18. MÃZE KURTARMA.indd - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
18. MÃZE KURTARMA.indd - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
18. MÃZE KURTARMA.indd - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EDİRNE (HADRİANOPOLİS) KALESİ<br />
2008 YILI <strong>KURTARMA</strong> KAZILARI<br />
Hasan KARAKAYA*<br />
Edirne Şehri’nin bulunduğu yerde, eski Thrak kabilelerden birinin açık<br />
bir şehir <strong>ve</strong>ya pazar yeri kurduğu, sonradan bu yerin, Makedonyalılar<br />
<strong>ve</strong> Romalılarca da genişletilerek kullanıldığı kabul edilen genel görüştür.<br />
Edirne’nin bulunduğu sahada en eski şehir, Thrak kabilelerinin en<br />
büyüklerinden biri olan Odrysler tarafından, Meriç’in Tunca ile birleştiği yerde<br />
tesis edilmiştir. Uscudama, Odrysia <strong>ve</strong>ya Orestias adıyla bilinen Edirne’ye,<br />
Roma İmparatoru Hadrianus’un Döneminde (117-138) kale yapılmıştır. Hâlâ<br />
‘Kaleiçi’ dediğimiz semti çevreleyen kalenin, kareye yakın bir planlı, dört<br />
köşesinde dört yuvarlak muazzam kule, aralarında ise dört köşeli oniki burç<br />
olduğuna kaynaklarda yer <strong>ve</strong>rilmektedir. Bugün kaleye ait kulelerden sadece,<br />
‘Saat Kulesi’ adıyla bilinen Büyük Kule mevcuttur 1 . Sur duvarları ise yer yer<br />
görülmektedir <strong>ve</strong> genellikle parsellerin ortak sınırını oluşturmaktadır.<br />
M.S. 117-138 yıllarında Roma İmparatoru olan Hadrianus, imparatorluğun<br />
farklı bölgelerine seyahatler düzenlemiş <strong>ve</strong> bu seyahatleri sırasında<br />
geçtiği bölgelerde büyük imar faaliyetleri başlatmıştır. Roma İmparatoru<br />
Hadrianus’un doğuya da iki seyahat gerçekleştirdiği bilinmektedir. Bu<br />
seyahatlerinden ilkini, M.S. 123-24 tarihlerinde gerçekleştirmiş olan Hadrianus,<br />
Trakya’dan Anadolu’ya geçmiştir. Bu seyahati sırasında, o döneme kadar<br />
Uskudama, Odrysia <strong>ve</strong>ya Orestias olarak bilinen kentte büyük bir sur inşa<br />
ettirmiştir. Önemli bir Roma ordugâhına (castrum) dönüştürülen kentin adı da<br />
Hadrianopolis olarak değiştirilmiştir. Hadrianus’un kenti bir surla çevirerek<br />
castrum (ordugâh) hâline dönüştürdüğünü antik kaynaklardan <strong>ve</strong> Bizans<br />
kaynaklarından öğrenmekteyiz. Kareye yakın bir plana sahip olan Edirne<br />
* Hasan KARAKAYA, Edirne Müzesi Müdürü- Edirne Müzesi Müdürlüğü, Kadirpaşa Mektep<br />
Sokak, No: 7 Edirne/TÜRKİYE.<br />
1 İslâm Ansiklopedisi, Cilt IV, “Edirne” , s. 109-117.<br />
105
Change language