Folkeskolen i Grønland 2010/2011 - Inerisaavik
Folkeskolen i Grønland 2010/2011 - Inerisaavik
Folkeskolen i Grønland 2010/2011 - Inerisaavik
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Atuarfiup 1967 tikillugu imarisaa<br />
1950-ikkut ingerlaneranni piffissap ilaani atuarfinnik marlunnik oqaaseqarfiusunik, atuarfinnik<br />
a-mik/b-mik taagorneqartunik, aaqqissuussineq illoqarfinni anginerni ingerlanneqarsimavoq.<br />
Atuarfinni taakkunani ilinniartitsisut siunnersuisoqatigiivisa atuartut, ukiup atuarfiusup aappassaata<br />
naanerani agguartarpaat. Taamatut agguaaneq ilaatigut angajoqqaanik isumasioqateqarluni,<br />
ilaatigullu meeqqat danskit oqaasiinik ilikkarsinnaassutsimik pigisaqarnerannik ilinniartitsisut<br />
naliliisinnaassusiat malillugu pisarpoq. Meeqqat danskisut piginnaasaqarluartut<br />
klassimut 3. b-mut inissinneqartarput, sinnerilu klassimut 3. a-mut inissinneqartarlutik. Ukiuni<br />
atuarfiusuni sinneruttuni tallimani klassit arlariit taakku marluk nal.ak. danskisut atuartitsiffiusuni<br />
sapaatip akunneranut amerlaqatigiinnik atuartinneqartarput. Atuartitsissutit sinnerinut<br />
tunngatillugu a-klassini atuartitsineq kalaallisuinnaq ingerlanneqarpoq, danskit oqaasii b-klassimi<br />
atuarnerup ingerlanerani atuartitsissutini amerliartuinnartuni atuartitsinermi atugaaleriartorlutik.<br />
Klassini a-mi b-milu atuartitsineq atuarfinni sulisunit amerlasuunit iluarineqanngimmat Kalaallit<br />
Nunaanni sumiiffinni arlaqartuni misileraalluni atuartitsinermik taasaq atuutilersinneqarpoq.<br />
Immikkut ittumik atuartitsinerup taassuma siunertaraa, atuartut tamarmik atuartitsineq<br />
maannamut taamaallaat b-klassinuinnaq atuartitsissutigineqartartoq atorlugu atuartinneqarsinnaanerat.<br />
Atuartitsineq taanna ingerlassinnaajumallugu - aammalu tassunga ilutigitillugu ilinniartitsisunik<br />
kalaallisut oqaasilinnik amigaateqarneq suli ajornartorsiutaammat - kalaallisut<br />
atuartitsinerup atuartitsissutigineqarnissaa 3. klassimut kinguartinneqarpoq, tassungalu ilutigitillugu<br />
danskisut atuartitsineq annertusarneqarluni.<br />
Kalaallit Nunaanni atuarfiup taamatut ineriartorsimanerata kinguneraa atuarfiup aaqqissuussaanerata<br />
piffissami tassanerpiaq Danmarkimi aaqqissuussaanermut 60-ikkut ingerlaneranni<br />
assingulersimanera. Taamaammat kalaallit atuarfiat pillugu inatsit nutaaq, danskit inatsisaannut<br />
1958-imeersumut assingusoq, 1967-imi aalajangiunneqarpoq.<br />
Atuarfik pillugu inatsit 1967-imeersoq<br />
Inatsisip 67-imeersup anguniagaraa atuarfiup, danskit meeqqanut atuarfiannut eqqaanarnerpaajunissaa,<br />
taamaaliornikkut Danmarkimi misilitsittarneq ilutigalugu danskit realeksameniannut<br />
misilitsittoqarsinnaanngorlugu. Aallaqqaataaniilli takuneqarsinnaasimavoq tamanna<br />
atuartut amerlanersaannut piumasaqaataasoq annertuallaartoq, taamaattumillu 1. realklassimut<br />
tigusaannginnermi ukiunik marlunnik piareersarfittut atuarfik immikkut aaqqissuussaq inatsit<br />
aqqutigalugu atuutilersinneqarpoq. Tamatuma kinguneraa atuartut 6. klassip kingorna ukioq<br />
siulleq Danmarkimut nassiunneqartarnerat, ukiullu aappaanni Kalaallit Nunaanni ingerlaqqittarnerat.<br />
Inatsisip atuutilernerata kinguninngua politikerit, atuarfimmi sulisut angajoqqaallu amerlasuut<br />
paasivaat taamatut piumasaqaateqarluni kalaallit atuarfiat sanarfissallugu naleqqutinngitsoq,<br />
taavalu atuarfiup nutaamik aaqqissuunneqarnissaa oqallisaalerpoq. Oqallinneq periusissatut<br />
siunnersuummik aallarniuserneqarpoq, pinngitsoorani atuarfiusussap ingerlanerani atuartitsineq<br />
inuiaat kalaallit pisariaqartitaannik aallaaveqartussatut siunniunneqarluni, taassumalu kingorna<br />
atuarnerup nammineq piumassutsimik aallaaveqartumik ingerlateqqinnissaani atuartitsissutit<br />
ilikkagassatullu pilersaarutit ilinniakkamik Danmarkimi ingerlatsinissamut pisariaqartunik<br />
imaqartut atuutilersillugit.<br />
Periusissatut siunnersuut kingusinnerusukkut suliareqqillugu Kalaallit Nunaanni atuarfeqarfik<br />
pillugu siunnersuutinngortinneqarpoq, 1976-imilu Landsrådimit akuersissutigineqarluni.<br />
15