Kulturarv som varer, boka om pilotprosjektene

Oppland
Nord–Gudbrandsdalen
164
eller mobil som gaidar deg rundt i terrenget og fortel deg kvar du skal sjå,
og kva du ser.
– Vi vil fortelje om fangstsamfunnet og vise kva villreinen har hatt
å seie for folk i området gjennom fleire tusen år. Vi vil setje fantasien i
sving; kva for liv, lydar og lukter må ikkje ha vore her for 900 år sia, når
eit titals personar fanga inn og avliva hundrevis av dyr?
Klimapark 2469 forskar på kulturminne og høgfjellsnatur, men også
på klimaendringar. Visjonen er å verte eit senter for klimaovervaking
som er ope for publikum. Nedfrosen fortid vert varm og levande når
geologiprofessor Atle Nesje skildrar korleis klimaendringar har påverka
menneska i Nord-Gudbrandsdalen. Reinjegerane tilpassa seg eit varmare
klima ved «å veide ren på fonnen» som Peer Gynt.
– Vi må forstå kva som har skjedd før, for å kunne lage prognosar for
framtida. Når vi samanliknar funna med tidsperiodane, ser det ut som
det var storstilt fangst når klimaet var mildt og breane små. Så vart det
kaldare, breane voks, og skremmepinnane fraus inn i isen. Planen no er
å datere fleire av pinnane og sjå om mønsteret stemmer, forklarer Nesje.
Det vi kan lese ut frå historia, kan hjelpe oss inn i framtida med dei
endringane i klimaet vi står framfor og knapt kan førestille oss.
Funna frå fangstkulturen kan dessutan fortelje oss noko om korleis
reinen tidlegare takla nedsmelting, og kva framtid han har som art om det
no skjer ein gong til.
Oppland
Nord–Gudbrandsdalen
Iskunst i Juvfonna: Tre månader etter at
dette fotoet vart teke i juni 2010, er fonna
vorten dramatisk mindre. Fronten av
Juvfonna har trekt seg attende om lag
20 meter frå 2009 til 2010, og
inngangsdøra er flytt lenger inn.
Dag Inge Bakke er naturrettleiar i SNO og
gaid i Klimapark 2469.
165