ekstremite kırık ve/veya çıkık tedavisi için kapalı redüksiyon yapılan ...
ekstremite kırık ve/veya çıkık tedavisi için kapalı redüksiyon yapılan ...
ekstremite kırık ve/veya çıkık tedavisi için kapalı redüksiyon yapılan ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.2.2. Fentanil<br />
Fentanil lipofilik, güçlü, kan dolaşımı üzerine yan etkisi az olan, MSS <strong>ve</strong> düz<br />
kaslardaki µ (mü) almaçları ile etkileşen kısa etkili bir opyat analjeziktir. Etkisi iv yolla<br />
1-2 mcg/kg <strong>ve</strong>rildikten sonra 30-60 saniye gibi bir sürede hızla başlar, iki aşamalı<br />
yeniden dağılımı ile analjezik etkinin ortadan kalkması 10-15 dakika alır. Etkisi doza<br />
bağımlıdır. Morfinden 100 kat güçlü olan fentanil belirgin histamin salınımı yapmadığı<br />
<strong>için</strong> üstündür. İlaç lipofiliktir <strong>ve</strong> temelde beyin, kalp, akciğerler, böbrekler, dalak <strong>ve</strong><br />
ikincil olarak kaslar <strong>ve</strong> yağ dokuya dağılır. Karaciğerde yıkılır <strong>ve</strong> yıkım ürünleri büyük<br />
oranda idrarla atılır. 24,58,59 Karaciğere kan akımını engelleyen tüm olaylarda<br />
temizlenmesi gecikir. 60 Doza <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>riliş hızına bağlı olarak solunum baskılanması<br />
yapabilir. Bu etki, hesaplanan dozu her biri 30-60 saniyede <strong>ve</strong>rilen küçük dozlara<br />
bölünüp, istenilen etkiye ulaşılana kadar 1-2 dakika aralarla <strong>ve</strong>rilerek aşılır. Solunum<br />
baskılanması etkisi midazolam gibi sedatif hipnotiklerle beraber <strong>ve</strong>rilince artar. Yüksek<br />
dozları hızlı <strong>ve</strong>rilince göğüs duvarı katılığı <strong>ve</strong> hipotansiyon olur. Solunum baskılayıcı<br />
etkisi 20-30 dakikada geçse de bazı olgularda saatlerce sürebilir. Etkileri naloksonla<br />
geri çevrilebilir. Temel solunum desteği işe yaramazsa entübasyon <strong>ve</strong> ilaçlarla kas felci<br />
yapılması gerekebilir. 45 İSA <strong>için</strong> midazolam, etomidat <strong>ve</strong> propofolle birlikte<br />
kullanılabilmektedir.<br />
2.2.3. Midazolam<br />
Midazolam anksiyoliz, ileriye dönük amnezi (işlemsel ağrının tam giderilemediği<br />
durumlarda bile) <strong>ve</strong> hafif hipnoz sağlarken analjezi yapmayan çok kısa etkili bir<br />
benzodiyazepindir. 16-18 Acil serviste yüksek amnestik etkilerinden dolayı tercih<br />
edilmektedir. İntra<strong>ve</strong>nöz yolla 0,05-0,1 mg/kg <strong>ve</strong>rilince sedasyon etkisi 1 dakikada<br />
başlar, doruk etki 2-6 dakika arasında olup iyileşme 30-60 dakikada gerçekleşir. 14-18,28<br />
Diyazepama kıyasla hızlı başlayan kısa etki süresi <strong>ve</strong> kan dolaşımı üzerine yan<br />
etkilerinin az olması nedeniyle tercih edilir. Hipotansiyon <strong>ve</strong> dengeleyici taşikardi<br />
yapar. Bununla birlikte özellikle opyatlarla beraber <strong>ve</strong>rilince doza <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>riliş hızına bağlı<br />
olarak solunum baskılanması <strong>ve</strong> apne yapabilir. Solunum baskılanması <strong>ve</strong> sedatif etkisi<br />
yarışmalı antagonisti olan flumazenilin gerektikçe 60 saniyede bir 0,02 mg/kg/doz<br />
26
Change language