KISALTMA LİSTESİ İSA: İşlemsel sedasyon <strong>ve</strong> analjezi NSAİİ: Steroid olmayan antienflamatuvar ilaçlar EMLA: Bir lokal anestezik karışımı krem (eutectic mixture of local anestetics) ASA: Amerika Anestezi Topluluğu (American Society of Anaesthesiologists) AAP: Amerika Çocuk Hastalıkları Akademisi (The American Academy of Pediatrics) ACEP: Amerika Acil Uzmanları Birliği (American College of Emergency Physicians) JCHAO: Sağlık Kurumlarının Akreditasyonu <strong>için</strong> Birleşik Komisyon (Joint Commission on the Accreditation of Healthcare Organizations) LET: Lidokain, epinefrin <strong>ve</strong> tetrakain karışımı vii
ÖZET Ekstremite Kırık <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya Çıkık Tedavisi İçin Kapalı Redüksiyon Yapılan Çocuklarda Etomidat <strong>ve</strong> Ketaminin Sedasyon Yapıcı Etkilerinin Karşılaştırılması Giriş: Çocukların <strong>kırık</strong> <strong>ve</strong> eklem <strong>çıkık</strong>ları ile oluşan ağrı, huzursuzluk <strong>ve</strong> sıkıntılarının acil serviste gü<strong>ve</strong>nli <strong>ve</strong> etkin olarak giderilmesi, ilk değerlendirme <strong>ve</strong> doğru tedavi <strong>için</strong> sıklıkla gerekmektedir. Amaç: Çalışmamızda amaç, <strong>kapalı</strong> <strong>redüksiyon</strong> gerektiren <strong>ekstremite</strong> kırığı <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya çıkığı olan çocuklarda sedasyon <strong>için</strong> kullanılan etomidat <strong>ve</strong> ketaminin indüksiyon <strong>ve</strong> uyanma süreleri ile hastaların acil serviste kalış sürelerine etkilerini karşılaştırmaktır. Ayrıca girişimlerin sedasyonla yapılmasının <strong>redüksiyon</strong> başarısına etkisi, ilaçların yan etkileri <strong>ve</strong> taburcu anındaki hekim, aile <strong>ve</strong> hasta memnuniyetini değerlendirmeyi de amaçladık. Gereç <strong>ve</strong> Yöntem: Çalışmamız ileriye yönelik, tek kör, rastgele örneklemeli klinik bir çalışma olarak Aralık 2005-Ekim 2007 arasında, hafta içi <strong>ve</strong> mesai saatlerinde ayrışmış <strong>ekstremite</strong> kırığı <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya çıkığı nedeniyle Çukurova Üni<strong>ve</strong>rsitesi Tıp Fakültesi Çocuk Acil Tıp Birimi’ne başvuran <strong>ve</strong> <strong>kapalı</strong> <strong>redüksiyon</strong> gereken, 7-18 yaşlarında 44 sağlıklı çocuk ile gerçekleştirildi. Hastalar iki gruba ayrılıp sedoanaljezi <strong>için</strong> Grup 1’e etomidat+fentanil <strong>ve</strong> Grup 2’ye ketamin <strong>ve</strong>rildi. İlaçların indüksiyon süreleri, hastaların uyanma acilde kalış süreleri ile yaşamsal bulguları <strong>ve</strong> Ramsay sedasyon skorları sedasyon öncesi, sırası <strong>ve</strong> sonrasında ölçüldü. Yan etkileri <strong>ve</strong> hasta, hasta yakını <strong>ve</strong> hekim memnuniyetini değerlendirmek <strong>için</strong> anket yapıldı. Bulgular: Hastaların ortalama indüksiyon süreleri Grup 1’de 4,3±1,0 dakika iken Grup 2’de 2,2±1,6 dakika (p=0,00), ortalama uyanma süreleri Grup 1’de 15,8±7,7 dakika <strong>ve</strong> Grup 2’de 20,7±10,8 dakika, acilde kalış süreleri Grup 1’de 145,5±63,3 dakika, Grup 2’de 196,5±141,6 dakika idi. Grup 1’de % 37,5, Grup 2’de % 25,0 yan etki görüldü. Etomidat kullanılan hastalar daha az ağrıdan yakındı (p=0,042) <strong>ve</strong> hastalar <strong>ve</strong> yakınları işlemden daha fazla memnun oldular (p=0,020 <strong>ve</strong> p=0,019). Sonuç: Ketaminin indüksiyon süresi etomidattan daha kısa olmasına rağmen hastaların uyanma <strong>ve</strong> acil serviste kalış süreleri, ilaçların yan etki sıklıkları açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Ketamin <strong>ve</strong> etomidat acil serviste çocuk hastaların sedasyonu <strong>için</strong> gü<strong>ve</strong>nle kullanılabilir. Anahtar Sözcükler: Çocuk, <strong>kapalı</strong> <strong>redüksiyon</strong>, sedasyon, etomidat, ketamin viii
- Page 1 and 2: T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP
- Page 3 and 4: İÇİNDEKİLER TEŞEKKÜR ve DESTE
- Page 5 and 6: TABLO LİSTESİ Tablo No Sayfa No T
- Page 7: ŞEKİL LİSTESİ Şekil No Sayfa N
- Page 11 and 12: 1. GİRİŞ Acil servise başvuran
- Page 13 and 14: 2. GENEL BİLGİLER 2.1. İşlemsel
- Page 15 and 16: • Hafif sedasyon (anksiyoliz): Ç
- Page 17 and 18: Tablo 1. Sedasyon düzeyleri ve sis
- Page 19 and 20: yanıt verdikleri bildirilmiştir.
- Page 21 and 22: koruyucu hava yolu reflekslerinin k
- Page 23 and 24: 2.1.3. İSA Genel İlkeleri İSA bi
- Page 25 and 26: edebilir mi, aile desteği gerekli
- Page 27 and 28: Her iki ilaç da gerekli miktarına
- Page 29 and 30: analjezi sağlar. 51 Bu uygulamalar
- Page 31 and 32: Tablo 6. Sedasyonun kontrendike old
- Page 33 and 34: hasta temel yaşam desteği konusun
- Page 35 and 36: 2.2. Acil Hekimi Tarafından İSA
- Page 37 and 38: verilmesiyle giderilebilir. 14-18,2
- Page 39 and 40: saniyede başlar, 3-12 dakika süre
- Page 41 and 42: Üç farklı konsantrasyonda %1 (10
- Page 43 and 44: iyoyararlanımı sadece %10-20’di
- Page 45 and 46: 3. GEREÇ VE YÖNTEM Çalışmamız
- Page 47 and 48: tanımlarken, 6 dokunsal veya sesli
- Page 49 and 50: 2) Sedasyon süresi, hastaya ilk en
- Page 51 and 52: Hekim, aile ve hasta memnuniyeti is
- Page 53 and 54: 4. BULGULAR Çalışmamızın yür
- Page 55 and 56: Tüm hastaların yaş ortalaması 1
- Page 57 and 58: tedavileri cerrahi olduğu halde ya
- Page 59 and 60:
arasında istatistiksel olarak anla
- Page 61 and 62:
Şekil 5. Hastaların açlık süre
- Page 63 and 64:
Şekil 9. Hastaların sedasyon sonr
- Page 65 and 66:
Şekil 13. Hastaların en derin sed
- Page 67 and 68:
oyuna pozisyon vermek ve burundan o
- Page 69 and 70:
Her bir grup içinde ölçülen ya
- Page 71 and 72:
Tablo 27. Hastaların sedasyon önc
- Page 73 and 74:
Tablo 29. Hastaların sedasyon önc
- Page 75 and 76:
Tablo 31. Hastaların İSA sırası
- Page 77 and 78:
Şekil 17. İlaç gruplarında orta
- Page 79 and 80:
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 %5
- Page 81 and 82:
Tablo 34. Hasta anketlerine verilen
- Page 83 and 84:
5. TARTIŞMA Gelişmekte olan ülke
- Page 85 and 86:
kırıklar % 5,2 oranları ile daha
- Page 87 and 88:
açlık süresi Grup 1’de 1,1 saa
- Page 89 and 90:
değerlendirdiğimiz için etomidat
- Page 91 and 92:
zaman hastane kayıt-onay-malzeme t
- Page 93 and 94:
hastalığı olanlarda apne ve solu
- Page 95 and 96:
Hastaların nabız sayıları (Tabl
- Page 97 and 98:
ketaminle daha az amnezi ya da daha
- Page 99 and 100:
10. Çalışma hastalarının sedas
- Page 101 and 102:
7. ÖNERİLER 1. Ortopedik yaralanm
- Page 103 and 104:
14. Coté CJ, Strafford MA. The Pri
- Page 105 and 106:
42. Doyle E. Emergency analgesia in
- Page 107 and 108:
70. Van Keulen SG, Burton JH. Myocl
- Page 109 and 110:
98. Wathen JE, Roback MG, Mackenzie