19.07.2013 Views

ekstremite kırık ve/veya çıkık tedavisi için kapalı redüksiyon yapılan ...

ekstremite kırık ve/veya çıkık tedavisi için kapalı redüksiyon yapılan ...

ekstremite kırık ve/veya çıkık tedavisi için kapalı redüksiyon yapılan ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Ketamine bağlı hipertansiyon <strong>ve</strong> taşikardi; beraberinde benzodiyazepin, barbitürat,<br />

propofol <strong>ve</strong>ya sentetik opyat (fentanil <strong>ve</strong>ya sufentanil) <strong>ve</strong>rilerek azaltılabilir. Ketaminin<br />

dolaylı sempatomimetik etkileri genellikle doğrudan negatif inotropik etkilerini<br />

gölgeler. Bununla birlikte miyokardın kasılma gücü azalmış hastalarda hipotansiyon da<br />

olabilir. 14,55,71 Bu hastalarda ketaminin direkt negatif inotropik etkilerinin baskın olduğu<br />

öne sürülür çünkü endojen katekolamin depoları boşalmıştır. Çelişkili de olsa ketamin<br />

akciğerin damarsal direncini (PVR) de etkileyebilir. Bu nedenle sağ <strong>ve</strong>ntrikül işlev<br />

bozukluğu <strong>ve</strong> artmış PVR’si olan yetişkinlerde dikkatli kullanılmalıdır. Ketaminin diğer<br />

sedatif analjeziklere bir üstünlüğü solunum işlevlerine etkisinin olmamasıdır. Ketamin<br />

<strong>ve</strong>rilmesi ile fonksiyonel rezidüel kapasite, dakika <strong>ve</strong>ntilasyon <strong>ve</strong> tidal volum<br />

değişmez 14,55,71 . Akciğer genişleyebilme yeteneği artar, direnç azalıp bronkospazmdan<br />

korur. 71-77 Bu etkiler de endojen katekolamin salınımına bağlanabilir. 71-75 Klinik<br />

deneyim <strong>ve</strong> deneyler ketaminin hava yolu reflekslerini koruduğunu söylese de<br />

aspirasyon <strong>ve</strong> laringospazm yaptığı olgular bildirilmiştir. Yüksek dozlarda <strong>ve</strong> genel<br />

durumu bozuk hastalarda apne yapabilir. Hava yolu açıklığını etkileyen bir özelliği de<br />

ağızda salgı artışı yapmasıdır. Ketamin merkezi kolinerjik reseptörleri uyararak tükrük<br />

<strong>ve</strong> bronş salgılarını artırır. Serebral vazodilatasyon yaparak kafa içi basıncını<br />

artırdığından kafa içi basınç artışı <strong>ve</strong>ya şüphesi olan hastalarda kullanılmamalıdır. 14,55,71-<br />

75<br />

Ketaminin belki de en iyi bilinen yan etkisi uyanma fenomeni <strong>ve</strong>ya halusinasyon<br />

yapmasıdır. Bunlar doza bağımlıdır <strong>ve</strong> daha çok adolesanlar <strong>ve</strong> yetişkinlerde ortaya<br />

çıkar. İnsidansı öncesinde <strong>ve</strong>ya beraberinde başka sedatif <strong>ve</strong>rilmesi durumunda<br />

azaltılabilir. Uyanma fenomeninin inferior kollikulus <strong>ve</strong> medial genikülat çekirdekteki<br />

duysal <strong>ve</strong> görsel uyarılardaki karışıklıktan dolayı uyaranların yanlış algılanmasından<br />

kaynaklandığı düşünülmektedir. 14,45,71-73 Ketaminden 5 dakika önce bir benzodiyazepin<br />

(lorazepam <strong>ve</strong>ya midazolam) <strong>ve</strong>rilmesi genellikle işe yarar <strong>ve</strong> yaşlılarda bile ketamin<br />

kullanılabilmesine olanak sağlar.<br />

Ketamin damar yolu olmayan hastalara 3–4 mg/kg im yolla <strong>ve</strong>rilebilir.<br />

Biyoyararlanımı tamdır ancak etkiye 10-15 dak sonra başlar. Çocuk hastalarda<br />

premedikasyon <strong>için</strong> ameliyathanede burundan <strong>ve</strong> rektal yolla <strong>ve</strong> sedasyon <strong>ve</strong> analjezi<br />

amacıyla acil serviste kesi tamiri <strong>ve</strong> kemik iliği aspirasyonu <strong>için</strong> ağızdan <strong>ve</strong>rilebilir. 74-75<br />

Parenteral dışı yollarla <strong>ve</strong>rilecekse doz 6–10 mg/kg olmalıdır çünkü bu yollarla<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!