Kargaflan›n kavramlar› Kavramlar›n kargaflas› - IGMG

YIL/JAHRGANG: 13 • SAYI/NR.: 156 • ARALIK / DEZEMBER 2007 

PERSPEKTIVE 

PERSPEKTIVE 

Hacc’›n›z mebrur olsun! 

Monatliche Zeitschrift der 

Islamischen Gemeinschaft Milli Görüfl 

‹slam Toplumu Millî Görüfl aylık yay›n organ› 

Kargaflan›n kavramlar› 

Kavramlar›n kargaflas›

“Rabb'in için Namaz kıl, Kurban kes!” Kevser Sûresi 2 

KURBAN BEDELİ 

100,- 100,- 

EURO EURO 

“Mazlum ve mağdurlara uzanan dost el” 

IGMG KURBAN KAMPANYASI 

Hesap Numarası: IGMG • SEB Bank AG Köln 

Kontonr.: 162 888 56 04 • BLZ: 370 101 11 

Verwendungszweck: Kurban 

IBAN DE61 3701 0111 1628 8856 04 • BIC (SWIFT) ESSEDE5F370 

Kurban Bedellerini elden bölge ve şube kurban 

sorumlularına verebileceğiniz gibi 

banka hesabına da havale edebilirsiniz. 

SON HAVALE TARİHİ: 17 Aralık 2007 

İslam Toplumu Millî Görüş • Boschstr. 61-65 · D-50171 Kerpen • Tel: +49 (0)2237-656 293 • Fax: +49 (0)2237-656 222 • kurban@igmg.de · www.igmg.de

IGMG 

Perspektive 

IGMG AYLIK YAYIN ORGANI 

ARALIK / DEZEMBER 2007 

Y›l/Jg.: 13, Say›/Nr.: 156 

ADRES · ANSCHRIFT 

IGMG Perspektive 

Boschstr. 61-65, D- 50171 Kerpen 

Tel.: 02237/ 656-0 • Fax: 02237/ 656 555 

www.igmg.de E-Mail: dergi@igmg.de 

YAYINCI · HERAUSGEBER 

Islamische Gemeinschaft Millî Görüfl 

IGMG e.V. 

Amtsgericht Bonn, VR 6621 

Vertreten durch den Vorstand: 

Osman Döring, Vorsitzender 

Oguz Ücüncü, Generalsekretär 

Ali Bozkurt, stellv. Vorsitzender 

GENEL YAYIN YÖNETMEN‹ · CHEFREDAKTEUR 

O¤uz Üçüncü 

(V.i.S.d.P) 

D‹ZG‹-LAYOUT 

‹lhan B‹LGÜ 

BASKI · DRUCK 

Yavuzsöhne-Duisburg 

Yay›nlanan makale ve fikir yaz›lar›n›n 

sorumluluklar› yazarlar›na aittir. 

• 

Die in der Zeitschrift veröffentlichten 

Meinungen binden die Autoren, nicht die IGMG. 

‹LAN SERV‹S‹ · ANZEIGENSERVICE 

Tel.: 02237/ 656-201 • Fax: 02237/ 656 555 

E-Mail: tanitma@igmg.de 

ABONE SERV‹S‹ · ABONNEMENT 

Islamische Gemeinschaft Millî Görüfl 

Lastschriftabteilung 

Boschstr. 61-65, D- 50171 Kerpen 

Tel.: 02237/ 656-0 • Fax: 02237/ 656 555 

E-Mail: mitglied@igmg.de 

Y›ll›k abone ücreti: 59,-EURO 

Jahresabonnement: 59,-EURO 

IGMG Genel Merkez Üyelerine Ücretsizdir 

Für Vereinsmitglieder der IGMG kostenlos 

Der Bezugspreis ist im Mitgliedsbeitrag enthalten 

HESAP NO · BANKVERBINDUNG 

SEB-AG Köln. 

Kontonr.: 162 888 56 00 

BLZ 370 101 11 

ED‹TÖR 

Hac ve Kurban’›n›z makbul olsun 

‹slam dünyas› bu ay›n sonuna do¤ru Hac ve Kurban Bayram› 

gibi iki önemli ve büyük buluflmay› gerçeklefltiriyor. Bu 

buluflma asl›nda her y›l, Rabb’imizden gelen ça¤r› ve emir üzerine 

gerçekleflen bir buluflma. Milyonlarca Müslüman, milleti, 

dili ve ülkesi farkl› farkl› da olsa Allah’›n misafirleri olarak 

O’nun, “Yoluna gücü yeten herkesin, Kabe’ye gidip Hac etmesi 

Allah’›n insanlar üzerinde bir hakk›d›r” yüce ça¤r›s› ve emrine tabi 

olup, Kabe ve Arafat’ta bir araya geliyor. Hac›lar›m›z›n büyük 

bir k›sm› ve di¤er yerlerdeki Müslümanlar da “Rabb’in için 

namaz k›l ve kurban kes" emrine uyarak Kurban kesiyor. "Allah 

Teâla size hay›rl› iki gün verdi: Ramazan Bayram›, Kurban Bayram›" 

müjdesine uyarak ise bayram yap›yoruz. Yüce Allah’tan 

(c.c.) bu bayramlar›m›z›, hakikaten bir bayram olarak idrak 

edebilmemizi nasib etmesini niyaz ediyoruz. 

Bu anlamda, teflkilat›m›za düflen görevleri yerine getirmek 

ve Avrupa’da yaflayan Müslümanlar›n Hac ibadetlerini ifa etmelerine 

yard›mc› olmak için düzenledi¤imiz Hac organizasyonu, 

flu anda mukaddes beldelerde hac›lar›m›za hizmet 

vererek yaklafl›k 6 bin 500 hac›m›z›n Mekke ve Medine’de huzur 

içinde ibadetlerini yerine getirmelerine yard›mc› oluyor. 

Ayn› flekilde, ‘Ümmet’ olma bilincinden hareketle, bir kardefllik 

projesi olarak düzenledi¤imiz Kurban Kampanyas› ile 

de, mazlum ve ma¤dur Müslümanlarla birlikte Kurban kesiyor, 

bayram yap›yoruz. Tekrar hat›rlatal›m ki, bu kampanyan›n, 

bu insanlar›n dertlerine çözüm getirmesi mümkün de¤il. 

Ancak biz, dünyam›z›n içinde bulundu¤u mevcut flart ve duruma 

itiraz ediyor, tav›r koyuyoruz. Kan için, adam öldürmek 

için, savafl için milyarlar harcayan dünya sistemine itiraz ediyoruz. 

Bu vesile ile ‹slam aleminin Kurban Bayramlar›n› tebrik 

eder, hay›rlara vesile olmas›n› niyaz ederiz. 

Yaflad›¤›m›z flu günlerde iki önemli olaya daha flahit olmaktay›z. 

Birincisi Türkiye’de PKK teröründen kaynaklanan 

problem ve ikincisi de ‹srail iflgalinden kaynaklanan Filistin 

problemi. Umuyor ve bekliyoruz ki, Türkiye, bu problemi çözerken 

so¤uk kanl› olmak ve ona göre siyaset zemininde çözüm 

bulmak zorundad›r. Filistin’de de, at›lan bar›fl ad›mlar›n›n 

adalet ve hakkaniyet esaslar›na dayanmas› gerekmektedir. 

Adalate dayanmayan bar›fl, zorlama bir bar›fl olacakt›r ki, 

ileride yeniden çat›flma ç›kmas›n› önleyemeyecektir. 

Gelecek sayımızda buluflmak üzere Allah’a emanet olunuz. 

• O¤uz ÜÇÜNCÜ

BU SAYIDA... 

yorum 

‹yi terörist, kötü terörist?? 5 

gümdem 

Sa¤duyuya ihtiyac›m›z var 6 

Kargaflan›n kavramlar›, kavramlar›n kargaflas› 8 

Kavramlar dünyaya nas›l bakt›¤›m›z› gösterir 12 

teşkilat 

Hacc’›n›z mebrur olsun 13 

Kurbanlar›n›z 72 ülkede kesiliyor 14 

Endonezya sa¤lik merkezimiz aç›ld› 16 

islam coğrafyası 

Malezya 17 

‹srail-Filistin sorununa yaklaflmak 20 

irşad 

Kurban Bayram› üzerine 22 

Hac, mü’mini kemale ulaflt›r›r 24 

Meryem Sûresi 26 

Peygamberimiz Hz. ‹sa (as) 28 

kültür 

‹bn Haldun 30 

Mehmet Akif Ersoy 32 

irschad 

Unser Prophet Îsâ (as) 34 

aktuell 

Mit kühlem Kopf 36 

kommentar 

Gute Terroristen, böse Terroristen?? 38 

6 

14 

17 

gündem 

Sa¤duyuya ihtiyac›m›z var Kargaflan›n kavramlar›, kavramlar›n kargaflas› 

teşkilat 

Kurbanlar›n›z 72 ülkede kesiliyor 

gündem 

teşkilat 

Endonezya sa¤l›k merkezimiz aç›ld› 

islam coğrafyası kültür 

Malezya ‹bn Haldun 

34 irschad aktuell 36 

Unser Prophte Îsâ (a.s.) Gute Terroristen, böse Terroristen 

8 

16 

30

‹yi terörist, kötü terörist?? 

Terör örgütü PKK, sivillere ve askerlere 

yönelik sald›r›lar›yla yeniden 

kamuoyunun gündemine oturmay› 

baflard›. Ancak terör örgütü nitelemesi 

Avrupa’da medya sorumlular›n› 

ve siyasileri çok ta fazla ilgilendiriyor 

gözükmüyor. Zira sözkonusu 

katiller, direniflçi veya isyanc› olarak 

da lanse edilebiliyor. PKK’yla dayan›flma 

programlar›nda terör örgütünün 

sembolleri ve amblemleri k›flk›rt›c› 

biçimde sergileniyor ve güvenlik 

birimleri bir müdahale de bulunmuyorlar. 

Bu sorunu derinlemesine irdelemeye 

bafllad›¤›n›zda tam anlam›yla 

ikiyüzlülükle karfl›l›fl›yorsunuz. Bu anlamda 

ikiyüzlülük, toplumsal olarak 

uygulanan veya ses ç›kar›lmayan, de- 

¤er yarg›lar›n› kendi menfaatine göre 

biçimlendirme e¤ilimi olarak karfl›m›za 

ç›k›yor. 

Geçti¤imiz hafta gerçekleflen 

olaylar PKK sorunu ba¤lam›nda 

bat›n›n gösterdi¤i ikiyüzlülü¤ü etkiliyici 

biçimde gözler önüne seriyor. 

Türkiye’nin y›llard›r PKK eylemcilerinin 

ülkeye teslim edilmesi yönünde 

bask›s›na ra¤men, PKK’n›n Avrupa’daki 

para trafi¤ini yöneten R›za 

Altun Viyana’dan Kuzey Irak’taki 

Erbil flehrine uçabiliyor. 

Uluslararas› arama emriyle aranan 

bir El Kaide eylemcisinin bir 

ülkeden di¤erine rahatça seyahat 

etmesi halinde uluslararas› teröre 

savafl açm›fl ülkelerin baflkentlerinde 

oluflacak infiali bir düflününüz. 

Bu Türkiye’nin PKK ile mücadelesine 

bat›n›n seyirci kald›¤› ve hatta 

ikiyüzlü oldu¤u yönündeki ithamlar›n› 

do¤rulay›c› sadece küçük 

bir örnek. Türkiye’nin stratejik orta¤› 

olan ABD’de, PKK’y› bir terör 

örgütü olarak tan›rken, di¤er yandan 

PKK’n›n ‹ran’daki kardefl örgütünü 

askeri ve lojistik aç›dan desteklemekten 

çekinmiyor. 

Sanki bu ikiyüzlülük yetmiyormufl 

gibi, Türkiye’ye s›n›rötesi operasyon 

yapmamas› konusunda uyar›larda 

bulunuluyor. Hat›rlatmakta 

fayda var. Daha bir y›l önce ‹srail 

Lübnan’›n güneyinden gelebilecek 

terör tehdidini bertaraf etme bahanesiyle 

tüm ülkeyi harabeye çevirmiflti. 

Devletleraras› hukuka ayk›r› 

olan ve büyük ölçüde Lübnanl› sivillere 

yönelik yürütülen bu savafl, 

öncelikle ABD Baflkan› George W. 

Bush taraf›ndan ‹srail’in kendisini 

savunma hakk› olarak nitelendirilmiflti. 

Bu noktada Türkiye’nin kendi 

yorum 

O¤uz ÜÇÜNCÜ • oucuncu@igmg.de 

vatandafllar›n›, bu zamana kadar 

binlerce insan›n hayat›na mal 

olmufl terör tehditine karfl› savunma 

hakk›n›n neden reddedildi¤ini 

aç›klayabilecek birileri var m›? 

Gerçek flu ki, Türkiye’nin Güney 

Do¤u’sundaki siyasi ve ekonomik 

geliflmeler PKK’n›n dayand›¤› zemini 

yoketmekte, onlar ise ses getiren 

ama flüphesiz çaresiz eylemlerle 

bunu önlemeye çal›flmaktalar. 

Terör örgütü her yeni korkunç eylemiyle 

bat› kamuoyunun dikkatini 

üzerine çekmekte olabilir, ancak 

PKK ve onun siyasi temsilcilerinin 

Türkiye’deki Kürt kökenli toplum 

üzerinde etkilerini kaybettikleri de 

bir gerçektir. 

Türkiye’nin “müttefiki’’ olan ülkelerin 

siyasi sorumlular›, terör örgütleri 

ba¤lam›nda ikiyüzlü yaklafl›mlar›n 

ateflle oynamak anlam›n›na 

geldi¤ini, bu oyunda kendi parmaklar›n›n 

da yanabilece¤ini ve bu 

ç›kar hesab› ile bilinçli veya bilinçsiz 

bir flekilde, suçsuz insanlar›n 

hayatlar›n›n tehlike alt›na at›ld›¤›n› 

bilmeliler. ‹yi terörist, kötü terörist 

olmaz. Siyasi emelleri için suçsuz 

insanlar›n ölümünü göze alan herkes 

katildir ve katil kalacakt›r !!! 

IGMG PERSPEKTIVE 5

gündem 

Sa¤duyuya ihtiyac›m›z var! 

Sa¤duyulu ve makul düflünüp, ona 

göre bir tav›r koyam›yoruz. Her 

fleyi siyah-beyaz görüyor, ara tonlar›n›n 

daha hikmetli olabilece¤ini düflünemiyoruz. 

Kuzey Irak’a yap›lmas› 

düflünülen askerî operasyonu, bu ruh 

halimizin d›fl›nda düflünemedi¤imiz, 

düflünemeyece¤imiz de ortada görünüyor. 

Operasyonun hemen ve acil 

olarak yap›lmas›n› isteyenler, kahraman 

ve vatanperver; karfl› ç›kanlar 

veya en az›ndan makul davran›lmas›n› 

isteyenler ise korkak, iflbirlikçi ya 

da vatan hainli¤i ile suçlan›yorlar 

Geldi¤imiz bugünkü noktada en 

sa¤l›kl› yolun, operasyon yap›ls›n m›, 

yap›lmas›n m› sorular›na cevap bulmaktan 

ziyade, bu sonuca geldi¤imiz 

sürecin kökten ve en ince detaylar›na 

kadar irdelenip, kal›c› ve bar›flc› bir 

çözümü düflünmek oldu¤unu bilmek 

zorunday›z. Türkiye ve Orta Do¤u 

için en do¤ru yol bu olmal›d›r. Zaman, 

hatalar›m›z›, hatta üzerinde ›srar 

etti¤imiz hatalar›m›z› de¤erlendirmenin, 

karfl› taraf›n iflledi¤i suçlar› 

gündeme getirip, intikam yemini etmekten 

daha etkili olaca¤› zamand›r. 

Türkiye’yi bir baflka ülke topraklar›na 

operasyon yapmaya zorlayan flartlarda, 

art›k bunu düflünmenin faydal› olmayaca¤›n› 

düflünenler yan›l›yor. 

Türkiye, aksine, tam bu zamanda bunu 

düflünmek zorundad›r. Do¤rusunu 

söylemek gerekirse ahlakî metabolizmam›z 

bozulmufl, dolay›s›yla 

millî ve askerî meselelerde makul bir 

görüfl ortaya koyma imkan›n›z neredeyse 

kaybolmak üzeredir. Sanki, sadece 

önceden ayarlanm›fl ve istikamet 

verilmifl hissiyat›m›z›n esiri olmufl 

durumday›z. Fakat aras›ra da olsa 

Türkiye’de art›k bu k›s›r döngünün 

6 

IGMG PERSPEKTIVE 

k›r›lmas›n› isteyenlerin seslerini duymak 

da sevindirici. 

Sorunun ad› do¤ru konulmal›d›r. 

Sorun, 1- Demokratik, kültürel ve sosyal 

problem olarak toptan Do¤u ve 

Güney Do¤u Anadolu sorunu. 2- PKK 

terör eylemleri a¤›rl›kl› olmak üzere 

di¤er örgüt veya flah›slar›n gerçeklefltirdikleri 

terör sorunu. 3- Bu iki soruna 

karfl› bu zamana kadar al›nm›fl 

tedbirlerin yetersizli¤i ve hatta zaman 

zaman yanl›fll›¤›. 4- Bu tebdirlerde 

siyasî iradenin hakim olamay›fl› 

sorunudur. 

Gelinen bu noktada sorun, bir 

PKK (Partiya Karkeren Kürdistan) sorununa 

indirgenmifltir. PKK, sorunun 

böyle alg›lanmas›ndan da kazançl› 

ç›kmaktad›r. Asl›nda, PKK ayn› zamanda 

sorunu dayan›lmaz noktaya 

getiren taraf olmaktad›r. Toplumda 

oluflan derin kutuplaflma PKK’n›n, sorunu 

terör eylemleri ile yönlendirip 

derinlefltiren taraf oldu¤unu da göstermektedir. 

Bo noktada, inisiyatifi 

PKK’ya b›rakmamak, siyasetin görevidir. 

PKK da her hangi bir flarta ba¤l› 

olmadan terörü b›rakmak zorunda 

olan tarafd›r. 

Kanl› sald›r›lar›n ve silahl› çat›flmalar›n 

üzerinden 23 y›l geçmifl ve 

uzun süre PKK’n›n canland›¤› ve 

Kürt nüfusun yo¤unlukla yaflad›¤› 

Do¤u ve Güney Do¤u Anadolu’nun 

ola¤anüstü hal ile yönetilmifl olmas›na 

ra¤men, sürecin Türkiye aç›s›ndan, 

bir baflka ülke topraklar›na 

yo¤un bir askerî operasyonu kaç›n›lmaz 

k›lmas›, Türkiye’nin bir zaaf›d›r. 

Türkiye’nin ilk zaaf›, bölgenin 

etnik yap›s›ndan kaynaklanan 

sorunlar› reddetmesidir. ‹kinci en 

büyük zaaf› ise, sorunu, sadece as- 

‹lhan B‹LGÜ • ibilgu@igmg.de 

kerî tedbirler ve çözümler üzerinden 

çözmeye yanaflmas›d›r. Bu 

ikinci zaaf›n bir baflka zaaf› da, askerî 

çözümlerin, siyasî çözümlerle 

desteklenmemesidir. Kara Kuvvetleri 

Komutan› Org. ‹lker Baflbu¤’un, 

“PKK terör örgütü’ne kat›l›m› 

önlemek konusunda devletin 23 y›lda 

baflar›l› olamad›¤›n›” itiraf etmesi, 

sorunun irdelenmesi için bir bafllang›ç 

olabilir asl›nda. Bu dönemde, 

yetkiyi elinde bulunduran askerî 

yetkililerin halk ile bütünleflmeyi 

gerçeklefltirememesi, zaman zaman 

halk› ürkütmesi ve köylerin boflalt›lmas› 

Türkiye’nin di¤er bölgelerine 

bir göçü de beraberinde getirmifltir. 

Böylece ülke çap›nda terör ve terör 

sonucu 35-40 bin insan›n ölmesinden 

kaynaklanan ac› verici sosyal bunal›mlara, 

yeni bir sosyal problem daha 

eklenmifl durumdad›r. Buna ek olarak, 

fail-i mechul cinayetlerin say›lar›n›n 

hâlâ kabar›k olmas› gibi bütün bu 

yanl›fl uygulamalar›n hiç birisi sorgulanamam›fl 

olmas›, problemi derinlefltirmektedir. 

Sorunun en iyi çözümü siyasî 

önlemlerin, bizzat Meclis taraf›ndan 

yönlendirilmesi ve hükümet taraf›ndan 

uygulanmas›d›r. Fakat, siyasal 

çözüm önerisini, bölgeye ba- 

¤›ms›zl›k, ya da özerklik olarak görenlerin 

yanl›fll›¤› bir yana, soruna 

siyasal çözümler önermek isteyenlerin 

vatan hainli¤i ile suçlanmas› 

da büyük bir hatad›r. DYP Genel 

Baflkan› oldu¤u s›rada DP Genel 

Baflkan› Mehmet A¤ar’›n “‹nin da¤dan, 

düz ovada siyaset yap›n” ça¤r›s›n› 

dahi ihanet olarak anlamak isteyenler, 

da¤› da siyaseti de flimdi 

PKK’n›n güdümüne soktuklar›n›

PKK karfl›t› miting... 

farketmek zorundalar. Hükümetler, 

her türlü terör sald›r›lar›na karfl› 

mutlaka vatandafllar›n› korumakla 

yükümlüdür. Dolay›s›yla Türk hükümeti, 

PKK sald›r›lar›na karfl›, ülke 

s›n›rlar› ötesinde de bir operasyon 

yapma hakk›n› sakl› tutar. Fakat 

hükümet, ülkedeki etnik kutuplaflman›n 

oluflturdu¤u psikolojik 

havan›n, bu terör sald›r›lar›ndan 

daha tehlikeli boyutlara ulaflt›¤›n› 

da görmek zorundad›r. 

Siyasî çözüm, bölgeye ba¤›ms›zl›k 

vermek de¤il, aksine, sorunun 

siyasîler taraf›ndan üstlenilmesi ve 

bölge temsilscilerinin de Meclis’te 

bu çözümleri müzakere edebilme 

imkan›na kavuflturulmas›d›r. Demokratik 

Toplum Partisi (DTP), bu 

anlamda bir rolü üstlenece¤ini söylemesine 

ra¤men, üzülerek söylemek 

gerekirse, bunda baflar›l› olma 

azmi gösterememifl, aksine, hem 

Türkiye’deki karfl›t hissiyat› deprefltirmifl, 

hem de da¤daki PKK’n›n siyaset 

boyunduru¤una girmifltir. 

Siyasal çözümde etnik yap› ya da 

etnik haklar gibi, süslü bazen de ürkütücü 

kelimeleri kullanmak da soruna 

çözüm üretmeyecektir. Sorunu bir insan 

haklar› ve demokratik anlay›fl sorunu 

olarak de¤erlendirmek gerekir. Fiilî 

tedbir olarak da, 23 y›ldan beri PKK 

sald›r›lar› ve askerî operasyonlardan 

türeyen sorunlar›n ortadan kald›r›labilmesi 

için ekonomik ve sosyal tebdirlere 

baflvurmak etkili olacakt›r. 

‹ktidarda, Meclis’te veya muhalefette 

olsun bütün partilere büyük bir sorumluluk 

düflmekle birlikte, DPT de 

kendi üzerine yükledi¤i siyasal görevi 

icra ederken, PKK teröründen kaynaklanan 

öfkeyi anlamak ve PKK’n›n da terörle 

ifltigal etti¤ini kabullenmek zorundad›r. 

Yine de, PKK’y› terör örgütü olarak 

görmekten kaç›nmas›na ve 

PKK’n›n terör eylemleri sald›r›lar›n› 

sürdürmesine ra¤men, flu önerileri, düflünmek, 

siyasetin görevi de¤il midir? 

Olaylar› PKK terörü yönlendirse 

de sorunu, sadece güvenlik veya terörizm 

sorunu olarak de¤erlendirmek 

eksiklik olur. Zira, bu safhadan 

sonra, her fley karmafl›k hale gelmifltir. 

Güvenlik güçleri görevlerini yerine 

getirirken, yapt›klar› hatalar› görmeli, 

görevini kötüye kullansalar da 

ba¤›ms›z sivil mahkemelerde yarg›lanabilmelidir. 

Mesele toptan ele al›nmal›, 

öncelikli olarak siyasî kurulufllar, 

sivil toplum örgütleri ve resmî kurumlar 

ile di¤er sosyal kesimler çözümü 

özgürce tart›flabilmelidir. 

Siyasetin dili, kuflat›c›, çözüm üretici, 

fliddeti ve toplumsal tahriki önleyici 

ve ›rkç› söylemlerden uzak durmal›d›r. 

Halk aras›nda etnik köken temeline 

dayal› güvensizli¤in giderilmesi 

için çal›fl›lmal›, farkl›l›klar›n ayr›l›k 

de¤il, zenginlik kayna¤› oldu¤u 

öne ç›kar›lmal›d›r. 

Kürtçenin serbestçe kullan›labilmesi 

için yap›lan yasal düzenlemeler 

gelifltirilmeli, hatta imkan dahilinde 

gündem 

çok dilli resmî hizmet ve siyasî faaliyet 

özgürlü¤ü sa¤lanmal›d›r. Bu anlamda 

Kürt dili ve edebiyat›n›n araflt›r›lmas› 

ve gelifltirilmesi ve e¤itimi önündeki 

engeller kald›r›lmal›d›r. E¤itim 

ve yönetimde devletle toplum aras›nda 

oldu¤u kadar, toplumun farkl› kesimleri 

aras›nda gerilim ve tart›flma 

oluflturacak soy aidiyeti vurgulamalar›ndan 

vazgeçilmelidir. 

‹nan›yoruz ki, Türkiye bunu tart›flabilme 

ve siyaset zeminine çekebilme 

becerisini gösterebilirse, baflar›l› 

olacakt›r. Yoksa, PKK, istedi¤i zaman 

inisiyatifi ele alacak, DTP’nin de, di- 

¤er siyasî partilerin de çözüm üretmesini 

engelleyecektir. Türk-Kürt 

kardefltir sözü ile de sorunun çözülece¤ini 

sanmak yanl›flt›r. Her fleyden 

önce bu kardeflli¤in icablar›n› yerine 

getirirseniz do¤ru olur. Herkes de biliyor 

ki, bu kardeflli¤i sa¤layacak maya 

hepimizin mensup oldu¤u ‹slam 

mayas›d›r. 

fiimdilik gündemimiz Kuzey 

Irak’a operasyon tart›flmalar› ile 

dolmufl durumda. Ama hiç kimse, 

Türkiye hükümetlerinin iç siyasetde 

baflar› gösterememelerini yan› s›ra, 

Irak ve dolay›s›yla Kuzey Irak siyasetinde 

de baflar›s›zl›klara att›¤› imzay› 

görmek istemiyor. Herkes biliyor 

ki, Irak’da söz ABD’nindir. 

ABD isterse, Kuzey Irak aç›s›ndan 

de¤erlendirildi¤inde, söz hiyarflisinde 

flöyle bir de¤ifliklik olur. Birinci 

s›rada Kuzey Irak bölgesel yönetiminin 

baflkan› Mesut Barzanî. 

‹kinci s›rada, Irak Cumhurbaflkan› 

Talabanî. Ve bu iki isimden sonra 

ve bu iki isim müsade ederse Irak 

Baflbakan› Malikî. Türkiye’nin hiyerarfliye, 

fiilî gerçeklerden de¤il de, 

normal iflleyen uluslararas› kurallarla 

bakmas› bu baflar›s›zl›¤›n ilk 

ad›m›d›r. Fakat en önemli baflar›s›zl›k, 

baflta Barzanî olmak üzere 

bölgesel yönetimin tüm yetkililerinin 

ve bölgede faaliyet gösteren 

gruplar›n kazan›lamamas›d›r. Bu 

aç›dan bak›ld›¤›nda, baba Bush döneminden 

bafllayan süreçten bu yana 

Türkiye, Kuzey Irak’›n gönlünü 

kazanmay› hem hak ediyordu hem 

de flartlar buna haz›rd›. 


gündem 

Kargaflan›n kavramlar›, kavramlar›n kargaflas› 

IGMG’nin düzenledi¤i sempozyumda kavramlar tart›fl›ld› 

‹slam Toplumu Millî Görüfl 

(IGMG), Almanya’n›n eski baflkenti 

Bonn’da düzenledi¤i “Kargaflan›n 

Kavramlar› ve Kavramlar›n Kargaflas›” 

isimli sempozyumda, Müslümanlar›n 

benlik ve dünyay› alg›lamalar›n› 

tart›flmaya açt›. Sempozyum’da özellikle 

bu tür tart›flmalarda kullan›lan 

kavramlara, bu kavramlar›n oluflumu 

ve kullan›m›na dikkat çekildi. 

200’ün üzerinde kat›l›mc›n›n geldi¤i 

sempozyum, Bonn’daki Gustav- 

Stresemann-Enstitüsü’nde yap›ld›. 

Sempozyumun selamlama konuflmas›n› 

IGMG Genel Baflkan› Yavuz Çelik 

Karahan yapt›. Karahan, “‹slam art›k 

Almanya’n›n ve Avrupa’n›n bir gerçe- 

¤i haline geldi” tesbitini seslendirirken, 

“Dünya kamuoyunun dikkati uzun 

zamandan beri ‹slâm dini ve Müslümanlar 

üzerine odaklanm›fl durumda” 

diyen Karahan, Müslümanlar›n dahi, 

bu konular› tart›fl›rken, kulland›klar› 

kavramlar›n arka plan›n› ciddî manada 

sorgulamad›klar›n› ifade etti. Karahan 

konuflmas›na devamla “Kulland›¤›m›z 

kavramlar kendi iç dünyam›z›n 

d›fla yans›mas›, kelimelere dökülmesidir. 

O halde herhangi bir konuda birfleyler 

söylemeden önce, kavramlar›m›z›n 

kendi anlam dünyam›z› ne kadar ifade 

etti¤ini iyi düflünmek zorunday›z” 

dedi ve bunun ister istemez, “Biz kimiz?” 

ve “Nerede duruyoruz?” sorular›n› 

ve arkas›ndan muhasebesini de 

beraberinde getirdi¤ini ifade etti. 

“Dolay›s›yla bu konular› gündeme tafl›mak, 

modern dünyada yaflayan biz 

Müslümanlar›n, içinde yaflad›¤›m›z 

dünyaya karfl› bir süredir gelifltirmeye 

çal›flt›¤›m›z fikrî ve pratik tutumlar›n bir 

muhasebesi anlam›na” geldi diyen Karahan, 

“Müslümanlar›n, kulland›klar› 

kavramlar› dahi tart›flmaya açmalar›, 

zay›fl›¤›n ve güvensizli¤in de¤il, bilâkis 

8 


Sempozyumu izleyenler 

kendilerine olan özgüvenlerinin bir iflaretidir” 

dedi. Karahan ayr›ca böylesi 

bir sempozyumla amaclar›n›n “ak›p 

giden gündem karfl›s›nda acele ve haz›r 

cevaplar yetifltirmek yerine, do¤ru sorular› 

sorarak insanlar› düflünmeye sevketmek” 

oldu¤unu ifade etti. 

Karizman›n sürdürülmesi ve 

rutinleflmesi 

Sempozyumun aç›fl konuflmas›n› 

1993 y›l›ndan beri Bosna-Hersek Baflmüftülü¤ü 

(Reisu’l Ulema) görevine 

devam eden Prof. Dr. Mustafa Çeriç 

yapt›. “Burada olmam›, ‹slam Toplumu 

Millî Görüfl’e ülkem Bosna-Hersek için 

yapt›¤› herfley için flükranlar›m› sunmak 

için de¤erlendirmek istiyorum. Bu konuyu 

Bonn’da tart›flmam›z ilginç. Belki de 

Avrupa’da alimlerimizin aras›nda var 

olan baz› kafa ve konsept kar›fl›kl›klar›na 

baz› çözüm önerileri getirebilmemiz, iyiye 

bir iflarettir” fleklinde konuflmas›na bafllayan 

Çeriç, konuflmas›nda Akide, fieriat 

ve Hilafet konular›na ve bunlar›n 

Müslümanlar üzerindeki önemine de- 

¤indi. Daha geçen yüzy›lda fieyh fieltut 

gibi, ‹slam’› sadece Akide ve fieriat’dan 

olufltu¤unu söylerken, bugün Akide, 

fieriat ve Hilafet/‹mamet’ten oluflan bir 

‹slam’dan bahsetti¤imizi tesbit eden 

Çeriç “Akide, fieriat ve Hilafet’in tam olarak 

anlamad›¤›m›z ve sürekli yanl›fl kulland›¤›m›z 

üç temel konsept” olduklar›n› 

ifade etti. 

Çeriç tesbitlerine flöyle devam etti: 

“Akide bireysel bir inanç ifadesidir. 

‹tikad konsunda Müslümanlar›n ço¤unlu¤unun 

bir sorunu yok. Çünkü, ‹slam 

en kolay anlafl›labilir ve bilinebilir inanç 

temellerine sahip. Baz› âlimlerin Akaid’i 

zorlaflt›rmaya çal›flmalar›na bu aç›dan 

bir anlam veremiyorum. Akaid, bireysel 

bir konu iken, fieriat ise toplumsal bir 

konu. fieriat, ayn› zamanda, her zaman 

ahlak ile ba¤lant›l›d›r ve ahlak sadece 

bireysel bir mesele de¤ildir. Ahlak’da, 

her zaman öteki ile olan iliflki önemlidir. 

fieriat ise, Akaid gibi bireysel tutumlar›m›z› 

ve dünya alg›lar›m›z› belirledi¤i gibi, 

baflkalar›na karfl› sergiledi¤imiz toplumsal 

tutumlar›m›z› da belirler.” 

fieriat’›n geri gelmesinin gereklili- 

¤inden bahsetmedi¤ini ifade eden 

Çeriç, bu söylenenler ba¤lam›nda 

‹mamet’in hangi anlama geldini sorgulad›. 

“‹mamet tarihdir. Akide ve fieriat 

ise aflk›nd›r. Akidemizin ne olmas› gerekti¤ini 

bize Allah teala bildirmifltir. fieriat 

ise, onu Tevrat, ‹ncil ve Kur’an’da 

bulabilmemiz aç›s›ndan aflk›nd›r. fieriat, 

bir nevi Allah ile aram›zda olan bir mîsakd›r/sözleflmedir. 

Ama Hilafet ile ‹ma-

Prof. Alatas 

met, bize b›rak›lm›fl tarihimizdir; davran›fllar›m›z›n 

ve icraatlar›m›z›n tarihi. Ve 

genelde de, bu alanda baflar›s›z olmaktay›z. 

Çünkü ‹mamet’in yap›lanmaya, 

sosyolojiye, bir toplumun nas›l organize 

edilece¤i hakk›nda bilgiye ihtiyac› var.” 

Çeriç, Hamid Habbafli’nin, Peygamberimiz’in 

karizma sahibi oldu- 

¤una dair ifadesini kabullendi¤ini ifade 

etti. “Karizman›n rutinleflmesi, tarihte, 

Sünnîlerin yolu oldu, fiiî’lerse yaflayan 

karizmay› sürdürmeye çal›flt›lar. 

Haricîler ise, karizmay› da¤›tma yolunu 

tuttular. Sünnîler karizman›n rutinleflmesi, 

sürekli kurumsallaflmas› yolunda 

baflar›s›z oldular, çünkü yo¤un bir flekilde 

sekülerlefltiler. fiiîler, karizmay› yaflatabildiler, 

ama onlar da az›nl›k olarak. 

Ve Haricîler bugün farkl› flekillerde tekrar 

sahneye ç›kmaya bafllad›lar. Tarihde 

Sünnîler, ‹mamet kurumunu yerlefltirmede 

baflar›s›z olduklar›ndan, fiiîler karizmay› 

yaflatma yolu ile ortaya ç›kt›lar. 

fiiîler’in de hakim bir pozisyona sahip 

olamad›klar›ndan, bugün biz, Haricilerin 

“da¤›t›lm›fl karizma” düflüncesi ile 

karfl› karfl›yay›z. Ve Avrupa’daki bizler, 

bunun en iyi örne¤iyiz. Çünkü, bizi Avrupa’da 

kimse birlefltiremez. Bu aç›dan 

bak›ld›¤›nda hepimiz Haricîyiz. Zira, karizman›n 

kurumlaflmas›n›, Sünnet’i kabul 

etmiyoruz.” Çözüm olarak Çeriç, 

Sünnîlerin ve fiiîlerin biraraya gelerek, 

Sünnîlerin karizman›n nas›l yaflat›labilece¤ini 

fiiîlerden, fiiîlerin de karizman›n 

nas›l kurumsallaflt›r›laca¤›n› 

Sünnîlerden ö¤renmelerinin gereklili¤ini 

savundu: “Haricî mant›¤›n› ancak 

böyle aflabiliriz.” 

Dr. Mustafa Çeriç, fieriat kavram›n›, 

Asifa Kureyfli’nin çal›flmas›ndan 

yola ç›karak tarif etmeye çal›flt›. Çeriç, 

Kureyfli’nin çal›flmas›n›n Müslüman- 

Prof. Allievi 

lar›n fieriat’› hayatlar›na yans›tma konusunda, 

Bat›’n›n da, ‘fieriat’dan vaz 

geçin’ taleblerinde ne kadar ikiyüzlü 

olduklar›n› gösterdi¤ini ifade etti: 

“fieriat’› uygulad›klar›n› söyleyen ülkeler 

dahi bunu yapmamaktad›r.” 

Çeriç flöyle devam etti: “F›k›h, fieriat’›n 

kendisi de¤ildir. F›k›h sadece, fieriat’› 

anlama yöntemidir. fieriat aflk›nd›r, 

tamam›yla kavranamaz. Tarihde ‹slam 

hukukcular›, siyasetten ba¤›ms›zd›lar. 

Onlar bilim adam› ve âlimdiler. Siyasî 

sistemin parças› olduklar›nda ise, ba- 

¤›ms›zl›klar›n› ve haysiyetlerini kaybettiler. 

Bu, günümüzün bafll›ca sorunlar›ndan 

biri. Birçok Müslüman ülke hukuklar›n›n 

fieriata dayand›¤›n› ifade etseler 

de bu yanl›flt›r. Çünkü, onlar›n hareket 

temelleri gündelik siyasetleridir. ‹slam 

hukukcular›, ancak toplumun kenar›nda 

yer bulabilmekteler.” 

‹slam’a h›r›stiyan gözlü¤ü ile bakmak 

Sempozyum’un ilk oturumunun 

konusu “Kavramsal S›n›rlar› Aflmak ve 

Tercüme Sorunu”ydu. Singapur Üniversitesinden 

Prof. Syed Farid Alatas, 

konuyu, din bilimlerinde kavram oluflumu 

sorunu ba¤lam›nda ele ald›. 

Sosyal bilimlerdeki konseptlerin, 

güncel hayatta kulland›¤›m›z kültürel 

kavramlardan olufltu¤unu ifade eden 

Alatas, problemin, bu kavramlar ile, 

bunlar›n olufltuklar› çevrenin d›fl›ndaki 

olgular› tarif etmeye kalk›fl›ld›- 

¤›nda ortaya ç›kt›¤›n› ifade etti. Alatas 

flöyle devam etti: “Bunun sonucu 

ise, irdelemek istedikleri olgular› yanl›fl 

yans›tmalar›d›r. Mesela 18. yüz y›ldan 

dan beri “religion” kavram› h›r›stiyanl›k 

d›fl›ndaki inanç sistemlerini tarif etmek 

için kullan›lmaktad›r. Ama “religion” 

Prof. Çeriç 

gündem 

konsepti h›r›stiyanl›ktan baflka dinlerde 

kullan›ld›¤›nda, mesela ‹slam ya da Hinduizm’de. 

Bu flekilde, ister istemez bu 

dinler ve h›ristiyanl›k aras›nda bir mukayese 

yap›lmaktad›r. Bu tan›mlama ise 

gerçekleri dikkate almamakta ve di¤er 

inanç sistemlerinin “h›ristiyanlaflt›r›lmas›”yla 

sonuçlanmaktad›r. Böylece, h›ristiyanl›¤a 

özel unsurlar, di¤er inanç sistemine 

de atfedilmektedir.” 

Alatas bu iddias›na örnek olarak 

Hinduizm üzerindeki araflt›rmalar› 

gösterdi: “Alman ve ‹ngiliz flark›yatc›lar›, 

araflt›rma alan› olarak Hindistan’› keflfettiklerinde, 

beraberlerinde h›ristiyan din 

tasavvurunu da getirmifllerdi. Hindistan’da 

farkl› kültler ve tanr›larla karfl›laflt›lar. 

H›ristiyanl›k anlay›fllar› taraf›ndan belirlenmifl 

din alg›lar›ndan dolay› bunlar›, 

bir dinin farkl› mezhebleri ve tarikleri olarak 

kabul ettiler ve bu dini Hinduizm olarak 

adland›rd›lar. Hindistanl›lar ise o tarihe 

kadar Hinduizm diye bir din tan›mamaktayd›lar. 

Müslüman âlim Biruni ise 

daha önceleri Hindlilerin sadece bir dinin 

de¤il, birçok dînin varl›¤›ndan yola ç›kt›klar›n› 

tesbit etmiflti, mesela fiiva tanr›s›na 

inananlar›n oldu¤u gibi, bunun d›fl›nda 

Viflnu, ya da, baflka bir tanr›ya inananlar›n 

varl›¤›n› da tesbit etmiflti. Hindliler için 

bunlar ayr› dinler ve inanç sistemleri idi. 

Avrupal› flarkiyatc›lar ise, bunlar›n hepsini 

kapsayan bir Hinduizm dinini icat etmifl 

oldular.” 

Prof. Alatas Müslümanlar ba¤lam›nda 

ise, kulland›klar› birçok konseptin 

kendi alg›lar›n› yans›tamad›¤› 

tesbitinde bulundu. Oryantalizm’e 

yöneltilen elefltirilerin sosyal bilimlere 

karfl› elefltirileri de içermesi gerekti¤ini 

ifade eden Alatas, Bat›l› konseptlerin 

elefltirilmesine ra¤men bunlara alternatif 

olabilecek konseptlerin orta- 


gündem 

ya konulmad›¤›n› söyledi: Hatta Müslümanlar 

da kendi dinlerine h›ristiyan 

kökenli kavramlarla bakmaya bafllam›fllar. 

“Protestan Müslümanl›k” kavram› 

da bu aç›dan örnek bir sorun olarak 

karfl›m›za ç›kmaktad›r. Neyin “Protestan 

Müslümanl›k” oldu¤u konusunda iki görüfl 

var. Birine göre Vahhabilerin ve ‹hvan-› 

Müslimin’in do¤uflu bir “protestanlaflma” 

hareketi olarak anlafl›lmal›, 

di¤erine göre ise, ‹slam’›n da, h›ristiyanl›k 

gibi bir reformdan geçmesi gerekiyor. 

Ama bu tür de¤erlendirmeler ‹slam 

dünyas›nda var olan geliflmeleri 

göz ard› etmekte ve mesela kilise gibi, 

olmayan öncüllerden yola ç›kmaktad›r. 

Hatta Müslümanlar, kendi tarihlerini 

de¤erlendirirken de, h›ristiyan gelenek 

taraf›ndan belirlenen kavramlar› kullanmaktalar. 

Bugün, Müslümanlar›n “haçl› 

seferler”inden bahsettikleri görülülür. 

Asl›nda bu seferlere “haçl› seferleri” demeleri 

de ilginçtir. O dönemin Müslüman 

alimleri ise “haçl› seferi” gibi bir 

kavram› kullanm›yorlard›. Mesela Selahaddin 

Eyyubi dönemindeki Müslümanlar 

için Avrupal›lar, h›ristiyan de¤ildi. 

Onlardan “Frenk” diye bahsedilmekteydi. 

O günkü Müslümanlar›n perspektifinden 

bak›ld›¤›nda, gelenler, h›ristiyan 

de¤il, Müslüman, h›ristiyan ve yahudilerin 

topraklar›n› iflgal eden yabanc› 

“Frenkler” idi. Bugün ise kendi kavram 

dünyam›z ve bu çat›flmalara bak›fl›m›z 

Avrupa’n›n tecrübesi taraf›ndan belirlenmekte. 

Müslümanlara düflen görev, 

bu tarih dilimine alternatif bir rekonstrüksyon 

oluflturma görevidir. Bunu 

da, sadece terminolojiyi de¤ifltirerek 

de¤il, olanlara fark› bir bak›fl aç›s›yla 

yaklaflmalar›yla gerçeklefltirmelidirler. 

“‹slam’da gelene¤i olmayan terimlerin 

devral›nmas›yla Müslümanlar, var 

olan, geçmiflte sorunlar›n›n çözümü için 

kulland›klar› terminolojilerini gözard› 

etmekteler,” diyen Alatas flöyle devam 

etti: “Burada amac›m›z “yabanc›” konseptlere 

karfl› toplu bir red de¤il, çünkü 

Müslümanlar her zaman faydal› bulduklar› 

“yabanc›” konseptleri alm›fllard›r. 

Ama, var olan ‹slamî miras, sadece 

bir veri kayna¤› olarak de¤il, sosyolojide 

konseptler için de bir kaynak teflkil etmeli. 

Ama biz Birûnî ya da ‹bn Haldun’u inceledi¤imizde, 

ilgimizi sadece o dönemin 

hayat› ile ilgili veriler çekmekte, kon- 

10 


Prof. Çi¤dem 

septleri ya da bak›fl aç›lar›n› de¤il.” 

Helsinki Üniversitesinden sempozyuma 

kat›lan Dr. Amr Sabet “‹slam’›n 

siyaseti mi, Siyaset’in ‹slam’› m›?” 

konulu bir tebli¤ sundu. Sunumunda 

‹slam’›n siyasetinin her zaman Siyaset’in 

‹slam’› ile örtüflmedi¤i gerçe¤ine 

dikkat çeken Sabet, “Ama ilki, sonrakini 

en az›ndan temellendirebilir, ama 

alt›n› da oyabilir” dedi: “Temellendirme 

için yap›c› konsept ve teorilerin olmas› 

gerekir. Ama, yap›c›l›c›l›k, yo¤un bir flekilde 

problem bilincine ve alternatif aray›fllar›na 

ba¤l›. Bunun için de gerekli 

olan sahih bir içtihadd›r. Kendi kendine 

konulan s›n›r ve özgüven eksikli¤i ise 

buna engel oluyor.” 

Anlayabilmek için konseptlere ve 

entellektüel tecrübeye ihtiyaç oldu¤unu 

söyleyen Sabet, soyutlaman›n 

konseptlefltirmek demek oldu¤unu, 

bunun sonucunun da anlama oldu¤unu 

ifade etti ve “Ben bilinci ve gerçek 

birbirine uymad›¤›nda, topyekün bir 

medeniyete zarar verebilecek kriz hissiyat›na 

yol açmaktad›r. Bugün ‹slam’›n 

sürekli de¤iflen bir dünyan›n sorunlar›yla 

karfl› karfl›yad›r,” dedi. Sabit’e göre, 

var olan eflitsizlik ve kafa kar›fl›kl›- 

¤›n›n Müslümanlar›, nerede hata 

yapt›k sorular›na sevk etmekte. Bu 

sorularla Müslümanlar daha 19. Yüzy›ldan 

beri ç›rp›nmaktalar. Doyurucu 

bir cevap bu güne kadar bulunamad›, 

hatta bu sorular daha çok savunmac›, 

ba¤lant›s›z soyut bir düflünceye sebep 

olmufltur. Bir zamanlar ‹slam 

dünyas›nda “Sosyalist ya da liberal-demokrat 

fikirlerin temel ‹slamî fikirler 

olarak yeniden paketlenip piyasaya sürülmeleri 

ola¤an d›fl› de¤ildi” tesbitinde 

bulunan Sabet, klasik ‹slamî düflüncenin 

temel sorununun, içerikte de¤il, 

usulde oldu¤unu ifade etti. “Hedef, di- 

nî ve sekuler bilginin uyumlu hale getirilmesi” 

diyen Dr. Sabet, düflüncenin 

sömürgeci anlay›fltan kurtuluflunun, 

bilgiyi, siyaseti, ekonomiyi ve toplumu 

anti-emperyalist ve çokkültürlü 

bir reformdan geçirilmesi ile mümkün 

olabilece¤ini ifade etti: “Buna, ‹slam 

destek olabilir ve tafl›yabilir. Ama 

bugün ‹slam dünyas› ne yaz›k ki, daha 

çok bir kargafla görüntüsü sergilemektedir”. 

Bir sonraki sunumda Padova Üniversitesin’den 

Prof. Dr. Stefano Allievi 

“Kamuoyundaki ‹slam Tart›flmalar› 

Ba¤lam›nda Müslümanlardaki Din Alg›s› 

De¤iflimi”ni ele ald›. Bat› dünyas›nda, 

son 30 y›lda, Müslümanlar› alg›lay›flta 

büyük bir de¤iflimin gerçekleflti- 

¤ini ifade eden Allievi, “Önceden göçmenlerden 

bahsedilirken, bugün ayn› 

insanlardan sadece Müslüman olarak 

bahsediliyor,” dedi. Allievi flöyle devam 

etti: “Ne zaman ki göçmenler burada 

kalmaya karar verdiler, o zaman, 

Müslüman oldular. Kamuoyu da bu insanlar› 

iflci, aile, çocuk, ö¤renci olarak 

de¤il, sadece Müslüman olarak alg›lamaya 

bafllad›. Bu tav›r yabanc› alg›s›n› 

güçlendirdi ve uyumsuzluk tart›flmalar›n› 

körükledi. Böylelikle, toplumsal korkuyu 

kullanarak ‹slam’›n tehlike olarak 

yan›st›lmas›na bafllan›ld›. Bu korkuyu 

ise, baz›lar› siyasî ve maddî rant kazanmak 

için kulland›. Bu zaman zarf›nda 

karfl›m›za tepkisel insanlar da ç›kmaya 

bafllad›; hiç bir flekilde dindar olmamas›na 

ra¤men, ‹slam’›n karfl›s›nda kendisinin 

h›ristiyanl›¤›n› keflfeden insanlar. 

Ayn› tutumu, Müslümanlar aras›nda da 

görebiliriz.” 

‹slam’›n Avrupa’daki varl›¤›, ‹slam 

hakk›nda tart›flmalara, ayn› zamanda 

böylece, Avrupa’n›n temelleri 

ve d›fla aç›kl›¤› hakk›nda da tart›flmalara 

sebep oldu¤unu söyleyen Allievi 

flöyle devam etti: “Genelde de bunlar, 

‹slam ve Müslümanlar hakk›nda ço¤unluk 

toplumunun içinde geçen iç tart›flmalar 

olmaktayd›. Müslümanlar s›k s›k 

çat›flmalar üzerinden tan›mlanmaktad›r. 

Dindar bir Müslüman›n sakal›, bir de 

bak›yorsunuz, bir afl›r›n›n üniformas› 

olarak alg›lanmaktad›r.” 

Prof. Allievi Müslümanlar›n da 

kendi dinlerini alg›lamada sorun yaflad›klar›na 

dikkat çekti. “Her türlü ha-

eketi, ‹slam ile delillendirme e¤ilimi 

bunlardan biri. Bu flekilde özcü, sabit bir 

‹slam anlay›fl› meydana ç›kmakta. Bunu 

yaparken de, ‹slam dünyas›nda, ço¤unluk 

bir toplum içinde var olan konseptler 

devr al›nmakta, burada Müslümanlar›n 

az›nl›k statüsünde oldu¤u dikkate 

al›nmamakta. Bugün Avrupa’daki ‹slam, 

daha çok Mekke dönemine benzemekte; 

ikisi de az›nl›k durumunda. Hatta, 

bir ‹slam ümmetinini fark›na, homojenleflmifl 

ana vatanlar›ndan daha çok, 

art›k Avrupa’da var›labilir.” 

Leeds Üniversitesinden Dr. Salman 

Sayyid sunumunda “‹slam’›n 

Farkl›laflmas› Ba¤lam›nda “Euro-‹slam” 

Tart›flmalar›”n› ele ald›. Sayyid “Euro- 

‹slam” ya da “Avrupa ‹slam’›” gibi terimlerin 

ortaya ç›kard›¤› sorunlara de- 

¤indi. Bu terimlerin ne ço¤rafi aç›dan, 

ne de, etnografik aç›dan aç›klanabilece¤ini 

ifade eden Sayyid, kamuoyunda 

‹slam alg›s›ndan önce, “yabanc› alg›s›n›n” 

hakim oldu¤unu ifade etti. Dr. 

Sayyid flöyle devam etti: “Göçmen ve 

ço¤unluk toplumu aras›nda afl›lamaz 

farkl›l›klar öne sürülmekte ve göçmenlerin, 

zamanla asimile olmas› beklenmekte. 

Bu süreç çercevesinde göçmenden tarihsizleflmesi; 

kendi tarihi yerine ço¤unluk 

toplumunun tarihini sahiplenmesi 

bekleniyor.” Sayyid, “Euro-‹slam” konseptini 

stratejik bir konsept olarak de- 

¤erlendirmekte: “Bu konseptte, Avrupa’n›n 

ve ‹slam’›n de¤erleri karfl› karfl›ya 

getirilmekte ve Müslümanlardan Avrupa 

de¤erlerini devr almalar› beklenmektedir. 

‹slam’›n reforme edilmesi, kaynaklar›n 

yeniden yaz›l›p yorumlanmas› ve dinî 

hayat›n yeniden tanzimi, bu ba¤lamda 

ileri sürülen taleplerin baz›lar›.” Sayyid’e 

göre “Euro-‹slam” konseptinin hedefi, 

‹slam’› h›ristiyanl›¤›n oldu¤u gibi bir 

din haline getirmek: “Böylece, ‹slam bat›n›n 

sekülerleflme flart›na uyumlu bir din 

haline gelmifl olur düflüncesi var herhalde. 

Herfleyden önce ‹slam, ‹slam’d›r. ‹slam’›n 

kendine has flartlar›n›n oldu¤unu 

kabul etmemiz gerekir.” 

Mainz üniversitesinden kat›lan 

Dr. Jörn Thielmann, Dr. Sayyid’in sunumun 

müzakeresinde flunlar› ifade 

etti: “Burda tart›fl›lan kavramlar, hakk›nda 

her ortamda ateflli tart›flmalar›n 

sürdürüldü¤ü kavramlar. Dr. Sayyid’in 

dedi¤i gibi, ‹slam: ‹slam’d›r demek yet- 

Dr. Thielmann 

miyor. Çünkü Almanya’da do¤up büyüyen 

Müslümanlar, mecburen farkl› 

bir ortamda geliflmekteler. Ve bu ortam 

onlar› ister istemez etkisi alt›na almaktad›r. 

“Euro-‹slam” kavram›ndan vazgeçilmesi 

gerekti¤i konusunda hemfikiriz. 

Sayyid’in, kuflaklara göre bir etiketlendirmenin 

varl›¤›na dikkat çekmesi de 

do¤ru. San›r›m bu etiketlendirme, sadece 

Müslümanlarda yap›lmakta, di¤er 

göçmen gurublarda yap›lmamakta. 

Ama sekularizm konusundaki söylediklerinde, 

çok fazla oranda “Bat›’dan bahsetti¤ini, 

Bat›’da da var olan farkl›l›klar› 

dikkate almad›¤›n› düflünüyorum.” 

Sempozyumun son bölümünde ‹slam 

Toplumu Milli Görüfl Genel Sekreteri 

O¤uz Üçüncü “Bir Tezahür Alan› 

olarak ‹slam Toplumu Millî Görüfl”ü ele 

ald›. Göç tarihi ile teflkilat tarihi aras›ndaki 

s›k› ba¤lant›ya dikkat çeken 

Üçüncü, göç araflt›rmalar›nda genelde 

Avrupa’daki ‹slamî cemaat yap›lanmalar›n›n 

gelifliminde 80’li y›llara kadar 

Türkiye Cumhuriyeti’nin Avrupa’ya 

giden vatandafllar›n›, dinî ihtiyaçlar› 

konusunda yaln›z b›rakmas›n›n 

gözden kaçmakta oldu¤unu söyledi. 

“IGMG’de, bu yüzden, bafltan beri geleneksel 

ve devlet taraf›ndan belirlenmifl 

bir din anlay›fl›n›n yerine, fluur kavram› 

çevresinde bilinçli bir dinî yaflam hedeflemifltir. 

Birçok bilinen sorguland› ki, bu 

ba¤lamda merkezi soru, “Yaratan benden 

ne bekliyor?” sorusudur,” diyen Üçüncü 

flöyle devam etti: “Dinin sadece özel alana 

s›k›flt›r›lmas› kabul edilemez olarak alg›lanmaktayd›. 

O zamanlarda, zaman›n 

acil sorular›na ne Bat›’n›n ne de Do¤u’nun 

cevap bulabilece¤i kabul edilmekteydi. 

Çözüm ancak kendi kaynaklar›m›za bilinçli 

bir flekilde yönelmekle olabilirdi.” 

Bu gün için ise Üçüncü’nün tesbiti 

flöyle: “2007 y›l›ndaki duruma bakarsak, 

gündem 

bugün de, do¤ru yaflanm›fl bir ‹slam ile 

bar›fl ve adaleti ihdas edilece¤i inanc› 

mevcut. Ama “Nas›l?” sorusu her zamankinden 

daha fazla soru iflareti ve flüpheler 

tafl›makta; kavramlar hakk›nda oldu¤u 

kadar, kendimizin oluflturdu¤u çözüm 

önerileri hakk›nda da flüpheler var.” 

Üçüncü’ye göre bu elefltirel yaklafl›mlar›n 

sebepleri, alternatif toplum modellerini 

destekleyebilecek ve halen örnek 

uygulamalar›n olmamas› ve iddia ile 

gerçek aras›ndaki yo¤un tezatlard›r. 

Avrupa’da yaflayan Müslümanlar 

olarak bu tür tart›flmalar›n etkisi d›fl›nda 

kal›namad›¤›n› da ifade eden 

Üçüncü, sürekli kendimize kaynaklarda 

gerçekten sadece “yeni sorulara” 

cevap m› arad›¤›m›z›, yoksa istenen 

ve beklenen cevaplar› kaynaklara 

onaylatmaya m› çal›fl›yoruz sorusunu 

yöneltmemiz gerekti¤ine dikkat çekti. 

Üçüncü, bunun sonucunda cemaat 

içi gerginliklerin de ç›kabilece¤ine, 

içerikleri tart›flma taleblerinin “Euro- 

‹slam” ya da “›l›ml› ‹slam” tart›flmalar› 

ba¤lam›nda alg›lanabilece¤ine dikkat 

çekti: “Bu ise hem teflkilat içi, hemde 

ço¤unluk toplumu ile iliflkilerde “güvensizlik 

tart›flmalar›”na sebep olmaktad›r.” 

Müslüman cemaatin, d›fl bask›lara 

göre bir söylem izlendi¤i suçlamas›na 

muhatap olduklar›n› söyleyen 

Üçüncü, teflkilat içinde bu elefltirilere 

muhatap olurken, buna karfl›l›k, ço- 

¤unluk toplumunun sonsuz talepleri 

ile karfl›laflt›klar›n› belirtti. Örne¤in, 

cihad›n reddedilmesi, baflörtüsünün 

ç›kar›l›p at›lmas› ve Kur’an’›n 

tarihsellefltirilmesi istekleri ile karfl›laflt›klar›n› 

bildiren Üçüncü konuflmas›n› 

flöyle sürdürdü. 

“Her ne kadar önceden haz›rlanm›fl, 

sözde Avrupa’ya uygun konseptlerin 

alt›na, içerik hakk›nda görüfl belirtme 

imkan› dahi verilmeden imza at›n dayatmalar›na 

boyun e¤mesek de, toplumun 

temel meselelerine ‹slamî bir cevap 

ararken, demokrasi ve sosyal pazar 

piyasas› gibi konseptlerin, kendi adalet 

temelli idealimize çok yaklaflt›klar›n› itiraf 

etmekten de çekinmemeliyiz. Bu, ne 

‹slam’›n önemini azaltmakta, ne de 

IGMG’nin, dinî, kültürel ve medeniyet 

kökleri ›fl›¤›nda, kardefllik, merhamet ve 

yard›mseverlik gibi de¤erler ile toplumsal 

katk› iddias›n› ortadan kald›rabilir.” 


gündem 

Kavramlar, dünyaya nas›l bakt›¤›m›z› gösterir 

IGMG Genel Baflkan› Karahan’›n sempozyum aç›fl konuflmas› 

Sayg›de¤er misafirlerimiz, ‹slam 

Toplumu Milli Görüfl Teflkilat› 

olarak düzenlemifl oldu¤umuz bu 

sempozyuma hoflgeldiniz diyor hepinizi 

sayg› ve sevgiyle selâml›yorum. 

Malumunuz, dünya kamuoyunun 

dikkati uzun zamandan beri ‹slâm 

dini ve Müslümanlar üzerine 

odaklanm›fl durumda. Hepimiz, gerek 

gündelik yaflam›m›zda gerekse 

medya ve bilimsel yay›nlarda hemen 

hemen her gün ‹slam’la ilgili birbirinden 

farkl› tart›flmalara tan›k oluyoruz. 

Bu farkl›l›k kendini herfleyden 

önce, tart›flma esnas›nda ortaya at›lan 

kavramlarda gösteriyor: “Il›ml› ‹slam”, 

“radikal ‹slam”, “siyasal ‹slam”, 

“gelenekçi ‹slam”, “Euro-‹slam” bunlar›n 

sadece birkaç›. Bununla kalmay›p, 

liberalizm, sivil toplum, demokrasi, 

tarihsellik, evrensellik, ilerleme, 

eflitlik, birey, insan haklar›, teknoloji, 

siyaset, devlet, medeniyet gibi birçok 

di¤er kavram ise bir flekilde ‹slam ile 

ilintilendiriliyor: “‹slam’da kad›n haklar›” 

veya “‹slam ve Bat›” yollu ifadelerde 

oldu¤u gibi. 

Bu durumda dikkatimizi Müslümanlara 

yöneltti¤imizde, belirtti¤imiz 

konular›n onlar›n da gündemlerinin 

en ön s›ralar›nda yer ald›¤›n› görüyoruz. 

Fakat Müslümanlar›n, bu konular› 

tart›fl›rken, kulland›klar› kavramlar›n 

arka plan›n› ciddi manada sorgulamad›klar›n› 

san›r›m burada itiraf 

edebiliriz. Nitekim herfleyden önce bu 

konular› niçin tart›flt›¤›m›z› ve nas›l 

ele ald›¤›m›z› sordu¤umuzda maalesef 

tatmin edici bir cevap alamamaktay›z. 

Halbuki, merhum Cemil Meriç’in 

ifadesiyle söyleyecek olursak: 

12 


Karahan, Sempozyumun aç›fl konuflmas›n› yapt› 

“Düflünmeye bafllamak kelimeler üzerinde 

düflünmekle bafllar.” 

fiunu unutmamak gerekir ki kulland›¤›m›z 

kavramlar, herfleyden önce 

kendimize ve dünyaya nereden 

bakt›¤›m›z›n ifadeleridirler. Onlar 

kültürel kodlar›m›z›, daha da önemlisi: 

inanç kodlar›m›z› ele verirler. Yaflam 

felsefemiz, de¤er verdiklerimiz, 

sevdiklerimiz veya sevmediklerimiz, 

dünya görüflümüz bu kavramlarla 

örülüdür. Tek bir cümleyle söyleyecek 

olursak: Kulland›¤›m›z kavramlar 

kendi iç dünyam›z›n d›fla yans›mas›, 

kelimelere dökülmesidir. O halde herhangi 

bir konuda birfleyler söylemeden 

önce, kavramlar›m›z›n kendi anlam 

dünyam›z› ne kadar ifade etti¤ini 

iyi düflünmek zorunday›z. 

K›ymetli misafirler, 

Bugün burada sizlerle beraber 

kavramlar›m›z› yeniden gözden geçirmekle 

asl›nda kendi benlik, din ve 

dünya alg›lar›m›z› da tart›flmaya açm›fl 

oluyoruz. Nas›l ele al›rsak alal›m, 

“Biz bugüne kadar neler söyledik?” 

ve “Bugün neler söylüyoruz?” sorular› 

ister istemez, “Biz kimiz?” ve “Nerede 

duruyoruz?” sorular›n› ve peflis›ra 

muhasebesini de beraberinde getirmektedir. 

Dolay›s›yla bu konular› 

gündeme tafl›mak, modern dünyada 

yaflayan biz Müslümanlar›n, içinde 

yaflad›¤›m›z dünyaya karfl› bir süredir 

gelifltirmeye çal›flt›¤›m›z fikrî ve pratik 

tutumlar›n bir muhasebesi anlam›na 

gelmektedir flüphesiz. 

Bir hususun alt›n› çizmeden geçemeyece¤im: 

Müslümanlar›n, kulland›klar› 

kavramlar› dahi tart›flmaya açmalar›, 

zay›fl›¤›n ve güvensizli¤in de- 

¤il, bilâkis kendilerine olan özgüvenlerinin 

bir iflaretidir. Amac›m›z, ak›p 

giden gündem karfl›s›nda acele ve haz›r 

cevaplar yetifltirmek yerine do¤ru 

sorular› sorarak insanlar› düflünmeye 

sevketmektir. Her türlü fikir ve düflüncenin 

sorguland›¤› ve hiçbir görüflün 

mutlakl›k iddia edemedi¤i bir 

kargafla ortam›nda kal›c› fleyler söyleyebilmektir 

derdimiz. 

Sözlerimi bitirirken hepinize, bu 

program›m›za ifltirak etme nezaketini 

gösterdi¤inizden dolay› teflekkür 

eder, sempozyumumuzun hay›rlara 

vesile olmas›n› yüce Rabbim’den niyaz 

ederim. 

Allah’›n selâm› üzerinize olsun!

Kafileler hareket ediyor 

Hacc’›n›z mebrur olsun! 

IGMG Hac Organizasyonun ilk kafileleri yola ç›kt› 

Bir Hac dönemi daha bafllad›. 

Bütün ‹slam dünyas›ndan oldu¤u 

gibi Avrupa’da yaflayan Müslümanlar 

da Hac ibadetlerini yerine 

getirme üzere Mukaddes beldelere 

hareket ettiler. 

‹slam Toplumu Millî Görüfl 

Hacc ve Umre Organizasyonu da 

bu sene Avustralya ve Kanada da 

dahil olmak üzere toplam 41 kafile 

ile Hacc’a hareket etti. Kafilelerin 

19’unu Almanya’dan hareket eden 

kafileler oluflturdu. 

21 Kas›m 2007 tarihinde Frankfurt’tan 

hareket eden ilk kafile ile 

bafllayan yolculuk, 14 Aralık 2007 

tarihindeki son kafile ile Beytullah’› 

ziyaret ile devam edecek. Kafilelelerin 

dönüflleri ise 24 Aral›k’ta 

bafllayacak ve 13 Ocak 2008 tarihinde 

tamamlanacak. 

IGMG Hacc Organizasyonu, haz›rl›klar›n› 

görevlilerin IGMG Genel 

Merkezi’nde bir e¤itim program› ile 

devam ettirdi. Mekke ve Medine’de- 

ki hizmetlerin yürütülmesinin yan› 

s›ra özellikle sa¤l›k hizmletleri ile ilgili 

çal›flmalar›na önem veren IGMG 

Hac Organizasyonu, bu sene de 37 

kifliden oluflan bir sa¤l›k ekibi ile yola 

ç›kt›. Prof. Dr. Yaflar Ba¤datl› baflkanl›¤›ndaki 

sa¤l›k görevlilerinin 

25’ini uzman doktorlar olufltururken, 

bunlar aras›nda eczac›, hastabak›c› 

ve di¤er sa¤l›k uzmanlar› bulunuyor. 

Acil sa¤l›k hizmetleri için iki de 

ambulans arac› bulunuyor. Bu seneki 

organizasyonda, hem Mekke ve 

hem de Medine’deki otellerde, üç 

Hac Bürosu, yo¤un bir çal›flma gerçeklefltirdi 

teşkilat 

ö¤ün tabldot yemek verilecek. Bu 

yemekler ücretsiz olacak. 

IGMG Hac Organizasyonunda 

görev yapacak olan görevliler, kafileler 

hareket etmeden önce görev bafl› 

yapt›lar. Arafat ve Mina’daki hizmetler 

için, daha yo¤unluk bafllamadan 

ön incelemeler de yap›ld›. 

Mekke ve Medine’de hac›lar›m›z›n 

irflad hizmetleri için 9 kiflilik bir 

irflad ekibi de görev yap›yor. 

Öteyandan, bu sene de, telefon, 

internet ve emanet hizmetleri devam 

edecek. 


teşkilat 

Kurban kesim ve da¤›t›m görevlileri... 

Kurbanlar›n›z 72 ülkede kesiliyor 

IGMG Kurban Kampanyas› için 

yap›lan haz›rl›k çal›flmalar› tamamland›. 

Kampanya’da gönüllü olarak 

14 

Görevliler toplant›da 


görev alan kesim ve da¤›t›m görevlileri 

de görev yapacaklar› ülkelere 

gitmeye bafllad›lar. Görevlilerin ta- 

mam› Kurban Bayram› arefesinde 

ilgili ülke ve bölgelerde haz›rl›klar›n› 

tamamlam›fl olacaklar. IGMG 

Sosyal Hizmetler Baflkanl›¤› bu sene, 

geçen y›la oranla daha fazla 

kurban kesmeyi hedefliyor. 

Kurban Kampanyas› haz›rl›klar› 

çerçevesinde, kampanyada daha 

önce hizmet veren görevlilerin gittikleri 

yerlerle ilgili olarak tecrübelerini 

anlatt›¤› ve bilgi verdikleri bir 

de toplant› yap›ld›. IGMG Sosyal 

Hizmetler Baflkan› Ali Bozkurt baflkanl›¤›nda 

bir araya gelen Kurban 

kesim ve da¤›t›m görevlileri toplant›s›nda, 

Genel Baflkan›m›z Yavuz Çelik 

Karahan ile Genel Sekreterimiz 

O¤uz Üçüncü de kat›larak, bu büyük

Bangladefl 

organizenin amaçlar›n› anlatt›lar. 

IGMG Genel Baflkan› Yavuz Çelik 

Karahan, bu kampanyada görev 

alan her bir görevlinin, gittikleri ülkelerde 

Avrupa Müslümanlar›n›n 

Sri Lanka 

birer elçisi oldu¤una vurgu yapt›. 

Karahan “Sizler Avrupal› Müslümanlar›n 

elçisi olarak oralara gidiyorsunuz. 

Avrupa Müslümanlar›n›n dualar›n›, 

selamlar›n›, kardeflli¤imizi, dayan›flmam›z› 

götürüyorsunuz,” dedi. 

IGMG Genel Sekreteri O¤uz Üçüncü 

de, bu program›n sadece bir yard›m 

program› olmad›¤›na dikkat 

çekti. Üçüncü flunlar› söyledi: “Bu 

Kampanya, ‘Ümmet’ olma bilincini tafl›yan 

bir kardefllik projesidir. Götürdü¤ünüz 

yard›mlar›n çok az bir miktar 

oldu¤unu, dünyada en az 800 milyon 

kiflinin açl›kla mücadele etti¤i Lübnan 

gerçe¤ini biliyoruz. Onun içindir ki, 

bu Kurban Kampanyas› ile dünyam›z›n 

içinde bulundu¤u mevcut flart ve 

durumuna itiraz ediyoruz, direniyoruz, 

tav›r koyuyoruz. Kan için, adam 

öldürmek için, savafl için milyarlar 

harcayan dünya sistemine itiraz ediyoruz. 

Kar›ncan›n Hz. ‹brahim’in yak›ld›¤› 

atefli söndürmek için sahip oldu¤u 

mücadele azmi gibi, biz de bu 

ateflin söndürülmesi arzumuzu böyle 

ortaya koyuyoruz.” 

IGMG Kurban Kampanyas›nda 

180 gönüllü Kurban kesim ve da¤›t›m 

görevlisi hizmet verecek. Türkiye’de bir aile 

teşkilat 


teşkilat 

16 

Yogyakarta sa¤l›k oca¤› 

Endonezya sa¤l›k merkezimiz aç›ld› 

IGMG geçti¤imiz y›l meydana gelen 

depremde 6 bin Müslüman›n hayat›n› 

kaybetti¤i Endonezya’n›n Yogyakarta 

bölgesinde PKPU derne¤iyle 

ortaklafla bir sa¤l›k merkezi açt› 

‹lk bölümü tamamlanan sa¤l›k 

merkezi 9 Kas›m’da düzenlenen törenle 

hizmete aç›ld›. Törene IGMG 

Genel Baflkan› Yavuz Çelik Karahan, 

IGMG ‹ngiltere Gençlik Teflkilat› Baflkan› 

ve Proje Sorumlusu Ufuk Seçgin, 

PKPU Derne¤i Baflkan› ve dernek 

yetkililerinin yan› s›ra, baz› Endonezyal› 

milletvekilleri ve hükümet yetkilileri 

kat›ld›. 

Aç›l›fl töreninde konuflan IGMG 

Genel Baflkan› Yavuz Çelik Karahan, 

‹slam Toplumu Millî Görüfl olarak, 

Tsunami felaketini izleyen ilk günlerde 

felaketzedelerin yan›nda olduklar›n› 

söyledi. Açe’ye ulafl›p, bölgeye insanî 

yard›mlar›n yan›nda, kal›c› proje 

olarak e¤itim merkezi, yetim ve öksüzler 

yurdu projelerini, yerel bir yard›m 

kuruluflu olan PKPU ile ortaklafla 

hayata geçirdiklerini anlatan Karahan, 

Endonezya K›z›lay›na ambulans 

ve finans yard›m›nda da bulundukla- 


r›n› belirtti. ‹mogiri Sa¤l›k Merkezi 

projesinin gerçekleflmesinde eme¤i 

geçenlere ve Avrupa’da bu kampanyaya 

kat›lan ve destek veren tüm Millî 

Görüfl mensuplar›na teflekkür eden 

Karahan, “‹lk bölümü tamamlanan bu 

Sa¤l›k Merkezimiz, bir ay içerisinde 

gereken t›bbî cihaz ve malzemelerle 

döflendikten sonra, PKPU’nun uzman 

sa¤l›k ekibiyle yerli halka hizmet vermeye 

bafllayacakt›r. ‹leri zamanda Allah’›n 

iziniyle master planda öngörüldü¤ü 

gibi projenin di¤er bölümleri de 

tamamlanarak bu Sa¤l›k Merkezimiz 

en son model t›bbî cihazlar, deneyimli 

doktor ve sa¤l›k ekipleri ile modern 

bir hastahaneye dönüflüp bu çevre- 

deki halka hizmet verecektir. Sa¤l›k 

Merkezimizde tüm hizmetler mevcut 

olacak, özellikle Do¤um ve Kad›n hastal›klar› 

bölümünde uzmanlafl›lacakt›r” 

dedi.2004 y›l›nda Güney Asya’da 

yaflanan Tsunami felaketinin yaralar› 

sar›lmadan, 27 May›s 2006 tarihinde 

Yogyakarta bölgesinde yine 5.8 büyüklü¤ünde 

bir deprem yaklafl›k 6 bin 

Müslüman›n hayatlar›n› kaybetmesine 

neden olmufltu. IGMG Yogyakarta 

bölgesinde yaflanan felakette yard›ma 

koflarak bölgeye acil insanî yard›mda 

bulunmufl, IGMG Yard›m Heyeti’nin 

‹mogiri ilçesinde bir sa¤l›k 

merkezi ihtiyac› oldu¤unu tespit etmesi 

üzerine ve bu proje hemen uygulamaya 

konmufltu. 

Endonezyal› yetkililer, Yogyakarta 

bölgesinde hasta say›s›n›n 

çok fazla olmas›na ra¤men k›s›tl› 

say›da hastane bulundu¤unu, sadece 

‹mogiri’de 15.000’den fazla yard›ma 

muhtaç insan oldu¤unu belirterek, 

IGMG’nin bölgedeki hizmetlerinin 

bu insanlar›n sorunlar›n›n 

çözümüne büyük katk› sa¤layaca¤›n› 

ifade ettiler.

Putrajaya Camii 

Malezya 

Çok de¤il daha bir kaç ay öncesine 

kadar Türkiye’de pek çok kiflinin 

belki ad›n› bile duymad›¤›, pek çok kiflinin 

de belki de sadece ad› d›fl›nda 

hiç bir fleyini bilmedi¤i bir ülke olan 

Malezya, “Türkiye Malezya olur mu, 

olmaz m›?” tart›flmalar›yla birden dikkatleri 

üstüne çekmifl, Türk gazeteciler 

ülkeye adeta ç›karma yapm›fl gazete 

ve tv kanallar›nda bol bol ülkeden 

sözedilmiflti. 5 y›l›n› bu ülkede geçirmifl 

biri olarak bende malesef, malum 

medyan›n bu ülkeyi adeta ?öcü” 

gibi lanse eden yaz› ve görüntülerini 

üzüntüyle karfl›lay›p, kalbimde ayr› 

bir yeri olan bu ülkeyi bir de benim 

kalemimden anlat›lmas›n› bir borç 

tellakki etmifltim. 

Malezya Güneydo¤u Asya’da bir 

ekvator ülkesi olup, topraklar› iki büyük 

kara parças›yla bunlar›n aras›ndaki 

Güney Çin Denizi içinde yer alan 

adalardan meydana gelir. ‹ki büyük 

kara parçasi Bati Malezya ve Dogu 

Malezya'dir. Baflkent Kuala Lum- 

pur’dur. Yüzölçümü 330.434 km 2 nüfusu 

ise 27 milyon civar›ndad›r. 

Malezya’n›n resmî dini ‹slam’d›r. 

Yönetim flekli federatif anayasal monarflidir. 

Bat› Malezya dokuz sultanl›ktan 

oluflur. Bunlardan her biri, s›ra 

ile befl y›ll›¤›na sultan tayin edilir. Fakat 

esas yönetim, demokratik seçimler 

neticesinde oluflan parlamentonun 

teflkil etti¤i hükümettedir. Ülke 

31 A¤ustos 1957’de yürürlüge konan 

anayasayla yönetilmektedir. ‹ki meclisli 

bir parlamenter sistem uygulanmaktad›r. 

Birinci meclis kral›n atad›¤› 

69 kifliden, di¤er meclis ise halk›n seçti¤i 

180 kifliden olufluyor. 

Tarih 

‹slamiyet, miladî 13. ve 14.yüzy›llarda 

gelmifltir. ‹slam’›n yay›lmas› da 

askerî fütuhatla olmay›p, daha çok ticarî 

ve ferdî münasebetler vesilesi ile 

olmufltur. Malaka flehrinin kurucusu 

Prens Prameswara 1414 y›l›nda Pasai 


‹lknur MELEKO⁄LU • imelekoglu@yahoo.de 

kral›n›n k›z›yla evlenerek Müslüman 

oldu, onun Müslüman olmas›ndan 

sonra yönetimi alt›ndaki bölgelerde ‹slam 

h›zla yay›lmaya bafllad›. Malaka 

Sultanl›¤›, Portekizliler’in 1511’deki istilalar›na 

kadar sürmüfltür. Müslümanlar 

Malaka’y› Portekizlilerden geri 

almak için defalarca teflebbüse geçtiler. 

Sumatra’da hüküm süren Açe ‹slam 

devleti de yard›m etmesine, Osmanl› 

Devleti’nin Açe’ye a¤›r silahlar 

göndererek desteklemesine ra¤men 

netice alamad›lar. 

1641’de, Hollandal›lar, 1824 y›l›nda 

da ‹ngilizler Malaka’y› ele geçirdiler. 

19. asr›n sonlar›nda sanayileflmifl 

‹ngiliz gücü ülkenin maddî servet 

kaynaklar›n› ça¤dafl teknoloji ile iflletmeye 

bafllay›nca, bölgeye Çin’den ve 

Hindistan’dan bir ak›n oldu. ‹ngilizler, 

sömürgecilik sonras› dönemde 

de, ülkeyi kontrol alt›nda tutabilmek 

için bölgeye yabanc›lar› yerlefltirdiler. 

‹ngilizler, bir yandan bölgenin bütün 

tabiî zenginliklerini ülkelerine tafl›r- 



Batu Caves Hindu Tap›na¤› 

ken bir yandan da Müslüman halk› 

fakirlefltirdiler. Bu durum halk aras›nda 

bir uyan›fl hareketinin do¤mas›na 

vesile oldu. II.Dünya Savafl› s›ras›nda, 

bu sefer Japonlar sald›rd›lar, dört y›l 

boyunca iflgal ettiler. Japonlar savaflta 

yenilince, ‹ngilizler tekrar iflgal ettiler. 

Malaylarda da istiklâl arzular› 

kuvvetlenmiflti, ‹ngilizler eski rahatl›- 

¤› bulamayacaklar›n› anlad›lar. 

1948?de Ingiliz denetiminde bir Malaya 

Federasyonu kuruldu. 31 A¤ustos 

1957’de de Malezya’n›n ba¤›ms›zl›¤› 

ilan edildi. Malezya’ya ba¤l› olan 

Singapur ise 1965’de konfederasyondan 

ayr›larak ayr› bir devlet oldu. 

Malezya’da Laiklik (Sekülerizm) 

Ülkenin baflbakanlar›ndan Tunku 

Abdurrahman 1980lerde yapt›¤› bir 

aç›klamada “‹slamî devlet iste¤i bofl bir 

hayaldir. Malezya gibi çok etnik gruplu 

ve çok dinli bir ülkede ‹slamî devletin 

yeri yoktur,” demiflti. 1988’de yarg›tay 

karar›yla ülkenin teokratik yap›da olmad›¤› 

karara ba¤lanm›fl, bu karar›n 

ard›ndan da laiklik tart›flmalar› bafllad›. 

Mizan Zeynel Abidin’in krall›¤a 

seçilmesiyle birlikte türbanl› efli Nur 

Zahire de saray protokolüne girdi. 

Bunu protesto eden muhalefetteki 

Halk›n Adaleti Partisi ve Liberal Demokrat 

Hareket, türbanl› kraliçeyi 

protesto ederek yemin törenine kat›lmad›. 

LDH, türbanl› kraliçenin toplumun 

tüm kesimlerini temsil etmedi¤ini 

vurgulad›. Bunun üzerine Kral Zeynel 

Abidin ülkede laikli¤in tart›fl›lmas›n› 

yasaklad›. Baflbakan Yard›mc›s› 

18 


Necib Razak’›n da “‹slam resmî dindir 

ve biz ‹slamî bir devletiz. Asla laik olmad›k, 

çünkü Bat› tan›m›yla laik olmak, ülke 

yönetimiyle ‹slamî ilkelerin birbirinden 

ayr›lmas› anlam›na gelir” aç›klamas›n› 

yapm›flt›. 

Uluslararas› ‹slam Üniversitesi 

1977 y›l›nda Mekkede toplanan 

Uluslararas› ‹slamî E¤itim ve Ö¤retim 

Sempozyumu’nda, modern olanaklardan 

yararlanan bir üniversitenin 

aç›lmas› düflüncesi ile ortaya ç›km›flt›r. 

Dönemin Malezya E¤itim ve Ö¤retim 

Bakan› Dr. Mahatir Muhammed 

de üniversitenin Kuala Lumpur’da 

kurulmas›n› istedi.1983 y›l›nda 

e¤itim vermeye bafllayan üniversitede 

‹slamî ilimlerin yan› s›ra pozitif bilimler 

de ö¤retiliyor. ‹slam üniversitesi 

olmas› nedeniyle sosyalbilimler bölümlerinde 

okuyan ö¤rencilere de zorunlu 

ilahiyat dersleri getirildi. ‹slam 

üniversitesinde bütün Müslüman k›zlar 

örtünmek zorundad›rlar. Bu yönetmelik 

2004’e kadar gayr-› Müslim 

k›zlar için de geçerli idi. Ne ilginçtir 

ki; Türkiye’nin de kurucu üyeleri aras›nda 

oldu¤u ve halen Türk Büyükelçisinin 

Mütevelli Heyetinde Türkiye’yi temsil 

etti¤i, Ahmed Davudo¤lu, Sabri Orman, 

Mehmed Maksudo¤lu, Hulusi Yavuz, 

Faruk Befler, Yunus Vehbi Yavuz, 

Bedrettin Çetiner, Ahmed Turan Aslan, 

Cüneyt Eren ile ‹brahim Kafi Dönmez 

gibi Türkiye’nin de¤erli ilim adamlar›n›n 

görev yapt›¤› Malezya Uluslararas› 

‹slam Üniversitesi’nin denkli¤i, YÖK’ün 

ald›¤› kararla 1997 y›l›ndan itibaren 

Türkiye’de kabul edilmiyor. 

Ülkedeki e¤itim sistemindeki bir 

di¤er uygulama da, flirketlerin üniversite 

ö¤rencilerine mecburi olarak 

burs vermesi ve okul bitiminde bu 

ö¤rencileri bünyesinde istihdam etmesi. 

Böylece ailelerin üstünden e¤itim 

masraflar› kaldr›l›rken, iflsizlik sorununun 

da önüne geçilmifl oluyor. 

Bir hoflgörü örne¤i olarak Malezya 

Malezya otoriter ‹slamc› bir model 

de¤il, birden fazla dinin bir arada 

bar›fl ve hoflgörü halinde yaflayabilmesinin 

ça¤dafl bir örne¤idir. Bu 

hoflgörü ortam›n›n çerçevesini ise ‹slam 

çizmektedir. Dinî hoflgörünün en 

zirve örneklerinin gerek tarihte, gerekse 

günümüzde ‹slam medeniyetinden 

ç›kt›¤› bir gerçektir. Bu ortam›n 

günümüzde bir çok Müslüman ülkede 

kaybolmufl olmas›n›n nedeni ise 

‹slam de¤il, Bat› emperyalizmi karfl›s›nda 

geliflen savunmac› refleksler ve 

güvensizlik kültürüdür. 

Malezya’da, en kalabal›k etnik kitle 

ülke nüfusunun yüzde 50’sinden fazlas›n› 

oluflturan Malaylard›. ‹kinci en büyük 

etnik grup ise yüzde 35’lik nüfus yo¤unlu¤una 

sahip olan Çinliler?dir. Çinliler 

genelde Budist olup bir k›sm› da Hr›stiyand›r. 

Ülkede önemli oranda da aralar›nda 

Müslüman ve Sih de olan, ancak 

ço¤unlu¤u Hindu olan Hintliler bulunuyor. 

Halk›n geri kalan k›sm› da büyük 

bölümü Müslüman olan di¤er küçük 

etnik gruplardan olufluyor. Bu kadar 

etnik çeflitlili¤i herhangi bir etnik 

çat›flma ç›kmaks›z›n bir arada tutman›n 

formülü de dinî özgürlü¤e, adet ve geleneklere 

sayg›ya ve iktidar paylafl›m›na 

dayal› bir sosyal sözleflmeya dayan›yor. 

Malezya’n›n yarg› sistemi çok hukuklulu¤a 

dayan›yor. Malaylar ve di¤er Müslümanlar›n 

aile ve din ile ilgili davalar›na 

fleriat mahkemeleri bak›yor. Evlenme 

ve boflanmada da fleriat mahkemeleri 

geçerli say›l›yor. Ancak laik kamu 

mahkemeleri de Müslümanlar da dahil 

olmak üzere herkes için mevcut bulunuyor, 

Çinli ve Hintlilerin tüm davalar›na 

kamu mahkemeleri bak›yor. Hukuk 

sistemi, ‹ngiliz sömürgecili¤i dönemine 

dayan›yor. ‹ngilizler, otoriter laik Frans›zlardan 

farkl› olarak sömürgelerinde 

halk›n geleneklerine ve dini de¤erlerine 

dokunmad›lar. Mevcut sistem daha çok

unun miras› olarak devam ediyor. 

Malezya’daki sistemde gayr-› müslimler 

üzerinde ‹slam’›n herhangi bir 

kural› uygulanmamaktad›r. Halk›n 

vergileriyle kurulmufl hiçbir müessesede 

baflörtüsü ya da herhangi bir dine 

ait simge yasak ya da zorunlu de¤ildir. 

Buna mukabil, Malezya’da genel 

kurallar›n dinî uygulama serbestisiyle 

çat›flt›¤› nadir durumlarda dahi, kamusal 

güvenli¤e zarar vermemek flart›yla, 

dini özgürlü¤ün önceli¤i ilkesi benimsenmifltir. 

Örne¤in, 1995 y›l›nda 

ülkede yayg›n bir flekilde kullan›lan 

motorsiklet sürücülerine kask takma 

mecburiyeti getirildi. Sihler, bafllar›ndaki 

sar›¤›n kask takmalar›na izin vermedi¤i 

için dinlerini yaflama haklar›yla 

çeliflti¤i gerekçesiyle bu kuraldan 

muaf tutulmay› talep ettiler ve itirazlar› 

üst mahkemeler taraf›ndan kabul 

edildi. Gayr-› müslimlerin dini ibadet 

özgürlü¤ü devlet güvencesi alt›na al›nm›flt›r. 

Bütün dinî bayramlar çok dinli 

bir ortamda adeta bir festival havas›nda 

kutlan›yor. Budist Çinliler Çin’de 

yasaklanm›fl bayramlar›n› Malezya’da 

serbestçe kutlarken, Hindu dinî bayramlar› 

Hindistan’dakinden daha görkemli 

yaflan›yor. Bu çeflitlilik tüm ülkeye 

de yans›r. Örne¤in, ünlü ikiz kulelerdeki 

(KLCC) büyük al›flverifl merkezi 

Ramazan ay› boyunca ‹slamî motiflere 

bürünürken, y›lbafl›nda merkezin 

ortas›nda büyük bir cam a¤ac› ve noel 

baba görürsünüz. Hindular›n Depavali 

bayram›nda ise KLCC yine bu dine 

özgü süslemelerle bezenir. Tüm bu 

dinlere ait olan bayramlar da ülkede 

resmî tatildir. Bir çok Bat› ülkesinde 

flehir mimarisini bozdu¤u gerekçesiyle 

büyük ve minareli cami yap›m›na 

izin verilmezken, Müslüman Malezya’da, 

Budist ve Hindu tap›naklar› 

Kuala Lumpur ve di¤er flehirlerin merkezinde 

camilerle yanyana bulunuyor. 

Malezya’da gayr-› Müslimler gerek 

meclis ve gerekse devlet bürokrasisinin 

de¤iflik makamlar›nda hizmet veriyorlar. 

Siyasî aç›dan Malezya’y› bir 

arada tutan sistem, etnik koalisyona 

dayal› yönetim paylafl›m› düzenlemesi 

olarak tarif edilebilir. Malezya’da bu 

sistem alt›nda belirli bakanl›klar geleneksel 

olarak Çinli ve Hintlilere tahsis 

edilmifl durumda. Malaylara kamu gö- 

Kamusal alanda, baflörtülü ya da baflörtüsüz sorunu yok 

revleri, ifl dünyas› ve e¤itim alan›nda 

baz› ayr›cal›klar tan›nmaktad›r. Ülkede 

sadece Malaylar aras›ndan ç›kan ve 

birinci s›n›f vatandafl anlam›na gelen 

“Bumi Putralar” bulunuyor. Eyalet sultanlar› 

ve üst düzey din adamlar›ndan 

oluflan bu kifliler vergi ödemiyor. Çocuklar› 

ise üniversiteye s›navs›z giriyor. 

Malaylar din de¤ifltirmeleri halinde 

bu ayr›cal›klar›n› kaybetmektedirler. 

Etnik kimli¤in üniversite ö¤renci 

al›m kontenjanlar› için de baz olarak 

kullan›lmas›, baz› Malezyal›lar ve siyasi 

gözlemciler taraf›ndan elefltiriliyor 

olsa da Malezyal›lar etnik gruplar›n sahip 

olduklar› farkl› flehirleflme ve modernleflme 

seviyelerinden dolay› aç›k 

rekabete haz›r olmad›klar›n› ve bu nedenle 

de pozitif ayr›mc›l›k uygulamas›n›n 

devam ettirilmesi gerekti¤ini savunuyorlar. 

Bu konuda yaflanan bütün 

tart›flmalarla birlikte, Malezyal›lar kendileri 

için uygun gördükleri bu sistemi 

herhangi bir iç çat›flmaya neden olmaks›z›n 

baflar›yla uyguluyorlar. Malezya’da 

devletin resmî dili Malay dilidir. 

Ülkede Çince ve Hintçe’ye de ifade 

hakk› verilmekte gazete, radyo ve tv 

Baflkent Kuala Lumpur 


yay›nlar› bulunmaktad›r. Resmiyette 

yeri olmamakla beraber farkl› ›rklar 

aras›nda müflterek anlaflma vas›tas› 

olan ‹ngilizce, fiilen ikinci dildir. Malezya’daki 

bu hoflgörülü yaflam ve neticede 

sa¤lanan istikrar son çeyrek as›rd›r 

h›zl› bir iktisadî kalk›nma hamlesi gerçekleflmesine 

imkan verdi. Son otuz 

y›ld›r Malezya ekonomisi y›lda ortalama 

yüzde 7’lik bir büyüme performans› 

sergiliyor. Bu performansta ülkede 

hakim olan ço¤ulcu gelene¤in büyük 

rolü oldu¤u düflünülüyor. Malezya’da 

ekonominin dinamiklerini gayr-› Müslim 

Çinliler kontrol ediyor. Onlar›n ise 

özgür ve huzurlu yaflamaktan yana bir 

sorunlar› bulunmuyor. Yine bu istikrarl› 

atmosfer Malezya’y› uluslararas› 

sermaye aç›s›ndan da bir cazibe merkezi 

haline getirdi. 

Malezya halk› birarada yaflaman›n 

muhteflem bir örne¤ini sergiliyorlar. 

Malezya’n›n temsil etti¤i ço¤ulcu 

de¤erler, Türkiye’nin bin y›ll›k tarihi 

boyunca yaflatt›¤› de¤erlerin ayn›s›d›r, 

bu nedenledir ki Türkler kendilerini 

Malezya’da evlerinde hissederler, 

5 y›l boyunca ben öyle hissettim. 



‹srail-Filistin sorununa yaklaflmak 

Tarihçiler son elli y›lda Ortado- 

¤uda’ki en büyük sorunun, Filistin-‹srail 

aras›ndaki çat›flma oldu¤u 

konusunda hemfikirdirler. Küresel 

dünya düzeninde bu sorun sadece 

Ortado¤u’ya bar›fl getirmenin 

önündeki en büyük engel olmay›p, 

ayn› zamanda bölgedeki di¤er geliflmeleri 

de do¤rudan etkilemektedir. 

Ortado¤u devletlerinin ‹srail- 

Filistin çat›flmas›na yaklafl›m›, ilgili 

devletin Ortado¤u’daki etkinli¤ini 

do¤rudan etkiledigi gibi onlar›n iç 

meflruiyetleri aç›s›ndan da kilit bir 

öneme sahiptir. Filistin olaylar›na 

duyars›z hiç bir bölgesel devlet 

kendi halk›na bunu izah edemez. 

Filistin’de yaflanan trajedi, tarih boyunca 

çeflitli adland›rmalara sahne 

olmufltur. 1940’lardan bafllayarak 

1970’lere kadar süren dönemde Filistin’de 

yaflanan olaylar genel olarak 

Arap-‹srail çat›flmas› olarak adland›r›lm›flt›r. 

1970 sonras›nda ise 

daha çok Filistin-‹srail adland›r›lmas› 

tercih edilmifl olup bu ciddî 

bir ölçek daralmas›n› ifade eder. 

Son y›llarda ise durumu sadece Filistin 

sorunu olarak adland›rman›n 

yayg›nlaflt›¤›n› dikkatten kaç›rmamak 

gerekir. Bir durumu adland›rmak, 

onu anlamland›rman›n bir önceki 

aflamas›d›r. Filistinde bugün 

yaflananlar I. Dünya Savafl›ndan 

sonra bölgeye artarak devam eden 

Yahudi göçüyle bafllam›fl, 1948 y›l›nda 

‹srail devletinin kurulmas›yla 

çetrefilleflmifltir. Daha sonralar› yaflanan 

savafllar ve bar›fl görüflmeleri 

ise olay› bugün için çözülemez 

hale getirmifltir. Tarihi süreç boyunca 

Filistin taraf› sorunun ortaya 

ç›kmas›nda ‘pasif’ bir rol oynam›fl 

ve sorun üretici taraf ‹srail olmufltur. 

Dolay›s›yla bu yaz›da Filistin 

20 


‹srail, Filistinlileri Kudüs’e yaklaflt›rm›yor 

meselesi bir ‹srail sorunu olarak nitelendirilecek 

ve sorun üretici taraf›n 

genel olarak izledi¤i stratejiler 

ve günümüze yans›lamar› izah edilecektir. 

Durumun Filistin aç›s›ndan 

incelenmesi ise baflka bir yaz›n›n 

konusudur. 

‹srail, bugün bölgede kal›c›l›¤›n› 

kuvvetlendirmek ve Filistin’i bar›fl 

istemeyen taraf olarak göstermek 

için temel olarak üç strateji izlemektedir. 

Bunlardan ilki, küçük ölçekli 

olup, iç ifllerle alakal›d›r. ‹kinci strateji, 

orta kademe olarak nitelenebilir 

ve genel olarak bölgeye gelen turist 

ve yabanc›larla ilgilidir. Üçüncüsü 

ise bölgesel ve küresel dengelerle ilgili 

olup, makro ölçeklidir. 

‹srail, hergeçen gün isgal etti¤i 

topraklar› çeflitli resmî ya da gayriresmî 

gerekçelerle geniflletmektedir. 

Check-Point olarak adland›r›lan askerî 

kontrol noktalar›n›n say›s› hergeçen 

gün, terör gerekçesiyle, artmakta 

ve bu durum Filistinliler için 

art›k çekilmez hale gelmektedir. Bir 

mahalleden di¤er mahalleye gitmek 

için bile ‹srail otoritelerinden izin al- 

Mehmet ÖZKAN • metkan82@hotmail.com 

mak gerekti¤i gibi, bu verilen iznin 

kontrol noktas›nda hale geçerli olup 

olmad›¤› sadece flansa ve oradaki 

askerin anlay›fl›na b›rak›lm›flt›r. Gerekçesiz 

olarak saatlerce bekletilmek 

art›k Filistinliler için s›radan bir fleydir. 

Ayn› flekilde Filistinlilerin yaflad›¤› 

bölgelerin içinde mantar gibi 

biten Yahudi yerleflim birimleri art›k 

modern dünyada “yavafl iflgal” in yeni 

ad› olmufltur. Her geçen gün geniflleyen 

bu yerleflim yerleri Filistinlileri 

yüzy›llard›r yaflad›klar› yerlerden 

zorla ya da gönüllü bir flekilde 

ayr›lmaya zorlamaktad›r. Her ne kadar 

bu durum iflgal amaçl› olsa da, 

asl›nda temel hedef Filistinliler üzerinde 

psikolojik y›k›md›r. ‹srail geri 

dönmemek üzere Filistin’i terk etmek 

isteyen herkese gereken kolayl›- 

¤› göstermeye dünden raz›d›r ve bu 

durumu psikolojik y›k›mla h›zland›rmaya 

çal›flmaktad›r. Azalan Filistin 

nüfusu her aç›dan israil’in iflini kolaylaflt›racakt›r. 

Çok çarp›c› bir örnek 

olarak medyaya yans›mayan 

ama hergün Jenin mülteci kamp›nda 

yaflanan olaylar örnek verilebilir. Je-

nin tarih boyunca ‹srail’e karfl› direniflin 

en güçlü oldu¤u yerlerden birisidir. 

Yaklafl›k 1km 2 ’lik bir alandan 

oluflan Jenin’de 15 bin kifli yaflamaktad›r. 

Burada e¤itimli insan say›s› 

hayli yüksek olup 860’dan fazla kifli 

universite, 67 kifli ise master diplomal›d›r. 

E¤itimle direnifl bilincini 

birlikte tafl›yan Jenin’in 2002 y›l›nda 

hiç yokken neden y›k›ma u¤rad›¤›n›n 

aç›klamas› burada yatmaktad›r: 

Psikolojik de-moralizasyon. Hiç bir 

gerekçe gösterilmeden halen her 

gece ‹srail askerleri Jenin mülteci 

kamp›na gelmekte ve bir kaç aileyi, 

zorla evlerini terke zorlamaktad›r. 

Aileler, ancak d›flar›da gece yar›s› 3- 

4 saat bekledikten sonra, evlerine 

girmelerine izin verilmektedir. Hergün 

tekrarlanan bu olay, medyan›n 

dikkatinden uzak ama, son derece 

önemli bir de-moralize etme, psikolojik 

y›k›m örne¤idir. 

‹srail’in ikinci temel stratejisi, ilginç 

bir ikilemi bar›nd›rmaktad›r. 

fiehirlerini bir turizm yeri olarak tan›tan 

ve yabanc› çekmeye çal›flan 

‹srail, ayn› zamanda ülkeye gelen 

yabanc›lar›n Filistin taraf›n› ziyaret 

etmemesi için elinden gelen bütün 

çabay› göstermektedir. Dünya 

medyas›nda da, bu söylem d›fl›nda 

insanlar›n bilgi edinmesi istenmemektedir. 

Filistin’e giden herkesin 

oradaki durumun göründü¤ünden 

en az on kat daha kötü oldu¤unun 

fark›na vard›¤›n› bilen ‹srail, s›n›r 

kap›s›nda Filistin bölgesini ziyaret 

edece¤ini söyleyenlerin baz›lar›n› 

gerekçesiz olarak geri gönderdi¤i 

gibi, baz›lar›n› ise ekstra sorgulamadan 

geçirmektedir. ‹srail, ülkeye 

gelen yabanc›lar üzerinde sorgulamalarla 

psikolojik bask› kurarak 

onlar›n Filistin taraf›na geçmesini 

önlemeye çal›flmaktad›r. Çünkü Filistin 

taraf›na geçen bir çok kifli art›k 

medyan›n, gerçeklerin ne kadar›n› 

yans›tt›¤›n›n fark›ndad›r. 

‹srail’in üçüncü stratejisi, bölgesel 

ve küresel siyasette kendi meflruiyet 

alan›n› mümkün oldu¤unca 

geniflletmektir. 1978’de M›s›r’la 

yapt›¤› anlaflma sonucu, M›s›r’› potansiyel 

savafl›labilecek bir ülke ol- 

‹flgal, terör gerekçesi ile mazur gösteriliyor 

maktan ç›karan ‹srail kendisine 

karfl› oluflabilecek herhangi bir bölgesel 

muhalefeti bütün gücüyle önlemeye 

çal›flmaktad›r. Ayn› zamanda 

bölge devletleriyle iliflkileri gelifltirmenin 

yolunu aramakta ve bu 

flekilde meflruiyet alan›n› geniflletmeye 

çal›flmaktad›r. 1990’larda Ürdün’le 

yapt›¤› anlaflmalarla iliflkilerini 

çeflitlendiren ‹srail’in, Türkiye 

ile iliflkileri ilerletmeye afl›r› istekli 

olmas›n›n arkas›nda bu meflruiyet 

aray›fl› yatmaktad›r. ‹srail’in son 

y›llarda körfez ülkelerine aç›lmaya 

çal›flt›¤› ve Katar baflta olmak üzere 

baz› krall›klarla flört etmeye bafllad›¤›n› 

ayr›ca belirtmek gerekir. 

Özellikle Irak savafl› sonras›, Ortado¤u’da 

oluflmaya bafllayan fiia- 

Sünni bloklaflmas›ndan kendine 

pay ç›karmaya çal›san ‹srail körfez 

ülkelerinin ‹ran karfl›t› duygular›n› 

sömürerek iliflkilerini gelifltirmeye 

çal›flmaktad›r. Normalde fiia hiç bir 

kökeni olmayan Hamas’› bile hep 

‹ran’la birlikte telaffuz ederek bölge 

devletlerinin gözünde devre d›fl› b›rakmaya 

çal›flmas› tamam›yla bu 

stratejinin bir parças›d›r. Ayn› flekilde 

‹ran’›n nükleer silah üretme 

çabalar›na karfl› oluflan küresel muhalefeti 

de, hem Hamas’› bitirmek 

hem de bölgedeki dengeleri de¤ifltirme 

potansiyeli bulunan ‹ran’› 

izole etmek için kullanmaktad›r. 


Bugün Ortado¤u’da yaflanan trajedi 

temel olarak bir ‹srail sorunudur. 

Bu sorunun çözümü, herfleyden önce 

‹srail’in nas›l bir devlet olmak istedi¤i 

sorusuyla do¤rudan alakal›d›r. Hergeçen 

gün toprak geniflleten ‹srail 

için son noktan›n neresi oldu¤u hala 

belli olmad›¤› gibi, art›k meflruiyetini 

hem bölgede hem de küresel düzeyde 

güçlendirmifl bir ‹srail’in, bar›fl yapma 

gibi bir ihtiyac› da yoktur. Bar›fl 

görüflmeleri bööyle güçlenmifl bir 

‹srail için zaman kazanma ve flirin görünmenin 

ötesinde bir anlam tafl›mamaktad›r. 

Uluslararas› düzende büyük ölçekli 

sorunlar›n çözümü ancak sistemdeki 

büyük de¤iflimlerle gerçekleflir. 

Güney Afrikada’ki ›rkç› 

Apartheid rejimini sona erdiren 

her ne kadar siyah halk›n mücadelesi 

gibi görünse de, asl›nda, so¤uk 

savafl›n sona ermesidir. Dolay›s›yla 

‹srail sorununun “sona erdirilmesi” 

de ancak ve ancak bölgesel ve küresel 

güç dengelerinde yaflanacak bir 

de¤iflimle mümkündür. Bölgesel 

anlamda güç dengelerini kendi 

aleyhine degifltirebilecek tek etkenin, 

‹ran’›n nükleer teknolojiye sahip 

olmas› oldu¤unun fark›nda 

olan ‹srail’in, ‹ran’› izole etmenin 

yan›nda, muhtemel bir savafl› bile 

desteklemesinin arkas›ndaki temel 

etken budur. 


irşad 

Kurban Bayram› üzerine... 

Her din, kültür ve milletin sevinçlerini, 

k›vançlar›n› ve geçmifllerini 

yadettikleri önemli günleri, 

flenlikleri ve bayramlar› vard›r. 

‹slam milletlerinin de kendisinde 

sevinç ve coflkular›n› paylaflm›fl olduklar› 

y›lda iki bayramlar› vard›r. 

Bunlar Ramazan ve Kurban Bayram›d›rlar. 

Kurban Bayram›, Peygamberimizin 

Mekke'den Medine'ye 

hicretlerinin ikinci y›l›nda 

meflru k›l›nm›flt›r. Peygamberimiz 

efendimiz (as) Medine'ye hicret buyurduklar›nda 

Medinelilerin y›lda 

iki bayram yaparak e¤lendiklerini 

görmüfl ve bunlar›n asl›n›n neden 

ibaret oldu¤unu sormufl, onlar "Biz 

cahiliyette bu günlerde oynay›p e¤lenirdik.'' 

demifllerdi. Bunun üzerine 

peygamberimiz: "Bunlar›n yerine 

Allah Teâla size daha hay›rl› iki gün 

verdi: Ramazan Bayram›, Kurban 

Bayram›" (Ebû Davût, Salat, 245) buyurdular. 

‹slâm Dininde bayram olan bu 

iki gün, Müslümanlar›n çok önemli 

dinî görevlerini yerine getirmeleri 

ile ilgilidir. Birincisi, bir ay Ramazan 

orucunu tamamlaman›n sevincini 

yaflamak içindir. Ramazan 

ay›ndan sonraki ay olan fievval ay›n›n 

ilk günü bayram say›lm›flt›r. 

‹kincisi de çok önemli bir ibadet 

olan Hac görevinin yerine getirildi- 

¤i gün olan Zilhiccenin 10. günü 

Kurban Bayram› olmufltur. Bu günde 

ayr›ca zengin olan Müslümanlar 

kurbanlar›n› keserek, Yüce Allah'›n 

verdi¤i varl›klara flükretmifl olurlar. 

Ramazan ay›nda oruç tutan Müslümanlar 

için üç türlü sevinç vard›r. 

Bunlardan birincisi; kifli günlük 

orucunu akflam iftar etti¤i zaman 

22 


yaflan›r. O anda insan: "Rabbime 

flükürler olsun. Bir gün daha orucumu 

tamamlad›m. Rabbimin bana 

emretti¤i görevi yapt›m" diye düflünüp, 

görevini yerine getirmenin 

mutlulu¤unu yaflar. ‹kincisi, Ramazan 

ay› bitip bayram geldi¤i gündür. 

Müslüman o zaman mübarek 

bir ay› ibadet ve iyiliklerle geçirmenin 

sevincini yaflar. O gün bayram 

ederek sevinç ve mutlulu¤unu göstermifl 

olur. Üçüncüsü de, Müslüman 

k›yamet gününde tuttu¤u 

oruçlar›n ve yapt›¤› di¤er ibadetlerin 

sevab›n› ald›¤› ve mükâfat›n› 

gördü¤ü zaman yaflanacakt›r. Bizler 

e¤er Rabbimizin emretti¤i ibadet 

ve iyilikleri yaparsak, yasaklanan 

kötülük ve ve günahlardan sak›n›rsak, 

her günümüz bir bayram 

gibi olacakt›r. Müslümanlar olarak 

bizim en önemli görevimiz, Allah'›n 

ve O'nun elçisi Hz. Muhammed'in 

emirlerini tutmak ve yasaklar›ndan 

sak›nd›rmakt›r. 

Ramazan Bayram› Namaz› gibi, 

kurban bayram› namaz› da vaciptir 

ve Cuma namaz›n›n flartlar›na tabidir. 

Yani Cuma namaz›n› k›lmakla 

yükümlü olanlar, bayram namaz›n› 

k›lmakla da yükümlüdürler. Ancak 

Cuma namaz› farz, bayram namazlar› 

ise vaciptir. 

Kurban Bayram›, yukarda da 

ifade edildi¤i gibi Müslümanlar taraf›ndan 

Hicri Takvime göre Zilhicce 

ay›n›n onuncu gününden itibaren 

dört gün boyunca kutlanan bir 

dini bayramd›r. Tüm dünya Müslümanlar› 

taraf›ndan kutlanan Kurban 

Bayram›'nda ‹brahim Peygamber'in 

o¤lu ‹smail Peygamber'i kurban 

etmek istemesi hadisesi an›l›r. 

M. Hulusi ÜNYE • mhulusiunye@hotmail.com 

Ad› üstünde bayram günleri sevinç 

ve neflenin cofltu¤u günlerdir. 

Hatta bu günlerde sevinçli, nefleli 

ve güler yüzlü görünmek ve yap›lacak 

bayram e¤lencelerine ifltirak etmek 

dinimizce tavsiye edilmifltir. 

Çünkü bayramlar›n toplum hayat›nda 

önemli bir yeri ve de¤eri vard›r. 

Bu güzel günlerde topluma birlik 

fluuru hakim olur ve toplum bütünleflir. 

Toplumda herkes birbirleriyle 

yeniden kaynafl›r ve aralar›nda 

muhabbet daha da güçlenmifl 

olur. K›rg›nl›klar, darg›nl›klar yerini 

kardeflli¤e ve bar›fla terkeder. 

Bilhassa ça¤›m›zda modern hayat›n 

getirdi¤i bitmek tükenmek bilmeyen 

kofluflturmalar› aras›nda bunalan, 

bitkin ve yorgun düflen, çeflitli 

streslerle bo¤uflan insanlar için 

bayramlar birer rehabilite günleri 

olur; yeni bir moralle dinçleflen insanlar›n 

çal›flma azimleri artm›fl ve 

güçlenmifl olur. 

Bu günlerde akraba ve komflular›m›zla 

olan aram›zda varolup ta 

zay›flyan iliflkilerimiz kuvvetlenir, 

birlik ve kardeflli¤imiz güçlenir. 

Çünkü günlük olarak icra etti¤imiz 

ve adeta makinalaflt›¤›m›z dünyam›zda, 

insani iliflkilerimiz, hatta aile 

içindeki iliflkilerimiz bile çok k›sa 

mülakatlar fleklinde cereyan etti- 

¤inden nerede ise yok denecek kadar 

azalm›flt›r. ‹flte y›lda en az›ndan 

iki bayramda yedi gün boyunca yap›lacak 

ziyaretlerle bir y›l›n aç›klar›n› 

kapatma imkan› bulunailir. 

Onun için de daha bayram sabah›ndan 

itibaren camilerimize koflarak, 

camilerimizi dolduran din kardefllerimizle 

beraber içtenlikle yüce 

Allah'a yönelmeli, O'ndan af ve ba-

Güney Afrika’da bayram... 

¤›fl dilemeli ve dualar edilmelidir. 

Çünkü böyle bir amaçla bir araya 

gelen, ayn› iman ve heyecan› tafl›yan 

topluluklar› yüce Allah'›n rahmeti 

kuflat›r ve onlar› affeder. 

Bayram günlerinde yapaca¤›m›z 

güzel amellerimize önce annemizin-babam›z›n 

ellerini öpüp hay›r 

dualar›n› alarak devam etmeliyiz. 

Zira dinimizde Allah'a ibadetten 

sonra anne ve babaya sayg› ve 

iyilik emredilmifl, onlara karfl› "öf" 

demek dahi yasaklanm›flt›r. Devam›nda 

akraba ve komflular›m›zla 

tebrikleflerek, karfl›l›kl› sevgi ve 

sayg› duygular›m›z tazelenmeli, 

karfl›laflt›¤›m›z herkesle selâmlaflmak 

ve tebrikleflmek suretiyle topluma 

kardefllik duygular›n›n hakim 

olmas›na gayret etmeliyiz. Bu arada 

tan›d›klar›m›z› ziyaret ederek 

hat›rlar›n› sormal› ve gönüllerini almal›y›z. 

Hastahanelerde ve evlerde 

yatan hastalar› ziyaret etmeli ve onlara 

flifa dileklerimizi sunmal›y›z. 

Varsa yetimlerle ve kimsesiz çocuklarla 

ilgilenip onlar› okflamal› ve 

onlara anne ve babalar›n›n yokluklar›n› 

hissettirmemeliyiz. Çevremizde 

bulunan yoksul ve bak›ma muhtaç 

çocuklara yard›m ellerimizi 

uzatmal›, onlar›n da bayram sevinci 

yaflamalar›na imkan haz›rlamal›y›z. 

Avrupal› Müslümanlar olarak 

genelde mahrumuz ama yine de 

uzaktan, imkan›m›z varsa bizzat gi- 

derek bizden hay›r dua bekleyen 

ölülerimizi hay›r dua ile anmal› ve 

mezarlar› bafl›nda onlara dua etmeliyiz 

ve ruhlar› için hay›r ve hasenatta 

bulunmal›y›z. Kardefllerimiz 

aras›ndan darg›n, k›rg›n ve küs 

olanlar› bar›flt›rmaya çal›flmal› ve 

aralar›n› bulmal›y›z. Her zaman oldu¤u 

gibi bayram günlerinde de ‹slâm'›n 

emretti¤i flekilde çevremizdeki 

insanlara iyi davranmal›, incitici 

ve zarar verici davran›fllardan 

sak›nmal›y›z. Bütün bunlar, toplumda 

yafl›yan fertleri birbirleriyle 

kaynaflt›r›r ve birlikte yaflama sevincini 

art›r›r. Toplumu rahats›z 

eden ayr›l›k ve düflmanl›klar›n yok 

olmas›nda etkili olur. ‹slam f›kh› ve 

kültürü aç›s›ndan flu afla¤›da say›lacak 

fleylerin bayram günlerinde yap›lmas› 

güzel olur. fiöyleki: 

Bayram gecelerini dua ve ibadetle 

ihya etmek, kaza namaz› k›lmak, 

Kur'an okumak ve Allah Teâlâ'dan 

af ve ma¤firet dilemek. Çünkü 

dualar›n makbul oldu¤u gecelerden 

birisi de bayram geceleridir. 

Nitekim Peygamberimiz efendimiz 

(as) flöyle buyurmufllard›r: "Ramazan 

ve Kurban Bayram› gecelerini, 

sevab›n› umarak ibadetle geçiren 

kimsenin kalbi, kalplerin öldü¤ü gün 

ölmez." (Mecmeu'zevâid, Beyrut, 

1967, c. 2, s. 198) Bayram sabah› erken 

kalkarak y›kan›p temizlendikten 

sonra namaza gitmek. Güzel 

koku sürünmek. Temiz ve yeni elbi- 

irşad 

se giyinmek. Gücü yetiyorsa namaza 

yürüyerek gitmek. Güler yüzlü 

ve sevinçli görünmek. Yoksullara 

çokça sadaka vermek. Bayram namaz›na 

giderken yolda tekbir getirmek. 

Kurban kesecekse kurban 

etinden yiyinceye kadar oruç tutuyormufl 

gibi bir fley yiyip içmemek. 

Kurban etinden iftar etmek. Çünkü 

peygamberimiz böyle yaparlard›. 

Çoluk çocu¤una bolluk göstermek. 

Onlara hediyeler almak. Bütün 

bunlar bayramda yap›lmas› müstehap 

olan ifllerdir. 

Önemli bir not: Avrupal› Müslümanlar 

olarak kesece¤imiz kurbanlar›m›z› 

bulundu¤umuz ülkelerde 

kesmek yerine kurban ibadetinin 

hikmetine uygun olarak daha çok 

muhtaç olan insanlar›n bulundu¤u 

yerlere göndererek oralarda kurbanlar›n› 

kestirmektir. Bu manada 

en büyük dinî organizelerden birisi 

olan teflkilat›m›z›n seçilmesi bizi 

do¤rusu memnun eder. 

Bu duygularla bütün din kardefllerimizin 

kurban bayramlar›n› 

tebrik ediyor, daha nice bayramlara 

sa¤l›kla, huzurla eriflmemizi Cenâb-› 

Hak'tan diliyorum. Mübarek 

bayram›n hem bütün bir ‹slâm alemine 

ve bütün insanl›¤a iyilik ve 

hay›rlar getirmesini diliyorum. Cenâb-› 

Hak yapt›¤›m›z ibadetleri ve 

kesece¤imiz kurbanlar› r›zas›na 

muvaf›k eylesin ve bizi kendisine 

ibadetten ay›rmas›n. 


irşad 

Hac, mü’mini kemale ulaflt›r›r 

Hac; Zilhiccenin dokuzuncu günü 

Arafat’ta vakfe yapmak, Beytullah’› 

yedi kere tavaf etmek ve Safa ile 

Merve aras›nda sa’y etmektir. Hac ve 

umre niyetiyle özel mekânda, özel zamanda 

ve özel fiillerle, Allah’a yaklaflmak 

için Beytullah’a yönelmektir. 1 

Hac bir akittir. Elest bezminde 

Allah Teâlâ’ya verilen akdi tazelemektir 

ve bu akde muhalif olan bütün 

akitleri bozmak, bütün yanl›fll›klardan 

tövbeye ermektir ve buna sad›k 

kalaca¤›m›za dair söz vermektir. 

Hacc›n Farz Oluflu: 

a. Kur'ân-› Kerîm’den deliller: 

“‹nsanlardan gücü yeten herkesin 

Beyti (Kâbe’yi) ziyâret etmesi Allah’›n 

bir hakk›d›r...” 2 “Hacc› ve umreyi Allah 

için tamamlay›n›z!” 3 

“‹nsanlar içinde hacc› ilan et. Gerek 

yaya, gerek her uzak yoldan gelerek 

yorgunluk-tan incelmifl binekler üzerinde 

sana gelsinler. Ta ki kendilerine ait 

menfaatlere flahit olsunlar. ve (Allâh'›n) 

kendilerine r›z›k olarak verdi¤i hayvanlar 

üzerine belli günlerde (onlar› kurban 

ederken) Allâh'›n ad›n› ans›nlar. Onlardan 

yeyin, s›k›nt› içinde bulunan fakire 

de yedirin.” 4 

b. Hadîs-i fierîf’ten deliller: 

Ebû Hureyre (r.a.) flöyle demifltir: 

Rasûlullah (s.a.s.) bize hutbe okuyarak 

flöyle buyurdu: 

“Ey insanlar! Allah size hacc› farz 

k›lm›flt›r. Öyleyse haccediniz!” 5 

Nas›l haccedilecek? ‹flte bunun cevab›n› 

da yine Hz. Peygamber 

(s.a.s.)’de bulaca¤›z. Çünkü Kur'ân-› 

Kerîm’in aç›klamas›n› Hz. Peygamber 

(s.a.s.) hem sözüyle hem fiiliyle yapm›flt›r. 

Bu konuda da Hz. Peygamber 

(s.a.s.) flöyle buyurmufltur: 

“Ey insanlar! Hacc›n menâsikini (iflte 

benden) al›n›z (iyice ö¤reniniz). Çün- 

24 


kü ben bilmiyorum (ne zaman görevim 

bitecek), belki bu hacdan sonra bir daha 

hac yapamam.” 6 

Hacc›n Önemi: 

1. Hac, temeli tevhid olan ‹slâm 

binas›n›n dört dire¤inden birisidir: 

Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) 

flöyle buyurmufltur: 

“‹slâm befl fley üzerine bina edilmifltir: 

(Temeli) Allah’tan baflka (hak) ilah 

olmad›¤›na, Muhammed’in O’nun kulu 

ve rasûlü oldu¤una flehâdet etmek, (direklerden 

birincisi) namaz k›lmak, (ikincisi) 

zekat vermek, (üçüncüsü) haccetmek, 

(dördüncüsü) Ramazan orucunu 

tutmakt›r.” buyurmufltur. 7 

2. ‹slâm Dini hac ile kemal bulmufltur. 

Kiflinin dini de hac ile kemal 

bulur. 

Âyette Allah Teâlâ flöyle buyurmufltur: 

“Bugün dininizi kemâle erdirdim, 

size olan nimetimi tamamlad›m ve 

din olarak da ‹slâm’a raz› oldum.” 8 Din, 

hac ile kemâl bulmufltur, kiflinin dini 

de hac ile kemâl bulur. Kim hac etmezse 

kemâli kaybeder, demektir. 

3. Allah Teâlâ hacca gitmeyi emretmifl 

hem de dünya ve âhiret 

menfaatleri vaat etmifltir. 

Bu konuda Allah Teâlâ flöyle buyurmufltur: 

“‹nsanlar içinde hacc› ilan 

et. Gerek yaya, gerek her uzak yoldan 

gelerek yorgunluk-tan incelmifl binekler 

üzerinde sana gelsinler. Ta ki kendilerine 

ait menfaatlere flahit olsunlar.” 9 

4. Hac, günahlar› ve fakirli¤i 

yok eder: 

Hz. Peygamber (s.a.s.) flöyle buyurmufltur: 

“Kim (Beytullah’›) Allah için 

ziyaret eder de cinsî münasebette (ve 

ona götüren fleylerde) bulunmaz ve taat 

yolundan ç›kmazsa, o kimse (günahtan 

s›yr›l›p) anas›n›n onu do¤urdu¤u günkü 

gibi (temiz bir hayata) kavuflur.” 10 

5. Hacc›n Mükâfat› Cennettir. 

‹brahim CÜCÜK • 

Hz. Peygamber (s.a.s.) umre ve 

mebrûr hac hakk›nda: “Umre kendisiyle 

öbür umre aras›ndaki zaman içinde 

ifllenilen (kü-çük) günahlara keffârettir. 

Mebrûr hacc›n karfl›l›¤› da ancak 

cennettir” buyurmufltur. 11 

6. Hac›lar ve umre yapanlar, Allah’›n 

elçisi ve ziyaretçileridir. Dua 

ve flefaatleri kabul edilir. 

Hz. Peygamber (s.a.s.) flöyle buyurmufltur: 

“Hacca ve umreye gidenler 

Allah’›n elçileridir. Onlar Allah’a dua 

ederlerse Allah dualar›n› kabul eder 

ve onlar Allah’tan günahlar›n›n ba¤›fllanmas›n› 

isterlerse Allah onlar›n günahlar›n› 

ba¤›fllar.” 12 

Hacc›n Esrâr›: 

Hac, mü’mini Hakk’a ulaflt›r›r. 

Hakk’a ulaflmak için flunlar gerekli: 

1. Anlay›fl: 

a) fiehvetlerden uzaklaflmak, 

b) Lezzetlere dalmaktan çekinmek, 

c) Zarurî ihtiyaçlarla yetinmek. 

2. fievk ve ifltiyak: Beytullah›/Allah’›n 

evini ziyaret, adeta Allah’› ziyaret. 

Hac aksiyonunu, âhiretteki cemale 

ermenin flevki bilmek... 

3. Azim: Riya ve gösteriflten uzak 

durarak ihlasla yönelmeye azmetmek. 

4. Alakalardan kesilmek: 

a) Hak sahipleriyle helalleflmekle, 

b) Günahlardan tövbe etmekle, 

c) Âhirete gider gibi bütün alakalardan 

kesilmekle. 

5. Yol az›¤›: Maddî ve manevî az›kla 

az›klanmak: 

Maddî az›k, beden sa¤l›¤› ve imkand›r, 

manevi az›k ise takvad›r. 

Allah Teâlâ bu konuda flöyle buyurmufltur: 

“Az›k haz›rlay›n! fiüphesiz 

az›¤›n en hay›rl›s› takva (Hakk’a ve halka 

karfl› yanl›fllardan korunmak ve yap›lmas› 

gerekenlerin de terk edilmesin-

den korunmak)d›r.” 13 

Takvaya erebilmek için sab›r gerekmektedir. 

Onun için flöyle denilmifltir: 

Sabr›n ve paran varsa hac› 

olursun. 

6. Binek: ‹badete mani olmayacak 

ve kifliyi hedefe ulaflt›racak bir bine¤e 

sahip olmak 

7. Memleketten Allah’a do¤ru yola 

ç›k›fl: Bir âyette Allah Teâlâ flöyle buyurmufltur: 

“...Kim evinden, Allah’a ve 

O’nun peygamberine muhacir olarak 

ç›k›p da sonra kendisine ölüm yetiflirse 

muhakkak ki onun mükâfât› Allah’a 

düflmüfltür. Allah ⁄afûr/çok ba¤›fllayan 

ve Rahîm/çok merhamet edendir.” 14 

8. Mikat: Buralarda ihram› giyerken 

kabre girer gibi giymek... 

9. ‹hram ve telbiye: ‹hram, yapt›¤› 

bütün yanl›fll›klardan bütün elbiseleriyle 

birlikte soyunup haramlar› ve 

bir müddet helalleri bile kendine haram 

k›lmak düflüncesiyle giyindi¤i iki 

bez parças›d›r. Telbiye, Allah’›n davetine 

icabetin, emrine boyun e¤menin, 

bütün varl›¤›yla teslim olman›n ve 

tevhidin ifadesi; bütün nimetlerin, 

hamdlerin ve bütün kâinat›n Allah’›n 

oldu¤unun ikrar›d›r. 

Hareme Mekke’ye Girifl: 

1. Allah’›n haremine girerken azab›ndan 

emin olmay› istemeli, 

2. Ev sahibinin ziyaretçiye eman 

vermesi ve bir fleyler ikram etmesi hakd›r 

anlay›fl›n› kalbinde bulundurmas›, 

3. Emin bölgeye s›¤›nan›n hakk› 

elbette gözetilir düflüncesini kalbinde 

bulundurmas›. 

Kâbeyi ‹lk Görüfl: 

1. Azametini kalpte haz›r bulundurmal›, 

2. Sanki Rabbini müflahede eder 

gibi bakmal›, 

3. Âhirette de cemâlini nasip etmesini 

ümit etmeli, 

4. Kalbinde; s›rf mahabbetullah›/Allah 

sevgisini kazanma düflüncesi, 

âhirette cennet arzusu ve âhireti 

kazand›ran dünya iste¤i bulundurmal›, 

5. Kâbe’yi ilk görünce en de¤erli 

olan mahabbetullah› ve onu kazand›ran 

fleyleri istemeli, di¤er gördüklerinde 

Allah’›n raz› oldu¤u fleyleri istemeli, 

6. Kâbe’yi her gördü¤ünde tavaf 

etmeli ve secdelere kapanmak adeta 

ayaklar›na kapan›rcas›na küçülerek, 

tevazu ile, oradakilerin en afla¤›s› bir 

kul idrâkiyle, Hakk’›n ma¤firetini, 

azab›ndan emin olmay› t›pk› günahkâr›n 

hakaret ve zulme u¤rayandan 

günah›n›n aff› için özür dilemesi ve 

senden baflka s›¤›nak yoktur diyerek 

ve ›srarla istemek, 

7. Her tavafta; kalpde tazim, korku, 

ümid ve muhabbet bulunarak, 

hem kalble hem iskeletle arfl›n etraf›nda 

dönen melekler gibi... 

8. Kâbe’de k›l›nan namaz›n di¤er 

yerlerde k›l›nan namazlardan daha 

evlâ oldu¤unu bilmelidir. Kâbe’de 

k›l›nan namaz›n sevab› fazla oldu¤una 

göre Kâbe’ye sayg›da kusur etmemek 

ve imkan dahilinde namazlar› 

burada k›lmak gerekir. Belli vakitleri 

Kâbe’de rahatça, di¤er vakitleri de 

durulan o uzak yerde imkan nisbetinde 

cemaatle k›lmaya dikkat edilmelidir. 

Kâbe’de; ya tavaf etmek, ya namaz 

k›lmak, ya Kur’ân okumak, ya Kâbe’ye 

bakmak, ya da zikir ve tefekkürle mefl- 

irşad 

gul olmak için bulunulmal›; orada bofl 

ve gereksiz söz ve davran›fllarda bulunulmamal›d›r. 

Ayr›ca hacc› iyi de¤erlendirmek 

için vücut s›hhatine çok dikkat edilmelidir. 

Çünkü sa¤lam ibadet ve taat, 

sa¤lam iman, sahih ilim ve sa¤lam 

vücutla yap›l›r. Hac ve umrede en 

önemli husus daha yola ç›kmadan 

önce rehberin âlim ve fedakar, arkadafl›n 

halim (yumuflak huylu) ve vefakar 

olan›n› seçmeye özen göstermektir. 

9. Tavaftan sonra Safâ ve Merve 

aras›ndaki sa’yi yaparken her Safâ ve 

Merve tepelerine geldikçe Kâbeye 

bak›p “ziyaretin kabul edildi” müjdesini 

duymak için bakan bir anlay›flla 

yapmak. K›yamette hay›r ve günahlar› 

tartan terazinin iki kefesi aras›nda 

gidip gelmeyi hat›rlayarak Safâ’y› hasenât 

kefesine, Merve’yi de seyyiât 

kefesine benzeterek hangi taraf›n 

a¤›r oldu¤unu gözeten gibi azap ile af 

aras›nda koflup geldi¤ini hat›rdan ç›karmamak. 

 

1 Sa’dî Ebû Ceyb, el-Kâmûsu’l-F›khî, s. 76, 

77. 

2 Âl-i Imrân sûresi (3), 97. 

3 Bakara sûresi (2), 196. 

4 Hacc sûresi (22), 27, 28. 

5 Müslim, Hacc, 412, Menâsik, 1; Ahmed, II, 

508. 

6 Nesâî, Menâsik, 220; Ahmed, III, 318, 366. 

7 Müslim, Îmân, 21-22; Buhârî, Îmân, 2; Tirmizî, 

Îmân, 3; Nesâî, Îmân, 13 

8 Mâide sûresi (5), 3. 

9 Hacc sûresi (22), 27, 28. 

10 Buhârî, Muhassar, 9-10, Hac, 4; ‹bn Mâce, 

Menâsik, 3. 

11 Buhârî, Umre, 1; Müslim, Hacc, 437; Tirmizî, 

Hacc, 88. 

12 ‹bn Mâce, Menâsik, 5. 

13 Bakara sûresi (2), 197. 

14 Nisâ sûresi (4), 100. 


irşad 

Meryem Sûresi 

26 

‹manda sebat önderleri 

Kureyfl’in ileri gelenleri ‹slamî hareketi 

alay ve küçümseme ile, tehditler 

yaparak, iftiralar atarak bast›ramayacaklar›n› 

anlay›nca iflkence, 

maddi bask› ve ekonomik k›s›tlamalara 

bafl vurdular. Yeni Müslümanlar› 

kabilelerinden ay›r›yor, onlara iflkence 

yap›yor, onlar› açl›¤a mahkum ediyor, 

hatta ‹slam’dan vazgeçmeleri 

için onlara fiziksel bask› uyguluyorlard›. 

Bu iflkencenin en zavall› kurbanlar› 

ise fakirler, köleler ve Kureyfl’e 

s›¤›nan yabanc›lard›. Örne¤in, 

Bilal, Amir bin Füheyra, Ummi 

Ubeys, Zinnire, Ammar bin Yasir ve 

onun anne-babas›. Bu zavall› insanlar 

dövülüyor, hapsediliyor aç ve susuz 

b›rak›l›yor ve Mekke’nin kaynar kumlar› 

üzerinde sürükleniyorlard›. Ço¤u 

kimse vas›fl› iflçileri çal›flt›r›yor ve 

yapt›klar› iflin karfl›l›¤›n› vermiyordu. 

Buna örnek olarak Buhari ve Müslim’de 

yer alan Habbab b. Eret olay›n› 

gösterebiliriz: “Mekke’de demircilik 

(nalbantl›k) yap›yordum; bir keresinde 

As ibn Vail’in bir iflini yapt›m. 

Param› almaya gitti¤imde Muhammed’den 

vazgeçmedikçe sana ücretini 

ödemeyece¤im” dedi. 

Ayn› ba¤lamda Habbab der ki: 

“Bir gün Nebi(s.a) Kabe’nin gölgesin- 


de oturuyordu. Ona gittim ve ‘Ey Allah’›n 

Rasûlu! ‹flkence son s›n›r›na 

ulaflt›. Niçin Allah’a dua etmiyorsun?’ 

Nebi (s.a) buna çok k›zd›. Dedi ki: Sizden 

önce geçen müminler sizden daha 

çok ac› çektiler. Onlar›n kemikleri 

demir taraklarla tarand›, bafllar› testere 

ile kesildi, fakat yine de imanlar›ndan 

dönmediler. Seni temin ederim 

ki, Allah dinini tamamlayacakt›r 

ve öyle bir zaman gelecek ki bir kimse 

Sana’dan Hadramut’a kadar yolculuk 

yapacak ve Allah’dan baflka 

korkulacak hiçbir kimse ile karfl›laflmayacakt›r. 

Fakat siz sab›rs›zl›¤a düflüyorsunuz.” 

(Buhari) 

Haks›zl›¤a karfl› insan hakk›n› 

savunan Hr›stiyan bir kral 

fiartlar art›k dayan›lmaz hale geldi¤inde, 

Peygamber (s.a) Peygamberli¤inin 

5. y›l›n›n Recep ay›nda ashab›na 

flöyle bir tavsiyede bulundu: 

“Habeflistan’a hicret edebilirsiniz, 

çünkü orada hiç kimseye haks›zl›k yap›lmas›na 

izin vermeyen bir kral vard›r. 

Onun ülkesinde hay›r vard›r. Allah 

size bu beladan bir kurtulufl verinceye 

kadar orada kalabilirsiniz.” 

Bundan sonra ilk planda 11 erkek 

ve 4 kad›n Habeflistan’a do¤ru yola 

ç›kt›lar. Birkaç ay sonra bir grup mü- 

Ahmet ARSLAN • ahmetasl@hotmail.de 

Meryem Sûresi (19. Sûre) Sûre ad›n› 16. ayetten al›r. Habeflistan’a 

hicretten önce nazil olmufltur. Sahih hadislere göre, Hz.Cafer (r.a), 

Necafli, muhacirleri saray›nda toplad›¤› zaman onun huzurunda bu 

surenin 1-40. ayetlerini okumufltur. 

min daha Habeflistan’a hicret etmifl 

ve say›lar›, Kureyfl’ten 83 erkek ve 11 

kad›n, Kureyflli olmayanlardan da 7 

kifliye ulaflm›flt›. Bundan sonra Mekke’de 

Peygamber’le (s.a) birlikte sadece 

40 kifli kalm›flt›. 

Hicretten sonra Kureyflliler toplant›lar 

yapt›lar ve Ebu Cehil’in üvey 

kardefli Abdullah ibni Ebi Rebia’y› ve 

Amr b. As’› Necafli’yi muhacirleri 

Mekke’’ye geri iade etmeye ikna etmek 

üzere de¤erli hediyelerle Habeflistan’a 

göndermeye karar verdiler. 

Hz. Ümmü Seleme (Nebi’nin han›mlar›ndan 

biri) muhacirler aras›ndayd› 

ve olay›n bu k›sm›n› flöyle anlatm›flt›r: 

Kureyfl’in bu iki ak›ll› sözcüsü Habeflistan’a 

ulaflt›klar›nda de¤erli hediyeleri 

Necafli’nin saray›ndaki adamlar› 

aras›nda da¤›tt›lar ve onlar› Necafli’yi 

muhacirleri geri vermeye teflvik etmeleri 

için ikna ettiler. Daha sonra 

Necafli’nin huzuruna ç›kt›lar, ona da 

de¤erli hediyeler verip: “fiehrimizden 

baz› ak›ls›z insanlar ülkenize s›¤›nm›fl, 

liderlerimiz bizi, bu insanlar› geri iade 

etmenizi rica etmek üzere size gönderdiler. 

Bu sap›klar bizim inanc›m›zdan 

döndüler, sizin dininize de girmediler, 

fakat yeni bir din icad ettiler” 

dediler. Onlar konuflmalar›n› bitirir 

bitirmez, saray adamlar› onlar› destekledi 

ve: “Biz onlar› memleketlerine

geri gönderece¤iz, çünkü kendi kavimleri 

onlar› daha iyi bilir. Onlar› burada 

bar›nd›rmam›z do¤ru de¤il”. 

Kral buna sinirlendi ve “Yeterli bir 

araflt›rma yapmadan onlar› geri vermeyece¤im. 

Bu insanlar baflka bir ülkeye 

de¤il de benim ülkeme s›¤›nd›klar› ve 

buraya bar›nmaya geldikleri için onlara 

ihanet etmeyece¤im. ‹lk önce onlara haber 

gönderip daha sonra bu insanlar›n 

onlar hakk›nda öne sürdükleri suçlamalar› 

araflt›raca¤›m. Sonra son karar›m› 

verece¤im”’ dedi. Bundan sonra Kral 

Peygamber’in (s.a) ashab›na haber 

gönderdi ve onlar› saray›na ça¤›rd›. 

Meryem Sûresi 

Muhacirler Kral’›n gönderdi¤i haberi 

duyunca topland› ve Kral’a ne 

söyleyeceklerini tart›flt›lar. Sonunda 

flu karara vard›lar: “Kral’a Peygamberimizin 

(s.a) ö¤rettiklerini, ona hiçbir fley 

ekleyip eksiltmeden, bildirelim ve bizi 

ülkesinde bar›nd›rma veya d›flar› atma 

karar›n› ona b›rakal›m.” Saraya geldiklerinde 

Kral hemen onlara flu soruyu 

yöneltti: “Kavminizin dininden ç›k›p, 

ne benim inand›¤›m dine, ne de varolan 

dinlerden hiçbirine girmedi¤inizi 

biliyorum. ‹nand›¤›n›z bu yeni dinin 

ne oldu¤unu bilmek istiyorum.” Bunun 

üzerine Cafer ibn Ebi Talib Muhacirler 

ad›na önceden haz›rlanmad›- 

¤› bir konuflma yapt›. 

“Ey Kral! Biz cehalete batm›fl ve 

sap›tm›flt›k. ‹flte o zaman Muhammed 

(s.a) bize Allah’›n Rasûlü olarak geldi 

ve bizi islah etmek için elinden geleni 

yapt›. Fakat Kureyflliler ona uyanlara 

iflkence etmeye bafllad›lar. Bizde bu 

iflkence ve ac›lardan kurtulmak amac›yla 

sizin ülkenize geldik.” Bu konuflmadan 

sonra Kral: “Allah taraf›ndan 

sizin peygamberinize gönderilen vahiyden 

bir bölümünü oku!” dedi. Bunun 

üzerine Cafer, Meryem Sûresinden 

Hz.Yahya ve Hz.‹sa(a.s) ile ilgili 

k›ssay› anlatan bölümünü okudu. Kral 

bunu dinledi ve a¤lamaya bafllad›, o 

denli a¤lad› ki sakallar› gözyafl›ndan 

›sland›. Cafer (r.a) okumas›n› bitirdi- 

¤inde: “Muhakkak bu söz ‹sa’ya indirilen 

ayn› kaynaktan geliyor. Allah’a 

andolsun sizi bunlar›n eline teslim etmeyece¤im”dedi. 

Gerçe¤in gücü 

Ertesi gün Amr b. As, Necafli’ye 

gitti ve flöyle dedi: “Onlara bir haber 

daha gönder ve onlar›n Meryem o¤lu 

‹sa ile ilgili inançlar›n› sor, çünkü onlar 

onun hakk›nda kötü fleyler söylüyorlar.” 

Kral tekrar muhacirlere haber 

gönderdi. Muhacirler o zamana 

kadar Amr’›n düzenini ö¤renmifllerdi. 

Tekrar bir araya geldiler ve Kral, 

Hz.‹sa ile ilgili soruyu sordu¤unda ne 

cevap vereceklerini tart›flt›lar. ‹çinde 

bulunduklar› durumun çok kritik olmas›na 

ve hepsinin de bundan korkmalar›na 

ra¤men, bu konuda Allah’›n 

ve Rasûlü’nün kendilerine ö¤retti¤i 

gerçekleri söylemeye karar verdiler. 

Saraya gittiklerinde, Kral onlara Amr 

‹bn As’›n teklif etti¤i soruyu sordu. 

Bunun üzerine Cafer b. Ebi Talib aya- 

¤a kalkt› ve hiç tereddüt göstermeden 

cevap verdi: “O Allah’›n bir kulu ve elçisiydi. 

O bir Ruh ve Allah’›n Meryem’e 

ilka etti¤i bir kelimesi idi.” Kral yerden 

bir çöp ald› ve “Allah’a andolsun! ‹sa, 

sizin söyledi¤inizden ancak flu çöp kadar 

farkl›d›r.” dedi. Bundan sonra 

Kral, Kureyfl’in gönderdi¤i elçilere 

döndü ve: “Ben rüflvet kabul etmem”, 

dedi. Daha sonra muhacirlere dönerek: 

“Burada huzur ve güvenlik içinde 

kalabilirsiniz.” dedi. 

Bu tarihsel arka-plan› göz önünde 

bulundurursak, Meryem Sûresi’nin 

muhacirlere Habeflistan’a yapacaklar› 

yolculuk için bir “erzak” olarak indirildi- 

¤i söylenebilir. Sûrede sanki muhacir 

Müslümanlara flöyle denilmektedir: “Siz 

iflkence çeken muhacirler olarak kendi ülkenizi 

b›rak›p bir H›ristiyan memleketine 

s›¤›n›yorsunuz. Fakat buna ra¤men sahip 

oldu¤unuz bilgilerden hiçbirini gizlememelisiniz. 

Bu nedenle Hz. ‹sa’n›n, Allah’›n 

o¤lu olmad›¤›n›, Hristiyanlara apaç›k ilan 

etmelisiniz.” 

Sûrenin 1’den 40. ayetine kadar, ‹sa 

(a.s) ve Yahya (a.s) k›ssalar› anlat›l›r. 

De¤iflik sebeplerle 34 ila 40. ayetler müfessirlere 

göre bu surenin as›l maksad›n› 

anlatan karar mahiyetindeki ayetlerdir 

ki, baflta Allah’a çocuk isnad›n› 

“Allah’›n çocuk edinmesi hiçbir zaman 

olur fley de¤ildir. O’nu tenzih ederiz.” 

ayetiyle reddedip, Allah’› tenzih etmekte 

ve ‹sa’n›n dilinden de “Allah benim 

irşad 

de Rabbim, sizin de Rabbinizdir. O’na 

kulluk ediniz. ‹flte bu do¤ru bir yoldur,” 

demek suretiyle tevhide davet etmektedir. 

Bu ayet, ta yukar›daki “Ben Allah’›n 

kuluyum” (19/30) cümlesine atfedilmifltir. 

Eldeki ‹ncillerde de kendisine yer 

verilen bu söz, onun peygamberli¤inde, 

davetinin özünü teflkil etti¤i ve tevhid 

inanc›n› net bir flekilde ifade etti¤i 

için, burada tekrar sözkonusu yap›lm›flt›r. 

Sonra f›rkalar kendi aralar›nda 

ihtilafa düfltüler. Yahudiler bir türlü 

söyledi. Hristiyanlar›n kendi f›rkalar› 

da de¤iflik tart›flmalar›n içine girdiler; 

bir k›sm› Allah’›n o¤lu dediler, bir k›sm› 

da Allah’›n kendisidir, yere indi sonra 

gö¤e ç›kt› dediler; di¤er bir k›sm› ise 

üçün biri dediler. Sa¤lam bir grup da, 

Allah’›n kulu ve peygamberi oldu¤unu 

tasdik ettiler. “Vay haline o küfreden 

kimselerin!...” 

41. ayetten 50. ayete kadarki bölümde 

ise, ‹brahim’in (a.s) k›ssas›na de- 

¤inilmektedir. Bu da muhacirlere bir 

teselli sunmaktad›r, çünkü ‹brahim de 

(a.s) onlar gibi babas›, ailesi ve kavmi 

taraf›ndan yap›lan iflkencelerle memleketinden 

ayr›lmaya zorlanm›flt›r. Bu bir 

taraftan muhacirlerin Hz. ‹brahim’in 

izinden yürüdükleri ve ayn› o Peygamber 

gibi iyi bir akibete kavuflacaklar› 

anlam›na gelmektedir. Di¤er taraftan 

bu Mekke’li müflriklere, kendilerinin 

Müslümanlar›n atalar› ve liderleri olan 

‹brahim’e (a.s) iflkence yapan insanlar›n 

konumunda olduklar›, oysa müminlerin 

Hz. ‹brahim’in konumunda 

olduklar› söylenmek istenmektedir. 

Daha sonraki (51-65) ayetlerde Hz. 

Muhammed’in (s.a) daha önce peygamberlerin 

getirdi¤i ayn› hayat tarz›n› 

tebli¤ etti¤ini fakat onlara uyanlar›n 

sonradan sap›tt›klar›n› vurgularcas›na 

di¤er baz› peygamberlere de de¤inilmektedir. 

Son bölümde (66-98) Mekkeli müflriklerin 

kötü tav›rlar› sert bir flekilde 

elefltirilirken, müminlere hak düflmanlar›n›n 

tüm çabalar›na ra¤men kendilerinin 

baflar›l› olacaklar› ve insanlar›n en 

çok sevileni olacaklar› konusunda müjde 

verilmektedir. 

Faydalan›lan Tefsirler: 

1) Tefhimu’l-Kur’an;Mevlana Mevdudi 

2) Hakk Dini Kur’an Dili; Elmal›l› M.Hamdi 

Yaz›r 


irşad 

Peygamberimiz Hz. ‹sa (as) 

Birçok Avrupal› gayri-müslim 

Müslümanlar›n Hz. ‹sa’y› bir 

peygamber, hatta büyük peygamberlerden 

biri olarak kabul ettiklerini 

ve bir peygamber oluflundan 

dolay› hürmet ettiklerini bilmezler. 

Bu sebeple “Sizin peygamberiniz 

size, bizim peygamberimiz bize” 

fikri din anlay›fllar›na yerleflmifltir. 

Di¤er taraftan Müslümanlar da bu 

düflünceden etkilenmifl olmal›lar ki, 

Hz. ‹sa (as)’dan bahsetmeleri ancak 

Hristiyanlar veya Hristiyanl›k hakk›nda 

konuflulurken söz konusu 

oluyor. Elbette bu bir yere kadar 

gerekli ve do¤ru. Fakat nas›l ki, Hz. 

Nuh (as)’un, Hz. ‹brahim (as)’in, Hz. 

Eyyub (as)’un veya Hz.Yusuf(as)’un 

k›ssalar›ndan bireysel veya toplumsal 

dersler ç›kar›p hayatlar›m›za 

uygulamaya çal›fl›yorsak; büyük 

peygamberlerden olan Hz. ‹sa 

(as)’n›n hayat›n›, davas›n› ve mesaj›n› 

bilmemiz ve üzerinde düflünmemiz, 

birilerinin bu peygamberi 

‘kendi’ peygamberleri olarak 

görmeleri olgusundan etkilenmemeliyiz. 

Müslümanlar›n böyle bir düflünceye 

kap›lmalar›n›n iki sebebi vard›r: 

Hz. ‹sa (as)’n›n hayat› hakk›nda 

kaynaklar›m›zda fazla bilgi mevcut 

de¤ildir. Kur’an’daki ayetlerin d›fl›nda 

klasik hadis külliyat›nda birço¤u 

sahih olmayan (tekrarlar say›lmaz 

ise) ancak 300 küsür rivayet 

bulunmakta. 1 Nas’a dayanmayan ve 

rivayet yoluyla bize ulaflm›fl olma- 

28 


yan tarihî ve arkeolojik bilgiler ise 

‹slam ilimlerinde reva görmezler. 

Daha mühim sebeb ise Hz. ‹sa 

(as)’n›n nerdeyse peygamberimiz 

de¤ilmifl veya yaln›z Hristiyanlar›n 

peygamberiymifl gibi alg›lanmas›. 

Bu alg› elbette aç›kça dile getirilmez. 

Fakat Hristiyanl›¤›n hakim oldu¤u 

ülkelerde yaflamam›z ve birinci 

maddede dedi¤imiz gibi bilgiden 

yoksun olmam›z hasebiyle böyle bir 

tasavvurdan bahsedilebilir. 

Bütün insanl›¤a peygamber olarak 

gönderilmifl olan Hz. ‹sa (as), 

flahs› ve özel mesaj› hakk›nda bilgi 

sahibi olma yolunda bütün kaynaklar›n 

göz önünde bulundurulmas› 

gerekti¤ini hat›rlad›ktan sonra, bu 

yaz›da k›saca Hz. ‹sa (as)’n›n hayat›n› 

ve en sa¤lam kaynak olan 

Kur’an ayetlerin ›fl›¤›nda mesaj›n› 

aktarmaya çal›flaca¤›z. 

Hz. ‹sa (as) Kudüsün (Jerusalem) 

güneyinde bulunan Betlehem 

(arapça Beyt Lahm) flehrinde mucizevi 

bir flekilde do¤mufltur. Do¤um 

tarihi Hristiyan aleminde miladi 

takvimin bafllang›c› olarak addedilse 

de, bugünkü araflt›rmalara göre 

Hz. ‹sa (as) miladdan en geç 4 ve en 

erken 7 y›l önce do¤du¤u kabul edilir. 

Hz. ‹sa (as)’n›n annesi Hz. Meryem’dir. 

Bilindi¤i gibi Hz. ‹sa (as) 

babas›z olarak Allah’›n “Ol” emriyle 

t›pk› Hz. Adem (as) gibi dünyaya 

gelmifltir: 

“(Hz.Meryem) ‘Rabbim, bana bir 

befler dokunmam›flken, nas›l bir ço- 

Ali METE • amete@igmg.de 

cu¤um olabilir?’ dedi. (Fakat) Allah 

neyi dilerse yarat›r. Bir iflin olmas›na 

karar verirse, yaln›zca ona ‘ol’ der, o 

da hemen oluverir.” (Al-i, ‹mran Sûresi, 

47) Hayat› hakk›nda fazla bir 

bilgi mevcut olmamas› ile birlikte 

peygamber olmadan önce ailesiyle 

birlikte M›s›r’a gitmesi ve tekrar 

geri dönmesi bilinir. Peygamber olduktan 

sonra ilk olarak do¤du¤u 

bölgede, fakat zaman›n din adamlar›n›n 

sert muhalefetiyle karfl›lafl›nca 

Kudüs d›fl›ndaki bucak kentlere giderek 

ö¤retilerini yayma¤a çal›flm›flt›r. 

Kendisi miladdan yaklafl›k 

30 y›l sonra, dolay›s›yla 34 veya 37 

yafl›nda Allah’›n huzuruna kavuflmufltur. 

Evlenmedi¤i için ne bir aile 

hayat› ne de çoluk-çocu¤u olmuflt›r. 

Kur’an’da kendisinden “Meryem’in 

o¤lu ‹sa’ diye bahsedilerek 

onun bir anneden do¤du¤u için bir 

insan oldu¤u ve babas› olmad›¤› 

vurgulan›r. Hz. ‹sa (as)’n›n bafll›ca 

görevi, içinde yaflad›¤› Yahudi toplumuna 

ve tüm insanlara ‹ncil’i 

ulaflt›rmak ve daha önce Hz.Musa(as)’a 

indirilen Tevrat’› do¤rulamakt›r. 

Ayr›ca tüm peygamberlerde 

oldu¤u gibi Hz. ‹sa (as) Müslümanlar 

ve tüm insanlar taraf›ndan 

örnek al›nacak bir insand›r. 

Kur’an’da Hz. ‹sa (as)’›n bir insan 

oldu¤u vurgulan›r. Rasulullah 

zaman›nda oldu¤u gibi bugünde 

Hristiyan ve Müslümanlar› ay›ran 

en belirgin konu Hz. ‹sa (as)’n›n ila-

hîli¤i konusudur. Hristiyanlar›n büyük 

ço¤unlu¤una göre Hz. ‹sa (as) 

Allah veya Allah’›n bir parças›d›r 

yani o¤ludur. Kur’an’da “O do¤urmam›fl 

ve do¤mam›flt›r.” (‹hlas Sûresi, 

3) ilkesine dayanarak Allah’›n bir 

o¤lu olmad›¤› aç›kça ifade edilir. 

Bu gerçek Kur’an’da flu ayetlerde 

dile getirilir: “Meryem o¤lu Mesih, 

yaln›zca bir elçidir. Ondan önce de elçiler 

gelip geçti. Onun annesi dosdo¤rudur, 

ikisi de yemek yerlerdi. Bir 

bak, onlara ayetleri nas›l aç›kl›yoruz? 

(Yine) bir bak, onlar ise nas›l da çevriliyorlar?” 

(Maide Sûresi, 75) “Meryem 

o¤lu Mesih ‹sa, ancak Allah’›n 

elçisi ve kelimesidir.” (Nisa Sûresi, 

171) 

Hz. ‹sa (as) Yahudi bir topluma 

Tevrat’› do¤rulamak ve baz› 

emirleri bildirmek için gönderildi. 

Tüm peygamberler 

gibi insanlar› Allah’tan 

korkmalar›n› ve O’nun 

emirlerine uymaya ça¤›rmak 

üzere insanlara gönderilmifltir. 

Onun için 

Kur’an’da flöyle denilir: 

“Benden önceki Tevrat’› do¤rulamak 

ve size haram k›l›nan 

baz› fleyleri helal k›lmak üzere 

size Rabbinizden bir ayetle 

geldim. Art›k Allah’tan korkup 

bana itaat edin.” (Al-i, 

‹mran Sûresi, 50) 

“Meryem o¤lu ‹sa” hitab›n›n 

yan›s›ra Allah, Hz. ‹sa (as)’y› 

bir kul ve elçi olarak adland›r›r. 

Özellikle onun kul olarak vas›fland›r›lmas› 

Allah’a teslim olmas›n› (yani 

Müslüman olmas›n›) vurgulamak 

içindir. Namaz k›lmak, sadaka vermek, 

kendini di¤er insanlara karfl› 

sorumlu bilmek, merhamet sahibi 

olmak ve sevgi beslemek gibi özellikler 

Hz. ‹sa (as)’y› örnek bir Müslüman 

yap›yor. Asl›nda bu sayd›klar›m›z 

tüm peygamberlerin özelliklerindendir 

ve dolay›s›yla her Müslüman›n 

kendisine örnek almas› gereken 

özelliklerdir. Hz. ‹sa (as)’n›n 

bir kul oldu¤u hususu Kur’an’da 

flöyle dile getirilir: “Do¤rusu Allah 

benim de Rabbimdir, sizin de Rabbinizdir, 

art›k O’na kulluk edin, bu, do¤ru 

yoldur.” (Zuhruf Sûresi, 64) “(‹sa) 

Dedi ki:fiüphesiz ben Allah’›n kuluyum. 

(Allah) Bana Kitab› verdi ve beni 

peygamber k›ld›. Nerede olursam 

(olay›m,) beni kutlu k›ld› ve hayat sürdü¤üm 

müddetçe, bana namaz› ve 

zekat› vasiyet etti. Anneme itaati de. 

Ve beni mutsuz bir zorba k›lmad›. Selam 

üzerimedir; do¤du¤um gün, ölece¤im 

gün ve diri olarak yeniden-kald›r›laca¤›m 

gün de.” (Meryem Sûresi, 

30-33) 

Allah’›n izni ile gerçekleflen ve 

birer yard›m mahiyetinde olan Hz. 

‹sa (as)’n›n gösterdi¤i mucizeler 

hakk›nda Kur’an’da flöyle buyurulur: 

“Bunun üzerine ona (çocu¤a) iflaret 

etti. Dediler ki: Henüz beflikte olan 

bir çocukla biz nas›l konuflabiliriz? 

(‹sa) Dedi ki: fiüphesiz ben Allah’›n 

kuluyum. (Allah) Bana Kitab› verdi ve 

beni peygamber k›ld›.” (Meryem Sûresi, 

29-30) “Gerçek flu, ben size Rabbinizden 

bir ayetle geldim. Ben size 

çamurdan kufl biçiminde bir fley oluflturur, 

içine üfürürüm, o da hemencecik 

Allah’›n izniyle kufl oluverir. Ve 

Allah’›n izniyle do¤ufltan kör olan›, 

alaca hastal›¤›na tutulan› iyilefltirir ve 

ölüyü diriltirim. Yediklerinizi ve biriktirdiklerinizi 

size haber veririm. fiüphesiz, 

e¤er inanm›flsan›z bunda sizin 

için kesin bir ayet vard›r.” (Al-i ‹mran 

Sûresi, 49) ‹nciller’de Hz. ‹sa 

(as)’n›n, buna benzer birçok mucizesi 

anlat›l›r. Mesela kendisinin 

beflbin kiflilik bir toplulu¤a, befl yufka 

ve iki bal›k do¤ray›p verdi¤i. 

Hepsinin yedi¤i, doydu¤u ve geri 

kalan art›k ekmeklerin yedi seleye 

irşad 

dolduruldu¤u anlat›l›r. 

Son olarak kaynaklar›m›zda geçen 

ve Hz. ‹sa (as)’›n özel mesaj› 

hakk›nda bize ipucu veren, yaflad›¤› 

ça¤›n insanlar›na oldu¤u gibi tüm 

insanlara verdi¤i baz› ö¤ütleri 2 zikretmek 

istiyoruz: 

“Allah, ‹sa(as)’ya flöyle dedi: Ey 

‹sa! Önce kendi nefsine ö¤üt ver. 

Ö¤üdün sana fayda verirse, ondan 

sonra insanlara nasihat et. Aksi 

takdirde, Allah’tan utan.” 

“Allah’› çok zikredin, O’na çok 

flükredin ve O’nu takdis edin. Kendisine 

itaatte bulunun, çünkü Allah 

kendisinden hoflnud ve raz› oldu¤u 

zaman, sizden birinizin duas›nda: 

“Allah’›m! Ey Rabbim! Günahlar›m› 

ba¤›flla, geçimime dirlik düzenlik 

ver. Beni çirkin fleylerden 

muhafaza et.’ demesi, 

O’na yeter.” 

“Sizden biriniz sa¤ 

eli ile verdi¤i sadakay›, 

sol elinden gizlesin. 

Namaz k›laca¤› zaman 

da, evinin kap›lar›n› 

güzelce kapats›n. Zira, 

Allah, r›z›klar› taksim 

etti¤i gibi, övgüsünü 

de taksim eder.” 

“Meryem o¤lu 

‹sa(as) havarilere sordu: 

“Ne oluyor da ibadetlerin 

en üstününü 

yapm›yorsunuz?” Onlar 

da: ‘‹badetlerin en faziletli olan› 

hangisidir?’ demifller. O, ‘Allah için 

alçak gönüllülüktür.” cevab›n› vermifltir.” 

“Bilginin, ö¤retmedikçe ve 

onunla amel etmedikçe sana bir 

faydas› olmaz. Kendisiyle amel etmedi¤in 

müddetçe bilginin çoklu¤u 

sadece senin kibrini art›r›r.” 

“Ey Havariler toplulu¤u! Mescidleri, 

meskenler edininiz! Evlerinizi 

de, yolcu menzilleri gibi edininiz 

ki, dünyadan, selametle kurtulas›n›z!” 

 

Kaynaklar: 

- Der muslimische Jesus, Tarif Khalidi, 2001 

- Kitabu'z-Zühd, Ahmed bin Hanbel 

- Jesus. Eine Einführung, Peter Antes 


kültür 

‹bn Haldun 

‹ 

bn Haldûn (1332-1406) ‹slam tarihinde 

kendine mahsus fikir ve 

metoduyla sonraki nesiller üzerinde 

derin etkiler uyand›ran bir düflünürdür. 

Hayat›n›n ilk yirmi y›l›n› 

Tunus’ta yirmi alt› y›l›n› Cezayir, 

Fas ve Endülüs’te, dört y›l›n› yine 

Tunus’ta, son yirmi dört y›l›n› Kahire’de 

geçiren ‹bn Haldûn, iyi bir 

e¤itim görmüfl, küçük yafltan itibaren 

ilim ve fikir hayat›na ilgi duymufl, 

ancak siyasetin cazibesinden 

kurtulamam›flt›r. Devletin üst kademelerinde 

bulunmas› takibata u¤ramas›na 

sürgün ve hapsedilmesine 

sebep olmufltur. Bu k›smen s›k›nt›l› 

dönemlerin d›fl›nda genelde 

saray ve konaklarda refah içinde 

bir hayat sürmüfltür. Birçok hânedan›n 

yönetiminde bazen sultan ve 

emirler kadar etkili olmufl, iktidarlar›n 

el de¤ifltirmesinde önemli roller 

oynam›flt›r. Di¤er taraftan s›k 

s›k kabileler aras›nda dolaflarak bedevi 

kabile hayat›n› yak›ndan tan›m›fl, 

f›rsat buldukça da ilim ve ö¤retimle 

meflgul olmufltur. Mukaddime 

ad›yla ün yapm›fl eserini de böyle 

bir bilgi birikimiyle kaleme alm›flt›r. 

Esasen “Mukaddime” ‹bn Haldûn’un 

bir dünya tarihi niteli¤i tafl›yan 

k›saca “Kitabü’l-‹ber” adl› esere 

önsöz ve girifl mahiyetinde yazd›¤› 

bölümdür. Ancak ‘Mukaddime’, 

‹bn Haldûn’a hakl› bir flöhret 

kazand›rm›fl, ‹slam ve hatta dünya 

30 


‹bn Haldun 

tarihinin en özgün eserleri aras›nda 

yerini alm›flt›r. 

‹bn Haldûn’un düflünce sisteminin 

merkezini Mukaddime’de ortaya 

koydu¤u gibi “umran ilmi” oluflturur. 

Bu ilim, âlemin umran›ndan 

ibaret olan insan toplumunu ve ona 

tabiat› gere¤i ârîz olan halleri, bu 

hallerin zorunlu sonuçlar›nda ibaret 

olan tarihi ve tarihin hakikatini 

konu edinmektedir. Umran ilminin 

amac›, insanlar› taklitten kurtar›p 

daha önce olmufl bitmifl olanla daha 

sonra olacak olan›n anlafl›lmas› 

konusunda bir bak›fl aç›s› kazand›r- 

Ömer Faruk ALTINTAfi • ofaltintas@igmg.de 

makt›r. ‹bn Haldûn, bu olufl ve bozulufl 

âleminde kal›c› olan› tespit 

ederek olup bitenin kendisine dayand›¤› 

esaslar› ortaya ç›karmak, 

böylece hem geçmiflin hem de gelece¤in 

anlafl›lmas›n› mümkün k›lacak 

bir ilim aray›fl› içerisindedir. 

‹bn Haldûn’un gözlemleri ve yetiflme 

döneminde ald›¤› felsefe ve 

özellikle mant›k e¤itimi, kendisinde 

zâhirde olup bitenin anlafl›lmas›n›n 

onun gerisinde bulunan ve do¤rudan 

idrak edilemeyen bat›nî esaslar›n 

tesbitiyle mümkün olaca¤›n› ö¤retmifltir. 

Bu da ona tarih yaz›c›l›¤› 

alan›nda tenkidî bir tav›r ortaya 

koyma imkan› sa¤lam›flt›r, bir bütünlük 

içinde tarihte olup bitene 

bak›p havâdis âleminin gerisinde 

bulunan ilkeleri araflt›rmak onda 

bir tav›r olarak yerleflmifltir. ‹bn 

Haldûn olup biteni incelerken tarihin, 

toplumsall›¤›n bir gerçekleflme 

sürecinden ibaret oldu¤unu farketmifltir. 

Bundan dolay› tarih içinde 

toplumsallaflma sürecini kendine 

konu edinen umran ilmi bir yönü 

ile tarih felsefesi, baflka bir yönü 

ile de tarihe yönelmifl toplum-bilim 

olarak görülebilir. 

‹bn Haldûn tarihi “yolu kutsal, 

faydas› çok, gayesi flerefli bir ilim” 

olarak tan›mlamaktad›r, zira onunla 

ümmetlerin ahlâklar›nda, enbiyan›n 

siretlerinde, meliklerin siyasetlerinde 

ortaya ç›kan hâllere vak›f

olunur. Tarihin zahirî ve bat›nî olmak 

üzere iki yönü vard›r: Zahirî 

yönüyle tarih olup bitenlerin naklinden 

ibarettir. Tarihî olaylar tarihin 

seyrinde tesir icra etmifl olaylard›r. 

Bu olaylar›n fâilleri insan 

topluluklar›d›r. Zahirî yönüyle tarih 

olaylar›n nas›l gerçekleflti¤ini ve ne 

gibi sonuçlar ortaya ç›kard›¤›n›, 

ahvâlin nas›l de¤iflti¤ini, devletlerin 

s›n›rlar›n›n nas›l geniflledi¤ini, insanlar›n 

yeryüzünü nas›l imar ettiklerini 

anlat›r; bat›nî yönüyle de bütün 

bu olaylar› var ve mümkün k›lan 

esaslar› sözkonusu eder. Bu yönüyle 

tarih umran ilmine tekabül 

eder. Bu ikinci anlam›yla tarih hikmetin 

aslî bir unsurudur ve bu yönüyle 

de felsefedir. 

‹bn Haldûn insan›n toplumun 

olufltu¤u flartlarda olufltu¤unu ve 

her insan›n içinde yaflad›¤› toplumun 

bir aynas› oldu¤unu söyler. 

‹nsan›n toplumsal bir varl›k oluflunun, 

varolmas›n› sürdürmesinin 

önflart› oldu¤unu belirten ‹bn Haldûn, 

ayr›ca umran›n gerçekleflmesi 

için en önemli flart olarak tabiî 

bir çevrenin bulunmas›n› görür. 

Umran ve umran›n zorunlu önflart› 

olan insan toplumu, bir co¤rafya ve 

bir iklim içinde ortaya ç›kar ve bu 

iklimin öngördü¤ü özellikleri tafl›r. 

Co¤rafya umran›n ahvâlini kendisine 

konu edinen tarihin mukaddimesidir. 

Bunun için ‹bn Haldûn 

umran ilmini anlatmaya önce içinde 

yaflan›lan dünyay› herhangi bir 

de¤er hükmü vermeden tasvir ederek 

bafllar. ‹bn Haldûn, gözlemleri 

sonucunda tespit etti¤i toplumsal 

hayat flekilleri aras›nda ortak yanlar› 

dikkate alarak temel iki kategoriyi 

birbirinden ay›r›r. Bu ay›r›m› yaparken 

esas ald›¤› husus insanlar›n 

geçimlerini sa¤lama tarz›d›r. Bu iki 

kategori göçebelik (bedâvet) ve 

yerleflikliktir (hadâret). ‹nsanl›¤›n 

tarihî seyri içinde mevcut olan göçebelik-yerlefliklik-bozulufl 

çizgisini 

‹bn Haldûn, tarihin yaflad›¤› umran›n 

ahvâli aç›s›ndan en esasl› gerilim 

olarak kabul eder. Bu gerilim 

bir anlamda tabiî ve dolay›s›yla zorunludur. 

"Tarih hikmetin aslî bir unsurudur." 

Kendilerini sosyal bir mekân ve 

nesep aç›s›ndan ortak kabul eden 

insanlar›n oluflturdu¤u toplumda, 

insanlar›n kendilerini di¤erlerinden 

ay›rmas›n› ve bu sayede di¤erlerine 

karfl› savunma ve geçim konusunda 

iflbirli¤ine yönelmesini “ 

asabiyet” olarak tan›mlayan ‹bn 

Haldûn, bir kabile içerisinde iktidar› 

eline geçirerek iç ifllerini düzene 

sokan asabiyetin sahip oldu¤u güç 

gere¤i bununla yetinmedi¤ini daha 

uzak kabileleri ve topluluklar› hakimiyeti 

alt›na almak için u¤raflt›¤›n›, 

bunun neticesinde de “devlet” ve 

“mülk” denilen toplumsal varl›¤›n 

ortaya ç›kt›¤›n› söyler. ‹bn Haldûn’un 

devlet ve mülk görüflü, tarihî-toplumsal 

varl›k alan›nda temel 

tayin edici olan gücün, olufl ve yokolufl 

sürecini ortaya koyar. Bu süreçte 

sadece Allah’›n bakî kald›¤› 

kural›n›n bir tezahürüdür. 

‹bn Haldûn klasik felsefe gelene- 

¤i içerisinde düflünen bir düflünürdür. 

Bu husus kendini hem ilim anlay›fl›nda 

hem de tasnifinde gösterir. 

Ona göre ilim bir alanla ilgili malûmat 

y›¤›n› de¤il bir melekedir ve bu 

melekeye sahip olan insanlar tara- 

kültür 

f›ndan tafl›n›r. ‹bn Haldûn’un ilmi, o 

ilmin içerisinde kullan›lan terimlerden 

ay›rmas› oldukça önemlidir. 

Ona göre ilim bir melekedir; terimler, 

bu melekler kullan›l›rken insanlar 

aras›nda anlaflmay› sa¤lamak 

için oluflturulmufl vas›talard›r. Bir ilmin 

terimlerini ezberlemek ilim sahibi 

olmak anlam›na gelmez. Bir ilme 

sahip olmak demek, o ilimde 

karfl›lafl›lan meseleleri baflkalar›n›n 

yard›m› olmadan çözebilecek duruma 

gelmek demektir. ‹bn Haldûn’a 

göre, ilmin esasen bir meleke olmas› 

ve ilmî-ahlakî melekelerin de daha 

çok bu melekeye sahip olan âlimlerle 

do¤rudan kurulacak iliflkilerle kazan›lmas› 

ilimle e¤itimi bir noktada 

birlefltirmektedir. Bu durumda e¤itim 

ve ö¤retim do¤rudan hoca-talebe 

münasebetiyle kazan›lan bir malûmat 

al›flverifli olmaktan ç›kmakta, 

hemen bütün boyutlar›yla bir hayat 

ve düflünme tarz›n›n meleke olarak 

kazan›lmas› sürecinin bir parças› 

haline gelmektedir. 

Kaynak: 

1. TDV- ‹slam Ansiklopedisi, “‹bn Haldûn” 


kültür 

Mehmet Akif Ersoy 

Hicrî 1290 y›l› fievval ay›nda (Aral›k 

1873), ‹stanbul’da Fatih’in Sar›güzel 

mahallesinde dünya geldi, Akif. 

1889 y›l› bahar›nda Yakac›k’a Emin 

Pafla’n›n yazl›¤›nda odluklar› bir s›rada 

evleri yand›. Merhum babas› Fâtih 

medresesi müderrislerinden Mehmed 

Tâhir Efendi’nin (1826-1888) telebelerinden 

Mustafa S›dk› Efendi yanan 

evin oldu¤u yere baflka bir ev yapt›rarak 

onlar› evsiz kalmaktan kurtarm›flt›. 

1878 y›l› fiubat ay› bafllar›nda Hicri 

hesapla 4 y›l 4 ay ve 4 günlük oldu¤unda, 

o zaman ki gelene¤e uyularak, Fatih’te 

“Emir Buhari” mahalle mektebine 

bafllayan Akif bir y›l sonra Fatih ibdidaisine 

(ilkokul) geçmesiyle birlikte 

babas›ndan Arapça ö¤renmeye bafllad›. 

Ortaokula bafllad›¤› y›l (1882) babas›ndan 

ald›¤› arapça derslerinin yan›s›ra 

Fatih camiinde Farsça ders vermekteydi. 

‹lk olarak Rüfldiye y›llar›nda 

fliire merak duymaya ve fliir kitaplar› 

okumaya bafllad›. ‹lk okudu¤u manzum 

eserin Fuzûli’nin “Leyla ve Mecnûn”u 

oldu¤unu kendisi söylemektedir. 

Meslek seçiminde serbest b›rak›lan 

Akif; üç y›ll›k rüfldiye mektebini bitirdikten 

sorna Mülkiye Mektebi’ne 

bafllad›. Haz›l›k okulu olarak aç›lm›fl 

olan “milkiye i’dadisi”nde (sivil lise) 

1889 y›l›na kadar okudu. 

Babas› Hoca Tahir Efendi, tutuldu- 

¤u g›rtlak veremi hastal›¤›ndan kurtulamayarak 

1888 y›l›nda vefat etti. Mehmed 

Akif’in k›rk yafl›nda iken babas› 

hakk›nda yazm›fl oldu¤u sat›rlar, Tahir 

Efendi’nin o¤lu ile olan yak›n iliflkisini 

ortaya koymaktad›r: “Benim hem babam, 

hem hocamd›r. Ne biliyorsam 

kendisinden ö¤rendim.” 

32 


Mehmet Akif 

‹çinde bulundu¤u maddi s›k›tn› sebebiyle 

sadece on gün devam etti¤i 

Mülkiye’yi b›rakt› ve 1889 y›l› sonunda 

aç›larak tedrisata bafllam›fl ve ilk mezunlar›na 

hemen ifl verilecek olan Baytar 

Mektebi’ne (Veteriner Yüksek Okulu) 

bafllad›. Dört y›ll›k tahsili s›ras›nda, 

ço¤u doktor ve dindar kimseler olan 

hocalar›ndan misbet te’sirler alm›fl, 

okulun mescidine de, laboratuvarlar›na 

da ayn› flevk ve arzu ile devam etmifltir. 

Okulun son iki senesinde daha 

çok fliir ile meflgul olan Akif’in, divan 

edebiyat›nda nazire olarak kaleme ald›¤› 

birçok manzûme eser daha sonra 

kendisi taraf›ndan tamamen imha 

edilmifltir. Mehmed Akif 22 Aral›k 

1893’te, o zaman “Halkal› Baytar ve Ziraat 

Mektebi” ad›n› tafl›yan “Veterinerlik 

Fakültesi”nden birincilikle mezun 

olmufltur. 

Mehmed Akif'in 1911'de 38 yafl›n- 

Akil ALTUNTAfi • aaltuntas@igmg.de 

da iken yay›mlad›¤› ilk kitab› Safahat 

ba¤›ms›z bir edebi kiflili¤in ürünüdür. 

Aruzu en güzel flekilde kullanan flairler 

aras›nda yer alan Akif’in, fliirlerinde 

bazan duygu, bazen de düflünceler ön 

plana ç›kmaktad›r. 

Bakma kabristân›n ancak sâha-i 

medhûfluna, 

Dur da bir müddet kulak ver nâle-i 

hâmufluna! 

fiiirlerinde bir taraftan hürriyet, 

do¤ruluk, samimiyet, vatanseverlik, 

adâlet, istiklâl gibi ahlâkî k›ymetleri telkin 

ederken, di¤er taraftan cemiyetlerin 

çökme sebebi olan riyakârl›k, münâf›kl›k, 

korkakl›k, dalkavukluk, tembellik, 

zulüm gibi fenal›klara fliddetle 

karfl› ç›kmaktad›r. 

Üç beyinsiz kafan›n derdine, üç milyon 

halk, 

Bak nas›l do¤ran›yor? Kalk, baba, 

kabrinden kalk! 

Diriler koflmad› imdâd›na, sen bâri 

yetifl... 

‹çinde bulundu¤u yüzy›lda Osmanl›n›n 

yaflad›¤› ac›lar›, sevinçleri, 

ümidleri ve hayal k›r›kl›klar›n› manzum 

bir târih, bir roman, bir hikâye, 

bir destan havas› içinde anlatmaya çal›flan 

Akif; eserlerindeki kifliler de ayd›n, 

cahil, yobaz, züppe, flehirli, dinli, 

dinsiz, sarhofl, gariban, külhanbeyi vs. 

gibi cemiyetin hemen her kesiminden 

insanlard›r. Çevre olarak da saray, konak, 

câmi, sokak, bayram yeri, mevlit 

cemiyeti, savafl yeri, mahalleler, köhne 

evlerin odalar›, oteller vs. fleklinde yaflad›¤› 

devrin bütün husûsiyetlerini aksettiren 

yerleri seçmifltir. 

Baksana kim boynu bükük a¤layan? 

Hakk-› hayât›n senin ey mülüman!

Kurtar o biçâreyi Allâh için, 

Art›k ölüm uykusundan uyan! 

Akif; haks›zl›k karfl›s›nda susan dilsiz 

fleytand›r inanc›ndayd›. Haks›zl›¤a 

tahammül etti¤i ve hele yaltaklanarak 

menfaat peflinde kofltu¤u görülmemifltir. 

1911 y›l› bafllar›nda Baytarl›k Dairesi, 

katiplik için imtihan açar ve bunu 

kazanan bir genç ifle al›n›r. Daha önce 

tan›mad›¤›, fakat zeki ve yetenekli olan 

bu genç ile ilgilenir. Mülkiye’ye devam 

etmesi için ona yar›m gün izin verir. 

Akif’in bu ilgisinden genci daha öncede 

tan›d›¤› ve imtihanda ona yard›m 

etti¤i düflüncesine kap›lanlar, gencin 

ifline son verir. Birkaç gün sonra tüm 

olup bitenden haberdar olan Akif derhal 

istifas›n› vererek daireden ayr›l›r. 

Genç geri al›n›r ve Akif’de ricalar sonucu 

görevine geri döner.“ 

Veteriner ‹flleri Müdür Yard›mc›s› 

görevini üstlendi¤i y›llarda Veteriner 

‹flleri Müdürünün bir haks›z karar ile 

azledilmesi üzerine görevinden istifa 

eder. Kendisine bu hareketinin sebebi 

soruldu¤unda baflkas›na yap›lan haks›zl›¤a 

tahammül etmesinin mümkün 

olmad›¤›n› söylüyordu. ‘Arkadafl›ma 

yap›lan haks›zl›k bana yap›lm›fl demektir‘ 

diye 20 y›ll›k memuriyetine tereddütsüzce 

veda etmifltir. 

Üç buçuk soysuzun ard›ndan za¤arl›k 

yapamam. 

Hele hak nam›na haks›zl›¤a ölsem tapamam. 

Yumuflak bafll› isem, kim demifl uysal 

koyunum. 

Kesilir belki fakat, çekmeye gelmez 

boynum!.... 

1912 y›l›nda Balkan savafllar›n›n 

bafllamas›ndan sonra 1913 de Beyaz›t 

Camii Kürsüsü’nde daha sonra Fatih 

Camii’nde halk› birlik ve beraberli¤e 

ça¤›rd›. 30 Ekim 1918 y›l›nda Mondros 

Ateflkes Anlaflmas› imzalanmas› 

ile Mehmed Akif ümitlerini kaybetmeye 

bafllam›flt›r. ‹slam âlemini kurtaracak 

en ayd›nl›k yolun el birli¤i ile mücadele 

oldu¤una inan Akif; onu yeniden 

ayd›nl›¤a kavuflturacak ruhun 

Türk milletini yeniden ayakland›rmak, 

halk› milli mücadeleye sevketmek oldu¤unu 

benimsemifltir. 

Bu sebeple ‹stanbul’dan Kastamonu’ya 

geçerek Nurullah camiinde ve 

‹stiklal Marfl› 

civar kazalarda vaazlar vermeye bafllar. 

25 Ocak 1920 de Kastamonu’dan 

Ankara’ya hareketi s›ras›nda; Yunan 

ordular›n›n Ankara’ya yaklaflmakta oldu¤u 

haberini al›nca tekrar Kastomonu’ya 

geri döner. Burada tekrardan 

Milli Mücadele kat›lman›n önemi hakk›nda 

vaazlar›na devam eder. 

3 Haziran 1920 de Biga’da adaylar 

aras›nda en fazla oyu alarak milletvekili 

seçildi. Konya’da bafllayan ayaklanmalar› 

bast›rmas› için görevlendirilmesi 

sebebiyle 15 Temmuz 1920 de 

Meclis’te ant içti. 

Mehmed Akif Ankara’ya gelince 

Hac› Bayram Camiinde va’za bafllar. 

Milli Mücadeleye katk›s› olabilecek flekilde 

baz› kentleri dolafl›r ve o kentlerde 

vaazlar verir. Kuvâ-y› Milliye'nin 

bir ‹ttihatç› hareketi olmad›¤›n› anlat›r. 

E¤er vatan› kaybedersek gidecek 

yerimiz kalmayaca¤›n› söyler. Bu savafl›n 

dine ve halifeye hiyanet için yap›lmad›¤›n› 

anlat›r. Aksine milli mücadelenin 

bir cihad oldu¤unu ve bu savafla 

kat›lman›n dinen farz k›l›nd›¤›n› 

aktar›r. 

1921 y›l›nda Milli Mücadele’yi canland›rmak 

için aç›lan fliir yar›flmas›na; 

kazanana para ödülü olmas› dolay›s›yla 

kat›lmayan Akif, dönemin Milli E¤itim 

Bakan› Hamdullah Suphi’nin (Tanr›sever) 

›srar› üzerine, ödülsüz olmak 

flart›yla fliirini gönderir. 12 Mart 1921 

de “Kahraman Ordumuza” adl› fliiri 

kültür 

büyük ço¤unlukla TBBM taraf›ndan 

birinci seçilerek ‹stiklal Marfl› olarak 

kabul edilir. 

(1926) 53 yafl›ndaki Akif, M›s›r Darülfünunu 

Edebiyat fiubesi, Edebiyet-› 

Türkiye müderrisli¤ine atamas› sebebiyle 

10 y›l boyunca M›s›r’da kal›r. Burada 

kald›¤› son y›llarda (1935) rahats›zlanmas› 

üzerine tedavi olmak için 

önce Lübnan’a daha sonra da Antakya’ya 

geçer. 63 yafl›nda hasta olarak 

tekrar ‹stanbul’a dönen Akif, ilk olarak 

bir ay kadar Niflantafl› S›hhat Yurdunda 

tedavi görmeye bafllar, hastal›¤›n 

günden güne fliddetlenmesi yüzünden, 

Dr. Fuat fiemsi'nin tavsiyesiyle 

buradan al›narak M›s›r apartman›na 

götürülür. Bir süre sonra M›s›r’da 

iken arzulad›¤› Prenses Halim'in Alem 

Da¤›ndaki Baltac› Çifli¤ine gitti. Kan›nda 

toplanan suyu ald›rmak için s›k 

s›k ‹stanbul’a giden Akif, 27 Aral›k 

1936 Pazartesi gecesi vefat etmifltir. 

Eserleri: 

Safahat, "‹ttihat Yaflat›r, Yükseltir, 

Tetrika Yakar Öldürür", "Kastamonu'da 

Nasrullah Kürsüsü'nde", 

"Kur'an'dan Ayetler ve Nesirler", 

"Mehmet Akif Ersoy ( Safahat ve ‹stiklal 

Marfl› fiairi), Kur'an -I Kerim'den 

Ayetler (Meal-Tefsir)- Mev'izeler (Balkan 

Harbi'nde-Milli Mücadele'de), 

"Mehmet Akif, ‹stiklal Marfl› fiairimizin 

‹stiklal Harbindeki Vaazlar›", "Babanzade 

Ahmet Naim, Profesör Abbas 

Mahmut Akkad, Mehmet Akif: 

‹man ve Ahlak", "Mehmet Akif Ersoy 

Hutbeler". 

Çevirileri: 

"Müslüman Kad›n›", "Hanoto'nun 

(Hanotaux) Hücmuna", "‹çkinin Hayat-› 

Beflerde Açt›¤› Rahneler", "Anglikan 

Kilisesi'ne Cevap", "Mehmet Akif 

Külliyat›", "Hadika-i Fikriyye", "Müslümanl›kla 

Medeniyet", "Medeniyet-i 

‹slamiye Tarihi'nin Hatalar›", "Asr 

Sûresi Tefsiri", "Alemi ‹slam": Hastal›klar› 

ve Çareleri, "Müslümanl›k Fikir 

ve Hayata Neler Bahfletti?", "Kavmiyet 

ve Din, ‹slam ve Medeniyet", "Esrar-ül 

Kur'an", "‹slamlaflmak" 

fiiirleri: 

Bülbül, Çanakkale fiiirleri, Azim, 

Uyan, Bayram, Dirvas, Canan Yurdu, 

Durmayal›m, Cenk fiark›s›, Hasta... 


irschad 

Unser Prophet Îsâ (as) 

Viele Menschen in Europa wissen 

nicht, dass die Muslime Îsâ (as) 

(Jesus) als Propheten, ja sogar einen 

der großen Propheten, betrachten 

und ihn aufgrund seiner Prophetenschaft 

ehren. Aus diesem Grund hat 

sich bei ihnen ein Verständnis von 

Religion etabliert, das man im Satz 

„Euch euren Propheten und uns 

unseren Propheten“ widergeben 

könnte. Auf der anderen Seite 

scheinen die Muslime von diesem 

Verständnis beeinflusst zu sein, denn 

sie sprechen nur von Îsâ (as), wenn es 

um die Christen oder das Christentum 

geht. Selbstverständlich ist das bis zu 

einem bestimmten Punkt erforderlich 

und richtig. Doch so, wie wir aus den 

Berichten über Nûh (as) (Noah), 

Ibrâhîm (as) (Abraham), Ajjûb (as) 

(Hiob) oder Jûsuf (as) (Josef) Lehren zu 

ziehen und in unserem Leben 

umzusetzen zu versuchen, so darf es 

auch kein Hindernis sein, dass einige 

Menschen Îsâ (as) als „ihren“ Propheten 

ansehen, sich Wissen über das 

Leben und die Botschaft des 

Propheten Îsâ (as) anzueignen und 

darüber nachzudenken. 

Dass die Muslime einem solchen 

Gedanken verfallen, hat zweierlei 

Gründe: Zum einen gibt es nicht viele 

Informationen in unseren Quellen 

über das Leben dieses Propheten. 

Außer den betreffenden Versen des 

Korans, gibt es etwa 300 Überlieferungen 

(wenn man die mehrfach 

vorkommenden nicht mitzählt), von 

34 


denen die meisten nicht vertrauenswürdig 

sind. Quellen, die sich auf 

historische oder etwa archäologische 

Erkenntnisse berufen, denen aber 

kein eindeutiges Gebot oder keine 

Überlieferung zugrunde liegt, haben 

in den islamischen Wissenschaften 

keine große Relevanz. Der wichtigere 

Grund ist jedoch die Sichtweise 

derjenigen, die Îsâ (as) nahezu nicht 

als Prophet ansehen bzw. fast ausschließlich 

als Prophet der Christen 

betrachten. Dies tritt natürlich nicht 

offen zutage, doch vor dem Hintergrund, 

dass wir in vom Christentum 

dominierten Gesellschaften leben 

und nur begrenztes Wissen bezüglich 

dieses Propheten haben, kann 

von solch einem Verständnis gesprochen 

werden. 

Nachdem also festgehalten 

werden kann, dass alle Quellen 

bezüglich des Lebens und Wirkens 

des Propheten Îsâ (as), der der 

ganzen Menschheit gesandt 

wurde, in Betracht gezogen 

werden müssen, möchten wir das 

Leben und die Botschaft, im Licht 

der Verse des Korans, darlegen. 

Îsâ (as) wurde in Betlehem 

(arabisch Bajt Lahm) im Norden Jerusalems 

auf wundersame Weise zur 

Welt gebracht. Auch wenn die 

Geburt des Propheten Îsâ (as) als 

Beginn der Zeitrechnung festgelegt 

wurde, nimmt man heute an, dass er 

im Jahre 4 bis 7 vor diesem Datum 

geboren wurde. Die Mutter von Îsâ 

Ali METE • amete@igmg.de 

(as) heißt Marjam (Maria). Es ist 

bekannt, dass er – genau wie der 

Prophet Âdam (as) – durch den Befehl 

Allahs “Sei!” auf die Welt kam, wie es 

im folgenden Vers heißt: “Sie sagte: 

„Mein Herr, wie soll ich einen Sohn 

bekommen, wo mich doch kein Mann 

berührte?“ Er sprach: „Allah schafft, 

was Er will. Wenn Er eine Sache 

beschlossen hat, spricht Er nur zu ihr 

„Sei!“ und sie ist.” [3:47] Auch, wenn 

nicht viel über sein Leben bekannt ist, 

weiß man, dass er vor der Prophetenschaft 

zusammen mit seiner 

Familie nach Ägypten reiste und 

wider zurückkehrte. Nachdem er 

zum Propheten berufen wurde, 

versuchte er seine Botschaft zuerst 

der Bevölkerung seiner Heimat zu 

vermitteln. Doch aufgrund der 

großen Feindschaft der Religionsgelehrten 

seiner Zeit setzte er seine 

Arbeit in benachbarten Regionen 

fort. Etwa 30 n. Chr., also im Alter 

von 34 bis 37 Jahren, gelangte er zu 

seinem Herrn. Da er nicht geheiratet 

hat, führte er weder ein Familienleben 

noch hinterließ er Nachkommen. 

Im Koran wird Îsâ (as) als 

Mensch dargestellt, indem er 

„Sohn der Maria” genannt wird 

und von der Besonderheit, dass er 

keinen Vater hatte, berichtet wird. 

Die Hauptaufgabe des Propheten 

Îsâ (as) bestand darin, der 

jüdischen Gesellschaft, in der er 

lebte, den Indschîl (Evangelium) 

mitzuteilen und die Tawra (Thora)

zu erneuern und zu bestätigen. Wie 

alle Propheten ist Îsâ (as) außerdem 

ein von allen Menchen zum Vorbild 

zu nehmender Mensch. 

Im Koran wird die Menschlichkeit 

des Propheten Îsâ (as) hervorgehoben. 

Wie zur Zeit des Gesandten 

Gottes Muhammad (saw), ist die 

Frage der „Göttlichkeit” des Propheten 

Îsâ (as) das die Muslime und 

Christen trennenden Hauptmerkmal. 

Für die große Mehrheit der Christen 

ist Îsâ (as) Gott bzw. ein Teil Gottes, 

also dessen Sohn. Im Koran wird 

diese Aussage, ausgehend vom 

Grundsatz „Er zeugt nicht und ist nicht 

gezeugt.” [112:3], abgelehnt und in 

folgenden Versen zur Sprache 

gebracht: „Der Messias, der Sohn der 

Maria, ist nichts anderes als ein Gesandter. 

Ihm gingen andere Gesandte 

voraus, und seine Mutter war aufrichtig. 

Beide nahmen Nahrung zu sich. 

Schau, wie deutlich Wir ihnen die 

Botschaft erklären! Dann schau, wie sie 

sich abwenden.” [5:75] „Der Messias 

Jesus, der Sohn der Maria, war ein 

Gesandter Allahs und Sein Wort.” 

[4:171] 

Îsâ (as) wurde einer jüdischen 

Gesellschaft gesandt, um die Tawra 

zu erneuern und neue Gesetzte zu 

verkünden. Wie alle anderen 

Propheten hatte er die Aufgabe, sie 

zur Gottesfurcht (Takwâ) und 

Gehorsam gegenüber Allah zu rufen. 

Dies wird im Koran wie folgt zur 

Sprache gebracht: „Und (ich komme 

zu euch) als ein Bestätiger der Thora, 

die bereits vor mir da war, und um 

euch einen Teil von dem zu erlauben, 

was euch verboten war. Und ich 

komme zu euch mit einem Zeichen von 

eurem Herrn. So fürchtet Allah und 

gehorcht mir.” [3:50] 

Neben der Bezeichnung „Sohn 

der Maria“ nennt Allah Îsâ (as) 

seinen Diener und Gesandten. Vor 

allem die Betonung der Dienerschaft 

weist auf die Ergebenheit 

des Propheten Îsâ (as) gegenüber 

Allah hin. Die Verrichtung des 

Gebets, das Geben von Almosen, 

das Bewusstsein der Verantwortung 

gegenüber anderen Menschen, 

Barmherzigkeit und Liebe 

machen aus Îsâ (as) einen 

vorbildlichen, Allah ergebenen 

Menschen, also einen Muslim. Im 

Grunde gehören diese Eigenschaften 

zu den Eigenschaften 

jedes Propheten und damit jedes 

Muslims. Die Dienerschaft des 

Propheten Îsâ (as) wird im Koran 

folgendermaßen widergegeben: 

„Allah, Er ist wahrlich mein Herr und 

euer Herr. So dient Ihm! Das ist der 

gerade Weg.” [43:64] „Er sprach: 

„Seht, ich bin Allahs Diener. Er hat 

mir das Buch gegeben und mich zum 

Propheten gemacht. Und Er machte 

mich gesegnet, wo immer ich bin, 

und befahl mir Gebet und Almosen, 

solange ich lebe, Und Liebe zu 

meiner Mutter. Und Er hat mich 

weder gewalttätig noch unheilvoll 

gemacht. Und Frieden war mit mir 

am Tage meiner Geburt und wird es 

am Tage sein, da ich sterbe, und am 

Tage, da ich zum Leben erweckt 

werde!” [19:30-33] 

Über die Wunder, mit denen 

Allah seine Propheten unterstützt, 

wird im Koran wie folgt berichtet: 

„Da verwies sie auf ihn. Sie sagten: 

„Wie sollen wir mit ihm, einem 

kleinen Kind in der Wiege, reden?“ 

Er sprach: „Seht, ich bin Allahs 

Diener. Er hat mir das Buch gegeben 

und mich zum Propheten gemacht.” 

[19:29-30] „Siehe, ich komme mit 

einem Zeichen von eurem Herrn zu 

euch. Wahrlich, ich will euch aus Ton 

die Gestalt eines Vogels formen und 

in sie hauchen. Und mit Allahs 

Erlaubnis soll sie ein Vogel werden. 

Und ich will den Blindgeborenen und 

Aussätzigen heilen und mit Allahs 

Erlaubnis die Toten lebendig machen, 

und ich will euch verkünden, was ihr 

essen und was ihr in euren Häusern 

irschad 

aufspeichern sollt. Siehe, hierin ist 

wahrlich ein Zeichen für euch, wenn ihr 

gläubig seid.” [3:49] 

In den Evangelien wird von vielen 

ähnlichen Wundern berichtet. Beispielsweise 

wird erzählt, dass Îsâ (as) 

fünf Tausend Menschen mit fünf 

Fladenbroten und zwei Fischen 

gesättigt habe. Nachdem alle gegessen 

und satt geworden waren, habe 

man den Rest in sieben Körbe gepackt. 

Abschließend sollen einige 

Überlieferungen wiedergegeben 

werden, die uns auf die Botschaft 

des Propheten Îsâ (as) hinweisen. 

Diese Ratschläge erteilte er zwar 

seinen unmittelbaren Anhängern, 

doch sie haben ihre Gültigkeit auch 

in unserer Zeit nicht eingebüßt: 

„Gedenkt oft Allahs, dankt Ihm, 

preist Ihn und gehorcht Ihm. Denn, 

demjenigen, mit dem Allah zufrieden 

ist, reicht folgendes Gebet: „O Allah, o 

mein Herr! Vergebe meine Sünden, 

erleichtere meinen Unterhalt und 

bewahre mich vor schlechten Dingen.“ 

„Derjenige, der mit seiner 

rechten Hand einen Almosen gibt, 

soll es vor seiner linken Hand 

verstecken. Wenn er das Gebet 

verrichten möchte, soll er die 

Türen des Hauses zumachen. Denn 

so wie Allah seine Gaben verteilt, 

so verteilt er auch sein Lob.” 

„Der Sohn der Maria, Îsâ (as), 

fragte seine Anhänger: „Was ist 

mit euch, dass ihr den höchsten 

Gottesdienst nicht verrichtet?” Sie 

fragten: „Welcher ist denn der 

höchste Gottesdienst?” Er sagte: 

„Bescheidenheit um Allahs Willen.” 

„Wissen nützt dir nichts, solange 

du es nicht weitergibst und es 

umsetzt. Solange du es nicht umsetzt, 

nährt Wissen bloß deinen Stolz.” 

„O meine Anhänger: “Macht euch 

die Gebetsstätten zum Heim und die 

Wohnungen zu Raststätten, damit ihr 

in Frieden von der Welt befreit 

werdet.” 

Quellen: 

- Der muslimische Jesus, Tarif Khalidi, 2001 

- Kitabu'z-Zühd, Ahmed bin Hanbel 

- Jesus. Eine Einführung, Peter Antes 


aktuell 

Mit kühlem Kopf 

Wir sind nicht in der Lage erst 

klar zu denken und dann zu 

handeln. Alles erscheint uns 

schwarz-weiß. Dass die Graustufen 

dazwischen auch einen Sinn haben 

könnten, bemerken wir nicht. Es ist 

offensichtlich, dass wir auch die 

geplante Irakoffensive nicht außerhalb 

dieses Zustandes bewerten können. 

Während die Befürworter einer 

baldigen Operation als Helden und 

Patrioten bejubelt werden, sehen sich 

die Gegner einer Offensive und diejenigen, 

die zumindest ein vernünftiges 

Abwägen verlangen, dem Vorwurf 

der Kollaboration und des Verrats 

gegenüber. 

Vom heutigen Standpunkt aus, ist 

es notwendig, den Prozess, der zu 

dieser Situation geführt hat, zu hinterfragen, 

anstatt eine Antwort auf 

die Frage zu suchen, ob ein Angriff 

stattfinden soll oder nicht. Für die 

Türkei und den Mittleren Osten wäre 

dies der beste Weg. Es ist Zeit, über 

unsere Fehler, insbesondere die, auf 

denen wir beharren, nachzudenken, 

anstatt auf die Fehler der gegnerischen 

Seite hinzuweisen und Rache 

zu schwören. Diejenigen, die meinen, 

dass dies vor dem Hintergrund der 

Umstände, die die Türkei zum Angriff 

zwingen, nicht mehr sinnvoll ist, 

irren sich. Im Gegenteil, gerade jetzt 

muss die Türkei darüber nachdenken. 

Um die Wahrheit zu sagen: 

Unser moralisches Gleichgewicht ist 

nicht mehr intakt, so dass wir fast 

nicht mehr in der Lage sind eine vernünftige 

Meinung bezüglich nationalen 

und militärischen Themen zu 

äußern. Wir sind Geiseln unserer 

vorherbestimmten und bewusst 

geleiteten Gefühle. Jedoch ist es 

erfreulich, dass man in der Türkei 

Menschen antrifft, die diesen engen 

Kreis zu durchbrechen versuchen. 

36 


Das Problem muss erst einmal 

richtig benannt werden. Erstens: Das 

Problem bezüglich der Demokratie 

sowie kulturelle und soziale 

Probleme des Ostens und Südostens; 

Zweitens: Das Problem des Terrors 

von Seiten der PKK, aber auch von 

Seiten anderer Organisationen und 

Personen; Drittens: Die unzureichenden 

und manchmal sogar falschen 

Maßnahmen, um gegen diese beiden 

Probleme vorzugehen; Viertens: Der 

fehlende politische Wille bei diesen 

Maßnahmen. Das Problem wurde bis 

in unsere Tage auf ein PKK-Problem 

reduziert, wobei die PKK von solch 

einer Reduktion sogar profitiert. 

Eigentlich ist die PKK auch gleichzeitig 

die Partei, die das Problem auf die 

Spitze getrieben hat. Dafür spricht 

jedenfalls die Polarisierung der türkischen 

Gesellschaft. Es ist die 

Aufgabe der Gesellschaft der 

Politik, die Initiative nicht der PKK 

zu überlassen und die Aufgabe der 

PKK dem Terror abzuschwören, 

ohne an eine Bedingung gebunden 

zu sein. 

Obwohl es im Osten und 

Südosten der Türkei, in dem die PKK 

entstand und das mehrheitlich von 

Kurden bevölkert wird, schon seit 23 

Jahre zu Angriffen und bewaffneten 

Auseinandersetzungen kommt und 

die Verwaltung dieses Gebiet stets 

mit Problemen verbunden war, ist es 

ein Schwachpunkt der Türkei, dass 

sie sich heute zu einer militärischen 

Operation in ein anderes Land 

gezwungen sieht. Der erste 

Schwachpunkt der Türkei ist, dass sie 

die Probleme, die aus der ethnischen 

Zusammensetzung des Gebietes 

resultieren, verneint. Zweitens ist es 

ein Fehler, anzunehmen, dass man 

das Problem nur auf militärischem 

Wege lösen könnte, ohne dabei die 

‹lhan B‹LGÜ • ibilgu@igmg.de 

militärischen Maßnahmen durch 

politische Schritte zu unterstützen. 

Das Geständnis des Kommandanten 

der Landstreitkräfte, General ‹lker 

Baflbu¤, wonach „der Staat es seit 23 

Jahren nicht fertiggebracht hat, den 

Zulauf der Terrororganisation PKK zu 

stoppen“, könnte ein Anfang sein, das 

Problem unter die Lupe zu nehmen. 

Die Tatsache, dass die militärischen 

Verantwortungsträger es nicht 

geschafft haben sich mit dem Volk 

anzufreunden, dass von Zeit zu Zeit 

Dörfer evakuiert wurden und das 

Volk verschreckt wurde, hat auch 

eine Inlandsmigration mit sich 

gebracht. So hat der durch Terror 

verursachte Tod von 35 000 bis 40 000 

Menschen den schmerzlichen sozialen 

Krisen eine weitere hinzugefügt. 

Hinzukommt die noch immer große 

Zahl unaufgeklärter Morde, wodurch 

das Problem umso mehr an Brisanz 

gewinnt. 

Die beste Lösung des Problems 

wäre eine vom Parlament geleitete 

und von der Regierung umgesetzte 

Maßnahme. Doch, mal abgesehen 

von denen, die der Region eine 

Unabhängigkeit oder Autonomie 

zugestehen, ist es ein großer Fehler, 

diejenigen, die einen politischen 

Lösungsansatz befürworten, mit 

Verrat am Vaterland zu beschuldigen. 

Diejenigen, die sogar die 

Aufforderung des ehemaligen 

Vorsitzenden der Partei des 

Rechten Weges Mehmet (DYP) 

A¤ar, von den Bergen hinabzusteigen 

und im Tal Politik zu betreiben, 

als Verrat ansehen, müssen jetzt 

zusehen, wie die PKK die Berge und 

die Politik leitet. Jede Regierung hat 

die Aufgabe die Bevölkerung vor terroristischen 

Anschlägen zu schützen. 

Die türkische Regierung hat also 

auch das Recht außerhalb ihrer

Grenzen gegen die Angriffe der PKK 

anzugehen. Doch die Regierung 

muss auch erkennen, dass die durch 

die ethnische Polarisierung entstandene 

Atmosphäre gefährlicher ist, als 

die Angriffe. 

Es wäre keine Lösung, die Region 

für unabhängig zu erklären. Vielmehr 

müssen die politischen Verantwortungsträger 

sich der Problematik 

annehmen und den Vertretern der 

Region die Gelegenheit geben, ihr 

Anliegen im Parlament zur Sprache 

zu bringen. Auch wenn die Partei der 

demokratischen Gesellschaft (DTP) 

diese Rolle zu übernehmen beabsichtigte, 

hat sie es nicht geschafft. Im 

Gegenteil – auf der einen Seite hat sie 

ihre Gegner in der Türkei in ihrer 

Motivation bestärkt und andererseits 

hat sie sich dem politischen Joch der 

PKK ergeben. 

Auch beschönigenden, manchmal 

sogar abschreckende, Begriffe 

wie ethnische Struktur oder ethnische 

Rechte werden bei der Lösungsfindung 

keine Hilfe sein. Das Problem 

muss vielmehr als Menschenrechtsproblem 

und Problem des Demokratieverständnisses 

aufgefasst werden. 

In der Praxis muss man, um die in 23 

Jahren entstandenen Schäden zu 

beseitigen, auf wirtschaftliche und 

soziale Maßnahmen setzten. 

Jede Partei, egal ob sie regiert, im 

Parlament ist oder in der Opposition, 

trägt eine große Verantwortung. 

Besonders die DTP muss akzeptieren, 

dass die PKK vom Mittel des Terrors 

Gebrauch macht. Sie muss die Wut, 

die aufgrund des Terrors bei der 

Bevölkerung entsteht, verstehen. 

Ebenso muss sie, obwohl sie die PKK, 

die währenddessen ihre Terrorangriffe 

fortführt, nicht als Terrororganisation 

ansieht, folgende Vorschläge 

betrachten. 

Obwohl diese terroristischen Angriffe 

von der PKK forciert werden, 

wäre es fehlerhaft, das Problem als 

reines Sicherheits- oder Terrorismusproblem 

anzusehen. Denn in der 

aktuellen Situation hat alles eine verworrene 

Gestalt angenommen. Die 

Sicherheitskräfte müssen ihre Fehler 

während ihres Einsatzes erkennen 

Demonstration gegen die PKK 

und diese müssen von unabhängigen 

zivilen Gerichten verurteilt werden. 

Der Sachverhalt muss als Ganzes betrachtet 

werden. Besonders politische 

Einrichtungen und zivile und 

öffentliche Organisationen müssen 

die Lösung frei diskutieren dürfen. 

Die politische Sprache muss 

umfassend und produktiv sein, Gewalt 

und gesellschaftliche Konflikte 

verhindern und frei von rassistischen 

Ausdrücken sein. Das Misstrauen der 

Bevölkerung gegenüber Menschen 

mit einer anderen ethnischen 

Herkunft muss beseitigt werden. Es 

muss hervorgehoben werden, dass 

Vielfältigkeit nichts Trennendes, sondern 

die Quelle des Reichtums ist. 

Der Gebrauch des Kurdischen 

muss per Gesetz unter Schutz genommen 

werden. Nach Möglichkeit 

sollte die Freiheit bestehen, öffentliche 

Dienste und politische Aktivitäten 

mehrsprachlich auszurichten. 

In diesem Sinne müsste die kurdische 

Sprache und Literatur erforscht und 

erweitert und die Hürden hinsichtlich 

der Unterrichtung des Kurdischen 

beseitigt werden. Von der Betonung 

der Abstammung im Bereich der 

Bildung und Verwaltung wie auch 

zwischen verschiedenen gesellschaftlichen 

Gruppen, die zu Spannungen 

und Diskussionen führt, muss abgelassen 

werden. 

Wir glauben, dass die Türkei 

erfolgreich sein wird, wenn sie es 

zustande bringt diese Dinge auf einer 

politischen Plattform zu diskutieren. 

Ansonsten wird die PKK die Initiative 

ergreifen und die DTP sowie die 

aktuell 

anderen Parteien an einer Lösungsfindung 

behindern. Dabei ist es auch 

nicht ausreichend lediglich darauf 

aufmerksam zu machen, dass Türken 

und Kurden Geschwister seien. 

Zuerst sollte man nämlich die 

Erfordernisse dieser Geschwisterlichkeit 

erfüllen. Jeder weiß, dass das 

Bindeglied dieser Geschwisterlichkeit 

der Islam ist. 

Unsere Tagesordnung wird von 

der Diskussion um die Operation im 

Nordirak dominiert. Doch niemand 

will die innenpolitischen und außenpolitischen 

Misserfolge, insbesondere 

die Misserfolge im Nordirak, der türkischen 

Regierungen sehen. Jeder 

weiß, dass die USA das Sagen im Irak 

hat. Wenn die USA möchte, sieht die 

Reihenfolge der Akteure folgendermaßen 

aus. Zuerst kommt Barzani, 

der Chef des autonomen Nordirak. 

Als zweiter folgt der irakische 

Staatpräsident Talabani. Dann 

kommt, wenn die ersten beiden es 

erlauben, der irakische Ministerpräsident 

Maliki. Eines der Gründe der 

Erfolglosigkeit der Türkei ist, dass sie 

nicht die reale Situation betrachtet, 

sondern von den Regeln der internationalen 

Politik ausgeht. Doch der 

erste Grund für den Misserfolg ist, 

dass man es nicht geschafft hat, die 

regionalen Akteure und Gruppen, 

insbesondere Barzani, für sich zu 

gewinnen. Aus diesem Blickwinkel 

betrachtet, wäre die Türkei seit der 

Periode Bush sen. in der Lage gewesen, 

den Nordirak für sich zu gewinnen, 

denn die erforderlichen 

Voraussetzungen waren gegeben. 


kommentar 

Gute Terroristen, böse Terroristen?? 

Mit Mit blutigen Anschlägen gegen 

Zivilisten und Soldaten hat 

sich die international als Terrororganisation 

eingestufte PKK wieder in 

das Bewusstsein der Öffentlichkeit 

gerückt. Doch als Terrororganisation 

eingestuft zu sein, scheint insbesondere 

die Verantwortlichen in den 

Medien und der Politik Europas 

wenig zu beeindrucken. Denn nach 

wie vor werden gemeine Mörder zu 

Rebellen, Aufständischen und 

Widerstandskämpfern stilisiert. Bei 

Solidaritätsbekundungen für die PKK 

werden verbotene Symbole und 

Embleme demonstrativ zur Schau 

gestellt, ohne dass die Sicherheitsbehörden 

einschreiten. 

Bemüht man mal das Lexikon zu 

dieser Problematik, stößt man 

schnell auf den Begriff Doppelmoral 

der dort unmissverständlich 

definiert wird. Danach bezeichnet 

der Ausdruck Doppelmoral eine 

gesellschaftlich praktizierte oder 

auch stillschweigend sanktionierte 

Moral, die "mit zweierlei Maß" 

misst und ihr Werturteil zugunsten 

ihrer eigenen Bedürfnisse oder Interessen 

fällt. 

Dass es sich im Umgang mit der 

PKK-Problematik um ein Paradebeispiel 

westlicher Doppelmoral 

handelt, unterstreichen die Ereignisse 

der vergangenen Wochen besonders 

eindrucksvoll. Da wird Riza 

Altun seines Zeichens Schatzmeister 

der PKK, mit einem Sonderflugzeug 

von Wien nach Erbil im Nordirak 

ausgeflogen, obwohl die Türkei 

38 


schon seit Jahrzehnten auf die Auslieferung 

von PKK-Funktionären 

drängt. Man stelle sich nur die 

Empörung in den Hauptstädten der 

Koalitionsfront gegen den internationalen 

Terrorismus vor, wenn ein 

steckbrieflich gesuchter Al-Kaida- 

Aktivist unbehelligt in ein Land einund 

wieder ausreisen dürfte. Nur 

ein Beispiel von vielen, die dazu 

beitragen, dass die Türkei dem 

Westen im Kampf gegen den PKK- 

Terrorismus Untätigkeit und sogar 

Heuchelei vorwirft. So stufen die 

USA als strategischer Bündnispartner 

der Türkei die PKK zwar als Terrororganisation 

ein, haben aber 

kein Problem damit, die Schwesterorganisation 

der PKK im Iran militärisch 

und logistisch zu unterstützen. 

Und als ob diese Heuchelei noch 

nicht reichen würde, warnt man die 

Türkei eindringlich davor, sich mit 

grenzüberschreitenden militärischen 

Aktionen der terroristischen 

Bedrohung zu erwehren. Nur zur 

Erinnerung; vor gut einem Jahr hat 

Israel den Libanon in Schutt und 

Asche gelegt mit dem Argument, einen 

Präventivschlag gegen die terroristische 

Bedrohung aus dem 

Süden des Landes zu führen. Obwohl 

sich der völkerrechtswidrige 

Angriffskrieg vornehmlich gegen 

die libanesische Zivilbevölkerung 

richtete, war es allen voran der 

amerikanische Präsident George W. 

Bush, der vom legitimen Selbstverteidigungsrecht 

Israels sprach. Da 

möge bitte mal jemand erklären, 

kommentar 

O¤uz ÜÇÜNCÜ • oucuncu@igmg.de 

warum ausgerechnet der Türkei das 

legitime Recht auf die Verteidigung 

seiner Bürger gegen eine terroristische 

Bedrohung, die bisher tausende 

von Menschen das Leben gekostet 

hat, abgesprochen wird. 

Tatsache ist, dass der PKK mit 

den rasanten politischen und 

wirtschaftlichen Entwicklungen 

auch im Südosten der Türkei 

immer mehr der Boden entzogen 

wird und sie mit spektakulären, 

aber hilflos wirkenden Aktionen 

versucht, ihrem Bedeutungsverlust 

entgegen zu wirken. Die öffentliche 

Aufmerksamkeit im westlichen 

Kontext mag der PKK mit jeder 

neuen grausamen Aktion zwar 

gewiss sein, genauso gewiss ist 

inzwischen aber auch, dass sie und 

ihre politischen Vertreter immer 

mehr an Einfluss auf die kurdischstämmige 

Bevölkerung in der 

Türkei verlieren. 

Den politisch Verantwortlichen 

in den „Partnerstaaten“ der Türkei 

sei ins Heft geschrieben, dass das 

Anlegen von zweierlei Maßstäben 

bei terroristischen Organisationen 

ein Spiel mit dem Feuer ist, bei dem 

man sich nur die Finger verbrennen 

kann und aus politischem Kalkül 

bewusst oder unbewusst das 

Leben unschuldiger Menschen 

gefährdet. Es gibt keine guten und 

keine bösen Terroristen. Menschen 

die den Tod unschuldiger für die 

Durchsetzung ihrer politischen 

Ziele billigend in Kauf nehmen sind 

und bleiben Mörder!!!

Yeni dizayn ve içeri¤iyle

• Kur’an-› Kerim 

• Haberler 

• Radyo Tiyatrolar› 

• Anlat›lar 

• Sohbetler 

• Müzik 

www.igmg.fm 

IGMG İnternet Radyosu • Boschstraße 61-64 50171 Kerpen / Germany • Tel.: +0049 2237/656 208 • info@igmg.fm

Kargaflan›n kavramlar› Kavramlar›n kargaflas› - IGMG

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?