SERMAYE P?YASASI KURULU - Sermaye Piyasas? Kurulu

pozisyonlardan beklenen kârda bir önceki döneme göre artıĢ yaĢanmıĢtır. TP pozisyondan
beklenen kâr ve zararda ise senaryo 1, 6 ve 8 için bir önceki döneme göre azalma olurken,
senaryo 3, 5, 7 ve 10 için bir önceki döneme göre artıĢ yaĢanmıĢtır.
Likidite Riski
Mart 2011 itibarıyla, bankacılık sektöründe birinci vade dilimine iliĢkin toplam likidite
yeterlilik oranı, 2010 yıl sonuna kıyasla düĢüĢ göstermiĢtir. Orandaki düĢüĢte, bankaların
vadesi yaklaĢan menkul değerler portföyündeki azalıĢ ve repo yoluyla sağlanan fonlardaki
artıĢ etkili olmuĢtur. Genel olarak son dönemlerde azalıĢ eğilimi sergileyen söz konusu oran,
yasal sınırın oldukça üzerinde seyretmeye devam etmektedir.
Fonksiyonel banka grupları bazında yabancı para ve toplam likidite yeterlilik oranları
incelendiğinde, her üç gruba iliĢkin oranların yılın ilk çeyreğinde yasal sınırların üzerinde
olduğu görülmektedir. Mart 2011 itibarıyla toplam likidite yeterlilik oranı, 2010 yıl sonu ile
karĢılaĢtırıldığında mevduat bankaları için %207‟den %194‟e, kalkınma ve yatırım bankaları
için %342‟den %235‟e gerilerken, katılım bankaları için %163‟ten %172‟ye yükselmiĢtir.
Varlık tarafında nakit değerlerin artması, yükümlülük tarafında ise katılım hesaplarında vadesi
yaklaĢan fonların azalması, katılım bankaları için söz konusu oranın artmasında rol
oynamıĢtır. Yabancı para likidite yeterlilik oranı ise, mevduat ve katılım bankaları için
artarken, kalkınma ve yatırım bankaları için azalmıĢtır.
2011 yılı birinci çeyreği itibarıyla bankacılık sektöründe ikinci vade dilimine iliĢkin toplam
likidite yeterlilik oranı, Aralık 2010 dönemine göre azalarak %130,1‟e düĢmüĢtür. Vadesi
yaklaĢan menkul değerlerdeki ve alacaklar kalemindeki azalıĢlar, oranın gerilemesine en fazla
etki eden unsurlardır. Söz konusu vade dilimine iliĢkin diğer likidite bileĢenleri
incelendiğinde, varlık tarafında nakit değerler ile türev iĢlemlerin arttığı, bankalara yapılan
plasmanların azaldığı görülmektedir. Kaynak tarafında ise, ağırlığını repo iĢlemlerinden
sağlanan fonların oluĢturduğu diğer kaynaklar kalemi hariç diğer bütün bileĢenlerin arttığı
dikkati çekmektedir. YP likidite yeterlilik oranı ise, 2010 yılı sonuna göre önemli bir değiĢim
göstermemiĢtir.
Bankaların varlıkları ve yükümlülükleri arasındaki likidite dengesinin izlenmesi ve
değerlendirilmesi amacıyla hesaplanan ve uzun süredir yatay seyreden Stok Değer Likidite
Oranı, TCMB‟nin zorunlu karĢılıkları artırmasının etkisiyle 2011 yılı birinci çeyreğinde
artmıĢ ve Mart 2011 itibarıyla %12,7 olarak gerçekleĢmiĢtir. Oranın hesabında kullanılan
nakit değerler ve TCMB kalemi, 2010 yıl sonuna göre %21, son bir yılda ise yaklaĢık %120
oranında artıĢ göstermiĢtir.
Mart 2011 itibarıyla 359,9 milyar TL olan iç borç stokunun alacaklılara göre dağılımında
bankaların payı 2010 yılı sonuna göre azalmıĢtır. Bu azalıĢ, bankaların menkul kıymetler
portföyünde 2011 yılı ilk çeyreğindeki azalıĢı da yansıtmaktadır. Aralık 2010 itibarıyla
bankaların Hazine‟den alacağı 218,5 milyar TL iken bu rakam Mart 2011‟de 214,5 milyar
TL‟ye gerilemiĢtir. Bankacılık kesimi içinde özel bankaların iç borçlanmadaki payı
%30,7‟den %28,2‟ye düĢmüĢtür. Bankacılık dıĢı kesimin iç borcun alacaklılara göre
dağılımındaki payı artarken, yurtdıĢı yerleĢiklerin payının son dönemlerdeki en yüksek
düzeye çıkması dikkat çekmektedir.
Bankaların en önemli fon kaynağı olan mevduatın vade yapısı incelendiğinde, kısa vadeli
mevduatın ağırlığını devam ettirdiği görülmektedir. Bununla birlikte TCMB‟nin aldığı
zorunlu karĢılıklara iliĢkin kararların 2011 yılı ilk çeyreğinde etkisini göstermeye baĢladığı
39