rotary-contact-470-NL-online-def

REIZEN
Biel (of Bienne) is de enige officieel tweetalige stad in Zwitserland.
Duits en Frans worden er overal gelijkwaardig
naast elkaar gesproken. Soms zelfs tijdens hetzelfde gesprek,
zoals oude Brusselaars nog Frans en Nederlands vermengen.
Bielinguïsme, heet het hier met een knipoog. De stad aan
de Bielersee is een belangrijk centrum voor de uurwerkindustrie.
Merken als Omega, Rolex en Swatch hebben er hun
hoofdkantoor.
In het charmante Neues Museum, ondergebracht in een
stadspaleis, vinden we een mooi overzicht van de opgang
van Biel als industrieel centrum. Er zijn onder meer exemplaren
te zien van meer dan 100 verschillende horlogemerken,
met als hoogtepunt de Borer-collectie. Die bevat enkele
topstukken van Rolex, waaronder een Oyster-model uit de
jaren ’20. Ook andere nijverheidstakken, zoals elektronica
(Biennophone- radio’s) en fietsenbouw (Cosmos) komen aan
bod. Naar verluidt werden er vroeger nergens in Zwitserland
meer middelen tegen hoofdpijn verkocht dan in Biel.
De arbeiders in de horlogefabrieken moesten zich iedere dag
immers urenlang blindstaren op minuscule tandwieltjes, en
dat resulteerde vaak in een stekende hoofdpijn…
Op de tweede verdieping kunnen we, onder begeleiding
van de curator én met zware vilten pantoffels aan, een kijkje
nemen in de woonvertrekken van de vroegere eigenares van
het pand, Dora Neuhaus (1889–1975). Je stapt er opnieuw de
19 de eeuw binnen. Dora stamde uit een familie van textielbaronnen.
Ze bleef bij haar vader wonen, die notaris was. Na
diens dood leefde ze van de erfenis en werd ze een gerespecteerd
figuur in het sociaal-culturele leven van Biel. In haar
testament liet ze de woning na aan de stad, op voorwaarde
dat er een museum werd gevestigd. Haar dienstmeisje, Lina
Beck, leefde tot 2012. Lina’s herinneringen vormden de basis
voor de boeiende audiogids. In verscheidene vertrekken staan
‘geurkunstwerken’ opgesteld, die een bijzondere, olfactorische
impressie bieden van het verleden.
Trapjes en booggalerijen
Het oude stadscentrum is in zijn middeleeuwse staat bewaard
gebleven. De Ring is zonder meer één van de mooiste oude
pleinen van Zwitserland. Naast de kerk staan hier grote woonhuizen
met booggalerijen of ‘Lauben’ waaronder kooplieden
hun koopwaar en de klanten tegen slecht weer beschermden.
De 16 de -eeuwse Vennerbrunner-fontein is de oudste van de
stad; de vaandeldrager op een vergulde sokkel verbeeldt de
weerbaarheid van Biel, dat indertijd recht had op een eigen
troepenmacht. Het gildenhuis van de houthakkers springt
uit de band met een drie verdiepingen hoge hoekerker en
een uivormig dak. In de Obergasse, die naar de Burgplatz
met het laatgotische Raadhuis leidt, valt het verschil tussen
de Bourgondische en de Berner bouwstijl op: de eerste kiest
voor trapjes, de tweede voor booggalerijen.
In de twaalfde eeuw was er slechts één rivierovergang tussen
Thun en Solothurn: waar nu het stadje Aarberg ligt. De overdekte
houten brug die op deze plek ligt, stamt uit 1568 en is
nog steeds in gebruik. In de 19 de eeuw werd de hoofdloop van
de Aare, na tal van overstromingen, omgeleid. Nu stroomt
enkel nog een tam riviertje, de Oude Aare, onder de (veel te
lang geworden) brug… Maar het is wel een pittoreske plek!
De Aare vormt een prachtig richtsnoer voor onze verdere
tocht richting Bern, langs het stuwmeer en natuurgebied
van Niederried, een paradijs voor vogels en bevers. De imposante
waterkrachtcentrale Mühleberg produceert sinds
1920 elektriciteit met water uit de Aare. Zo worden ongeveer
45.000 huishoudens van duurzame energie voorzien. Het
gebouw, een voorbeeld van industrieel classicisme, werd
ontworpen door architect Walter Bösiger, die hierbij voor het
eerst in Zwitserland op grote schaal beton gebruikte. Door
de aanleg van een stuwdam ontstond de Wohlensee, die
bij mooi weer verkoeling en waterpret biedt aan recreanten
uit de wijde regio.
Maquette van een horlogemaker in het Neues Museum
Langs liefelijke dorpjes als Frauenkappelen en Felsenau trekken
we verder richting Bern. Het historische centrum ligt
in een wijde bocht van de Aare, die weinig ruimte liet voor
stadsuitbreiding. De zandstenen huizen, geplaveide straten
en smalle stegen hebben het authentieke karakter van de
stad uitstekend in stand gehouden.
Bank op nummer één
Bern is de hoofdstad van het gelijknamige kanton. Het
Zwitserse parlement zetelt er. Haar officiële benaming is
‘Bondsstad’. Toen in 1848 de Zwitserse statenbond werd
omgevormd tot bondsstaat waren er drie kandidaten om
bondsstad te worden. Bern werd verkozen boven het economisch
belangrijkere Zürich, juist om die positie niet nog
meer te versterken. Ook Luzern viel toen buiten de prijzen.
Het Bundeshaus uit 1902 vormt het zinnenbeeld van de Zwitserse
confederatie. Voor de bouw ervan liet architect Hans
Auer stenen aanrukken uit de 26 verschillende Zwitserse
kantons. Ook bij de binnenafwerking mochten die kantons
een bijdrage leveren. Zo ontwierp een kunstenaar uit Luzern
21