Revista do II Encontro de Embarcacións Tradicionais de Galicia

I da
I
As Entidades
Museo Massó
O MUSEO IMASSÓ DE BUE U:
LMPORDWCLA DOS SEUS FONDOS PHRA O PATRUMONIO
MART'TIMO GALEGO E UNHA PRQ~OSICI~NMUSEOLÓXIG~
Orixes transformacións motivadas polas novas necesidades do ciclo
produdivo conserveiro.
Ainda que polo que nós sabemos adualmente, o Agora entramos xa nos seus fondos conservados.
museo presentouse oficialmente no ano 1928 con motivo
visita a Bueu do célebre inventor e premio Nobel de
Física, Guillermo Marconi, as orixes deste museo,
recentemente adquirido pola Xunta de Galicia, remóntanse
a principios ddo século XIX.
En efedo naquel ano de 181 6 tivo lugar a fundación
da primeira fadoría da familia Massó naquela ampla praia
beirada aquí e alá por pequenas instalacións de salgazón,
que era por entón Bueu, a carón das cales desembarcaban
Fondos do Museo
Debemos decir de entrada que aquí, por motivos do curto
espacio, somentes faremos mención dunha parte dos fondos
conservados no museo, non todos. Aproximadamente
son unhas cinco ou seis salas que ocupan parte dos espacios
das antigas fábricas citadas, máis unha nave que garda
en depósito as embarcacións tradicionais das Rías Baixas
o peixe as grandes lanchas cargadas de milleiros e milleiros proporcionadas pala Esocla Taller de Carpintería de Ribeira
de sarditías, a prata das nosas rías. Unha historia repetida de Estribela-Marín.
aquí e alí en todo o litoral galego no cal os cataláns funda- Intentando facer unha clasificación a grosso modo
ron establecementos fabrís desta clase ata a máis agacha- dos fondos podemos dicir que abarca fondos de carácter
da cala das costas de Galicia, illasd incluidas, máis con histórico, etnográfcicos, e documentais e
todo esta insignificante fábrica, modesta nos seus inicios b~b~iogr~ficos.Comezaremos por estes últimos. Son, quizá,
destacouse das súas veciiías competidoras desde O seu ini- 0s rnáis cofiecidos nos poucos medios da especialidade de
cio fundacional. Certamente non pola súa plantilla catro temas náuticos e en xeral. Parte deles aparecen
mulleres e tres homes, pero sí pola súa orixe foránea. Eran resefiados na obra "Cien Obras de Ia Colección Massó" da
bretóns, das renomeadas fábricas de Nantes, na Baixa Bre- do bibliógrafo Francisco Vindel, publicado en Viga
tafia, e vitíeron para instruir ós nativos nos métodos de no 1940. Non está demáis citar aqui a súa valoración como
tratamento da conservación da surdina. Pero a cousa non experto cofiecedor no tema:
quedou aí. De novo no 1883 a empresa Massó asociada "Bastará al ledor hojear simplemente este Catálogo
cos franceses Paul Dargenton e Félix Domingofundan desta para coincidir en mi afirmación de que Ia colección "Massó"
vez unha fábrica de conservas "herméticas y esterilizadas" es Ia importante por sus fondos bibliográficos relutique
levaba O nome de "Lu Perfeccion". Foi un salto cualita- vos a Ias ciencias náuticas de todas Ias que existen en Estivo
nada insignificante, ata ese momento só había funda- pana, exceptuando lógicamente Museo Naval, de1 Midas
anteriormente dúas fábricas de conservas en Galicia nisterio de Marina." (Prólogo da cinco).
situadas en Chapela- Vigo e Illa de Arousa. Despois no E ademáis, engadimos nós, compre sumarlle outras
1894 a empresa Massó Hermanos absorbeu a firma "Massó, obras non relacionadas tos temas marítimos, pero tamén
Dargenton, Domingo y Cía". Quedaron unidas deste xeito moi destacables desde o punto de bibliográfico.
as dúas fadorías, a vella de salgazóns e a máis nova de Falamos dos case 20 incunables co~eccionados, que
conservas. Os negocios foron prosperando para os convirten esta colección bibliográfica na segunda máis im-
herdeiros e finalmente no 1926 construíuse a grnade fá- portante de Galicia despois da conservada na catedral de
brica moderna que estivo traballando ata O ano 1992 no Santiago de Compostela, como puxo de manifesto o Sr.
que OS seus traballadores foron trasladados á fábrica de Filgueira Valverde.A título de exemplo citaremos unha Edi-
Baleas en Cangas. ción de Dante publicada en Italia a fíns do século XV, e que
Esta 6, en apretada síntese a evolución das
instalacións fabrís de Bueu, daque pelo demáis diremos
estivo exposta na pasado exposición "Santiago, Camitío de
Europa, ou a excepcional Speculum, Historiae de Vicente
que se conservan en pé nunha grande parte, dende a mais de Beauvais. Pero a relación con non ser pouca cousa,
vellas ata a mais moderna, logo de varias pequenas acábase aquí. Existe tamén representación destacada de
45
II ENCONTRO DE EMBARCACIÓNS TRADICIONAS.ÇALICIA 95