Seksualisering: “Je denkt dat het normaal is…” - Aletta

3 Analyse
3.1 Beleving van de invloed van media
Er kwamen in dit onderzoek geen grote verschillen naar voren tussen de jongeren van het
vmbo en de havo. Wel spelen sekseverschillen een belangrijke rol. Jongens en meisjes
gaan anders om met de geseksualiseerde media en beleven deze ook anders. Op sommige
gebieden zijn ook verschillen langs etnische en religieuze lijnen zichtbaar.
Normaal of niet?
In alle groepen is de algemene opvatting dat jongeren in grote mate seksueel getinte
beelden zien. Door de veelheid aan deze beelden geven de jongeren aan dat er een zekere
gewenning ontstaat, de beelden zijn overal om hen heen aanwezig. Maar net als in de
focusgroepen uit het vorige onderzoek, gaven ook nu veel jongeren aan dat ze, door over
geseksualiseerde beelden te praten en te discussiëren, erover gaan nadenken en een
preciezere mening gaan vormen. Dat geldt voor alle jongeren, van alle etnische afkomsten
en bij zowel havo als vmbo. Wel zijn het vooral de meisjes die de beelden problematisch
vinden.
De jongeren hebben ook het idee dat seksualisering een ontwikkeling is die je moeilijk kunt
stoppen. Ze zien het aantal geseksualiseerde beelden steeds meer toenemen en
verwachten dat het in de toekomst alleen nog maar meer zal worden.
Dat de jongeren aangeven de beelden als normaal te beschouwen, betekent overigens niet
dat ze de inhoud van de beelden daarmee goedkeuren. Beelden die worden ervaren als
vrouwonvriendelijk worden bijvoorbeeld vooral door de meisjes afgekeurd.
Beïnvloed?
Jongeren geven aan dat ze geseksualiseerde beelden in de media vooral problematisch
vinden als ze invloed hebben. Het idee van beïnvloeding vinden ze negatief. Dat hangt
samen met het idee van jongeren, dat je minder ‘jezelf bent’ als je wordt beïnvloed, dat je
dan niet je eigen keuzes maakt. ‘Jezelf zijn’ vinden veel jongeren belangrijk. Dat kan o.a.
verklaren dat veel jongeren, enigszins nonchalant, stellen dat ze zich ‘niks van de media
aantrekken’.
Toch geven jongeren aan dat ze merken dat gedrag dat te zien is in de media wordt
gekopieerd, door henzelf en (vooral) door anderen. Daarnaast geven ze aan dat er naast de
media nog tal van andere factoren zijn die invloed hebben op het gedrag van jongeren.
Het is belangrijk om hierbij op te merken dat er sprake was van een proces, dat zich in de
loop van de groepsgesprekken afspeelde. Gaandeweg de gesprekken gaven jongeren zelf
aan verbanden te zien tusen beelden in de media en het gedrag en de belevingswereld van
jongeren.
De jongeren zien dat kleding uit magazines, videoclips of andere beelden uit de media
worden nagedaan door jongeren – in hun omgeving of door henzelf. Hetzelfde geldt voor
bewegingen op de dansvloer die vaak worden gekopieerd uit videoclips.
Als het gaat om de omgang tussen jongens en meisjes en met seksualiteit wordt het voor
jongeren ingewikkelder om iets te zeggen over de invloed van de media hierop. In eerste
instantie ervaren zij de invloed van de media op dit terrein veel minder direct. Een mogelijke
verklaring hiervoor is dat zowel in de VMBO- als HAVO-groepen, jongeren aangeven dat de
Utrecht, maart 2009 * Seksualisering: “Je denkt dat het normaal is…”. Onderzoek naar de beleving van jongeren 55