NORDISK BYGD - Nordisk Kulturlandskapsforbund
NORDISK BYGD - Nordisk Kulturlandskapsforbund
NORDISK BYGD - Nordisk Kulturlandskapsforbund
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Låsheldene, hestehelder med lås på slik at ingen kunne stele hesten, var eit fristande og skremmande våpen i<br />
slåstkampar. I privat eige. Foto OR.<br />
sjonen. Der er det fine sletter, høvelege til<br />
kappriding og leik. Namnet Hallingskeid<br />
blir også brukt om to andre stader i nærleiken.<br />
2 Inst i Fødalen der lendet flatnar og<br />
vass-skilet mot Lærdal er, ligg ei slette på<br />
fleire hundre mål, dekt med musøyre (Salix<br />
herbacea), verdas minste tre. Der samlast<br />
folk frå aust og vest på larsokdagen 10.august,<br />
handla hestar, kappreid, dansa og leika<br />
– og tura. I ei av dei mange forteljingane om<br />
Villandane frå Hol heiter det at Elling Villand,<br />
ein av sønene til den vidgjetne Blank-<br />
Ola og kona Ragnhild, møtte ho som skulle<br />
bli kona hans, Mette Hjermann frå Stydno<br />
i Lærdal, på Hallingskeid. Det må ha vore<br />
i 1744. Folket hennar var imot at ho skulle<br />
slå lag med hallingen, men han henta henne<br />
i Lærdal.<br />
Det gammalnorske ordet skeið tyder leik<br />
eller stemne eller kappriding, og stadnamnet<br />
Hallingskeid må vere sett av vestlendingar.<br />
På skeid-plassane møtte dei hallingane.<br />
Elles veit me lite om desse skeida. Om<br />
16<br />
stemne andre stader der folk frå fleire område<br />
møtest, som samkoma på Kyrkjestølen<br />
på Fillefjell, Vasetdansen i Tisleidalen på<br />
Valdressida, Lykkjadansen i Hemsedal og<br />
Raumyrdansen på Norefjell, finst dramatiske<br />
forteljingar, om dans og spel og leik,<br />
krokfingdraging, ryggetak og broketak, om<br />
kappriding og turing og brutal slåsting med<br />
låshelder som våpen. Det er, som folkeminneprofessor<br />
SvaleSolheim skriv i Norsk<br />
Sætertradisjon, ikkje grunn til å dra dette<br />
i tvil, men likevel grunn til å tenkje gjennom<br />
at det er dei mest dramatiske episodane<br />
som har levd vidare på folkemunne, og at<br />
stordelen av stemneaktiviteten var fredeleg<br />
handel, prat og leik. Slik var det truleg også<br />
på Hallingskeid.<br />
Venteleg vart det slutt med høgfjellsstemna<br />
eller -skeida ein gong i siste halvdel av<br />
1700-talet.Marknadene inst i vestlandsfjordane<br />
kom i staden, og hallingane måtte reise<br />
lenger for å handle.<br />
2 Solheim 1952, s. 575.
Change language