18. MÜZE KURTARMA.indd - Kültür ve Turizm Bakanlığı

yapılan kazılarda bulunan Eski Tunç Çağı Mezarlığı, kazısı yapılan tarihi en
eski nekropoldür.
Herodotos tarihinde; Kaya oygu mezarın 3 km. kuzeyinde kalıntıları
bulunan Kolossai antik kentinin Frigler’in en önemli 7 kentinden en batıda
olanı olduğu, Pers Kralı Kserkses (Serhas)’in Büyük Yunanistan seferine
giderken M.Ö.480 yılında bu bölgeden ordusunun bir kolunun geçtiğini
beliriltmektedir.
Daha sonra Anadolu’ya sefer düzenleyen Genç Kyros’un ağabeyine
karşı düzenlediği seferde Kolossai’de konakladığını Ksenephon’dan
biliyoruz. Her iki tarihçi de Kolossai’nin çok zengin ve gelişmiş olduğundan
bahsetmektedir.
Ancak, Augustus Döneminde Kolossai’ye gelen Strabon, buranın küçük
bir kentçik hâlinde olduğunu belirtmektedir.
İncil’de Paulos’un Kolosseliler’e mektubunda ilk Hıristiyanlığın yayıldığı
yedi kiliseden birisinin burada olduğundan bahsetmekte, Epaphras’ın
çalışmaları ile Hıristiyanlık, hem Laodikeia’da hem de Hierapolis’te
yaygınlaşmıştır.
Hellenistik Çağda kurulan Laodikeia ve Hierapolis antik kentlerinin
gelişmesi ile Kolossai antik kenti dağılma sürecine girmiştir. Her ne kadar
antik kent yaşamı dağılmış ve köy görünümüne bürünmüşse de, her iki antik
kent de Kolossai çevresindeki aktif yaşamı silememiştir. Strabon, kuzguni
renkteki koyunlarının yünleri ve bu yünlerden elde edilen “Trimata” isimli
giysinin Antik Çağın en beğenilen giysilerinden olduğunu belirtmektedir.
Orta Çağda bölge Arap akınlarına maruz kalmasına rağmen VIII. yy.a kadar
Honaz yöresindeki insan yaşamı hakkında bilgilerimiz yoktur. VIII. yy.da
başpiskoposluk merkezi olduğu ve yaşamın sönükleştiği Lykos Vadisi’nde
Laodikeia ve Hierapolis’in yerini aldığı görülmektedir. Ancak Kolossai’nin
yerini alan Khonai antik kenti, şimdiki Kolossai antik kenti kalıntılarının
5-6 km. kuzeyinde bugünkü Honaz’ın güneyinde bulunan yüksek tepeler
üzerinde savunulması daha kolay bir yerde kurulmuştu. Bu dönemde Khonai
176