Rwanda), sur<br />
place depuis novembre 1993, avait déployé quelque 2.500 hommes<br />
dont quelque 400 Para-Commandos belges. Cette force disposant de<br />
moyens de feux limités, soumis à des ROE (Rules Of Engagement)<br />
de « Peace keeping » maintien de la paix dispersée à Kigali et dans<br />
le nord du pays, s’est brutalement retrouvée au milieu de conflits<br />
entre ethnies rivales et des combats entre FPR et FAR s’accusant<br />
mutuellement d’avoir assassiner le Président dans une campagne<br />
de désinformation anti-belge. Le Gouvernement Rwandais accuse<br />
même la Belgique de cet attentat !<br />
Le Drame<br />
Le 7 avril, dix Para-Commandos du Peloton Mortiers du<br />
2 Commando, en mission d’escorte de la Première Ministre,<br />
se voient encerclés par des militaires de la Garde Présidentielle<br />
et sont sauvagement massacrés. Les derniers moments de nos dix<br />
camarades sont mal connus. Nous savons qu’ils ont été interceptés<br />
8
30 jaar geleden op 7 april 1994<br />
Vond een drama plaats in het Land der Duizend Heuvelen<br />
10 Para-Commando’s vonden de dood. Bijna een miljoen Ruandezen<br />
werden het slachtoffer van een genocide<br />
Tekst: E. Genot<br />
Vertaling: W. Mertens<br />
Foto’s: Archieven ANPCV<br />
Een stuk geschiedenis<br />
Tegen het einde der vijftiger jaren, met meer dan 80 % van<br />
de bevolking en gesteund door de Belgische administratie,<br />
komen de Rwandese Hutu’s in opstand tegen de voorouderlijke<br />
autoriteit van de Mwami. De net speren en manchetten gewapende<br />
Tutsi’s reageren op agressieve wijze met moorden, brandstichtingen<br />
van hutten, vernietigen van oogsten en vee, waar de Hutu’s dan<br />
weer op reageren. De eenheden van de Openbare Weermacht, die<br />
hoofdzakelijk uit Congolezen bestaat, slagen er niet neer in van de<br />
openbare orde te handhaven. Ze zullen na de onafhankelijkheid<br />
worden ontwapend en teruggestuurd naar hun land. Daarenboven<br />
zullen begin 1960 twee bataljons Para-Commando, positie nemen<br />
in de twee Belgische protectoraten, het 4 e Commando in Rwanda<br />
en het 3 e Para in Urundi, waar de situatie ook onrustwekkend is.<br />
Deze twee eenheden worden regelmatig versterkt met eenheden<br />
van1 Para en Marscompagnies, die permanent ingezet worden voor<br />
het handhaven of herstellen van de openbare orde. Maar na de door<br />
de Hutu’s gewonnen gemeentelijke en grondwettelijke verkiezingen<br />
en de proclalatie van de Republiek Ruanda trekken veel Tutsi’s naar<br />
de buurlanden.<br />
Na de onafhankelijkheid op 1 juli 1962 wensen de twee gewezen<br />
protectoraten geen Belgische militairen op hun grondgebied. Die<br />
militairen verlaten dan ook Afrika rond half augustus.<br />
Terwijl Burundi geregeld verstoord wordt door bloedige ethnische<br />
conflicten, zal Rwanda, dat jaren genoten heeft van een regime, geleid<br />
door President Kayibanda, door velen worden beschouwd als een<br />
land in Centraal- Afrika met een stijl van regeren die als voorbeeld<br />
wordt beschouwd. Nochtans krijgen de Tutsi’s, die in het land zijn<br />
gebleven, geen belangrijke functies.<br />
In de jaren 70 kent het land een grondige verandering na de<br />
machtsgreep van Generaal Juvenal Habyarimana die nochtans<br />
doorgaat net sociale en economische hervormingen dank zij de internationale<br />
steun. In zijn sterk presidentieel regime zal Habyarimana<br />
ook elke deelname van Tutsi’s en Hutu-opposanten weigeren in de<br />
regering!<br />
In de jaren na de onafhankelijkheid gaan de in de buurlanden<br />
verscholen Tutsi’s geregeld van zich laten horen via hun interventies<br />
in de VN. In 1990, donderslag bij heldere hemel in dit kalm en sereen<br />
land: vanuit Oeganda vallen gewapende en goed georganiseerde groepen<br />
het leger, de ‘Forces Armées Rwandaises-FAR- in het noorden<br />
van het land aan zodat in oktober de interventie van het Frans Leger<br />
en het 2 e Commando (versterkt met een peloton van het Escadron<br />
Recce Para-Commando) noodzakelijk wordt om het vliegveld van<br />
Kigali te bezetten, de expats te beschermen en over te gaan tot hun<br />
evacuatie.De FAR, gedurende een zekere tijd versterkt met Zaïrese<br />
eenheden bieden hevig weerstand aan de troepen van het FPR, maar<br />
slagen er niet in hen terug te drijven naar Oeganda.<br />
De akkoorden van Arusha<br />
Van bij de start van de onlusten zoekt het land naar vrede en<br />
herstel van een democratisch regime. Conferentie na Conferentie<br />
komen de antagonisten samen. Na 17 jaar eenheidsspartij gaat<br />
Habyarimana op 10 juni 1990 over naar het multipartijenstelel en<br />
in december van hetzelfde jaar worden negen partijen erkend. Dank<br />
zij de moeilijke bemiddeling van de Economische Gemeenschap<br />
van de landen van de Grote Meren slagen Hutu’s en Tutsi’s er in op<br />
4 augustus 1993 de akkoorden<br />
van Arusha te ondertekenen.<br />
Een vredesproces, geleid<br />
door de VN gaat van<br />
start. Een VN vredesmacht,<br />
waaronder 1 Para installeert<br />
zich in het land. In<br />
december 1993, doet een<br />
FFR bataljon, begeleid<br />
door 1 Para, zijn intrede in<br />
Kigali en de President van<br />
de Republiek benoemt Madame<br />
Uwilingiyimana als<br />
eerste minister en belast<br />
haar met een regering van<br />
nationale eenheid samen te<br />
stellen. Maar Habyarimana,<br />
geremd door zijn harde<br />
vleugel, twijfelt om het Parlement<br />
uit te breiden met leden<br />
van de oppositie.Het 2 e<br />
Commando heeft op 5 maart<br />
1994 de opdracht van 1 Para<br />
overgenomen (in de schoot<br />
van de blauwhelmen).Op<br />
6 april, tijdens de terugvlucht<br />
van Tanzania, wordt<br />
het vliegtuig van President<br />
Habyarimana, waarin ook<br />
zijn Burundese homoloog,<br />
Cypprien Ntaryamira, zich<br />
bevindt, neergeschoten en stort brandend neer in de omgeving van<br />
het vliegveld van Kigali!<br />
Unamir<br />
De dag na de beide moorden begint in Rwanda een brutale<br />
burgeroorlog die het land in totale anachie stort, het antagonisme<br />
opwekt, aanzet tot moord tussen beide rassen, met honderd<br />
duizenden Rwandese doden en een massale uitwijking van de bevolking<br />
tot gevolg!<br />
De Unamir (United Nations Assisted Mission In Rwanda), in<br />
Rwanda sinds november 1993, had 2.500 manschappen ontplooid,<br />
waaronder 400 Belgische Para-Commando’s. Deze strijdmacht met<br />
beperkte vuurkracht, onderworpen aan de ROE (Rules Of Engagement)<br />
en van « Peace keeping » (bewaren van de vrede), verspreid<br />
over Kigali en het noorden van het land, op brutale wijze beland<br />
in een etnisch conflict en gevechten tussen FPR en FAR, elkaar<br />
beschuldigend van moord op de President in een anti-Belgische<br />
perscampagne van desinformatie. De Rwandese regering beschuldigt<br />
zelfs België van de aanslag!<br />
Het Drama<br />
Op 7 april worden tien Para-Commando’ van het Peloton<br />
Mortieren van het 2 e Commando, gelast met een begeleidingsopdracht<br />
ten voordele van de Eerste Minister, omsingeld door<br />
militairen van de Presidentiele garde en op brutale wijze vermoord.<br />
9
7 avril 1994 – 7 april 1994<br />
vers 8hr45, que la Première Ministre a été assassinée, que leur chef<br />
de peloton, le Lieutenant Lotin, a eu un contact avec le bataillon<br />
expliquant qu’il est entouré de militaires très vindicatifs exigeant<br />
que ses hommes remettent leurs armes. Il lui est alors conseillé de<br />
palabrer et de tâcher de rejoindre un des cantonnements belges. Deux<br />
minutes plus tard, il précise que sa situation devient précaire et que<br />
les militaires rwandais refusent tout compromis et exigent toujours<br />
qu’il remette ses armes.<br />
Vers 9h05, le commandant de bataillon, le Lieutenant-Colonel<br />
BEM J. Dewez parle pour la dernière fois avec son chef de peloton<br />
à l’aide d’un Motorola et il comprend que ses hommes se trouvent<br />
dans une situation difficile, ensuite plus rien…<br />
Nous n’en savons pas plus sinon que les dix Commandos sont<br />
emmenés au Camp Kigali ! Des enquêtes de l’ONU et de la Défense<br />
Nationale ont fait ap<strong>para</strong>ître qu’un officier togolais, observateur des<br />
Nations Unies, a assisté à ces derniers événements. Hélas, quelques<br />
heures plus tard, les dépouilles de nos malheureux amis et d’un<br />
coopérant belge sont retrouvées à la morgue de Kigali !<br />
Nous n’en connaitrons probablement jamais plus sur les circonstances<br />
exactes et les auteurs de ces assassinats ! Ce que nous pouvons<br />
affirmer, c’est que nos camarades ont été faits prisonniers et en toute<br />
méconnaissance de la Convention de Genève, ont été sauvagement<br />
massacrés !<br />
Acte que nous réprouvons avec énergie !<br />
Nous ne souhaitons nullement susciter ni haine ni vengeance,<br />
sentiments que nous réprouvons tout autant, mais nous sommes<br />
forcés d’admettre que :<br />
…nos camarades ont été tués par ceux que nous n’avons cessé<br />
d’aider économiquement, socialement et militairement depuis<br />
des décennies,<br />
…nos camarades ont été tués par ceux qu’ils étaient censés<br />
protéger…<br />
Le devoir de mémoire<br />
Une folie meurtrière s’est développée au Ruanda et de nombreux<br />
Ruandais ont été assassinés. Un monument a été érigé<br />
à leur mémoire afin d’immortaliser ce génocide<br />
A l’endroit où les dix Para-Commandos ont été assassinés un lieu<br />
de mémoire a également été érigé et de nombreuses fois, hommages<br />
leur ont été rendus par des délégations du 2 Commando.<br />
De laatste ogenblikken van onze tien kameraden zijn niet gekend.<br />
We weten dat ze onderschept werden rond 8ur45, dat de Eerste Minister<br />
werd vermoord, dat de pelotonscommandant Luitenant Lotin,<br />
contact heeft gehad met het bataljon, zeggend dat hij omringd was<br />
door wraaklustige militairen die eisen dat zijn manschappen hun<br />
wapens afgeven. Men raad hem aan zijn wapens af te geven, te palaveren<br />
en te trachten een der Belgische kantonnementen te bereiken.<br />
Twee minuten later meldt hij dat zijn situatie ernstig wordt, dat de<br />
Rwandese militairen elk compromis weigeren en nog steeds eisen<br />
dat ze hun wapens afgeven. Rond 9h05 spreekt de bataljonscommandant,<br />
Luitenant-kolonel SBH J. Dewez voor de laatste maal<br />
met de pelotonscommandant langs een Motorola en begrijpt dat zijn<br />
mannen zich in een benarde situatie bevinden, en dan …niets meer.<br />
We weten niets ten zij dat de tien Commandos naar Kamp Kigali<br />
werden gebracht! Uit onderzoeken van de VN en de Nationale Defensie<br />
blijkt dat een Togolese officier, VN waarnemer, getuige was<br />
van deze laatste gebeurtenissen. Halaas worden enkele uren later de<br />
stoffelijke overschotten van onze kameraden en van een Belgische<br />
coöperant terug gevonden in het mortuarium van Kigali!We zullen<br />
waarschijnlijk nooit nog iets vernemen over de juiste omstandigheden<br />
van de moord noch van hun daders! Wat we kunnen bevestigen is dat<br />
onze kameraden zijn gevangen genomen en met volledige miskenning<br />
van de Conventie van Geneve op brutale wijze werden omgebracht!<br />
Een daad die we met volle kracht afkeuren!<br />
We willen geenszins haat of wrok aanwakkeren, en hoewel het<br />
gevoelens zijn die we afkeuren moeten we toegeven dat<br />
…onze kameraden werden omgebracht door hen die we gedurende<br />
tientallen jaren op economisch, sociaal en militair gebied<br />
hebben geholpen<br />
…onze kameraden werden gedood door hen die ze veronderstelden<br />
te beschermen.<br />
De plicht tot gedenken<br />
Een dodelijke gekte ontwikkelde zich in Ruanda en een groot<br />
aantal Rwandezen werd vermoord. Een monument werd<br />
opgericht ter hunner nagedachtenis om deze genocide te vereeuwigen.<br />
Op de plaats waar de tien Para-Commando’s werden vermoord<br />
werd ook een gedenkplaats opgericht waar menig maal eer werd<br />
gebracht door delegaties van het 2 Commando.<br />
La perte de nos dix Para-Commandos a plongé la<br />
communauté <strong>para</strong>-<strong>commando</strong> dans la tristesse et<br />
l’amertume.<br />
Formant une famille réunie par un esprit né d’efforts et<br />
d’idéaux communs, perdre dix camarades, en pleine condition<br />
physique et enthousiastes à la cause humanitaire qu’ils<br />
défendaient, ne peut qu’évoquer tristesse et nostalgie !<br />
Amertume, parce qu’aguerris par quatre mois de missions<br />
en 1993 en Somalie, ces hommes n’étaient plus des<br />
débutants mais des militaires ayant déjà fréquemment<br />
essuyé le feu d’adversaires belliqueux et vécu des actions<br />
de combats.<br />
Amertume, parce que nous ne sommes pas persuadés<br />
qu’ils disposaient des moyens efficaces pour se défendre<br />
ou pour effectuer leur mission, de plus, ils se sont trouvés,<br />
isolés, dans une situation particulièrement difficile.<br />
Malgré ces deux sentiments et contrairement à ce qui a<br />
parfois été dit ici ou là, nous voulons solennellement proclamer<br />
que leur sacrifice n’a pas été vain. Ils sont morts<br />
pour faire respecter des valeurs universelles, celles qui<br />
doivent rassembler les hommes par-delà les frontières :<br />
la liberté et les droits de l’homme, valeur aussi noble que<br />
l’amour de la patrie !<br />
Si nous sommes tristes et remplis d’amertume, nous<br />
sommes fiers de leur générosité, fiers du travail accompli<br />
par le 2 Commando et la Brigade Para-Commando (opérations<br />
« Silver Bag et Blue Safari » ) pour se porter au<br />
secours des expatriés menacés et organiser leur évacuation.<br />
H<br />
et verlies van onze tien Para-Commando’s heeft<br />
de Para-<strong>commando</strong> gemeenschap met droefhed<br />
en bitterheid geslagen.<br />
Tien enthousiaste kameraden in een goede fysieke<br />
conditie verliezen in een familie, verenigd door een spirit<br />
geboren uit inspanningen en gemeenschappelijke idealen,<br />
enthousiast voor de humanitaire zaak die ze verdedigden,<br />
kan enkel droefheid en nostalgie oproepen!<br />
Bitterheid, want gehard door vier maanden opdrachten<br />
in 1993 in Somalië, waren die mannen geen beginnelingen<br />
meer maar militairen die al vaak onder vuur hebben<br />
gelegen van een oorlogszuchtige vijand en gevechtsacties<br />
hebben meegemaakt.<br />
Bitterheid omdat we niet overtuigd zijn dat ze over de<br />
doeltreffende middelen beschikten om zich te verdedigen<br />
of om hun opdracht uit te voeren. Daarenboven waren ze<br />
geïsoleerd in een bijzonder moeilijke situatie. Ondanks<br />
deze twee gevoelens en, in tegenstelling met wat soms hier<br />
en daar werd verteld, willen we plechtig verklaren dat<br />
hun offer niet vruchteloos is geweest. Ze zijn gestorven<br />
om universele waarden te doen eerbiedigen, waarden die<br />
de mensen moeten samen brengen over de grenzen heen:<br />
de vrijheid en de mensenrechten, waarden, zo edel als de<br />
liefde voor het vaderland!<br />
Indien we droevig zijn en vol bitterheid, zijn we fier voor<br />
hun edelmoedigheid, fier over het gepresteerde werk van het<br />
2 e Commando en de Brigade Para-Commando (operaties<br />
« Silver back en Blue Safari » ) om hulp te brengen aan de<br />
bedreigde expats en voor het organiseren van hun evacuatie.<br />
10
Ere aan de slachtoffers van Detmold en Veckershagen<br />
26 oktober 2023<br />
Foto's - Photos : J. Grauls<br />
Hommage aux victimes de Detmold et Veckershagen<br />
26 octobre 2023
Hulde aan Koning Boudewijn<br />
Tekst: E. Genot<br />
Vertaling: W. Mertens<br />
Foto's: Archieven ANPCV<br />
De zomer van 1993 zal nog lang in de geheugens gegrift blijven!<br />
De dag na de Nationale Feestdag verlieten Koning Boudewijn en Koningin<br />
Fabiola België voor Motril in Spanje om er hun verlof door te brengen.<br />
Maar in de nacht van 31 juli overlijdt Koning Boudewijn aan een hartaanval.<br />
Van bij de aankondiging van zijn overlijden, brengen de media veelvuldig commentaar<br />
op de dood van de Vorst. Gerepatrieerd in België naar het Koninklijk<br />
Paleis van Brussel, wacht hem een ontroerend eerbetoon door een talrijk publiek.<br />
Het volk stroomt dag en nacht toe…<br />
Op de begrafenis wordt de rouwstoet gevolgd door de leden van de Koninklijke<br />
familie en een groot aantal staatshoofden, Kardinaal Godfried Danneels, aartsbisschop<br />
van Mechelen-Brussel leidt de uitvaartliturgie. Een licht gepantserd voertuig<br />
zal het stoffelijk overschot van de Koning naar de kerk van Laken vervoeren, waar<br />
het zal worden bijgezet in de Koninklijke Crypte, naast zijn voorgangers.<br />
« Para-Commando » wenst deze droevige gebeurtenis te herdenken door enkele<br />
foto’s van zijn bezoeken aan het Regiment Para-Commando en enkele uittreksels<br />
uit zijn toespraken te publiceren uit zijn 43-jarig bewind, eerst als Koninklijke<br />
Prins, daarna als Koning!<br />
De Koning gaat daarna verder in het Engels:<br />
Ik groet eerbiedig de bemanningen van de Luchtmacht der Verenigde<br />
Staten die, dank zij hun meesterschap en hun koelbloedigheid<br />
deze uitgebreide en uiterst delicate operatie van luchttransport en<br />
<strong>para</strong>chutage met succes tot een goed einde hebben gebracht. De<br />
honderden gijzelaars die werden bevrijd zullen, samen met hun<br />
families, deze bemanningen nooit vergeten.<br />
Toespraak gehouden in Parijs op 24 mei 1961 ter gelegenheid<br />
van een diner, aangeboden door Generaal de Gaulle:<br />
De grootsheid van uw land doorheen de geschiedenis, Mijnheer<br />
de President, komt door de cultus van de essentiële waarden die<br />
aan de basis liggen van onze beschaving en die de erfenis zijn van<br />
het christendom.<br />
Op 1 december 1964, bij de terugkeer van de Para-Commando’s<br />
uit Congo, drukt Koning Boudewijn, in naam van het<br />
hele land, zijn erkentelijkheid uit voor het welslagen van de<br />
humanitaire operaties « Rode Draak » en « Zwarte Draak » in<br />
volgende woorden:<br />
…Officieren, onderofficieren en soldaten van het Regiment Para-<br />
Commando, de moed en de vastberadenheid die u hebt betoond bij de<br />
uitvoering van uw opdracht gaan recht naar het hart van ons volk.<br />
Om uw militaire plicht te vervullen had u voor een elitewapen gekozen<br />
dat reeds in vredestijd het aanvaarden van risico’s en de betrokkenheid<br />
van de persoonlijkheid inhield. Maar de zware opleiding en de<br />
uitdagingen die u hebt aanvaard hebben hun vruchten afgeworpen.<br />
Op enkele dagen van aangehouden inspanningen, gesteund door<br />
een medisch detachement en bemanningen van de Amerikaanse<br />
Luchtmacht hebt u tweeduizend landgenoten en vrienden gered van<br />
een vreselijke dood. Voor die humanitaire opdracht hebben enkelen<br />
hun bloed en hun leven gegeven. Hun offer is een eer voor uw Regiment<br />
en onze jeugd.<br />
De solidariteit tussen uw eenheden, hun geestdrift, hun pit, de<br />
discipline, de zelfopoffering die u hebt bewezen, zijn nu in eenieders<br />
geheugen gegrift. Door deze kwaliteiten terug gevonden te hebben<br />
bij de elite die u bent, vervult mij met fierheid en vertrouwen in de<br />
toekomst van ons land.<br />
1954: Eerste bezoek van Koning Boudewijn aan het TrgC Cdo<br />
1954 : Première visite du Roi Baudouin au CECdo<br />
12
Hommage au Roi Baudouin<br />
L’été 1993 restera gravé dans bien des mémoires !<br />
Au lendemain de la fête Nationale, Le Roi Baudouin et la Reine Fabiola<br />
quittent la Belgique pour Motril en Espagne afin d’y passer leurs vacances.<br />
Mais dans la nuit du 31 juillet, le Roi Baudouin décède d’une crise cardiaque.<br />
Dès son annonce, les médias commentent abondamment l'événement.<br />
Rapatrié en Belgique au Palais Royal de Bruxelles, un hommage émouvant lui est<br />
rendu par un nombreux public. Nuit et jour, le monde afflue…<br />
Le jour des funérailles, les membres de la famille royale et de nombreux chefs<br />
d’état suivent le cortège funèbre, le Cardinal Godfrey Danneels, archevêque de<br />
Malines-Bruxelles célèbre la liturgie des funérailles et un blindé léger transportera<br />
la dépouille mortelle du Roi à l’église de Laeken où elle sera inhumée dans la Crypte<br />
royale aux côtés de ses prédécesseurs.<br />
« Para-Commando » souhaite marquer cet événement douloureux en publiant<br />
quelques photos de ses visites au Régiment Para-Commando et quelques extraits<br />
de ses allocutions prononcées pendant ses 43 ans de règne, comme Prince Royal<br />
d’abord, ensuite comme Roi !<br />
Texte : E. Genot<br />
Photos : Archives ANPCV<br />
Le 1 er décembre 1964, au retour des Para-Commandos du<br />
Congo, le Roi Beaudouin, au nom du pays, exprime sa reconnaissance<br />
pour l’accomplissement des opérations humanitaires<br />
« Dragon Rouge » et « Dragon Noir » en ces termes :<br />
…Officiers, sous-officiers et soldats du Régiment Para-Commando,<br />
le courage et la détermination que vous avez montrés dans<br />
l’accomplissement de votre mission sont allés droit au cœur de tout<br />
notre peuple. Pour remplir votre devoir militaire, vous aviez choisi<br />
une arme d’élite qui dès le temps de paix, postule l’acceptation d’un<br />
risque et l’engagement de la personne. Mais l’entraînement exigeant<br />
et les épreuves de volonté que vous avez acceptés ont porté des fruits.<br />
En quelques jours d’efforts, soutenus par un détachement médical<br />
et par des équipages de la Force Aérienne Américaine,vous avez<br />
sauvé deux mille compatriotes et amis d’un sort redoutable.<br />
1957 : Major Roman offre un<br />
Poignard Commando au Roi Baudoin<br />
Majoor Roman biedt een Commandodolk aan<br />
aan Koning Boudewijn<br />
Pour cette œuvre humanitaire, certains ont donné leur sang et leur<br />
vie. Leur sacrifice fait honneur à votre Régiment et à notre jeunesse.<br />
La solidarité de vos unités, l’enthousiasme, l’allant, la discipline<br />
et l’abnégation dont vous avez fait preuve sont désormais inscrit dans<br />
la mémoire de tous. D’avoir retrouvé ces qualités parmi l’élite que<br />
vous constituez me remplit de fierté et de confiance pour l’avenir<br />
de notre pays.<br />
Prenant ensuite la parole en anglais, le Roi poursuit :<br />
Je salue avec reconnaissance les équipages de la Force aérienne<br />
des Etats-Unis qui, grâce à leur maîtrise et à leur sang-froid, ont<br />
exécuté cette vaste opération de transport et de <strong>para</strong>chutage dans<br />
des circonstances particulièrement délicates et avec plein succès. Les<br />
centaines de civils qui ont été sauvés et leurs familles n’oublieront<br />
jamais ces équipages.<br />
1957 : Remise du béret vert au 1 er Sergent Th Van Mol au cours<br />
d’une cérémonie à Namur à l’occasion du 15 ème anniversaire de<br />
la création de la Troupe Commando.<br />
1957: Uitreiking groene muts aan 1 e Sergeant Th Van Mol op een<br />
plechtigheid te Namen ter gelegenheid van de 15 e verjaardag van<br />
de oprichting van de Troop Commando.<br />
Discours prononcé le 24 mai 1961 à Paris, à l’occasion d’un<br />
dîner offert par le Général de Gaulle :<br />
La grandeur de votre pays à travers l’histoire, Monsieur le Président,<br />
vient de ce qu’il a gardé le culte des valeurs essentielles<br />
qui sont à la base de notre civilisation et qui sont l’héritage du<br />
christianisme<br />
13
Hulde aan Koning Boudewijn<br />
Op een galadiner in Moskou op 25 juni 1975:<br />
Het bestaan van verschillende ideologieën binnen een land of<br />
tussen verschillende naties kan een gezonde vorm van competitie<br />
bevorderen. Het succes van een bepaalde levensvisie kan echter niet<br />
alleen worden afgemeten aan hoe wijdverspreid deze geografisch is.<br />
Belangrijker is dat deze levensvisie een uitdrukking is van de vrije<br />
wil van de betrokken bevolking, wat impliceert dat het draagvlak<br />
en de acceptatie ervan door de mensen cruciaal zijn voor het meten<br />
van succes.<br />
Uit een toespraak van 1984 gericht aan de autoriteiten van<br />
het land:<br />
De economische wereldcrisis, die vandaag haar elfde jaar ingaat,<br />
heeft enkele grondige veranderingen teweeg gebracht. De meest<br />
pijnlijke gevolgen er van zijn de enorme verhoging van de werkloosheid<br />
in de geïndustrialiseerde landen en een nog grotere ellende in<br />
de ontwikkelingslanden.<br />
Op 18 januari 1985, aan de autoriteiten van het land:<br />
De verdraagzaamheid is een andere fundamentele kwaliteit van<br />
een ware democratie. Ze omvat de eerbied voor de ander, ondanks<br />
het verschil in filosofische, economische of sociale opvattingen,<br />
vooral in ons land met zijn verschillende gemeenschappen. In dit<br />
soort samenleving moeten de burgers zich veilig voelen en elke vorm<br />
van geweld moet geweerd worden.<br />
Koning Boudewijn woont enkele belangrijke<br />
plechtigheden bij in het Regiment Para-Commando<br />
Tijdens zijn bewind heeft Koning Boudewijn vaak zijn belangstelling<br />
en zijn sympathie getoond voor het Regiment Para-<br />
Commando.<br />
De veelvuldige bezoeken aan de eenheden zijn er het duidelijkste<br />
bewijs van.<br />
Op 24 november 1954 gaat Koning Boudewijn naar het TrgC<br />
Cdo waar hij wordt ontvangen door Luitenant-Kolonel G.Vivario<br />
(commandant van het Regiment Para-Commando), Majoor F. Renard<br />
(commandant van het 2 Commando), en Kapitein R. Meunier<br />
commandant van de Kampcompagnie. De Koning woont <strong>commando</strong>demonstraties<br />
bij, laat zich de aanwezige officieren en onderofficieren<br />
voorstellen, tekent het gulden boek van het 2 Commando en neemt<br />
deel aan de lunch in de mess der officieren.<br />
In zijn Kerstboodschap van 1985 zegt hij:<br />
Het gezin is geen op zich terug getrokken cel. Het is volgens mij<br />
iets heel anders. Het is een haard van verstandhouding en luisterbereidheid,<br />
van onderlinge steun en solidariteit, van openheid en<br />
tederheid.<br />
In zijn toespraak van 21 juli 1988 zegt de Koning:<br />
Eerst en vooral houden we er aan u te zeggen dat we u graag zien.<br />
U weet dat we zelf geen kinderen hebben. We hebben lang nagedacht<br />
over de zin van dit lijden. Langzamerhand hebben we begrepen dat,<br />
door zelf geen kinderen te hebben, onze harten meer open stonden<br />
om alle kinderen graag te zien, volstrekt allemaal.<br />
Voor de eerste keer heeft de Koning zich positief uitgedrukt<br />
over het federalisme, maar met het behoud van België als Staat:<br />
Daarom moet de Staatshervorming de cohesie en de samenwerking<br />
tussen de verschillende meer autonoom geworden entiteiten en het<br />
centraal gezag verbeteren. Het gaat dus over een federalisme dat de<br />
eenheid moet bevorderen, dat de solidariteit tussen de veschillende<br />
componenten bewaart en die elke vorm van expliciete of verdoken<br />
se<strong>para</strong>tisme verwerpt.<br />
De meerderheid van de Belgen wenst dat de eigenheid van de<br />
Regio’s en de Gemeenschappen erkend wordt en zich kan ontplooien.<br />
Maar ze wil ook verenigd leven in ons land, gericht op Europa en de<br />
wereld, zonder tegenstrijdige maar eerder zich aanvullende belangen.<br />
Ze beseffen dat federeren in feite verenigen betekent.<br />
In zijn Kerstboodschap van 1991 herinnert de Vorst aan de<br />
operatie die hij niet zo lang geleden heeft ondergaan:<br />
Ik wil net besluiten zonder uit de grond van mijn hart het groot<br />
aantal personen te danken die hun wensen hebben gestuurd na mijn<br />
operatie en u zeggen dat ik, dank zij de operatie, die voor mij een<br />
positieve levenservaring was, ik dit beter heb begrepen. Iedereen<br />
beseft op een bepaald moment in zijn leven zijn grote kwetsbaarheid,<br />
samen met de grootheid van de menselijke conditie. Dit brengt ons<br />
in de realiteit. We onderscheiden dan beter wat essentieel en wat<br />
voorbijgaand is in het leven. Onze kwetsbaarheid doet ons tevens<br />
beseffen hoe fundamenteel we op elkaar gelijken en met dezelfde<br />
eerbied moeten worden behandeld.<br />
Dit versterkt ook mijn wil om te vechten tegen elke vorm van<br />
uitsluiting en discriminatie.<br />
In verschillende landen, waaronder het onze, steekt het racisme op<br />
een onrustwekkende wijze de kop op. Er is geen compromis mogelijk<br />
met een houding die de menselijke en fundamentele democratische<br />
waarden miskent. We moeten ze bestrijden, samen met die situaties<br />
die het extremisme en de onveiligheid in de grote steden bevorderen.<br />
April 1960: de Koning overhandigt de standaard van het 4 e Commando<br />
aan Lt-Kol V. Bruneau<br />
Avril 1960, le Roi remet l’étendard du 4 Commando au Lt-Col<br />
V. Bruneau<br />
Op 8 maart 1958 woont de Koning op de place Saint-Aubain in<br />
Namen de herdenking bij van de 15 e verjaardag van de oprichting,<br />
in Engeland, van de 4 e Troop. Tijdens de plechtigheid overhandigt<br />
de Koning de groene muts aan de 1 e Sergeant Th. Van Mol, aan<br />
KRO Vandenbergh, aan KROO R Van de Rostijne en aan soldaten<br />
Guevorsts, Harvengt en Van Schil. Veel anciens van Engeland worden<br />
aan de Koning voorgesteld door Luitenant-Kolonel G. Danloy.<br />
In mei 1955, tijdens zijn bezoek aan Congo schouwt de Koning<br />
de Para-Commando’s van het 4 e Detachement.<br />
Op 3 mei 1956 woont de Koning de inhuldiging bij van het<br />
Gedenkteken der Parachutisten in de Home der Parachutisten, Kasteleinstraat<br />
in Brussel.<br />
Op 1 april 1960 overhandigt de Koning plechtig op het voorplein<br />
van het Jubelpark te Brussel de standaard van het 4 e Commando aan<br />
Majoor Bruneau, die voor de gelegenheid speciaal met een escorte<br />
uit Kitona was gekomen.<br />
14
Hommage au Roi Baudouin<br />
Lors du dîner de gala à Moscou, le 25 juin 1975 :<br />
L’existence d’idéologies à l’intérieur d’un pays comme dans<br />
diverses nations peut avoir un effet de saine émulation. Mais pour<br />
nous, le succès d’une conception de vie ne peut se mesurer à son<br />
extension géographique, si elle n’est pas l’expression de la libre<br />
volonté des populations concernées<br />
Dans son discours aux autorités du pays en 1984 :<br />
La crise économique mondiale, qui dure aujourd’hui depuis onze<br />
ans déjà, a entraîné des changements profonds. Les conséquences<br />
les plus pénibles en sont l’augmentation considérable du chômage<br />
dans les pays industrialisés et une grande misère encore dans les<br />
pays en voies de développement.<br />
Le 18 janvier 1985, aux autorités du pays :<br />
La tolérance est une autre qualité fondamentale d’une vraie démocratie<br />
pluraliste. Elle implique le respect de l’autre, au-delà des<br />
différences de conception philosophique, économique ou sociale et<br />
plus particulièrement dans notre pays au-delà des différences entre<br />
communautés. Dans une telle démocratie, les citoyens doivent aussi<br />
se sentir en sécurité, et toute violence doit être combattue.<br />
Dans son discours de Noël 1985, il déclare :<br />
La famille ne doit pas être une cellule repliée sur elle-même. Elle<br />
est à mon sens tout autre chose. Elle est un foyer de compréhension<br />
et d’écoute, de soutien mutuel et de solidarité, d’ouverture et de<br />
tendresse.<br />
Le Roi dans son allocution du 21 juillet 1988 :<br />
D’abord nous voulons vous dire que nous vous aimons beaucoup.<br />
Vous savez que nous n’avons pas d’enfants. Longtemps nous nous<br />
sommes interrogés sur le sens de cette souffrance. Peu à peu, nous<br />
avons compris qu’en n’ayant pas d’enfants à nous, notre cœur était<br />
plus libre pour aimer tous les enfants, absolument tous.<br />
Pour la première fois, le Roi s’est prononcé de manière positive<br />
à propos du fédéralisme, mais avec le maintien de la Belgique<br />
comme Etat :<br />
Pour cela, la réforme de l’Etat doit assurer la cohésion et la<br />
coopération entre les différentes entités devenues plus autonome, et<br />
entre celles-ci et le pouvoir central. Il s’agit donc d’un fédéralisme<br />
qui doit favoriser l’union, maintenir une solidarité entre les diverses<br />
composantes et rejeter toute forme de sé<strong>para</strong>tisme explicite ou larvée.<br />
La majorité des Belges souhaite que la personnalité propre des<br />
Régions et des Communautés soit reconnue et puisse s’épanouir. Mais<br />
elle veut aussi vivre unie dans notre pays, ouverte sur l’Europe et<br />
le monde, et elle désire que ces volontés ne s’opposent jamais et se<br />
complètent l’une l’autre. Elle sait que fédérer signifie unir.<br />
Août 1960, revue par le Roi d'une Compagnie Para-Commando<br />
ayant participé aux opérations au Congo.<br />
Augustus 1960, receptie door de koning van een Para-Commandocompagnie<br />
die deelnam aan operaties in Congo.<br />
Dans son message de Noël 1991, le Souverain évoque l’opération<br />
qu’il a subie peu de temps au<strong>para</strong>vant :<br />
Je ne voudrais pas conclure sans remercier du fond du cœur<br />
les nombreuses personnes qui m’ont envoyé leurs vœux après mon<br />
opération et vous dire ce que j’ai mieux compris grâce à l’épreuve<br />
qui fut pour moi, une expérience de vie très positive. Chacun perçoit<br />
à un moment de son existence son extrême fragilité en même temps<br />
que la grandeur de sa condition humaine. Cela nous place dans la<br />
vérité. Nous distinguons mieux alors ce qui est essentiel et ce qui est<br />
passager dans notre vie. Notre fragilité nous permet aussi de réaliser<br />
combien nous sommes fondamentalement semblables et devrions être<br />
traités avec le même respect. Cela renforce ma volonté d’œuvrer<br />
contre toutes les exclusions et les discriminations.<br />
Dans plusieurs pays, dont le nôtre, le racisme refait surface de<br />
manière inquiétante. Il n’y a pas de compromis possible avec une<br />
telle attitude qui nie les valeurs humaines et démocratiques fondamentales.<br />
Il faut la combattre et en même temps nous attaquer à<br />
des situations qui favorisent l’extrémisme comme l’insécurité dans<br />
les grandes villes.<br />
1982 Le Roi Baudoin assiste à une céremonie à Marche-les-Dames et remet le bérèt vert au Prince Philippe à l'issue de son Camp<br />
Commando.<br />
1982 Koning Boudewijn woont een ceremonie bij te Marche-les-Dames et reikt de groene muts uit aan Prins Filip op het einde van<br />
zijn Commando Kamp.<br />
15
Hulde aan Koning Boudewijn<br />
Op 17 december 1982 heeft Koning Boudewijn er aan gehouden<br />
om de groene muts en het Commandobrevet te overhandigen aan<br />
Prins Filip. De groene muts heeft hij maar een dag gedragen. Omdat<br />
hij aansluitend een bevelvoeringsstage ging doen bij het 3 Para, ging<br />
hij de attributen van 3 Para moeten dragen.<br />
Na de operatie « Red Bean », ontvangt de Koning een belangrijke<br />
delegatie van het 3 Para onder leiding van Majoor SBH G. Couwenberg,<br />
terwijl het bataljon de wacht opgaat aan het Koninklijk paleis<br />
van 26 augustus tot 11 september 1997.<br />
In 1982 kent Z.M. de Koning de titel van baron toe aan twee<br />
gewezen Regimentscommandanten Para-Commando, Generaal-<br />
Majoor o.r. G.Danloy en Luitenant-Generaal o.r Vivario.<br />
Ter gelegenheid van de 40 e verjaardag van de oprichting van<br />
de eerste eenheden van Parachutisten en Commando’s, ontvangt<br />
de Koning op 3 juni 1982 in zijn paleis van Laken, een delegatie<br />
gewezen SAS <strong>para</strong>chutisten, geleid door Ereluitenant-Kolonel E.<br />
Blondeel en, op 26 maat 1983, een groep gewezen Commando’s<br />
van 1942 en 1944, met aan het hoofd Generaal o.r. Baron Danloy.<br />
1964: Koning Boudewijn en zijn oom, Koning Olav van Noorwegen.<br />
1964 ; Le Roi Baudouin et son oncle le Roi Olav de Norvège<br />
Begin augustus 1960 schouwt Koning Boudewijn de 11 e en 14 e<br />
Onafhankelijke Compagnies Para-Commando bij hun terugkeer uit<br />
Congo, waar ze hulp brachten aan de Europeanen.<br />
Op 22 september 1964 gaat de Vorst, begeleid door zijn oom,<br />
Koning Olav van Noorwegen, naar het TrgC Commando, bevolen<br />
door Majoor J.Militis en wonen er de demonstraties bij die hen een<br />
idee geven van de <strong>commando</strong>training.<br />
Op 1 december 1964, na hun humanitaire interventie in Stanleyville<br />
en Paulis, huldigt de Koning de Para-Commando’s bij hun<br />
terugkeer in België.<br />
Hij verleent het Kruis van Commandeur in de Orde van Leopold<br />
II aan Kolonel Ch. Laurent, commandant van de operatie, en aan<br />
de Amerikaanse Kolonel Gradwell, commandant van de Escadrille<br />
C-130.<br />
Op 23 september 1966 gaat de Koning naar het TrgC Para in<br />
Schaffen. Hij wordt er ontvangen door Ch. Poswick, Defensieminister<br />
Kolonel SBH P. Roman, commandant van het Regiment Para-Commando<br />
en Majoor P. Desprechins, commandant van het Centrum.<br />
Nadat hij een briefing heeft bijgewoond over de opdrachten van<br />
het Centrum, bezocht hij de installaties en de verschillende secties.<br />
Hij heeft vervolgens een groet gebracht aan het monument ter ere<br />
van de 33 <strong>para</strong>chutisten, omgekomen bij het vliegtuigongeval te<br />
Detmold op 26 juin 1963.<br />
Op 11 oktober 1982 begeeft Koning Boudewijn zich naar de<br />
DBR ter gelegenheid van het manœuver Cross-Eifel, georganiseerd<br />
door Generaal-Majoor R. Depoorter. Tijdens zijn bezoek gaat hij<br />
naar de CP van 3 Para, waar hij wordt ontvangen door Luitenant-<br />
Kolonel SBH R. Reynders.<br />
Tijdens een plechtigheid op 17 december 1982 in het TrgC Cdo<br />
overhandigt de Koning de groene muts en het Commandobrevet aan<br />
zijn petekind Prins Filip.<br />
Verschillende commandanten van het Regiment-Para-Commando<br />
hebben de functie uitgeoefend van Vleugeladjudant van Koning<br />
Boudewijn, hetzij tijdens, hetzij na hun bevelvoering: Kolonel G.<br />
Danloy, Kolonel SBH Vivario, Kolonel SBH R.Delperdange, Kolonel<br />
SBH P Roman, Kolonel SBH J.Segers, Kolonel SBH R.<br />
Depoorter en Kolonel SBH L. Verstraeten.<br />
Luitenant-Kolonel E. Blondeel was benoemd tot Vleugeladjudant<br />
van de Prins Regent. Luitenant-Kolonel SBH P. Roman en<br />
Luitenant-Kolonel SBH M. Jacqmin onder het regentschap van<br />
Prins Albert II.<br />
Op 24 september 1967, tijdens de viering op de Grote Markt van<br />
Brussel, van de 25 e verjaardag van de oprichting van de Parachutisten<br />
en de Commando’s, schouwt Koning Boudewijn de eenheden, samen<br />
met de commandant van het Regiment Para-Commando, de Kolonel<br />
SBH P. Roman, van de Minister van Defensie, Ch Poswick, van de<br />
Generaal-Majoor G. Danloy en van Luitenant-Kolonel E. Blondeel.<br />
Hij laat zich enkele veteranen voorstellen en geeft vervolgens<br />
een speech waarin hij lof brengt aan alle militairen: officieren, onderofficieren<br />
en dienstplichtige Para-Commando’s voor hun inzet<br />
in een elite-eenheid.<br />
Op 22 april 1978, gaat de Koning, begeleid door Prins Albert<br />
en Prinses Paola, op privébezoek aan het TrgC Para. Ze worden<br />
ontvangen door Majoor du Bois de Vroylande, commandant van<br />
het Centrum. De leden van de Koninklijke familie wonen de laatste<br />
sprong bij voor het B-brevet <strong>para</strong> van Prins Filip. Prins Filip deed<br />
een stage bij de Nationale Federatie van Belgische Parachutisten<br />
(FNPB), gepaard gaand met een sessie van het B-brevet van de<br />
leerlingen van de Koninklijke Kadettenschool<br />
1955. Bij een bezoek aan onze vroegere kolonie bracht de Koning<br />
de groet aan de standaard van het 3 Para op de Basis van Kamina.<br />
1955. Lors d'une visite à notre ancienne colonie, le Roi salue<br />
l'étendard du 3 Para à la Base de Kamina.<br />
16
Hommage au Roi Baudouin<br />
1967 : Cérémonie à la Grand Place<br />
de Bruxelles à l’occasion du 25 ème<br />
anniversaire de la création des unités<br />
Parachutiste et Commando et le 15 ème<br />
anniversaire de la création du Régiment<br />
Para-Commando.<br />
1967: Plechtigheid op de Grote Markt<br />
van Brussel ter gelegenheid van de 25 e<br />
verjaardag van de oprichting van de<br />
Parachutisten en Commando eenheden<br />
en de 15 e verjaardag van de oprichting<br />
van het Regiment Para-Commando.<br />
Le Roi Baudouin assiste à quelques cérémonies<br />
importantes au Régiment Para-Commando<br />
Au cours de son règne, le Roi Baudouin, à de nombreuses<br />
reprises, manifesté son intérêt et sa sympathie pour le Régiment<br />
Para-Commando.<br />
De fréquentes visites aux différentes unités en sont un témoignage<br />
probant.<br />
Le 24 novembre 1954 : le Roi Baudouin, se rend au CECdo où<br />
il est reçu par le Lieutenant-Colonel G.Vivario (commandant du<br />
Régiment Para-Commando), le Major F .Renard (commandant du 2<br />
Commando), et le Capitaine R.Meunier commandant la Compagnie<br />
Camp. Le Roi, assiste à des démonstrations Commandos, se fait<br />
présenter les officiers et sous-officiers présents, signe le livre d’or<br />
du 2 Commando et déjeune au mess des officiers.<br />
Le 8 mars 1958, le Roi assiste, sur la place Saint- Aubain à<br />
Namur, à la commémoration du 15 ème anniversaire de la création, en<br />
Angleterre, de la 4 ème Troupe. Au cours de la cérémonie, le Roi remet<br />
le béret vert au 1er Sergent Th. Van Mol, au COR Vandenbergh, au<br />
CSOR Van de Rostijne et aux soldats Guevorsts, Harvengt et Van<br />
Schil. De nombreux anciens d’Angleterre sont présentés au Roi par<br />
le Lieutenant-Colonel G. Danloy.<br />
En mai 1955, lors de sa visite au Congo, le Roi passe en revue<br />
les Para-Commandos du 4ème Détachement.<br />
Le 3 mai 1956, le Roi, assiste à l’inauguration du Mémorial<br />
des Parachutistes au Home des Parachutistes, rue du Chatelain à<br />
Bruxelles.<br />
Le 1er avril 1960, le Roi remet solennellement, sur l’esplanade<br />
du Cinquantenaire à Bruxelles, l’étendard du 4 Commando au Major<br />
Bruneau, venu spécialement avec une escorte de Kitona.<br />
Début août 1960, le Roi Baudouin passe en revue les 11ème et<br />
14ème Compagnies Indépendantes Para-Commandos, rentrées du<br />
Congo après s’être portées au secours des Européens.<br />
Le 22 septembre 1964 : le Souverain, accompagné de son oncle,<br />
le Roi Olav de Norvège se rendent au CECdo commandé par le<br />
Major J.Militis et assistent à des démonstrations donnant un aperçu<br />
de l’entraînement Commando.<br />
Le 1er décembre 1964, après l’intervention humanitaire à Stanleyville<br />
et à Paulis, le Roi s’adresse aux Para-Commandos, à leurs<br />
rentrées en Belgique, pour leur rendre hommage.<br />
Il décore de la Croix de Commandeur de l’Ordre de Léopold II,<br />
le Colonel Ch. Laurent, commandant de l’opération, et le Colonel<br />
américain Gradwell, commandant de l’escadrille C-130.<br />
1978 : Réception de Para-Commandos au Palais de Bruxelles<br />
après l’opération « Red Bean » au Katanga.<br />
1978: Ontvangst van Para-Commando’s in het Paleis van Brussel<br />
na de operatie « Red Bean » in Katanga.<br />
Le 23 septembre 1966, le Souverain se rend au CEPara à Schaffen.<br />
Il est reçu par Ch. Poswick, ministre de la Défense, le Colonel<br />
BEM P. Roman, commandant le Régiment Para-Commando et le<br />
Major P. Desprechins, commandant le centre.<br />
Le Roi après avoir assisté à un briefing sur les missions du centre,<br />
a visité les installations et les différentes sections. Il s’est ensuite<br />
incliné devant le monument érigé à la mémoire des 33 <strong>para</strong>chutistes<br />
décédés lors de l’accident d’aviation de Detmold le 26 juin 1963.<br />
Le 24 septembre 1967, lors de la célébration du 25 ème anniversaire<br />
de la création des unités Parachutiste et Commando à la Grand-Place<br />
de Bruxelles, le Roi Baudouin passe les unités en revue, accompagné<br />
du commandant du Régiment Para-Commando, le Colonel BEM<br />
P.Roman, du ministre de la Défense, Ch Poswick, du Général-Major<br />
G .Danloy et du Lieutenant-Colonel E. Blondeel.<br />
Il se fera présenter quelques vétérans et prononcera ensuite un<br />
discours rendant hommage à tous les militaires ; officiers, sousofficiers<br />
et miliciens Para-Commandos pour leur engagement dans<br />
une unité d’élite.<br />
17
Hommage au Roi Baudouin<br />
En 1982, S.M. le Roi décerne le titre de baron à deux anciens<br />
commandants du Régiment Para-Commando, le Général-Major e.r.<br />
G.Danloy et le Lieutenant-Général e.r Vivario.<br />
A l’occasion du 40 ème anniversaire de la création des premières<br />
unités Parachutiste et Commando, le Roi reçoit en son palais de<br />
Laeken, le 3 juin 1982, une délégation d’anciens Parachutistes SAS,<br />
conduite par le Lieutenant-Colonel Hre E. Blondeel et, le 26 mars<br />
1983, un groupe d’anciens Commandos de 1942 et 1944, à la tête<br />
de laquelle se trouvait le Général e.r. Baron Danloy.<br />
1983 : Réception d'anciens Commandos au Palais de Laeken<br />
Ontvangst van gewezen Commando's in het Paleis van Laken<br />
Le 22 avril 1978, le Roi, accompagné du Prince Albert et la<br />
Princesse Paola, se rend en visite privée au CEPara. Reçus par le<br />
Major du Bois de Vroylande, commandant le centre, les membres<br />
de la famille royale assistent au dernier saut du Prince Philippe pour<br />
l’obtention du brevet B Para. Le Prince Philippe a effectué un stage<br />
de la Fédération Nationale de Parachutisme (FNPB) jumelé à une<br />
session de brevet B destinée aux élèves de l’Ecole Royale des Cadets.<br />
Le 17 décembre 1982, le Roi Baudouin a tenu à remettre le béret<br />
vert et son brevet Commando au Prince Philippe. Béret qu’il n’a<br />
porté qu’un jour. Etant destiné à effectuer un stage de commandement<br />
au 3 Para, il revêtira ensuite les attributs du 3 Para.<br />
Après l’opération « Red Bean », le Roi reçoit une délégation<br />
importante du 3 Para conduite par le Major BEM G. Couwenberg,<br />
alors que le bataillon monte de garde aux Palais Royaux du 26 août<br />
au 11 septembre 1978.<br />
1966 : Visite du Roi Beaudouin au CEPara<br />
Bezoek van Koning Boudewijn aan het Trg C Para<br />
Le 11 octobre 1982, le Roi Baudouin se déplace en RFA à l’occasion<br />
de la manœuvre Cross-Eifel organisée par le Général-Major<br />
R. Depoorter. Au cours de sa visite, il se rend au PC du 3 Para où il<br />
est reçu par le Lieutenant-Colonel BEM R. Reynders.<br />
Le 17 décembre 1982, le Roi remet le béret vert et le brevet<br />
Commando à son filleul, le Prince Philippe, au cours d’une cérémonie<br />
au CECdo.<br />
Plusieurs commandants du Régiment-Para-Commando ont exercé<br />
la fonction d’Aide de Camp du Roi Baudouin, soit pendant leur<br />
commandement soit après ; le Colonel G.Danloy, le Colonel BEM<br />
Vivario, le Colonel BEM R. Delperdange, le Colonel BEM P. Roman,<br />
le Colonel BEM J. Segers, le Colonel BEM R. Depoorter et le<br />
Colonel BEM L.Verstraeten.<br />
Visite du Roi au 3 Para en 1982, lors d'une manœuvre en Allemagne.<br />
Bezoek van de Koning aan 3 Para in 1982, tijdens een manœuver<br />
in Duitsland.<br />
Le Lieutenant-Colonel E. Blondeel avait été nommé aide de<br />
camp du Prince Régent.<br />
Les Lieutenants Colonels BEM T. Roman et M. Jacqmin l'ont<br />
été sous le règne du Prince Albert II.<br />
18
They only fly away<br />
Nous avons le triste devoir de vous informer du décès de:<br />
Wij hebben de droevige plicht u het overlijden te melden van:<br />
Freddy Morelle geboren te Thuin op 24 september 1932,<br />
overleden in Soignies op 4 december 2023. Gewezen voorzitter<br />
van de Vriendenkring Commando voor de oprichting<br />
van de ANPCV. Heeft gedurende talrijke jaren de “Chesty<br />
George” georganiseerd.<br />
Freddy Morelle né à Thuin le 24 septembre 1932 et décédé<br />
à Soignies le 4 décembre 2023. Ancien président de la Fraternelle<br />
Commando avant la création de l’ANPCV, a organisé le<br />
« Chesty Georges » pendant de nombreuses années.<br />
Prosper Bavay, geboren te Aarlen op 20 april 1933 en<br />
overleden te Libramont op 23 januari 2024.<br />
Heeft zijn militaire loopbaan begonnen met een groene<br />
muts in het Regiment Commando. Daarna is hij TS operator<br />
in het hoofdkwartier Regiment Para-Commando met een rode<br />
muts geworden. Hij was onder de groene mutsen één van de<br />
eersten die de twee brevetten Commando en Parachutist behaalde.<br />
Zeer goed klimmer, één van de sporen in Marche-les-Dames,<br />
“La Prosper”, draagt zijn naam. Hij wordt instructeur “Rotsen” in<br />
het Trg C Cdo gedurende enkele jaren met tussentijds een verblijf<br />
in de GVP Compagnie in Weiden.<br />
Na de oprichting van het TrgCCdo in Kota Koli wordt hij instructeur,<br />
met de graad van adjudant, gedurende enkele jaren.<br />
Kolonel b.d. SBH Gus Couwenberg overleden op 27<br />
januari 2024.<br />
Na de Koninklijke Militaire School, sectie “Alle Wapens”<br />
en de cursus in de Infanterieschool in Aarlen heeft hij mutatie<br />
gedaan naar de Schoolcompagnie Para-Commando, waar hij<br />
pelotonscommandant was in het 2 Commando met verblijven<br />
in Afrika. Daarna officier in het 3 Para te Lombardsijde.<br />
Stafbrevet (SBH) na de Krijgsschool. Korpscommandant van<br />
3 Para gedurende de operatie “Red Bean” in Katanga op mei 1977.<br />
Prosper Bavay, né à Arlon le 30 avril 1933 et décédé à<br />
Libramont le 23 janvier 2024.<br />
A commencé sa carrière militaire comme béret vert au<br />
Régiment Commando, ensuite est passé au QG Régiment<br />
comme opérateur radio en portant alors le béret lie de vin. Il<br />
fut parmi les premiers à obtenir les deux brevets <strong>commando</strong><br />
et <strong>para</strong>chutiste. Excellent grimpeur, une voie « La prosper »<br />
porte son nom. Il devient ensuite instructeur « Rochers » au CECdo<br />
pendant plusieurs années avec entretemps un passage à la Compagnie<br />
ESR à Weiden.<br />
Lors de la création du CECdo à Kota Koli en République Démocratique<br />
du Congo, il sera durant de longues années, alors comme<br />
adjudant, instructeur.<br />
Colonel e.r. BEM Gus Couwenberg décédé le 27 janvier<br />
2024.<br />
Arrivé à la Compagnie Ecole Para-Commando à Wartet<br />
après avoir suivi les cours à l’Ecole Royale Militaire division<br />
« Toutes Armes » et son école d’armes à Arlon.<br />
Breveté Para-Commando, il est passé au 2 Commando et<br />
a effectué plusieurs séjours en Afrique. Ensuite Officier au 3<br />
Para à Lombardsijde.<br />
Devenu Commandant du 3 Para de 1978 à 1980 à Tielen. il a<br />
participé avec son bataillon à l’opération « Red Bean» au Katanga<br />
in mai 1977.<br />
De Redactie van « Para-Commando » biedt aan de beproefde familieleden haar deelneming aan.<br />
La Rédaction de “Para-Commando” présente ses plus sincères condoléances aux membres de leur famille.<br />
ME AND MY PAL<br />
LE VENDREDI<br />
13 SEPTEMBRE A<br />
WOLUWE SAINT LAMBERT<br />
ME AND MY PAL<br />
OP VRIJDAG<br />
13 SEPTEMBER IN<br />
SINT-LAMBRECHTS WOLUWE<br />
Rendons les hommages à l’opérations<br />
STAN ET PAULIS 1964<br />
Communiquez nous l’adresse de vos amis<br />
qui y ont participé<br />
pour recevoir l’invitation<br />
meandmypal.wsl@gmail.com<br />
Laten we hulde brengen aan operaties<br />
STAN EN PAULIS 1964<br />
Stuur ons de adressen van je vrienden<br />
die hebben deelgenomen<br />
om de uitnodiging te ontvangen<br />
meandmypal.wsl@gmail.com<br />
19
Luitenant John Van der Heyden werd in de nacht van 9 op 10 augustus<br />
1944 met zijn « squad » ge<strong>para</strong>chuteerde ten zuiden van Monschau. Hij is<br />
de eerste geallieerde officier die, in uniform, Duitsland binnendringt<br />
Tekst: E. Genot en M. Neyt<br />
Foto's: E. Genot<br />
Vertaling: W. Mertens<br />
Officier, artillerist, <strong>para</strong>chutist, twee SAS opdrachten achter de linies: « Chaucer<br />
» in Frankrijk en « Bergbang » in België. Operatie « Regent » in de<br />
Belgische Ardennen. De veldtocht « Larkswood » in Holland … oprichting<br />
van de School voor valschermspringen in Schaffen, Commandant van het 3 Para-<br />
Cdo op de Basis van Kamina, Commandant van het Regiment Para-Commando.<br />
Een loopbaan die eindigt met de graad van Luitenant-generaal en die we u voorstellen<br />
ter gelegenheid van de 80 e verjaardag van de operatie « Bergbang ».<br />
Zijn militaire studies<br />
V<br />
an der Heyden Raymond, (John voor de vrienden), Edmond,<br />
Antoine, Pierre, Paul werd geboren in Kilo-Moto<br />
(Belgisch Congo) op 12 juni 1917. Hij is de zoon van Raymond Van<br />
der Heyden, bestuurder van bruggen en wegen en Leonie Van Lint.<br />
Hij beëindigt zijn Grieks-Latijnse middelbare studies in 1934 in<br />
het Instituut Saint-Louis in Brussel. In hetzelfde Instituut doet hij<br />
van 1934 tot1935 een extra wetenschappelijk studiejaar als voorbereiding<br />
op de ingangsexamens van de Koninklijke Militaire School.<br />
Hij slaagt en wordt op 18 oktober 1935 lid van de 96 e Polytechnische<br />
Promotie Artillerie Genie!<br />
Op 26 december 1937 wordt hij aanvaard in het officierenkader.<br />
(Stamnummer 38403), en gaat daarna, op 26 augustus 1939, naar<br />
de Applicatieschool van de Artillerie. In 1940 wordt hij lid van het<br />
Korps der Artillerieofficieren.<br />
Wanneer op 10 mei 1940 de oorlog uitbreekt, vertrekt zijn promotie<br />
naar Frankrijk, waar veel Belgische militairen hergroeperen na<br />
de Achtiendaagse Veldtocht, in de hoop het gevecht verder te zetten.<br />
Hij blijft er van 18 mei tot 21 augustus 1940. Na de wapenstilstand,<br />
ondertekend door Pétain keert hij terug naar België, waar hij in het<br />
bezette land zonder werk valt.<br />
Op 28 maart 1941 beslist hij een ontsnappingspoging te wagen richting<br />
Engeland. Hij steekt de Belgische grens en de demarcatielijn over,<br />
gaat het door de Duitsers belette Frankrijk en dat van Vichy binnen,<br />
steekt de Pyreneeën over maar wordt gearresteerd door de Spaanse politie<br />
en opgesloten door de Seguridad van Madrid van19 april tot 5 mei<br />
1941. Daarna wordt hij opgesloten in het sinistere concentratiekamp van<br />
Miranda de Ebro. Daar wordt hij bevrijd dankzij de interventie van de<br />
Ambassadeur van België en opgenomen als Luitenant in de getalsterkte<br />
van de Belgische Strijdkrachten in Groot-Brittannië op 24 november<br />
1941. Hij gaat naar de 1st Belgian Battery op 26 november 1941 en<br />
daarna op 24 januari 1942 als vrijwilliger naar de Luchtvaartcompagnie<br />
maar wordt er ongeschikt verklaard wegens gebrekkig zicht.<br />
In maart 1942 gaat hij naar de Signal School.<br />
Officier SAS Parachutist<br />
Van der Heyden is vrijwilliger om de training van <strong>para</strong>chutist<br />
te volgen. Hij maakt deel uit van de groep, waartoe ook<br />
Kapitein E.Blondeel behoort en die naar de Parachutageschool van<br />
Ringway gaat.<br />
De 20 vrijwilligers worden allen op 2 mei 1942 gebreveteerd. Bij<br />
de oprichting van de « D (Parachute) Company van het 2 e Bataljon<br />
Fusiliers » op 8 mei 942, die achteraf in juli 1942 de « Belgian<br />
Independant Parachute Company » wordt, is Van der Heyden er<br />
pelotonscommandant<br />
Hij volgt verschillende stages in de Engelse Scholen: in september<br />
1942 in de « Polish Brigade », de Street fighting course in de<br />
1st Airborne Division in februari 1943 en bij de Airborne Forces<br />
Experimental Establishment in april 1943.<br />
Op 19 december 1942 huwt hij de Engelse Dorothy Williams<br />
Hazel.<br />
Een amusant detail, het is Kapitein E.Blondeel die de plechtigheid<br />
op de piano begeleid.<br />
De eenheid, nu officieel bevolen door Kapitein Eddy Blondeel,<br />
wordt op 4 februari 1944 aangehecht aan de « Special Air Service<br />
Brigade » met als naam « Belgian SAS Squadron » (5Th SAS).<br />
Hij is er Commandant van de « A Troop »!<br />
Hij kan in maart 1944 nog de « Demolition course » volgen.<br />
In operatie<br />
J<br />
ohn Van der Heyden wordt aangesteld als kapitein voor de<br />
duur van zijn opdracht. Hij wordt in de nacht van 9 op 10<br />
augustus 1944 in Normandië, ten zuidoosten van Nogent-le-Rotrou<br />
met 15 man ge<strong>para</strong>chuteerd met een bestokingsopdracht.: « Operatie<br />
Chaucer ».<br />
Lt. Van der Heyden<br />
20
Le Lieutenant John Van der Heyden, largué avec son « squad »<br />
au sud de Monschau dans la nuit du 9 au 10 août 1944 est le premier<br />
officier Allié à pénétrer en Allemagne en uniforme<br />
Officier, artilleur, <strong>para</strong>chutiste, deux missions SAS derrière les Lignes « Chaucer<br />
» en France et « Bergbang » en Belgique, opération « Regent » dans<br />
les Ardennes belges, Campagne « Larkswood » en Hollande…création<br />
de l’Ecole de Parachutage à Schaffen, commandant du 3 Para-Cdo à la Base de<br />
Kamina, commandant du Régiment Para-Commando…<br />
Une carrière qu’il terminera avec le grade de lieutenant-général que nous vous<br />
présenterons à l’occasion du 80 ème anniversaire de l’opération « Bergbang ».<br />
Texte : E. Genot et M. Neyt<br />
Photos : E. Genot<br />
Ses études militaires<br />
V<br />
an der Heyden Raymond, (John pour les intimes), Edmond,<br />
Antoine, Pierre, Paul est né à Kilo-Moto (Congo Belge) le<br />
12 juin 1917. Il est le fils de Raymond Van der Heyden, qui exerce<br />
la profession de conducteur des ponts et chaussées et de Léonie<br />
Van Lint.<br />
Il achève ses humanités gréco-latines à l’Institut Saint-Louis à<br />
Bruxelles en 1934. Il suit dans la même école, une année spéciale<br />
scientifique en 1934-1935 afin de préparer les examens d’entrée à<br />
l’Ecole Royale Militaire. Examens réussis, il est admis à la 96 ème<br />
Promotion Artillerie Génie Polytechnique le 18 octobre 1935!<br />
Nommé au grade de sous-lieutenant du cadre des officiers de<br />
carrière le 26 décembre 1937 (matricule 38403), il passe ensuite à<br />
l’Ecole d’Application de l’Artillerie le 26 août 1939 et est admis<br />
dans le Corps des officiers d’Artillerie en 1940.<br />
A la déclaration de guerre, le 10 mai 1940, sa promotion est dirigée<br />
vers la France où de nombreux militaires belges vont se regrouper après<br />
la Campagne des 18 jours en espérant reprendre le combat. Il y séjourne<br />
du 18 mai au 21 août 1940. Rapatrié en Belgique après l’armistice<br />
signé par Pétain, il se retrouve sans emploi en Belgique occupée.<br />
Il décide de s’évader de Belgique le 28 mars 1941 et de tenter de<br />
rejoindre l’Angleterre.<br />
Il traverse la frontière belge, franchit la ligne de démarcation<br />
entre la France occupée par les Allemands et la France de Vichy,<br />
traverse les Pyrénées mais est arrêté par la police espagnole et détenu<br />
à la Seguridad de Madrid du 19 avril au 5 mai 1941. Il est ensuite<br />
interné dans le sinistre camp de concentration de Miranda de Ebro.<br />
Libéré grâce à l’intervention de l’Ambassadeur de Belgique, il<br />
est repris en force comme lieutenant aux Forces Belges de Grande-<br />
Bretagne le 24 novembre 1941 et rejoint la 1st Belgian 7d Battery le<br />
26 novembre 1941, passe ensuite à la Compagnie Aéronautique le 24<br />
janvier 1942 comme volontaire pilote mais est déclaré inapte pour<br />
vue insuffisante. Il est alors muté vers la Signal Section en mars 1942.<br />
Officier SAS Parachutiste<br />
V<br />
an der Heyden se porte alors volontaire pour suivre l’entraînement<br />
<strong>para</strong>chutiste. Il fait partie d’un quatrième groupe le<br />
comprenant ainsi que le Capitaine E.Blondeel qui se rend à l’Ecole<br />
de Parachutage de Ringway le 26 avril et les 20 volontaires sont tous<br />
brevetés <strong>para</strong>chutistes le 2 mai 1942.<br />
Il devient ensuite chef de peloton, à la création à la « D (Parachute)<br />
Company du 2 ème Bataillon de Fusiliers » le 8 mai 1942 et<br />
qui deviendra la « Belgian Independant Parachute Company »<br />
en juillet 1942.<br />
Il suit plusieurs stages de formation dans des écoles anglaises: à<br />
la Polish Brigade en septembre 1942, à la 1st Airborne Division en<br />
octobre 1942, le Street fighting course en février 1943 et à l’Airborne<br />
Forces Experimental Establishment en avril 1943.<br />
Friz Hill (England 1943)<br />
D.g.à.d. / V.l.n.r.: Radino, Dr. J. Limbosch, Van der Heyden, F. Limbosch, G. Kirschen<br />
21
Luitenant John Van der Heyden<br />
Op het voorziene uur komen twee « Stirling » vliegtuigen aangevlogen<br />
op lage hoogte boven de DZ waar het eerder afgeworpen<br />
« squad » van de « advanced party », bevolen door Luitenant Ghys,<br />
hen opwacht. De valschermen zijn met moeite open wanneer de SAS<br />
de grond raken. Enkele, waaronder Sergeant-Majoor Devignez, zijn<br />
zwaargekwetst aan de wervelkolom, met enkele maanden hospitaal in<br />
het verschiet, maar de drie anderen zullen aan de volgende operaties<br />
deelnemen. Het « squad » begint zijn opdracht van bestoken van<br />
Duitse kolonnes en overmaken van inlichtingen.<br />
… De bestokingsacties gebeuren soms in samenwerking met de<br />
Weerstand. De Weerstand in mijn sector beslist van het dertigtal<br />
Duitsers van Nogent-le-Rotrou te verjagen en vragen hen te steunen.<br />
Wanneer de vijand de stad verlaat legt hij mijnen op de wegen. Het<br />
« squad » van Luitenant Ghys neutraliseert er een zestigtal terwijl<br />
mijn « squad » de terugtocht van de Duitsers in het noorden van de<br />
lokaliteit tracht af te snijden.<br />
Wanneer de Amerikanen op 14 augustus in het zicht van de stad<br />
komen zijn alle toegangen open zodat van Le Mans tot Chartres<br />
langs Nogent-le-Rotrou, de Amerikanen geen enkele Duitser meer<br />
ontmoeten. De 15 e gaan we naar het hoofdkwartier van het 3 e Leger<br />
en daarna naar Engeland via de haven van Arromanches.<br />
(J. Van der Heyden).<br />
John Van der Heyden wordt de nacht van 6 op 7 september<br />
1944, met tien man, op 3 km ten zuiden van Monschau ge<strong>para</strong>chuteerd<br />
voor een tweede SAS opdracht met bestoking. Het is de<br />
Operatie « Bergbang ». Door een vergissing bij het <strong>para</strong>chuteren,<br />
de voorziene plaats was Solwaster, zijn deze mannen onvrijwillig<br />
de eerste Geallieerden die, in uniform, Duitsland binnendringen.<br />
Het « squad » moet nu, in de gietende regen en zonder kaart van<br />
de streek, de hindernissen van de Siegfriedlinie overschrijden, om<br />
België op 8 augustus te bereiken en bestokingsacties uit te voeren op<br />
door de Duitsers gebruikte assen. Wanneer hij, na het bestoken van<br />
de vijand, zijn basis bereikt, verneemt Van de Heyden dat Sergent<br />
Pus en 11 <strong>para</strong>chutisten gedropt werden met containers munitie en<br />
voedsel. De twee « squads » zetten zich in om het Duits verkeer tot<br />
12 september te verstoren, datum waarop ze vaststellen dat er geen<br />
Duitsers meer zijn in de streek.<br />
Met een Ford, veroverd in de Duitse staf van Sart, met een andere<br />
Ford en twee camionnetten, trekken de <strong>para</strong>chutisten naar het op 13<br />
september bevrijde stadhuis van Brussel, waar Kapitein Blondeel,<br />
ge<strong>para</strong>chuteerd in Gedinne, rendez-vous had gegeven aan de zes<br />
« squads », die in België waren ge<strong>para</strong>chuteerd. Bij zijn aankomst<br />
verneemt Van der Heyden dat zijn strijdmakker Luitenant Freddy<br />
Limbosch en Sergeant Jean Melsens in Limburg zijn gesneuveld.<br />
In het Eskadron SAS<br />
Het gehergroepeerd eskadron komt terug uit Engeland en<br />
installeert zich in oktober1944 in de Kazerne der Twee Leeuwen<br />
in Tervuren. De eenheid groeit in personeel, wordt uitgerust met<br />
een veertigtal half gepantserde jeeps en wordt het « Belgian SAS<br />
Recce Squadron ».<br />
Van der Heyden wordt commandant van de 1 e Verkennerstroop.<br />
Wanneer op 16 december 1944 het offensief « von Rundstedt » begint,<br />
voert hij van 19 tot 23 december 1944 met zijn « Troop » (24 jeeps)<br />
patrouilles uit langs de Maas om inlichtingen in te winnen over de<br />
bezetting van de bruggen door de Amerikanen.<br />
…Patrouilleren van Luik tot Givet om te beletten dat de Duitsers<br />
de Maas oversteken, wat neerkomt op meer dan honderd kilometer<br />
kronkelende banen baan controleren met 24 jeeps. Wat een opdracht<br />
« O boy, o boy » roept Van der Heyden uit.<br />
Ze denken dat we een brigade zijn, zelfs een divisie!<br />
Ondanks enkele moeilijkheden tijdens de uitvoering van hun<br />
opdracht; de Amerikanen nemen de Belgische SAS voor de mannen<br />
van Skorseny (1), vervult Van der Heyden perfect zijn opdracht en<br />
keert naar Brussel terug met de gevraagde inlichtingen.<br />
Kapitein / Capitaine Van der Heyden<br />
Het eskadron wordt dan volledig ingezet in de operatie « Regent »<br />
in het tegenoffensief in de Ardennen.<br />
Van der Heyden leidt zijn mannen zonder onderbreking in het<br />
gevecht van 28 december 1944 tot 13 januari 1945.<br />
Hij voert verschillende verkenningspatrouilles uit op jeep vanaf<br />
Froidfontaine, waar Kapitein E. Blondeel zijn <strong>commando</strong>post heeft<br />
opgesteld. Het eskadron heeft als opdracht patrouilles uit te voeren<br />
op de vordering as van het 62 e Recce: Halma, Chanly, Tellin, Bure,<br />
Saint-Hubert, terwijl het de Britse rechterflank dekt en verbinding<br />
houdt met de Franse SAS, opgesteld in Libin en de linkerflank van<br />
het 3 e Amerikaans leger beschermt.<br />
Op 31 december worden twee groepen gevormd, een bevolen<br />
door Luitenant Van der Heyden, de andere door Luitenant Renkin.<br />
In het noorden bezet Van der Heyden de kapel van Bure om vanaf<br />
deze observatiepost de Duitse kanonnen op te sporen. Hij slaat dan<br />
de baan Telin-Wavreille in en na twee kilometer verlaat een van zijn<br />
jeeps, bevolen door Sergeant G. d’Oultremont, de baan en rijdt over<br />
het veld in de richting van de kapel. Daar vallen ze op zes Duitsers<br />
die ze gevangennemen. De ploeg van Renkin vordert op de beboste<br />
hoogten van de rechterflank. Na een vordering in verharde sneeuw,<br />
door veldwegen en velden, vallen ze onder vuur van een belangrijke<br />
weerstand. Een projectiel raakt de jeep van P. Renkin. De officier en<br />
de <strong>para</strong>chutisten C. de Villermont en E. Lorphevre worden gedood.<br />
Als machteloze getuige van het drama beslist Van der Heyden om<br />
tot de actie over te gaan. Hij infiltreert tot aan de eerste huizen van<br />
het dorp en ontdekt de juiste posities van de twee antitankkanonnen.<br />
Deze informatie zal toelaten dat de artillerie ze vernietigt.<br />
De daaropvolgende dagen zet het eskadron onvermoeid zijn opdracht<br />
verder. Tijdens een patrouille komen Blondeel en Van der<br />
Heyden aan de plaats waar Renkin en zijn ploeg gesneuveld zijn.<br />
Maar door de intensiteit van het vijandelijk vuur slagen ze er niet in<br />
de lichamen die dag te evacueren. (2).<br />
(1) In het offensief « von Runstedt » had Skorseny ploegen Duitsers, uitgerust in Amerikaanse uniformen aangeworven, vervoerd met buitgemaakte Amerikaanse voertuigen met de<br />
bedoeling de Amerikaanse linies te infiltreren.<br />
(2) Ze zullen in februari worden begraven op het kerkhof van het dorp en daarna aan de families worden overhandigd.<br />
22
Lieutenant John Van der Heyden<br />
Il épouse une Anglaise, Dorothy Williams Hazel, le 19 décembre<br />
1942 et détail amusant, c’est le Capitaine E.Blondeel qui accompagnera<br />
la cérémonie de mariage au piano.<br />
Son unité alors commandée officiellement par le Capitaine Eddy<br />
Blondeel est affectée à la « Special Air Service Brigade » sous le<br />
nom de « Belgian SAS Squadron » (5th SAS) le 4 février 1944. Il<br />
y est alors commandant de la « A Troop »!<br />
Il a encore l’occasion de suivre le « Demolition course » en<br />
mars 1944.<br />
En opération<br />
J<br />
ohn Van der Heyden, commissionné capitaine pour la durée<br />
de sa mission, est <strong>para</strong>chuté en Normandie dans la nuit du 9<br />
au 10 août 1944, au sud-est de Nogent-le-Rotrou avec 15 hommes<br />
en mission de harcèlement, l’ « Opération Chaucer ».<br />
A l’heure prévue, deux avions « Stirling » se profilent très bas au-dessus<br />
de la zone de saut où les attend le « squad » de l’ « advanced party »<br />
commandé par le Lieutenant Ghys <strong>para</strong>chuté quelques jours plus tôt.<br />
Les <strong>para</strong>chutes ont à peine le temps de s’ouvrir que les SAS touchent<br />
déjà le sol: quatre hommes sont blessés dont le Sergent-Major Devignez<br />
gravement atteint à la colonne vertébrale ce qui lui occasionnera quelques<br />
mois d’hôpital mais les trois autres participeront aux prochaines opérations.<br />
Aussi le « squad » commence-t-il ses actions de harcèlement des<br />
colonnes allemandes et de transmissions de renseignements.<br />
… Les actions de harcèlement se déroulent parfois en collaboration<br />
avec la Résistance. Dans mon secteur, les résistants décident<br />
de déloger la trentaine d’Allemands de Nogent-le-Rotrou et nous<br />
demande de les appuyer. En quittant la ville, l’adversaire place des<br />
mines sur les routes. Le « squad » du Lieutenant Ghys en neutralise<br />
une bonne soixantaine, tandis que mon « squad » s’efforce de couper<br />
la retraite des Allemands au nord de la localité.<br />
Lorsque les Américains arrivent en vue de la ville le 14 août, tous<br />
les accès sont débloqués, si bien que du Mans à Chartres par Nogentle-Rotrou,<br />
les Américains ne rencontreront pas un seul Allemand.<br />
Le 15, nous rejoignons l’état-major de la 3 ème Armée, ensuite l’Angleterre<br />
en passant par le port d’Arromanches. (J. Van der Heyden).<br />
John Van der Heyden est <strong>para</strong>chuté pour une seconde opération<br />
SAS dans la nuit du 6 au 7 septembre 1944, à 3 kilomètres au sud de<br />
Monschau, avec dix hommes, toujours en mission de harcèlement<br />
dans l’opération « Bergbang ». Par suite d’une erreur de largage,<br />
alors qu’ils auraient dû atterrir à Solwaster, ces hommes sont involontairement<br />
les premiers Alliés à pénétrer en uniforme en Allemagne.<br />
Le « squad » doit franchir, par une pluie battante, à revers,<br />
sans carte de la région, les obstacles de la Ligne Siegfried et rentrer<br />
en Belgique le 8 octobre pour y remplir sa mission: effectuer du<br />
harcèlement sur les routes fréquentées par les Allemands se retirant<br />
vers l’Allemagne.<br />
Ayant rejoint sa base, après avoir harcelé l’ennemi, Van de Heyden<br />
apprend que le Sergent Pus et 11 <strong>para</strong>chutistes ont été <strong>para</strong>chutés<br />
avec des conteneurs contenant des munitions et des vivres. Ces deux<br />
« squads » vont s’efforcer de perturber le trafic allemand jusqu’au<br />
12 septembre, date où ils constateront qu’il n’y a plus d’Allemands<br />
dans la région.<br />
A bord d’une Ford capturée à l’état-major allemand de Sart, d’une<br />
autre Ford et de deux camionnettes, les <strong>para</strong>chutistes rejoignent<br />
l’hôtel de ville de Bruxelles libérée, le 13 septembre où le Capitaine<br />
Blondeel, <strong>para</strong>chuté à Gedinne, avait donné rendez-vous, en fin de<br />
mission, aux six « squads » <strong>para</strong>chutés en Belgique.<br />
En arrivant, Van der Heyden apprend que son camarade le Lieutenant<br />
Freddy Limbosch et le Sergent Jean Melsens avaient perdu<br />
la vie en opérant dans le Limbourg.<br />
Au sein de l’Escadron SAS<br />
L<br />
’escadron regroupé, rentre d’Angleterre et prend ensuite<br />
ses quartiers à la Casernes des Deux Lions à Tervuren en<br />
octobre 1944. L’unité se renforce en personnel et est équipée d’une<br />
quarantaine de jeeps semi-blindées pour se reconvertir en « Belgian<br />
SAS Recce Squadron ».<br />
Van der Heyden y est commandant de la 1 ère Troop de reconnaissance.<br />
A la suite du déclenchement de l’offensive « von Rundstedt »,<br />
le 16 décembre 1944, il exécute avec sa « Troop » (24 jeeps) une<br />
mission de patrouilles, le long de la Meuse du 19 au 23 décembre<br />
D.g.à.d. / V.l.n.r.: Van der Heyden, een Engels officier, Eddy Blondeel, E. Delelienne, G. Kirschen<br />
23
Luitenant John Van der Heyden<br />
De « Well done », voldoening uitgedrukt door Kapitein Blondeel<br />
aan het adres van Luitenant Van der Heyden, klinkt droevig en bitter<br />
op deze avond van 31 december, wanneer de gevechten worden verder<br />
gezet terwijl de kapitein enkele lessen trekt uit de gebeurtenissen van<br />
de dag: de helm moet permanent worden gedragen, de brand van de<br />
jeep van Luitenant Renkin deed beslissen dat de volle tanks op de<br />
achterkant van de jeeps moesten verdwijnen. Tenslotte, wanneer men<br />
een dekking moet verlaten het beter is van te voet te gaan.<br />
(J. Temmerman).<br />
De operatie « Regent » eindigt op 13 januari en het Eskadron<br />
keert terug naar de kazerne van Tervuren. Maar niet voor lang want<br />
de 17e wordt het naar Antwerpen gestuurd. In die regio, geteisterd<br />
door de V1 en V2 bommen, worden ze belast met een opdracht van<br />
oppervlakteverdediging tot de 2 e februari.<br />
In de schoot van het Regiment<br />
SAS Parachutisten<br />
Versterkt met de in september aangeworven vrijwilligers,<br />
wordt de eenheid nu het « Belgian SAS Regiment » met<br />
drie eskadrons, bevolen door Majoor E. Blondeel.<br />
Op 5 april 1945 wordt Van der Heyden, aangesteld met de graad<br />
van kapitein, commandant van het eerste Eskadron, bestaande uit<br />
een troop op jeep en een Stormtroop.<br />
…Het Regiment wordt, vanaf 5 april 1945, ononderbroken als<br />
verkenningseenheid van het 2 e Canadese Corps ingezet in Holland,<br />
in de operatie « Larkswood », Van der Heyden leidt zijn eskadron<br />
ononderbroken in het gevecht tot 15 april 1945. Op 15 april, vordert<br />
hij op de baan Beerta- Finsterwolde.<br />
Het eskadron is verdeeld in drie groepen met jeeps en drie Stormtroops.<br />
Jeeps : Luitenant Romnée, Stormtroop: Aspirant Tinchant.<br />
Jeeps: Onderluitenant d’Oultremont, Stormtroop: Sergeant<br />
Jeukens<br />
Jeeps : Sergeant Crèvecoeur, Stormtroop : Sergeant Goffinet<br />
Een Duitse achterwacht op fietsen wordt ingehaald aan de rand<br />
van Beerta. De Duitsers installeren zich in een verlaten hoeve. De<br />
Stormtroop van Aspirant Tinchant en die van Sergeant Jeukens<br />
ontplooien en, onder dekking van het vuur der jeeps van Luitenant<br />
Romnée en van Sergeant Van Broekhuizen vallen ze de hoeve aan.<br />
De vijand vlucht in wanorde. Voortgaand op hun impuls veroveren<br />
de <strong>para</strong>chutisten het dorp in lichte looppas. De Duitsers laten acht<br />
doden en twee gekwetsten achter. Er worden 23 gevangenen gemaakt<br />
met 20 geweren en bajonetten. De Duitsers slagen er in het munitiedepot,<br />
die ze hadden ingericht in de school, in brand te steken.<br />
Luitenant Romnée en Sergeant Van Broekhuizen gaan tot voorbij<br />
het kruispunt buiten het dorp maar stoten op een vernielde brug. Om<br />
16h30 uur, gaat de commandant van het Eskadron, Kapitein Van<br />
der Heyden, tot aan het kruispunt om een nieuwe vordering as te<br />
bepalen. Granaten en mortierbommen vallen met nauwkeurigheid<br />
op het kruispunt. De kapitein wordt gekwetst door granaatscherven<br />
voor hij een schuilplaats kon vinden en heeft een open wonde aan<br />
de linkerarm. De Poolse liaisonofficier vraagt tegenbatterijvuur<br />
aan. Luitenant Romnée beveelt de verspreiding van de voertuigen<br />
en organiseert de verdediging van twee kruispunten van het dorp<br />
want hij vreest dat de bommenregen de voorbode is van een tegenaanval<br />
komend vanaf de Duitse grens. Een bericht verwittigt de<br />
eenheid dat ze haar posities moet houden en dat bij aankomst van<br />
een versterking van zes tanks ze de vordering in de richting van de<br />
zee moet verderzetten. Ondanks de felle waarschuwingen van zijn<br />
officieren weigert Kapitein Van der Heyden zich naar achter te laten<br />
afvoeren voor de aankomst van de tanks. Met zijn open breuken van<br />
de ellepijp en de linker radius wordt hij tenslotte afgevormd naar<br />
een Canadees veldhospitaal.<br />
(J. Timmerman).<br />
Nieuwe opdracht …<br />
de School voor Parachutage oprichten<br />
Na de herstelperiode op het einde van de vijandelijkheden<br />
wordt hij door Majoor Blondeel aangeduid om vanaf 1 april<br />
1947 de School voor Parachutage te Schaffen op te richten. Het is<br />
geen eenvoudige taak, er moeten despatchers worden gevormd, ook<br />
plooiers en herstellers van valschermen, ballonisten. Bestellen en in<br />
ontvangst nemen van materiaal. Het plein en de gebouwen moeten<br />
tot 1949 gedeeld worden met de Elementaire Vliegschool van de<br />
Luchtmacht.<br />
Op 11 september 1947 vindt de eerste <strong>para</strong>chutage van DC-3<br />
plaats op het plein van Schaffen en Kapitein Van der Heyden springt<br />
als drifter.<br />
De eskadrons met dienstplichtigen beginnen daarna te springen en<br />
op vrijdag 17 oktober 1947 wordt de duizendste sprong uitgevoerd.<br />
Op 28 november 1947 is de ballon operationeel en de drie eerste<br />
kooien van de ballon met actief personeel springen op de DZ van<br />
Schaffen.<br />
Stafofficier<br />
Van der Heyden wordt eindelijk benoemd met terug erkende<br />
kracht op datum van 26 december 1946, met de graad van<br />
kapitein op 23 juni 1947. Hij wordt leerling in de Krijgsschool op<br />
3 november 1947. Hij wordt op 1 september 1948 benoemd tot ordonnansofficier<br />
van de Prins Regent voor de duur van vier maanden.<br />
Op 4 oktober 1948 wordt hem het brevet van Stafadjunct en<br />
op 1 augustus 1950 het hoger stafbrevet toegekend. Hij wordt dan<br />
op 2 augustus 1950 lid van het kader van de Krijgsshool en op<br />
1 september 1951 lid van het HK van het 1(BE) Corps en benoemd<br />
tot de graad van kapitein -commandant stafbrevethouder (SBH) op<br />
26 december 1952.<br />
In het Regiment Para-Commando<br />
Hij wordt lid van het HK van het Regiment Para-Commando<br />
op 7 maart 1955 en op 26 maart 1955, wordt hij benoemd<br />
tot de graad van majoor SBH. Op l september 1955 wordt hij de<br />
eerste Korpscommandant van het 3 e Bataljon Para-Commando, dat<br />
de tradities van het Vrijwilligerskorps voor Korea overneemt en<br />
gestationeerd wordt op de Basis van Kamina. Het is tijdens zijn<br />
bevelvoering dat de overlevingsproef in 1956 wordt gestart onder<br />
leiding van Kapitein Militis. Van der Heyden was een der eersten<br />
om de proef te ondergaan.<br />
24
Lieutenant John Van der Heyden<br />
1944, afin d’obtenir des renseignements sur l’occupation des ponts<br />
par les Américains.<br />
…Patrouiller de Liège à Givet pour empêcher le franchissement<br />
de la Meuse par les Allemands, soit donc plus de cent kilomètres de<br />
routes sinueuses avec 24 jeeps, en voilà une mission. « Oh boy, oh<br />
boy » s’exclame Van der Heyden. Ils croient que nous sommes une<br />
brigade, voire une division!<br />
Malgré quelques difficultés rencontrées lors de la mission; les<br />
Américains prenant les SAS belges pour des hommes de Skorseny<br />
(1), Van der Heyden remplît parfaitement sa mission et rentre à<br />
Bruxelles avec les renseignements demandés.<br />
L’escadron, en entier, est ensuite engagé dans l’opération « Regent<br />
» au sein de la contre-offensive des Ardennes. Il mène sa troupe<br />
au combat sans désemparer du 28 décembre 1944 au 13 janvier 1944.<br />
Il participe à de nombreuses patrouilles de reconnaissance sur<br />
jeeps à partir de Froidfontaine où le Capitaine E.Blondeel a installé<br />
son poste de commandement.<br />
L’escadron a pour mission d’organiser des patrouilles, sur l’axe de<br />
progression du 62 Recce: Halma, Chanly, Tellin, Bure, Saint-Hubert<br />
tout en protégeant le flanc droit britannique et en établissant la liaison<br />
avec les SAS français basés à Libin qui assurent la protection du<br />
flanc gauche de la 3 ème Armée américaine.<br />
Le 31 décembre, deux groupes sont constitués, l’un commandé<br />
par le Lieutenant Van der Heyden, l’autre par le Lieutenant Renkin.<br />
Au nord, Van der Heyden occupe la chapelle de Bure pour s’efforcer<br />
de cet observatoire, de distinguer les canons ennemis. Il s’engage<br />
sur la route de Telin-Wavreille et après deux kilomètres, une de ses<br />
jeeps, commandée par le Sergent G. d’Outremont, coupe à travers la<br />
campagne en direction du calvaire. Le sergent et ses hommes tombent<br />
sur six Allemands installés dans la chapelle et les font prisonniers.<br />
L’équipe de Renkin s’avance en flanc droit sur les hauteurs boisées.<br />
Après une progression dans la neige durcie, par des chemins de<br />
campagne et à travers champs, elle tombe sous le feu d’une importante<br />
résistance. Un obus touche la jeep de P. Renkin. L’officier ainsi que les<br />
<strong>para</strong>chutistes C. de Villermont et E. Lorphevre sont tués sur le coup.<br />
Témoin impuissant de ce drame, Van der Heyden décide de passer<br />
à l’action; il se faufile jusqu’aux premières maisons du village,<br />
découvre les positions exactes de deux canons Anti-Tanks et les<br />
renseignements précis permettront à l’artillerie de les détruire.<br />
Dans les jours qui suivent, l’escadron continue inlassablement<br />
sa mission. Au cours d’une patrouille, Blondeel et Van der Heyden<br />
parviennent à l’endroit où sont tombés Renkin et ses hommes. Mais la<br />
densité du feu ennemi les empêche d’évacuer les corps ce jour-là (2).<br />
…Le « Bien fait », satisfaction exprimée par le Capitaine Blondeel<br />
au Lieutenant Van der Heyden, se teintait de tristesse et d’amertume en<br />
ce soir du 31 décembre, toutefois les combats se poursuivaient et déjà<br />
le capitaine tirait certaines leçons de la journée; le casque devait être<br />
constamment porté, l’incendie de la jeep du Lieutenant Renkin indiquait<br />
que les réservoirs placés à l’arrière devaient être supprimés; enfin s’il<br />
fallait abandonner un couvert, il était préférable de le faire à pied.<br />
(J. Temmerman).<br />
Le 13 janvier, l’opération « Regent » se termine et l’Escadron<br />
rejoint ses cantonnements de Tervuren. Mais pas pour longtemps<br />
puisque le 17, il est dirigé vers Anvers. Dans cette région harcelée<br />
par les bombes volantes V1 et V2, il est chargé d’une mission de<br />
défense en surface jusqu’au 2 février.<br />
Au sein du Régiment SAS Parachutiste<br />
Renforcée par des volontaires recrutés en septembre, l’unité se<br />
transforme en « Belgian SAS Regiment » à trois escadrons,<br />
commandés par le Major E. Blondeel.<br />
Van der Heyden commissionné au grade de capitaine le 5 avril<br />
1945, devient commandant du 1er Escadron composé d’une troupe<br />
sur jeeps et d’une troupe d’assaut.<br />
(1) Au cours de l'offensive von Runstedt, Skorseny avait engagé, des équipes Allemandes<br />
équipées d'uniformes et de véhicules Américains, afin de s'infiltrer derrière les lignes<br />
Américaines.<br />
(2) Ils seront enterrés en février 1945 dans le cimetièrre de Bure, avant d'être rendus aux<br />
famille.<br />
…Le régiment étant engagé dans l’offensive de Hollande comme<br />
unité de reconnaissance du 2 ème Corps Canadien dans l’opération<br />
« Larkwood » à partir du 5 avril 1945, Van der Heyden mène son<br />
escadron, sans désemparer, au combat jusqu’au 15 avril 1945.<br />
Le 15 avril, il progresse sur la route Beerta- Finsterwolde. Il a<br />
réparti son unité en trois groupes de jeeps et trois groupes d’assaut.<br />
Jeeps: Lieutenant Romnée, assaut: Aspirant Tinchant.<br />
Jeeps: Sous-Lieutenant d’Oultremont, assaut: Sergent Jeukens<br />
Jeeps: Sergent Crèvevoeur, assaut: Sergent Goffinet<br />
Une arrière-garde ennemie à vélo est rejointe aux lisières de<br />
Beerta. Les Allemands s’établissent dans une ferme isolée. Les sections<br />
d’assaut de l’Aspirant Tinchant et du Sergent Jeukens se<br />
déploient et, couvertes par le feu des jeeps du Lieutenant Romnée et<br />
du Sergent Van Broekhuizen attaquent la ferme. L’ennemi s’enfuit<br />
en désordre. Poursuivant sur leur lancée, les <strong>para</strong>chutistes nettoient<br />
le village au pas de gymnastique. Les Allemands abandonnent huit<br />
morts, deux blessés, 23 prisonniers, 20 fusils et des bicyclettes mais<br />
parviennent à incendier le dépôt de munitions qu’ils avaient établi<br />
à l’école.<br />
Le Lieutenant Romnée et le Sergent Van Broekhuizen dépassent<br />
le carrefour situé à la sortie du village et se heurtent à un pont détruit.<br />
A 16h30, le commandant de l’Escadron, le Capitaine Van der<br />
Heyden avance jusqu’au carrefour pour établir un nouvel axe de<br />
progression vers le Lieutenant Romnée. Des obus et des bombes<br />
mortiers s’abattent avec précision sur le carrefour, le capitaine,<br />
touché par des éclats avant d’avoir trouvé un abri, a une fracture<br />
ouverte du bras gauche.<br />
L’officier de liaison polonais demande alors un tir de contrebatterie.<br />
Le Lieutenant Romnée ordonne aux véhicules de se disperser<br />
et organise la défense de deux carrefours du village, car il craint que<br />
ce déluge d’obus ne soit prélude à une contre-attaque en provenance<br />
de la frontière allemande.<br />
Un message avise l’unité qu’elle doit garder ses positions et<br />
qu’à l’arrivée d’un renfort de six tanks, continuer sa progression<br />
vers la mer.<br />
Malgré les objurgations de ses officiers, le Capitaine Van der<br />
Heyden refuse de se laisser évacuer avant l’arrivée des tanks.<br />
Atteint de fractures ouvertes du cubitus et du radius gauche, il<br />
est finalement transporté vers un hôpital de campagne canadien.<br />
(J. Timmerman).<br />
Nouvelle mission …<br />
créer l’Ecole de Parachutage<br />
Sorti de convalescence après la cessation des hostilités, il est<br />
chargé par le Major Blondeel, de créer l’Ecole de Parachutage<br />
à Schaffen à partir du 1 avril 1947.<br />
La tâche n’est guère aisée: il faut former des despatchers, des<br />
plieurs et des ré<strong>para</strong>teurs de <strong>para</strong>chutes, des ballonistes, commander<br />
et réceptionner le matériel… tout en partageant la plaine et les<br />
bâtiments avec l’Ecole de Pilotage Elémentaire de la Force aérienne<br />
jusqu’en 1949.<br />
Le 11 septembre 1947 a lieu le premier <strong>para</strong>chutage de DC-3<br />
sur la plaine de Schaffen, et le Capitaine Van der Heyden saute<br />
comme drifter.<br />
Les escadrons de miliciens commencent ensuite à sauter et le<br />
vendredi 17 octobre 1947, le millième saut est accompli.<br />
Le 28 novembre 1947, le ballon est opérationnel et les trois premières<br />
cages de ballon avec du personnel d’active sont droppés sur<br />
la DZ de Schaffen.<br />
Officier d’Etat-Major<br />
Van der Heyden est enfin nommé, (avec effet rétroactif pour<br />
l’ancienneté à la date du 26 décembre 1946), au grade de<br />
capitaine le 23 juin 1947. Il passe comme élève à l’Ecole de Guerre<br />
le 3 novembre 1947. Il est nommé officier d’ordonnance du Prince<br />
Régent pour une durée de quatre mois le 1 er septembre 1948.<br />
Il obtient ensuite le brevet d’adjoint d’Etat-Major le 4 octobre<br />
1948 et le brevet supérieur d’Etat-Major le 1 août 1950. Il devient<br />
alors membre du cadre de l’Ecole de Guerre le 2 août 1950.<br />
Il est affecté ensuite au QG du 1(BE) Corps le 1 er septembre 1951<br />
et est nommé au grade de capitaine-commandant breveté d’état-major<br />
(BEM) le 26 décembre 1952.<br />
25
Luitenant John Van der Heyden<br />
…Als lid van het 7 e detachement op de Basis van Kamina, heb<br />
ik gedurende iets meer dan zes maanden onder zijn bevel gewerkt.<br />
Het is een veeleisend Korpscommandant met een grote ervaring,<br />
opgedaan in de loop van zijn carriere. Hij dwingt respect af. Hij<br />
is de man die ik het meest heb gewaardeerd in het Regiment Para-<br />
Commando. (E.Genot).<br />
Na twee jaar (6 e , 7 e en 8 e Afrikadetachementen) wordt hij Stafchef<br />
van de Basis van Kamina.<br />
Hij wordt op11 februari 1960 ambtshalve overgebracht naar het<br />
korps der officieren van de infanterie.<br />
Op 2 maart 1960 gaat hij naar het HK Regiment Para-Commando<br />
en wordt benoemd tot luitenant-kolonel SBH op 26 maart 1960. Hij<br />
is terug op de Basis van Kamina tijdens de onafhankelijkheid van<br />
Congo en organiseert de bevrijding en evacuatie van veel Belgische<br />
burgers door Para -Commando’s.<br />
OP 24 augustus 1960 wordt hij benoemd tot commandant<br />
van het Regiment Para-Commando, functie die hij uitoefent tot<br />
1 februari 1963. Hij werkt aan de herscholing van het Regiment tot<br />
steuneenheid van het 1 (BE) Corps.<br />
In de functies van Generaal-Majoor<br />
en Luitenant-Generaal<br />
Na het verlaten van het Regiment Para-Commando gaat hij,<br />
tot aan zijn pensioen, veel belangrijke functies bekleden.<br />
Hij gaat naar het Defensiecollege van de NAVO in Parijs en daarna,<br />
op 16 augustus 1963, naar het (BE) Part van het HK LANDCENT.<br />
Op 1 januari 1964 wordt hij kabinetschef van de Chef van de<br />
Landmacht Centraal Europa.<br />
Op 26 september 1964 wordt hij benoemd tot kolonel SBH. Van<br />
5 februari tot 19 oktober 1966 is hij ter beschikking gesteld van de<br />
Militaire Technische Coöperatie in Congo.<br />
Hij gaat op 2 december 1966 naar de Generale Stafen krijgt op<br />
1 oktober 1968 de functie van Sectiechef Planning en Programmatie<br />
in de Staf van de Landmacht. Hij wordt Generaal-Majoor op<br />
26 september 1969.<br />
Op 1 oktober 1969 wordt hij Militair Attaché te Land, ter Zee<br />
en in de Lucht, bij de Ambassades van België in de VS en Canada<br />
te Washington.<br />
Hij zal nog op 17 oktober 1972 de functie bekleden van « Assistant<br />
Chief of Staff, Logistic Division » van SHAPE.<br />
Op 26 september 1973 wordt hij benoemd tot Luitenant-Generaal<br />
en op 1 september 1974 tot Voorzitter van de Commissie voor de<br />
Nationale Defensieproblemen.<br />
Luitenant -Generaal John Van der Heyden gaat op 1 juli 1978<br />
met pensioen.<br />
Hij overlijdt in Tervuren op 14 oktober 1991.<br />
Drager van een groot aantal<br />
eervolle onderscheidingen<br />
Groot officier in de Leopoldsorde, Groot officier in de<br />
Kroonorde, Militair Ereteken 1 e Klas, Oorlogskruis 1940-<br />
1945 met palm,<br />
Herinneringsmedaille Oorlog 1940-19454 met gekruiste zwaarden,<br />
Kruis van de Ontsnapten, Croix Militaire Française Oologskruis<br />
met zilveren ster, Luxemburgs Oorlogskruis, 1939-1945, Star,<br />
France and Germany Star (UK), Medaille van Bevrijd Frankrijk.<br />
Vermelding bij het Military Cross<br />
Lt Van der Heyden Raymond, John (38403)<br />
SAS operation Bergbang in September 44 (Belgium)<br />
Showed high qualities of courage and leadership. The group<br />
under his command was dropped in Germany by error 35 miles away<br />
from the intended DZ. He found his maps useless and was unable<br />
to locate his position. His presence was immediately detected by the<br />
enemy, yet he led his men fighting westwards through hostile country<br />
and across the Siegfried Line, successfully engaging and destroying<br />
interfering enemy. The party having reached Belgium in a state of<br />
exhaustion, he inspired them by his example and started at once<br />
harassing the enemy, so successfully that he forced the German Staff<br />
established in Sart, to abandon their billets and leave for Germany.<br />
3 Para - Défilé à Léopoldville / Défilé in Leopoldstad<br />
En tête / Op kop Major BEM J. Van der Heyden, Major E. Debèfve, Adj Chef B. Schils<br />
26
Lieutenant John Van der Heyden<br />
L'Étendard du 3 Para / De standaard van 3 Para<br />
Au Régiment Para-Commando<br />
Il réintègre le QG du Régiment Para-Commando le 7 mars 1955<br />
et le 26 mars 1955, il est nommé au grade de major BEM.<br />
Il va ensuite devenir, le 1 er septembre 1955, le premier chef de<br />
Corps du 3 ème Bataillon Para-Commando, reprenant les traditions du<br />
Corps des Volontaires pour la Corée et stationné à la Base de Kamina.<br />
C’est sous son commandement que sera créé l’exercice de survie<br />
par le Capitaine Militis en 1956 et Van der Heyden a été parmi les<br />
premiers à effectuer l’épreuve.<br />
…Faisant partie du 7 ème détachement à la Base de Kamina, j’ai<br />
l’occasion de travailler sous ses ordres pendant un peu plus de six<br />
mois. Il est le chef de Corps exigeant mais ayant acquis une grande<br />
expérience en cours de sa carrière, il en impose. Il est celui que<br />
j’ai le plus apprécié au cours de ma carrière au Régiment Para-<br />
Commando. (E.Genot).<br />
Mais après deux ans (6 ème , 7 ème et 8 ème détachements d’Afrique) de<br />
commandement, il devient chef d’Etat-Major de la Base de Kamina.<br />
Il sera transféré d’office dans le Corps des officiers d’Infanterie<br />
le 11 février 1960.<br />
Il passe au QG Régiment Para-Commando le 2 mars 1960 et est<br />
nommé au grade de lieutenant-colonel BEM le 26 mars 1960. Il se<br />
retrouve à la Base de Kamina lors de l’Indépendance du Congo et<br />
organise la libération et l’évacuation de nombreux civils belges par<br />
des unités Para-Commandos.<br />
Il est alors nommé commandant du Régiment Para-Commando<br />
le 24 août 1960, fonction qu’il va exercer jusqu’au 1 er février 1963.<br />
Il entamera alors la reconversion du Régiment Para-Commando en<br />
une unité en appui du 1 (BE) Corps.<br />
Dans les fonctions de Général-Major<br />
et de Lieutenant-Général<br />
Ayant quitté le Régiment Para-Commando, il va occuper de<br />
nombreuses fonctions importantes jusqu’à sa pension.<br />
Il passe au Collège de Défense de l’OTAN à Paris ensuite au (BE)<br />
Part QG LANDCENT le 16 août 1963.<br />
Il devient chef de cabinet du Chef des Forces Terrestres alliées<br />
Centre Europe le 1 janvier 1964.<br />
Il est nommé au grade de colonel BEM le 26 septembre 1964, sera<br />
mis à la disposition de la Coopération Technique Militaire au Congo<br />
le 5 février 1966, fonction qu’il exercera jusqu’au 19 octobre 1966.<br />
Il passe ensuite à l’Etat-Major-Général le 2 décembre 1966, en<br />
fonction de Chef de Section Plans et Programmes à l’Etat-Major de<br />
la Force Terrestre le 1 octobre 1968. Et sera nommé général-major<br />
le 26 septembre 1969.<br />
Il occupera ensuite le poste d’Attaché Militaire, Naval et de l’Air<br />
à Washington, auprès des Ambassadeurs de Belgique aux Etats-Unis<br />
d’Amérique et du Canada le 1 er octobre 1969.<br />
Il occupera encore la fonction de « Assistant Chief of Staff,<br />
Logistic Division » du SHAPE le 17 octobre 1972.<br />
Nommé au grade de Lieutenant-Général le 26 septembre 1973, il<br />
deviendra Président de la Commission pour les Problèmes Nationaux<br />
de Défense le 1 septembre 1974.<br />
Le Lieutenant Général John Van der Heyden sera admis à la<br />
pension le 1 juillet 1978.<br />
Il décédera à Tervuren le 14 octobre 1991.<br />
Porteur de nombreuses<br />
Distinctions Honorifiques<br />
Grand officier de l’Ordre de Léopold, Grand officier de<br />
l’Ordre de la Couronne, Décoration Militaire de 1 ère<br />
Classe, Croix de Guerre 1940-1945 avec palme, Médaille Commémorative<br />
de la Guerre 1940-1945 avec deux sabres croisés et<br />
croix en émail rouge, Croix des Evadés, Military Cross, Croix<br />
de Guerre française avec étoile de vermeil, Croix de Guerre<br />
luxembourgeoise, 1939-1945 Star, France and Germany Star<br />
(UK), Médaille de la France Libérée.<br />
Citation accompagnant l’attribution de la Military Cross<br />
Lt Van der Heyden Raymond, John (38403)<br />
SAS operation Bergbang in September 44 (Belgium)<br />
Showed high qualities of courage and leadership. The group<br />
under his command was dropped in Germany by error. 35 miles<br />
away from the intended DZ. He found his maps useless and was<br />
unable to locate his position. His presence was immediately detected<br />
by the enemy, yet he led his men fighting westwards through hostile<br />
country and across the Siegfried Line, successfully engaging and<br />
destroying interfering enemy. The party having reached Belgium<br />
in a state of exhaustion, he inspired them by his example and<br />
started at once harassing the enemy, so successfully that he forced<br />
the German Staff established in Sart, to abandon their billets and<br />
leave for Germany.<br />
27
Luitenant John Van der Heyden – Lieutenant John Van der Heyden<br />
Vermelding op de dagorde van het Legerkorps (FR)<br />
bij de toekenning van het Frans Oorlogskruis<br />
Aan het hoofd van een peloton <strong>para</strong>chutisten, werd op 8 augustus<br />
1944 in Normandië in de rug van de vijand ge<strong>para</strong>chuteerd,<br />
(Collines de Perche). Toonde grote dapperheid en aanvalskracht<br />
in de bestokingsopdracht die hem werd bevolen en droeg zodoende<br />
bij tot de ontreddering van de vijand en zijn neutralisatie.<br />
Voorstel voor de Tekening van het Kruis van Officier<br />
in de Kroonorde met palm en toekenning van<br />
het Oorlogskruis met palm.<br />
Officier die in actie de mooiste getuigenis heeft gebracht van<br />
moed en zelfopoffering. Een eerste maal ge<strong>para</strong>chuteerd op kop<br />
van zijn manschappen achter de vijandelijke linies in Normandië<br />
op 8 augustus 1944, daarna een tweede maal op 5 september<br />
in Duitsland (de eerste Geallieerde militair in uniform op Duits<br />
grondgebied), hij leidt op briljante wijze zijn manschappen in de<br />
aanval, op de vijandelijke konvooien en depots. Na de Siegfriedlinie<br />
te zijn overgestoken van oost naar west, komt hij terug aan in<br />
België, waar hij een Duits HK in Sart (Luik) vernietigt. Gedurende<br />
de Veldtocht in de Ardennen, tijdens het offensief von Rundstedt,<br />
leidt hij persoonlijk raids met gepantserde jeeps op de vijandelijke<br />
posities, daarbij handigheid durf en voorzichtigheid combinerend.<br />
Hij speelde een grote en belangrijke rol in de Veldtocht in Holland<br />
in April 1945.<br />
Voortdurend in contact met de vijand, tijdens offensieve verkenningen,<br />
heeft hij zich bijzonder onderscheiden aan het hoofd van<br />
zijn eskadron, op 12 en 13 april, in de gevechten om Veele-Wedde<br />
(waar zijn Regiment de overgang van een kanaal afdwong), hierbij<br />
10% van zijn effectief verloor, dan op 15 april in Beerte, waar hij<br />
met twee tegen drie aanviel en in hevige gevechten huis na huis<br />
veroverde ( de vijand 50 % verliezen aan doden en gekwetsten<br />
toebrengend) en achteraf stand hield in een hevig bombardement<br />
van mortieren en zware kustbatterijen, maar in die actie een officier<br />
en twee onderofficieren verloor. Zelf zwaargekwetst door shrapnel<br />
blijft hij in bevel, ondanks de afkeuring van zijn officieren die aandrongen<br />
op zijn evacuatie naar achter. Hij liet zich pas afvoeren na<br />
aankomst van de versterkingen die de plaats veiligstelden voor een<br />
vijandelijke tegenaanval. Het is dankzij het dynamisme van deze<br />
jonge en energie chef dat we in grote mate de snelle vordering en<br />
de beslissende resultaten van het Belgisch Regiment Parachutisten<br />
België hebben te danken.<br />
Kreeg het British Military Cross voor zijn briljante houding in<br />
Normandië en in België.<br />
Citation à l’Ordre du Corps d’Armée (FR) accompagnant l’attribution<br />
de la Croix de Guerre française avec Etoile de vermeil.<br />
Commandant un peloton de <strong>para</strong>chutistes, fût lâché derrière<br />
les lignes en Normandie (Colline de Perche) le 8 août 1944. Fit<br />
preuve d’une grande bravoure et d’un mordant splendide dans la<br />
mission de harcèlement qui lui avait été confiée, contribuant ainsi<br />
à la désorganisation des Forces adverses et à leur neutralisation.<br />
Etat de proposition pour l’octroi de la Croix d’Officier de<br />
l’Ordre de la Couronne avec palme et attribution de la Croix<br />
de guerre avec palme.<br />
Officier qui a montré en action les plus belles qualités de courage<br />
et d’abnégation. Parachuté une première fois derrière les lignes<br />
ennemies en Normandie le 8 août 1944 à la tête de ses hommes,<br />
puis, une deuxième fois le 5 septembre en Allemagne (le premier<br />
militaire allié en uniforme à fouler le sol ennemi), il mène brillamment<br />
ses hommes à l’attaque de l’adversaire, détruisant ses convois<br />
et ses dépôts, ayant traversé la ligne Siegfried d’Est en Ouest, il<br />
rentre en Belgique, attaque et disperse un Etat-Major allemand à<br />
Sart (Liège). Pendant la Campagne d’Ardennes, lors de l’offensive<br />
von Rundstedt, il conduisit personnellement des raids en jeeps<br />
blindées contre les positions allemandes, combinant habillement<br />
audace et prudence.<br />
Il joua un rôle de premier plan, lors de la campagne de Hollande<br />
en avril 1945. Toujours au contact de l’ennemi, au cours de<br />
reconnaissances offensives, il s’est particulièrement distingué à la<br />
tête de son escadron, les 12 et 13 avril, aux combats de Veele-Wedde<br />
(où son Régiment força le passage d’un canal) perdant 10% de<br />
son effectif, puis le 15 avril, à Beerte, qu’il attaqua, deux contre<br />
trois, et enleva, maison par maison, de haute lutte (infligeant à<br />
l’ennemi 50 % de pertes en tués et blessés) et qu’il tint ensuite<br />
sous un bombardement violent de mortiers et de batteries côtières<br />
lourdes, perdant dans cette action un officier et deux sous-officiers.<br />
Grièvement blessé par un schrapnell, il garda le commandement de<br />
ses troupes, malgré les objurgations de ses officiers qui le pressaient<br />
de se faire transporter vers l’arrière, il ne se laissa évacuer qu’après<br />
l’arrivée de renforts mettant la place à l’abri d’une reprise par<br />
l’ennemi. C’est au dynamisme de ce chef jeune et énergique que<br />
l’on dut en grande partie l’avance rapide et les résultats décisifs<br />
obtenus par le Régiment Parachutiste Belge au cours des missions<br />
qui lui furent confiées.<br />
S’est vu décerner la Military Cross britannique pour sa brillante<br />
conduite en Normandie et en Belgique.<br />
A l'occasion du 70ème anniversaire<br />
de la Force Publique, les<br />
Forces Métropolitaines ont organisé<br />
à Léopoldville, le 5 juillet<br />
1956, un meeting d'aviation et<br />
de <strong>para</strong>chutage en collaboration<br />
avec la Force Publique.<br />
D.g.à.d. : Général-Major Janssens,<br />
Commandant en Chef de<br />
la Force Publique et le Colonel<br />
Gheysen, Commandant en Chef<br />
des Forces Métropolitaines,<br />
Monsieur Léo A.M. Pétillon,<br />
Gouverneur-Général du Congo<br />
Belge et du Ruanda-Urundi, le<br />
Major BEM Van der Heyden,<br />
Commandant du 3 Para, le<br />
Lieutenant-Colonel Danloy,<br />
Fondateur des Commandos en<br />
1942.<br />
Ter gelegenheid van de 70ste<br />
verjaardag van de Openbare<br />
Machten, hebben de Metropolitaanse<br />
Strijdkrachten te<br />
Leopoldville, op 5 juli 1956, een<br />
vliegmeeting georganieerd met<br />
<strong>para</strong>chutage, in samenwerking<br />
met de Openbare Machten.<br />
V.l.n.r. : Generaal-Majoor<br />
Janssens, Bevelhebber van de<br />
Openbare Machten, Kolonel<br />
Gheysen, Bevelhebber van<br />
de Metropolitaanse Strijdkrachten,<br />
De Heer Léo A.M.<br />
Pétillon, Gouverneur-Generaal<br />
van Belgisch Congo en Rwanda-Ururndi,<br />
Majoor BEM Van<br />
der Heyden, Bevelhebber van<br />
3 Para, Luitenant-Kolonel<br />
Danloy, Stichter van de Commandos<br />
in 1942.<br />
28
Boetiek ANPCV – Boutique ANPCV<br />
Pins<br />
Vétérans<br />
Veteranen<br />
4,00 Euros<br />
Medaille 40 jaar/ans A.N.P.C.V 40,00 Euros<br />
Ecrin/doos 40 ans/jaar A.N.P.C.V 6,00 Euros<br />
Badge Blazer A.N.P.C.V.<br />
16,00 Euros<br />
Cravate<br />
Das<br />
A.N.P.C.V.<br />
15,00 Euros<br />
Ruban - Kraaglintje<br />
ANPCV 5,00 Euros<br />
Pins A.N.P.C.V<br />
4,00 Euros<br />
20,00 Euros<br />
KW A.N.P.C.V<br />
21,00 Euros<br />
Pins Marguerite commémoration<br />
1914/1918<br />
Madeliefje herdenking<br />
1914/1918<br />
5,00 Euros<br />
Médaille<br />
Ops Humanitaires<br />
Eretekens van<br />
Humanitaire Ops<br />
28,00 Euros<br />
Porte emblème<br />
Embleemhouder<br />
8,50 Euros<br />
Autocollant<br />
Sticker<br />
3,00 Euros<br />
Barettes<br />
Baretten<br />
10,00 Euros<br />
Chemise 70% coton / 3<br />
0% polyester poche gauche<br />
Hemd 70% katoen /<br />
30% polyester linkerzak<br />
LM 30,00 Euros<br />
CM / KM 28 Euros<br />
Pet<br />
Casquette<br />
22,00 Euros<br />
Tous les articles peuvent être commandés via le site de l'ANPCV national rubrique "boutique".<br />
Alle artikelen zijn via de site van de nationale ANPCV rubriek "boetiek" bestelbaar.<br />
Frais de poste non-inclus- Verzendkosten niet inbegrepen<br />
Prijslijst – Liste des prix<br />
Badge<br />
24,50 Euros<br />
29
Guy Beck Ancien Para-Commando et Poète<br />
Un homme de chez nous<br />
Texte : E. Genot<br />
Dans l’avant-propos de ce livre, il avait écrit :<br />
…Ecrit dans la suite des événements qui ont marqué ces vingt<br />
mois, pour relater des instants, captés sur le vif.<br />
Chaque texte revit le moment du drame, de la passion, du désir,<br />
des regrets qui marquent chaque fois l’émotion comme la révolte,<br />
mais aussi la fascination du moment.<br />
Chaque texte est encore une suite du précédent qui s’arrête<br />
insaisissable et parfois…incompréhensible au dernier mot.<br />
Les textes furent écrits durant mon service militaire du 1 er<br />
février 1954 au 30 septembre 1955.<br />
Compte tenu du caractère poétique et du style particulier de<br />
l’auteur, nous avons décidé de ne pas les traduire en néerlandais<br />
mais de les soumettre à votre réflexion en français.<br />
En 2023, nous avons appris le décès de Guy Joseph Zoé Marie<br />
Beck.<br />
Cet ancien Para-Commando, était né le 11 août 1929, habitait<br />
à Waremme et avait été incorporé en février 1954.<br />
Il avait quitté Ostende à bord du TNA Kamina le 28 février 1955,<br />
et séjourné au Congo, à la Base de Kamina au sein du 4 ème Détachement,<br />
commandé par le Capitaine H. Hazée.<br />
Milicien le plus âgé de sa promotion, il avait rejoint la Belgique<br />
après avoir séjourné au Congo du 16 mars au 3 septembre 1955.<br />
Après avoir débarqué du TNA Kamina à Ostende le 21 septembre<br />
1955, il avait été démobilisé fin septembre après 20 mois de service<br />
dont trois de volontaire de carrière à court terme.<br />
Membre assidu de l’ANPCV, il avait été victime d’un accident.<br />
Après avoir assisté à une cérémonie dans la province de Luxembourg<br />
et en rentrant à Arlon à bord d’une voiture pilotée par le Lieutenant-Colonel<br />
Hre Uytdebroeks, celui-ci avait eu un accident et était<br />
décédé le 14 juin 2015 tandis que Guy avait été blessé gravement.<br />
Membre très actif de l’ANPCV, il consacrait également une partie<br />
de ses loisirs à l’écriture, il avait publié sept recueils de poésies,<br />
sous le titre des « Les Cahiers du Geer » ; le Geer étant une rivière<br />
prenant sa source au village de Geer en Wallonie et se jetant dans la<br />
Meuse en aval de Liège.<br />
Ses œuvres, publiées en quelques exemplaires pour ses proches<br />
et dont il m’avait offert un exemplaire illustré de quelques belles<br />
photos assez originales, comportent :<br />
L’avent-Premier « Estivités »,<br />
Le premier « Le Face à Main »<br />
Le second « « La Voie Impériale »<br />
Le troisième consacré à son service militaire, « Le Cheval Ailé »<br />
Le quatrième « Domaine ».<br />
Le cinquième « Colloque dans le Rêve »<br />
Le sixième « Les Bas-Reliefs ».<br />
Schaffen 29-09-1954<br />
Attentif, ton fleuve<br />
Poursuit<br />
Nos destinées.<br />
Nul ne te désire,<br />
Et pourtant<br />
On t’appèle.<br />
Qu’ai-je à craindre<br />
De tes flots glacés,<br />
De ta main loyale ?<br />
Ton lit gelé<br />
Ne m’ouvre-t-il pas une voie<br />
Nouvelle ?<br />
Nul audacieux<br />
N’a foulé ton onde.<br />
Tu caresses mon rêve !<br />
Né par ton appel ;<br />
J’e t’espère<br />
Et en vain t’éloigne.<br />
Tu es mon fantôme !<br />
Qu’attends-tu donc,<br />
………..Pour agir<br />
Dans le présent « Para-Commando » nous souhaitons lui<br />
rendre hommage pour son engagement au 1 Para, sa participation<br />
à nos activités et sa créativité poétique en publiant quelques<br />
extraits de son « Le Cheval Ailé ».<br />
Le livre situe le parcours des 20 mois de service vécus au CI<br />
Para-Commando à Namur, ensuite à la Citadelle de Diest : au<br />
1 Para 1 ère Compagnie 1 er Peloton, au C.E Para, au Camp de Poulseur<br />
et au 4 ème détachement d’Afrique à Kamina.<br />
30
Guy Beck Gewezen Para-Commando en dichter<br />
Een man van bij ons<br />
Sur le TNA Kamina<br />
le 10-03-1955<br />
…Mer :<br />
Voile de soie bleue<br />
Aux franges incolores<br />
Où clignote<br />
Des haleines étoilées.<br />
…La voie marine<br />
Est là sur la mappemonde…<br />
Je suis seul<br />
Avec mes rêves,<br />
Avec mon cœur ému<br />
Qui ne cesse de battre<br />
Ce que mon esprit lui propose<br />
En fait de taquineries,<br />
Avec la mer<br />
Qui est un autre cœur<br />
(…Qui se bat et se déchire.)<br />
…Je suis seul<br />
Avec devant moi<br />
Et la mer bleue,<br />
Et le ciel bleu,<br />
Et les nuages blancs,<br />
Et les mouettes blanches,<br />
Et là-bas, bien loin,<br />
Ça doit être…l’horizon ?<br />
Ah ! oui l’horizon…<br />
Et, par-delà peut-être :<br />
La terre…ferme ?<br />
TERRE ! TERRE !<br />
Vite, que je lance<br />
A l’amarre lointaine,<br />
Miroitant dans mes pensées,<br />
Le filin de silence argenté<br />
A ma très aimée ABSENCE…<br />
Illusion d’optique…<br />
Un lit aux draps d’eau claire<br />
Ou se prélasse<br />
Ma très limpide<br />
… Aimée.<br />
Que se ferment les portes<br />
D’où se faufile le rêve<br />
Qui m’enveloppe !<br />
Au lit aux draps limpides<br />
Plus de formes attendries :<br />
Le lit VIDE !<br />
Mon rêve se vide…<br />
Devant moi…<br />
C’est la mer aux mystérieuses<br />
…Surprises,<br />
C’est le ciel aux escapades<br />
…Solitaires.<br />
Là-bas, l’horizon se devine :<br />
…Figure géométrique !<br />
Et puis, il y a ça<br />
Et en rêve…..<br />
Tandis que le navire,<br />
TNA-Kamina,<br />
Suit sa voie maritime<br />
….Tracée,<br />
Tekst: E. Genot<br />
Vertaling: W. Mertens<br />
In 2023 vernamen we het overlijden van Guy Joseph<br />
Zoë Marie Beck.<br />
Deze oud- Para-Commando, geboren de 11 augustus<br />
1929, woonachtig in Waremme, was in dienst getreden in<br />
Februari1954 in het Opleidingscentrum van Namen.<br />
Hij was uit Oostende afgevaren aan boord van de TNA<br />
Kamina op 28 februari 1955 en verbleef in Congo op de<br />
Basis van Kamima met het 4 e Detachement, bevolen door<br />
Kapitein H. Hazée. Hij was de oudste milicien van zijn<br />
promotie en was hij naar België teruggekeerd na een verblijf<br />
in Congo van 16 maart tot 3 september 1955.<br />
Na zijn ontscheping van de TNA Kamina in Oostende op<br />
21 september 1955, was hij gedemobiliseerd eind september,<br />
na 20 maanden dienst, waaronder drie als beroepsvrijwilliger<br />
op korte termijn.<br />
Trouw lid van ANPCV, was hij het slachtoffer geworden<br />
van een ongeluk. Na een plechtigheid te hebben bijgewoond<br />
in de provincie Luxemburg en bij het terug rijden<br />
naar Aarlen aan boord van een voertuig bestuurd door Ere<br />
Luitenant-Kolonel Uytebroeckx, hadden ze een ongeluk.<br />
Uytebroeckx overleed op 14 juni 2015 terwijl Guy zwaargekwetst<br />
was maar overleefde.<br />
Als actief lid van ANPCV, besteedde hij een deel van zijn<br />
vrije tijd aan het schrijven. Hij had al zeven verzamelbundels<br />
gepubliceerd met als titel « Les Cahiers du Geer »: de Geer<br />
is een rivier die in het dorp Geer in Wallonië ontspringt en<br />
uitmondt in de Maas stroomafwaarts van Luik.<br />
Dit werk, slechts uitgebracht in enkele exemplaren voor<br />
zijn familieleden en waarvan ik een exemplaar had gekregen,<br />
geïllustreerd met enkele mooie originele foto’s begint net:<br />
de voorlaatste:<br />
« Estivités »,<br />
de eerste: « Le Face à Main »,<br />
de tweede: « « La Voie Impériale »,<br />
de derde, gewijd aan zijn militaire dienst: « Le Cheval<br />
Ailé »,<br />
de vierde: « Domaine »,<br />
dee vijfde« Colloque dans le Rêve »,<br />
de Zesde: « Les Bas-Reliefs ».<br />
In deze « Para-Commando » willen we hem een hulde<br />
brengen voor zijn inzet in het 1 Para, voor zijn deelname<br />
aan onze activiteiten en zijn dichterlijke creativiteit door<br />
enkele uittreksels uit zijn « Le Cheval Ailé » te publiceren.<br />
Het boek vertelt het parcours van de 20 maanden in het<br />
OC op de Citadel van Namen, in het 2 e Peloton, op de Citadel<br />
van Diest: 1 Para 1 e Compagnie, 1 e Peloton, CE Para,<br />
Kamp van Poulseur,4 e detachement van Afrika in Kamina.<br />
In het voorwoord van dat boek had hij geschreven:<br />
…Opgetekend naargelang de gebeurtenissen die deze<br />
twintig maanden hebben gekenmerkt en ter plaats waren<br />
genoteerd.<br />
Een dramatisch moment herleeft in elk verhaal, maar<br />
de passie, het verlangen, de spijt die moet telkens de emotie<br />
verbergen, maar ook de fascinatie van elk moment.<br />
Elke tekst is het vervolg van de voorgaande die onvatbaar<br />
stopt en soms onbegrijpelijk wordt op het einde.<br />
De tekst werd geschreven tijdens mijn militaire dienst<br />
tussen 1februari 1954 en 30 september 1955.<br />
Rekening houdend met het dichterlijk karakter en de<br />
bijzondere stijl van de auteur, hebben we beslist van de<br />
teksten niet in het Nederlands te vertalen maar ze u in de<br />
originele versie aan te bieden.<br />
31
Un homme de chez nous – Een man van bij ons<br />
Là, sur la MAPPEMONDE.<br />
Croix du SUD<br />
Kamina, le 15 avril 1955.<br />
Croix du Sud !<br />
Brise fraiche du soir<br />
Où mon visage tout entier<br />
S’enfonce<br />
Et me réjouit.<br />
Croix du Sud !<br />
Je suis du regard<br />
Ta directive.<br />
Quels pays illuminés<br />
Vais-je connaître<br />
Ainsi à te suivre ?<br />
Croix du Sud !<br />
Que de voies étranges<br />
Nous entretiennent :<br />
Et déjà me grisent !<br />
Croix du Sud !<br />
Dispense<br />
Ton climat<br />
Fugitivement<br />
Complice.<br />
Croix du Sud !<br />
Quiète sérénité<br />
Dans la lourde tiédeur du soir,<br />
Où je me retrouve<br />
Solitairement inquiet.<br />
Croix du Sud !<br />
Je me souviendrai longtemps encore<br />
Comme, quand enfant,<br />
Je rêvais d’étoiles<br />
Ou d’imaginaires aventures.<br />
Que de joies inconnues émues !<br />
Ô CROIX du SUD…<br />
Reste,<br />
Reste bien là-haut<br />
A me veiller<br />
…Souverainement.<br />
NAJE, l’eau pure !<br />
La KILUBI, le 03 juin 1955.<br />
A la frêle fontaine,<br />
Je me suis baigné<br />
Les pieds.<br />
A la frêle fontaine<br />
Je me suis baigné<br />
Tout entier.<br />
L’eau était si fraîche,<br />
Si fraîche….<br />
Qu’elle m’a bercé !<br />
Et le chant des oiseaux<br />
Si doux….<br />
Que j’en fus enivré !<br />
A la claire fontaine,<br />
Un jour d’école buissonnière,<br />
Tout entier,<br />
Je m’y suis glisse.<br />
Et l’eau,<br />
Si fraîche…si frêle,<br />
M‘a tant délassé.<br />
Et, dans ce silence enchanté<br />
Bercé de rêves et d’eau<br />
Je m’endormis bientôt.<br />
Et, à la pure fontaineµ<br />
J’y dormis,<br />
Dormis en l’eau si frêle,<br />
Si frêle….<br />
Que depuis, je ne me suis<br />
…..Réveillé !<br />
Venus du CIEL<br />
Manono, 05 juillet 1955<br />
De la D.Z. à Manono-ville.<br />
…Bwana Sana !<br />
Tu passes sans me regarder,<br />
Tu passes la mine hautaine,<br />
Et je balais ton chemin.<br />
…Bwana Sana !<br />
Dis-moi le murmure<br />
Des nuages vus d’en bas ?<br />
Et leurs chants mêlés d’azur !<br />
…Bwana Sana !<br />
Toi, tu as vu les nyota…<br />
…Et la mwezi ?<br />
…Bwana Sana !<br />
Donne- moi un peu de ta joie<br />
A traverser<br />
A franchir<br />
A conquérir<br />
Ces fastueux espèces !<br />
…Bwana Sana !<br />
J’ai une calebasse pleine<br />
De MAJI<br />
Pour te fraichir<br />
Et t’essuyer la sueur<br />
Du visage.<br />
…Ô Bwana Sana…<br />
L’AIGLE<br />
KINEMENA, 08-08-1955<br />
Dans le ciel bleu,<br />
Indolemment,<br />
Un aigle planant,<br />
L’œil aux aguets,<br />
Et narguant le chasseur…<br />
…L’aigle<br />
S’est posé, là-bas,<br />
Sur le roc tourmenté.<br />
Hautain<br />
Et l’orgueil à l’œil,<br />
Il nargue le danger.<br />
Mais il n’a pas vu<br />
L’ignoble chasseur<br />
Guettant…sa proie.<br />
Et, frappé à mort,<br />
Il est venu,<br />
De son vol gracile et doux,<br />
Se prosterner à genoux<br />
Devant cet impitoyable rival.<br />
Puis, dans sa suprême agonie,<br />
Il s’est retourné,<br />
Et de son ultime regard,<br />
Il a salué<br />
Ses roches hautaines<br />
Et sa demeure escarpée<br />
Où réside à jamais<br />
…Son passé déchu.<br />
32
Assemblée générale<br />
de l’ANPCV (AG)<br />
ANPCV<br />
Algemene vergadering (AV)<br />
Date : 26 juin 2024<br />
Endroit : Caserne Cdt de Hemptine<br />
Hertogstraat 184 3001 Heverlée<br />
09 :30 - 10 :30 : accueil (café, eaux)<br />
10 :30 - 11 :30 : assemblée générale<br />
11 : 30 – 12 :15 : séance académique<br />
12 :15 – 13 : 00 : apéritif et pré<strong>para</strong>tion salle<br />
13 :00 – 16 : 30 : repas<br />
16 :30 : clôture AG<br />
Inscriptions pour le repas: 35 € p/p<br />
À payer par régionale et à verser pour le 10 juin 2024 sur le compte<br />
de la SROR nationale.<br />
Indiquer : Nom Prénom membre/partenaire régionale.<br />
ATTENTION : Suite au coût prohibitif de l’envoi de brochures<br />
Para-Commando par courrier postal à l’étranger (+/- 2000 €/an), il<br />
est instamment demandé aux destinataires des brochures résidant à<br />
l’étranger de contacter par courrier postal le secrétaire général pour<br />
confirmer leur adresse avant le 10 avril 2024. Les membres ne répondant<br />
pas à cette demande NE recevront PLUS le Para-Commando<br />
à partir du juillet 2024.<br />
Une adresse mail est fortement recommandée.<br />
Adresse du secrétaire général<br />
Freddy De Mulder<br />
Tuinwijk ter heide, 73<br />
9050 Gentbrugge<br />
Datum: 26 juni 2024<br />
Plaats: Kazerne Cdt de Hemptine<br />
Hertogstraat 184 3001 Heverlee<br />
09:30 - 10:30: onthaal (Koffie, water)<br />
10:30 - 11:30: algemene vergadering<br />
11:30 – 12:15: academische toespraak<br />
12:15 – 13: 00: Aperitief en voorbereiding zaal<br />
13:00 – 16: 30: maaltijd<br />
16:30: Sluiting AV<br />
Inschrijvingen voor de maaltijd: 35 € p/p<br />
Per regionale te betalen en op de rekening van nationale ANPCV<br />
betalen voor 10 juni 2024<br />
Wel specifiëren: Naam Voornaam Lid/partner Regionale<br />
OPGEPAST: Rekening houdend met een te grote kost voor het<br />
versturen van de brochures Para-Commando naar het buitenland<br />
(+/- 2000 €/jaar), is het dringend gevraagd aan de bestemmelingen<br />
in het buitenland per brief onze algemene secretaris te contacteren<br />
om hun adressen te bevestigen voor 10 april 2024. De leden die geen<br />
antwoord geven zullen de brochure Para-Commando vanaf juli 2024<br />
NIET MEER krijgen.<br />
Een mailadres is zeer wenselijk<br />
Adres van de nationale secretaris<br />
Freddy De Mulder<br />
Tuinwijk ter heide, 73<br />
9050 Gentbrugge<br />
DATES A NE PAS OUBLIER – DATA OM NIET TE VERGETEN<br />
Date Datum Régionale Activité - Activiteit<br />
2024/04/19 National 10:30Hr : CEN CPA - 11 Hr Conseil des présidents<br />
2024/05/08 National Escalade MLD - Klimdag MLD<br />
2024/06/26 National AG Heverlee - AV Heverlee<br />
2024/07/21 National Défilé Bruxelles - Defile Brussel<br />
2024/09/13 National Me & my Pal Woluwe St Lambert<br />
2024/10/11 National 10:30Hr : CEN CPA - 11 Hr Conseil des présidents<br />
2024/10/25 National Fête Saint Michel - St Michaëls feest<br />
2024/11/07 National Escalade MLD - Klimdag MLD<br />
2024/11/11 National Cérémonies Armistice Bruxelles - Wapenstilstand plechtigheid Brussel<br />
2024/11/15 National Fête du Roi - Koningsdag<br />
2024/12/13 National 10:30Hr : CEN CPA - 11 Hr Conseil des présidents<br />
33
Les Parachutistes de la 82 ème Airborne<br />
dans la bataille de Cheneux<br />
Texte : E. Genot<br />
Photos : Archives de l’époque, E. Genot<br />
Après la libération de la France, de la Belgique et l’échec de l’opération<br />
« Market Garden » en septembre 1944, les Alliés se réorganisent durant<br />
le dernier trimestre et s’installent en défensive derrière la Ligne Siegfried.<br />
Mais lorsqu’en décembre, les Allemands déclenchent l’offensive « Herbstnebel » (1)<br />
(Brouillard d’automne), l’effet de surprise est total chez les Alliés! Nos Ardennes,<br />
libérées trois mois plus tôt, vont se retrouver au centre de violents combats.<br />
Bastogne encerclé, deviendra célèbre par le « Nuts » du Général Mac Auliffe aux<br />
Allemands lui demandant de se rendre…et par les combats victorieux des hommes du<br />
Général Patton et de la 101 ème Airborne pour refouler les Allemands vers l’Allemagne.<br />
Alors que les combats héroïques de la 82 ème Airborne dans le nord du saillant ont<br />
été moins glorifiés, nous vous proposons de les développer dans le présent article.<br />
Rappel historique<br />
La bataille de Normandie s’est terminée par un échec des<br />
Armées allemandes. Mais, après une retraite réorganisée<br />
par le Feldmarschall Model, les forces du 3 ème Reich se regroupent<br />
en Hollande et aux frontières de l’Allemagne. Hitler se convainc<br />
de la nécessité d’une contre-offensive sur le front des Ardennes<br />
belges avec pour objectif d’atteindre Anvers, par Bruxelles en se<br />
développant entre Dinant et Liège.<br />
Le 16 décembre à 5hr30, 250.000 combattants, 1.900 canons, 700<br />
chars, concentrés dans l’Eifel, face aux forces américaines vont se<br />
ruer vers l’ouest, de Monjoie à Echternach, en souhaitant réaliser la<br />
même percée qu’en mai 1940.<br />
Les Américains surpris par cette offensive doivent céder du terrain<br />
face aux deux percées extrêmes : dans le nord, jusqu’à La Gleize et<br />
dans le sud, jusqu’à Celles.<br />
Initialement, les unités alliées impliquées dans la bataille font<br />
partie de la 1 ère Armée américaine commandée par le Général Hodge.<br />
Mais à partir du 20 décembre, sur ordre du Général Eisenhower une<br />
articulation comprenant plusieurs divisions britanniques et canadiennes<br />
(50.000 hommes) est effectuée. Certaines unités Belges<br />
(bataillons de fusiliers, SAS belges) et SAS français étaient également<br />
présents.<br />
A 250 kilomètres de là, à Mourmelon, (France) le 18 décembre,<br />
très tôt dans la matinée, 11.000 combattants de la 82 ème Airborne<br />
étaient tirés en hâte de leur cantonnement, embarqués dans 380<br />
camions et envoyés vers l’important noeux routier de Bastogne.<br />
Mais arrivée sur place, l’unité recevra l’ordre de se diriger vers<br />
Werbomont.<br />
Six heures plus tard, la 101 ème Airborne avec 12.000 hommes et<br />
420 camions démarrait à son tour vers son objectif initial Bastogne.<br />
La Percée du Kampfgruppe dans le nord<br />
Face au rideau des troupes américaines, se massait entre autres<br />
la 1 ère SS Panzer Division fractionnée en quatre groupes principaux<br />
dont le premier, commandé par l’Obersturmbannführer<br />
Joachim Peiper comprenant le 1 er Régiment Panzer, le fer de lance<br />
de la division. Celui-ci s’appuyait sur la puissance de troupes blindées<br />
équipées des chars les plus perfectionnés du moment, mais<br />
consommant énormément de carburant.<br />
Il devait sans s’occuper de ses flancs, progresser vers l’ouest,<br />
c’est-à-dire Stavelot, Trois-Ponts, Werbomont, Ouffet et Ombret-<br />
Rausa près de Huy.<br />
(1) Également nommé « Offensif Von Runstedt »<br />
Carte présentant l’extrême avancée de Peiper<br />
les 23 et 24 décembre.<br />
Kaart met voorstelling van de extreme opmars<br />
van Peiper op 23 en 24 december.<br />
34
De Parachutisten van de 82 e Airborne<br />
in de veldslag van Cheneux<br />
Na de bevrijding van Frankrijk en België en na de mislukte operatie « Market<br />
Garden » in september 1944, hergroeperen de Geallieerden zich gedurende<br />
het laatste trimester en nemen <strong>def</strong>ensieve stellingen in, achter de Siegfriedlinie.<br />
Maar wanneer in december de Duitsers het « Herbstnebel »-offensief (1) ontketenen,<br />
is het verrassingseffect totaal bij de Geallieerden!<br />
Onze drie maanden eerder bevrijde Ardennen zullen zich in het centrum bevinden<br />
van hevige gevechten. Bastogne geraakt ingesloten en wordt beroemd door het<br />
« Nuts » van Generaal Mac Auliffe wanneer de Duitsers hem tot overgave willen<br />
dwingen… en door de zegenrijke gevechten van de mannen van Generaal Patton<br />
en van de 101 ste Airborne om de Duitsers terug te dringen richting de Rijn.<br />
Terwijl de heldhaftige gevechten van de 82 e Airborne in het noorden van de Duitse<br />
opmars minder glorierijk werden, willen wij deze gevechten hier nader toelichten.<br />
Tekst: E. Genot<br />
Foto’s: Archieven van destijds, E. Genot<br />
Vertaling: G. Poriau<br />
Historisch overzicht<br />
De landing en de strijd om Normandië werden beslecht met<br />
een nederlaag van de Duitse Legers. Maar na een gereorganiseerde<br />
terugtocht door Feldmarschall Model, hergroeperen de<br />
machten van het 3 e Reich zich in Holland en dicht bij de grenzen<br />
met Duitsland. Hitler vindt het nodig een tegenoffensief te ontketenen<br />
aan het front van de Belgische Ardennen met als objectief het<br />
forceren van een doorbraak tussen Dinant en Luik om Antwerpen<br />
te bereiken via Brussel.<br />
Op 16 december om 5u30 gaan 250.000 soldaten, 1.900 kanonnen,<br />
700 tanks, samengebracht in de Eiffel tegenover de Amerikaanse<br />
troepen, oprukken naar het westen, van Monjoie tot Echternach, in<br />
de hoop eenzelfde doorbraak te verwezenlijken als in 1940.<br />
De Amerikanen zijn verrast door dit offensief en moeten terrein<br />
prijsgeven tegenover de twee meest laterale doorbraken: in het noorden<br />
tot aan La Gleize en in het zuiden tot aan Celles.<br />
Aanvankelijk maken de geallieerde eenheden die in de strijd<br />
verwikkeld zijn deel uit van het 1 ste Amerikaanse Legerkorps onder<br />
bevel van Generaal Hodge. Maar vanaf 20 december wordt op bevel<br />
van Generaal Eisenhower een geleding welke meerdere Britse<br />
en Canadese divisies omvat (50.000 man) in de strijd geworpen.<br />
Sommige Belgische eenheden (fuselierbataljons, Belgische SAS)<br />
en Franse SAS maken daar eveneens deel van uit.<br />
(1) Ook het « Offensief Van Runstedt » genaamd<br />
Op 250 km daar vandaan, te Mourmelon in Frankrijk,<br />
worden op 18 december bij het ochtendkrieken 11.000 strijders<br />
van de 82 ste Airborne in allerijl uit hun kantonnement gehaald,<br />
ingescheept in 380 vrachtwagens en naar het belangrijke<br />
wegenknooppunt van Bastogne gestuurd. Daar krijgt de<br />
eenheid echter het bevel zich naar Werbomont te begeven.<br />
Zes uur later spoedt het 101 ste Airborne zich op zijn beurt met 12.000<br />
man en 420 vrachtwagens naar het initiële objectief Bastogne.<br />
Doorbraak van de Kampfgruppe<br />
in het noorden<br />
Tegenover dit gewapende gordijn der Amerikaanse troepen,<br />
boetseert zich onder meer de 1 ste SS Panzer divisie, opgesplitst<br />
in vier voornaamste gevechtsgroepen, waarvan de eerste,<br />
aangevoerd door Obersturmbannführer Joachim Peiper, het 1 ste<br />
Regiment Panzer omvat, de speerpunt van de divisie. De kracht van<br />
deze pantsertroepen steunt op hun uitrusting met de meest geperfectioneerde<br />
tanks van dat ogenblik, maar met als nadeel een enorm<br />
verbruik van brandstof.<br />
Zonder zich te hoeven bekommeren om de flankverdediging<br />
moest de eenheid doorstoten naar het westen, namelijk Stavelot,<br />
Trois-Ponts, Werbomont, Ouffet en Ombret-Rausa nabij Huy (Hoei).<br />
Dessins sur la bataille réalisés par Philippe Jardinet<br />
né en 1948 et habitant La Gleize<br />
Tekeningen van het strijdtoneel gerealiseerd door<br />
Philippe Jardinet geboren in 1948 en inwoner van La Gleize.<br />
35
Nieuws Les Parachutistes van de Brigade la – 82 Nouvelles ème Airborne de la dans Bri- la bataille de Cheneux<br />
Reuben Tucker<br />
Après avoir eu plusieurs engagements avec des unités américaines<br />
dont la pression s’accentue, les unités de tête arrivent le 19 décembre<br />
à Cheneux. Des ponts sautés vont forcer Peiper à faire des détours,<br />
de plus, il ne parviendra pas à s’emparer des dépôts d’essence américains<br />
stationnés dans la région.<br />
Et au soir, les Forces US vont arrêter l’élan de Peiper à la gare<br />
de Stoumont.<br />
Ses éléments avancés s’arrêtent à Cheneux où il parvient à franchir<br />
l’Amblève, le pont n’ayant pas été détruit mais où de violents<br />
combats vont se dérouler.<br />
La population de Cheneux<br />
e matin du 18 décembre 1944, la rumeur d’une nouvelle<br />
…Linvasion allemande se répand dans la localité. L’instituteur<br />
du village renvoie les élèves chez eux. Par peur de réquisitions,<br />
beaucoup de jeunes quittent le village.<br />
En début d’après-midi, les troupes allemandes conduites par<br />
Peiper et venant de Trois-Ponts, traversent le village de La Gleize<br />
et se dirigent vers Cheneux en espérant rejoindre la route de Werbomont<br />
et ensuite Huy.<br />
La colonne de chars allemands arrive... Quelques habitants circulent<br />
à proximité du pont sur l’Amblève quand tout à coup, le char<br />
de tête tire en direction du pont. Plusieurs habitants du village sont<br />
tués ou blessés. Mais les Allemands poursuivent leur offensive.<br />
Profitant d’une éclaircie, des bombardements alliés viennent<br />
ralentir leur avancée. Un char se renverse dans le talus bordant la<br />
rue de l’abreuvoir, un autre est à l’arrêt, ce qui ralentit la progression<br />
de la colonne. Tandis que l’armée alliée bombarde, Peiper se<br />
réfugie dans le fortin construit à l’entrée du village par l’Armée<br />
belge fin des années 30.<br />
Du 18 au 25 décembre 1944, les villages de La Gleize, Stoumont et<br />
Cheneux sont au premier plan de cette dernière offensive allemande.<br />
Face aux redoutables chars « Tigre Royal », les troupes américaines<br />
ne parviennent à refouler l’attaque que le 25 décembre après<br />
avoir essuyé de sévères pertes.<br />
Au cours de ces combats, la population de Cheneux vit des moments<br />
douloureux !<br />
L’intervention de la 82 ème Airborne Division<br />
L<br />
’après-midi du 20 décembre, de l’autre côté de l’Amblève,<br />
à quelques kilomètres, le 504 ème Régiment d’Infanterie <strong>para</strong>chutiste<br />
de la 82 ème Division aéroportée envoie une patrouille vers<br />
Cheneux. Son commandant, le Colonel Reuben H. Tucker devait<br />
s’emparer du village parce que celui-ci était situé à une altitude plus<br />
élevée que Rahier où se trouvaient ses propres troupes et parce que<br />
Cheneux et son pont voisin aux mains des Allemands constituaient<br />
une menace pour toute la division.<br />
D’ailleurs comme le découvrit rapidement la patrouille, les Allemands<br />
occupaient Cheneux en Force.<br />
Au milieu de l’après-midi, un épais brouillard limitait la visibilité<br />
à moins de 200 mètres. Tucker renvoya vers Cheneux, deux<br />
compagnies (B et C) déployées en tirailleurs, à terrain découverts.<br />
Le brouillard empêchait un tir d’artillerie précis. Tout à coup, les<br />
hommes des deux compagnies s‘aplatirent au sol, menacés par le tir<br />
des mitrailleuses et des canons anti-aériens allemands.<br />
Quand la nuit tomba, les commandants de compagnies firent<br />
replier leurs hommes à la lisière d’un petit bois.<br />
Mais lorsque le Tucker fut informé du repli, il insista pour que<br />
ses hommes repartent à l’assaut.<br />
L’attaque du 18 décembre au pont de Cheneux<br />
Aanval op 18 december aan de brug van Cheneux.<br />
36
Na verschillende schermutselingen met Amerikaanse eenheden die de<br />
druk opvoeren, bereiken de stooteenheden op 19 december Cheneux.<br />
Opgeblazen bruggen dwingen Peiper lange omwegen te maken,<br />
wat hem vooral verhindert zich meester te maken van aanzienlijk<br />
benzinedepots opgeslagen door in de streek gestationeerde Amerikanen.<br />
En tegen de avond zullen de US Forces het elan van Peiper<br />
breken aan het station van Stoumont. Zijn voorposten worden gestopt<br />
in Cheneux waar hij er toch in slaagt de niet vernietigde brug over<br />
de Amblève te overschrijden en verder naar het dorp toe hevige<br />
gevechten te ontketenen.<br />
De Parachutisten Nieuws van de van 82 e Airborne de Brigade in – de Nouvelles veldslag van de la Cheneux Bri-<br />
De bevolking van Cheneux<br />
e ochtend van 18 december 1944 doet in het dorp het<br />
…Dgerucht de ronde over een nieuwe Duitse invasie. De<br />
dorpsonderwijzer stuurt zijn leerlingen terug naar huis. Uit schrik<br />
voor opeisingen verlaten talrijke jongelui de streek.<br />
In de vroege namiddag trekken de Duitse troepen komende van<br />
Trois-Ponts onder leiding van Peiper door het dorp La Gleize richting<br />
Cheneux, met de bedoeling de weg naar Werbomont en vervolgens<br />
Huy te bereiken.<br />
De Duitse tankkolonne ratelt naderbij… Enkele bewoners zijn op<br />
pad in de omgeving van de brug over de Amblève, wanneer plots de<br />
voorpost een salvo afvuurt in de richting van de brug. Verscheidene<br />
dorpsbewoners zijn dood of gekwetst. Maar de Duitsers zetten hun<br />
opmars verder.<br />
Profiterend van een opklaring in het wolkendek komen geallieerde<br />
bommenwerpers de Duitse opmars bestoken. Een tank kantelt in de<br />
berm langsheen de weg naar de drenkplaats (rue de l’Abreuvoir), een<br />
andere staat geblokkeerd, waardoor de kolonne opgehouden wordt.<br />
Terwijl het geallieerde eskadron bommen uitgooit, zoekt Peiper<br />
beschutting in de kleine bunker bij het binnenkomen van het dorp,<br />
eind jaren 30 gebetonneerd door het Belgisch leger.<br />
Van 18 tot 25 december 1944 bevinden de dorpen La Gleize, Stoumont<br />
en Cheneux zich in de vuurlijn van dit ultiem Duitse offensief.<br />
Tegenover de geduchte “Tigre Royal» pantsers, slagen de Amerikaanse<br />
troepen er pas op 25 december in de aanval af te slaan,<br />
echter niet zonder zware verliezen te hebben geleden, en het is evident<br />
dat ook de burgerbevolking van Cheneux pijnlijke momenten heeft<br />
meegemaakt tijdens deze gevechten.<br />
James Gavin<br />
De interventie van de 82 ste Airborne Divisie<br />
De namiddag van 20 december, op enkele kilometers aan de<br />
andere kant van de Amblève, stuurt het 504 e Regiment Parachutisten<br />
Infanterie van de 82 ste Divisie Luchttroepen een patrouille<br />
naar Cheneux. Zijn bevelhebber Kolonel Reuben H. Tucker had<br />
tot taak het dorp te veroveren want het is hoger gelegen dan Rahier<br />
waar zijn eigen troepen gelegerd waren en ook omdat Cheneux met<br />
de nabijgelegen brug in handen van de Duitsers een rechtstreekse<br />
bedreiging vormde voor de ganse divisie. Ten andere, zoals de patrouille<br />
al gauw zou ondervinden, de Duitsers bezetten Cheneux met<br />
een verpletterende macht.<br />
Tegen halfweg de namiddag beperkte een dikke mist het zicht tot<br />
minder dan 200 meter. Tucker stuurde naar Cheneux twee compagnies<br />
(B en C) ontplooid “en tirailleurs” in onbeschut terrein. De mist<br />
maakte een precies artillerievuur echter onmogelijk.<br />
Les civils enfermés dans la chapelle de Cheneux.<br />
Burgers opgesloten in de kapel van Cheneux.<br />
37
Nieuws Les Parachutistes van de Brigade la – 82 Nouvelles ème Airborne de la dans Bri- la bataille de Cheneux<br />
Dans l’obscurité, les <strong>para</strong>chutistes avancèrent malgré les clôtures<br />
de barbelés qui déchiraient leurs uniformes.<br />
Ils étaient à 200 mètres d’un barrage routier en bordure du village<br />
lorsque les Allemands ouvrirent un feu foudroyant. De nouveau,<br />
les hommes s’aplatirent au sol mais comme le tir continuait, le 1er<br />
Sergent-Major Georges Walsh, de la Compagnie B, se leva et cria :<br />
« Attrapons ces fils de garces », ce qui relança l’attaque. Des hommes<br />
tombèrent… mais les survivants continuèrent d’avancer.<br />
Walsh et quelques hommes furent bientôt sur le barrage. Luimême<br />
jeta une grenade à main sur un véhicule d’artillerie AA, tuant<br />
l’équipage. Un autre soldat sauta dans un véhicule antiaérien et tua<br />
le pointeur.<br />
Le combat corps à corps continuait quand deux chasseurs de chars<br />
autotractés que, depuis des heures Tucker s’était efforcé de retrouver,<br />
s’avancèrent enfin. Á l’aide de ces deux pièces, les survivants des<br />
deux compagnies purent pénétrer dans le village mais si peu de soldats<br />
restaient qu’ils furent incapables de nettoyer tous les bâtiments.<br />
Entretemps, Tucker décida d’encercler le village afin d’arriver<br />
derrière les Allemands au pont sur l’Amblève. Il envoya son 3 ème<br />
Bataillon et ce n’est que tard dans l’après-midi du 21 décembre, que<br />
ce bataillon arriva à la hauteur dominant le pont.<br />
A ce moment, les Allemands étaient isolés à Cheneux et la Compagnie<br />
G envoyée en renfort intervint pour terminer de nettoyer le<br />
village.<br />
Dans l’obscurité qui tombait, quelques-uns des Allemands s’enfuirent<br />
et traversèrent l’Amblève. Ils laissaient derrière eux quatorze<br />
véhicules antiaériens, une batterie de canons d’assaut de 105mm<br />
autotractés, six half-tracks, quelques camions, d’autres véhicules et<br />
de nombreux Panzergrenadiere SS morts.<br />
Au cours de l’attaque contre Cheneux, les deux compagnies du<br />
Bataillon de Harisson, perdirent 23 tués et 200 blessés. Ainsi, la<br />
Compagnie B fut réduite à 18 hommes et la Compagnie C à 38<br />
hommes et 3 officiers.<br />
L’assaut de ces deux compagnies fut une action incroyablement<br />
héroïque. Quel que fut le courage déployé, ce fut une attaque d’infanterie<br />
sans appui d’artillerie, à travers des terrains découverts<br />
entrecoupés de clôtures de barbelés.<br />
Mais cette bataille de Cheneux marqua un tournant dans la<br />
bataille des Ardennes car elle fut le signe que l’Armée Américaine,<br />
après 5 jours de contre-offensives allemandes foudroyantes, était<br />
elle-même capable de contre-attaquer avec succès.<br />
Bunker à l’entrée du village où s’est abrité Peiper pendant un<br />
bombardement allié.<br />
Bunker aan de ingang van het dorp waar Peiper dekking zocht<br />
gedurende een geallieerd bombardement.<br />
Jochem Peiper<br />
La place de Cheneux à la fin des combats.<br />
Plaats van Cheneux tegen het einde van de strijd.<br />
38
De Parachutisten Nieuws van de van 82 e Airborne de Brigade in – de Nouvelles veldslag van de la Cheneux Bri-<br />
De brug van Cheneux.<br />
Le pont de Cheneux.<br />
Onverwacht barstten de salvo’s los. De mannen van de twee compagnies<br />
moesten plat op de grond dekking zoeken onder dreigend<br />
Duits mitrailleurvuur en luchtafweergeschut. Bij het vallen van de<br />
avond lieten de compagniecommandanten hun mannen terugplooien<br />
naar de rand van een klein bos. Maar dit paste niet in Tucker’s kraam<br />
en hij beval de strijders onmiddellijk weer in de aanval te gaan.<br />
In de duisternis vorderden de <strong>para</strong>chutisten, ondanks de prikkeldraad<br />
afsluitingen die hun uniformen aan flarden scheurden. Zij<br />
bevonden zich op 200 meter van een wegversperring aan de rand<br />
van het dorp wanneer de Duitsers een moordend spervuur openden.<br />
Opnieuw moesten de mannen tegen de grond maar het geschut hield<br />
aan waarop 1 e Sergeant-Majoor Georges Walsh, van Compagnie<br />
B, recht sprong en schreeuwde: «Vermorzel dat hoerengespuis »,<br />
wat de aanval opnieuw aanjoeg. Soldaten sneuvelden… maar de<br />
overlevenden konden weer vooruit.<br />
Walsh en enkele van zijn mannen stonden weldra op de versperring.<br />
Zelf gooide hij een handgranaat naar een voertuig van de<br />
luchtartillerie waarbij de bemanning omkwam. Een andere soldaat<br />
sprong in een voertuig van de luchtafweer en doodde de schutter.<br />
Het lijf aan lijf gevecht bleef maar duren toen twee zelfrijdende<br />
tankjagers, die Tucker al urenlang had trachten op te sporen, eindelijk<br />
kwamen opdagen. Met de steun van deze twee geschutstukken<br />
konden de overlevenden van de twee compagnies het dorp binnendringen<br />
maar ze waren met zo weinig over dat het onmogelijk was<br />
alle gebouwen te zuiveren.<br />
Bijgevolg besloot Tucker het dorp om te trekken teneinde achter<br />
de Duitsers te geraken aan de brug over de Amblève. Deze opdracht<br />
vertrouwde hij toe aan zijn 3 e Bataljon en het is slechts laat in de<br />
namiddag van 21 december, dat dit bataljon de dominante hoogte<br />
bereikte aan de brug.<br />
Op dat ogenblik waren de Duitsers in Cheneux geïsoleerd zodat<br />
Compagnie G met versterking kon aanrukken om de zuivering van<br />
het dorp te beëindigen.<br />
Intussen konden enkele Duitsers van de ingevallen duisternis<br />
gebruik maken om te ontkomen en de Amblève over te steken. Zij<br />
lieten veertien luchtafweer voertuigen achter, evenals een batterij<br />
zelfrijdende 105 mm aanvalskanonnen, zes halftracks, enkele vrachtwagens<br />
en andere voertuigen met daarenboven talrijke gesneuvelde<br />
SS Panzergrenadiere.<br />
In de loop van de aanval tegen Cheneux, betreurden de twee<br />
compagnies van het Bataljon van Harisson, 23 gesneuvelden en<br />
200 gekwetsten. Zodoende werd Compagnie B gereduceerd tot 18<br />
man en Compagnie C tot 38 man en 3 officieren.<br />
De stormaanval door deze twee compagnies was een ongelooflijk<br />
heldhaftige actie. Er werd danig veel moed betoond, het was<br />
een infanterie aanval zonder artilleriesteun doorheen open terrein<br />
doorsneden met prikkeldraad afsluitingen.<br />
Maar het gevecht van Cheneux markeerde een ommezwaai<br />
in de slag van de Ardennen vermits dit aantoonde dat het Amerikaanse<br />
Leger, na 5 dagen verwoede Duitse tegenoffensieven te<br />
hebben doorstaan, zelf in staat was met succes tegenaanvallen<br />
op touw te zetten.<br />
L'exode vers Rahier.<br />
De vlucht naar Rahier.<br />
39
Nieuws Les Parachutistes van de Brigade la – 82 Nouvelles ème Airborne de la dans Bri- la bataille de Cheneux<br />
Témoignages de <strong>para</strong>chutistes<br />
e mercredi 20 décembre, une première unité de la 82ème<br />
…Ldivision aéroportée débarque à Werbomont des camions<br />
non bâchés qui les ont trimbalés depuis Mourmelon, la veille. Ils<br />
montent en file indienne vers plusieurs villages dont celui de Cheneux,<br />
sur l’Amblève, près de Stoumont-La Gleize.<br />
Le combat qui va s’engager est un des plus violents de toute<br />
l’histoire de leur unité d’élite. Les Allemands, des grenadiers SS,<br />
occupent Cheneux depuis la veille.<br />
(Mike Holmstok faisant partie de la première vague d’assaut).<br />
…La nuit était froide et brumeuse. Il devait être six ou huit heures<br />
du soir quand nous avons quitté le couvert des bois pour traverser<br />
500 mètres de prairies à découvert avant le village de Cheneux. Nous<br />
étions à peu près au milieu du champs traversé par des clôtures,<br />
quand les armes automatiques allemandes ont ouvert le feu. En plus<br />
des mitrailleuses et mitraillettes, ils avaient plusieurs chenillettes<br />
de canons anti-aériens qu’ils avaient tournées dans notre direction.<br />
Heureusement pour moi, je passais sous une clôture à ce moment-là,<br />
je n’ai pas été touché mais les rafales étaient terribles autour de<br />
moi. Aussi, j’ai pu ramper jusqu’à une vingtaine de mètres d’une<br />
des chenillettes de Flak, dans un petit fossé, près d’un pommier.<br />
J’ai tiré sur les servants, mais ceux-ci ont perçu l’éclair de départ<br />
de mon arme. Ils ont tourné leurs canons dans ma direction et je<br />
pouvais voir les balles traçantes arriver dans ma direction. J’ai<br />
plongé derrière un arbre, mais pas assez vite, car j’ai été touché au<br />
front par un éclat et j’ai commencé à saigner abondamment. J’ai<br />
reculé en rampant jusqu’à notre antenne médicale où je me suis fait<br />
rafistoler avant de repartir au combat.<br />
Á l’entrée du village, le Sergent Walsh attaquait une des chenillettes<br />
avec quelques hommes. Ceux-ci ne parvenaient pas à sortir<br />
des fossés et le sergent était grièvement blessé à la main et à l’épaule<br />
gauche. Il a pris une grenade et me l’a tendue en me disant de la<br />
dégoupiller, après quoi, il a couru jusqu’à la chenillette et balancé<br />
la grenade à l’intérieur.<br />
Le Panzer Tiger II 213 exposé devant le musée de La Gleize.<br />
De Panzer Tiger II 213 opgesteld voor het museum van La Gleize.<br />
Les Allemands étaient hors d’action. Puis le Sergent Snow et le<br />
soldat Halliday ont sauté dans le véhicule. Ils ont réussi à le mettre<br />
en marche et ont foncé dans le village en tirant sur les Allemands<br />
avec leurs propres armes.<br />
Avec d’autres vagues d’assaut successives, nous avons fermement<br />
pris pied dans le village en attaquant à la baïonnette. C’était terrible :<br />
au couteau, à la mitraillette, à la grenade…Je me souviens que le<br />
lendemain matin à l’aube, j’étais assis sur un petit mur avec un<br />
autre gars de ma compagnie et nous tremblions comme des feuilles.<br />
Pas moyen d’arrêter de trembler ; c’était sans doute notre taux<br />
d’adrénaline qui baissait. Nous avons été appelés pour entasser<br />
les morts sur la route, afin que la commission mortuaire puisse les<br />
identifier et les enterrer.<br />
Le sol était rouge de sang. Il y avait des morts et de l’équipement<br />
partout. Presque tous mes camarades étaient morts ou blessés. Je<br />
ne comprends pas comment j’ai pu survivre …<br />
Le Général James Gavin, commandant de la 82 ème Airborne a<br />
déclaré plus tard :<br />
…Pour moi, la bataille de Saint-Vith est beaucoup plus importante<br />
que ce qui s’est passé à Bastogne parce que c’est au nord que les<br />
Allemands voulaient passer.<br />
Ils n’auraient jamais pu réussir ; ils auraient manqué de carburant<br />
et nous aurions pu mettre en ligne des réserves bien plus grandes,<br />
mais pour mon unité, la 82 ème Aéroportée, la bataille d’Ardenne a<br />
été une des plus dures de toute la guerre. Nous nous sommes battus<br />
dans le désert d’Afrique du Nord, en Sicile où les combats ont été<br />
violents…en Italie, mais l’Ardenne avait quelque chose de terrible :<br />
le froid glacial. Nous n’avions pas d’uniformes adaptés à la neige,<br />
alors nous avons pris les draps de lit que les Belges nous donnaient<br />
et comme toute division <strong>para</strong>chutiste a des machines à coudre pour<br />
les ré<strong>para</strong>tions aux <strong>para</strong>chutes, nous nous sommes confectionné des<br />
tenues de neige, devenues indispensables après Noël.<br />
J’admire beaucoup la manière dont mes hommes ont tenu le coup<br />
dans leur trou, nuit après nuit. Les pieds gelés ont été nombreux. Le<br />
froid était glacial mais ils ont accompli leur travail…et bien.<br />
Le château de Froidcourt, vu de Cheneux, situé à Stoumont qui<br />
a été utilisé par les Allemands comme antenne médicale et de<br />
lieu de détention de prisonniers américains. Peiper avait installé<br />
son PC dans la maison du garde du château.<br />
Kasteel van Froidcourt, gezien vanuit Cheneux, gelegen te<br />
Stoumont. Werd door de Duitsers gebruikt als medische antenne<br />
en voor detentie van Amerikaanse krijgsgevangenen.<br />
Peiper had er zijn PC geïnstalleerd in het huis van de kasteelwachter.<br />
Amis, si vous passer dans la région, ne manquez pas<br />
d’aller visiter le musée de La Gleize où vous y trouverez<br />
des pièces d’équipement et des armes des armées<br />
retrouvées presque toutes sur le champ de bataille, des<br />
reconstitutions historiques, des photos et une projection<br />
de la bataille qui s’y est déroulée.<br />
Vous pourrez voir à l’entrée le dernier type de char<br />
allemand engagé dans la bataille, le Panzer II 213 (Tigre<br />
Royal) (2), un nouveau char lancé peu avant le déclenchement<br />
de l’offensive allemande et qui consommait 800 litres<br />
d’essence au 100 kilomètres.<br />
(2) Il n’existe plus que trois exemplaires de ce type de char, un à La Gleize, un à Saumur<br />
en France et un troisième aux Etats-Unis.<br />
40
De Parachutisten Nieuws van de van 82 e Airborne de Brigade in – de Nouvelles veldslag van de la Cheneux Bri-<br />
Plaats te Werbomont waar de 82ste Airborne is neergestreken.<br />
Een gedenkzuil werd er opgericht en er prijkt een kanon van<br />
de artillerie-batterij.<br />
Place à Werbomont où est arrivée la 82ème Airborne. Une stèle<br />
commémorative a été érigée et un canon de la batterie d’artillerie<br />
est exposé.<br />
Gelukkig kroop ik op dat moment onderdoor een prikkeldraadafsluiting,<br />
ik werd niet geraakt maar de kogelregen rondom mij was<br />
verschrikkelijk. Ook kon ik tot op een twintigtal meter van één van<br />
de FLAK rupswagens kruipen in een kleine gracht nabij een appelboom.<br />
Ik schoot op de bedienaars maar zij moeten de lichtflits uit de<br />
vuurmond van mijn geweer hebben bemerkt en draaiden ogenblikkelijk<br />
hun kanonnen in mijn richting. Ik kon de lichtkogels op mij<br />
af zien komen. Ik dook achter een boom maar blijkbaar niet snel<br />
genoeg want ik kreeg een scherf in het voorhoofd en begon hevig te<br />
bloeden. Al kruipend week ik terug tot aan onze medische antenne<br />
waar ik mij liet oplappen alvorens mij weer in de strijd te werpen.<br />
Bij de ingang van het dorp lanceerde Sergeant Walsh met enkele<br />
van zijn mannen een aanval tegen een van de rupswagens. Ze<br />
geraakten niet uit hun dekkingsgrachten en de sergeant was zwaargekwetst<br />
aan de hand en de linker schouder. Hij greep een granaat,<br />
hield me die voor om de pin uit te trekken, rende vervolgens tot aan<br />
de rupswagen en gooide de granaat naar binnen.<br />
De Duitsers waren uitgeschakeld. Daarop sprongen Sergeant<br />
Snow en soldaat Halliday in het voertuig. Zij slaagden erin om dit<br />
in gang te krijgen en ratelden het dorp in schietend op al wat Duits<br />
was met diens eigen wapens.<br />
Doorrazend met andere opeenvolgende aanvalsgolven hebben<br />
wij vaste voet gekregen in het dorp al vechtend met de bajonet. Het<br />
was verschrikkelijk: met de dolk, het machinepistool, granaten… Ik<br />
herinner me nog dat ik ‘s anderendaags ‘s morgens op een muurtje<br />
zat met een makker van mijn compagnie en dat we rilden als een<br />
riet. Geen middel om het beven te doen stoppen; allicht was ons<br />
adrenaline-gehalte danig laag gezakt. Er werd ons opgedragen de<br />
doden langs de weg te leggen, opdat de commissie voor de overledenen<br />
hen kon identificeren en begraven.<br />
De aarde zag rood van het bloed. Overal lagen doden en stukken<br />
uitrusting. Bijna al mijn kameraden waren dood of gekwetst. Ik<br />
begreep zelf niet hoe ik het heb kunnen overleven…<br />
Generaal James Gavin, commandant van de 82 ste Airborne, heeft<br />
later verklaard:<br />
…Voor mij is de slag van Sankt-Vith veel belangrijker dan<br />
wat zich heeft afgespeeld in Bastogne omdat het juist in het<br />
noorden is dat de Duitsers wouden doorbreken. Dat zou hen<br />
nooit gelukt zijn; zij zouden brandstof tekortgekomen zijn en<br />
wij zouden in lijn veel grotere reserves hebben kunnen aanleggen,<br />
maar voor mijn eenheid, de 82 ste Luchtlandingsdivisie, was<br />
de slag der Ardennen één van de hardste van de hele oorlog.<br />
Wij streden in de woestijn van Noord-Afrika, in Sicilië waar ook<br />
hevige gevechten woedden… in Italië, maar de Ardennen hadden iets<br />
vreselijks: de ijselijke kou. Wij hadden geen uniformen aangepast<br />
aan de sneeuw, terwijl wij ons moesten behelpen met de lakens die de<br />
Belgen ons gaven, maar vermits elke <strong>para</strong>chutisten-divisie beschikt<br />
over naaimachines om de <strong>para</strong>chutes te herstellen, konden wij onze<br />
sneeuwovertrekken stikken, die onontbeerlijk werden na Kerstmis.<br />
Ik sta in bewondering voor de manier waarop mijn mannen stand<br />
hebben gehouden in hun vossenhol, nacht na nacht. Velen hadden<br />
bevroren voeten. De koude was ijzig maar zij hebben zich van hun<br />
taak gekweten… en hoe.<br />
…O<br />
Getuigenissen van <strong>para</strong>chutisten<br />
p woensdag 20 december ontscheept een eerste eenheid<br />
van de 82 ste Luchtlandings-divisie te Werbomont<br />
in open vrachtwagens, die hen de vooravond al vanuit Mourmelon<br />
hebben meegezeuld. In eenmanskolonne gaan ze op pad naar diverse<br />
dorpen waaronder Cheneux op de Amblève nabij Stoumont-La Gleize.<br />
Het gevecht dat zal losbarsten is een van de hevigste uit de ganse<br />
geschiedenis van hun elite-eenheid. Duitse SS grenadiers bezetten<br />
Cheneux sedert de vooravond.<br />
(Mike Holmstok maakte deel uit van de eerste aanvalsgolf).<br />
…De nacht was koud en mistig. Het moest tussen zes en acht uur<br />
van de avond zijn wanneer we de beschutting van het bos hebben<br />
verlaten om 500 meter open weiland over te steken voor het dorp<br />
Cheneux. Wij bevonden ons ongeveer in het midden van het met prikkeldraad<br />
doorsneden veld, wanneer de Duitse automatische wapens<br />
het vuur openden. Behalve hun mitrailleurs en machinepistolen<br />
(stenguns) hadden ze nog meerdere op rupsbanden gemonteerde<br />
luchtafweerkanonnen die ze eveneens op ons richtten.<br />
Vrienden, wanneer u in de streek bent, laat niet na een<br />
bezoek te brengen aan het museum van La Gleize,<br />
waar u uitrustingsstukken en wapenrustingen zult zien die<br />
haast allemaal zijn teruggevonden op het slagveld. Er zijn<br />
historische reconstructies voorhanden, o.m. met foto’s en<br />
een film van de strijd die er is uitgevochten.<br />
Aan de ingang ziet u het recentste type Duitse tank in<br />
de strijd verwikkeld: Panzer II 213 (Tigre Royal) (2), een<br />
nieuw type gevechtspantserwagen gelanceerd kort voor<br />
het uitbreken van het Duitse offensief, met een verbruik<br />
van 800 liter benzine per 100 km.<br />
(2) Van dit type tank bestaan nog slechts 3 exemplaren, een in La Gleize, een in Saumur<br />
in Frankrijk en een derde in de USA.<br />
41
Un peu d'humour – Even lachen<br />
Les derniers dessins de Stephane Stienlet : le Chef de Corps,<br />
le RSM et le Caporal de Corps du Special Forces Group.<br />
e nieuwe tekeningen van Stephane Stienlet: de Corps Comman-<br />
de RSM en de Korporaal van het Special Forces Ddant, Group.
La vie dans les Régionales<br />
La Régionale de Mouscron<br />
Une exposition des Paras pendant le Service Militaire<br />
Texte : T. Turillon (Presse Locale (L'Avenir)<br />
Photos : Com. + D. Hooghe<br />
y aller" est l'intitulé éloquent d'une exposition à voir au Musée de<br />
folklore, à partir de ce vendredi, dans le cadre des 50 ans de l'amicale<br />
«Fàllait<br />
<strong>para</strong><strong>commando</strong> hurlue.<br />
Commc nous avons déjà eu l'occasion de l'écrire, l'amicale<br />
<strong>para</strong><strong>commando</strong> de Mouscron célèbre ses 50 ans. A cette<br />
occasion, ses forces vives mettent en place plusieurs rendez-vous.<br />
Aussi pour les écoles<br />
Le prochain débute ce vendredi 1 er septembre avec une exposition<br />
sur le service militaire belge. Pour l'occasion, le Musée<br />
de folklore vie frontalière met certains de ses espaces à disposition.<br />
« Instauré en 1913, le service militaire obligatoire est suspendu<br />
en 1994. L'exposition se focalise sur le quotidien des militaires et<br />
surtout sur l'évolution de leurs objets durant les décennies, en les<br />
mettant en vis-à-vis : à quoi ressemblait par exemple une gourde<br />
en 1914 et en 1994 ? Il y aura des objets communs et d'autres plus<br />
rares, comme une boussole belge de la Première Guerre mondiale<br />
recherchée par les collectionneurs. Il y aura des vitrines, des mannequins<br />
avec des tenues spécifiques de l'armée belge et des pannaux<br />
didactiques incluant photos et explications, détaille Dominique<br />
Hooghe, visage de l'amicale hurlue et coordinateur de l'exposition.<br />
Cela devrait rappeler bien des souvenirs à ceux qui ont effectué<br />
leur service militaire mais ce sera aussi éclairant pour les jeunes<br />
qui ne l'ont pas connu. On espère d'ailleurs voir des écoles visiter<br />
l'exposition pour comprendre ce passé pas si lointain… »<br />
Grâce à de nombreux acteurs de l'ombre<br />
L<br />
'amicale <strong>para</strong> remercie quelques personnes et associations pour<br />
des prêts de mannequins, du matériel et des engins motorisés, à<br />
savoir la conservatrice du Musée de folklore. Véronique Van de Voorde,<br />
Bruno Marquant de la Fraternelle <strong>para</strong>-<strong>commando</strong> de Tournai, Aurélien<br />
Deleforterie du Tir national de Tourcoing ainsi que Fernand Verheylesonne,<br />
Hubert Fache, Johnny Knockaert, Alain Leplat, Philippe<br />
Plateau, Mickaël Deconninck, Sébastien Lapie, Christophe Yzerbyt et<br />
le Colonel Guy Dobbelaere, commandant de la Province de Hainaut.<br />
Bivouac<br />
Canif Militaire pour Ruban<br />
Dinghy<br />
Le merci de Mme la Bourgmestre<br />
43
La vie dans les Régionales<br />
Moto et Pers...<br />
Le service militaire belge est suspendu – et non supprimé – en<br />
1994. Il laisse bien des souvenirs que la Régionale de Mouscron<br />
propose de retrouver mais aussi d'expliquer aux plus jeunes.<br />
Speech de Mme la Bourgmestre<br />
Visiteurs<br />
Eqt anciens<br />
Visiteurs