Amargi Feminizm Tartışmaları 2012 - Heinrich Böll Stiftung Derneği

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları
Dindar Kadınlar ve Feminizm
olur?
Feyza: Ben de bilmiyorum.
Gülfer: Peki, o zaman ben Sünni diyeceğim.
Feyza: Sünni belki biraz daha şey…
Gülfer: Müslüman diyeyim o zaman, neyse... Türkiye’de Kemalistlerin
iktidar olduğu dönemler de dahil olmak üzere Müslümanlar
hep iktidardaydı. Hiçbir zaman Hıristiyanlar ya da Aleviler iktidarda
olamadı. Keşke olsa da görsek, biz ne yapardık diye çok
merak ediyorum. BSÇ içinde de Türk ya da değil ama mutlaka
Müslüman olanların, Kemalistlerin ve AKP’lilerin her zaman iktidar
olmuş ya da iktidar amaçlı birbiriyle “didişen” grupların tartışmasını
gördüm.
Feyza semboller dedi. Başörtüsü söz konusu olduğunda
insan ne diyeceğini şaşırıyor. Bir şey desen ya savunan tarafa ya
da savunmayan tarafa düşüyorsun. Türkiye’de başörtü meselesinin
böyle kriz bir mesele haline gelmesinde bence başörtülü kadınların
da katkısı var. Kriz haline gelmemesi için gerekli siyasi
kıvraklığı gösteremediler. Aslında kendilerinin zeminine, kendileri
gibi olmayanları çekerek dışladılar ve bize “Sus, yerine otur,”
dediler. Çünkü başını aç dediğinde Kemalist, başını kapa diyorsan
da AKP taraftarı oluyorsun. BSÇ biraz böyle bitti. Ve sonra
Müslümanlar sanki iktidarda değillermiş, çok eziliyorlarmış gibi
bir dil kullanmaya başladılar. Anlıyorum, siz de kendinizden doğru
bakıyorsunuz. Kadınlar başörtüsü yasağından dolayı okula gidemedi,
bir sürü şey yaşandı. Kendim de zaten mazlum bir yerden
geldiğimden, sev/sevme, ayrı bir şey, mazlum mazluma sempati
duyar. Böyle bir düşünce ve duygu halinde BSÇ’nin gizli takipçisi
olmuştum.
BSÇ mail grubuna, Ramazan Ayı yaklaşınca “Beraber iftar
yapalım,” diye bir mail geldiğinde açıkçası olduğum yerde kaldım.
Sanki Türkiye’de hiçbir zaman iftar yapılamadı, iftar yaptı diye
insanlar öldürüldü, ramazan orucu tutulması engellendi de işte
“İftarımıza buyurun,” diyorlar. Peki, on iki imam ne zamandır bilir
misiniz? Hızır hangi aya denk gelir bilir misiniz? Hıristiyanların
yortusu ne zamana denk gelir bilir miyiz? BSÇ buraya çağıracaktı
çünkü Sünnilerin çoğalıp durduğu yerde şimdi ben niye iftara
gideyim ki? Yıllarca oruç tutmadığım için tehdit gördüm ben.
Kapıma yazılar yazıldı, evimiz basıldı. Alevi kadın olduğumuz
için, başımız açık olduğu için “orospu” dendi bize. Bizim de canımız
yandı. İftara çağırılınca “Ne oluyor?” diye düşünmeye başlıyorsun.
Bir de bütün bunları konuşurken, buradaki kadınlarla
ilgisi olur, olmaz, ayrı konu ama AKP’nin iktidarda olduğunu hiç
unutmayalım.
Başbakan her gün, sürekli çok zengin otellerde, caddelerde
iftar açmanın şölenini yapıyor. En son Ümraniye Caddesi’ni, Ulu
Cadde’yi kapattılar. Kendi gözümden anlatıyorum, binlerce Sünni
bizim vergilerimizden yemek yedi. O zaman bu çok zoruma gitti.
Neden Alevilerin ya da Alevi olmayan diğer grupların devlette bu
kadar rahat parası yenirken, Cemevleri kapatılıyor, bizim hocaları
parayla satın almaya çalışıyorlar. Bizi nasıl bu kadar yok sayabilirler?
Buna karşın Birbirimize Sahip Çıkıyoruz gibi bir grubu her
zaman anlamlı buldum ama çok yetersiz olduğunu da gördüm.
Müslüman kadınlar neden bize sahip çıkmıyorlar? İktidardalar,
ben bunu beklerdim. Biz kimiz? Biz Kürt’üz, biz Aleviyiz, biz
Çerkez’iz. Türk ve Müslüman olmayan herkesten bahsediyorum.
Bu gruplara hiç sahip çıkılmadı.
Biraz uzun oldu ama birkaç tane de soru sormak istiyorum.
Dedin ya “Biz akademiden dışlandık, teorimizi, kuramımızı oluşturamadık,”
okullara alınmadınız bunu küçümsemiyorum ama
sosyalistler de feministler de Kürtler de akademide değiller ama
herkes kendi mecrasını kurdu. Burada acaba Müslüman kadınların
bir eksikliği olmadı mı? Başları örtülü diye akademik alanda
yazamadılar, çizemediler ama tek yer akademi midir? İkinci
sorum, neden Müslüman kadınlar, Müslüman erkeklerle bir tür
yüzleşme yaşayıp, Müslüman feminist bir akım oluşturamadılar?
Benim için önemli olan bir diğer soru ise şu: Ben evlenmedim,
mümkünse hiçbir zaman da evlenmek istemiyorum. Evlilik dışında
her türlü birlikte yaşamanın kadınlar için bir hak olması
gerektiğini düşünüyorum ve bununla ilgili bizim gibi evlenmeyi
reddeden az sayıda kadın yerine Müslüman hareketin söylem üretip,
mücadele etmesi gerektiğini düşünüyorum. İkinci eş, üçüncü
eş gibi durumlar dolayısıyla nikâhsız birliktelik yaşayan kadınlar
var. İslamiyet’te de dört kadın şarttır diyor, bu neden Müslüman
kadınların gündemine girmiyor?
Yasemin: Ben feminist bir eşcinselim ve feminist eşcinsellerle
dindarların sürekli karşı karşıya getirilmesinden duyduğum
rahatsızlıktan dolayı Muhabbet Atölyelerine, Birbirimize Sahip
Çıkıyoruz’a ve onun evvelinde Ankara’da yaptığımız kendi çapımızdaki
girişimlerin hepsine katıldım. Feminist hareket içerisinde
kendini dindar olarak tarif eden kadınlar örgütlenmenin doğal
bileşeni ve aktivisti değiller. Tersine dindar örgütlenmelerin
içinde de herhalde feministlere bir alan açılması mümkün değildir.
Ankara’da örgütlendiğimiz zaman “Çok mu beyaz ve Sünni
Türk’üz acaba?”, “Orta sınıf feministler miyiz?”, “Kendi içimize
mi kapalıyız?” gibi sorular aklımıza çok takılırdı. Çünkü hemen
100 101