de manuel maría a ferrín - Real Academia Galega

Discurso Darío Xohán.qxd 31/3/06 09:13 Página 48
cumes da poesía galega de todos os tempos, e non só da galega; non direi
que Bretaña, Esmeraldina é a mellor novela da nosa literatura, nin que nunca
lin unha historia fantástica tan conmovedora coma Arnoia, Arnoia, nin
contos tan perfectos coma os de Arraianos; non direi que os seus artigos enchen
de luz o noso mundo, nin que nunca me rin tanto no teatro coma cando
vin Celtas sen filtro nun porcallento cine de Carnota. E non direi, xaora,
porque isto xa sería unha imprudencia temeraria, que non consigo estar
conforme no punto da periodización xeracional da poesía galega que fai en
De Pondal a Novoneyra, onde aprendemos tantas outras cousas que importan
ben máis ca este detalle. E digo en De Pondal a Novoneyra, pero a cousa
xa viña de moitos anos antes, pois a doutrina circulaba en forma de tese
de doutoramento e doutros textos de acceso público ou privado. Porque ser
é verdade: foi este que non debo mencionar o que nos aprendeu a textura e
a dialéctica da nosa poesía, ata daquela mal canonizada por outrén que non
direi tampouco, mais por razóns ben diferentes.
Cesare taccio. Non pronunciarei sequera o nome do Máis Grande. Direi
tan só que hai Grande Xeración. Cal é a súa cohesión interna? Aparentemente
non moi forte, sobre todo a partir da ruptura do Consello da Mocidade;
pero estas aparencias poden ser enganosas. A cohesión do grupo, ou do
sistema, non se define só polos seus lazos internos, senón tamén, e moi
principalmente, polas forzas que, cercando e premendo desde fóra, o obrigan
a formar en aces mestas. Se me permitides a metáfora, tamén as bestas
bravas forman círculo coas cabezas para o centro e os pés de tras escouceando
para defendérense dos lobos. Todos estes que dixen, a miúdo enfrontados
duramente en posicións políticas, en certas posicións estéticas, e mesmo
en cousas persoais, mantiñan así a todo, porque que non lles quedaba outro
r e m e d i o , porque a Historia mandaba, unha densa unidade operativa, por
contraditoria que ela fose ás veces, na batalla que lles era común, pola literatura
e pola lingua, iso todos a unha, e contra a ditadura cada quen ó seu
xeito. Á fin das contas, eran bestas irmás, e os lobos estaban ó redor.
Talvez os dous grandes períodos que ó principio intentei establecer non
estean moi claros; talvez o nome “xeración” non lles acaia ben de todo; eu
mesmo non estou seguro, ou polo menos non estou tan seguro como da exposición
apaixonada se puido deducir. Pero neste período cuxo inicio fixo
simbolicamente co primeiro libro do meu mestre, neste si que non teño
dúbida ningunha: de calquera maneira que se mire, percíbese a unidade de
propósito, a afinidade estética esencial, a innovación efectiva; en suma, a
condición orgánica esencial que parece requirir o concepto máis estrito de
x e r a c i ó n .
48