hilafetin-ilgasinin-arka-plani

"Eğer onların dinime ve devletime ihanetleri ortaya çıkmasaydı beni haklı çıkardıkları için
onlara teşekkür edecektim." (Abdülhamid Han, Hatıralar)
Mithat Paşa'nın İç Yüzü
Kanun-u Esasî'nin babası diye nitelenen Mithat Paşa meselesine değinmek istiyoruz.
Abdülhamid Han'ın Mithat Paşa'ya zulmettiği yolunda yaygın bir kanaat vardır. Konuyla ilgili
birçok kaynakta bu mesele genişçe işlenmekte; zulüm ve mazlum hikâyeleri anlatılmaktadır.
İddia edilen meselenin özü şu:
Amcası Abdülaziz'in katlinden dolayı Sultan, Mithat Paşa'nın yargılanmasını emreder.
Mahkeme Paşa'ya idam hükmü verince, Sultan onu affeder ve Taife sürgüne gönderir. Sonra
orada Paşa'yı katlettirir.
Sultanın hasımları böyle bir hikâye uydurarak onu istibdatla suçlamalarına geçerli bir
neden bulduklarına inanıyorlardı.
Kanun-u Esasî'nin babasına nice baskı ve zulümler yapıp, sonra da öldürten o değil
miydi Onun bir müstebid olduğuna bundan daha güçlü delil mi vardı
Böylesine yaygın bir rivayetin doğruluğunun veya yanlışlığının araştırılması, bir
araştırmacı için gerçekten zor bir olaydır.
Her ne kadar Sultan Abdülhamid kendini savunmuş ve olayın bu şekilde olmadığını
bildirmişse de, maktulün bir hasmı olarak onun sözlerinin geçerliliği var mıdır
İlmî bir araştırmada "Şahsın hasmı hakkındaki sözlerine itibar edilmez" kaidesi onun
sözlerini almamıza engel değil midir
Tüm bunlar doğrudur. Ancak tarafsız akıl ve mantığa yönelteceğimiz bazı hakikatler isbat
etmektedir ki, Sultan Abdülhamid bu konuda da suçsuzdur, masumdur.
1 - Mithat Paşa, içeride ve dışarıda devletin temel esaslarına yönelik öldürücü yanlışlıklar
işlemiştir. İçeride, Müslüman çoğunluğun yaşadığı bölgelere azınlık temsilcilerinden valiler
ataması, ordunun temel direği sayılan Harb Akademisine Ermeni öğrencilerinin kabul
edilmesi gibi, devletin temelini yıkmaya sebep olacak yanlışlar yapmıştır. (Abdülhamid Han,
Hatıralar)
Dışarıda ise; devleti, silahlı güçlerin durumunu iyi hesaplamadan ve düşmanın gücünü
görmezlikten gelerek Rusya, İngiltere, Avusturya-Macaristan, Almanya, Fransa gibi
devletlerle gereksiz çarpışmalara sokmak gibi büyük hatalar yapmıştır.
(Hatıralar, Sultan Abdülhamid Han). Orduda 30 bin asker olmasına rağmen, bunu 200 bin
olarak yanlış bir şekilde hesaplamıştır. Sultân daha sonra gerçeği Gazi Ahmed Muhtar
Paşadan öğreniyor.)
Sultana gelerek, daha önce kendisinin atadığı ve övdüğü Maliye nazırının düşürülmesini
talep ediyordu. Oysa onun bu talebi Kanun-u Esasî'ye aykırıydı. İnsanlar önünde savunduğu
hürriyet ilkesine aykırı davranışlar sergiliyordu.
Genç Türkler hareketini ve Sultan Murad'ı kadın kılığında saraydan kaçırıp,
Abdülhamid'in yerine tahta geçirme olaylarını bizzat desteklemesinden, onun yönetimi
tamamen ele geçirmek istediği anlaşılıyor.
Ayrıca, Osmanlı içerisinde, İngilizlerin bölücü faaliyetlerinde kullandıkları Mason
cemiyetleri ile ilişkisi sabit bir gerçektir.