V - asmmmo

görüş
BÜLTEN
35
Küreselleşen dünyada bütün ekonomik ve
sosyal faaliyetler, bilginin hızlı ve zamanında
üretimi ve tüketimine dayalı olarak yeniden
örgütlenmektedir. Bu tür ekonomilere
bilgiye dayalı ekonomi, bilgiye dayalı ekonomilere
sahip toplumlara da bilgi toplumları adı
verilmektedir.
21. Yüzyılda varlığını güçlenerek sürdürmek
isteyen Türkiye önceliklerini iyi belirlemek zorundadır.
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler
bilgi çağındaki gelişmelere ayak uydurabilmek
için araştırma ve geliştirme faaliyetlerine
daha fazla kaynak mı ayırmalı? Yoksa ölçeklenebilir
teknolojiler ile kendilerine özgü uygun
projeleri mi hayata geçirmelidir? Bu sorunun
cevabını ebetteki her ülkenin kendisi verecektir.
Türkiye, bilişim teknolojilerinde yeni bir
vizyonu, e- imzayı ortaya koyarak dünyadaki
bilim ve teknoloji alanında genel trendleri iyi
gözlemlediğini ve yatırım yapmak için öncelikli
bir alanı isabetli belirlediğini göstermiştir.
Konu ile ilgili olan 5070 sayılı “Elektronik İmza
Kanunu” 23 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe
girmiştir. Kanunun amacı, elektronik imzanın
hukuki ve teknik yönleri ile kullanımına ilişkin
esasları düzenlemektir.
Kanun, elektronik imzayı başka bir elektronik
veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal
bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama
amacıyla kullanılan elektronik veridir, şeklinde
tanımlamaktadır.
Yasaya göre güvenli elektronik imza, elle atılan
imza ile aynı hukuki sonucu doğurur ve senet
hükmündedir. Ancak kanunların resmi şekle
veya bir merasime tabi tuttuğu hukuki işlemler
(evlenme, veraset, emlak alım satımı v.b.) elektronik
imza ile gerçekleştirilememektedir.
Elektronik imza yasal olarak elle atılan imzaya
eşdeğer olması nedeni ve elektronik imzanın
barındırdığı kimlik doğrulama, veri bütünlüğü,
inkar edilemezlik özellikleriyle elektronik
ortamlarda yapacağımız işlemlerin güvenliğini
sağlamaktadır.
Bugün, e-devlet projesini hayata geçiren Türkiye,
çeşitli uygulamalar ile e–imzayı kağıttan hayata
geçirmeye başlamıştır. E-imza olmazsa ne
TÜRKİYE
ve
E- İMZA
Lale YILDIRIM (*)
olur? Özel sözleşmeye dayanmayan elektronik
ortamlarda yapılan sözleşmelerdeki ihtilafların
çözümü mümkün olmaz, elektronik ortamda
yapılan işlemlere hem yasal açıdan hem de
teknik açıdan tam güven sağlanamaz. Sorunun
kısa ve öz cevabı ise, e-imza olmadan e-dönüşüm
gerçekleştirilemez ve e-devlet projelerinden
beklenen yararlar elde edilemez.
E-imza, e- vatandaş olmanın, olmazsa olmazı
olup e- devlet projelerinde anahtar bir role sahiptir
de diyebiliriz.
E-imza hizmetinin en önemli özelliğinin güven
ve güvenilirlik olduğunu görmekteyiz. Bu hizmet
için yasal mevzuata göre kurulmuş ve Telekomünikasyon
Kurumu’ndan yetki almış Elektronik
Sertifika Hizmet Sağlayıcıları (ESHS)
sertifikaları üretip vatandaşa vermektedirler.
ESHS’ler öncelikli olarak güven kurumlarıdır;
“Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı = Güven
Kurumu”dur da diyebiliriz. Dolayısıyla güvenilirlik
bu kurumların özelliklerinin başında
gelmesi gerekmektedir. Bu sektörde güvenilir
üçüncü taraf, diye adlandırılmaları da bu yüzdendir.
Öncelikle Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılığı,
ciddi bir teknik altyapı gerektirmektedir.
Bu noktadan hareketle, bu tür kuruluşların yeterli
yüksek güvenlik teknoloji standartlarında
teknik donanım ve yazılım sistemleri altyapısına
sahip olmaları gerekmektedir. Aynı zaman-
(*)
SM
MART-NİSAN 2006, SAYI:165