toplum sağlığı kurultayı_kapak_layersiz.TIF - Ana Sayfa | İstanbul ...

karşı koruyamadığı için mevcut grip aşıları, kuş gribine karşı asla koruyucu olamaz. Düşünün
birisi H3N2, H1N1 gibiyken, diğeri H5N2 gibi tamamen farklı, yani koruması mümkün değil.
Mevcut aşıların koruması mümkün değil. Bunu niye yapıyoruz? Gribin insana uyum sağlaması
için, bir ekmek teknesindeki hamur gibi, farklı virüslerin aynı ortamda karıştırılması gerekiyor.
İşte kuştan alacak, domuzdan alacak, insandan alacak, üçü bir araya gelecek, şöyleki sanki
bir mikserle bu farklı türler karıştırılacak. Bu karışım sağlanırsa insana adapte oluyor. Çünkü
insandan büyük bir parça almış oluyor. Niye biz kuş gribine karşı normal grip aşısı öneriyoruz?
Hiç olmazsa aşıyla mutad virusle hasta olmayalım da ikisi vücudumuzda buluşmasın.
Yani bizim vücudumuz onlara bir karışım ortamı, bir ekmek teknesi ortamı oluşturmasın. Olacaksak
sadece kuş gribiyle hasta olalım. Teki ile hasta olalım, ikisiyle aynı anda hasta olmayalım
ki, olabiliriz, o karışım meydana gelir, dünya için büyük bir facianın ilk odağı biz
olmayalım diye insana normal grip aşısı öneriyoruz; kuş gribinden korunmak için değil. Evet,
katkınız için teşekkür ediyorum. Köpekler aşılanıp, kısırlaştırılıp diğer önlemlerin mutlaka
alınması lazım. Yerel idarelerin, diğer sağlık idarelerinin, veteriner teşkilatının her biriyle bu
sorunlar mutlaka çözmeli ve bu ayıptan kurtulmalı.
Dinleyici: Bu aşıların soğuk zincirde güvenli bir şekilde ülkeye girip girmediklerini,
bunların etkinliğinin gerçekten kontrol edilip edilmediğini sormak istiyorum. Çünkü ben
zaman zaman meslektaşlarımdan bazı bilgiler alıyorum, kuduz aşısı yapılmış görünüyor ama
titrasyonuna baktıklarında onun düşük olduğunu görüyorlar, tespit ediyorlar. Acaba bu konudaki
görüşünüz nedir?
Prof. Dr. Recep Öztürk: Şimdi ben, aşı il sorumlusu olarak çalışmış biri olarak Van’ın
elektriksiz köylerinde bile, çalıştığım sağlık ocağının bir sene elektriği yoktu, ben ayrıldıktan
sonra elektrik geldi, hakikaten bir bilinç vardı, bir heyecan vardı. Bu soğuk zincire elden
geldiğince uyuluyordu. Halen de uyulduğunu düşünüyorum ama konuyla ilgili yapılan bir
denetleme çalışması elimde yok. En son kuduz olayında baktığımızda soğuk zincirde sorun
yok ama uygulamada sıkıntılar var. Soğuk zincirde sorun olabilir, denetleme yapmak gerekli.
Dişhekimi Mustafa Düğencioğlu: Son bir defa daha soru alalım. Evet, Mustafa Bey.
Dinleyici: Efendim ben biraz şeytanın avukatlığını yapayım. Özellikle grip aşılarında bir
kısım uzmanlar belli risk gruplarının dışında yapılmasını da çok doğru bulmuyorlar. Siz aynı
görüşte misiniz, değil misiniz bilemem. Ancak buradan hareketle bu aşıları üreten firmaların
daha çok tüketme anlamında bir suiistimali veya bilgi kirlenmeleri var mı, sizin bu konudaki
fikirlerinizi öğrenmek istiyorum. Teşekkür ederim.
Prof. Dr. Recep Öztürk: Şimdi, kapitalizm ne kadar ahlaklıdır bilemem. Tabii ki ürettiği
aşıyı satmak isteyecektir. Oradaki pazarlama, satış stratejileri olayın genelleşmesi herkese
uygulanmasını sağlamak vesaire gibi yani satıcının ne yaptığı ortada. Bunu ben tartışma
noktasında değilim. Elimde ciddi veriler yok. Ama pek çok arkadaşın bu şekilde davrandığını
ne yazık ki görüyorum. İşte falan yakınıma grip aşısı uyguladı ve işte ensefalit oldu. Bunların
hiçbirisi kanıtlanmış değil. Tabii ki bunlar yan etki yaparlar. Lokal, alerjik, sistemik etkiler;
Guillain-Barre hastalığı vb gibi hakikaten yan etki yapabilir. Ama baktığınız zaman faydaetkinlik,
maliyet-yarar analizini yaptığınız zaman,, az önceki ölüm rakamlarını verdim, 300-
500 bin mevsimsel gripten ölüm, 500 milyon insanın hastalanışı, 5 milyon insanın hastanede
yatışı bunun da hesabını yapmalıyız, bunun da hesabını birisi vermelidir. Bu şekilde aşı kar-
Toplum Sağlığı Kurultayı (10-11 Kasım 2007)
55